Mussolini over den „Anschluss" „Over grenzen wordt niet gepraat, zij worden verdedigd" Het offensief in Aragon BUITENLAND LUCHTVAART DONDERDAG 17 MAART 1938 DE LEIDSCHE COURANT 1WEEDE BLAD - PAG. S DE DUCE NEEMT ZIJN VERLIES De duce heeft giste mamiddag voor de Italiaansche kamer zijn aangekondigde en met groote belangstelling tegemoet gezie ne verklaring afgelegd over het Oosten- rijksche drama. „Wanneer een gebeurtenis noodlottig is", zoo zeide hij o.m., „is het beter, dat zij zich voltrekt met u, dan ondanks u, of, er ger nog, tegen u". De duce gaf een uitvoerig overzicht van den Oostenrijkschen lijdensweg, om ver volgens vol geestdrift te gewagen van de blijvende vriendschap tusschen Italië en Duitse hl and. „De aanwezigheid van laatst genoemd land aan den Brenner beangstigt Italië niet", zeide hij. „Over grenzen wordt overigens niet gediscuteerd, grenzen wor den verdedigd" „De laatste dagen", aldus begon Mus solini zijn redevoering, heeft zich een groo te gebeurtenis voltrokken, welke de poli tieke kaart in Europa heeft gewijzigd. Oostenrijk heeft opgehouden als staat te bestaan. Het is een deel geworden van Duitschland. Het plebisciet van 10 April zal aan dit voldongen feit zijn sanctie ge ven. Het Oostenrijksche drama is niet eerst gisteren begonnen, het begon in 1848, toen het kleine Piemont den Oostenrijkschen kolossus durfde te trotseeren. Het drama, duurde na den oorlog twintig jaar lang voort. De epiloog had een snel rhythme en verrast slechts de verstrooiden en onwe tenden. Een vluchtige terugblik op deze twintig jaren doet ons duidelijk zien, dat hetgeen gebeurd is, noodzakelijkerwijze gebeuren moest en dat de stroom, ondanks .dijken van papieren verdragen, buiten zijn oevers moest treden. De geboorteacte van Oostenrijk dateert van 12 November 1918, d.w.z. enkele dagen na de ineenstorting van 't rijk door de de mocratische constitutie van Bauer, die ver klaarde, dat Oostenrijk deel uitmaakte van den Duitschen staat met den naam van Duitsche republiek. Toen kwamen de vredesverdragen van Versailles en St. Germain, die Oostenrijk „oplegden", dat is het juiste woord, aldus Mussolini, onafhankelijk te blijvén. Dat was een absurd iets. „In diplomatieke en journalistieke krin gen der geheele wereld stijgen nuttelooze woorden van spijt op, die den loop der ge schiedenis niet zullen tegenhouden. In min of meer officieuze kringen aan de overzijde der Alpen heeft men mij gevraagd, waar om wij niet tusschenbeide zijn gekomen. Wij antwoorden, dat wij nimmer verplichtingen hebben aangegaan, di rect noch indirect, schriftelijk, noch mondeling. Oostenrijk heeft ons nim mer gewapende inmenging gevraagd, om met geweld zijn eigen onafhanke lijkheid te verdedigen. Een land, dat militaire hulp noodig heeft tegen zijn eigen volk, is niet meer waard zich een land te noemen. Hetgeen zich in Oostenrijk afspeelt, is het bewijs van de innige aspiratie van het Oostenrijksche volk om Anschuss. Op alle argumenten, die het spoor dragen van ze ker nationalisme, antwoorden wij, dat, wan neer een gebeurtenis noodlottig is, het beter is, dat het zich voordoet met u, dan on danks u, of erger nog, tegen u. In waar heid is de nationale revolutie in snel rhyth me voltrokken". Er zijn op de wereld individuen, die zóó oppervlakkig, zóó onwetend zijn van de omstandigheden van het fascistische Ita lië, dat zij meenen indruk op ons te ma ken met een globaal cijfer van de millioe- nen Duitschers en met hun aanwezigheid aan onze grenzen. Italië laat zich niet ge makkelijk bang maken. Twee en vijftig lan