De toestand in
Ts jecho-Slo wakij e.
Dc strijd In het
verre Oosten
BUITENLAND
Jean van Zijp!
De
Kt
aanvulling van dc wet op dc
geneeskunst
ZATERDAG 4 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
RESERVISTEN NAAR HUIS
GEZONDEN?
Bijna de helft van de reservisten, die in
de jongste periode van spanning in Tsje-
cho-Slowakije waren opgeroepen, zijn, naar
men meent te weten, naar huis gezonden.
OOK DE SLOWAAKSCHE VOLKSPARTIJ
DIENT HAAR EISCHEN IN
De Slowaaksche Volkspartij heeft beslo
ten, een wetsontwerp in te dienen, waarin
autonomie voor de Slowaken geëischt
wordt en in het bijzonder de vorming van
een Slowaaksche wetgevende vergade
ring. Binnenkort zal het ontwerp in het
parlement worden ingediend.
DUITSCH BERICHT OVER NIEUW
INCIDENT
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat
een beambte der Tsjechische staatspolitie
Donderdagavond in een koffiehuisj te Has-
lau bij Asch in beschonken toestand de be
zoekers, den koffiehuishouder en het
personeel zonder eenige reden met een re
volver bedreigd heeft. Onder voortdurende
bedreiging, dat hij zou schieten, joeg hij
de menschen, aldus het Duitsche bureau,
van het eene vertrek naar het andere. Toen
de koffiehuishouder tenslotte buiten kon
komen, loste de beambte twee schoten op
hem. Ook de gealarmeerde gendarmerie
werd met schoten ontvangen. Eerst toen
de beschonkene geen munitie meer had,
kon hij gearresteerd worden.
Het incident te Haslau is volgens de le
zing van Havas veroorzaakt door een
hulpagent van politie, die zich in staat van
dronkenschap te buiten ging in een caba
ret, waar Duitschers bijeen waren. Deze
gingen daarop gendarmes halen, waarop
de politieman eenige schoten in de lucht
loste, zonder echter iemand te raken. De
agent, die gearresteerd werd, zal met alle
gestrengheid van de wet worden gestraft.
VERBOD VAN SUDETEN-DUITSCHE
JEUGDKAMPEN
De bond van jonge Sudeten-Duitsche
gymnasten deelt mede, dat 32 van de ruim
vijftig voor de Pinksterdagen georganiseer
de jeugdkampen der Sudeten-Duitschers
door de autoriteiten verboden zijn.
KANTON OPNIEUW GEBOMBARDEERD
Hedenmorgen heeft Kanton opnieuw een
luchtaanval meegemaakt. De Japansche
vliegers lieten dertig bommen vallen, wel
ke schade aanrichtten in de regeerings-
bureaux, in het centrale park van Taisjato
en op de marinescheepswerf.
Veertig toestellen namen aan den aan
val deel. Zonder onderbreking werd de
stad 35 minuten lang met bommen be
stookt, totdat de wolken en de regenbuien
de vliegers verdreven.
Terwijl volgens berichten uit Tokio de
Japanneezen in den sector van Lanfeng
successen zouden hebben geboekt, en drie
Japansche colonnes naar Kaifeng opruk
ken, wordt in berichten van Chineesche
zijde uit Hankau verklaard, dat de Chi
neesche troepen, die Lanfeng hebben her
overd, zich thans terugtrekken teneinde te
voorkomen, dat zij door een omtrekkende
beweging der Japanneezen worden omsin
geld. Hankau meldt, dat de Chineesche
troepen de Japansche strijdkrachten, die
van Loeji uit naar het Westen oprukken,
met, succes hebben aangevallen, en den te
genstander gedwongen hebben, zich naar
laatstgenoemde stad terug te trekken.
Poging om Amoy te heroveren?
Volgens een Domei-telegram zouden bij
Tsjangtsjau in dé provincie Foekien meer
dan honderdduizend Chineesche soldaten
geconcentreerd zijn, blijkbaar met de be
doeling een poging te ondernemen om
Amoy te heroveren. Een bericht uit Amoy
meldt, dat een Japansche patrouilleboot
aan de kust van Foekien door Chineesche
troepen onder mitrailleurvuur genomen
werd. Het Japansche vaartuig beantwoord
de het vijandelijk vuur en bracht het tot
zwijgen.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Tarragona gebombardeerd
Radio-Barcelona meldt, dat vliegtuigen
der opstandelingen gistermiddag Tarragona
hebben gebombardeerd. Naar tot dusver
kon worden vastgesteld, zijn tien personen
gedood en 25 gewond.
