De rechtsche op- marsch in Aragon. De strijd in het Verre Oosten. BUITENLAND Frankrijk wil zich sterker maken BINNENLAND WAAMBORG-COSTILM DINSDAG 15 MAART 1938 OE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. fi ALCANIZ BEZET. De rechtsche troepen hebben Alca- niz bezet. Zij staan thans op 100 kilo meter van de kust. Gisteravond om 6 uur hebben de troepen van generaal Yague Caspe bezet. Een andere afdeelïng van het recht sche leger is tot een kanonschot af stand genaderd tot den wej, van Ta- ragon naar Valencia. Indien de regee- ringstroepen hen hier niet tegenhouden dan zullen zij nog slechts over één weg beschikken om Katalonië te be reiken, n.l. de weg langs de kust. De rechtsche troepen bevinden zich op het oogenblik nog zestig kilometer hemelsbreed van Tortosa. In de afge- n hebben de troepen van Franco een rechthoek van negen tig bij zestig kilometer bezet In den loop van den middag hebben de troepen van Franco gisteren Ca- lande bezet. Deze plaats ligt op der tien kilometer van Alcaniz en .be- heerscht vrijwel den geheelen weg van Monfalban naar Alcaniz. CHINEESCH TEGENOFFENSIEF. Aan het front van Loenghai hebben de Chineezen een tegenoffensief ingezet. Het is nog niet mogelijk den omvang van dit offensief vast te stellen, doch wel staat vast dat de Chineezen op verscheidene plaatsen, o.a. te Toengkwan, de Gele Ri vier overgestoken zijr en op hun weg naar het Noorden de Japansche stellingen bij verrassing hebben aangevallen; FRANKRIJK VERSNELLING VAN FABRICAGE VAN OORLOGSTUIG. Blum doet beroep op C. G. T. Blum, Vincent Auriol en Serol hebben gisteravond het bureau der C. G. T., de algemeene arbeidersfederatie, ontvangen. Blum gaf daarbij ahereerst een uiteenzet ting van den ernst van den huidigen toe stand en van de verplichtingen, die op de regeering rusten en verklaarde vervolgens aan het bureau der C. G. T., dat de regee ring in overeenstemming met den minister van defensie dringend de Kamer goedkeu ring zou vragen van aanvullende credieten ten behoeve van uitbreiding van het be wapeningsprogram. Blum wees op de nood zakelijkheid van een versnelling der fa bricage van oorlogstuig en verzocht de arbeidersklasse hem te helpen om die te verkrijgen. Het bureau der C. G. T. ant woordde, dat de arbeidersklasse bereid was tot deze inspanning, met eerbiediging van de rechten en waarborgen, die haar ver zekerd zijn, op voorwaarde, dat het hier niet gaat om een eenzijdige inspanning. Teneinde de practische maatregelen te bestudeeren, die genomen moesten worden om dit doel te bereiken, zal vandaag een nieuwe bijeenkomst gehouden worden, waarbij de minister van defensie aanwe zig zal zijn. Delegaties der betrokken ar beidersorganisaties zijn voor deze bijeen komst opgeroepen. Een degelijke confe rentie zal terstond gehouden worden met de industrieën, die voor de nationale de fensie werken. ENGELAND EINDE VAN DE BITSCH—IERSCHE BESPREKINGEN. Geen resultaat. Na verscheidene weken van onderhan delen zijn de BritschIersche besprekin gen te Londen thèns zonder resultaat ge ëindigd. Het is mogelijk, dat zij later in het jaar hervat zullen worden. 9 LITAUEN DE GESPANNEN VERHOUDING MET POLEN. Het geloof, dat de buitenlandsche pers hecht aan de Poolsche lezing van het Poolsch-Litausche grensincident, en het bericht, volgens hetwelk Beek niet in ver band met de gebeurtenissen in Oostenrijk, doch als gevolg van dit incident naar War schau teruggekeerd zou zijn, hebben te Kaunas groote beroering teweeggebracht. Tot nu toe zijn twee feiten vastgesteld: 1. Een Poolsche soldaat heeft de grens tusschen de beide landen overschreden en zeven maal op vluchtelingen geschoten, waarna hij zeif op Litausch gebied werd doodgeschoten. 