den hebben het geprobeerd tijdens den Afrikaanschen oorlog. Ze zijn daar niet in Italië heeft een stalen wil en een stalen ziel en het volgt zijn weg. Wij zijn zoo wei nig onder den indruk, dat wij rustig toege ven dat over eenige jaren, de Duitsche be volking langs den weg der natuur, zal zijn toegenomen tot 80 millioen zielen, terwijl wij dan een bevolking van 50 millioen zul len hebben. Tachtig millioen Duitschers, niet op één grens samen gedrongen, doch met tien grenzen, waaronder die met Italië en deze laatste grens ligt dan tuschen twee be vriende volken en is onaantastbaar. De Fuehrer was op dat punt categorisch, zelfs nog vóór hij aan het bewind kwam en hij zich, door die houding, dwaze beschuldi gingen op den hals haalde van de zijde zijner tegenstanders. Voor ons, fascisten, zjjn de grenzen hei lig. Men discuteert er niet over, doch ver dedigt ze. Toen het Oostenrijksche drama zich vol trok meenden de tegenstanders van het fas cisme op de wereld, dat zich eindelijk een goede gelegenheid had voorgedaan, om den eenen totalitairen staat tegen den anderen op te zetten en hun solidariteit te breken WAT DUITSCHLAND OP ééN DAG ANNEXEERDE door een schok, die, dat zeggen wij tot de pacifisten van professie, het voorspel zou zijn geweest van een nieuwen wereldoor- logf. Deze berekening der democratieën, loges en derde internationale was onjuist. De hoop was volkomen kinderachtig en beleedigend, omdat zij ons karakter mis kende en ons politiek inzicht. Maar waarom het niet zeggen? Het uur is gekomen, van wat men zou kunnên noe men het op de proef stellen van de as. Welnu, de Duitschers weten thans, dat de as geen diplomatiek maaksel is, dat alleen doeltreffend is voor normale gelegenhe den, doch dat zij zich vooral hecht heeft betoond in dit uitzonderlijke uur in de ge schiedenis van de Duitsche wereld en van Europa. Twee naties, waarvan de formatie en eenheid parallel liepen, kunnen gezamen lijk opmarcheeren, om ons bewogen conti nent een nieuw evenwicht te geven, dat ten slotte een vreedzame en vruchtbare samenwerking der beide volken zal ver oorloven. VRIJDAGAVOND ZITTING VAN DEN RIJKSDAG. Officieel wordt medegedeeld: De president van den rijksdag, gene raal-veldmaarschalk Goering, heeft den Duitschen Rijksdag tegen Vrijdag 18 Maart a.s. des avonds 8 uur bijeengeroe pen. HITLER TE BERLIJN. Het vliegtuig, waarmede Hitier giste ren van Muenchen vertrok, werd begeleid door zes andere toestellen, waarin onder meer von Ribbentrop, Hess en Dietrich hadden plaats genomen. Te 17.05 uur is Hitier op Tempelhof aangekomen. Hij werd begroet door Goering en de andere ministers, generaals en partijlei ders. Goering verklaarde Hitier de vol machten terug te geven, die de rijkskan selier hem verleend had, toen hij naar Oostenrijk vertrok. Goebbels vertolkte den dank der millioenen Berlijners voor het terugbrengen van Oostenrijk in het Rijk. Te 17.25 uur vertrok Hitler van Tempelhof. De menigte, die zich had opgesteld langs den weg tusschen het vliegveld en de kanselarij, werd op een millioen men- schen geschat. De auto van Hitier reed langzaam voort, onder het gejubel der massa. Toen de „Fuehrer" met Goering op het balkon der kanselarij verscheen, barstte een orkaan van gejuich los. Van het balkon der kanselarij heeft Hitier nog een korte toespraak gehouden, waarin hij zeide: „Duitschland is tot één groot Duitschland geworden en zal dat blijven. Daarvoor zorgt het Duitsche volk in zijn geheel van Oost tot West en thans van het Zuiden tot Berlijn." DE H. STOEL EN OOSTENRIJKS „ANSCHLUSS". Hoeft