Mussolini over den
„Anschluss"
„Over grenzen wordt niet gepraat, zij
worden verdedigd"
Het offensief in
Aragon
BUITENLAND
LUCHTVAART
DONDERDAG 17 MAART 1938
DE LEIDSCHE COURANT
1WEEDE BLAD - PAG. S
DE DUCE NEEMT ZIJN VERLIES
De duce heeft giste mamiddag voor de
Italiaansche kamer zijn aangekondigde en
met groote belangstelling tegemoet gezie
ne verklaring afgelegd over het Oosten-
rijksche drama.
„Wanneer een gebeurtenis noodlottig is",
zoo zeide hij o.m., „is het beter, dat zij zich
voltrekt met u, dan ondanks u, of, er
ger nog, tegen u".
De duce gaf een uitvoerig overzicht van
den Oostenrijkschen lijdensweg, om ver
volgens vol geestdrift te gewagen van de
blijvende vriendschap tusschen Italië en
Duitse hl and. „De aanwezigheid van laatst
genoemd land aan den Brenner beangstigt
Italië niet", zeide hij. „Over grenzen wordt
overigens niet gediscuteerd, grenzen wor
den verdedigd"
„De laatste dagen", aldus begon Mus
solini zijn redevoering, heeft zich een groo
te gebeurtenis voltrokken, welke de poli
tieke kaart in Europa heeft gewijzigd.
Oostenrijk heeft opgehouden als staat te
bestaan. Het is een deel geworden van
Duitschland. Het plebisciet van 10 April
zal aan dit voldongen feit zijn sanctie ge
ven.
Het Oostenrijksche drama is niet eerst
gisteren begonnen, het begon in 1848, toen
het kleine Piemont den Oostenrijkschen
kolossus durfde te trotseeren. Het drama,
duurde na den oorlog twintig jaar lang
voort. De epiloog had een snel rhythme en
verrast slechts de verstrooiden en onwe
tenden.
Een vluchtige terugblik op deze twintig
jaren doet ons duidelijk zien, dat hetgeen
gebeurd is, noodzakelijkerwijze gebeuren
moest en dat de stroom, ondanks .dijken van
papieren verdragen, buiten zijn oevers
moest treden.
De geboorteacte van Oostenrijk dateert
van 12 November 1918, d.w.z. enkele dagen
na de ineenstorting van 't rijk door de de
mocratische constitutie van Bauer, die ver
klaarde, dat Oostenrijk deel uitmaakte van
den Duitschen staat met den naam van
Duitsche republiek.
Toen kwamen de vredesverdragen van
Versailles en St. Germain, die Oostenrijk
„oplegden", dat is het juiste woord, aldus
Mussolini, onafhankelijk te blijvén. Dat was
een absurd iets.
„In diplomatieke en journalistieke krin
gen der geheele wereld stijgen nuttelooze
woorden van spijt op, die den loop der ge
schiedenis niet zullen tegenhouden. In min
of meer officieuze kringen aan de overzijde
der Alpen heeft men mij gevraagd, waar
om wij niet tusschenbeide zijn gekomen.
Wij antwoorden, dat wij nimmer
verplichtingen hebben aangegaan, di
rect noch indirect, schriftelijk, noch
mondeling. Oostenrijk heeft ons nim
mer gewapende inmenging gevraagd,
om met geweld zijn eigen onafhanke
lijkheid te verdedigen. Een land, dat
militaire hulp noodig heeft tegen zijn
eigen volk, is niet meer waard zich
een land te noemen.
Hetgeen zich in Oostenrijk afspeelt, is
het bewijs van de innige aspiratie van het
Oostenrijksche volk om Anschuss. Op alle
argumenten, die het spoor dragen van ze
ker nationalisme, antwoorden wij, dat, wan
neer een gebeurtenis noodlottig is, het beter
is, dat het zich voordoet met u, dan on
danks u, of erger nog, tegen u. In waar
heid is de nationale revolutie in snel rhyth
me voltrokken".