2. De Poolsche autoriteiten hebben de Litausche voorstellen, een gemengde com missie van onderzoek in te stellen, ontwe ken. Sommigen vergelijken de situatie reeds met die van Oostenrijk. H. M. DE KONINGIN NAAR RESIDENTIE TERUG. H. M. de Koningin is gisternamiddag te kwart voor twee per auto van Soestdijk naar 's-Gravenhage vertrokken. De Ko ninklijke auto, waarvan de kap was neer gelaten, volgde de route via Utrecht. Prins A so b win uit Soestdijk vertrokken. Gistermiddag ongeveerdrie uur is de broer van Prins Bernhard, Prins Aschwin, van Soestdijk per auto naar Duitschland vertrokken. WERKLOOZE LANDARBEIDERS NAAR DUITSCHLAND. GEMEENTEBESTUUR VAN MILL HEEFT PRINCIPIEELE BEZWAREN. Onlangs hebben wij den brief gepubli ceerd van den minister van Sociale Zaken inzake werkgelegenheid voor Nederland- sche landarbeiders in Duitschland. B. en W. van Mill en St. Hubert hebben hierop aan den minister het volgende antwoord gezonden: „De medewerking van het dagelijksch bestuur dezer gemeente gevraagd bij ne- venvermelden rondzendbrief om aanbod voor werkgelegenheid in Duitschland te verkrijgen, meenen wij voralsnog niet te kunnen verleenen. Allereerst deelen wij namelijk het stand punt van verschillende landarbeiders en kleine boeren, die voor deze werkgelegen heid in aanmerking komen, doch bezwaar maken om in Duitschland arbeid te ver richten. Staatkundige 'en andere toestanden in dat land doen hen gevaren van verscheidenen aard vreezen. Dit inzicht moeten wij he laas deelen; de vrees dezer menschen kun nen wij derhalve niet ontzenuwen, afge zien van de vraag, of zulks op den weg van een gemeentebestuur zou liggen, dat bovendien eventueel te verstrekken waar borgen nift kan toetsen aan hun uitwer king. Opmerkelijk mag het op zijn minst worden genoemd, dat tegen werken bij voorbeeld in België of Frankrijk, alhier minder tegenzin bestaat. Bij dit al mogen wij naar voren bren gen, dat politieke en andere gevoelens door de regeering steeds werden ontzien. Be treft het hier minder een beginselkwestie? Hen, die over de landsgrens gezet wor den, despecteert men terecht in hun ver langens; zij mogen desgewenscht Duitsch land mijden; waren eigen inwoners in hun gevoelens niet te ontzien? Vooral gelieve Uwe Excellentie hieruit niet te willen afleiden, dat wy een stre ven naar arbeidsschuwheid in de hand zou den willen werken. Immers, zij die vrij willig in Duitschland zouden willen wer ken, kunnen op onzen steun rekenen. Men houde ons echter ten goede, dat we prin cipieel afwijzend staan tegenover een sys teem, dat dwingt om te werken in een land, waar velen zich ir. hun edelste en heiligste gevoelens bedreigd zullen gevoe len. (w. g.). B. en W. van Mill en St. Hubert, De Burgemeester, Jhr. mr. C. H. J. I. M. van Nispen tot Sevenaer; de secretaris, A. H. de Bekker. DE OOSTENRIJKSCHE GEZANT IN DEN HAAG GAAT HEEN. De Oostenrijksche gezant, de heer G. M. Alexich, heeft gistermiddag een bezoek ge bracht aan den minister van buitenland sche zaken en den heer Patijn medege deeld, dat hij uit Weenen opdracht had ontvangen, de Oostenrijksche legatie ter beschikking van het Duitsche gezantschap te stellen. De belangen van de hier te lande woon achtige Oostenrijkers zullen voortaan door het Duitsche gezantschap worden behar tigd. De heer Alexich vertrekt vandaag naar Brussel en Luxemburg om aan de Belgi sche en Luxemburgsche regeering. waarbij hij eveneens is geaccrediteerd, mededee- ling van het besluit van zijn regeering te doen. De gezant heeft opdracht vervolgens naar Weenen te gaan, ten einde daar na dere instructies in ontvangst te nemen. De