Verlengde oefentijd geldt
reeds voor lichting 1938
ABONNEMENTEN
29ste Jaargang No. 8981
Mededeeling van minister Colijn
voor de radio
„Hoogste belangen
van het land
nopen daartoe"
BINNENLAND
WOENSDAG 16 MAART 193a
S)e £cicbcli£(2oii/fca/nt
TelefoonRedactie 15. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telefoon: Administratie 935. Giro 103003. Postbus 11.
BIJ EEN GOUDEN
PRIESTERFEEST
PASTOOR IGN. SMEETS O.F.M.
Terwijl aller gespannen maar naar wtf
hopen: niet over-spannen aandacht ge
richt is op het huidige wereld-gebeuren,
waarin ontegenzeggelijk ligt een ernstiger
dreiging van een wereld-oorlog, dan de
laatste jaren ooit aanwezig is geweest
willen wy op deze plaats een dankbare
blijdschap, een hartelijken jubel opwekken
rondom een priester, een zielen-herder, die
zijn gouden jubileum viert! Rondom een
priester, die vijftig jaren lang, dag-in, dag-
uit, door voorbeeld en door prediking heeft
geleerd, wat aan de menschen vrede
brengt....
Vijftig jaren lang waarvan bijna 40
jaar als Minderbroeder heeft de pastoor
der St. Leonardus-parochie te Leiden,
de zeereerw. pater Ign. Smeets O.F.M., zijn
priesterlijke taak vervuld. Als jong pries
ter heeft hij de jongelingschap geleeraard
en gevormd tót katholieken-van-de-daad,
en daarna, getreden in de Orde der Francis
canen, heeft zijn priesterlijke werkzaamheid
zich uitgestrekt over een wel zéér breed
terrein van zielzorg. Hij is rondgetrokken
als prediker bij bijzondere kerkelijke ge
beurtenissen, als leider van missies, van
tridua, van retraiten. Hij heeft geleid tal
rijke geestelijke oefeningen voor aanstaan
de priesters, voor priesters, voor manne
lijke en vrouwelijke religieuzen. Wie ooit
al is 't misschien lang geleden onder
zijn leiding een geestelijke oefening heeft
mogen meemaken herinnert zich nog le
vendig de in-dringende overtuigingskracht
van zijn eenvoudige, maar wei-gekozen,
ernstig- voorbereide woorden. Als voelbaar
en tastbaar ligt in zijn prediking de rijpe
vrucht van langdurige meditatie en eigen
diepe levensovertuiging en levenspractijk.
Dat zullen ook nu nog getuigen de pa
rochianen van de Haagweg-parochie te Lei
den, die gaarne hun aandacht schenken
aan en hun ziel openzetten voor het wel
sprekende woord van hun 73-jarigen pas
toor, die nog zooveel vitaliteit, zooveel ie-
venskracht bezit.
Sedert 1931 pastoor der Leonardus-paro
chie, heeft de jubilaris met een arbeidslust,
onvermoeibaar en onverstoorbaar, gearbeid
voor en onder zijn parochianen. Door huis
bezoek en in de biechtstoel en op de preek
stoel, door groote zorg voor de kerkelijke
plechtigheden en den passenden luister
voor Gods Huis, door toegewijde belang
stelling voor het onderwijs, lager onder
wijs en bewaarschoolonderwijs in zijn pa
rochie door een herder, een vader
te zijn voor allen, die zijn hulp en steun
behoeven.
En allen, die met hem in relatie komen,
eerbiedigen in hem den priester, leeren in
hem kennen den religieus.... Zooals altijd
de boven-natuur gegrond is op de natuur,
zoo is hij hem het priesterlijke, het reli-
gieuse leven van liefde en van offer ge
bouwd op zijn karakter als mensch. Hij is
een man van echten eenvoud, toegankelijk
voor een ieder, en tegelijkertijd van hoof-
sche manieren, van vormen, vormen met
Inhoud.
Als wij hier zij 't dan slechts in enkele
woorden, om niet al te zeer in botsing te
komen met het vanzelfsprekend verlangen
van den Jubilaris wijzen op de schoon
heid en verdiensten van dit gouden pries
terleven, dan doen wij dit, om den Jubila
ris te geven de eer, die hem toekomt, maar
vooral en allereerst om op te wekken tot,
om ons alle weer 'ns in te dringen een b e-
sef van dankbaarheid aan God,
Wiens Goedheid ons heeft geschonken het
priesterschap met zijn zoo talrijke en in-
tens-groote zegeningen!