Rechtschen bezetten Vistabclla
Radio-Nacional meldt, dat de troepen
van generaal Aranda het dorp Vistabella
hebben bezet.
FINANCIËN EN ECONOMIE
DELI-BATAVIA RUBBER MIJ. N.V.
Naar wij vernemen zal aan de algemee-
ne vergadering van aandeelhouders der
Deli-Batavia Rubber Maatschappij N.V.
worden voorgesteld over 1937 een dividend
van 12 pet. uit te keeren, waarvan reeds
6 pet. interiïn-dividend werd betaalbaar
gesteld.
DUITSCHLAND
DE ARRESTATIE VAN JODEN.
Van gezaghebbende zijde wordt ver
klaard, dat deze week ongeveer 250 Joden
te Weenen gearresteerd zijn. Men zegt, dat
de arrestaties gezien moeten worden als
een normaal gerechtelijk optreden tegen
Joden, die zich zouden hebben schuldig ge
maakt aan overtreding van de deviezen wet
of aan politieke actie tegen het regime.
HITLER WORDT PEETOOM VAN
EDDA GÖRING.
Het dochtertje van veldmaarschalk Her
mann Göring, dat Vrijdagmiddag is gebo
ren, zal den naam krijgen van Edda, wel
ke, zooals men weet, ook gedragen wordt
door Mussolini's oudste dochter, gravin
Ciano. Bovendien is Edda de verzamel
naam voor de oude Scandinavische helden
sagen. Hitler, die terstond na de geboorte
een bezoek heeft gebracht aan Göring om
hem geluk te wenschen, zal waarschijnlijk
peet worden van Edda Göring.
ITALIË
HET ONDERHOUD TUSSCHEN CIANO
EN PERTH.
De Italiaansche minister van buitenland-
sche zaken, graaf Ciano, heeft een onder
houd gehad met Lord Perth den Britschen
smbassadeur te Rome. Dit onderhoud heeft
in diplomatieke kringen te Rome levendige
belangstelling gewekt. Officieus doet men
het voorkomen alsof lord Perth na eenige
dagen van rust, doodeenvoudig het contact
met het paleis Chigi heeft hervat.
Van andere zijde wordt evenwel verno
men, dat het gesprek betrekking had op
de Spaansche kwestie. Lord Perth zou Ciano
in kennis hebben gesteld van de voorne
mens der Engelsche regeering aangaande
een eventueele Britsche bemiddeling tus-
schen Franco en de regeering. Tevens
meent men te weten, dat lord Perth ge
ïnformeerd heeft naar den stand der on
derhandelingen tusschen Frankrijk en Ita
lië. Naar men weet, zijn deze besprekin
gen sinds drie weken opgeschort, aange
zien de Italiaansche regeering besloten
schijnt te zijn met Parijs geen definitieve
overeenkomst te sluiten, voordat de Spaan
sche kwestie geregeld is in een geest, wel
ke overeenkomt met het gezichtspunt en
de belangen van Italië.
ROEMENIË
DEELNEMERS VAN EUCH. CONGRES
KWAMEN THUIS.
Een schandelijke ontvangst.
Men meldt ons uit Zevenburgen:
Toen de Hongaarsche deelnemers aan het
Eucharistisch Congres aan de Roemeen-
sche grens terugkwamen, werden trein en
reizigers met de grootste gestrengheid door
een versterkt aantal douaniers onderzocht.
Niet alleen werden aan de terugkeerenden
alle herinneringsvoorwerpen aan het Con
gres, prentkaarten, enz. ontnomen, doch
ook werden hun de in Boedapest gekochte
schoenen en kleeren van het lijf gerukt.
Zelfs bloembouquetten werden in beslag
genomen, omdat daarin roode, witte en
groene kleuren (de Hongaarsche kleuren)
werden ontdekt. Het onderzoek van den
trein nam vier volle uren in beslag en
gaf aanleiding tot verschillende opwinden
de tooneelen.
