Ontbinding van den Rijksdag Verkiezing en volksstemming op 10 April Redevoering van Hitier Dertienhonderd slachtoffers te Barcelona Zal Litauen toegeven BUITENLAND ZATERDAG 19 MAART 1398 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 MET EEN BEWOGEN HART. In zijn gisteravond in de zitting van den Rijksdag gehouden redevoering heeft de Fuehrer en rijkskanselier aangekondigd, dat het geheele rijk op 10 April met Oostenrijk deelneemt aan de volksstemming. Tegelijkertijd heeft Hitier tegen dien dag nieuwe verkiezingen voor den Rijksdag aangekondigd. De huidige Rijksdag wordt op 9 April ontbonden. In zijn redevoering zeide Hitier o.m.: Ik heb u laten bijeenroepen, om u met een bewogen hart verslag uit te brengen over gebeurtenissen, welker beteekenis gij allen kunt verstaan. Bovendien moet ik u in kennis stellen van besluiten, die het Duitsche volk en den Duitschen rijksdag zelf betreffen. De wereldoorlog en zijn afloop hadden de Duitsche verdeeldheid vergroot. In plaats van het zelfbeschikkingsrecht der volken kwam de brutaalste nationale over weldiging van tal van millioenen Duitsche volksgenooten. De tallooze enclaven, welke in Europa liggen, maken het ons eenvou dig onmogelijk een grensafbakening te vinden, welke de belangen van volk en staat overal en in gelijke mate recht doet wedervaren. Er zijn in Europa staatkun dige constructies, die het karakter van be wust en gewild nationaal onrecht zoo zeer in zich dragen, dat op den duur haar hand having slechts mogelijk kan zijn door het brutaalste geweld. Toen men in Oostenrijk besloot" volks stemmingen te houden voor de aansluiting en deze volksstemmingen meer dan 95 pet. van alle stemmen voor de vereeniging op leverden, toen werd door de apostelen van het nieuwe volkenrecht met behulp van het brute geweld deze vreedzame demon stratie kortweg verboden. Daarbij was het tragische, dat Oostenrijk bij voorbaat een volkomen voor het leven ongeschikte struc tuur had; de economische nood was in over eenstemming daarmede afschuwelijk. Duitschland, aldus vervolgde Hitler, is mu weer een wereldmogendheidgeworden. "Welke macht ter wereld zou 't op den duur rustig opnemen, wanneer voor haar poorten een millioenenmassa van tot het eigen volk fcehoorende menschen op de bitterste wijze wordt mishandeld? Berchtesgaden. Daarom heb ik ook op deze gronden be groten het u bekende onderhoud te Berch tesgaden tot stand te brengen met den toen- maligen bondskanselier Schuschnigg. Ik verzocht den heer Schuschnigg Duitsch- Oostenrijk, het Duitsche Rijk en zichzelf een situatie te besparen, die vroeg of laat zou moeten leiden tot de ernstigste botsin gen. Ik stelde hem in dien zin een weg voor, welke tot een geleidelijke binnenlandsche ontspanning en als gevolg daarvan tot een langzame verzoening zou kunnen leiden, niet alleen tusschen de menschen in Oosten rijk zelf, doch ook tusschen de beide Duit ecihe staten. Ik maakte den heer Schuschnigg er evenwel op opmerkzaam, dat het de laatste poging zou zijn, die van mijn kant in aanmerking zou komen, en dat ik vastbesloten was,- Ingeval van het falen dezer poging, de rechten van het Duitsche volk in mijn „Heimat" met die middelen te behartigen, welke op deze aarde van oudsher steeds slechts dan nog overgebleven zijn, wanneer het menschelijk inzicht ontoegankelijk is voor het gebod der normale ge rechtigheid. Naarmate zekere andere staten blijkbaar een afwijzende houding propageerden, be gon Schuschnigg te talmen bij het nakomen oer aangegane verplichtingen. Daarenboven zijn wij evenwel reeds thans in staat vast te stellen, dat een deel der tegen Duitsch land gerichte leugencampagne door het persbureau van den heer Schuschnigg zelf w erd geïnspireerd. Er kon geen twijfel meer over bestaan, dat de heer Schuschnigg vast besloten was de overeenkomst te verbre ken. De aanslag". Op Dinsdag 8 Maart kwamen de eerste beweringen over een voorgenomen volks stemming. Zij kwamen zoo ongeloofwaardig voor, dat zij slechts als geruchten werden beschouwd. Woensdagavond kregen wij ken nis van een