Er zijn op de wereld individuen, die zóó
oppervlakkig, zóó onwetend zijn van de
omstandigheden van het fascistische Ita
lië, dat zij meenen indruk op ons te ma
ken met een globaal cijfer van de millioe-
nen Duitschers en met hun aanwezigheid
aan onze grenzen. Italië laat zich niet ge
makkelijk bang maken. Twee en vijftig lan
den hebben het geprobeerd tijdens den
Afrikaanschen oorlog. Ze zijn daar niet in
Italië heeft een stalen wil en een stalen
ziel en het volgt zijn weg. Wij zijn zoo wei
nig onder den indruk, dat wij rustig toege
ven dat over eenige jaren, de Duitsche be
volking langs den weg der natuur, zal zijn
toegenomen tot 80 millioen zielen, terwijl
wij dan een bevolking van 50 millioen zul
len hebben.
Tachtig millioen Duitschers, niet op één
grens samen gedrongen, doch met tien
grenzen, waaronder die met Italië en deze
laatste grens ligt dan tuschen twee be
vriende volken en is onaantastbaar. De
Fuehrer was op dat punt categorisch, zelfs
nog vóór hij aan het bewind kwam en hij
zich, door die houding, dwaze beschuldi
gingen op den hals haalde van de zijde
zijner tegenstanders.
Voor ons, fascisten, zjjn de grenzen hei
lig. Men discuteert er niet over, doch ver
dedigt ze.
Toen het Oostenrijksche drama zich vol
trok meenden de tegenstanders van het fas
cisme op de wereld, dat zich eindelijk een
goede gelegenheid had voorgedaan, om den
eenen totalitairen staat tegen den anderen
op te zetten en hun solidariteit te breken
WAT DUITSCHLAND OP ééN DAG
ANNEXEERDE
door een schok, die, dat zeggen wij tot de
pacifisten van professie, het voorspel zou
zijn geweest van een nieuwen wereldoor-
logf. Deze berekening der democratieën,
loges en derde internationale was onjuist.
De hoop was volkomen kinderachtig en
beleedigend, omdat zij ons karakter mis
kende en ons politiek inzicht.
Maar waarom het niet zeggen? Het uur
is gekomen, van wat men zou kunnên noe
men het op de proef stellen van de as.
Welnu, de Duitschers weten thans, dat de
as geen diplomatiek maaksel is, dat alleen
doeltreffend is voor normale gelegenhe
den, doch dat zij zich vooral hecht heeft
betoond in dit uitzonderlijke uur in de ge
schiedenis van de Duitsche wereld en van
Europa.
Twee naties, waarvan de formatie en
eenheid parallel liepen, kunnen gezamen
lijk opmarcheeren, om ons bewogen conti
nent een nieuw evenwicht te geven, dat
ten slotte een vreedzame en vruchtbare
samenwerking der beide volken zal ver
oorloven.
VRIJDAGAVOND ZITTING VAN DEN
RIJKSDAG.
Officieel wordt medegedeeld:
De president van den rijksdag, gene
raal-veldmaarschalk Goering, heeft den
Duitschen Rijksdag tegen Vrijdag 18
Maart a.s. des avonds 8 uur bijeengeroe
pen.
HITLER TE BERLIJN.
Het vliegtuig, waarmede Hitier giste
ren van Muenchen vertrok, werd begeleid
door zes andere toestellen, waarin onder
meer von Ribbentrop, Hess en Dietrich
hadden plaats genomen.
Te 17.05 uur is Hitier op Tempelhof
aangekomen.
Hij werd begroet door Goering en de
andere ministers, generaals en partijlei
ders. Goering verklaarde Hitier de vol
machten terug te geven, die de rijkskan
selier hem verleend had, toen hij naar
Oostenrijk vertrok. Goebbels vertolkte
den dank der millioenen Berlijners voor
het terugbrengen van Oostenrijk in het
Rijk. Te 17.25 uur vertrok Hitler van
Tempelhof.
De menigte, die zich had opgesteld langs
den weg tusschen het vliegveld en de
kanselarij, werd op een millioen men-
schen geschat. De auto van Hitier reed
langzaam voort, onder het gejubel der
massa. Toen de „Fuehrer" met Goering
op het balkon der kanselarij verscheen,
barstte een orkaan van gejuich los.
Van het balkon der kanselarij heeft
Hitier nog een korte toespraak gehouden,
waarin hij zeide: „Duitschland is tot één
groot Duitschland geworden en zal dat
blijven. Daarvoor zorgt het Duitsche volk
in zijn geheel van Oost tot West en thans
van het Zuiden tot Berlijn."
