Een nieuwe wet op de ruilverkaveling BINNENLAND AGENDA Wilt U iets weten? BIOSCOPEN TE LEIDEN WOENSDAG 9 MAART 1938 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. I Abonnementsprijs: voor Leiden 19 cent per week; 2.50 per kwartaal. Bij onze agenten 20 cent per week; 2.60 per kwartaal. Franco per post 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal. Losse nummers 5 cent, met geïll. Zondagsblad 9 cent. Advertentiën: 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. HOE WORDT HET WEER? BETROKEN. De BUI seint: Verwachting: Meest matige Westelijke tot Zuid-Westelijke wind, mistig of be trokken tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag in het Noorden, in het Zuiden waarschijnlijk droog, weinig verandering in temperatuur. Hoogste barometers!.: 770.5 te Toulouse. Laagste barometerst.: 736.6 te Nordöyan. De hooge drukking in het Zuiden heeft vooral aan haar Oostzijde in beteekenis verloren. De kern ligt thans over de Golf van Biscaje. Over Midden- en Zuid-Frank rijk, Zwitserland en Zuid-Duitschland is het nog rustig en windstil weer met lage ochtendtemperaturen en uitgebreide mist- gebieden. Over de Britsche Eilanden en onze omgeving is de Westelijke tot Zuid- Westelijke wind wat toegenomen. Nog steeds wordt subtropische lucht aangevoerd plaatselijk is het weer in deze lucht som ber met gelaagde bewolking, welke hier en daar als mist tot aan den grond reikt en o.a. over Ierland motregen veroorzaakt. Na aanvankelijke opklaring, wel ke nog hedenmiddag verwacht wordt en tot in den nacht zal aan houden, is voor morgen weer som berder weer te voorzien. De regen- kansen blijvsn echter klein en de te mperatuur bal gemiddeld weinig veranderen. f Over de Noordelijke helft van ons waar- nemingsgebiesr blijft de depressietoestanr nog aanhouden. Langs de Zuidelijke Noor- sche kust, over Denemarken en de Oost zee, waait het krachtig uit Westelijke rich tingen. Tal van stations in Scandinavië melden zwaren neerslag. Over Zweden is de vorst weer tot matig toegenomen. LUCHTTEMPERATUUR. 9.3 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a. Van Woensdagnamiddag 6.22 uur tot Donderdagmorgen 5.58 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Donderdag 10 Maart voorm. 8.15 en nam. 8.40 uur. Maan op 11.11 uur Donderdagmorgen. Maan onder 3.31 uur Vrijdagnacht. Vergadering van gisteren. Aan de orde is het wetsontwerp tot nieu we regeling der ruilverkaveling, waardoor het mogelijk wordt het versnipperde grond bezit onder de verschillende eigenaren uit te wisselen en tot grootere aaneengesloten landbouwbedrijven te komen. De heer VAN DER SLUIS (S.D.) acht het aanhangige ontwerp een verbetering, omdat het brengt een nieuwe regeling van de aanvrage. Niet meer een vierde, doch een vijfde der eigenaren kan verkaveling aanvragen. Bovendien ook kunnen land bouworganisaties en publiekrechtelijke lichamen aanvragen doen. Dit is een- groote verbetering. De dubbele meerderheid van de beslissing is vervangen door een alter natieve meerderheid. Ook dit is een verbe tering. Bovendien kan in dringende geval len de minister onder bepaalde voorwaar den de ruilverkaveling doorzetten. Deze re geling heeft spr.'s volledige instemming. De begrippen „dringende" en „zeer dringen de" gevallen zijn weliswaar vaag. Spr. ge looft niet aan ruilverkaveling bij de wet en zal dan ook de bevoegdheid tot ruilver kaveling in zeer dringende gevallen ge bracht willen zien bij de Kroon. Van de nieuwe wet is spr. een voorstan der. Zijn er echter, zoo vraagt hij waarbor gen, dat na de ruilverkaveling niet opnieuw een verkeerde