STADS X NIEUWS Burgerlijke Stand KERKNIEUWS Laatste bericMen MAANDAG 14 MAART 1938 DE LEIDSCHE COURaNT EERSTE BLAD - PAG. 3 Dit nummer bestaat uit drie bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De annexatie van Oostenrijk bij Duitsch- ïand thans een feit. Hitler, in Oostenrijk aangekomen, heeft gisteren den „Anschluss" geproclameerd. Bondspresident Miklas is afgetreden. Op 10 April a.s. volksstem ming. (1ste blad). *-eon Blum vormt een nationaal kabinet Ir Frankrijk. (2de blad). De doodstraf in het groote proces te Moskou. (2de blad). De opmarsch der rechtschen duurt voort. (2de blad). Binnenland De nacht van den Stillen Omgang. (2de blad). Benoeming Vicaris-Generaal in het Bis dom Haarlem. (1ste blad). Sport en Wedstrijden VOETBAL: Overwinningen van DOS, Teylingen en Blauw Zwart, gelijk spel van Volendam in den IVCB. BSM (Benne- broek) kampioen le klasse van den DHVB. Feyenoord en Heracles behalen het af- deelingskampicenschap van KNVB, Excel sior, Hermes DVS, PEC en Hoogezand moe ten degradatiewedstrijden spelen; DWV, Overmaas en Rigtersbleek kampioen der 2e klasse. (3de blad). KORFBAL: Deetos korfbalkampioen van Zuid-Holland, Fluks verlies van Rozen burg. (3de blad). OLYMPISCHE SPELEN: De Winterspe len van de Zomerspelen gescheiden. (3de blad). V Onze paleszen. Het maandblad „Het Nederlandsehe Volk" bespreekt in zijn Maartnummer den toestand en het aanzien van onze Ko ninklijke paleizen. En, ook in vergelijking met het buitenland, meent het, dat hier een groot tekort moet worden geconsta teerd. Na een beschrijving van de ver schillende paleizen vervolgt het artikel: „Wanneer we deze paleizen de revue la ten passeeren, dringt zich wel de overtui ging op, dat de toestand in de residentie het minst bevredigend is. De vraag moet ge steld worden: Mag dat zoo blijven? Mag het Nederlandsehe volk tevreden zijn met een huisvesting van zijn Koningin, zooals we deze in Den Haag vinden? En zoo niet, wat moet er dan gebeuren? De mooiste en gaafste oplossing zou te vinden zijn in de stichting van een nieuw paleis, op een ongerept stuk terrein, waarin grootsche mogelijkheden zouden schuilen". Tot zoover de beschouwing van genoemd maandblad. De „Maasbode", die het geheele artikel citeert, plaatst er de volgende opmer king bij: Aldus de schrijver, dien men ten aanzien van het feit, dat de toestand en het uiterlijk van de paleizen niet bevredigend is, op vele punten zeker geen ongelijk zal geven. Of echter zijn plan, hoe goed bedoeld ook, kans van slagen zal hebben in dezen tijd? Wij vreezen het ergste. Wij veronderstellen, dat de „Msbd." hier met „het ergste'' bedoelt: „het beste!" Het beste is, dat wij in Nederland tevreden zijn met de koninklijke paleizen, welke wij bezitten. In Nederland hebben wij geen behoefte aan veel vertoon! En bui tenlanders moeten onzen aard onder dit opzicht kennen, begrijpen, en wij mee- nen te mogen zeggen: waardeeren. Ons volk is een volk, dat, in groote meerder heid, houdt van eenvoud! Bij ons behoeft de Vorstin niet het mooiste huis van het land te bezitten en te bewonen, evenmin als een burgemeester het mooiste huis in zijn gemeenteNatuurlijk willen ook wij, dat de woningen van vooraanstaande personen, van autoriteiten, van gezagsdra gers aan zekere eischen van uiterlijke voornaamheid voldoen. Maar in die eischen zijn wij, nuchtere Nederlanders, gelukkig zéér matig, zéér beperkt. Zelfs als het betreft onze Vorstin, ons Vorstenhuisl Gemeenteraad Hedenmiddag vergaderde de Gemeente raad onder voorzitterschap van den bur gemeester, Mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen. Afwezig