Blums kabinet ten val gebracht Senaat verwerpt de volmachten met groote meerderheid ZATERDAG 9 APRIL 1938 29ste Jaargang No. 9002 Telefoon: Redactie 15. r/\/\n v nvrt rtmi nm, Adv. en Abonn.-tarieyen zie pag. Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OR4STREKEN Giro 103003. Postbus 1L DALADIER THANS KABINETS FORMATEUR 011 nummer beslaat uil vijl bladen, w.o. geïllustreerd Zondagsblad. V Antl-paapsche rel. Het ingrijpen der Regeering in de poli- tioneele toestanden te Oss heeft heel wat rumoer veroorzaakt. Wij kunnen dat alles na de open en klare behandeling in de Tweede Kamer naast ons neerleggen, omdat de Kamer uitgezonderd ds. Kersten en de N.S.B.'er Rost van Tonningen bevredigd was. Maar, als wij dat zouden doen zonder meer, dan zouden wij onbenut laten een les, die de „zaak-Oss" ons heeft gegeven. Wij hebben in de dagen, die achter ons liggen, weer duidelijk kunnen constatee- ren de allerdroevigste vertooning van een anti-paapsche rel. Met een niet te loochenen lust, om den katholieken minister verdacht te ma ken, heeft men gestookt en gelasterd. En, zooals 't gewoonlijk gaat met las teraars, men mist nu den moed, om dien laster in te trekken erger nog: men durft er mee doorgaan. In dat alles ligt voor ons een les. Deze les uit de Ossche-affaire trekt het „Huisgezin" aldus: Wie nu nog steeds niet begrijpt van hoeveel belang het is de katholieke pers en de katholieke organisaties sterk te maken tot afweer van elke bedrei ging onzer rechten en tot opbouw van het maatschappelijk leven, in samen werking met anderen, op christelyken grondslag, lijdt aan jammerlijke ver blinding. Tegenover de misleiding moeten de Ka tholieken kunnen stellen de waarheid. De waarheid in hun denken en de waar heid in hun doen. Zeker, onder ons komen fouten en mis slagen voor helaas, veel te veel. En die zal en mag de katholieke pers noch goed praten noch verdoezelen. Er zijn voor beelden te over, om aan te toonen, dat zulks ook niet geschiedt! Al wordt daar bij vermeden een ongezonde en door-en door onchristelijke sensatie-zucht. De hier bedoelde sensatie-zucht is daarom zoo af schuwelijk, omdat zij vaak lijnrecht in strijd is met rechtvaardigheid en met naas tenliefde. Maar als met leugen en laster een aan val wordt gedaan op katholieke leiders, op priesters, op de Kerk dan moeten de Katholieken op waarheid gegronde voor lichting vinden in een katholiek dagblad een katholiek dagblad, dat boven alle andere vriendschap stelt de vriendschap met de waarheid. En, bovenal, moet tegenover de leugen en laster werden gesteld de daad van het christelijk leven, ook in het openbaar, ook in de maatschappij. Dit laatste mo gen wij allen gezamenlijk, maar vooral ieder afzonderlijk voor zich ter harte ne men. Met groote bombarie is aangekondigd dat d e leider een artikel zou schrijven over de Ossche affaire in „Volk en Vaderland"! Wij hebben dat artikel gelezen. Het is geschreven vóór de behandeling der zaak in de Tweede Kamer. En het deelt geen enkel opzienbarend concreet feit mede! Alléén de bekende verdachtmakingen aan het adres van R.K. Staatspartij, R.K. gees telijken en den R.K. minister Goseling. Zelfs degene, die sensatie wil lezen, ter wille van de sensatie, zal in dit artikel niet vinden, wat hij zoekt. Er kan nu een maal niet anders dan geïnsinueerd wor den, omdat er geen blameerende schandaal feiten, geen misdaden van R.K. geestelijken of R.K. minister of R.K. Staatspartij zijn! GEEN STAKING IN DE SIGAREN- INDUSTRIE Gister kwamen de