perceelverdeeling ontstaat? Indien de minister kans ziet deze waar borgen te noemen bij het voortbestaan van particulier grondbezit, is hij knapper dan spr. tot nu toe heeft gedacht! De Minister wacht op de N.SJB. De heer DE MARCHANT ET D'ANSEM- BOURG (N.S.) verwacht niet veel van de toepassing van deze nieuwe wet, aangezien de goede gezindheid bij de regeering ont breekt. Het verwondert spr., dat de minis ter de ruilverkaveling aanbeveelt, omdat zij de productiviteit van den landbouw zal verhoogen, maar wil deze minister dan geen productiebeperking? Deze tegenspraak verklaart spr. voorloopig aldus, dat de mi nister noch verhooging noch beperking der productie wil, maar de zaken op haar beloop laat, in de hoop dat de N.S.B. den toestand later wel zal opknappen. Deze gezindheid van den minister zou spr. een verschijnsel van gezond verstand achten. Volgens nat. soc. beginsel moet in het algemeen belang spoedig een radicale ruil verkaveling worden toegepast. De heer EBELS (V.D.) ziet in een ver snelde ruilverkaveling zeer vele voordee- len. Het is onnoodig, in deze zijde van de zaak verder te treden. Op één punt stelt het ontwerp spr. teleur. Het betreft de garantie door het Rijk van de verkavelingskosten. De ervaring heeft geleerd, dat er bezwaren ontstaan, omdat de belanghebbenden te zeer in het onzekere verkeerden omtrent de verplichtingen, die men had te aanvaarden. Deze onzekerheid heeft velen weerhouden om den beslissen- den stap te doen. Aan den aandrang daarin verbetering te brengen, heeft de regeering geen gevolg gegeven. Spr. acht het verkeerd, in art. 36 een ruilverkaveling mogelijk te maken, als slechts een vierde der belanghebbenden zich daarvoor verklaart. Hierdoor komt men in strijd met het beginsel van stemming. Het steeds tegenvallen van de kosten van openbare werken belemmert de ruilverka veling. Spr. vraagt dat het Rijk de kosten, die meer dan de raming bedragen, voor zijn rekening zal nemen. De heer POSTHUMA (C.D.) vraagt, by verkavelingen de wegen zoo breed te ma ken, dat zij met boomen kunnen worden be plant. Het kostenvraagstuk van de open bare werken is het eenige ernstige bezwaar tegen de ruilverkaveling. Spr. vraagt den minister, deze zaak nog eens te bezien. De heer BIEREMA (Lib.) juicht de indie ning van dit ontwerp toe. Weliswaar is de gedwongen ruilverkaveling bij de wet een radicaal ingrijpen in den eigendom, doch de onteigening bij de wet is daarvan een precedent. Een eenvoudige regeling als in Tweede Kamer Duitschland wenscht spr. niet. De rechtsze kerheid vraagt een regeling, welke met de verschillende belangen rekening houdt en daarom ingewikkeld moet zijn. Een goedkoope drooglegging van de Zuiderzee. De heer DROESEN (R.K.) noemt de voor gestelde wijziging even zoovele verbeterin gen. Een ver doorgevoerde ruilverkaveling zou de opbrengst van den landbouw ver meerderen met een percentage, dat over eenkomst met een aanwinst van 100.000 H.A. land. dat is dus een goedkoope droog legging van de Zuiderzee. De kosten van de ruilverkaveling en de onzekerheid daaromtrent hebben de ruil verkaveling zeer belemmerd. Spr. is dank baar voor de tegemoetkoming. De heer WEITKAMP (C.H.) gaat accoord met dit wetsontwerp, doch verzet zich te gen de stemmen, welke een nog verder gaande aantasting van het particuliere eigendomsrecht voorstaan. De MINISTER VAN OECONOMISCHE ZAKEN, de heer STEENBERGHE. brengt den hem gebrachten lof over aan zijn ambtsvoorganger. De regeering beperkt niet de productivi teit van den landbouw, doch houdt hem juist door haar maatregelen in stand. De perspectieven van den heer De