is de heer Key. De interpellatie van den heer Goslinga inzake de uitvoering van het raadsbesluit om aan schoolkinderen schoenen in plaats van klompen te verstrekken, wordt toe gestaan en zal aan de orde worden gesteld na behandeling der gedrukte agenda. De voorzitter spreekt woorden van dank tot den heer Wilbrink, die tijdens de ziekte van wethouder Splinter diens functie tijde lijk heeft waargenomen en dat op zoo voor treffelijke wijze heeft gedaan. Op de meest prettige en aangename wijze heeft hij met ce andere leden van het college samenge werkt. In behandeling komt daarna de gedrukte agenda. lo. Praeadvies op het verzoek van H. D. Vriesema om ontslag als hoofd van de o 1. school aan de Haverstraat. Goedgekeurd. 2. Benoeming van een hoofd van de o. 1. school aan de Haverstraat. Benoemd wordt de heer J. G. Wilterdink te Barchem. 36. Praeadvies op het verzoek van me juffrouw E. A. W. Broes van Dort om ont slag als leerares in het Duitsch aan de Hoo- gere Burgerschool voor Meisjes. Goedgekeurd. 4o. Praeadvies op het verzoek van C. W Huibregtsen om ontslag als hoofd van de opleidingsschool voor u.l.o. aan de Drie Oc- toberstraat. Goedgekeurd. 5o. Voorstel tot het wijzigen van een tweetal raadsbesluiten inzake het verhu ren van resp. het bovenhuis Drie October- straat No. 27a en het woonhuis Heeren straat 62. Goedgekeurd. 6o. Voorstel tot het verhuren van het perceel Pieterskerkgracht No. 5 aan A. Metz, alhier. Goedgekeurd. 7o. Voorstel tot het aankoopen van een strook grond nabij de De Sitterlaan, ten be hoeve van de Stedelijke Fabrieken van Gas en Electriciteit. Goedgekeurd. 8o. Voorstel tot het aanvaarden van een legaat van wijlen den Oud-Burgemeester jhr. mr. dr. N. C. de Gijselaar. Goedgekeurd. 9o. Voorstel tot het aangaan van een nieuwe overeenkomst met de N.V. Gekro, te Overschie, inzake de destructie van af gekeurd vee en vleesch. Goedgekeurd. lOo. Voorstel tot het wijzigen van de op 31 Juli 1928 met de provincie Noord-Hol land gesloten overeenkomst betreffende de stroomvoorziening van het eiland „de Kaag". Goedgekeurd. llo. Voorstel inzake het vaststellen van de exploitatievergoeding en vergoeding voor vakonderwijzers ex art. 101 (oud) der Lager Onderwijswet 1920, over het jaar 1935. Goedgekeurd. 12o. Voorstel tot het vaststellen en uit- keeren van de bijdrage in de kosten van het .bijzonder vervolgonderwijs over het jaar 1935. 13o. Voorstel inzake het vaststellen en uitkeeren van de voorschotten op de ver goeding, bedoeld bij de artt. 101 en 1 Olbis der Lager Onderwijswet 1920, ten behoev> van bijzondere scholen voor gewoon lager - er. uitgebreid lager onderwijs, over het jaar 1938. Goedgekeurd. 14o. Voorstel tot het vaststellen van een nieuwe verordening, voor de Plaatselijke Commissie van Toezicht op de scholen voor Middelbaar Onderwijs te Leiden. Goedgekeurd. 15o. Voorstel inzake het toekennen van een vergoeding aan het Plaatselijk Arbeids Secretariaat Leiden in de kosten van con trole op de middels de bij hem aangesloten organisaties gesteunde werkloozen en tot het vaststellen van den desbetreffenden be- grootingsstaat. Goedgekeurd. 