0znxmnü]
CHË FABRIEK
,.2257 PQPENBÜWG 26
Gewapende vrede
in
Tsj echo-Slowakije
De Japanners
willen thans gaan
aanpakken
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
BUITENLAND
ZATERDAG 28 MEI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
PAKLEMENTSZITTING VERDAAGD.
Naar in Tsjechische politieke kringen
verluidt, is het de bedoeling, de zitting van
het parlement tot midden Juni te verdagen.
Men hoopt, dat tegen dien tijd de opstel
ling van het nationaliteitenstatuut slechts
met een eenvoudige meerderheid door het
parlement behoeft te worden aangenomen,
terwijl voor de wijziging der taalwet een
tweederden meerderheid van het parle
ment noodig is.
Naar voorts verluidt, zal de Britsche ge
zant Newton op zijn laatst morgen een on
derhoud met ministerpresident Hodza heb
ben.
Een verklaring van Bechyne.
De Tsjechische minister van verkeer, Be
chyne, heeft tegenover het sociaal-demo
cratische blad „Pravo Lidu" verklaard:
„Men speelt niet met zoo kostbare goederen
als den vrede, de veiligheid der republiek
en het vertrouwen van het volk in de
grondwettelijke instellingen. Indien de re
geering vorige week Vrijdag besloten
heeft tot veiligheidsmaatregelen, heeft zij
dat gedaan omdat het volkomen noodzake
lijk was. Het technische en moreele suc
ces van deze maatregelen bewijst, dat het
geheele volk een volledig vertrouwen in
de regeering heeft.
De maatregelen waren noodig geworden
door den toestand. Indien die toestand niet
verandert, zal de regeering haar besluiten
niet wijzigen. Slechts een decadent volk
zou afzien van de waarborging zijner vei
ligheid".
KLEINE HITSERIJEN VAN DÜITSCHE
ZIJDE.
Versterkingen aan de Tsjechlsch-Duitsche
grens.
Over de Tsjechische versterkingwerken
aan de grens bericht de speciale correspon
dent van de „Reichpost" te Kittsee, dat deze
een omvang hebben aangenomen, die nau
welijks nog te ovetreffen is.
De correspondent heeft zich er persoon
lijk van kunnen overtuigen, dat aan de
Duitsche zijde van de grens in geen vel
den of wegen een Duitsche soldaat te be
kennen is. Zelfs de douanekantonren zijn
slechts door de daar regelmatig dienstdoen
de twee tot drie beambten bezet. De gehee
le stad Pressburg en ook het brugge
hoofd zijn vol militairen. Door het voort
durende komen en gaan is niet vast te stel
len, hoeveel lichtingen eigenlijk onder de
wapens geroepen zijn.
Incident nabij Kaplitz.
Het te Linz verschijnende blad „Arbei-
tersturm" publiceert een bericht uit Frei-
stadt, volgens hetwelk Tsjechische solda
ten in de nabijheid van Kaplitz van een
Duitschen boer uit het grensgebied, die zijn
akker ploegde, een identiteitsbewijs ver
langden. Toen de man verklaarde, dat hü
een dergelijk bewijs tijdens zijn werk niet
bij zich droeg, daar hij zich toen in de on
middellijke nabijheid van zijn boerderij be
vond, werd hij met schoppen en geweer
kolven door de Tsjechische patrouille neer
geslagen, zoodat hij zwaar gewond naar het
ziekenhuis moest worden vervoerd. Aan
zijn herstel wordt getwijfeld.
Wederom een Tsjechisch vliegtuig boven
Duitsch grondgebied.
Gisterochtend vroeg is, naar het Duit
sche Nieuwsbureau meldt, een nieuwe
grensschending door Tsjecho-Slowakije ge
constateerd. Om kwart over een verscheen
boven het grensstation Gmuend in den
gouw Beneden-Donau op ongeveer 150 M.
hoogte een Tsjechisch militair vliegtuig
met het nummer B 92. Het cirkelde eenige
malen op geringe hoogte om het station,
terwijl een der beide inzittenden met een
foto-apparaat of een filmtoestel opnamen
maakte.
Dat de vliegers den koers kwijt waren
geraakt, is in verband met het heldere
weer en de van verre zichtbare grensaf-
bakening uitgesloten, aldus het D. N. B.
Nieuw Duitsch protest.
De Duitsche gezant te Praag, Eisenlohr,
heeft gisteren en eergisteren in nota's bij
bij de Tsjecho-Slowaaksche regeering te
gen de voortdurende grensschendingen door
Tsecho-Slowaaksche vliegtuigen geprotes
teerd.