Marchant et d'Ansembourg mogen interessant zijn, docht het is beter nu maar met de hervor ming der ruilverkaveling te beginnen zon der de andere voorspelde hervormingen af te wachten. De kostengarantie van Rijkswege zou al leen kunnen werken vóór de stemming over de ruilverkaveling en op dat moment kan men nog niet spreken van een afgerond kostenbedrag. Op dat moment kan men nog geen ruw bestek maken. Een tweede be zwaar is, dat, als eenmaal de garantie vast staat, de uitvoering de grootste moeilijk heden oplevert. Bij de ruilverkaveling in Staphorst heeft het rijk een dergelijke er varing opgedaan. Een kostengarantie van Rijkswege zou de wet zeker impopulair maken. Het Rijk doet al veel. Spr. wijst op de renten en op andere tegemoetkomingen. Men kan moeilijk een nog verder gaand be roep op de Rijksschatkist doen. De regelingen van de stemming en van de beslissingen door den minister zou spr. niet veranderd willen zien. Anders zou het zeker honderden jaren duren eer de in aan merking komende 500.000 H.A. herkaveld zouden zijn. De beslissing over de eigendommen, die in het blok zullen worden opgenomen, ko men of bij Gedeputeerde Staten of bij den rechter terecht. Na artikelsgewijze behandeling wordt het wetsontwerp z. h. st. aangenomen. De vergadering wordt te 17 u. 15 min. tot Woensdag 1 uur verdaagd. DE SCHRIJFWIJZE VAN DE PLAATSNAMEN. Mgr. Hopmans maant tot afwachten. Naar aanleiding van de gepubliceerde lijst welke de nieuwe schiijfwijze der aard rijkskundige namen van Nederland bevat, merkt Mgr. Hopmans, bisschop van Breda, in „Sancta Maria" het volgende op: Gebleken is, dat menigeen niet volledig instemming kan betuigen met het werk van de commissie door het Koninklijke Ne- derlandsch aardrijkskundig genootschap tot het vaststellen van de wetenschappelijk juiste schrijfwijze der Nederlandsche plaatsnamen. Enkele provinciale besturen hebben ernstige bezwaren geopperd tegen het veranderen van de schrijfwijze van plaatsnamen, die van oudsher gebruikelijk is en die overeenstemt met de schrijfwijze van verschillende familienamen. Als 't nu niet gaat om de schrijfwijze van familie namen te wijzigen, is het dan te verwon-- deren, dat velen er ook aan hechten om de schrijfwijze van de plaatsnamen te be houden. En is het ook wel noodig, om die oude namen te moderniseeren en in over eenstemming te brengen met de thans ge bruikelijke schrijfwijze? Men is altijd op zoek naar antiquiteiten, die terecht zorg vuldig moeten bewaard worden, zouden we hetzelfde niet mogen doen met oude plaats- Naar verluidt zou het ministerie de inge diende bezwaren overwegen en de kwestie opnieuw in studie nemen. Het zal derhalve verstandig zijn in de gegeven 'omstandigheden niet over te gaan tot verandering van de schrijfwijze van enze plaatsnamen. Laten we geduldig af wachten de uiteindelijke beslissing van de regeering, die definitief moge zijn, zonder vrees te moeten koesteren, dat we nader hand nogmaals tot wijziging moeten over gaan. BRUILOFT OP HUIZE DOORN. Het huwelijk van prins Ludwig Ferdinand van Pruisen voorloopig vastgesteld op 5 Mei a-s. Het kerkelijk huwelijk tusschen Prins Ludwig Ferdinand van Pruisen, een klein zoon van den ex-keizer, en Prinses Kyra van Rusland, is voorloopig vastgesteld op 5 Mei a.s. en zal in de kapel van huize Doorn worden gesloten, nadat te Berlijn het bur gerlijk huwelijk is voltrokken. Het lijdt geen twijfel, dat Doorn in de eerste week van Mei vele gasten zal krijgen. Het verblijf van den ex-keizer is te klein cm allen onderdak te verschaffen en daar om zal een aantal hunner in hotel Stamme- ren, op