vertrekkende gezant is tweemaal in ons land geweest. In 1934 kwam hij hier als zaakgelastigde, doch het volgend jaar werd hij reeds naar Weenen teruggeroepen om als kabinetchef van het ministerie van buitenlandsche zaken op te treden. In 1936 ging hij wederom naar Den Haag, toen met den rang van gezant. HET NIEUWE REGIEM IN OOSTENRIJJK. Het Tweede Kamerlid de heer Van Ves- sem heeft de volgende vragen gesteld aan ;.e ministers van Buitenlandsche Zaken, van Justitie en van Sociale Zaken: 1. Heeft de regeering kennis genomen van de persberichten volgens welke ver schillende staten naar aanleiding der in eenstorting van het Schuschnigg-regiem in Oostenrijk hun grenzen voor emigranten uit Oostenrijk gesloten hebben? 2. Is de regeering bereid tot wering van staatsgevaarlijke elementen en tot voor koming van toeneming dei werkloosheid on der het Nederlandsche volk en in het alge meen om herhaling te voorkomen van onge- wenschte immigratie als in 1933 na de Duitsche systeem-verandering heeft plaats gevonden, hier te lande onverwijld doel treffende maatregelen te nemen? RIJTIJDENBESLUIT VASTGESTELD. Het toezicht der naleving op de voorschriften. Naar het „Volk" verneemt, is een ont- werp-rijtijdenbesluit thans vastgelegd en aan de minister van Waterstaat en Sociale Zaken ter goedkeuring voorgelegd. Het ontwerp, waarover met de belanghebben de organisaties van werkgevers en werk nemers overleg is gepleegd en dat samen gesteld is door een interdepartementale commissie, bevat twee algemeene bepalin gen. Hieronder vallen ook de z.g.n heerrij ders. Voorts bevat het een werktijdrege ling voor chauffeurs, werkzaam in beroep en bedrijf. De patroons vallen ook onder deze regeling. Voor de particuliere chauffeurs, die men rekent tot de categorie huispersoneel, is een beperkte regeling in het ontwerp op genomen. Deze bevat voornamelijk voorschriften ten aanzien van vrije dagen en vrije halve dagen. Om controle op de diverse bepa lingen mogelijk te maken, zal een werk boekje gebruikt moeten worden, waarin de werkuren dienen te worden opgetee- kent. Het toezicht op de naleving der voor schriften is verdeeld over de rijksverkeers inspectie en de arbeidsinspectie. DE PENSIOENREGELING VAN HET SPOORWEGPERSONEEL. Een vergadering te 's-Gravenhage. Eenigen tijd geleden heeft de personeel raad van de Nederlandsche Spoorwegen den' raad van ministers in een adres ver zocht in de wet tot wijziging van de pen sioenwet voor de spoorwegambtenaren 1925 de sedert 1 April 1936 toegepaste korting op reeds ingegane pensioenen en de varia biliteit van reeds toegekende en nog toe te kennen pensioenen op te heffen. Ter behandeling van dit adres hebben de samenwerkende vijf erkende bonden van spoorwegpersoneel, welke in den per- soneelraad vejeenigd zijn, onder leiding van dien raad in den Haagschen Dieren tuin vergaderd. Voorzitter was de heer J. Augusteyn, voorzitter van den ProL Chr. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel. Tot de aan wezigen behoorden vertegenwoordigers van den minister van waterstaat, van de direc- rectie der Spoorwegen, van de rijksver keersinspectie en verschillende Kamerle den. De heer L. Wigman, voorzitter van St. Raphaël, J. Balkensteyn, sprekende namens den Bans, L. Landskroon, hoofdbestuurslid van de Ned. Vereeniging van Spoor- en Tramwegen, en het Tweede Kamerlid H. J van Braambeek, sprekende namens den Personeelraad, hebben de actie nader toe gelicht. De vergadering heeft met algemeene stemmen een resolutie aanvaard, waarin zij haar krachtigen'steun toezegt aan de verwezenlijking van de verlangens, neer gelegd in het bovenvermelde adres. Ver der werd in deze resolutie