partijen in de sigaren- industrie te Utrecht in vergadering bijeen. Na langdurige besprekingen, welke om streeks des avonds half twaalf eindigden, werd overeenstemming bereikt tusschen de vertegenwoordigers van de verschillen de organisaties over een program, dat aan de leden ter goedkeuring zal worden voor gelegd. SENAAT ONDER SCHERPE BEWAKING. Zooals algemeen verwacht werd, heeft het kabinet-Blum gisteravond zijn ontslag aan president Lebrun aangeboden. President Lebrun heeft Edouard Dala- dier naar het Elyséc ontboden om hem te belasten met de vorming van een nieuw kabinet. Voor den aanvang van de Senaatszitting bleek, dat de omgeving van het gebouw, misschien nog scherper dan gisteren onder bewaking was gesteld. Alle straten, die naar het Luxembourg leiden, werden be waakt door talrijke afdeelingen agenten van politie en leden der mobiele garde, voorzien van helmen en karabijnen. In de wandelgangen van den Senaat heerschte een levendige drukte, voordat de zitting was geopend. De opening ge schiedde om vijf minuten over drie. De voorzitter deelde mede, dat de re geering onmiddellijk behandeling heeft gevraagd van het financieele wetsont werp. Volgens het reglement zou over een uur met de besprekingen begonnen worden. De zitting werd daarop geschorst, tenein de om vijf minuten over vier weer te wor den hervat. DE ZITTING VAN DEN SENAAT. In groote stilte bracht. Gardey zijn rap port uit over het financieele ontwerp. Gardey zette de voornaamste redenen uiteen, waarom de senaatscommissie het ontwerp niet kan aanvaarden. „Het be pleite systeem is doordrenkt van een geest van gemakkelijkheid. De fundamenteele kritiek die wij uitspreken, is dat de infla tie de drijfkracht wordt van de regeerings- actie. De gedachte van algemeene opoffering wordt niet uitgedrukt in het ontwerp. Men vindt er integendeel een kenteeken in van ongelijkheid in de opoffering, en dit vormt onze tweede belangrijke kritiek. Aan den eenen kant de van de bezittenden gevraagde offers, offers die inderdaad on vermijdelijk zijn men moet den moed hebben dit te zeggen aan den anderen kant een waarlijk overmatige bedeesheid, wanneer het gaat om arbeidstoestanden." „Wanneer het noodig is om de scherpe crisis door te komen en de buitenlandsche gevaren te bezweren, zal de Franschman de inbreuken aanvaarden op de beginse len, die ons dierbaar zijn. Wanneer men gedurende een zekeren tijd zich buigen moet voor de gestrengheid van oorlogs economie, zal het volk van Frankrijk den moed hebben zich daartoe te dwingen. Maar dan zal het zijn voor het algemeene welzijn en niet voor de doeleinden eener ideologie." Blum verdedigt ontwerp. Om tien minuten over half vijf betreedt Blum dan het spreekgestoelte. Hij ver klaart, dat het ontwerp der regeering geen denkbeeldige constructie biedt. Het staat in verband met het ontwerp, dat Blum reeds in Juni 1937 in het parlement inge diend heeft en dat de Senaat reeds heeft verworpen. De minister-president sneed vervolgens het eigenlijke probleem aan: „Gij gaat dit ontwerp verwerpen", aldus zeide hij. „Maar wat zult gij daarna doen? Er moet een oplossing gevonden worden. Welke zult gij tegenover de onze plaatsen? Gij hebt onze regeering nooit gewild, LéON BLUM DALADIER aldus Blum. Gij hebt daarvan nooit een geheim gemaakt en thans gaat gij haar het leven onmogelijk maken. Wat zult ge daarna doen? Wilt ge een verplaatsing of een omverwerping der meerderheid? Naar mijn meening zou dat zeer ge vaarlijk zijn. De omstandigheden zijn niet