Het Roemeensche blad Curentul be
weert, dat een deel der reizigers propa
gandistische geschriften bij zich had. Bij
vier personen werd zelfs een zakje aarde
gevonden, medegebracht uit het oude va
derland. Als staatsgevaarlijke misdadigers
werden zij uit den trein gesleept en door
de douane aan de politiemacht overgege
ven. Ze zullen voor den krijgsraad terecht
staan, daar in Roemenië nog steeds de staat
van beleg heerscht.
RUSLAND
WAAROM GEEN CIJFERS BEKEND
WERDEN.
„Volksvijanden" zijn de schuld.
De aan het eind van het vorig jaar in de
sovjet-unie gehouden volkstelling is als ge
volg van opzettelijke tegenwerking vol
komen mislukt.
Aldus wordt thans door Bozin, den nieu
wen directeur van het bureau voor de sta
tistiek, medegedeeld in de „Iswestia", waar
mede deels de geheimzinnigheid is wegge
nomen over het feit, dat er geen uitslag van
de volkstelling verscheen.
Bozin beschuldigt zekere „volksvijan
den", die leidende plaatsen hadden verkre
gen in de voorbereidende commissie en in
het centrale bureau voor de statistiek, er
van, opzettelijk te hebben samengezworen
om de volkstelling te doen stranden.
Bij het opstellen van de lijsten voor de
tellers werden geheele districten weggela
ten. In de republiek Kalmyk b.v. werd
geen rekening gehouden met 932 dorpen en
in het gebied van Sverdlof werden ruim
900 plaatsen „over het hoofd gezien", ter
wijl vele gefantaseerde plaatsen werden
ingelascht.
Hierdoor zijn uiteraard tal van onnauw
keurigheden ontstaan, welke den uitslag
waardeloos maakten. De cijfers zijn dan
Pianist-Accordeonist-Humorist
BRENGT 100% STEMMING OP EIK FEEST
Hooglandsche Kerkgracht 40
Tel. 3685 4018
FEESTMAGAZIJN -i- ZALENVERHUUR
ook geschrapt en reeds worden voorberei
dingen getroffen voor een nieuwe telling
in 1939.
Daar practisch alle leiders der verschil
lende organisaties zijn verwijderd en ver
vangen, hoopt men, dat de nieuwe volks
telling nauwkeuriger zal zijn dan de vo
rige.
AMERIKA
HET INCIDENT TUSSCHEN PERU EN
ECUADOR.
De kanselarij te Lima ontkent, dat Peru-
viaansche soldaten een aanval hebben ge
daan op den post Rocafuerte in Ecuador.
Slechts zijn een officier en twee soldaten
uit Ecuador, die op Peruviaansch gebied
waren doorgedrongen, en na sommatie niet
terug wilden trekken, gevangen genomen.
De bladen van Ecuador melden, dat na
schoten der Peruviaansche kanonneerboo-
ten, een patrouille van Ecuador, onder lei
ding van luitenant Lopez, is uitgerukt, om
de oorzaak der schietpartij na te gaan. Deze
patrouille is door de Peruanen met ge
weervuur ontvangen. Daarbij is een sol
daat der patrouille gedood en een ser
geant gewond. Luitenant Lopez wordt ver
mist.
Voorts wordt gemeld, dat het geheele uit
militairen bestaande kabinet van Ecuador
is afgetreden, omdat de ministers hun plaat
sen in het leger wilden innemen. Het zal
door een burgerlijk kabinet vervangen
worden.
Bultenlandsche Berichten
PORTUGEESCH VAARTUIG
OMGESLAGEN.
Vijf personen verdronken.
Te Vieira de Minho (Portugal) is op de
rivier Cavado een vaartuig omgeslagen,
waarop zich zeven personen bevonden. Vijf
hunner verdronken.