het verzoek ge richt aan de regeering, aan de Staten-Ge- neraal en aan de directie der Nederland sche Spoorwegen een spoedige verwezenlij king van de verlangens te willen bevorde- WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN HET NIEUWE MIDDEN EUROPA. Wij ontleenen aan een artikel in de G e 1- derlander: Toen Hitier eergisteren op de protesten van Londen en Parijs antwoordde, dat die protesten een twintig jaar te laat zijn ge komen, was dat een scherp antwoord, maar tegelijk ook een herinnering aan de enor me fout, die de opstellers van de vredes verdragen hadden begaan. Want het oude keizerrijk Oostenrijk werd zoodanig verminkt, dat het economisch aan chronische bloedarmoede moest gaan lijden. Men stelle zich eens even vóór: het vre desverdrag van St. Germain deed voor Oos tenrijk zes-zevende van zijn voormalige binnenlandsch productiegebied verloren gaan en zen-achtste van het bevolkings geheel van de voormalige Donau-noarchie. Daarbij kwam nog, dat de erfgenamen van die monarchie een handelspolitiek voerden, die het laatste restje levenssap pen, dat het gedecimeerde Oostenrijk nog bezat, nog meer aftapte. Het Oostenrijk van St. Germain besloeg nog maar een opper vlakte van 2 1/2 maal die '^an ons land. Van zijn bevolking woont ongeveer 1/3 deel in Weenen. eHt land is daarbij zeer arm aan grondstoffen, zoodat het voor zijn industrie voor een zeer groot deel afhan kelijk is van import van grondstoffen en hulpfabrikaten. Is het wonder, dat onder zulke omstan digheden al jaren en jaren lang zich een sterke aandrang onder het Oostenrijksche volk deed gelden, om, door nauwe verbin ding met Duitschland weer levensvoor waarden te krijgen, die het treurige vre desverdrag het had onthouden. Wat met Oostenrijk is gebeurd, was de consequentie van een onhoudib-ren toe stand. Een consequentie, die de Engelsche en Fransche politici van 1919 hadden kun nen en moeten voorzien. De worsteling van het arme Oostenrijk om zijn bestaan leidde tot een toestand, die breede lagen van een volk, dat geen uit weg meer zag, dreef in de armen van het nationaal-socialisme. Thans houden we ons hart vast voor de gevolgen op katholiek cultureel gebied. Wat zal er gebeuren met de katholieke jeugdor ganisaties in Oostenrijk, die den laatsten tijd op zoo verblijdende wijze waren uit gebouwd? Wat met de katholieke pers? Zoo rijzen er tal van vragen, ook buiten het terrein van de internationale gevol gen, die de gebeurtenissen der laatste da gen doen stellen. De lessen der geschiedenis, de fouten van een Wilson, een Clémenceau, een Lloyd George spreken thans wel een heel duide lijke taal. ren door overleg tusschen de directie en den personeelraad. Ten slotte heeft de voorzitter van den Centralen bond van spoor- en tramweg personeel, de heer J. Cramer, tot steun aan de actie opgewekt. KATHOLIEKE ONDERWIJZERS VERBOND. Het Verbondsbestuur van het Katholieke Onderwijzers Verbond vergaderde Zondag 13 Maart in „Noord-Brabant" te Utrecht. In zijn openingswoord wees de voorzitter, de heer Willem Wiltschut, op het belangrijke onderwerp, dat in behandeling zou komen, n.l. het wetsontwerp tot wijziging van de opleiding tot onderwijzer, waarover het ge lukt is vriendschappe 1 ijke besprekingen te hebben met den voorzitter van den R. K. K weekschoolbond, bij welke besprekingen echter is gewaarborgd, dat ieder zelfstan dig omtrent de te voeren actie zal beslis sen. Verder herinnerde spreker aan de Com missie tot reorganisatie van het R. K. Lager Onderwijs, welke door het K.O.V. is inge steld en waarvan het rapport met groote belangstelling wordt tegemoet gezien.' De Minister van Onderwijs Kunsten We tenschappen