STADS
NIEUWS
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De blijde
verjaardag van
Prinses Juliana
Pater mr. dr. Beaufort over de politiek
van het huidige Ministerie.
ZATERDAG 30 APRIL 1938
29ste Jaargang N<». 9019
S)e £cid<töh£0oti/Ycmt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Mr. en Abotm.-tarieven rie paf. 3.
Giro 103003. Postbus 11.
't Is vandaag alweer een feestdag
Niet alleen in het gezin
Van den Prins en de Prinsessen
En van Holland's Koningin,
't Is vandaag voor 't heele Holland
'n Zonnige en blijde dag,
En wij hebben ons oranje
En de wapperende vlag.
Maar het mooiste van dees' feestdag
Moet toch zijn in Uw gezicht,
Als U ziet naar 't lieve kindje,
Dat er in 't wiegje ligt.
Dat viert in zijn kleine leven
Voor de allereerste maal
't Feest van Moedertjes verjaardag
In zijn eigen kindertaal.
't Weet nog niet wat dat wil zeggen,
't'Kent nog niet den blijden geest
En de vele blijde harten
Van dit Prinselijke feest.
Later zal het gaan ervaren,
Dat op Moeder's jaarfestijn
Zóóveel blijde harten kloppen
Als in Holland menschen zijn.
TROUBADOUR
„Het meest belangrijke
punt"
„Het meest belangrijke punt" voor de
activiteit van regeering en volksvertegen
woordiging noemde her Tweede-Kamerlid
mr. dr. Beaufort gisteren in een te Leiden
gehouden redevoering de bestrijding
van de werkloosheid.
Dus zoo concludeeren we niet min
der belangrijk dan de defensie.
Dus zoo concludeeren we verder
moet hiervoor geld worden gevonden
evenzeer als het gevonden moest wor
den voor de defensie.
Doet de Regeering voldoende voor
de bestrijding der werkloosheid?
Mr. Beaufort wees op wat zoowel minis
ter Romme als minister Steenberghe reeds
hebben gedaan op dit terrein.
Maar is er zoo veel gedaan, dat het volk
tevreden kan zijn, tevreden moet zijn?
Men moet de regeering een jaar tijd gun
nen, om dit vraagstuk aan te pakken met
alle middelen, die mogelijk zijn aldus
mr. Beaufort.
Wij hebben er juist dezer dagen zelfs
meer dan ééns op gewezen, dat het o n b i 1-
lijk, onrechtvaardig is, nu reeds het
geheele regeeringsbeleid te beoordeelen,
alsof nu reeds alles zou moeten zijn ge
daan, wat verwacht werd, wat ook ver
wacht mócht worden!
Wij moeten eerlijk erkennen, dat er nog
al 'ns door de kranten „speciale nummers"
worden uitgegeven, welke worden gepre
zen om hun omvangrijkheid, om de namen
van degenen, die er artikelen in hebben ge
schreven, maar welke.... niet worden
gelezen.
Wij meenen, dat dit laatste niet het ge
val zal zijn met het speciale nummer, gis
teravond uitgegeven door de „Tijd" en ge
wijd aan het vraagstuk van de bestrijding
der werkloosheid.
In één der vele lezenswaardige artikelen
in dit nummer, geschreven door ir. Guljé,
voorzitter der Algemeene Katholieke
Werkgevers ver., lezen we:
De bestrijding der werkloosheid is
zeker de moeilijkste krachtproef, die
in deze jaren van de Regeering ge
vraagd wordt. Het is billijk, haar een
ruimen termijn te laten om zich over
het werkloosheidsbeleid te beraden.
Maar dan dient zij ook met een zeer
concreet plan te komen, waardoor het
werkloozencijfer in ons land drastisch
verminderd wordt. De troonrede 1938
lijkt ons de uiterste termijn daarvoor.
Met deze meening zal iedereen het eens
moeten zijn.
En er is alle grond, om te vertrouwen,
dat de regeering.niet noodig heeft een
aansporing, om te verwezenlijken, wat hier
gezegd en verlangd wordt!
