Komt Centrale Vliegveld
bij Leiden?
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De Regeering deelt haar plannen mede
WOENSDAG 25 MEI 1938
29ste Jaargang No. 9040
S)e £eid<töfi£0oii/fca/rtt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Adr. en Abonn.-tarieven zie pag. 2.
Giro 103003. Postbus 11.
DE JONGSTE FOTO VAN H.K.H. PRINSES BEATRIX
Foto F. ZIEGLER, Den Haag
V Bij een hoog leest
Morgen is het een hoog feest.
Tusschen al het nieuws, dat in staat is,
te verontrusten en te verwarren, tusschen
al de zorgen en bekommernissen van
het dagelij ksche leven, staan de feesten
van onze Moeder, de Kerk, die de zielen
overstralen met den zachten zonneglans
van rustige zekerheid in weten ën ver
trouwen; die blijde harten opheffen ten
hemel.
Ook in dezen tijd richt de Kerk zich tot
de volkeren met het psalmvers, dat zij
morgen bidt en zingt in de Introitus van
de H. Mis:
Gij alle volkeren klapt in de handen;
Juicht Gode toe met jubelende stem.
Ja hoe droevig en dreigend de tijden
zijn: wij klappen in de handen en juichen
Gode jubelend toe, omdat Hij ons zooveel
goeds heeft geschonken in het leven in
het leven, dat ons opent, dat ons in het
vooruitzicht stelt een eeuwigheid van ge
luk....
Morgen is het een hoog feest.
Wij willen dan op bijzondere wijze den
ken aan de groote realiteit, de blijvende
werkelijkheid in het menschelijk le
ven en streven: de hemel; biddend met de
Kerk in de H. Mis:
Verleen, bidden wij, almachtige God,
dat wij, die gelooven, dat uw Eenigge-
boren Zoon, onze Zaligmaker, heden ten
hemel is opgeklommen, zelf ook met
hart en ziel in den hemel mogen ver
wijlen.
Morgen is het een hoog feest.
Wij willen dan heel diep beseffen en
voelen de groote gave, ons door Christus
geschonken: de vrijheid, de vrijheid van
de kinderen Gods. En dankbaar zullen wij
mee-bidden met de Kerk onder de H. Mis,
na het Epistel:
Omhoog stijgend, heeft hij de gevan
genschap gevankelijk met zich meege
voerd.
Ziet ge nu weer 'ns vóór u, hoe mooi,
hoe zinrijk zijn de gebeden onder de
H. Mis?
Morgen is het een hoog feest.
Ook dit feest, het hoog feest van Chris
tus' Hemelvaart wordt getrokken in de
sfeer van neutraliteit en zelfs van heiden
dom.
Dat wij het vieren op christelijke wijze.
Dat wij, Katholieken, ons ook op feest
dagen als deze verdiepen in en verblijden
over onze eenheid in geloof, en ons be
ijveren, ook die eenheid te beleven in het
in practijk brengen van ons geloof, in de
conclusies, die uit het geloof moeten worden
getrokken voor de practijk van het dage
lij ksch leven. En wij willen herhalen, om
er de meest ernstige aandacht voor te vra
gen, de woorden, dezer dagen door Z. H.
den Paus geschreven aan Kardinaal von
Galen:
„Het kostbaar geërfde geloof der Vade
ren zal gemakkelijk de zware en bittere
Hevig verzet
Ie wachten
in Amsterdam
De Minister van Waterstaat, mr. dr.
ir. J. A. M. van Buuren, heeft Zaterdag
een onderhoud gehad met den burge
meester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt en met den wethouder voor de
handelsinrichtingen, onder wien Schip
hol ressorteert, mr. G- C. J. D. Krop
man, en mededeeling gedaan, dat de
regeering voornemens is te Leider
dorp een centraal vliegveld te ves
tigen, dat het vliegveld zou worden
van geheel Nederland.
Amsterdam zou Schiphol af moeten staan
ten behoeve van de militaire luchtvaart.
Eenige dagen geleden berichtten wij,
dat de oude plannen tot de stichting van
een centraal vliegveld wederom waren op
genomen. Indertijd was dit vliegveld ont
worpen te Bodegraven, in de nabijheid van
den geprojecteerden weg Amsterdam
Bodegraven—Rotterdam. Nu echter de aan
leg van dezen weg voorloopig van de baan
is, is ook de stichting van een vliegveld
daar ter plaatse prijsgegeven.
De Regeering heeft thans voor de stich
ting van een centraal vliegveld het Oosten
van Leiden aangewezen, in de nabijheid
van de plaats, waar in de nabije toekomst
de auto-wegen beoosten en bewesten Lei
den met elkaar verbonden zullen worden.