meer zooals in 1926 of in 1934, zoomin op fiancieel als op politiek gebied. De arbei dersklasse is zich haar rechten bewust geworden. Laat mij u zeggen, dat gij niet het recht hebt te beslissen. Dat recht be hoort toe aan de wetgevende vergadering, voortgesproten uit het algemeen kies recht. Op dit oogenblik onderbrak Jeanneney, de voorzitter van den Senaat, Blum onder luid applaus. Jeanneney zeide, dat het volgens de grondwet het recht van den Senaat is in alle onafhankelijkheid zijn besluiten te nemen: de minister-president zal daaruit de consequenties hebben te trekken. Blum antwoordde, dat men hem niet heeft laten uitspreken. Naar zijn meening moet een dergelijke beslissing worden genomen door het algemeene kiesrecht zelf. De Senaat zal thans tot de grens der bevoegdheden, die de grondwet hem toe kent, gaan. Hij zal zich verzetten tegen den wil van de Kamer. Hij zal zich uit spreken tegen een regeëring, die hij nooit erkend heeft, zelfs niet de facto. Ik ben republikein: uit naam van het belang der republiek doe ik een laatste beroep op den Senaat. Na Blum voerde nog Caillaux het woord, waarop de Senaat met 223 te gen 49 stemmen het voorstel tot be spreking der artikelen van het regee- ringsontwerp heeft verworpen. REGEERING GAAT HAAR ONTSLAG AANBIEDEN. Te 19.15 uur is gisteravond een kabi netsraad gehouden. Tevoren hadden Blum en Auriol zich naar de Kamer begeven, waar zij door de socialistische fractie wer den aangehoord. Vervolgens begaven zij zich naar den kabinetsraad. Te 19.45 uur verlieten de leden van het kabinet Hotel Matignon om president Le brun het ontslag der regeering aan te bie den. DALADIER KABINETSFORMATEUR. President Lebrun heeft Daladier belast met de vorming van een nieuwe regeering. Verklaring van Daladier. Bij het verlaten van het Elysée deelde Daladier mede: „De president der republiek heeft mij de eer bewezen mij met de vorming eener nieuwe regeering te belasten. Ik heb die opdracht aanvaard. In verband met de ontwikkeling van den internationalen po- litieken toestand en met de binnenland- sche en financieele moeilijkheden, geloof ik, dat de nieuwe .regeering op zijn laatst Zondagochtend gevormd moet zijn. Ik hoop, dat mijn beroep op overeen stemming tusschen alle krachten in het land gehoord zal worden, in het belang van de republiekven. het vaderland." Deelneming der socialisten onwaar, schijnlijk geacht. De nationale raad der socialistische par tij zal Zaterdagavond te 21 uur bijeenko men. In politieke .kringen achtte men het gisteravond zeer .onwaarschijnlijk, dat de socialisten zouden deelnemen aan de re geering, die Daladier denkt samen te stel len. DE WEGVERZAKKING BIJ 'T SCHOUW DE NIEUWE STRAATWEG AMSTERDAM PURMEREND ONDER LANDSMEER VERZAKT. Voor verkeer afgesloten. De nieuwe straatweg AmsterdamPur- merend is vannacht te Schouw over een lengte van zeventig tot achtig meter ver zakt. Het geheeel verkeer is hierdoor ge stremd en moet worden omgelegd. Ook het tramverkeer van de Noord- en Zuid-Hol- landsche Tramweg Maatschappij is hierdoor gestagneerd. Het zand, dat ter plaatse zes tot zeven meter hoog ligt, is vannacht omstreeks één uur gaan werken, waardoor de bovengrond- sche leiding van de tram naar beneden sloeg. De herstellingswerkzaamheden zullen wel eenigen tijd in beslag nemen, zoodat het verkeer over dezen weg voorloopig geen doorgang kan vinden. Ter plaatse worden ten behoeve van een nieuwe brug, welke komt te liggen in den in aanbouw zijnden grooten verkeersweg AmsterdamPurmerend, en