Er wordt „met man en macht gewerkt"
aan een oplossing van het vraagstuk der
bestrijding van de werkloosheid, verklaar
de gisteravond mr. Beaufort.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
LONDEN: Het voornaamste nieuws van
den dag is de overeenstemming, welke te
Londen gebleken is bij de besprekingen
tusschen de Britsche en de Fransche mi-
risters. Er is geen verdrag tot stand geko
men, maar dat lag ook niet in de bedoeling.
Er is iets veel beters tot stand gekomen,
n.l. de overtuiging, dat de opvattingen van
beide regeeringen overeenstemmen, zoodat
zij in de groote Europeesche problemen
van den dag één lijn trekken.
Speciaal de samenwerking op militair
gebied is een waarborg te meer voor het
•behoud van den vrede. Men verwacht er
algemeen een preventieve werking van,
Alleen Duitschland is daar niet erg over
te spreken. De Duitsche bladen houden
zich van den domme en vragen waarom
die militaire samenwerking noodig is.
is geen enkele bedreiging. Zij kunnen ook
niet veel schrijven, dat zij best begrijpen,
tegen wie het gaat.
Wladimir d'Ormesson schrijft in de „Fi
garo", dat, indien Duitschland, ondanks
deze maatregelen, voornemens zou zijn
Tsjecho-Slowakije te behandelen op een
wijze, waarbij met voeten wordt getreden,
wat het heiligste is in het recht der staten
en het menschenrecht, onvermijdelijk
waarom het te verhullen? zou gebeu
ren, wat 24 jaar geleden is gebeurd.
Engeland is voorts voornemens om met
Duitschland te gaan onderhandelen, waar
bij de verhouding tot het Tsjecho-Slowaak-
sche probleem wel op de eerste plaats ter
sprake zal komen.
Frankrijk is niet voornemens zich daar
bij aan te sluiten, omdat het gelooft, dat
de tijd daarvoor nog niet rijp is. Het heeft
evenwel ook geen reden, om Engeland een
dergelijke stap te ontraden.
Gisteravond heeft pater mr. dr. Beaufort
een rede gehouden voor de afd. Leiden der
R.K. Staatspartij, waarvan wij hier een re-
imé geven.
In een tijd van hoog-conjunctuur van in
ternationaal onrecht, aldus spr., is de ver
leiding groot, om over de internationale
staatkunde, te spreken. Doch, hoe belangrijk
het internationaal gebeuren zij, primair is
het staatkundig leven binnenslands.
Als de binnenlandsche politiek gezond is,
zal buitenlandsche politiek geen beslissen-
den invloed uitoefenen op de politiek van
het eigen land en zal deze blijven van
vreemde smetten vrij!
De Katholieken hebben een bescheiden
aandeel genomen in den strijd over de sa
menstelling van het Kabinet. Men wist,
dat de Katholieke Staatspartij wenschte,
dat God openlijk wordt erkend, gediend en
gehuldigd, óók in de wetgeving. Een be
leid op positief Christelijken grondslag
dat was het duidelijk verlangen van de
Katholieke Staatspartij.
In het nu gevormde Kabinet hebben Ka
tholieken zitting, van wie de een zegt, dat
zij de gevangenen zijn van Colijn, terwijl
de ander waarschuwt voor den grooten in
vloed der Katholieken, blijkend reeds uit
de wetgeving. Beide tegenstrijdige verwij
ten hebben een anti-papistische strekking.
De Katholieken zelf moeten ook daarom
als een gesloten eenheid achter him man
nen in het Kabinet staan aan wie zij
hun vertrouwen kunnen geven, zooals spr.
zal aantoonen.
Er is onbillijke critiek uitgeoefend op het
Kabinet en er zijn vanzelf-sprekend inter
ne moeielijkheden aan ongepaste openbaar
heid prijsgegeven.
Beantwoordt de politiek van het Kabi
net aan de verwachtingen en heeft het een
specifiek Christelijk karakter? Deze vraag
beantwoordt spr. bevestigend.