16o. Praeadvies op de motie van den heer van Weizen inzake het voor de gas electriciteitstarieven ontwerpen van een re geling, waarbij de minimum-inkomens van 1200.'s jaars van elke verhooging wor den vrijgesteld. De heer van Weizen (Comm.) wijst er op, dat de mogelijkheden om op andere aan de door hem voorgesteld wijze de groep der sociaal minst iraagkrachtigen te hulp te komen zeer beperkt zijn. Bij de electriciteitstarieven bestaat die mogelijk- reid wél en spr. betreuri het dat B. en W. daar niet aan willen. De tariefsverhooging brengt in haar geheel op f 60.000.De regeling, die spr. heeft voorgesteld, zou een bedrag van 6000.vergen. Dat kan toch riet van doorslaande beteekenis zijn. De bestrijding van B. en W. acht spr. niet steekhoudend Men klemt zich tenslotte vast aan de bewoordingen van motie, die zooals ze ingediend is, onuitvoerbaar zou zijn. Van goede wil om een oplossing te zoeken merkt spr. niets. De heer van Eek (S.D.) heeft in de vergadering van Commissarissen der Licht fabrieken zich tegen het prae-advies verzet. Spr. erkent echter de moeilijkheid dat de gemeente niet beschikt over gegevens in zake de inkomens der inwoners en zal dus noodgedwongen tegen de motie stemmen, omdat de practisch onuitvoerbaar is. De voorzitter zegt dat Commissaris sen der Lichtfabrieken de bedoeling der motie recht hebben doen wedervaren bij bun argumentatie, zoodat het verwijt, dat men zich heeft vastgeklampt aan de be woordingen niet opgaat. De motie is ech ter geheel onuitvoerbaar, zooals spr. nader uiteenzet. De heer Manders (R.K.) acht het wel mogelijk, dat gegevens te verkrijgen zijn omtrent de grootte der inkomens. De motie-v. Weizen wordt met 27 tegen J stemmen verworpen. Voor: de heeren Snel, v. d. Voort, Schül- ler, Dubbeldeman, Manders, Bergers en Weizen. 17o. Praeadvies op het adres van de af- deeling Leiden van den Nederlandschen R.K. Bond voor Groote Gezinnen inzake het verleenen van een korting op de gas- en electriciteitsprijzen ten behoeve van kin derrijke gezinnen. De heer Coster (R.K.) had meerdere adhaesie verwacht voor dit adres. Sociale n.otieven lagen er aan ten grondslag. Uit ce groote gezinnen komen voorts de be lastingbetalers voort. De kosten van dit voorstel kunnen bestreden worden uit de post „Onvoorzien". De heer Bergers (R.K.) wijst op de practijk in Bussum, waar geenerlei admi nistratieve bezwaren ondervonden worden. Wanneer B. en W. hun sociale taak willen inzien, is dit een goed object tot nadere bestudeering. Als een particulier zulke winsten zou maken als de Lichtfabrieken, zou men hem van woekerwinst beschuldi gen. Spr. erkent dat de toestand historisch zoo gegroeid is, maar wanneer er iets ge- aaan kan worden, moet dat geschied-en. De buitengemeenten zijn ter sprake gebracht, doch deze moeten maar voor hun eigen ge- rceentenaren opkomen. De heer v. Eek (S.D A.P.) zegt, dat het riet altijd samengaat, dat men een groot gezin heeft en tevens in moeilijke finan- ciee.e omstandigheden verkeert. Spr. kan /:ch derhalve vereenigen met het afwijzend praeadvies. De heer Beekenkamp (A.R.) zegt, dat de Lichtfabrieken zoowel een privaat rechtelijke a.s een publiekrechtelijke taak hebben. Men heeft de overheidsbedrijven in het leven geroepen juist om te voorkomen dat door particulieren exorbitante winsten zouden maken. Maar aan den anderen kant mag men de tarieven ook niet zoover ver iagen, dat het economisch belang in het gedrang komt. Het economisch belang van ae Lichtfabrieken komt door dit voorge stelde gezinstarief niet in het gedrang. Het verbruik hangt in de eerste plaats af van den welstand van het gezin en niet alleen van de grootte. Zijn er sociale motieven om gehoor te geven aan de gevraagde verla ging? Op de groote gezinnen drukken groote lasten, speciaal door de indirecte belastingen, maar de directe belastingen houden in ruime mate rekening met de ge zinsgrootte. Er zit iets sympathieks in het geen gevraagd wordt, maar toch kan spr. r.iet meegaan met het voorgesteld gezins tarief. Spr. gelooft niet, dat een