Rekening houden met de grond-soort,
voor den aanieg van een vliegveld ver-
eischt, komt hiervoor het meest in aanmer
king de breede strook rivierklei onder de
gemeenten Leiderdorp en Zoeterwoude. De
veengrond in de omgeving van de toe-
toekomstige wegsplitsing schijnt voor aan
leg van een vliegveld minder geschikt te
zijn.
Het plan van de regeering is reeds in een
vergevorderd stadium gekomen. De plaats,
waar de Minister zich het vliegveld had ge
dacht, kan nog niet worden medegedeeld.
Amsterdam en Rotterdam komen
in verzet.
Aan de gemeenten Amsterdam en Rot
terdam heeft de Regeering verzocht voor
beproevingen van den tegenwoordigen tijd
zegenrijk overwinnen, wanneer, in dezelfde
mate als het geloof zelf slechts één is, ook
alle geloovigen in heilige gehoorzaamheid
één zijn in het in practijk brengen van hun
geloof en zoodoende de krachten niet ver
lamd worden door verdeeldheid, maar
veeleer versterkt door een hecht aaneen
gesloten eensgezindheid"
deze plannen zich te interesseeren d.w.z.
dat Amsterdam en Rotterdam hun vlieg
velden zullen pi ijs-geven.
In Amsterdam is men echter vastbesloten
Schiphol tot het uiterste te verdedigen.
Men had zich den laatsten tijd te Am
sterdam gevleid met de hoop dat de plan-
ren tot stichting van een nieuwe centrale
luchtvaarthaven wel opgegeven zouden
v/orden na de duidelijke argumentatie, die
Amsterdam zoowel binner skamers, als in
het openbaar n?d laten hooren ten gunste
van het ten koste van grocte financieele of
fers tot op internationaal peil geoutilleerd
Schiphol.
Twee jaar geleden nog heeft Amsterdam
opnieuw twee m llioen in zijn luchthaven
gestoken voor den aanleg van startbanen,
juist gistermorgen nog neeft de aanbeste
ding plaats gehad van de voortzetting van
dezen aanleg, waarvooi weer een half mil-
lioen is uitgetrokken.
In totaal heeft Amsterdam reeds 8 mil-
Loen in zijn luchthaven gestoken. En nu
dit! Het is begrijpelijk, dat men te Amster
dam bitter gestemd is en dat men niet ge-
reigd is, hiertoe zijn medewerking te ver
kenen. Trouwens, ook botterdam schijnt
sterk tegen de verwezenlijking van dit
denkbeeld gekant te zijn, waardoor de
Maasstad haar oenkbeeld, een eigen vlieg
veld te stichten ter vervanging van Waal
haven, zou moeten prijsgeven. Maandag j.l.
zou wethouders de Zeeuw in een onderhoud
met den ministei de bezwaren van Rotter
dam daartegen hebben kenbaar gemaakt.
Amsterdam en Rotterdam zouden in dezen
dus één lijn trekken.
De plannen van de K.L.M.
Dit plan komt echter vooi de beide steden
niet geheel onverwacht. Sinds langen tijd
wist men, dat de K.L.M. zeer verlangend
was om te Den Haag een Centraal vlieg
veld te stichten Het unlangs gevallen be
sluit, om het n;euwe hoofdgebouw van de
K L.M. eveneens te Den Haag te doen ver
rijzen, duidde er opnieuw op, dat men de
plannen nog n'et had laten varen.
Dit vliegveld onder Leiderdorp nu ligt
in de nabijheid van den Haag. Daarmede
schijnen dan ook de kansen van Rotter
dam, om in plaats van Waalhaven een
gunstiger gelegen vliegveld te krijgen te
Gverschie, dat dan voor Rotterdam en Den
Haag samen zou kunnen dienen wel ver
keken te zijn. Want als het vliegveld on
der Leiderdorp er eenmaal is, zal het ver
keer van Den Haag zich uiteraard op dit
vliegveld concerlreeren.
De motieven van de regeering
vóór een centraal vliegveld.
Drieërlei motief heeft minister van
Buuren, sprekende uit naam van de regee-
nng, voor de stichting van een centraal
vliegveld te Leiderdorp aangevoerd. Inde
eersteplaatszou zulkeen vlieg-
veld verkieselijk zijn om econo
mische redenen; een economisch ar
gument, volgens hetwelk de K.L.M. het
vervoer naar en van een centraal Vlieg
veld op minder hooge kosten zou komen,
terwijl voor het rijk een overweging is,
dat men door de stichting van een zoo
danige luchtvaarthaven de vorming van een
tweeden staf van overheidspersoneel, naast
den staf, die thans op Schiphol werkzaam
is, zou kunnen uitsparen.
Vervolgens verwacht men, dat eencen-
traal vliegveld attractiever is
voor de groote internationale
luchtlijnen, die eerder dit vliegveld
zullen willen aandoen, dan wanneer het
vervoer over verscheidene minder groote
luchtvaarthavens verdeeld zou zijn.