De sociale politiek is geen belangen-poli-
tiek, maar is een eisch van ware christe
lijke politiek. Wat bracht onder dit opzicht
de afgeloopen periode? In één woord gety
peerd, gekarakteriseerd: Gezinspoli
tiek.
Bij het opvangen van de geldelijke gevol
gen van de werkloosheid heeft minister
Romme geen algemeeen steunverhooging
ingevoerd, omdat daarvan de groote gezin
nen met lage loonen niet zouden profitee-
ren. Er moet nu eenmaal een marge be
staan tusschen steun en loon; steun moet
blijven onder het loon. Voor inwonende
kinderen, van 18 jaar en ouder, heeft
minister Romme een extTa uitkeering vast
gesteld. De spaarregeling, volgens
welke door de regeering bij 25 cent ge
spaard geld wordt toegevoegd 25 cent of
40 cent bij grootere gezinnen, heeft uitste
kend gewerkt. Spr. wijst op de moreele
waarde van de spaarregeling. Stellig is het
geen armenzorg, wat de minister nadruk
kelijk heeft betoogd. Minister Romme heeft
verder ingevoerd een verbetering
van de schalen vandemaxima
steunbedragen. Men kan nu komen
tot 90 pet. van 'het loon. Er is ingevoerd een
verhooging van brandstoffen-
toeslag en tevens een verlen
ging. Tal van gemeenten zij n in
een hoogere klas van den werklóo-
zensteun geplaatst.
Op het terrein van de werkver
schaffing heeft minister Romme ook
niet stil gezeten. Er vinden 53.000 personen
werk in de werkverschaffing; deze staan
nog geboekt als werkloos. Vele verbeterin
gen zijn in de werkverschaffing aange
bracht, met name loonsvenhooging. Het
voornemen bestaat, om over de geheele lijn
kindertoeslag in te voeren.
Het Werkfonds wordt krachtig door
minister Romme ter hand genomen. Ook
Leiden profiteert hiervan en zal er van
profiteeren in de verbetering van den
overweg aan den Rijnsburger weg.
De Kinderbijsla g-r e g e 1 i n g van
minister Romme is een uiterst belangrijk
principieel onderwerp. Deze regeling is van
groot belang voor werkers, maar ook indi
rect voor werkloozen, omdat, als de loonen
stijgen, de werkloozen-steun ook hooger
kan zijn.
De beperking van den arbeid van
den gehuwden vrouw is ook een
wetsontwerp van groote principieele be
langrijkheid.
Naast deze zijn nog talrijke andere wets
ontwerpen en maatregelen door minister
Romme voorgesteld en genomen, die spr.
vluchtig opsomt.
Ook van den huidigen leider van de
economische politiek, mr. Steenberghe,
koesterde het volk groote verwachtingen.
Zijn werk is: arbeid voor ons volk en orde
ning in het bedrijfsleven.
Het indammen van de werkloosheid zelf,
het scheppen van normale werkgelegen
heid dat is de zaak van minister Steen-
Dit nummer bestaat uit vl|!
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
berghe. Door de te late devaluatie is het
werk van minister Steenberghe zeer be-
moeielijkt. Om de export te bevorderen,
moeten onze onderhandelaars sterk staan;
de crisisinvoerwet stelt hen daartoe
in staat. Mét de tariefsmachti
gingswet zal de crisisinvoerwet de eco-
nnomische toestand van ons land zéér kun
nen bevorderen.
De ordening van het bedrijfs-
leven, welke minister Steenberghe na
streeft, wordt door tegenstanders zeer ten
onrechte belachelijk gemaakt. Uitvoering
vestigingswet kleinbedrijf is in
practijk gebracht. Uitvoering wet op de
ondernemersovereenkomsten is
eveneens in practijk gebracht. Uitvoering
landbouwcrisissteun is in vele op
zichten verbeterd. Debedrijfsvergun-
n i n gen-w et is reeds door de Tweede
Kamer aangenomen. Spr. stipt slechts even
aan deze en andere maatregelen, die bewij
zen, dat het beleid van minister Steen
berghe volstrekt niet heeft teleurgesteld.