DE H. STOEL EN OOSTENRIJKS
„ANSCHLUSS".
Hoeft hoop op verbetering der betrek
kingen met het Duitsche rijk niet
te worden opgegeven?
De „Messagero" verklaart uit Vaticaan-
sche kringen een mededeeling te hebben
ontvangen over de houding van het Vati-
caan ten aanzien van den terugkeer van
Oostenrijk tot het Duitsche, rijk, waarin
o.a. het volgende zou worden gezegd:
„De H. Stoel heeft Sich van iedere in
menging onthouden, hoewel hij uiteraard
met de grootste opmerkzaamheid de ont
wikkeling van deze historische gebeurte
nis volgt.
Het feit, dat deze groote omwenteling
plaats vond zonder bloedvergieten en dat
de regeeringen - en volken ze met ver
gaand begrip en zonder gewelddadige re
actie hebben ontvangen, is voor katholie
ke kringen eer een reden tot voldoening.
De hoop op een geleidelijke verbetering
van de betrekkingen tusschen den H.
Stoel en het Duitsche rijk behoeft nog niet
te worden opgegeven. Al teveel menschen
wenschten, dat dit niet zou mogen gebeu
ren. Zij vreesden daarvan een nieuwe,
geweldige, zij het indirecte en niet ge-
wenschte bijdrage tot de as RomeBer-
lij en wel niet tot de as als draagster der
internationale politiek, doch wijl zij een
verdediging is van de hoogste beginselen
der christelijke cultuur en van den vre
de en dientengevolge in strijd is met de
communistische ideologie."
ZELFMOORDEN EN ARRESTATIES.
Prof. Freud en Louis de Rothschild zouden
zijn gearresteerd.
De Weensche correspondent van „Pa
ris Soir" meldt, dat o.a. prof Sigmund
Freud, de vader der psycho-analyse en
prof. Neumann, de bekend chirurg, die
verleden jaar zou -hebben geweigerd Hit-
Ier te opereeren, zouden zijn gearresteerd.
De Weensche bladen melden, volgens
Ruter, dat de bekende bankier baron
Louis de Rothschild is gearresteerd.
Het mationaal-socialistische Weensche
Inwoners: 6.760.000 (volkstelling van
1934), waarvan 96.2 procent van het Duit
sche ras, 1.9 procent Tsjechen en 1.9 pro
cent Slovenen en Kroaten. In Oostenrijk
zijn 6.100.000 Katholieken, 300.000 Protes
tanten, 200.000 Joden; de rest behoort tot
g^en enkelen godsdienst.
De voornaamste steden zijn: Weenen
(1.860.000 inwoners), Graz (153.000 inw.),
Linz (102.000 inw.), Innsbrück (56.000 in
woners).
Grondgebied: 83.853 K.M.2. verdeeld over
de stad (Weenen) en acht federale pro
vincies, Beneden-Oostenrijk (Weenen),
Burgenland (Eisenstadt), Karinthië (Kla-
genfurt), Stiermarken (Graz), Tirol (Inns
brück), Opper-Oostenrijk (Linz), Voral-
berg (Bregenz), Salsburg (Salzburg).
Financiën: Een jaarlijksch budget van
1.400.000,000 schilling aan uitgaven.
Handel: Invoer voor 1 milliard, 300 mil
lioen schilling. Uitvoer voor een milliard
shilling aan hout, papier, manufacturen,
wollen en katoenen weefsels, zijde.
Leger: Beperkt door het verdrag van
Seint Germain tot 30.000 man, maar door
Duitschland gereorganiseerd, zoodat het
in vredestijd meer dan 100.000 man telt.
blad „Telegraf" meldt, dat de fabrikant
Reitlinger en zijn dochter zelfmoord heb
ben gepleegd. Reitlinger is langen tijd
voorzitter van den bond van Tiroolsche
industrieelen geweest.
Ook Bayer, hoogleeraar aan de univer
siteit te Innsbrück, en zijn dochter heb
ben de hand aan zichzelf geslagen.
ANTI SEMIETISCHE EXCESSEN TE
WEENEN.
De Kaerntnerstrasse, een der drukste
winkelstraten van Weenen, was gisteren
het tooneel van een anti-semietische agita
tie, die herinnerde aan de gebeurtenissen
op den Kurfuerstendamm te Berlijn in
1935.
