DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Een Belgische minister over
het verkeers vraag stuk
DINSDAG 29 MAART 1938
29ste Jaargang No. 8992
Ste Êeiubeh^Sou^a/nt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2.
Giro 103003. Postbus 11.
Onze eenheid bewaren
In deze dagen na de jongste gebeur
tenissen in Oostenrijk vooral! is kalmte
in r.ustige afwachting zéér noodzakelijk!
Natuurlijk bedoelen wij hiermede niet:
slapheid in denken en traagheid in doen;
dat is iets heel anders.
Maar wat er gebeurt en waarvan vaak
de beteekenis, noch opzichzelf noch in de
gevolgen, kan worden overzien, moet ons
niet opstuwen tot onrustige gejaagdheid
noch neer-drukken in moedeloos pessi
misme.
Er is voor ons, Nederlanders, voor ons,
Katholieke Nederlanders, zeker geen reden,
om pessimist te zijn.
Wij hebben alle reden, om optimist te
zijn; om voor ons land te verwachten be
houd van het beste wat wij bezitten: on
afhankelijkheid en vrijheid!
Met Gods hulp hangt hier heel vee] af
van ons zelf, van onze houding, van ons
cptreden, van ons denken en dientenge
volge van ons doen.
Wij kunnen zooveel invloed uitoefenen,
zooveel bereiken, als wij één blijven on
der krachtige, doelbewuste leiding.
Als wij één blijven allereerst onder het
gezag van den Paus, onder het gezag van
onze Bisschoppen!
Onze eenheid vooral nu ongebroken be-
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
DEMAGOGIE.
De toestand der arbeiders bij de nieuwe
Peelontginning is allerminst rooskleurig.
Voor zwaar werk krijgen zij zeer lage loo-
nen uitbetaald. Het is christenplicht te
trachten daarin verbetering t.e brengen en
elke poging daartoe met kracht te steunen.
Maar wat doet nu het „Nationale Dag
blad"?
Het misbruikt de armoede der arbeiders
in de peel-ontginning voor eigen propa
ganda.
De Limb. Koerier stelt dit op vol
gende wijze aan de kaak:
„In het „Nationale Dagblad" verscheen
een opruiend artikel vol van valsche voor
stellingen, zóó grof en zóó demagogisch,
dat wij ons een oogenblik hebben afge
vraagd, of de N.S.B. haar dagblad aan de
Communistische Partij had overgedaan.
Het blad vertelt in strijd met de
waarheid dat de mannen in de Peel een
heele week moeten werken om thuis te
komen met f 8 „om aan een vrouw en acht
kinderen een geheele week eten te ge
ven." Dat is een grove leugen.
Maar het „Nationale Dagblad" maakt
het nog erger. Het schrijft in vette letters
over minister Romme: „Hij steekt een
spade in den grond engaat dineeren."
't Verhaal corrigeert echter zelf den mis
leidenden titel, want er wordt verteld, dat
de minister en de genoodigden na de
plechtigheid hebben aangezeten aan een
„koffietafel" dus niet aan een diner
in het patronaat te Sevenum. Dit verhaal
in het zich nationaal noemende „Dagblad"
wordt dan opgesmukt met een teekening,
waarop.... wijnglazen tusscheii de brood
jes staan.
Ook wij hebben van dezen koffiemaal
tijd geprofiteerd en we weten dus heel pre
cies, wat er ter tafel kwam: brood en bo
ter met koud vleesch, slappe koffie en een
stuk Limburgsche vla. Het was goed, voed
zaam, maar uiterst eenvoudig. Zóó een
voudig, dat de heer Mussert en de geko
zenen van de N.S.B. het thuis zeker niet
minder doen.
Mocht men den minister, die 's morgens
vroeg uit Den Haag was vertrokken om
rond vier uur in den namiddag uit Lim
burg naar de residentie te vertrekken, niet
een eenvoudige boterham aanbieden?
Het artikel in het „Nationale Dagblad"
is een stuk bekrompen en laffe demagogie,
dat ook de arbeiders met walging moet
vervullen. Deze speculatie op de armoede
zijn wij van communistische zijde gewend.
Gaat de leider der N.S.B. wat de politieke
methode betreft, het voorbeeld van Mos
kou volgen?"
Wij sluiten ons aldus de „Geld."
bij dit oordeel geheel aan. Het is al erg,
dat de ellende der arbeiders gebruikt
wordt voor politieke propaganda. Maar
nóg erger wordt het, als daarbij ook leu
gens en laster moeten worden te baat ge-
„In België bestaan dezelfde
problemen als in Nederland."