Zooals gemeld draagt de Jubilaris mor
gen om negen uur een plechtige Hoogmis
op; op 1 Mei zal het feest door de parochie
luisterrijk worden gevierd.
Dr. H, Colijn heeft Dinsdagavond voor de
Nederlandsche zenders, te 10 minuten vóór
acht, de volgende rede gehouden: De ge
beurtenissen van de laatste dagen in het
buitenland hebben ook op het Nederland
sche volk een diepe indruk gemaakt, Ook
onze zorgen en moeiten zijn er door ver
meerderd. Want al is het nu zoo, dat geen
onmiddellijk oorlogsgevaar dreigt, al mag
men er voor danken, dat ook deze wolk
voorbij dreef zonder ravage over ons
werelddeel aan te richten, het is niettemin
juist wat de Engelsche minister-president
gisteren in het Lagerhuis getuigde, dat de
jongste gebeurtenissen een effect moeten
hebben, dat men thans nog wel niet met
nauwkeurigheid bepalen kan, maar dat
toch hierop neerkomt, dat het gevoel van
onzekerheid en onveiligheid in Europa in
sterke mate verhoogd is.
Juist is ook wat de heer Chamberlain op
merkte, dat men zich weliswaar behoort te
onthouden van al te haastige besluiten en
van achtelooze woorden, maar dat zulks
niet mag leiden tot veronachtzaming van
de noodzakelijke voorzorgen.
Het is niet nu voor het eerst, dat ook de
Nederlandsche regeering zich verplicht
achtte om rekening te houden met de po
litieke spanningen om ons heen en om de
voorzorgen te treffen, die noodig werden
geacht.
Het feit, dat wij het geheele jaar door
de beschikking hebben over geoefende
militairen, noopte reeds éénmaal nu twee
jaren geleden tot een buitengewone
voorziening van tijdelijken aard. Daarna
heeft de regeering een wijziging van ons
legerstelsel in overweging genomen, dat er
op gericht was deze zwakke stee in ons de
fensiestelsel te doen verdwijnen en in ge
meen overleg met de Staten-Generaal is
de wet van 21 Februari 1938 tot stand ge
komen, waarbij de duur van de eerste
oefening voor de infanterie van 51/2
maand tot 11 maanden werd verlengd. De
aldus gewijzigde Dienstplichtwet is 5 Maart
jj. in werking getreden en daardoor is de
weg gebaand om het geheele jaar te kun
nen beschikken over eene, zij het niet zeer
sterke, voldoend geoefende troepenmacht,
die in staat is het eerste verzet te bieden
tegen aantasting van ons grondgebied.
Tot nu toe waren er vele maanden in het
jaar, dat geen enkel verzet tegen plotselinge
verrassingen mogelijk was. In het licht var.
het zeer snelle verloop van militaire acties
als thans mogelijk bleek, mag zulk een toe
stand onder de huidige omstandigheden
geen dag langer bestendigd worden.
Het Is daarom dat de regeering be
sloten heeft gebruik te maken van de
bevoegdheid, die zij krachtens de ge
wijzigde Dienstplichtwet bezit, om de
verlengde eerste oefentijd reeds te doen
gelden voor de lichting 1938, dus ook
voor dat deel ervan, dat in het begin
van October 1937 voor eerste oefentijd
onder de wapenen is gekomen. Het ge
volg hiervan is derhalve, dat dat deel
der lichting 1938, dat 25 Maart a.s. met
groot verlof naar huis zou zijn terug
gekeerd, na dien datum onder de wape
nen zal blijven.
Aanvankelijk was dit de bedoeling der
regeering niet. Zij hoopte, om allerlei re
denen, dat zij de verlenging van den eerstn
oefentijd eerst zou behoeven toe te passen
op de lichting 1939, waarvan het eerste deel
in October a.s. onder de wapenen moet ko
men.
De omstandigheden dwingen ons thans,
dat voornemen prijs te geven. De hoogste
belangen van het land nopen daartoe. Voor
sommigen zal dit regeeringsbesluit onge
twijfeld een teleurstelling zijn, maar ook
zullen zij begrijpen, dat de algemeene po
litieke toestand niet toelaat om op-zien-
komen te spelen. Ook zij zullen inzien, dat
het treffen van voorzorgen in dezen tijd
niet mag worden nagelaten. En voor het
overige ligt het in het voornemen van den
minister van Defensie om met ernstige per
soonlijke belangen met inbegrip van die van
verwanten, zooveel als 's lands belang toe
laat, ter dege rekening te houden.