De werkzaamheden van
opticiens nogmaals onder
de ministerieele loupe
Aan de memorie van antwoord nopens
het wetsontwerp tot aanvulling van arti
kel 1 van de wet, regelende de uitoefe
ning der geneeskunst, is het volgende ont
leend:
De in den aanvang van het voorloopig
verslag aan het woord zijnde leden gaan
blijkbaar uit van de gedachte, dat de prac-
tijk der opticiens en masseurs, voor zoo
ver het wetsontwerp deze beoogt in te
perken, het gevolg is van een natuurlij
ken groei. De minister van sociale zaken
is een ander inzicht toegedaan: die prac-
tijk, in de kern gezond, vertoont onna
tuurlijke uitwassen, welke schade kunnen
toebrengen aan de volksgezondheid. De
genoemde beroepen zijn toch oorspronke
lijk meer van technischen dan van ge
neeskundigen aard. Opticiens en mas
seurs zijn niet geëigend een diagnose te
stellen of een therapie aan te geven. Zij
behooren op geneeskundig gebied tot de
„uitvoerende macht", terwijl het stellen
van voorschriften op dit terrein bij de
geneeskundigen berust.
Uit het vorenstaande blijkt reeds, dat
het vraagstuk van het z.g. artsenmonopolie
principieel hier niet in het geding is. Bij
dit vraagstuk gaat het er immers om, of
uitoefening van de geneeskunst in het al
gemeen zal worden toegestaan, zonder
het vereischte van het universitaire arts
diploma, aan menschen die daartoe na
tuurlijk gaven meenen te bezitten, waar
bij hun technische opleiding in beginsel
buiten beschouwing blijft. Overigens zjj
erkend, dat het aanhangige wetsontwerp
in de lyn ligt van het nu eenmaal be
staande artsenmonopolie. Of dit monopolie
moet worden opgeheven, is een quaestie,
welke niet binnen het kader van dit ont
werp kan worden behandeld.
W e 1 is hier ter zake dienende de vraag,
welke in het voorloopig verslag zoowel
ten aanzien van de opticiens als nopens
de heilgymnasten en masseurs is opge
worpen, of niet een wettelijke regeling
noodig is omtrent hun opleiding en diplo
meering en het op de aldus gediplomeer
den uit te oefenen toezicht. Aan hen zou
dan in den uitgesproken gedachten-
gang bij uitsluiting van anderen het
toepassen van de optiek en van de heil
gymnastiek en massage al of niet onbe
perkt kunnen worden toegestaan. De mi
nister heeft die vraag reeds bij de voor
bereiding van dit ontwerp overwogen en
is geneigd haar bevestigend te beant
woorden. Hij zal ook verder aan deze
quaestie aandacht schenken, waarbij hij
HEVIGE AARDSCHOK IN OPPER-
SELEZIë.
In het Zuidoosten van Oost-Opper-Silezië
heeft zich een buitengewoon hevige aard
schok voorgedaan. De schok was zoo hef
tig, dat de bevolking in paniek uit de hui
zen de straat op vluchtte.
In het gebied tusschen Kattowitz en
Eichenau werd ernstige schade aangericht.
Twee arbeiderswoningen in Eichenau wan
kelden op haar grondvesten. Een gemeen
telijke bouwcommissie, die terstond een
onderzoek instelde, zag zich verplicht de
beide huizen onbewoonbaar te verklaren.
De 150 bewoners moesten elders een on
derdak zoeken.
Men vermoedt, dat de aardschok een ge
volg is van de instorting van een oude,
buiten bedrijf gestelde mijngang.
HEVIGE KOUDE IN DE KARPATHEN.
In het Karpathengebergte zijn eenige
herders door een hevigen sneeuwstorm
overvallen. Drie hunner konden zich niet
meer in veiligheid brengen en zijn dood
gevroren.
HET DOEL HEILIGT DE MIDDELEN
NIET.
.Schandelijk misbruik van priesterkleed.
Naar „Kipa" meldt, heeft de bisschop
van Seattle (Ver. St.) Z. H. Exc. mgr. Ge
rard Shanghnessy, in een onderteekend
hoofdartikel in de „Catholic Northwest
Progress" ten krachtigste geprotesteerd te
gen de intriges van een politieman, die zich
van het priesterkleed bediende en dit op
schandelijke wijze misbruikte, om een oude
vrouw een bekentenis te ontlokken over
een misdaad, welke meer dan tien jaren
geleden was was gepleegd.