neeft zich door alle Onderwij zersbonden in Nederland doen voorlichten op welke wijze voor de werklooze onder wijzers van Regeeringswege iets gedaan kan worden. Unaniem is er op gewezen, dat het eenigste middel dat eenig effect kan sorteeren is, de verbetering van de leer- imgenschaal Verder waren er slechts lap middeltjes te noemen, die zoo goed als geen verplichting zouden brengen. Er is stelling genomen tegen een soort jeugdsalaris. Spreker wekt op, om, indien op de Dio cesane Bonden een beroep gedaan wordt om een intensieve Missie-actie onder de jeugd en het gezin te propageeren en te onder houden, daaraan allen mede te merken. Hij verwijst daarbij naar het mooie voorbeeld van den Roermondschen Bond. Het jaarverslag van den secretaris en de rekening en verantwoording van den pen ningmeester worden goedgekeurd. Besloten wordt een reis te organiseeren voor de deelnemers aan het Congres van het „Weltverband katholischer Padagogen", dat in Augustus van dit jaar te Buda-Pest zal worden gehouden. Nadat eenige interne Verbondszaken zijn besproken, komt het wetsontwerp tot wij ziging van de opleiding tot onderwijzer aan de orde, Uitvoerige besprekingen worden gehouden over de vraag, of het Verbond zich zal houden aan den enkelen wensch, dat de 5-jarige opleiding zooals die in de L O.-wet 1920 is vastgelegd, doch nooit is uitgevoerd en waarbij de volledige oplei ding der onderwijzers met één bevoegdheid is vastgelegd, of dat het de verbeteringen, welke het thans ingediende wetsontwerp inhoudt zal aanvaarden en nog eenige ver beteringen voor het ontwerp zal bepleiten. Met algemeene stemmen spreekt de verga dering zich eerst uit vóór de 5-jarige op leiding met volledige bevoegdheid. Daarna wordt met 70 tegen 53 stemmen besloten, cat alleen geijverd zal worden voor behoud van de 5-jarige opleiding en dus over even- tueele verbeteringen van het huidige ont werp niet zal worden gesproken. Eenige interne zaken worden nog bespro ken, alsmede de agenda voor de Verbonds vergadering op 21 April vastgesteld. Dan wordt besloten opnieuw te werken om te verkrijgen, dat jonge onderwijzers, die na zooveel jaren van werkloosheid eindelijk worden aangesteld, toch eenigen diensttijd ^an hun werken als kweekeling met akte meegeteld zullen krijgen Verder wordt er op gewezen, dat in den laatsten tijd perso nen van het Nijverheidsonderwijs zich gaan bemoeien met zaken van het Lager Onder wijs, waar tegen stelling dient genomen worden. Ten slotte wordt afkeuring uitge sproken over de behandeling van een straf zaak tegen een hoofd der school wegens bet toedienen van een lichamelijke kastij ding, waarbij de geheele klas leerlingen als getuigen moesten optreden, alsmede over de wijze, waarop deze zaak in verschillende dagbladen is besproken. Deze wijze van optreden is niet in het belang van de be vordering van de tucht op de school. WERELDTENTOONSTELLING VAN DE KATHOLIEKE PERS. Onderscheiding voor de heeren H. Kuijpers en W. Grollenberg. Door het Nationaal Comité voor Neder land van de Wereldtentoonstelling van de Katholieke Pers, welke van Mei 1936 tot 3i Mei 1937 in het Vaticèan gehouden werd, zullen dezer dagen de werkzaamheden be ëindigd worden. Bij deze gelegenheid heeft Z. H. den Paus behaagd, den voorzitter van het Na tionaal Comité, den heer H. Kuijpers te Rotterdam, te bevorderen tot commandeur ir de Orde van den H. Gregorius den Groote, met de plaque en den heer W. Grollenberg te Amsterdam, lid en technisch leider van het Nationaal Comité, te benoe men tot ridder in de Orde van den H. Gre gorius den Groote. Z.Exc de Internuntius, Mgr. P. Giobbe heeft vergezeld van zijn