Ten slotte doe ik een beroep op het ge
heele vaderland om kracht te toonen, door
rustige aanvaarding van wat noodzakelijk
is. En ik besluit met de bede, dat de Al
machtige God ons werelddeel en daardoor
ook ons vaderland, behoede voor een
nieuw Armageddon.
Armageddon of Harmagedon is de
plaats, waar volgens Apoc. 16. 16 de ko.v'i-
gen der aarde den eindstrijd zullen voeren
tegen het Rijk van God.
MINISTERIEELE AANSCHRIJVING AAë
DE KORPSCOMMANDANTEN
De minister van defensie heeft ter uit
voering van het door de regeering genoo-
men besluit betreffende het toepassen van
de bepaling van de gewijzigde Dienst
plichtwet inzake de verlenging van den
eersten oefentijd van 534 tot 11 manaden
voor de lichting 1938, de volgende aan
schrijving gericht aan de korpscomman
danten:
Bij de wet van 21 Februari 1938 (Staats
blad nr. 500) tot wijziging van de Dienst
plicht *et is de duur van de eerste oefe
ning voor de onberedenen, voor wie deze
duur tot dusver ten hoogste 534 maand of
ten hoogste 6 maanden bedroeg, gebracht
op ten hoogste 11 maanden. Deze wijzi
gingswet is in werking getreden met in
gang van 5 Maart 1938.
Daar art. 66 van het Dienstplichtbesluit
bepaalt, dat voor zoover geen uitzonde
ring is gemaakt de eerste oefening even
lang duurt als in de wet als hoogste duur
is vermeld, is de verlengde eerste-oefe-
ningslijd van toepassing geworden ten aan
zien van allen, voor wie deze tijd aanvan
kelijk 534 maand of 0 maanden bedroeg en
die de eerste oefening niet vóór 5 Maart
1938 hadden volbracht.
Dientengevolge zullen de hierbedoelde
dienstplichtigen, die thans in werkelijken
diend zijn, eerst na een eersten oefenings
tij d van 11 maanden met groot verlof ver
trekken
Wellicht zullen enkele groepen van
dienstplichtigen buiten toepassing van
dezen maatregel blijven. Welke groepen
dit zullen zijn, zal nader worden bepaald.
UITBREIDING VAN HET AANTAL
CAPITULANTEN
De minister van defensie brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat voor een
aantal dienstplichtige sergeanten en fou-
riers van het wapen der infanterie, van de
lichtingen 1934, 1935, 1936 en 1937, (ge
boren n? 31 December 1913), alsnog de ge
legenheid wordt opengesteld om in werke
lijken dienst te komen op voorwaarden van
het Capitulantenreglement, teneinde na
gebleken geschiktheid als capitulant te
woiden aangenomen.
Tevens heeft de minister bepaald, dat
zoowel voor de thans dienende als voor de
aan te nemen capitulanten het zakgeld met
ingang van 26 Maart wordt verhoogd tot
5 per week voor de eerste drie jaren en
daarna tot 7 per week.
Dienstplichtige onderofficieren der in
fanterie. die niet genegen zijn om als ca
pitulant te dienen, doch wel gedurende
eenigpn tijd vrijwillig in werkelijken
dienst willen komen of blijven, zulks op
de voorwaarden betreffende belooning, enz
welke gelden voor capitulanten, kunnen
zich e' eneens met een daartoe strekkend
verzoek rechtstreeks wenden tot hun re
giment! commandant.
Gegad'gden voor opkomst in werkelij
ken dienst als boven omschreven, moeten
zich ten spoedigste rechtstreeks wenden
tot hun corpscommandant.
01 KOMST BIJ HET REGIMENT
WIELRIJDERS
B:i het regiment wielrijders zou op Maan
dag 21 Maart a.s. voor eerste oefening
moeten opkomen de tweede ploeg van de
lichting 1938, versterkt met een gedeelte
van het extra-contingent van deze lich
ting.
De Minister van Defensie heeft nader
bepaald,, dat de opkomst van deze ploeg
wordt uitgesteld tot Donderdag 31 Maart.
Regeering stelde Staten-Generaal van
voorgenomen maatregel op de hoogte
De voorzitter van den Raad van Mi
nisters, dr H. Colijn, heeft reeds gister
middag de voorzittersvan de beide Ka
mers der Staten-Generaal door middel
van een schrijven op de hoogte gesteld van
het besluit der regeering tot het onder de
wapenen houden der dienende lichting.