De politiebeambte, Joe McCauley gehee-
ten, wist in zijn vermomming als geeste
lijke het vertrouwen van bedoelde vrouw,
zekere mrs. Mary Eleanor Smith, te win
nen.
Hij slaagde erin, deze te overreden, in
verband met den moord, indertijd gepleegd
op een zekeren Bassett, „vrede met haar
Schepper te sluiten".
De 73-jarige vrouw zond daarop naar
het bestuur der staatsgevangenis een schrif
telijke verklaring, waarin zij haar zoon van
moord beschuldigde en verklaarde, gezien
te hebben, hoe haar zoo Basselt met een
hamer had doodgeslagen.
De bisschop brandmerkt de afschuwe
lijkheid van het politie-optreden en ver
klaart, dat elkeen, die nog vertrouwen in
de achtbaarheid der rechters en gezwore
nen stelt, niet kan gelooven, dat aan zulke
op misdadige wijze verkregen bekentenis
sen eenige beteekenis zal worden toege
kend.
uiteraard met zijn hierbij betrokken ambt-
genooten in overleg zal treden.
Er bestaan zonder twijfel misbruiken
gelijk het ten plattelande venten van
brillen en de onderscheidene dubieuze
praktijken onder het motto „massage"
welke een wettelijke regeling dezer ma
terie wenschelijk doen schijnen. De mi
nister is evenwel van oordeel, dat, ook
indien die regeling plaats heeft, het ar
beidsveld van degenen, die aan de te stel
len eischen yobioen, behoort te worden
ingeperkt overeenkomstig het voorliggen
de wetsontwerp. De motieven, welke tot
de indiening hiervan hebben geleid, blij
ven dus onverminderd van kracht.
De minister stelt er prijs op te verkla
ren, dat het niet in de bedoeling ligt en
ook niet uit het voorgestelde artikel kan
worden afgeleid, dat het aanraden (en le
veren) van steunzolen of schoeisel voor
afwijkende voeten tot het uitsluitend do
mein der geneeskundigen zal worden ge
bracht. Slechts indien een voet in zijn
werking te kort schiet of een ander ge
brek vertoont, behoort een arts hierin ge
kend te worden (en moet derhalve de
werkzaamheid van den onbevoegde wor
den beperkt tot uitvoering), omdat dan
gedegen kennis althans van de anatomie
en de physiologie niet alleen van den voet,
maar ook van de onderste ledematen,
zelfs van het geheele lichaam, een ver
eischte voor doelmatige behandeling is.
In de memorie van toelichting zijn alleen
opticiens, heilgymnasten en masseurs met
name genoemd, omdat de praktijken van
deze categorieën voornamelijk tot de voor
gestelde aanvulling van artikel 1 der wet
aanleiding hebben gegeven en voor hen
in het nieuwe derde lid een bijzondere re
geling is getroffen. Maar ook op ander
gebied kan de voorgestelde bepaling van
belang zijn. Zoo dreigen op het terrein
der oorheelkunde naar den minister
onlangs ter oore kwam ontoelaatbare
praktijken van onbevoegden te ontstaan,
n.l. onderzoek met z.g. audiometers, ten
einde na te gaan welk gehoortoestel voor
een bepaalde doofheid gewenscht is. Hier
mede zij aangetoond, dat wettelijke maat
regelen tot beteugeling van zoodanige
euvelen urgent zijn en tevens, dat niet
met stelligheid kan worden opgesomd,
welke werkzaamheden in de toekomst on
der het bereik van de nieuwe wetsbepa
ling zullen vallen.
De opmerking van verscheidene leden,
dat het consequent zou zijn om elk zelf
standig advies geven door opticiens ten
aanzien van de te leveren brilleglazen te
verbieden, onverschillig welke methode
wordt toegepast, is ten deele juist. Inder
daad kan door elk zelfstandig optreden
van den opticien de kans op genezing van
een oogziekte of van een algemeene ziekte
voorbijgaan. Hiertegenover worde echter
10 CENT PER ONS
Officieêle Crisispublicatles
DEN ATURATIE VERGOEDING ERWTEN
EN VELDBOONEN OOGST 1937.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat de denaturatievergoe-
ding voor erwten van oogst 1937, welke zijn
gedenatureerd in het tijdvak van 30 Mei
tot en met 4 Juni 1938, 1.10 per 100 K.G.
zal bedragen voor groene erwten, door han
delaren gedenatureerd en voldoende aan
het standaardmonster van kwaliteitsklasse
C. en 0.60 per 100 K.G. voor voedererw
ten, door de telers gedenatureerd.