De Belgische minister van het verkeers
wezen, de heer Henri Marck, die, zooals
gemeld gisteren in ons land is gekomen,
heeft eenige mededeelingen aan een ver
slaggever van het Algemeen Nederlandsch
Persbureau gedaan over het doel van zijn
bezoek aan ons land.
„Het probleem van de verkeerscoordina-
tie, d.w.z. de scherpe mededinging tusschen
spoor, autobus en binnenscheepvaart be
staat in België evenzeer als in Nederland.
Ik wilde alvorens dit probleem tot oplos
sing te brengen eens hooren, wat minister
van Buuren er van dacht. Maandagochtend
heeft de heer van Buuren zijn inzichten
daaromtrent medegedeeld. Ik mag u niet
zeggen hoe hij zich een oplossing voorstelt.
Dat is een aangelegenheid van Binnen-
landsche politiek en bovendien heeft de
heer van Buuren nog geen vast plan. Wel
kan ik u verzekeren, dat dit onderhoud
hoogst belangrijk en zeer nuttig voor mij
was en dat ik den Nederlandschen minis
ter van Waterstaat heb leeren kennen als
een man, die dit ingewikkelde vraagstuk
van alle kanten grondig heeft bestu
deerd."
De Belgische minister zeide verder, dat
hij Dinsdag (heden) met zijn Nederland
schen ambtgenoot zou wenschen te be
spreken het vraagstuk van de spoorlijnen,
wier exploitatie verlies oplevert. „Derge
lijke lijnen zijn er in België evengoed als
in Nederland", zoo voegde de heer Marck
hieraan toe.
Een punt van bespreking zal ook zijn de
kwestie van het materieel. In dit verband
uitte de heer Marck zijn groote bewonde
ring voor de nieuwe electrische treinen,
waarmede hij gistermiddag kennis had
gemaakt. De minister was namelijk gister
middag per diesel van Den Haag naar
Maarn gespoord en van Maam naar Arn
hem in de nieuwe electrische verder ge
reisd.
In Arnhem had de minister met bewon
dering de nieuwe automatische aankoppe
ling van de wagons 'bekeken. Van Arn
hem uit was hij via Utrecht en Gouda
naar Roterdam gereisd om eenige vrien
den op te zoeken en daarna naar Den
Haag teruggereisd.
„Er zijn nog twee vraagstukken, welke
ik gaarne met minister van Buuren zou
willen bespreken. In de eerste plaats het
plan tot electrificatie van lijn Brussel-
Amsterdam, welke reeds voor 70 pCt. ver
wezenlijkt is. Nagegaan moet of electrifi
catie van b.v. het traject EsschenAnt
werpen rendabel is te maken. Wanneer de
ze electrificatie tot stand zou komen zou
Brussel als een ster van electrische stra
len beschouwd kunnen worden, want de
Belgische hoofdstad is reeds electrisch
verbonden met Gent, Charleroi en Leu
ven.
En ten slotte is er de lijn Eindhoven-
Brussel, waarover zoowel van Nederland-
sche als van Belgische zijde geklaagd
wordt. Minister Marck zeide, dat deze lijn
inderdaad vele gebreken heeft. Een snel
lere verbinding leek ook hem gewenscht
met het oog op de belangen, welke zoo
wel Noord-Brabant als Belgisch Limburg
hebben van een vluggere verbinding.
Maar ook hier speelt de rentabiliteit een
rol en de minister zou gaarne van den
heer van Buuren vernemen of een verbe
terde verbinding met rentabiliteit gepaard
zou gaan.
En met deze opmerking besloot de heer
Marck zijn mededeelingen, die hij in
vloeiend Nederlandsch maakte.
DE ORKAAN LANGS DE KUST VAN
FINMARKEN.
OSLO, 29 Maart. (A. N. P.) De orkaan,
die de vorige week gewoed heeft langs de
Noorsche kust van Finmarken, is de
zwaarste geweest sedert 17 jaar. In totaal
zijn 40 visschers om het leven gekomen.
In één gezin zijn de vader en de vie" zoons
gedood.
PATER H. R. F. VAN DER HORST S.CJ.
Benoemd tot Provinciaal van de Priesters
van het H. Hart van Noord-Brazilië.
De hoogeerw. pater van der Horst werd
geboren te Amsterdam op 29 Maart 1891.
Zijn jeugd bracht hij te Leiden door, waar
zijn ouders zich gingen vestigen.
Na voorbereidende studies trad hij in de
Congregatie van de Priesters van het H
Hart en werd priester gewijd 8 Juli 1917.