DE LEGERING VAN ONZE TROEPEN
Door den plotselingen maatregel om
den eersten oefentijd van de lichting 1938
te verlengen is het uitgesloten, dat de
nieuwe lichting gelijktijdig met de lichting
welke thans onder de wapenen is in de
bestaande kazernementen kan worden on
dergebracht.
Maar ook al zou zulks kunnen, dan zou
dit toch niet geschieden, omdat het leger
bestuur thans in staat is de nu geoefende
oude ploeg van 1938, die einde Maart met
groot verlof zou zijn voltrokken, zooveel
mogelijk te bestemmen voor hetzelfde doel
als waartoe de geoefende manschappen van
de lichting 1938 in het jaar 1939 zouden
worden bëstemd, nl. ter verzekering van
de grensbeveiliging.
Daarbij doet zich thans de vraag voor
hoe de kazerneering van deze manschap
pen zal moeten geschieden, Terwijl er alle
tijd is om voor de lichting 1939 de hiertoe
noodige maatregelen voor te bereiden, is
zulks thans uitgesloten en zullen thans tij
delijke maatregelen moeten worden geno
men om de manschappen behoorlijk ter
plaatse onder te brengen.
Voor deze tijdelijke maatregelen is, naar
wij uit goede bron vernemen, de medewer
king irigercepen -van de verschillende de
partementen van algemeen bestuur, die
plaatselijk wellicht gebouwen hebben,
welke op korten termijn in gereedheid
zouden kunnen worden gebracht. Voor
zoover dit nog niet volledig kan geschie
den, zal tijdelijk met inkwartiering wor
den volstaan.
De bedoeling is, dat omstreeks 28 Maart
de troepen naar de verschillende plaatsen
zullen vertrekken, omdat met 1 April de
-iieuwe ploeg onder de wapenen komt en
de kazernes dan zullen moeten zij ont
ruimd.
WERKLOOSHEID MINDERT LANGZAAM
Gunstig aspect tegenover het vorig jaar.
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid
deling deelt mede, dat in de week 21 t.m.
26 Februari 1938 bij gesubsidieerde vereeni-
gingen met werkloozenkas waren aange
sloten 551.400 personen (waarvan 74.800
landarbeiders)
Voor de 476.600 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidsper
centage 28.8 (in de vorige verslagweek, 7
t m. 12 Februari 1938, was dit percentage
29 3).
Voor de 551.00 verzekerden met inbegrip
van de landarbeiders was het werkloos
heidspercentage 27.8 (in de vorige verslag
week was het 28.8).
In de tweede verslagweek van Februari
vvas het werkloosheidspercentage voor alle
verzekerden in de laatste jaren als volgt.
(Tusschen haakjes zijn vermeld de percen
tages, indien de landarbeiders buiten be
schouwing worden gelaten): 1935 32.6 (34.6)
1936 33.3 (35.4), 1937 29.4 (30.9), 1938 27,8
(28.8).
Bij de organen der openbare arbeidsbe
middeling stonden op 26 Februari 1938 in
totaal 443.027 werkzoekenden ingeschreven,
ender wie 418.584 mannen. Van deze werk
zoekenden waren er 423.265 werkloos, on
der wie 404.822 mannen.
Blijkens een opgave van den directeur-
generaal van werkverschaffing en steun-
verleening waren einde December 1937 van
ce bfj genoemde organen ingeschreven
werkloozen, 45.403 arbeiders geplaatst bij
een werkverschaffing.
CONSUMPTIEMELK-REGELING IN
HET WETTELIJK GEBIED.
Einde bemoeienissen der Zuivelcentrale.
Men deelt ons van bevoegde zijde me
de, dat ingevolge een door den minister
van Economische Zaken genomen beslis
sing, de bemoeienissen der Nederlandsche
Zuivelcentrale met de uitvoering van de
consumptiemelk-regeling in het z.g. wet
telijk aangewezen gebied per 3 April ge
heel zullen worden bëeindigd.
Op dit tijdstip zal voor dit gebied een
nieuwe consumptiemelkregeling in wer
king treden Deze regeling is gezamenlijk
opgesteld door een uit de melkveehouders
gevormde organisatie (de vereeniging
consumptiemelk-centrale) en een organi
satie van den melkhandel (de algemeene
vereeniging voor melkvoorziening), welke
organisaties tevens de regeling zullen uit
voeren. Van overheidswege is bepaald,
dat melkveehouders, die hun melk afle
veren voor consumptiedoeleinden, en han
delaren in consumptiemelk voor de uit
oefening van hun bedrijf toestemming
dienen te hebben van hun bovenvermelde
organisatie.