den Maarnschen berg gelegen, wor den gehuisvest. R. K. GEMEENTERAADSLEDEN. Eerste Lustrum-congres. Het eerste Lustrum-congres der Federa tie van bonden en centrales van R.K. ge meenteraadsleden in Nederland zal op 28 en 29 Mei te Breda worden gehouden. Aan de orde wordt gesteld het onder werp: de overheid en de bescherming der openbare zeden. Mr. Hermans, advocaat-generaal bij het gerechtshof te Arnhem, zal een inleiding houden over prostitutie, pornografie, lees bibliotheken, neo-Malthusianisme. De secretaris, mr. C. Ch. A. van Haren, over baden en zwemmen, optochten, dan sen, kampeeren, Zondagsrust. Mr. B. Berger, burgemeester van Venlo, zal het bioscoopvraagstuk behandelen. DE PENSIOENEN VAN HET SPOORWEGPERSONEEL. Bespreking van de actie. In de Handelsbeurs te Utrecht hielden Dinsdagmiddag de gepensionneerden en wachtgelders van den Ned. R. K. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel „St. Raphaël" een bijeenkomst onder leiding van den bondsvoorzitter, den heer L. Wigman, uit Amersfoort. Bij enkele candidaaistelling werd tot "oorzitter gekozen de heer H. J. C. Venings, Amersfoort. De heer A. J Koster, Utrecht, zal het secretariaat waarnemen. De ver gadering koos tot bestuursleden de heeren A. Peperzak te Nijmegen en F. Smulders te Tilburg. De heer H. J. C. Venings hield een in leiding over den stand van de actie tot in trekking van de 10 pet. korting. De Personeelraad stelt bij zijn actie voorop, dat de korting moet ingetrokken worden, waarnaast verlangd wordt ver wijdering uit de Pensioenwet van de be palingen betreffende de verantwoordelijk heid van de pensioenen en ten slotte een spoedige hervatting door het Rijk van de jaarlijksche storting van ongeveer negen millioen in Pensioenfonds. Inmiddels is overleg gepleegd met de vijf organisaties en een adres aan den Raad van ministers gezonden. Verder wordt Maandag a.s. in den Die rentuin te Den Haag een demonstratief congres gehouden. Ten slotte is een petitionnement getee- kend. De Personeelraad is niet van plan een rustige afwachtende houding aan te nemen en zal gelegenheid weten te vinden om waar noodig de gedachten van het perso neel nog eens onder de aandacht der be trokken autoriteiten te brengen. Aan het einde van zijn betoog tóonde spr. aan, dat het aantal gepensionneerden door invaliditeit de laatste jaren sterk is toegenomen. In 1891 waren 47 pet. van de toen ge pensionneerden invalide, van 1901 tot 1915 was het percentage gedaald tot 35, in de periode van 1916 tot 1923 bedroeg het 32, doch van 1924 tot 1928 was niet minder dan 77 pet. invalide. Van 1928 tot 1932 bedroeg het percentage trouwens nog 48 pet. Na deze inleiding werden nog eenige voorstellen afzonderlijk besproken. DE AANWIJZING VAN ARBEIDERS VOOR DUITSCHLAND. Drees stelt den minister vragen. Het soc.-dem. Tweede Kamerlid Drees heeft aan den minister van Sociale Zaken ae volgende vragen gesteld. 1. Is de minister voornemens ten aanzien van de aanwijzing van Nederlandsche ar beiders voor werk in Duitschland te blij ven handelen in overeenstemming met het geen hij in de vergadering der Tweede Ka mer van 1 December j.l. verklaard heeft: „Ik moge den geachten afgevaardigde zeg gen, dat mijn opvatting is: Wanneer er principieele bezwaren zijn, die behooren te worden geëerbiedigd, dan kan men na tuurlijk de menschen niet dwingen naar welk buitenland ook te gaan. Wanneer men ten aanzien van een bepaald land prin cipieele bezwaren heeft om daar te gaan werken niet, wanneer men het doet voorkomen, dat men ze heeft dan moeten deze natuurlijk ook worden geëerbiedigd"? 