gezinstarief zonder meer rechtvaardig tarief is. Het behoefte-element is in dit tarief niet opge nomen. Bovendien moet het geld toch er gens vandaan komen en zullen de kosten weer gedragen worden door anderen, wier draagkracht misschien nog geringer is. Want een groot kindertal gaat niet altijd gepaard met een geringe draagkracht. De Lichtfabrieken zijn tenslotte ook geen in stituut van armenzorg. De heer v. d. Laan (Lib.) erkent de bezwaren, die het haast onmogelijk ma ken om aan de wenschen van den Bond v. Gr. Gezinnen tegemoet te komen. De bedoeling is tegemoet te komen aan de behoefte, doch dat wordt door het voor gestelde tarief niet bereikt. De heer Manders (R.K.) meent, dat de heer v. Eek een gelegenheids-uitvlucht beeft gezocht. Wat de heer Beekenkamp gedebiteerd heeft, begrijpt spr. niet. Het sociale ele ment behoeft hier niet naar voren gehaald te worden. Het gaat hier over de billijk heid; het gaat niet aan, dat er betaald moet worden ook voor de kinderen Dat de tegemoetkoming in de directe belastingen de druk der indirecte belas tingen compenseert, acht spr. in strijd met de werkelijkheid. Spr. heeft, gezien de stemming in den raad, geen hoop, dat er nu resultaten be reikt zullen worden, doch hij hoopt, dat het inzicht zich eens baan zal breken. De v o o r z. zegt, dat B. en W. hun standpunt baseeren op de overweging, dat de Lichtfabrieken hun tarieven moeten vaststellen op commercieele basis. Het so ciale element is daaruit niet geheel ge weerd, maar kan niet op den voorgrond staan. De Lichtfabrieken moeten kunnen concurreeren en daarom moet getracht worden de groote verbruikers te trekken. Erkennende de sociale taak der Lichtfa brieken, moet men toch constateeren, dat de Lichtfabrieken deze taak uitstekend vervullen, door de begrooting der stad aanmerkelijk te verlichten. Dat is een so ciale taak bij uitstek. Het voorstel zit vol met dingen, die geen betrekking hebben op het sociale element. Het houdt geen steek te beweren, dat groote gezinnen per se behoeftig zijn, noch dat dergelijke ge zinnen per se meer gas en electriciteit verbruiken. De heer Wilmer (R.K.): De directe belastingen geven toch cok reductie, on geacht den welstand van het gezin. De voorz.: Ja, maar de basis is daar LEIDEN. Geboren: Abraham, z. van L. Rom- baut en A. M. Ouwerkerk Paulus, z. van C. P. v. d. Meeberg en M. J. J. Witte Wilhelmina Pleuntje, d. van J. Matze en J. Huisman Catharina Ermelinde Maria, d. van C. A. Zandbergen en C. M. Oostdam. Ondertrouwd: B. M. v. d. Walle jm. 28 j. en M. Tuurenhout jd. 20 j. A. Diersman jm. 28 j. en C. de Roode jd. 22 j. D. Bodijn jm. 21 j. en M. Seriier jd. 18 j. geheel verschillend. Wanneer men sociale maatregelen neemt, moet men ze doeltref fend maken. Bovendien, wijst spr. erop, dat voorstellen als deze de strekking heb ben het begrootingsevenwicht te versto ren. (Wordt vervolgd). LEIDSCHE INDOLOGEN-VEREENIGÏNG Het bestuur der Indologen Vereeniging alhier is voor het jaar 1938 als volgt sa mengesteld: J. H. Delgorge, praeses, B. J. Zoetemeijer. ab-actis, W. F. Zoetemeijer, quaestor, J. P. de Veer, assessor I en P. O. Kuipers, assessor H. LEIDSCHE UNIVERSITEIT. Benoeming privaat-docent. Bij beschikking van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is dr. D. G. van der Vat, te Alkmaar, tot wederopzeggens toegelaten als privaat-do cent bij faculteit der letteren en wijsbe geerte aan de Rijksuniversiteit alhier om onderwijs te geven in de Engelsche let terkunde. Is dr. L. D. Brongersma alhier, tot we deropzeggens toegelaten als privaat-do cent bij de faculteit der wis- en