Met de drie groote eisch en der R.K.
Staatspartij: verdediging van het gezin, ar
beid voor het volk, ordening in het bedrijfs
leven is door genoemde ministers inderdaad
rekening gehouden.
De beveiliging van de positief Christe
lijke grondslagen van onze samenleving, is
onze vierde groote eisch geweest.
Minister Goseling heeft bij de opening
van het tweede internationale congres van
vergelijkende rechtswetenschap gewezen
op de Bron van het recht; bij de opening
van de bijzondere strafgevangenis van jeug
dige gevangenen te Zutphen heeft hij het
Christelijk beginsel van vergelding in het
licht gesteld; in de Tweede Kamer heeft hij
het anti-semitisme van Christelijk stand
punt bezien en veroordeeld. Minister Go
seling heeft krachtig afgewezen allen aan
drang om de echtscheiding te vergemakke
lijken; hij streeft er naar de onwaarachti
ge practijk in de echtscheidings-proceduren
in den vervolge onmogelijk te maken.
De Defensie en het Onderwijs hebben
echter teleurstellingen gebracht aldus
vervolgt spr. zijn rede.
Het contingent van ons leger is gebracht
van 19.5000 op 32.000, de eerste oefentijd
van 5 y2 op 11 maanden. Alleen voor kazer
ne-bouw wordt uitgegeven 20 millioen.
Voor aanschaffing van materiaal wordt,
verdeeld over vier jaar, 157 millioen uitge
geven. Dat dit alles noodig is, is teleurstel
lend. Maar vanwege den uiterst gevaarlij
ken internationalen toestand zijn deze uit
gaven noodig. Wij willen hopen, dat een
deel ervan ten goede komt aan ons econo
misch leven.
Onderwijs is een nog grootere teleurstel
ling geweest. De Kath. Kamerfractie wil
verslechteringen in ons lager onderwijs,
met name den verhoogden leerlingen-schaal,
opheffen. Verlaging van den leerlingen-
schaal, zooals zij die wenscht, zou in 1938
3 y. millioen kosten, volgende jaren 5 mil
lioen. Het onderwijs zou er echter door
worden verbeterd en een aantal onder
wijzers zouden een passenden werkkring
krijgen. De Katholieke Kamerfractie achtte
deze uitgave gewettigd. Het Kabinet wilde
er echter niet toe overgaan. Dit mocht voor
de Kamerfractie geen reden zijn, om weg
te zenden een Kabinet, dat reeds in korten
tijd zooveel heeft gepraesteerd en zeer veel
belooft voor de toekomst. Bovendien:
deze zaak is niet uit; daarin ligt de
groote winst van het zeer besliste optreden
van de Katholieke Kamerfractie.
Spr. wijst ten slotte op de bestrijding
van het Kabinet van vele kanten en wil
ook iets zeggen over het g e v a 1-0 s s.
Spr. wil niet debatteeren tegen kwaad
willigen en lasteraars, wien het te doen is
om uit het geval-Oss politieke munt te
slaan, of die sensatie willen, welke geld
opbrengt. Sensatie-geschrijf van de „Tele
graaf', dat van gelijke moreele kwaliteit
.s als dat van 't zich noemende „Nationale
Dagblad", gaat ieder fatsoenlijk mensch met
verachting voorbij. Spr. begrijpt niet, hoe
Katholieken kunnen lezen een blad, waar
in hun beste voormannen worden verdacht
gemaakt en belasterd.
Minister Goseling heeft niéts anders ge
daan, dan de rechtszekerheid van ons volk
veilig gesteld.
Wij, Katholieken, zijn door de hetze te
gen onze beste voormannen diep gegriefd.
Wij voelen het openlijke of nauwelijks ver
holen anti-papisme. En, geheel buiten onze
schuld, is door die hetze toegebracht een
zware slag aan de ontwikkeling eener ge
zonde nationale saamhoorigheid, zoo noodig
in onzen tijd.
Onze conclusie is niet: een critiek-loos
aanvaarden van alles wat de regeering
Buitenland
Overeenstemming tusschen Londen en
Parijs. (4de blad).