aanslag niet alleen tegen de tusschen ons gesloten overeenkomsten, doch vooral tegen de meerderheid van het Oostenrijk sche volk. Het ultimatum, waarover de wereld plotseling begon te klagen, bestemd uit niet anders dan uit de harde verzekering, oat Duitschland een verdere onderdruk king van Duitsch-Oostenrijksche volksge- rooten niet meer zou dulden, en derhalve in de waarschuwing geen weg in te slaan, die automatisch tot bloedvergieten zou heb ben moeten leiden. Dat deze houding juist was, wordt bewe zen door het feit, dat men bij de ten uit voerlegging van het dan toch noodig ge worden ingrijpen binnen drie dagen de ge heele „Heimat" tegemoet ijlde, zonder dat ook slechts een enkel schot en daarmede een enkel offer was gevallen. Overigens ben ik gelukkig, daarmede thans de voltrekker te zijn geworden van ae hoogste historische opdracht. Welke trotscher voldoening kan het op deze we reld een man geven, dan de menschen van de eigen „Heimat" in de groote volksge meenschap te hebben gevoerd? Omtrent de houding der Europeesche sta ten noemde Hitler in het bijzonder Italië, waarbij hij herinnerde aan zijn brief aan Mussolini. Dank aan Italië. Na nogmaals dank te hebben gebracht aan Mussolini vervolgde Hitier: „Wij weten, wat de houding van Mussolini in deze dagen voor Duitschland heeft beteek end. Wan neer de betrekkingen tusschen Italië en ons een consolidatie hadden kunnen ondergaan, dan is deze nu ingetreden. Het land en de grenzen van dezen vriend zijn voor ons onaantastbaar. Ik herhaal het: dat ik deze houding van Mussolini nooit zal vergeten. Het PtaliaansChe volk kan weten, dat achter mijn woord de Duitsche natie staat. Zoo heeft ook ditmaal de spil die onze beide landen verbindt den vrede der wereld den hoogsten dienst bewezen. Duitschland zelf wil slechts den vrede. Het wil andere landen geen leed berokkenen. Het wil zelf evenwel onder geen omstandigheden een leed dulden, en vooral: het is bereid voor zijn eer en zijn bestaan te allen 'tijde tot het laatste op de bres te staan. Daarom op 10 April moet voor den eersten keer in de geschiedenis de geheele Duitsche natie aantreden en haar plechtige belijdenis doen. Niet 61/2 millioen zullen de vraag moeten beantwoorden, doch 75 mil lioen. Hiermede ontbind ik den rijksdag van het oude Duitsche Rijk en be paal, dat de nieuwe vertegenwoor diging van Groot-Duitschland moet worden gekozen. Daarvoor stel ik eveneens den tienden April als datum vast. Bijna 50 millioen stemgerechtigden van ons volk roep ik daarmede op, waarbij ik hun verzoek mij dien Rijksdag te schenken, waarmede het mij onder de genadige hulp van God, onzen Heer, mogelijk zal zijn de nieuwe groote taken op te lossen. Nog 4 jaren. Zooals lk in 1933 het Duitsche volk heb verzocht met het oog op den voor ons lig- genden arbeid mij vier jaren tijd te geven voor de oplossing van de groote taken, zoo moet ik thans voor den tweeden keer ver zoeken: Duitsch volk, geef mij nog eenmaal vier jaren, opdat ik de uiterlijk thans vol trokken aaneensluiting tot zegen van allen ook innerlijk kan verwezenlijken". NA DEN ANSCHLUSS. De commissaris van den Fuehrer voor Oostenrijk, Buerckel, heeft een proclama tie uitgevaardigd, waarin hij verbiedt, dat door onbevoegden huiszoekingen worden verricht, die zich uitgeven voor vertegen woordigers van de nationaal-socialistische partij. De schuldigen zullen streng worden gestraft. Tusschen 18 en 23 Maart zullen afdee- lingen van de Oostenrijksche weermacht bezoeken afleggen aan de garnizoenen in Duitschland, o.a. Neurenberg, Bamberg, München, Duisburg en Augsburg. 