2. Zoo ja, ware het dan niet wenschelijk geweest in de dezer dagen aan de gemeen tebesturen gezonden circulaire waarin wordt medegedeeld, dat bij weigering tot het aanvaarden van aangeboden arbeid in Duitschland de betrokken arbeiders, die steun ontvangen of bij een werkverschaf fing geplaatst zijn, voor dergelijke over heidszorg voorloopig niet meer in aanmer king dienen te komen, terwijl ingeval hun uitkeering uit een werkloozenkas wordt verstrekt, daartegen bezwaar behoort te worden gemaakt, een en ander tenzij door den minister anders wordt beslist van dit standpunt te doen blijken en is de mi nister bereid aan de gemeentebesturen in vervolg op de bedoelde circulaire een mede- deeling in dezen geest te doen? NATIONALE SOBRIETASDAG TE UTRECHT. Op Zondag 24 April, Beloken Paschen, dus dit jaar niet op 15 Augustus, zal de Nationale Sobriëtasdag worden gehouden te Utrecht. Het onderwerp zal zijn: „Sobriëtas en het Gezin", de spreekster Mej. Fé Haye, Di rectrice van de School voor Maatschap pelijk werk te Amsterdam. UITVOER VAN POOTAARDAAPELEN. De minister van economische zaken heeft tot 1 Juli 1938 den uitvoer naar Zwitserland toegestaan van in spoorwagons los verladen pootaardappelen, indien die wagons door of vanwege den Nederlandschen algemee- nen keuringsdienst te Wageningen zijn ge plombeerd. LEIDEN. Woensdag, R.-K. Rijtuig- en Wagenmakers- Patroonsver. „St. Joseph", Kring Leiden, vergadering café Brem- mer, 6 uur. Woensdag. Bridge-avond Katholieke Reis- vereeniging. 8.15 uur. in Huize Zarse. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt vanZ a t er d a g 5 tot en met Vrijdag 11 Maart a.s., waar genomen door de apotheken: D. J. van Driesum, Mare 110, tel. 406; E. B. de Metz, Kamerl. Onneslaan 28, tel. 3553 en J. Doedens, Wilhelminapark, 8, Oegstgeest tel. 274. HET LUSTRUM DER LANDBOUW- HOOGESCHOOL TE WAGENINGEN. Bij de opening der Leergangen over den sociaal-economischen invloed van Neder- landsch-Indië op Nederland aan de Land bouwhogeschool te Wageningen, waren aanwezig de besturen der samenwerkende studentenvereenigingen, die deze Leergan gen organiseerden, ir. A. L. H. Roebroek, directeur-generaal van den Landbouw, na mens minister Steenberghe, jhr. S. van Cit- ters, president-curator der landbouwhoge school, mr. A. I. M. J. baron van Wijn bergen, curator, mr. F. Florschutz, secreta ris van curatoren, ir. D. S. Huizinga, in specteur van den Landbouw, mr. S. baron van Heemstra, commissaris der koningin in Gelderland en jhr. mr. B. C. de Jonge, oud-gouverneur-generaal van Nederlandsch- Indië, leden van eere-comité's, de rector- magnificus der Landbouwhogeschool, prof. ir. C. Broekema, vele hoogleeraren, studen ten, oud-studenten, en anderen. Vraag: Ik heb geschilderde eiken stoe len en. die worden kaal. Nu wou ik ze op nieuw over beitsen. Kunt u mij zeggen, hoe ik ze schoon moet maken en hoe ik ze opnieuw moet overtrekken met leer. Hoeveel kost beist en leerdoek. Antwoord: Als het hout licht moet worden 'moet u de stoelen bewerken met geest van zout, anders met ammoniak. Daarna afschrappen me£ een stukje glas, waarna bijschuren. Vervolgens kunt u overgaan tot beitsen. Bij het overtrekken moet u het leerdoek van uit het midden spannen en liefst ook watteeren, anders krijgt u plooien in het doek. Behoorlijke beits kost plm. 65 ct. per K.G., leerdoek kost van 1.25 tot 2.75 per M. Vraag: Ik heb goudvischjes in een glas. Hoe nu die beestjes in het leven te houden? Zij staan in een warme kamer en krijgen eiken dag een lepetje voer. Als is ze pas schoon water heb gegeven, lig gen zij allemaal onder in het water. Is