hoop op verbetering der betrek kingen met het Duitsche rijk niet te worden opgegeven? De „Messagero" verklaart uit Vaticaan- sche kringen een mededeeling te hebben ontvangen over de houding van het Vati- caan ten aanzien van den terugkeer van Oostenrijk tot het Duitsche, rijk, waarin o.a. het volgende zou worden gezegd: „De H. Stoel heeft Sich van iedere in menging onthouden, hoewel hij uiteraard met de grootste opmerkzaamheid de ont wikkeling van deze historische gebeurte nis volgt. Het feit, dat deze groote omwenteling plaats vond zonder bloedvergieten en dat de regeeringen - en volken ze met ver gaand begrip en zonder gewelddadige re actie hebben ontvangen, is voor katholie ke kringen eer een reden tot voldoening. De hoop op een geleidelijke verbetering van de betrekkingen tusschen den H. Stoel en het Duitsche rijk behoeft nog niet te worden opgegeven. Al teveel menschen wenschten, dat dit niet zou mogen gebeu ren. Zij vreesden daarvan een nieuwe, geweldige, zij het indirecte en niet ge- wenschte bijdrage tot de as RomeBer- lij en wel niet tot de as als draagster der internationale politiek, doch wijl zij een verdediging is van de hoogste beginselen der christelijke cultuur en van den vre de en dientengevolge in strijd is met de communistische ideologie." ZELFMOORDEN EN ARRESTATIES. Prof. Freud en Louis de Rothschild zouden zijn gearresteerd. De Weensche correspondent van „Pa ris Soir" meldt, dat o.a. prof Sigmund Freud, de vader der psycho-analyse en prof. Neumann, de bekend chirurg, die verleden jaar zou -hebben geweigerd Hit- Ier te opereeren, zouden zijn gearresteerd. De Weensche bladen melden, volgens Ruter, dat de bekende bankier baron Louis de Rothschild is gearresteerd. Het mationaal-socialistische Weensche Inwoners: 6.760.000 (volkstelling van 1934), waarvan 96.2 procent van het Duit sche ras, 1.9 procent Tsjechen en 1.9 pro cent Slovenen en Kroaten. In Oostenrijk zijn 6.100.000 Katholieken, 300.000 Protes tanten, 200.000 Joden; de rest behoort tot g^en enkelen godsdienst. De voornaamste steden zijn: Weenen (1.860.000 inwoners), Graz (153.000 inw.), Linz (102.000 inw.), Innsbrück (56.000 in woners). Grondgebied: 83.853 K.M.2. verdeeld over de stad (Weenen) en acht federale pro vincies, Beneden-Oostenrijk (Weenen), Burgenland (Eisenstadt), Karinthië (Kla- genfurt), Stiermarken (Graz), Tirol (Inns brück), Opper-Oostenrijk (Linz), Voral- berg (Bregenz), Salsburg (Salzburg). Financiën: Een jaarlijksch budget van 1.400.000,000 schilling aan uitgaven. Handel: Invoer voor 1 milliard, 300 mil lioen schilling. Uitvoer voor een milliard shilling aan hout, papier, manufacturen, wollen en katoenen weefsels, zijde. Leger: Beperkt door het verdrag van Seint Germain tot 30.000 man, maar door Duitschland gereorganiseerd, zoodat het in vredestijd meer dan 100.000 man telt. blad „Telegraf" meldt, dat de fabrikant Reitlinger en zijn dochter zelfmoord heb ben gepleegd. Reitlinger is langen tijd voorzitter van den bond van Tiroolsche industrieelen geweest. Ook Bayer, hoogleeraar aan de univer siteit te Innsbrück, en zijn dochter heb ben de hand aan zichzelf geslagen. ANTI SEMIETISCHE EXCESSEN TE WEENEN. De Kaerntnerstrasse, een der drukste winkelstraten van Weenen, was gisteren het tooneel van een anti-semietische agita tie, die herinnerde aan de gebeurtenissen op den Kurfuerstendamm te Berlijn in 1935. Groepen van zeer jeugdige personen, die het hakenkruis op armbanden droe gen, vielen Joodsche kooplieden lastig. Zij trokken door de straten onder het ge roep van „Dood