Na eenige jaren als hulpaalmoezenier
bij het Ned. Leger in Zeeuwsch Vlaande
ren werkzaam te zijn geweest, vertrok hij
in September 1919 naar de missie van
Noord-Brazilië. Hij is dus thans bijna 19
jaar als missionaris werkzaam.
Eerst was hij werkzaam gedurende 5
jaar te Porto Calvo, vervolgens in Came-
ragibe en Garanhuns, waar hij belast was
met de geestelijke leiding der seminaris
ten van het Bisdom Garanhuns. Vervol
gens was hij Pastoor in Recife (Pernambu-
co), alwaar hij een apostolische school en
noviciaat heeft opgericht.
In 1893 begon de Congregatie haar mis
sie onder de zeer verslapte katholieken van
Noord-Brazilië (Zuid-Amerika). Hier zijn
meer speciaal Nederlandsche Paters werk
zaam. De parochies zijn enorm uitge
strekt. Thans zijn daar werkzaam 30 Pa
ters, en 13 Fraters, terwijl er ongeveer 40
Priesterstudenten op de Missiescholen
zijn.
Deze benoeming is een onderscheiding,
waarmede geëerd wordt het vele en harde
werken van onzerf oud-stadgenoot, pater
missionaris v. d. Horst.
Britsche Militaire Vlieg
tuigen verongelukt.
Sabotage
Bij de vlootoefeningen ter hoogte van
Brest is een Britsch bombardementswater
vliegtuig neergestort. Het lijk van een ver
slaggever, die in het toestel had plaats ge
nomen, is reeds gevonden. Het lot der uit
zes koppen bestaande bemanning is nog niet
bekend.
Het Britsche stoomschip „Consett", op
weg van New-Castle naar Spanje, is te
Brest binnengeloopen met het stoffelijk
overschot van een Britsch vliegtuigbestuur
der aan boord. Het schip bevond zich op .20
mijl ten Zuid-Westen var, Ouessant, toen
men een militair vliegtuig in zee zag vallen.
Er volgde een ontploffing. Men kon slechts
het lijk van den bestuurder aan boord ne
men.
Nog een militair vliegtuig verongelukt.
Een militair vliegtuig is bij Sonnng een
plaats n Oxfordshire verongelukt. De be
stuurder is om het leven gekomen.
Is sabotage in 't spel?
Het verluidt, dat zeer krachtige maatre
gelen zijn genomen om verdere gevallen
van sabotage bij de luchtmacht te voor
komen. Zooals men weet, waren in een
vliegtuigenfabriek te Stockport (Cheshire)
drie vliegtuigen beschadigd.
NIEUWE AANBESTEDINGSPRAKTIJK.
Dezer dagen heeft de aanbesteding
plaats gehad van den bouw van een R.K.
kerk te Winssen (Gld.).
Deze aanbesteding geschiedde voor de
eerste maal, volgens de z.g. richtprijs
methode, samengesteld door en voor de
samenwerkende architecten en aannemers,
en welke van kracht is verklaard voor al
le werken, welke aan het diocesaan bis
schoppelijk toezicht rekenplichtige bestu
ren laten uitvoeren.
De vastgestelde richtprijs bedroeg
91,347; laagste minimum waarvoor nog
gegund kon worden 82.347. Indien alle
nschrijvniigen den richtprijs te boven zou-
gaan, verplichtte de R.K. Aannemersbond
het werk toch voor dat bedrag uit te voe
ren.
Laagste inschrijvers: J. M. van Hek en
Zonen, Alfen a. d. Maas, voor 79,700.
Opvolgster fa. Thijssen, Klaassen en Wes-
sels te Wychen voor f 82,470. Aan deze
firma is het werk gegund, als zijnde de
laagste inschrijfster boven het minimum
..N.R.Crt."
AAN DE OUDERS
VAN ONZE DIENSTPLICHTIGEN.
Op 31 Maart a.s. zullen weer duizenden
jonge mannen hunne intrede doen in de
kazernes. Velen van hen hebben zich op
hun diensttijd voorbereid door het mede
maken van overal in den lande gehouden
„dienstplichtigen-retraites". Een mooier
voorbereiding bestaat er niet, en God dank
mogen wij getuigen, dat alle tot nu toe
gehouden dienstplichtigen-retraites schit
terend geslaagd zijn, zoowel wat het aan
tal deelnemers als wat de geest betreft.
Dat aan den diensttijd bijzondere ge-
aren onvermijdelijk verbonden zijn, zal
wel geen enkele soldaten-priester ontken
nen. Het komt er maar op aan, dat onze
junge mannen de noodige middelen aan-
enden, die hun ten dienste staan, om die
gevaren te ondervangen.