Groepen van zeer jeugdige personen,
die het hakenkruis op armbanden droe
gen, vielen Joodsche kooplieden lastig.
Zij trokken door de straten onder het ge
roep van „Dood aan de Joden". Zij be
smeurden de winkelruiten en puien met
bruine verf en schreven er „Juden" op.
Een van uur tot uur aangroeiende menig
te stond onverschillig toe te zien. De po
litie greep niet in.
Katholieke Vrouwenbond opgeheven.
Naar uit Linz gemeld wordt, heeft de
gouwleider der N.S.D.A.P. verklaard, dat
de gouwvrouwenleidster Schicho de op
dracht heeft ontvangen om alle vroegere
vrouwenorganisaties op te heffen.
Eén MARK GELIJK GESTELD AAN
TWEE SCHILLING.
De koers van de Rijksmark is vastge
steld op twee Schillingen. De Oostenrijk
sche Nationale Bank is reeds in staat ge
heel aan de exporteurs de credieten uit te
betalen, welker liquidatie door middel
van de clearing een groote vertraging had
ondergaan.
Volgens een nader Havas-bericht heeft
Hitler dr. Schacht en de Oostenrijksche
ministers Fischboeck en Neumayer bijeen
geroepen voor een conferentie te Berlijn,
tot regeling van de omwisselingsvoorwaar-
de voor de mark en de schilling.
LIECHTENSTEIN WIL ONAFHAN
KELIJK BLIJVEN.
Het parlement van het vorstendom
Liechtenstein heeft zich eenstemmig uit
gesproken voor handhaving der onafhan
kelijkheid van Liechtenstein en besloten
de verdragen met andere mogendheden
te respecteeren. Men koestert geen vrees
voor buitenlandsche inmenging.
Bulteniandsche Berichten
WEER BRAND OP DE „BERENGARIA"
Op het te Southampton in dok liggende
Bntsche Oceaanschip „Berengaria" is gis
teravond voor de derde maal in vijf 'we
ken tijds brand uitgebroken. Het vuur
kon spoedig bedwongen worden. Omtrent
de oorzaak dezer geheimzinnige branden
tast men nog steeds in het duister.
EEN PAUZE INGETREDEN.
Barcelona herademt.
De snelle opmarsch der rechtschen in
Aragon is thans gestaakt om de veroverin
gen te consolideeren. Te Caspe, dat nog
niet geheel bezet is, hebben de republi-
keinsche troepen krachtiger tegenstand ge
boden dan op eenig ander punt van den op
marsch.
De Spaansche ambasade te Londen
spreekt met beslistheid de gistermorgen
gepubliceerde berichten tegen, volgens wel
ke op het oogenblik te Barcelona een on
rustige en paniekachtige stemming zou
heerschen. Men verklaart, dat de ambas
sade telefonisch met Barcelona gesproken
heeft, en dat de toestand aar normaal is.
Uit Perpignan wordt gemeld, dat de
grens aan de Spaansche zijde hermetisch
gesloten is.
Communiqué van Franco.
In een officieel communiqué is heden
medegedeeld, dat de troepen van Franco
pogen Caspe geheel te omsingelen. De te
genstand van de regeeringstroepen werd
overal vernietigd en de rechtschen hebben
het bruggehoofd bij Alcaniz vergroot. Bij
Ejulve hebben de rechtschen een positie in
genomen, welke het dorp beheerscht.
Na dit officieele communiqué van den
generalen staf van Franco heeft Radio Na-
cional nog een tegenspraak gepubliceerd
van geruchten, welke in het buitenland de
ronde doen tegen de rechtsche troepen. Te
gengesproken werd, dat nieuwe buitenland
sche krachten in het rechtsche Spanje zou
den zenn aangekoen. Reeds meer dan een
jaar zijn geen buitenlandsche vrijwilligers
de grenzen overgekomen. Het aantal bui
tenlandsche vrijwilligers in het rechtsche
leger bedraagt slechts vijf procent van het
totaal aantal strijders.
Verder werd ontkend, dat het rechtsche
Spanje concessies heeft gedaan aan het bui
tenland.
Mededeelingen van linksche zijde.