23 Maart zullen deze troep en af deelingen naar hun standplaats terugkeeren. De Oostenrijksche consul-generaal te München, Ludwig Jordan, is met drie le den van zijn personeel gearresteerd. Prinses Fanny Starhemberg, de moeder van den vroegeren Heimwehrleider, is in vrijheid gesteld. De „Daily Telegraph and Morning Post" meldt, dat zijn Weensche correspondent Geyde, van de Gestapo het verzoek heeft ontvangen, Oostenrijk te verlaten. Geen enkele reden is voor dit besluit opgegeven. Geyde trad sedert dertien jaren als cor respondent van het blad op en hij is de schrijver van verscheidene werken over Oostenrijk. DE VEILIGHEID VAN GELOOF IN HET DONAU-GEBIED. Een vertrouwelijke nota van den H. Stoel. De Romeinsche correspondent van het grootste Tsjecho-Slowaaksche Katholieke blad „Lidove Listy" meldt: „Het Vaticaan heeft zich met een vertrouwelijke nota ge richt tot alle bij den H. Stoel geaccrediteer de mogendheden, die zich nog iets van de veiligheid van het Geloof in Europa aan trekken er zijn ook niet-Europeesche mo gendheden onder om bijzondere aandacht te schenken aan den godsdienstigen toe stand in alle landen van het Donau-ge- bied. De Italiaansche katholieken wen- schen, dat in de debatten tusschen den H. Stoel en Italië initiatieven behandeld wor den om kerkvervolging in Oostenrijk e verhinderen. Doordat Italië duldde, dat Oostenrijk nationaal-socialistisch werd, heeft het in de oogen van het katholieke Rome ook de moreele verantwoordelijk heid voor de ontwikkeling van den kerke- lijken toestand in Oostenrijk op zich ge nomen. TENGEVOLGE VAN DE BOIYIARDEMENTEN. Volgens een bericht van het Spaansche persagentschap zijn uit de puinhoopen te Barcelona tot middernacht 1300 slachtoffers van de luchtaanvallen geborgen. Het aan tal gewonden bedraagt meer dan twee duizend. VERKLARING VAN GENERAAL FRANCO. Generaal Franco heeft gistermiddag in het kwartier van den generalen staf aan het front in Aragon een vertegenwoordiger van Havas ontvangen. Franco heeft o.a. ver klaard, dat hij den stand van zaken in de Middellandsche Zee niet wil wijzigen, geen duimbreed van Spaansch gebied zal na zijn overwinning worden afgestaan. Verder ver klaarde hy, dat er thans minder buiten- landsche vrijwilligers in het rechtsche Spanje strijden dan een jaar geleden; ook is niet juist, dat buitenlanders onderweg zouden zijn. Franco zeide, dat de onafhankelijkheid van Spanje en de onaantastbaarheid van zijn gebied nooit in gevaar zijn gebracht door de mogendheden, die zijn beweging recht doen en hij verwierp de geruchten, wplke dienaangaande de ronde hebben ge daan, als belachelijk. Zijn troepen strijden juist voor een groot, eensgezind en onaan tastbaar Spanje. Het aantal vreemdelingen, dat aan recht sche zijde in Spanje strijdt, is sedert een jaar geleden met ongeveer twintig procent afgenomen, aangezien zij, die zich voor korten tijd verbonden hadden, weer ver trokken zijn. Het aantal buitenlandsche vrijwilligers in de rechtsche troepen omvat vijf procent van het geheele aantal. In de z.g. Pijl-brigades strijden veertienduizend- vierhonderd Spanjaarden. Dè bewering, dat nieuwe troepen buitenlandsche vrijwüligers zijn geland, noemde Franco een dwaze las ter van de roode agenten en hij vroeg, waarom hij buitenlanders zou laten komen, die hij niet noodig heeft. Hij heeft meer dan genoeg mannen om den vijand te ver pletteren. De kwaliteit van zijn soldaten is beter dan van de Spaansche „infantes" in hun besten tijd. Tenslotte verklaarde Franco, dat in het Noorden de oorlog gewonnen is en in Ara gon zich verder ontwikkelt. Door de over winning in het Noorden is de militaire, in- dustrieele en economische macht van de rechtschen aanmerkelijk toegenomen. Peru verbreekt diplomatieke betrekkingen met Barcelona. Aangezien de regeering te Barcelona niet voldaan heeft aan eischen, welke de re geering van Peru had gesteld, heeft deze laatste de diplomatieke betrekkingen met de regeering van het linksche Spanje ver broken. POOLSCHE EISCHEN WORDEN WAARSCHIJNLIJK INGEWILLIGD. Reuter meldt uit Kaunas dat de meeste leden van het Litausche kabinet vóór in williging der Poolsche eischen zijn, hoewel zij uitdrukking geven aan hun afkeuring, dat zij gesteld zijn in den vorm van een ul timatum. De Litausche minister van buitenlandsche zaken zal vandaag in de vergadering van den Landdag van het besluit der regeering mededeeling doen. Officieel wordt medegedeeld, dat het par lement van Litauen om negen uur in ge heime zitting bijeen zou komen. In den