Onder de middelen wordt, na het gebed,
een allereerste plaats ingenomen door „het
trouwe bezoek aan de R. K. Militairen
Vereeniging". Het heeft daarom zijn nut
U, ouders, met enkele woorden op de hoog
te te brengen van deze voor onze soldaten
zoo hoogst nuttige, ja noodzakelijke instel
Lmg.
De eerste R. K. Militairen Vereeniging
werd in het jaar 1856 te Bergen op Zoom
gesticht door den gepensioneerden sergeant
oer vestigingartillerie Jozef Henricus
Legge. Het schoone voorbeeld van dezen
v oorbeeld igen sergeant werd weldra in
andere garnizoens-plaatsen nagevolgd. De
Bisschoppelijke goedkeuring werd in 1861
verleend door Mgr. Joannes van Hooydonk,
Bisschop van Breda, terwijl Z.H. Paus Pius
IX in 1865 vele aflaten verleende aan de
leden van de R. K. Militairen Vereenigin-
gen hier te lande.
In 1906 werd op een Directeuren vergade
ring te Bergen op Zoom zeer sterk gepleit
voor nauwere aaneensluiting der bestaande
R. K. Militairen Vereenigingen; deze aan
eensluiting voltrok zich in 1912 toen alle
R K. Militairen Vereenigingen zich aan
sloten bij den heden ten dage zoo heilzaam
werkenden Bond van R. K. Militairen Ver
eenigingen in Nederland.
Welke beteekenis heeft de R. K. Mili
tairen Vereeniging voor den Katholieken
militair?
De R. K. Militairen Vereeniging is een
aangenaam tehuis, dat de ouderlijke wo
ning eenigszins vervangt, een tehuis, waar
hi den Directeur een vader gevonden wprdt,
o.ie zijn jongens met raad en daad bijstaat,
een tehuis, waar de uren met spelen en
geoorloofde genoegens worden doorge
bracht, waar het zakgeld in bewaring kan
worden gegeven, waar de consumptie
alles wat een soldaat noodig heeft zoo goed
en goedkoop mogelijk verkrijgbaar wordt
gesteld, waar voor onze jongens avonden
met film, muziek, zang en tooneel worden
georganiseerd, waar in één woord getracht
wordt het de jongens zoo aangenaam
zoo gezellig mogelijk te maken.
Maar de R. K. Militairen Vereeniging is
voor hen niet alleen een aangenaam tehuis,
zij is ook een bij uitstek nuttig tehuis.
Daar toch wordt gewerkt aan de maat
schappelijke vorming en ontwikkeling der
jongens. Daar wordt niet slechts geleerd
als beschaafde menschen zich te bewegen
in nette kringen, maar er wordt tevens ge
legenheid geboden tot het schrijven van
brieven, het lezen van allerlei kranten,
tijdschriften en boeken.
En alsof het nog niet voldoende is, dat
de R. K. Militairen Vereeniging voor de
soldaten een aangenaam en nuttig tehuis
is komt er vooi den katholieken militair
nog deze allervoornaamste factor bij: De
Katholieke Militairen Vereeniging is voor
hem een veilig tehuis. Een tehuis, waar hij
beschut wordt tegen de verleiding op gods
dienstig en zedelijk gebied. In onze groote
steden is die verleiding veelvuldig en zeer
gevaarlijk, vooral voor den onervaren
jongenman. In de R. K. Militairen Ver
eeniging wordt hij gewaarschuwd tegen de
vele gevaren voor geloof en zeden, wordt
hij dringend aangespoord zijn godsdienst
plichten getrouw te vervullen en zich
tijd en overal als een eerbare man te
dragen.
Ouders van onze dienstplichtigen!!
De Aalmoezeniers en de Directeuren van
onze R. K. Militairen Vereenigingen doen
een dringend beroep op U, om Uw zoons
aan te sporen lid te worden van deze nut
tige, ja noodzakelijke instelling.
Dil nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Franco's opmarsch gaat voort. Barbastro
door de rechtschen bezet. (2de blad).
Felle strijd in China. (2de blad).
Hodza kondigt nieuw minderhedetnsta-
tuut in Tsjecho-Slowakije aan. (2de blad)
De Anschluss en de Katholieken in
Oostenrijk. (2de blad).
Binnenland
De Belgische minister, de heer Henri
Marck, over het verkeersvraagstuk in Ne
derland en in België. (1ste blad).
De bouwvakarbeidersstaking in het Noor
den. (1ste blad).
Het conflict in de sigarenindustrie. (1ste
blad).
In Den Haag komt een monumentale
bank ter nagedachtenis aan Koningin
Emma. (1ste blad).