DREIGEND CONFLICT IN HET
SIGARENMAKERSBEDRIJF.
In het gebouw van den Radioraad heeft
de rijksbemiddelaar mr. Verschuur een be
spreking gehad met partijen, betrokken bij
het dreigend conflict in het sigarenmakers-
bedrijf.
De conferentie, welke zeer lang duurde,
leverde geen direct resultaat op. Mr. Ver
schuur zet zijm bemiddelingspogingen
voort.
XP* Zij die zich vanaf heden
abonneeren op „De Leidsche
Courant", ontvangen de nog
voor dezen datum verschij
nende nummers tot 1 April a.s.
GRATIS.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Na een groote parade te Weenen heeft
Hitler per vliegtuig Oostenrijk verlaten.
Kardinaal Innitzer krijgt geruststellende
verklaring van Hitier. (2e blad).
De dreigende opmarsch van Franco in
Aragan verhoogt de spanning in Catalo-
nië (2e blad).
De Sudeten-Duitschers veroorzaken op
winding in het Tsjechische parlement.
(2e blad).
Wil Polen een ultimatem zenden aan
Litauen? (2e blad).
Doodvonnis te Moskou voltrokken. (2e
blad).
Binnenland
De verlenging van den eersten oefentijd
voor onbereden dienstplichtigen zal reeds
voor de lichting 1938 gelden. (1ste blad).
Het aantal capitulanten zal worden uit
gebreid; hun zakgeld wordt met ingang van
26 dezer verhoogd. (1ste blad).
Het ligt in de bedoeling van den minister
jan oeconomische zaken het bedrag van de
Leeuwarder boternoteering plus bijslag met
handhaving van het huidige systeem van
steun verleening op een gemiddelde van
1.30 te houden. (1ste blad).
Omgeving
Overleden is de zeereerw. heer H. J. Ph.
Thomann, oud-pastoor van Lisse. (3de blad).
DREIGEND CONFLICT IN EEN
STAALBEDRIJF.
De rijksbemiddelaar prof. mr. Josephus
Jitta heeft inlichtingen gevraagd aan par
tijen, betrokken bij een dreigend conflict
bij de N.V. Electrische Laschinrichting en
Constructie werkplaat Staal-lasch te Voor
burg (Z.-H.).
MENEER ROOKT?
Dan uit het vliegtuig der K. L. M.!
Het K. L. M.-vliegtuig „PH-AKJ", het
Douglas-vliegtuig dat in aansluiting op den
dienst Malmö—Amsterdam, gistermiddag
tegen vier uur uit Amsterdam naar Pa
rijs vertrok, heeft te Brussel een niet in
de dienstregeling opgenomen tusschenlan-
ding gemaakt.
Het was zoowel een veiligheids- als een
disciplinaire maatregel van gezagvoerder
Von Weyrother, die daarmee heeft getoond,
dat hij aan boord van zijn vliegtuig, geen
onregelmatigheden duldt.
Door de merkwaardige luchtstroomingen
die in de kajuit van een verkeersvliegtuig
tijdens de vlucht optreden, bemerkte men
voor in de cabine, dat in het vliegtuig ge
rookt werd. Het bleek, dat een der passa
giers zich naar het toilet achter in de ka
juit had begeven en daar in stilte een si
garet had opgestoken, zich niet storen aan
de voorschriften, die het rooken aan boord
van Nederlandsche vliegtuigen streng ver
bieden. De man hield aldus geen rekening
met de veiligheid van zijn mede-passagiers.
De rookende passagier zag zich tot zijn
groote verrassing betrapt en moest zijn si
garet natuurlijk dooven, maar Von Weyro
ther meende, dat tegen een zoo onverant
woordelijke overtreding der reglementen
maatregelen genomen moesten worden en
weigerde met dezen passagier de vlucht
voort te zetten.
Het toestel maakte een tusschenlanding
op het Brusselsche vliegveld Haeren, waar
de passagier uit het vliegtuig werd gezet,
en waar rapport werd uitgebracht aan de
Belgische luchtvaart-autoriteiten, die den
onverantwoorelijken luchtreiziger een ver
hoor afnamen, terwijl het K. L. M-vlieg-
tuig met geringe vertraging zijn tocht
voortzette.
ITALIAAN SC HE ONDERSCHEIDING.
De secretaris der Nederlandsche Kamer
van Koophandel in Italië, dr. Mario J. J. de
Visser te Milaan, is benoemd tot rtlder in
de Kroonorde van Italië.