middag zal een openbare zitting worden gehouden. Houding van Polen wekt verontwaardiging. De bevolking van Kaunas geeft openlijk uiting aan haar verontwaardiging over de methoden, die Polen gebruikt, en de berich ten volgens welke te Vievis, op 60 K.M. van Kaunas Poolsche divisies zijn samen getrokken, hebben overal een geest van ver zet teweeggebracht. De openbare meening zal het ultimatum niet gemakkelijk aan vaarden en het schijnt, dat het in binnen- landsch opzicht ernstige gevolgen zal heb ben, waarvan het eerste zou zijn het af treden der regeering. Talrijke delegaties hebben zich tot de overheid gewend en, soms op dreigende toon, geëischt dat het ultimatum kortweg verworpen wordt. Men doet opmerken, dat hervatting van de diplomatieke betrekkingen tusschen Po len en Litauen, behalve dat dit gelijk zou staan met erkenning van het feit der ver overing van Wilna, gevolgen zal hebben, die nog niet te overzien zijn, en waardoor de Polen in staat gesteld zouden worden, zich voortdurend te mengen in de binnen landsche aangelegenheden van Litauen. Reservisten onder de wapenen geroepen. Een aantal reservisten is onder de wa pens geroepen teneinde over te gaan tot een concentratie der Litausche strijd krachten. Troepenbeweging in de Sovjet Unie? Van particuliere zijde wordt vernomen, dat een zekere troepenbeweging merkbaar is van het roode leger aan de grens van de Sovjet Unie en Polen, nabij Ebrucz. Ook aan Poolsche zijde zouden troepenbewe gingen worden uitgevoerd. Men gelooft, dat enkele afdeelingen van het Przemysl legercorps naar de Poolsch- Russische grens zijn gezonden. Smigly Rydz te Warschau terug. Smigly Rydz is om kwart voor tien gis teravond te Warschau teruggekeerd. Hij werd op het station door alle leden der regeering en door tal van generaals begroet. Bij het verlaten van het station heeft de maarschalk zich langen tijd met Beek on derhouden. LUXEMBURG VERSTEVIGING VAN HET INTERNATIONAAL STATUUT Een verklaring van minister Bech. Het spreekt vanzelf, dat de gebeurtenis sen van de afgeloopen week, in Midden- Europa, niet nagelaten hebben diepen in druk te maken in het kleine, neutrale en volstrekt ongewapende groothertogdom, dat tusschen Frankrijks Maginot-linie en de Belgische en Duitsche grensverdedigings- werken is gelegen. Naar aanleiding van een interpellatie- aanvrage op dit punt heeft de minister van buitenlandsche zaken, Jos. Bech, in de Ka mer een verklaring afgelegd, behelzende, dat hij de commissie voor buitenlandsche aangelegenheden uitvoerig had ingelicht omtrent de door hem met de groote mo gendheden gevoerd wordende besprekingen in verband met den volkenrechtelijken sta tus van het groothertogdom. De commissie heeft het optreden der regeering eenstemmig goedgekeurd, de besprekingen nemen een gunstig ver loop en de tegenwoordige stand ervan geeft de Luxemburgsche regeering de gegronde hoop, dat zij weldra ten einde. zullen zijn en dat het internationale statuut van het groothertogdom daaruit dan verduidelijkt en versterkt te voor schijn zal treden. De geheele Kamer heeft deze verklaring met groote instemming ontvangen. ENGELAND NIEUWE OVEREENKOMSTEN MET ITALIë. Er zijn nieuwe overeenkomsten gesloten tusschen Engeland en Italië, welke naar verluidt een aanzienlijke vergrooting van den uitvoer van Britsche steenkolen, tex- tielwaren en andere goederen naar Italië mede brengen. Door een clearingovereen- komst zullen groote bedragen vrij komen voor de financiering van dezen uitvoer, be dragen, welke tevoren bestemd waren voor de liquidatie der schulden. De Britsche in voer in Italië zal met 27 y, pet. toenemen. RUSLAND STEEDS NIEUWE DOODVONNISSEN. Vijf Bisschoppen doodgeschoten. Volgens een bericht in de „Kirchen- dienst" wordt uit Moskou gemeld, dat de laatste week van de maand Februari een der meest bloedige periodes is geweest in de vervolging der Orthodoxe Geestelijk heid. Het Opperste Gerechtshof in Tesjkent heeft den Metropoliet van Centraal Azië, Bisschop Alexander, alsmede vier andere bisschoppen, Sergius, Antonius, Wladimir en