Het derde argument brengt d e f e ns i e-
belangen in het geding. Er is be
hoefte aan een nieuw militair vliegveld,
waarvoor de regeering thans Schiphol
wenscht te gaan gebruiken. Thans kan
Schiphol zich als militair vliegveld niet
ontplooien omdat de militaire luchtvaart
door de burgerluchtvaart gehinderd wordt.
Zou Schiphol als burgerluchtvaarthaven in
2ijn tegenwoordigen omvang gehandhaafd
blijven, dan zou men gedwongen zijn een
r.ieuw militair vliegveld té stichten, waar
voor men dan een terrein onder K a t w ij k
op het oog heeft. Doch ten departemente
blijkt men er de voorkeur aan te geven
Schiphol voor de militaire luchtvaart 'te
bestemmen.
Te Amsterdam wordt tegen het verlan
gen om een centrale luchthaven te bezitten,
opgemerkt, dat Nederland reeds een cen
traal vliegveld heeft in Schiphol, dat gere
kend wordt tot de beste groote luchtvaart
havens van Europa te behooren en dat door
zijn ligging aan de gedeeltelijk reeds vol
tooide, gedeeite'ijk nog in aanleg zijnde
nieuwe verkeerswegen naar en van de cen
tra Rotterdam Den Haag, Haarlem en het
Gooi van alle kanten in de naaste toekomst
gemakkelijk en snel te bereiken kan zijn
en dus ook in dit opzicht aan alle voor
waarden voldoet, die aan een centraal
vliegveld te stellen zijn.
Een streep door Rotterdam's
plannen?
Naar aanleiding van bovenstaande be
richten uit de hoofdstad heeft de Msb. zich
tot de leden van het Rotterdamsche Ge
meen tebestuui gewend om te vernemen, of
ook daar medededingen van gelijken aard
van de Regeering zouden zijn ontvangen.
Gelijk bekend werd juist in de Raads
zitting van Donderdag j.l. door Rotterdam
besloten zijn vliegveld Waalhaven voor 1,1
millioen aan Defensie te verkoopen onder
conditie, dat het Rijk geen bezwaren zou
maken tegen den aameg van het nieuwe
vliegveld Zestienhoven onder Overschie.
Hoewel de gemeentelijke autoriteiten, die
zij hierover konden inte^pelleeren, zich niet
wenscht en uit te laten over deze zaak,
gaven zij toch toe, dat ei sinds de Raads
zitting van Donderdag j.l. iets gepasseerd
was.
In die zelfde Raadszitting van 19 Mei j.l.
is ook nog de mogelijkheid van plannen
der Regeering ten aanzien van een Cen
traal vliegveld ter sprake gekomen. De bur
gemeester heefi toen verklaard de ge
dachte van een Centraal vliegveld voor
Nederland uit den booze te vinden.
Ik ben van oordeel, zoo zeide hij bij die
gelegenheid, dat een centraal vliegveld hoe
langer hoe meer onmogelijk zal blijken.
Wat de plannen daaromtrent zijn, weet ik
niet. B. en W. kennen die niet. Het moet
uitgesloten woraen geacht, dat Rotterdam
zijn vliegveld zou prijs geven
Gezien deze uitspraak, nog zoo kort ge
leden gedaan en door den geheelen Raad
onderstreept, kan het niet anders of ook
het Gemeentebestuur moet allerminst met
het Centrale vliegveld sympathiseeren.
De verkoop van Waalhaven is dan ook
alleen voorwaardelijk goedgekeurd.
Een interpellatie in de Am-
sterdamsche gemeenteraad.
Het lid van den gemeenteraad van Am
sterdam, Bern. C. France (Soc. Dem.) heeft
den raad verzocht B. en W. te mogen in-
terpelleeren over de plannen tot het stich
ten van een nieuw centraal vliegveld, waar-
tij hij de volgende vragen tot B. en W. zal
richten:
1. Is het Burgemeester en Wethouders be
kend, dat de Regeering piannen in overwe
ging heeft om een nieuw centraal vliegveld
le stichten op een terrein gelegen tusschen
Leiden en Bodegraven?
2. Zijn door de Regeering besprekingen
ever deze plannen gevoerd met het dage-
lijksch bestuur der gemeente?
3. Kunnen Burgemeester en Wethouders
hieromtrent reeds mededeelingen doen aan
den Raad?
4. Is reeds te overzien welke gevolgen
dt verwezenlijking der bedoelde plannen
zouden kunnen hebben voor de luchthaven
Schiphol?
5. Indien hierdoor gevaar dreigt voor de
beteekenis van Schiphoi als internationaal
vliegveld voor de burgerlijke luchtvaart,
welke stappen hebber Burgemeester en
Wethouders dan ondernomen om dit gevaar
te keeren?