natuur kunde aan de Rijksuniversiteit alhier om onderwijs te geven in de systematiek der vertebraten. MILITAIRIA. Bij Kon. besluit van 12 Maart is be noemd en aangesteld bij het 4e regiment infanterie tot kapitein de eerste luitenant J. Holtrust van dat regiment. Handelsregister K. v. K. Wijzigingen: 5247. De Alphensche Schrijfkamer, Alphen a. d. Rijn, Zaalberg straat 13, cyclostyle- en lichtdrukinrich tingen drukkerij. Overl. Venn.: J. G. Mijs, d.d. 22 Febr. 1938. De zaak wordt voortge zet door L. W. Mijs, als eenig eigenaar, onder den ouden naam. 421. Firma D. Warring en Zonen, Lei den, Haarlemmerweg 6, handel in eieren, wild, gevogelte en corned-beaf; groothan del in margarine en eetbare vetten. Bijv. uitgeoef. bedr.: groothandel in eetbare oliën. De heer B. Steyger herdenkt morgen den dag, dat hij 25 jaar in betrekking is bij de glazenwasscherij Kukler. Tocmeel UITVOERING „HET SCHOUWSPEL". „Sprong in het duister". Gisteravond kwam de Nederlandsehe Tooneelgroep voor de Vereeniging „Het Schouwspel" in den Schouwburg het spel Sprong in het duister" opvoeren. Met de uitnoodiging van dit gezelschap met dit verrassend spannende spel heeft „Het Schouwspel" een gelukkige greep gedaan; wat trouwens gisteravond overduidelijk bleek uit de gespannen aandacht, waarmee t'e geheel gevulde zaal de uitvoering volg de. Aanvankelijk verloopt het spel niet bijster interessant. Het eerste bedrijf is ge rekt en weinig boeiend; doch achteraf be- z:en, wordt dat wel eenigszins gerechtvaar digd, doordat aannemelijk moet worden ge maakt, hoe een overigens toch vrij normaal meisje haar verloving die vijl jaar getrai neerd heeft en na eindelijk na jarenlange afwezigheid van haar verloofde leiden zal tot een huwelijk, plotseling verbreekt om dat haar alles te saai en te eentonig voor komt en zij eens uit wil breken uit de alle- aaagsche vervelende sleur. Dan komt er een Amerikaan, een vlotte kerel, in haar gezichtskring en na een halfuurtje kennismaking gaat Cecily met hem mee en waagt den sprong in het duister. Het schijnt werkelijk goed te gaan, maar dan dringt het langzamerhand tot het publiek en tot haar zelf ook, door, in welk een gruwelijke si tuatie zij zich door deze onberaden stap heeft gestort, en stijgt de spanning totdat zij beklemming wordt; een beklemming, die slechts op het laatste m >ment als het top punt bereikt wordt, plotseling wegvalt. Met het oog op eventuesle herhalingen zullen wij geen nadere onthullingen doen. Het spel wordt gedragen door Elly van Siekelenburg als het onbedachte meisje en Cruys Voorbergh als de Amerikaan, ter wijl Rika Hopper als de onmogelijke tante Loulou zorgt voor de noodige hilariteit. Le overige rollen worden bezet door Tine Medema, John Koch, Max Croiset, Aline Markus en Rob Geraerds. Het was een avond van spanning en goed spel; de uren vlogen om. Regent Ammerlaan benoemd tot Vicaris-Generaal Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot Vicaris-generaal den hoogeerw. heer N. L. A. Ammer laan, regent van het Seminarie „Ha- geveld", te Heemstede. De nieuwe Vicaris is in 1894 te 's-Gra- venhage geboren, priester gewijd in 1917. Na eenige tijd kapelaan te zijn geweest Zaandam is hij benoemd tot leeraar en subregent en in 1934 tot regent van het klein Seminarie Hageveld te Heemstede. Mgr. Huibers kwam benoeming mededcelen. Nu de benoeming is afgekomen, begrij pen insiders deze onderscheiding volko men, want de hoogeerw. heer Ammerlaan heeft sinds zijn benoeming in 1934 tot re gent daarvóór was hij 6 jaar sub-regent) een uitmuntend financieel beleid gevoerd. Zeer onverwacht kwam