aan de Joden". Zij be smeurden de winkelruiten en puien met bruine verf en schreven er „Juden" op. Een van uur tot uur aangroeiende menig te stond onverschillig toe te zien. De po litie greep niet in. Katholieke Vrouwenbond opgeheven. Naar uit Linz gemeld wordt, heeft de gouwleider der N.S.D.A.P. verklaard, dat de gouwvrouwenleidster Schicho de op dracht heeft ontvangen om alle vroegere vrouwenorganisaties op te heffen. Eén MARK GELIJK GESTELD AAN TWEE SCHILLING. De koers van de Rijksmark is vastge steld op twee Schillingen. De Oostenrijk sche Nationale Bank is reeds in staat ge heel aan de exporteurs de credieten uit te betalen, welker liquidatie door middel van de clearing een groote vertraging had ondergaan. Volgens een nader Havas-bericht heeft Hitler dr. Schacht en de Oostenrijksche ministers Fischboeck en Neumayer bijeen geroepen voor een conferentie te Berlijn, tot regeling van de omwisselingsvoorwaar- de voor de mark en de schilling. LIECHTENSTEIN WIL ONAFHAN KELIJK BLIJVEN. Het parlement van het vorstendom Liechtenstein heeft zich eenstemmig uit gesproken voor handhaving der onafhan kelijkheid van Liechtenstein en besloten de verdragen met andere mogendheden te respecteeren. Men koestert geen vrees voor buitenlandsche inmenging. Bulteniandsche Berichten WEER BRAND OP DE „BERENGARIA" Op het te Southampton in dok liggende Bntsche Oceaanschip „Berengaria" is gis teravond voor de derde maal in vijf 'we ken tijds brand uitgebroken. Het vuur kon spoedig bedwongen worden. Omtrent de oorzaak dezer geheimzinnige branden tast men nog steeds in het duister. EEN PAUZE INGETREDEN. Barcelona herademt. De snelle opmarsch der rechtschen in Aragon is thans gestaakt om de veroverin gen te consolideeren. Te Caspe, dat nog niet geheel bezet is, hebben de republi- keinsche troepen krachtiger tegenstand ge boden dan op eenig ander punt van den op marsch. De Spaansche ambasade te Londen spreekt met beslistheid de gistermorgen gepubliceerde berichten tegen, volgens wel ke op het oogenblik te Barcelona een on rustige en paniekachtige stemming zou heerschen. Men verklaart, dat de ambas sade telefonisch met Barcelona gesproken heeft, en dat de toestand aar normaal is. Uit Perpignan wordt gemeld, dat de grens aan de Spaansche zijde hermetisch gesloten is. Communiqué van Franco. In een officieel communiqué is heden medegedeeld, dat de troepen van Franco pogen Caspe geheel te omsingelen. De te genstand van de regeeringstroepen werd overal vernietigd en de rechtschen hebben het bruggehoofd bij Alcaniz vergroot. Bij Ejulve hebben de rechtschen een positie in genomen, welke het dorp beheerscht. Na dit officieele communiqué van den generalen staf van Franco heeft Radio Na- cional nog een tegenspraak gepubliceerd van geruchten, welke in het buitenland de ronde doen tegen de rechtsche troepen. Te gengesproken werd, dat nieuwe buitenland sche krachten in het rechtsche Spanje zou den zenn aangekoen. Reeds meer dan een jaar zijn geen buitenlandsche vrijwilligers de grenzen overgekomen. Het aantal bui tenlandsche vrijwilligers in het rechtsche leger bedraagt slechts vijf procent van het totaal aantal strijders. Verder werd ontkend, dat het rechtsche Spanje concessies heeft gedaan aan het bui tenland. Mededeelingen van linksche zijde. In regeeringskringen wordt verklaard, dat het offensief van de rechtsche troepen zijn hooptepunt heeft bereikt bij Caspe en Alcaniz. De opmarsch geschiedde over een terrein, dat geen natuurlijke hindernissen bood, waardoor het moderne materieel van de troepen van Franco een