Ontstemming in Rotterdam.
Uit Rotterdam wordt medegedeeld:
De waarnemend-burgemeester van Rot
terdam, wethouder J. B. de Zeeuw, heeft
Maandag j.i. op diens verzoek een onder-
Olt nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Het Internationaal Eucharistisch Congres.
(2de blad).
De ontspanning in de situatie rondom
Tsjecho-Slowakije houdt aan. (2de blad).
In Catalonië is een nieuw offensief door
de regeeringstroepen begonnen. (2de blad).
De mogelijkheid wordt onderzocht of de
Duitsche deviezenbepalingen verzacht kun
nen worden. (2de blad).
Binnenland
De Regeering heeft aan de gemeente
besturen van Amsterdam en Rotterdam
meedgedeeld, dat zij het voornemen heeft
een centraal-vliegveld te stichten te Lei
derdorp. (1ste blad).
Hedenmiddag opende Minister Van
Boeyen het St. Beatrix-paviljoen te Noord-
wijkerhout. (2de blad). Dr. Kerstens on
derscheiden. (Laatste Ber.).
houd gehad mét den minister van water
staat, waarin deze namens de regeering
mededeelde, dat men het voornemen heeft,
over te gaan tol de stichting van een cen
traal vliegveld te Leiderdorp en dat in ver
band daarmede het Rijk bezwaren zou
maken tegen overbrenging van de burger
luchtvaart van het vliegveld Waalhaven
naar een in den polder Zestienhoven aan te
leggen luchtvaartterrein. Het vliegveld
Waalhaven zal door de gemeente moeten
worden afgestaan aan het Rijk, ten behoeve
van de militaire luchtvaart.
De waarnemende burgemeester heeft bij
Uit onderhoud uitdrukking gegeven aan de
ernstige ontstemming en teleurstelling,
welke dit besluit van de regeering in Rot
terdam zal teweeg brengen. Hij sprak er
zjjn ernstige twijfel over of met den aan
leg van een op zoo grooten afstand van
Rotterdam gelegen centraal vliegveld bij
Leiderdorp de belangen van Rotterdam als
knooppunt van verkeer en handel wel ge
diend zouden zijn en gaf als zijn stellige
overtuiging te kennen, dat Rotterdam zeer
moeilijk in het besluit van de Regeering zal
kunnen berusten.
B. en W. hebben in hun vergadering van
heden de door den waarr.emenden burge
meester naar voren gebrachte bezwaren vol
ledig onderschreven en deze nog in een
brief aan den Minister bevestigd.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
PRAAG: De ontspanning in Tsjecho-
Slowakije handhaaft zich gelukkig. Van
daag worden te Eger de twee slachtoffers
van het bekende incident begraven'. De
Sudeten-Duitschers zijn niet van plan hun
propaganda-materiaal ongebruikt te laten
en hebben deze begrafenis willen omgeven
met een grootsche praal, zoodat zij het
karakter van een politieke demonstratie
ging aannemen. Hitier heeft een krans ge
stuurd. De Tsjechische regeering is zoo
wijs geweest om ook een krans te sturen
en zij laat zich eveneens vertegenwoordi
gen, daarmede zoo goed en zoo kwaad als
het gaat den wind uit de zeilen nemend
van de Sudeten-Duitschers. Tot op het
moment, waarop wij dit schrijven, hebben
wij nog geen berichten vernomen over inci
denten, maar het gevaar daarvoor is na
tuurlijk zeer groot, wanneer niet een groo
te mate van zelfbeheersching aan den dag
wordt gelegd.
De Duitsche bladen doen voorloopig nog
niet hard mee om de stemming te kalmee-
ren. Hun toon blijft nog vrij opgewonden.
Speciaal zijn zij boos op Engeland, maar de
pers schrijft, dat de vrede is bewaard dank
zij het krachtig ingrijpen van de Britsche
regeering. De Duitsche pers zegt daarop:
Wat zou Engeland wel zeggen, wanneer
op een goeden dag de Duitsche gezant te
Londen op het Britsche ministerie van bui-
tenlandsche zaken verscheen en daar de
Engelsche regeering waarschuwde, geen
inval te doen in Holland? De Britsche mi
nister zou antwoorden: maar meneer, wij
denken niet aan een inval in Holland! En
als de Duitsche pers dan eens ging bewe
ren: „Holland is gered dank zij de Duitsche
interventie!", zou dat niet de dwaasheid
ten top gevoerd zijn?
Het is wel merkwaardig, dat het buiten
land dit bij wijze van voorbee.d aange
haalde geval inderdaad zeer dwaas zou
vinden, maar het ingrijpen van Londen
in het onderhavige geval heelemaal niet