mgr. Huibers vanmorgen tegen half twaalf op het Klein-Seminarie. In het bijzijn van' de lee raren heeft Z. H. Exc. de eervolle benoe ming van den regent bekend gemaakt. Mgr. gaf daarna te kennen, dat hij het groote nieuws ook aan de studenten wilde vertellen. De klassen stroomden leeg; de leerlingen kwamen in de refter bijeen, waar de bisschop in een korte toespraak de beteekenis van de benoeming schetste. Het spreekt vanzelf, dat de studenten de woorden met luide toejuichingen on derstreepten. In zijn dankwoord zeide de nieuwe Vi caris-Generaal, dat het hem zeer zwaar zal vallen van zijn geliefd Hageveld, waar hij zoovele jaren werkte, afscheid te moe ten nemen. De nieuwe taak is zwaar, doch de eer, die Mgr. hem schonk, stemde hem tot groote dankbaarheid. De lessen werden gestaakt, de studen ten kregen vrij-af, de vlaggen werden ge il eschen en onder groote vreugde werd medegedeeld, dat de Paaschvacantie met drie dagen wordt verlengd. Vrijdag over een week aanvaardt de nieuwe vicaris zijn ambt. KADINAAL MINORETTI. T Gistermiddag is kardinaal Carlo Dalma- zio Minoretti, aartsbisschop van Genua, overleden in den leeftijd van 77 jaar. Hij werd kardinaal gereeësrd in 1929. JONGEN MET FIETS ONDER VRACHT AUTO EN OP SLAG GEDOOD. Vanmorgen te omstreeks twaalf uur is in het Groot Weezenland te Zwolle, ter hoog te van het R.-K. Ziekenhuis, de 17-jarige loopjongen J. Nijboer uit Zwolle, die met een driewielige bakfiets reed, door een pas- sserende zeswielige truck met oplegger van de firma Wassink uit Wierden geraakt. De jongen viel en kwam met het hoofd juist voor een achterwiel. Hij werd op slag gedood. Een kleine jongen, die in den laad bak van den driewieler had gezeten en naar recht was gevallen bleef ongedeerd. De auto werd bestuurd dor den chauffeur Grobben. Politie en justitie waren terstond aanwe zig teneinde een oinderzoek in te stellen naar de schuldvraag. Een tragische bijzonderheid was, dat de vader van het slachtoffer even na het on geval passeerde. De man moest geheel overstuur naar het ziekenhuis worden over gebracht. REIZIGER AANGEHOUDEN. Zestien tot zeventienduizend gulden verduisterd? De Zaandamsche politie heeft, als ge volg van een klacht van de benadeelde firma, aangehouden een vroegere employé van de firma Kamphuijs en van Pelt, grossierderij in kruideniers- en grutters waren aldaar, onder verdenking zich schuldig gemaakt te hebben aan verduis tering van een bedrag van zestien tot ze ventien duizend gulden. De. aangehoudene was in dienst als rei ziger, terwijl hij tevens de gelden inde voor hetgeen hij verkocht had. Naar het schijnt verschafte deze dub bele functie hem de gelegenheid verschil lend posten niet te verantwoorden. TELEGRAMMEN PRETTIG REIZEN IN OOSTENRIJK. LONDEN, 14 Maart (A.N.P.). De „Daily Telegraph" heeft van particuliere zijde bericht ontvangen, dat jongens en meisjes van 16 en 17 jaar, die roode swastica-armbanden dragen, - in de treinen de paspoorten hebben opgevraagd der passagiers en hun hebben gevraagd, hoe veel geld zij bij zich hadden. Een reiziger werd tot driemaal aan toe zeer scherp door de jongelui ondervraagd; Duitsche soldaten waren bij de controle aanwezig. BRUG OVER HET ALBERTKANAAL INGESTORT. HASSELT, 14 Maart (A.N.P.). De groote brug over het Albertkanaal nabij Hasselt is hedenochtend ingestort. De brug brak in crie stukken en hst middengedeelte kwam in het water teiecht. Gelukkig zijn er geen slachtoffers te betreuren. De genie wordt hedenmiddag ter plaatse verwacht voor het slaan van een schip brug.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 3