welke weg tot 't Schouw gereed is, groote hoeveelheden zand gedeponeerd. Grenst deze hooge en breede zanddijk aan de eene zijde aan wei land, de andere zijde wordt begrensd door den bestaanden ouden weg Amster damPurmerend, die juist op dit punt sa menkomt met den weg AmsterdamBroek in Waterland. Uiteraard hadden Provin ciale Waterstaat en de technici - van de maatschappij, welke de brug bouwt, reeds rekening gehouden met de mogelijkhied, dat het groote gewicht van het zanddepot te zwaar zou worden voor den ondergrond, welke geheel uit veem bestaat. Men was evenwel van meening zoo vertelde ons hedenochtend de hoofdinge nieur van den Provincialen Waterstaat ir. C Krijn dat de samengeperste veenbo- dom, indien noodzakelijk, een uitweg zou vinden aan de zijde van den dijk waar het maagdelijk weiland is gelegen. Dezer da gen is het inderdaad ook gebeurd. Het wei land kwam iets naar boven. De mogelijk heid dat het gewicht van het zanddepot zoo groot zou zijn, dat de samengeperste veengrond niet alleen een uitweg zou zoe ken aan de zijde van het weiland, maar ook kan zou zien den ouden deg langs het Noord-Hollandsch Kanaal opzij te drukken en te breken, had men voor niet mogelijk gehouden. Zooals reeds is gemeld is dit hedennacht te' ongeveer één uur toch gebeurd, nauwe lijks een kwartier nadat de laatste tram van Amsterdam naar Purmerend ter plaat se passeerde. Men moet niet denken aan de mogelijk heid, dat de weg 15 minuten eerder zou zijn weggeschoven. De gevolgen zouden verschrikkelijk zijn geweest. Wanneer men de situatie ter plaatse opneemt, moet men onwillekeurig denken aan een aardbeving er. gevolgen. Over een afstand van bijna 200 meter is de weg kris en kras gebro ken en doorsneden met sleuven van circa 2 Meter diepte. Het betreffende weggedeel te is ca. 2 1/2 Meter weggeschoven in de richting van het Noord-Hollandsch Kanaal waarin de weggeperste veengrond een uit weg heeft gevonden. Het gedeelte rails op de bestaande brug en het gedeelte op den weggeschoven weg, welke tot vannacht één uur een geheel vormde, zijn na bijna 2 M. van elkaar gescheiden. De bovenleiding is totaal vernield. De masten van het electrisch net zijn opzij ge schoven en geven een verwoesten aanblik. De in den weg gelegen telefoonkabels zijn uiteraard kapot getrokken, waardoor het telefoonverkeer in de omgeving is ge stoord, Ook de buizen van de waterleiding zijn op twee plaatsen gebroken. Het mag een wonder heeten, dat de hoog spanningskabel in den weg volkomen in tact is gebleven. Men heeft den stroom ech ter nog dezen nacht uitgeschakeld om on gelukken te voorkomen. Het verkeer ter plaatse is gestremd. Het verkeer Amster damPurmerend is omgelegd over Mon nikendam en Edam. De herstellingswerkzaamheden werden vanmorgen terstond ter hand genomen. Men hoopt het wegverkeer in den loop van morgen te herstellen. STRIJD IN ZUID-SJANTOENG IN BESLISSEND STADIUM. Japaneezen zouden gebrek aan munitie hebben. HANKAU, 9 April. (A.N.P.) Volgens Chineesche frontberichten, zijn Vrijdag middag te Yihsien en omgeving de Japan- sche troepen ter sterkte van ongeveer 4000 man, door de Chineezen omsingeld. De groote slag in Zuid-Sjantoeng is naar de meening van Chineesche militaire des kundigen, in een beslissend stadium ge treden. De Japanneezen zouden, naar men zegt, gebrek aan wapens en munitie heb ben. De terugtocht is hun afgesneden, door dat de Ghineezen de bruggen in de lucht hebben laten vliegen. Sedert Vrijdagnacht bevindt Yihsien zich onder het