Tegenspraak van leugenberichten.
In een Tsjechisch communiqué wordt ge
zegd, dat in buitenlandcshe radio-uitzendin
gen, zooals men dat kon verwachten, voor
Tsjecho-Slowakije ongunstige berichten
worden verspreid, die het volk en het le
ger in discrediet moeten brengen. Giste
ren kon men hooren, hoe de Tsjecho-Slo
waaksche soldaten van honger stierven en
bedelden.
Thans wordt het bericht verspreid, dat
de officieren zich nauwelijks kunnen doen
gehoorzamen en dat zich in de grensstre
ken sterke groepen gewapende communis
ten bevinden. Al deze tendentieuze berich
ten missen iederen grond. Het leger is ge
disciplineerd, kent zijn plicht en wordt uit
stekend geproviandeerd. De berichten over
de gewapende communisten zyn geheel
verzonnen.
HET NIEUWE KABINET EEN
OORLOGSKABINET.
Het nieuwe Japansche kabinet-Konoje
moet, volgens de te Tokio heerschende mee
ning, beschouwd worden als een oorlogs
kabinet, maar geenszins als een kabinet
van militaire dictatuur. In welingelichte
kringen te Tokio is men van oordeel, dat
de aanwezigheid van vijf militairen in het
kabinet beteekent, dat het kabinet van nu
af aan zijn gezag over het leger zal doen
gelden en niet het leger over het kabinet.
Ter staving dezer opvatting wijst men er
op, dat de generaals, die in het kabinet
zitten van verschillende richting0 zijn en
dikwijls van tegenovergestelde richting.
Het schijnt, dat met de vorming van het
nieuwe kabinet het program, dat voorge
staan wordt, gekenmerkt kan worden met
de volgende drie punten: 1. Onder het ge
zag van Konoje een groep mannen vor
men, die in staat zijn de versohillende
richtingen, welke de leidende kringen ver-
deelen te disciplineeren en door elkander te
neutraliseeren. 2. Een doel geven aan het
land door het een duidelijke militaire on
derneming voor te stellen en door de im
periale aspiraties van het land te concre-
tiseeren. 3. De economische en financieele
kringen van Japan uitnoodigen samen te
werken aan de uitvoering van een uitge
breid plan tot exploitatie van China.
Japan zet alles op alles.
Naar aanleiding van de kabinetsreoTga-
nisatie heeft de woordvoerder der Japan-
neezen te Sjanghai verklaard, dat niet
meer, zooals tot nu toe, van tijd tot tijd
eens enkele troepenafdeelingen in het veld
zullen worden gebracht, doch dat van nu
af aan alle machtsmiddelen in den strijd
zullen worden geworpen om een defini
tieve beslissing in het Chineesche conflict
te bewerkstelligen.
JAPANSCHE EN CHINEESCHE
OORLOGSBERICHTEN.
Gisteren in den loop van den dag is de
divisie onder Doihara ondanks hevigen
tegenstand der Chineezen tot op 16 K.M.
van Kaifeng opgerukt.
De ten Zuiden van den Loenghai spoor
weg aan omsingeling door de Japanneezen
ontkomen Chineesche divisie valt geleide
lijk uiteen. Zij wordt voortdurend door
Japansche vliegers onder vuur genomen.
Het aantal Chineezen, dat bij den strijd
om Soetsjau gevangen is genomen, zou
60.000 bedragen.
Van Chineesche zijde wordt medege
deeld, dat Chineesche troepen gisteren na
een dag strijden Lanfeng hebben hero-
overd. Volgens een telegram, dat door den
minister van buitenlandsche zaken van
China is gezonden aan de Chineesche am
bassade te Londen, hebben de Chineezen
Jotsen in West-Sjantoeng heroverd. Zij
bedreigen thans de achterhoede van de
Japansche troepen, die oprukkerï naar den
Loenghaispoorweg. Van drie zijden ruk
ken de Chineezen op. De Japansche troe
pen pogen zich aan te sluiten bij de Ja
pansche troepen bij Koeantai ten Noorden
van de Gele Rivier, doch zij zijn hierin
nog niet geslaagd. Aan den Loenghai
spoorweg is de positie van de Chineezen
verbeterd.
JAPANSCHE VLIEGERS BOMBAR
DEEREN CANTON.
Elf Japansche vliegtuigen zijn vanoch
tend om kwart over elf (pl. tijd) boven
Canton verschenen. Zij hebben bommen
uitgeworpen boven het station Wongsha,
het dichtbevolkte district bij Sjamien.