VLUCHTELINGEN-PROBLEMEN.
Deze zijn slechts internationaal op te
lossen, meent prof. J. Schmutzer.
„Wij staan met onze volle sympathie
aan de kant van de slachtoffers van het
geen in Oostenrijk gebeurt." Aluds sprak
prof. dr. J. Schmutzer, de leider van het
roomsch-katholieke vluchtelingenij comité,
wiens oordeel het „Volk" vroeg over de
circulaire van den minister van justitie
aangaande de Oostenrijksche vluchtelin
gen.
Het socialistisch blad legde professor
Schmutzer de vraag voor, of, ook naar zijn
opvatting, deze circulaire, die immers aan
Oostenrijkers om in Nederland te worden
toegelaten o.m. de eisch stelt tot het over
leggen van een verklaring der Duitsche
autoriteiten, dat zij weer ongehinderd
naar Duitschland/Oostenrijk mogen terug-
keeren niet neerkomt op een negatie van
asyl voor Oostenrijksche vluchtelingen.
De leider van het katholieke comité is
het er mee eens, dat strenge handhaving
van deze voorwaarde het onmogelijke van
gevluchte Oostenrijkers zou vergen. Als
zij ongehinderd kunnen terugkeeren.
waarom zouden zij dan vluchten?
Prof. Schmutzer is echter geneigd, de
zaak iets minder pessimistisch in te zien:
„De regeering behoeft deze regeling niet
strikt toe te passen; zij kan echter ten slot
te rigoureus optreden. Ik geloof, dat de
minister menschelijk zal zijn, ook ten op
zichte van gevluchte Oostenrijkers, die
hier ondanks de gestelde eischen er in
zouden slagen, hier „illegaal" binnen te
komen."
Overigens verwacht de leider van het
katholieke bureau geen bijzonder groote
stroom van vluchtelingen. De katholieken
uit Oostenrijk zullen z.i. veeleer dan naar
het westen te komen een uitweg zoeken
naar Hongarije en Zuid-Slavië, landen
met een groote katholieke, ten deele
Duitsch-sprekende bevolking. Ook Tsjecho-
Slowakije zal heel wat vluchtelingen op-
DE INDRUK VAN DE REDE VAN HODZA
TE BERLIJN.
BERLIJN, 29 Maart. (A. N. P.). Berlijn-
rche politieke kringen hebben de rede van
Hodza met scepticisme ontvangen. Men
verklaart, dat het niet de eerste maal is,
dat de Tsjecho-Slowaaksche regeering for
meel belooft, de kwestie der Sudeten-Duit-
schers te regelen. Gewacht moet worden,
zoo zegt men, tot de modaliteiten bekend
zijn van het Tsjechische plan inzake een
plaatselijke regeering der Sudeten, voordat
een oordeel kan worden gegeven.
Men wijst er tegelijkertijd op, dat het
vraagstuk der Sudeten niet opgelost kan
worden onafhankelijk van de andere min
derheden-problemen, die zich in Tsjecho-
Slowakije voordoen, en die o.a. de Honga
ren en de Polen betreffen.
De Duitsche pers onthoudt zich van elk
""mmentaar.
„Denkt u, dat die Midden Europeesche
landen de druk van Duitschland zullen
kunnen weerstaan en de vluchtelingen
gastvrijheid zullen durven verleenen",
vragen wij.
„Zij doen het nog wel", antwoordt
prof. S. voorzichtiglijk. De landen, die de
Oostenrijkers moeten passeeren, b.v.
Zwitserland, zullen te eerder geneigd zijn,
de vluchtelingen maar af te schuiven, zoo
meent onze zegsman, als zij weten, dat
Nederland de menschen zoo makkelijk op
neemt.
„Het is voor de menschen, die aan de
grens komen en niet worden toegelaten,
een ontzagelijk ellendige situatie.maar
dit is een probleem dat naar mijn meening
niet landelijk is op te lossen. Dat kan al
leen geschieden door samenwerking van
verschillende staten, die zich het lot van
de ballingen aantrekken. Dan zal het zóó
moeten gebeuren, dat al die landen hun
deel krijgen, dat elk land zijn menschen-
plicht zal doen. Wij hebben hier in Neder
land reeds veel voor de vluchtelingen ge
daan; wat de Joden hier voor hun ge
vluchte geloofsgenooten hebben gedaan en
nog doen is ontzaglijk. Daarom is zoo
besloot prof. Schmutzer het initiatief
van den Amerikaanschen minister Huil
zoo zeer toe te juichen. Alleen door inter
nationale samenwerking kan hier hulp
worden geboden, maar dan met spoed en
met goede wil".