De steunvergoeding voor veldeboonen
van den oogst 1937, welke aan de daartoe
gestelde eischen voldoen en door telers of
handelaren zijn gedenatureerd in genoemd
tijdvak, zal 2.30 per 100 K.G. bedragen.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd, dat tegen een nader vast te stelleni
vergoeding met ingang van 7 Juni a.s. ook
groene erwten van de kwaliteitsklasse B
door handelaren kunnen worden gedenatu
reerd.
's-Gravenhage, 3 Juni 1938.
in de eerste plaats in het oog gevat, dat
het wetsontwerp gelijk van andere zijde
terecht is ingezien met gegroeide toe
standen moest rekening houden: het on
derzoek met letterproeven en brillendoos
behoort reeds sedert lang tot de werk
zaamheid van den opticien. Anderzijds
is er uit medisch oogpunt reden om be
paaldelijk het refractionneeren aan onbe
voegden te ontzeggen.
In het algemeen afgezien van het ge
wone verschijnsel van de vermindering van
het gezichtsvermogen bij oudere personen
dient in het belang van de% volksgezond
heid het consulteeren van oogartsen door
personen met klachten omtrent de gezichts
scherpte in de hand te worden gewerkt.
Voor het opnemen van overgangsbepa
lingen ten behoeve van de opticiens,
die thans over moderne instrumenten be
schikken, bestaat naar de meening van
den minister gen aanleiding. Tegen de op
vatting. als zouden de refractionneerende
opticiens voor een belangrijk gedeelte van
hun kostwinning door de voorgestelde re
geling worden beroofd, moet verzet wor
den aangeteekend. In het leveren van bril
leglazen, hun voornaamste bron van in
komsten, komt door dit ontwerp geen ver
andering. Reeds in dit opzicht bestaat er
weinig overeenkomst met de kwestie der
tandtechnici.
Ten aanzien van de heilgymnasten en
masseurs zij opgemerkt, dat, indien dit ont
werp tot wet verheven wordt, dezen niet
meer geheel zelfstandig zullen mogen be-
oordeelen of de door hen toe te passen ge
neesmethode doeltreffend is. Dit is naar het
oordeel van den minister noodig, omdat pok
de meest eenvoudig schijnende afwijking
een diepere oorzaak kan hebben, die slechts
door den geneeskundige kan worden opge
spoord. Het is in dergelijke gevallen ook
zeer wel mogelijk, dat behalve heilgym
nastiek of massage een andere therapie de
genezing kan bevorderen. Intusschen zal
massage, waarbij geen sprake is van een te
kort in de werking of een ander gebrek,
b.v. sportmassage, ook zonder aanwijzing
van een geneeskundige geoorlofd blijven.
Is er echter wel een organisch of functio
neel gebrek, dan brengt het belang van
den patiënt medé, dat deze eerst den arts
raadpleegt, Vervolgens kan de heilgym-
nast of masseur diens aanwijzingen uitvoe
ren.
Dit wetsontwerp is samengesteld in nauw
overleg met den gezondheidsraad, die voor
de behandeling er van een speciale com
missie heeft bijeengeroepen, in welke, be
halve eenige medici, twee vertegenwoordi
gers zoowel van het genootschap tot be
vordering der wetenschappelijke optiek als
van het Nederlandsch genootschap voor
heilgymnastiek en massage zitting hadden.
Deze commissie heeft met de strekking van
het wetsontwerp haar instemming betuigd.
De beide genoemde genootschappen heb
ben ook afzonderlijk, na de indiening van
het wetsontwerp, hierover hun voldoening
geuit, doch vóór dien is hieromtrent geen
enkele vakorganisatie geraadpleegd.
Op 'n drogen weg moet uw auto
bij 40 km per uur binnen 16
meter kunnen stoppen. Maar bi]
80 km per uur is die remweg
niet 32, maar 64 meterl