Nikolai ter dood veroordeeld onder be schuldiging, dat zij zouden hebben deel genomen aan een „Trotzkiïstische actie", het smokkelen van wapens en spionnage ten gunste van een vreemde mogendheid. Alle vijf deze bisschoppen zijn intus- schen reeds gefusilleerd. In Tambow zijn de Orthodoxe Bisschoppen Argafangel en Metodius eveneens ter dood veroordeeld, daar zij in dienst zouden heb ben gestaan van het „internationale impe rialisme", terwijl zij er tevens van beschul digd werden, dat zij 19 personen met stry- chine zouden vergiftigd hebben. In dezelf de week werden eveneens zes hooggeplaat ste geestelijken uit de Oekraine en Wit- Rusland ter dood veroordeeld wegens „staatsvijandige actie". Deze bloedige golf van terreur tegen de hoogere Orthodoxe geestelijkheid is de in zet geweest voor het groote regie-proces, dat in de eerste helft van Maart te Moskou vertoond werd. ZUID-AMERIKA SAMENZWERING IN BRAZILIë. Tijdig duizenden groenhemden gearresteerd De Braziliaansche politie deelt mede, dat duizenden leden van de organisatie der groenhemden gearresteerd zijn, in verband met de ontdekking van een samenzwering tegen de regeering, die door het geheele land verspreid zou zijn. Het officieele communiqué deelt mede, dat de orde absoluut verzekerd is; de regee ring heeft den steun van militaire en vloot- strijdkrachten. De ontdekte samenzwering der groen hemden had ten doel Vargas om te bren gen, evenals een aantal andere hoogge plaatste staatspersonen, o.m. den chef van politie Muller, dien de groenhemden be schouwen als hun grootsten vijand. Onder het in beslag genomen materiaal in de woning van den leider der groen hemden, Salgado, bevonden zich 3000 dol ken met hakenkruisen, benevens groote hoeveelheden dumdumkogels. Salgado is gevlucht. CHINA DE STRIJD MET DE JAPANNERS> Chineezen melden successen. Naar het Chineesche persbureau meldt, nemen de gevechten in Sjansi, het voor naamste oorlogstooneel, een gunstigen keer voor de Chineesche troepen. Langs de Gele Rivier in het Zuiden der provincie behalen de afdeelingen, die de guerilla voeren, vele successen. Verbitterd wordt gevochten In Zuid- Sjansi, waar de Chineesche troepen, die Tengsjen verdedigen, versterkingen zullen ontvangen. Ook in het Westen zijn de Chi neezen tot den tegenaanval overgegaan. HET JAPANSCHE OFFENSIEF IN SJANTOENG. De woordvoerder van het Japansche le ger heeft medegedeeld, dat het Japansche offensief in Zuid-Sjantoeng voor de Japan- neezen bevredigend verloopt. De Japansche troepen hebben Lin tsjeng ingenomen. De Chineesche troepen hebben zich na ver woeden tegenstand teruggetrokken. Ook Yi tsjoe, een belangrijke verstrekte stad in het Oosten van Sjantoeng met 150.000 in woners, is na een strijd van drie dagen in genomen. Buitenlandsche Berichten AUTOBUSONGELUK EISCHT TWAALF DOODEN. Nabij 'het dorp Falgon in de provincie Santa Clara (Cuba) is een autobus in de langs den weg loopende rivier gestort. Twaalf personen kwamen door verdrin king om Ihet leven. DUITSCH SCHIP OP EEN MIJN GELOOPEN. Bemanning behalve de kapitein gered. Het Duitsche s.s. „Clauboege" is vannacht in de Noordzee op een mijn geloopen en binnen tien minuten gezonken. Het Zweed- sche s.s. „Sverre" was spoedig ter plaatse en wist de geheele uit 21 koppen bestaande bemanning 'behalve den kapitein te redden. SLACHTOFFERS VAN DEN STORM IN ZWEDEN. Tijdens den storm, die den laatsten tijd over geheel Zweden heeft gewoed, zijn te Aadalen in Norrland ongeveer 100.000 boomen ontworteld. In het bosch van een enkele zaagmolen werden 50.000 boomen het slachtoffer. Een landbouwer, die zijn auto verlaten had om op het land te wer ken, vond bij zijn terugkomst zijn wagen verpletterd liggen onder een 60-voet hoo- gen boom, die omgewaaid was. MASSAMOORD IN BRAZILIë. Fanatici hebben een in het binnenland van den staat Bahia (Brazilië) gelegen hacienda overvallen en twaalf personen, waaronder een zevenjarig meisje, vermoord en de lijken verminkt. De moordenaars zijn te Bahia gearresteerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 5