Men vreest, dat hevige verliezen te be
treuren zijn. Het is onmogelijk nu reeds
vast te stellen hoeveel personen zijn ge
dood of gewond, daar er algemeene ver
warring heerscht.
Tegen het middaguur waren 100 bom
men op de stad terechtgekomen, waarvan
twee binnen 50 M. van Sjamien.
Tal van Chineezen probeeren de stad te
verlaten, doch de stadspoorten zijn geslo
ten.
Vrees voor cholera-epidemie te Sjanghai.
Officieel is verklaard, dat cholera in
epidemisch en vorm is opgetreden in Sjang
hai, aangezien acht van de achttien ziekte
gevallen onder Chineezen als cholera ge
diagnosticeerd zijn. Men vreest, dat de
ziekte zich zal uitbreiden, aangezien ver
scheidene honderdduizenden vluchtelin
gen dicht opeen in de stad leven. Ook te
Peotoeng is cholera uitgebroken.
Buitenlandsche berichten
DUITSCHE MIJNENVEGER
GEZONKEN.
Vier man vermist.
Naar de te Kiel verschijnende bladen
melden, is de mijnenveger „Triton" gister
ochtend vroeg door tot nu toe onopgehel
derde oorzaak gezonken. Van de beman
ning konden 25 man gered worden, terwijl
vier matrozen tot dusver nog vermist wor
den.
Koopt bi] hen,
die in Uw Dagblad
adverteeren
NIEUW INCIDENT AAN DE FRANSCHE
GRENS.
Omstreeks half elf gisterochtend bevond
zich een gewapend Spaansch militair bij
Latour de Carol op Fransch gebied. Toen
een Fransch onderofficier, commandant van
een patrouille, hem sommeerde de grens
weer over te steken, nam de man de vlucht,
na drie schoten te hebben gelost op den
onderofficier. Deze werd evenwel niet ge
troffen. Een onderzoek is ingesteld.
Van de fronten.
Den geheelen nacht is gisteren hevig ge
vochten ten Noorden van de Ebro, vooral
aan het bruggehoofd van Balaguer en in de
bergen van San Corneli. De aanvallen van
de regeeringstroepen werden met zware
verliezen afgeslagen. Tusschen Teruel en
de Middellandsche Zee hebben de recht-
schen zich meester gemaakt van Castellar.
„Radio-Nacional" deelt mede, dat de
rechtsche troepen aan het front bij Teruel
acht kilometer zijn opgerukt. De troepen
van Castilië hebben zich vereenigd met die
van generaal Valino, waardoor de vijand
in een nieuwen zak opgesloten is. Vijande
lijke aanvallen op het bruggehoofd van
Balaguer zijn afgeslagen. De verliezen van
den vijand beloopen duizenden manschap
pen.
De arrestatie van een Italiaanschen
waarnemer.
Dezer dagen is een Italiaansche controle
beambte van de niet-inmengings-commis-
sie door de Spaansche regeering in arrest
gesteld, toen hij poogde, de bemanning
van het Britsche s.s. „Greatend", dat bij
een luchtaanval op Valencia in de gevaar
lijke zóne lag, aan land te brengen. De
linksche Spaansche autoriteiten weigerden
den Italiaanschen controle-officier een
toevlucht op een ander in de nabijheid voor
anker liggend Britsch schip, en hebben hem
sindsdien vastgehouden.
Door tusschenkomst van de Engelsche
regeering is de beambte thans vrij gela
ten. Gistermiddag is hij op weg naar Ita
lië, Pernignan gepasseerd. Hij gaf te ken
nen, dat hij door de Spaansche regeering
met de verschuldigde onderscheiding be
handeld is, nooit gevangen heeft gezeten
en in hotel Majestic te Valencia gelogeerd
is geweest.
BELGIË
BELASTINGWETTEN AANGENOMEN.
De Belgische Kamer heeft met 122 tegen
36 stemmen met drie onthoudingen het
wetsontwerp inzake herstel van de natio
nale crisisbelasting aangenomen. Het ont
werp inzake douane en accijnzen werd
aangenomen met 119 tegen 35 stemmen
bij 7 onthoudingen.
DU1TSCHLAND
VIER OOSTENRIJKSCHE MINISTERS
ONTSLAGEN.
Om bezuinigingsredenen.