secretaris, Mgr. A. Todini, aan ieder van de beide heeren te hunnen huize, te mid den van hun gezin, deze onderscheiding per soonlijk willen komen mededeelen en hun namens den H. Vader de oorkonde der be roeming en de versierselen aan de onder scheiding verbonden, overhandigd. Bij deze gelegenheid roemde Z.Exc. de schitterende wijze, waarop Nederland op de tentoon stelling vertegenwoordigd was, en sprak zijn dank uit voor den grooten arbeid, welke door het geheele comité in zoo een- ciachtige samenwerking is verricht. UIT DE SCHOENINDUSTRIE. Een nieuwe organisatie van kleine fabrikanten, aangesloten bij den Ned, R. K. Middenstandsbond. Men meldt aan de „N. R. Crt.": In het begin van Januari is een aantal kleinere schoenfabrikanten uit, Waalwijk, Kaatsheuvel, Dongen en Drunen, die mee- uen, dat er voor hen geen plaats is in de federatie van Ned. schoenfabrikanten, bij eengekomen om een eigen organisatie te stichten. Zij stelden zich daarbij op het standpunt, dat aansluiting moest worden gezocht by den Ned. R. K. Middenstandsbond. Er werd een voorloopig bestuur gevormd onder pre- s.dium van den heer H. van Loon uit Waal wijk. Zaterdagmiddag zijn zij te Tilburg bij eengekomen om deze organisatie een defi- r.itieven vorm te geven. Ongeveer vijf-en- dertig kleine fabrikanten waren aanwezig. De vergadering werd bijgewoond door den heer Asselbergs, hoofdinspecteur van den Arbeid te Breda, met de inspecteurs Hen driks en Thorn en drs. Jansen, van het bonds bureau van den Ned. R. K. Midden standsbond uit Den Haag. De waarnemende voorzitter, de heer H. van Loon, deelde mede, dat in hoofdzaak de algemeen verbindendverklaring van de collectieve arbeidsovereenkomst in de schoenindustrie, de kleine fabrikanten er toe had gebracht te confereeren, daar in deze overeenkomst tal van bepalingen voor- In o-men, welke de patroons in de kleine in dustrie met ondergang bedreigen en zonder organisatie van geen medezeggenschap sprake kan zijn. Uit het verslag van den waarnemenden secretaris, den heer H. Bergmans, te Waal wijk, bleek, dat zich bereids 45 personen voor het lidmaatschap hadden aangemeld. Het definitieve bestuurd werd samenge steld uit de heeren H. Bergmans, Waalwijk, voorzitter; leden: H. v. Loon, Dongen; A. Zwaans, Kaatsheuvel; M. Vesters, Kaats heuvel; F. v. d Wildenberg, Dongen; C. Slaats, Waalwijk en L. van Drunen, Dru- De heer Bergmans juichte in beginsel de collectieve arbeidsovereenkomst toe, maar wees er op, dat tal van bepalingen, gunstig voor het groote bedrijf, voor de kleine be drijven zeer nadeelig zijn en niet zonder be dreiging van dezer welstand kunnen wor den toegepast. Men besloot aan te dringen op de benoe ming van een arbitrage-commissie, bestaan de uit werkgevers en werknemers. Schoenfabriek in moeilijkheden. De N.V. Paymans' Schoenfabrieken te Oisterwijk verkeert in moeilijkheden. Be reids is surséance van betaling aangevraagd en aan het personeel, ongeveer 290 perso nen sterk, is ontslag aangezegd. Burgemeester A. Vriend overleden. In den afgeloopen nacht is te zynen huize aan hartverlamming overleden de heer A Vriend, burgemeester van de ge meente Odoorn. De heer Vriend had gisteren nog den geheelen dag gewerkt. Bij zyn thuiskomst is hij onwel geworden. De overledene werd in 1864 te Emmen geboren. Waarom zoudt U nog een gewoon pak koopen, als U voor het zelfde geld een kunt hebben? WAARBORG-KLEEDING ALLEEN BIJ KREYMBORG ■ï]j\ VI LU MAYOR ;SARA50SSAv rANOAjlfl S05ERA )f£Bf>Oy /8eurïï \LCANIZ ^«AMONROYOk. willarroya ■>.- a -VV» OKH'D5) v. (J jwi'liafrancaQ^?', ,10191. albocacer" ".dj CASTELLONde I, PLANA-1^ "ISaas, AU

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6