het water drie dagen oud, dan komen zij alle naar boven. Ik geef hun leidingwater. Antwoord: Als de vischjes naar bo ven komen is het water niet frisch genoeg meer. Het water moet geregeld ververscht worden. U zet de bak daartoe in de goot steen en laat de kraan zacht loopen. Voorts is het goed het glas hij het raam te zetten. Vraag: inzake diensttijd bij de bere den veldartillerie. Antwoord: Twaalf maanden. Vraag: Hoeveel geld moet er als eigen dom kunnen worden aangetoond, als men op huwelijksche voorwaarden wenscht te trouwen. Antwoord: Het heeft weinig zin om financieele voorwaarden te maken als men beiden geen geld heeft, maar overigens is het maken van huwelijksche voorwaarden volmaakt onafhankelijk van het geldsbe drag, dat een of beide partijen meebrengt. Vraag: a. Heeft men voor den a.s. voetbalwedstrijd België-Holland een be wijs van Nederlandschap noodig? En waar is dat te bekomen? b. Kan men met een retour van de Ne derlandsche spoorwegen Zaterdags heen en Zondags terug op het zelfde bewijs? c. Kan men hier voor België-Holland voetbalwedstrijd kaarten verkrijgen, en waar zijn die te koopen? Antwoord: a. Een bewijs van Ne derlanderschap kunt u bekomen ter secre tarie uwer gemeente: b. Dat hangt er vanaf, of het een speci aal tweedaagsche retour is of niet. c. Er zullen niet veel kaarten meer te verkrijgen zijn. ^Van de 17.000 plaatsbewij zen, welke de'K.N.V.B. ter beschikking heeft gekregen, zijn nog alleen plaatsen van 4.25 en 4.90 verkrijgbaar. Vraag: Welke is de kortste weg van Leiden naar Laren (N.H.) per fiets hoe veel K.M. is dat, en hoelang zou dat on geveer fietsen zijn. Antwoord: Leiden, Alphen, Bode graven, Woerden, Harmeien, Utrecht, Hil versum, Laren. Afstand 74 K.M. In 5 uur kunt u dezen afstand afleggen. Vraag: Is er in Leiden ook een kerk, waar pater de Greeve dit jaar de Lijdens meditatie houdt? Zoo ja, waar en hoe laat? Antwoord: Niet pater Borromaeus de Greeve, wel de weleerw. heer H. de Greeve. In de Hartebrugskerk, Donder dagsavonds te 8.15 uur. Vraag: Bestaat er in het Aartsbisdom een zelfde uitgave als de „St. Bavo" in Haarlem. Zoo ja, hoe is het adres? Antwoord: Neen. Er bestaat wel een dergelijke uitgave, maar deze is alleen voor de geestelijkheid bestemd en is ook niet in den handel. THEATER HOOFDFILMS INHOUD AANVANGSUUR KEURING Lido: Stormduivels (Spen cer Tracy, Lionel Barrimore). De Juffrouw gaat trouwen („Our Gang"). Film v.d. ze< Hum. film lederen avond 8.15 uur. Zondag van 2-7 uur. Zaterdag en Woensdag 2.30 uur matinée. Goedgekeurd Trianon: Het Balboekje (Har ry Baur, Pierre Blanchard, Fran- Qoise Rosay). Het perfecte Alibi (Rosalinde Keith). Romantisch speelfilm Hum. film lederen avond 8 uur Zondag van 27 uur Zaterdag, "W oens dag 2 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen Rex: Liefdesparade (Mau rice Chevalier, Jean- nette Macdonald) Cassdy's laatste rit (William Boyd en Jimmy Allison). Romantisch Wild-West film. lederen avond 8 uur. Zondag bovendien van 2 tot 7 uur. Matinée iederen werkdag om 2 uur. Toelaatbaar v. volwassenen Luxor: Serenade (Hilde Krahi, Albert Mat- terstock). Spel met den dood (Richard Dix). Romantisch film Avonturen film Federen avond 8 uur. Zondag om 2, 4.30 ei 8 uur. Matinée: Zaterdag en Woensd. en Donderdag 2 uur. Toelaatbaar v. volwassenen Casino: Swing Time (Fred. Astaire, Ginger Ro gers). Avonturiers der lucht. (Rex Lease, Armida). Rom. Dans film Rom. sens, film rederen avond 8 uur Zondag van 47 en 811 uur. Za terdag en Woensdag 2 30 uur matinée. Goedgekeurd v. volwassenen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2