Naar aanleiding van de in het buiten
land verspreide berichten, volgens welke
vier Oostenrijksche ministers van hun
ambt zijn ontheven, wordt van semi-offi-
cieele zijde medegedeeld, dat deze maatre
gel verband houdt met de reeds lang voor
bereide reorganisatie der Oostenrijksche
regeering en dus niets anders is dan de
voorgenomen vereenvoudiging van en be
zuiniging op hét Oostenrijksche bestuurs
apparaat. Het Oostenrijksche landsbestuur
moest noodzakelijk, wat den omvang be
treft, in de juiste verhouding gebracht
worden met de besturen der overige lan
den des rijks. Vereenvoudiging van het be
stuur op het oogenblik van de aansluiting
van Oostenrijk, zou in strijd geweest zijn
mét de destijds nog geldende bepalingen.
De jongste vereenvoudigingsmaatregel
moet aldus semi-officieele kringen, in gee-
nen deele met politieke redenen worden
gemotiveerd. Dit, zoo zegt men, blijkt wel
hieruit, dat de vier oud-ministers op an
dere belangrijke posten in de „Ostmark"
zijn benoemd.
IERLAND
DE IERSCHE DAIL ONTBONDEN.
De „Dail" is gisteravond bij regeerings-
proclamatie ontbonden. Algemeene ver
kiezingen zijn vastgesteld voor 17 Juni.
Hét besluit tot ontbinding van de Dail
is genomen na een lange vergadering van
het Iersche kabinet naar aanleiding van
een nederlaag, door de regeering op 25
Mei geleden, toen zij zich verzette tegen
een motie, waarin een arbitragecommis
sie voor de burgerlijke ambtenaren ge
vraagd werd. De regeeringspartij is thans
tegenover alle andere partijen tezamen
in de Dail met twee stemmen in de min
derheid. De regeering hoopt echter in het
nieuwe parlement een duidelijke meerder
heid te hebben, omdat de overenkomst
met Engeland door de boeren gunstig
wordt beoordeeld.
MEXICO
DE OPSTAND VAN CEDILLO.
Naar Cardenas gisteren te San Luis te
genover persvertegenwoordigers heeft ver
klaard, is door den opstand van Cedillos
de veiligheid des lands niet in gevaar ge
bracht. Tot dusver heeft de regeering in
de Vereenigde Staten nog geen wapens
gekocht. Wanneer tot deze maatregelen
zou worden overgegaan, zou dit volkomen
gerechtvaardigd zijn. Het is, aldus Carde
nas, niet bekend, dat Cedillo door buiten
landsche firma's met geld is gesteund.
De schadeloostelling voor de onteigen
de olievelden zal, naar Cardenas verder
verklaarde, bir.nen tien jaren worden be
taald.
De senaat heeft de benoeming van ge
neraal Glivas Guillon tot gouverneur van
San Luis Potosi goedgekeurd.
Generaal Cedillo gevangen genomen?
Volgens van de Mexicaansche grens ko
mende geruchten zouden federale troepen
generaal Cedillo hebben gevangen geno
men.
GEMENGDE BERICHTEN
WONING AFGEBRAND.
Het vuur sloeg over naar dennebosschen.
Door onbekende oorzaak ontstond gister
morgen omstreeks elf uur brand in de ar
beiderswoning van de familie Van Rosma
len in het gehucht Vinkei (gemeente Gef-
fen, N.-Br.).
Door de groote droogte stond de met riet
gedekte woning spoedig in lichter laaie.
Aan blusschen viel niet te denken. De wo
ning brandde dan ook tot den grond toe af,
terwijl de geheele inboedel verloren ging.
De vlammen sloegen over op een nabij
gelegen dennebosch, dat weldra vlam had
gevat. Eenige Hectaren werden door het
vuur verteerd. Vele burgers assisteerden
de marechaussee bij haar poging het vuur
te stuiten, hetgeen slechts na zeer veel
moeite gelukte.
Ongeveer 160.000 denneboomen
door het vuur aangetast.
Nader wordt gemeld, dat de brand zich
nog verder heeft uitgebreid. Ongeveer zes
tot zeven hectaren dennenbosch zijn ver
woest.
Voorts heeft onder de gemeente Hees-
wijk op de gronden, toebehoorende aan de
jonkheeren van Bogaert en Terbruggen,
een bosch- en heidebrand gewoed. Er was
een vergunning aangevraagd om van deze
gronden drie hectaren heidegrond af te
stoken ten behoeve van de ontginning.
Door het draaien van den wind sloegen
de vlammen over de afsluitgreppel, waar
door een nabijgelegen dennenbosch door
het vuur werd aangetast. Circa 160.000 den
neboomen werden verteerd. De geheele boe
renbevolking verleende hulp om den
brand te blusschen. Men slaagde daar eerst
tegefi den avond in.