maximum van effect kon bereiken. De regeeringstroepen hebben thans ver- dedigginsstellingen ingenomen en men mag verwachten, dat zij weerstand zullen bie den aan nieuwe aanvallen, welke niet zul len uitblijven. De legerleiding van de re geering trok haar troepen liever terug, dan op effen terrein groote verliezen te lijden. Itaiiaanscli generaal gewond. De Italiaansche generaal Borgonzoli, die het bevel voert over de divisie Littorio, is door een kogel in beide dijbeenen getrof fen. De verwondingen zijn niet van ernsti- gen aard, maar voorloopig heeft Gorgon- zoli het commando moeten overdragen aan generaal Frusci. Vannacht en hedenmorgen. Vier uur lang hebben de rechtsche vlieg tuigen hedennacht de stad Barcelona on afgebroken gebombardeerd. Vele gebou wen in de binnenstad werden getroffen en dikke rookwolken stegen op. De bevolking vluchtte naar de onderaardsche schuil plaatsen. Het geluid van de ontploffende bommen mengde zich met het vuur van het luchtafweergeschot, en het geluid van de ambulancebellen. Dit is de zwaarste luchtaanval, die Bar celona tot nu toe heeft medegemaakt. Havas meldt, dat het aantal slachtoffers twintig bedraagt. Bovendien werden om streeks vijftig personen gewond. Nader wordt gemeld, dat de luchtmacht van Franco om kwart vóór acht hedenoch tend weder met het bombardement van de stad is begonnen. Volgens de eerste schattingen zouden een honderdtal dooden en talrijke gewon den zijn gevallen. OVERSTROOMINGEN IN CHILI Door den hoogen stand van de river Loa is het treinverkeer tusschen Antofagasta in Chili en La Paz, de hoofdstad van Boli via, stilgelegd. Een deel van de spoorlijn is overstroomd en een spoorwegbrug is weggeslagen. Militairen zijn opgeroepen om het water te keeren. ENGELAND ENGELANDS BUITENLANDSCHE POLITIEK. Lord Halifax in het Hoogerhuis. Tijdens het debat over den internatio- ralen toestand in het Britsch Hoogerhuis heeft lord Halifax gezegd, dat hij bij zijn Berlijnsche besprekingen slechts is uitge gaan van het standpunt, dat terwijl hij niet geloofde, dat iemand in Engeland den sta tus quo in Europa voor altijd wenschie te handhaven, men er op stond, dat geen ver anderingen tot stand zouden komen door geweld, hetwelk tot onberekenbare gevol gen zou kunnen leiden. De meedoogenlooze toepassing van de machtspolitiek heeft de wereld diep ge schokt en is verantwoordelijk voor de groote ongerustheid in zoo vele kringen. .De wereld staat tegenover de uiterst droeve waarheid, dat noch de verdragsteksten noch het internationale recht eenigen invloed op de machtspolitiek hebben en dat in die sfeer het geweld met het geweld alleen be slist. Men werd voor een voldongen feit ge steld, dat zijn weerga in de geschiedenis niet heeft. Halifax zeide tot de slotsom te zijn gekomen, dat de Volkenbond, hoewel hij volkomen het recht heeft belang in het vraagstuk te stellen, op het oogenblik niets kan doen, waardoor het nationaal-socialis- tisohe Duitschland zou worden terugge bracht van den koers, welken het heeft in geslagen. De Britsche regeering is dan ook verplicht te erkennen, dat de Oostenrijk sche staat thans is verdwenen als interna tionale factor en geheel in het Duitsche Rijk wordt opgenomen. Halifax sprak verder de verwachting uit, dat de Duitsche regeering zich zal houden aan de verzekeringen, dis zij aan de regee ring te Praag heeft gegeven. Groeiende oppositie in het Lagerhuis. Gistermiddag heerschte in de wandelgan gen van het Lagerhuis een zekere nervosi teit in verband met de geruchten over de houding van de regeering ten aanzien