In regeeringskringen wordt verklaard,
dat het offensief van de rechtsche troepen
zijn hooptepunt heeft bereikt bij Caspe en
Alcaniz. De opmarsch geschiedde over een
terrein, dat geen natuurlijke hindernissen
bood, waardoor het moderne materieel
van de troepen van Franco een maximum
van effect kon bereiken.
De regeeringstroepen hebben thans ver-
dedigginsstellingen ingenomen en men mag
verwachten, dat zij weerstand zullen bie
den aan nieuwe aanvallen, welke niet zul
len uitblijven. De legerleiding van de re
geering trok haar troepen liever terug, dan
op effen terrein groote verliezen te lijden.
Itaiiaanscli generaal gewond.
De Italiaansche generaal Borgonzoli, die
het bevel voert over de divisie Littorio, is
door een kogel in beide dijbeenen getrof
fen. De verwondingen zijn niet van ernsti-
gen aard, maar voorloopig heeft Gorgon-
zoli het commando moeten overdragen aan
generaal Frusci.
Vannacht en hedenmorgen.
Vier uur lang hebben de rechtsche vlieg
tuigen hedennacht de stad Barcelona on
afgebroken gebombardeerd. Vele gebou
wen in de binnenstad werden getroffen en
dikke rookwolken stegen op. De bevolking
vluchtte naar de onderaardsche schuil
plaatsen. Het geluid van de ontploffende
bommen mengde zich met het vuur van
het luchtafweergeschot, en het geluid van
de ambulancebellen.
Dit is de zwaarste luchtaanval, die Bar
celona tot nu toe heeft medegemaakt.
Havas meldt, dat het aantal slachtoffers
twintig bedraagt. Bovendien werden om
streeks vijftig personen gewond.
Nader wordt gemeld, dat de luchtmacht
van Franco om kwart vóór acht hedenoch
tend weder met het bombardement van de
stad is begonnen.
Volgens de eerste schattingen zouden
een honderdtal dooden en talrijke gewon
den zijn gevallen.
OVERSTROOMINGEN IN CHILI
Door den hoogen stand van de river Loa
is het treinverkeer tusschen Antofagasta in
Chili en La Paz, de hoofdstad van Boli
via, stilgelegd. Een deel van de spoorlijn
is overstroomd en een spoorwegbrug is
weggeslagen. Militairen zijn opgeroepen
om het water te keeren.
ENGELAND
ENGELANDS BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Lord Halifax in het Hoogerhuis.
Tijdens het debat over den internatio-
ralen toestand in het Britsch Hoogerhuis
heeft lord Halifax gezegd, dat hij bij zijn
Berlijnsche besprekingen slechts is uitge
gaan van het standpunt, dat terwijl hij niet
geloofde, dat iemand in Engeland den sta
tus quo in Europa voor altijd wenschie te
handhaven, men er op stond, dat geen ver
anderingen tot stand zouden komen door
geweld, hetwelk tot onberekenbare gevol
gen zou kunnen leiden.
De meedoogenlooze toepassing van de
machtspolitiek heeft de wereld diep ge
schokt en is verantwoordelijk voor de
groote ongerustheid in zoo vele kringen. .De
wereld staat tegenover de uiterst droeve
waarheid, dat noch de verdragsteksten noch
het internationale recht eenigen invloed op
de machtspolitiek hebben en dat in die
sfeer het geweld met het geweld alleen be
slist.
Men werd voor een voldongen feit ge
steld, dat zijn weerga in de geschiedenis
niet heeft. Halifax zeide tot de slotsom te
zijn gekomen, dat de Volkenbond, hoewel
hij volkomen het recht heeft belang in het
vraagstuk te stellen, op het oogenblik niets
kan doen, waardoor het nationaal-socialis-
tisohe Duitschland zou worden terugge
bracht van den koers, welken het heeft in
geslagen. De Britsche regeering is dan ook
verplicht te erkennen, dat de Oostenrijk
sche staat thans is verdwenen als interna
tionale factor en geheel in het Duitsche
Rijk wordt opgenomen.
Halifax sprak verder de verwachting uit,
dat de Duitsche regeering zich zal houden
aan de verzekeringen, dis zij aan de regee
ring te Praag heeft gegeven.
Groeiende oppositie in het Lagerhuis.