Ook naar den anderen kant breidde het
vuur zich uit, waarbij diverse hectaren hei-
VERKEERSREGELING BRUG
MERWEDEKANAAL BIJ OUDENRIJN.
De A.N.W.B. deelt mede:
Door de groote verkeerstoename als ge
volg van de openstelling van den weg Via-
nenOudenrijn moesten speciale maat
regelen worden getroffen voor de toe-
gangsbrug tot Utrecht, de Muntbrug, ten
einde niet tot verkeersopstoppingen te ge
raken.
Onderling overleg tusschen den Burge
meester van Oudenrijn, de politie van
Utrecht, den Rijkswaterstaat en den A.
N. W. B., heeft geleid tot de volgende re-
degrond werden verwoest. Aangezien het
gevaar bestaat, dat de vlammen opnieuw
zullen oplaaien, is het gebied onder bewa
king gesteld van de marechaussee te Gef-
fen.
Tenslotte valt een heidebrand onder de
gemeente Schaik te vermelden, doch deze
was slechts van geringen omvang.
DE VECHTPARTIJ OP EEN
JAPANSCHEN WALVISCHVAAREDER.
De getroffen chef-stoker overleden.
De 54-jarige chef-stoker van den Japan-
schen walvischvaarder „Nisshing Maru" K.
Murata, die Zaterdagavond bij een vecht
partij aan boord van dit schip, toen dit zich
op den Nieuwen Waterweg ter hoogte van
Maassluis bevond, door den 32-jarigen sto
ker K. Kubo zwaar gewond werd, is gis
teravond in het ziekenhuis aan den Cool-
singel te Rotterdam overleden.
De recherche van Maassluis heeft op ver
zoek van den Officier van Justitie te Rot
terdam op het lijk beslag gelegd.
DUITSCHE BESCHULDIGINGEN TEGEN
INGEZETENE VAN ENSCHEDE
ONHOUDBAAR GEBLEKEN.
De 64-jarige H. H. B., een bekend inge
zetene van Enschede, die 19 Maart te Mun
ster werd gearresteerd, verdacht van het
overtreden van de Duitsche deviezenbepa-
lingen, is thans op vrije voeten gesteld.
De beschuldigingen, welke van Neder-
landsche zijde alle werden weerlegd, ble
ken niet steekhoudend te zijn. Eerst na ne
gen weken verscheen de officieele aan
klacht, maar de Officier van Justitie moest
?lle punten van de aanklacht laten vallen.
Slechts kon hij den heer B. beschudligen
van „Fahrlaessigkeit", d.w.z. onvoorzichtig
heid.
Men was bereid, den heer B. tegen beta
ling van een zeker bedrag in vrijheid te
stellen en de aanklacht geen doorgang te
doen vinden. De familie van den heer B.
meende in verband met zijn leeftijd en
zijn gezondheidstoestand hieraan te moeten
voldoen, daar hij anders nog eenige maan
den in arrest zou blijven, vóór de zaak zou
worden behandeld.
De familie van den heer B. zelf achtte
overigens een dergelijken gang van zaken
hoogst onbevredigend, daar de heer B.
zich van geen enkele onjuiste handeling
bewust is.
Gebleken is, dat hij in arrest is gesteld
op beschuldigingen van een ongunstig be
kend staand persoon, die wegens fraude en
dergelijke veroordeeld is.
De heer B. is inmiddels in Enschede te
ruggekeerd.
ONVEILIG STRAND.
Het strand te Scheveningen is onveilig
op 30 Mei tot Katwijk en op 31 Mei tot
het Wassenaarsche Slag, beide dagen van
11 tot 16 uur, wegens schietproeven.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
het strand eerst weder toegankelijk is, na
dat de roode vlaggen, welke de onveilige
strook aanduiden, zijn ingehaald.
geling ingeval de Muntbrug voor de
scheepvaart geopend is:
a. het verkeer uit de richting Oudenrijn,
bestemd voor het Oosten des lands, slaat
vóór de geopende brug rechtsaf, rijdt langs
het kanaal en gaat bij de eerstvolgende
brug linksaf Utrecht binnen;
b. het verkeer voor Amsterdam stelt
zich in file vóór de geopende brug op;
c. het verkeer komende uit Utrecht en
bestemd voor het Zuiden en Westen des
lands slaat vóór de geopende brug, indien
de politie daartoe aanwijzingen geeft,
rechtsaf om over de Sluisbruggen de over
zijde van het kanaal te bereiken.
v