van Midden-Europa en Spanje. De grootste ge heimhouding wordt in acht genomen inzake de besprekingen van de regeering, doch reeds is men van oordeel, dat de woorden van Halifax in het Hoogerhuis nog niet de laatste woorden van de regeering in zake de buitenlandsche politiek zullen zijn. De verklaringen van de ministers inzake Tsjecho-Slowakije en Spanje hebben in sommige kringen verbazing gewekt en men hoort spreken over een toenadering tus schen liberalen, labour en leden van de meerderheid, die het niet eens zijn met de inzichten van de regeering in de buiten landsche politiek. ZWEDEN ZWEDEN GAAT ZIJN DEFENSIE VERSTERKEN. Wegens den internationalen toestand. De Zweedsche premier Hansson heeft gis termorgen in den Rijksdag een onmiddel lijke versterking van de nationale defensie aangekondigd. Hij voegde er aan toe, dat deze versterking noodzakelijk was gemaakt door het slechter worden van den intema- t.onalen toestand, sedert de begrooting in het begin van Januari werd ingediend. POLEN Het grensincident met Liiauen ONTSPANNING TUSSCHEN DE BEIDE LANDEN. Een beraadslaging bij president MoscickL Het Poolsch-Litausche grensgeschil schijnt bijgelegd te worden. De officieuze Gazeta Polska publiceert op de frontpagina het volgende bericht: „Kaunas stelt Polen voor te onderhande- delen. In politieke kringen te Kaunas ver klaart men, dat 't Poolsch-Litausche grens incident nog niet geregeld is. Men veron derstelt in Litauen, dat Polen gebruik zal maken van het incident om druk uit te oefenen op de regeering te Kaunas. Men markt op, dat Litauen zich voor het eerst sedert langen tijd officieel 'tot de Poolsche regeering gewend heeft, met het verzoek onderhandelingen te openen, zoowel met betrekking tot het jongste incident als tot andere belangrijke vraagstukken". Uit een ander bericht in de Gazeta Polska blijkt, dat de gezanten van Letland en Est land er den Litauschen minister van bui tenlandsche zaken Lozoraitis op gewezen, hebben, dat het wenschelijk is, dat Litauen zijn betrekkingen met Polen normaliseert". Gistermiddag hebben president Moscicki, Smigly Rydz, Skladkowsky, Kwiatkofsky en Beck in het kasteel van den president vergaderd. In welingelichte kringen ver klaart men, dat Beek rapport heeft uitge bracht over zijn reis naar Rome en den al gemeen en Europeeschen toestand en dat de heeren het gevolg van het Poolsch-Litau sche grensincident hebben besproken. Men meent te weten, dat geen nota en. geen ultimatum aan de Litausche regee ring zijn toegezonden en in zekere kringen te Warschauw verwondert men zich over de geruchten, in het buitenland verspreid over de Poolsch-LitausChe betrekkingen. Nieuw incident aan de Poolsch Litausche grens. Officieel wordt medegedeeld, dat een vijf tiental Poolsohe soldaten de „administra tieve lijn" tusschen Polen en Litauen heeft overschreden bij het dorp Seirijai. De man schappen trokken zich eerst terug na op treden van de Litausche grenspolitie. BRITSCH-INDIË HINDOES EN MOHAMMEDANEN SLAAGS. Te Jubbulpore in het centrale deel van Britsch Indië zijn gisteren ernstige vecht partijen ontstaan tusschen Hindoes en Mo hammedanen, waarbij 23 Hindoes, 18 Mo hammedanen en 3 politiebeambten deels ernstig gewond werden. De staat van beleg is over de stad afgekondigd. ONGERUSTHEID OMTRENT BROADBENT Uit Darwin wordt gemeld: Men koestert ongerustheid omtrent het lot van den vlie ger Broadbent, die om 11.15 uur plaatselij ken tijd te Rembang werd gearpporteerd, doch waarvan sedert dien niets is verno-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 5