Gistermiddag heerschte in de wandelgan
gen van het Lagerhuis een zekere nervosi
teit in verband met de geruchten over de
houding van de regeering ten aanzien van
Midden-Europa en Spanje. De grootste ge
heimhouding wordt in acht genomen inzake
de besprekingen van de regeering, doch
reeds is men van oordeel, dat de woorden
van Halifax in het Hoogerhuis nog niet de
laatste woorden van de regeering in zake
de buitenlandsche politiek zullen zijn.
De verklaringen van de ministers inzake
Tsjecho-Slowakije en Spanje hebben in
sommige kringen verbazing gewekt en men
hoort spreken over een toenadering tus
schen liberalen, labour en leden van de
meerderheid, die het niet eens zijn met de
inzichten van de regeering in de buiten
landsche politiek.
ZWEDEN
ZWEDEN GAAT ZIJN DEFENSIE
VERSTERKEN.
Wegens den internationalen toestand.
De Zweedsche premier Hansson heeft gis
termorgen in den Rijksdag een onmiddel
lijke versterking van de nationale defensie
aangekondigd. Hij voegde er aan toe, dat
deze versterking noodzakelijk was gemaakt
door het slechter worden van den intema-
t.onalen toestand, sedert de begrooting in
het begin van Januari werd ingediend.
POLEN
Het grensincident met
Liiauen
ONTSPANNING TUSSCHEN DE
BEIDE LANDEN.
Een beraadslaging bij president MoscickL
Het Poolsch-Litausche grensgeschil schijnt
bijgelegd te worden. De officieuze Gazeta
Polska publiceert op de frontpagina het
volgende bericht:
„Kaunas stelt Polen voor te onderhande-
delen. In politieke kringen te Kaunas ver
klaart men, dat 't Poolsch-Litausche grens
incident nog niet geregeld is. Men veron
derstelt in Litauen, dat Polen gebruik zal
maken van het incident om druk uit te
oefenen op de regeering te Kaunas. Men
markt op, dat Litauen zich voor het eerst
sedert langen tijd officieel 'tot de Poolsche
regeering gewend heeft, met het verzoek
onderhandelingen te openen, zoowel met
betrekking tot het jongste incident als tot
andere belangrijke vraagstukken".
Uit een ander bericht in de Gazeta Polska
blijkt, dat de gezanten van Letland en Est
land er den Litauschen minister van bui
tenlandsche zaken Lozoraitis op gewezen,
hebben, dat het wenschelijk is, dat Litauen
zijn betrekkingen met Polen normaliseert".
Gistermiddag hebben president Moscicki,
Smigly Rydz, Skladkowsky, Kwiatkofsky
en Beck in het kasteel van den president
vergaderd. In welingelichte kringen ver
klaart men, dat Beek rapport heeft uitge
bracht over zijn reis naar Rome en den al
gemeen en Europeeschen toestand en dat de
heeren het gevolg van het Poolsch-Litau
sche grensincident hebben besproken.
Men meent te weten, dat geen nota en.
geen ultimatum aan de Litausche regee
ring zijn toegezonden en in zekere kringen
te Warschauw verwondert men zich over
de geruchten, in het buitenland verspreid
over de Poolsch-LitausChe betrekkingen.
Nieuw incident aan de Poolsch
Litausche grens.
Officieel wordt medegedeeld, dat een vijf
tiental Poolsohe soldaten de „administra
tieve lijn" tusschen Polen en Litauen heeft
overschreden bij het dorp Seirijai. De man
schappen trokken zich eerst terug na op
treden van de Litausche grenspolitie.
BRITSCH-INDIË
HINDOES EN MOHAMMEDANEN
SLAAGS.
Te Jubbulpore in het centrale deel van
Britsch Indië zijn gisteren ernstige vecht
partijen ontstaan tusschen Hindoes en Mo
hammedanen, waarbij 23 Hindoes, 18 Mo
hammedanen en 3 politiebeambten deels
ernstig gewond werden. De staat van beleg
is over de stad afgekondigd.
ONGERUSTHEID OMTRENT
BROADBENT
Uit Darwin wordt gemeld: Men koestert
ongerustheid omtrent het lot van den vlie
ger Broadbent, die om 11.15 uur plaatselij
ken tijd te Rembang werd gearpporteerd,
doch waarvan sedert dien niets is verno-