Z. H. de Paus vertrekt hadenmiddag
naar Castel Gandolfo. (4de blad).
De „Osservatore" over de Duitsche ras
sentheorieën. (4de blad).
Tol WilliMet een DR,ETAX f 2 - p. uur
IBI.ddUUnaar de bloembollen
Garage De Groot, Beestenm., Parkeerterrein
KATHOLIEK COMITé VAN ACTIE
„VOOR GOD."
NATIONALE PAASCHLOTERIJ
Naar wij vernemen, zijn bij de eerste
trekking der Nationale Paaschloterij welke
gisteren werd gehouden, de vijftien hoofd
prijzen gevallen op de volgende nummers:
le prijs Serie 4G nummer 078913
2e 3C 096874
3e 3B 050865
4e 4C 082623
5e 2B 092154
6e 2H 099212
7e 3H 006026
8e
3C
9e 4E 006502
10e 4 002898
11e IA 006350
12e 2H 008300
13e 3J 092397
14e IA 073316
15e A 010874
Omstreeks 25 Mei a.s. zullen de volledi
ge trekkingslijsien verkrijgbaar worden
gesteld a 10 cent bij Postbus 2 te Heem
stede.
voorstelt, maar: een krachtige, loyale steun
van dit in hoofdlijnen Christelijk, princi
pieel beleid, dat reeds tot zegenrijke resul
taten leidde en een rijke oogst belooft voor
de toekomst!
Deze zoo zakelijke en heldere uiteenzet
ting werd met gespannen aandacht gevolgd
door een gehoor, dat de rede klaarblijkelijk
zeer waardeerde.
Na een korte pauze maakte een drietal
aanwezigen gebruik van de gelegenheid om
met den spreker van gedachten te wisselen.
Mr. Beaufort vond in zijn beantwoor
ding van de sprekers gelegenheid, er op te
wijzen, dat de werkverruiming het aller
belangrijkste punt van de regeering moet
zijn en dat de regeering „met man en
macht" werkt aan een oplossing van het
probleem der werkloosheid.
Bij den aanvang der bijeenkomst consta
teerde de voorzitter, mr. Bolsius, een te
geringe belangstelling. Hij spoorde de aan
wezigen aan. om voor volgende bijeen
komsten der R.K. Staatspartij ook onder
anderen propaganda te maken voor méér
bezoek. Intusschen is- wat later de opkomst
grooter geworden, zoodat de foyer van den
Burcht vrij goed bezet was. Tóch geven
wij hier gaarne door de aansporing van den
voorzitter: méér belangstelling voor der
gelijke zeer leerzame bijeenkomsten!
In zijn dankwoord aan den spreker deel
de de voorzitter nog mede, dat op Zaterdag
21 Mei vergadering van den Kamerkies
kring generaal jhr. Al ting van G'eusau
komt spreken; en onder daverend ap
plaus verzocht mr. Bolsius aan mr. Beau
fort om minister Goseling mede te deelen,
dat de Katholieke kiezers in Leiden achter
hem blijven staan met hun volle vertrou
wen!
EEN H. HARTBEELD IN DE
ST. PETRUSKERK
De St. Petruskerk is gisteren verrijkt
met een beeld van het H. Hart, ontworpen
door Dom. van der Meij, Benedictijn in de
St. Paulus-abdij té Oosterhout.
Het beeld is uitgevoerd in wit Belgisch
marmer, uit de groeve te Euville.
Het zal Woensdagavond worden gewijd,
aan het begin van een triduum, dat ter
viering van deze zegening zal worden ge
geven door een Pater Jezuiet.
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST.
Op Donderdag 5 Mei a.s„ des avonds
acht uur precies, zal in den Foyer van de
Stadsgehoorzaal de jaarlijksche uitvoering
van de Muziekschool der Maatschappij voor
Toonkunst plaats vinden. Het programma
vermeldt zoowel klassieke als moderne wer
ken. Het dameskoor en het Kamerorkest
der Maatschappij zullen medewerking ver-
leenen.