vuur van de Chineesche artillerie Ook de Chinee sche luchtmacht neemt actief aan den strijd deeL VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Het kabinet-Blum in den Franschen Se naat ten val gebracht Daladier kabinets formateur. (Ie blad). Franco's troepen snijden de toevoer van electrische energie voor Barcelona af. (2de blad). Binnenland Naar overeenstemming in de sigaren- industrie. (Ie blad). Ernstige wegverzakking bij 't Schouw; het verkeer totaal gestremd, het electrisch net verwoest, telefoonkabels en waterlei dingbuizen gebroken. (1ste blad). TpI HIM M#t een DR,ETAX f 2 - p. uur I ul.üullU naar (je bloembollen Garage De Groot, Beestenm., Parkeerterrein DE WERELD IN VOGELVLUCHT PARIJS: Het kabinet-Blum heeft gister avond zijn ontslag aan den president der Fransche republiek aangeboden, nadat het gisternamiddag in den Senaat den te'ver wachten nederlaag had geleden. Het is daar in den Senaat hard tegen hard gegaan. By monde van den rapporteur van de financieele Senaatscommissie is het wetsontwerp inzake de financieele volmach ten grondig afgemaakt, waarna Blum in een felle rede den Senaat verweten heeft, dat hij stelselmatig de op het Volksfront gebaseerde regeeringen van den laatstea tijd ten val brengt. De Senaat heeft er zich niets van aan getrokken en heeft ook dit kabinet-Blum om hals gebracht. Men wilde geen zware lasten opgelegd zien aan het geheele land, alleen om de socialistische ideeën van Blum te financieren. Daarop kwam de ar gumentatie van den Senaat neer. Daladier zal het thans weer eens gaan probeeren om een regeering te vormen. De socialisten toonen echter weinig neiging om hem te steunen. SALAMANCA: Franco vordert snel. Zijn troepen hebben de voornaamste elec trische krachtstations, die de electrische energie voor Barcelona leveren bezet en de toevoer van stroom afgesneden. Men had aanvankelijk gevreesd, dat de regeerings- troepen de groote stuwdam van Tremp in de lucht zouden laten vliegen, waardoor de groote watermassa vóór die stuwdam een ernstige bedreiging voor de Franco-troepen geweest zou zijn. Dit is echter niet gebeurd en nu kan de opmarsch weer over de heele linie hervat worden. HITLER TE WEENEN. WEENEN, 9 April. (A.N.P.) Kort na elven is Hitler per specialen trein te Wee- nen aangekomen. Twaalf duizend soldaten van het Weensche garnizoen vormden een eerewacht. SIGARENFABRIEK UITGEBRAND. Vanmorgen vroeg heeft een felle brand gewoed in perceel Spaarnwouderstraat 36, te Haarlem, waarin gelijkvloers een blik- fabriek en op de bovenverdieping de sigarenfabriek van den 'heer Goyarts is gevestigd. Personeel van de aangrenzende meld- inrichting had omstreeks vier uur rook uit het perceel zien komen, doch daaraan ver der geen aandacht geschonken, daar men meende, dat de kachel in de sigarenfabriek werd aangemaakt. Een politie-agent, die een uur later pas seerde, zag echter een vuurgloed achter de ramen van de fabriek en waarschuwde de brandweer, die spoedig ter plaatse was en met eenige stralen op de waterleiding de vlammen aantastte. Het vuur bleek echter reeds te lang gesmeuld te hebben, waar door het niet mogelijk was, de sigaren fabriek te behouden. Deze brandde geheel uit, waarbij ongeveer zesduizend kg. tabak en een aantal machines verloren gingen. De schade wordt gedeeltelijk door verzeke ring gedekt. De blikfabriek kreeg vrij groote water schade. De brand is waarschijnlijk ontstaan door het vallen van vonken uit de kachel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1