SrrSLÏ- DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZZZZZZf* DE „WANDADEN" DER TROTZKISTEN Een monster-aanklacht in een monsterproces BINNENLAND Niemöller in Schutzhait DONDERDAG 3 MAART 1938 29ste Jaargang No. 8970 9e GeictoelieSoii/ftmt DU nummer bestaal uit vier bladen. Bi| een Jubileum. Morgen is het vijftig jaar geleden, dat de Ned. R.-K. Volksbond in het Bisdom Haarlem werd opgericht. 't Is niet onze bedoeling, vandaag een „feestartikel" te schrijven de gelegen heid hiervoor zal zich nog wel 'ns voor doen! Wij willen nu alleen enkele „kanttee- keningen" maken bij „eenige grepen uit het verleden", die wij elders in dit nummer ontleen en aan de „Tijd" het blad, dat verschijnt in de stad, die altijd is geweest de centrale van het Volksbond-leven in het Bisdom Haarlem. In bedoeld artikel wordt er aan herin nerd, dat bij de oprichting van den Volks bond anderen, dan arbeiders of uit den ar beidersstand geboren Katholieken leiding en stuwkracht hebben gegeven. Ook wordt er aan herinnerd, dat, behalve voor arbei ders, de Volksbond ook de organisatie was voor personen uit andere standen, voor wie geen eigen standsorganisatie bestond. In den loop der jaren is daarin veran dering gekomen een verandering, die mo gelijk en gewenscht was. Nu leiden en besturen zij, die óf zelf arbeider zijn óf „vrijgestelde" al neemt men „arbeider" terecht wat breeder op, dan in den beperkten zin van het oecono- sche begrip, „arbeider". Nu zijn ook over het algemeen Katholieken, die niet behoo- ren tot den arbeidersstand in meer uii- gebreiden zin geen lid van den Volks bond. Dat alles is in den loop der jaren moge lijk en gewenscht geworden. Maar dat wil niet zeggen: dat de arbeiders van den Volksbond nooit een beroep mogen en moeten doen op mede-Katholieken uit andere maat schappelijke standen, om hen in hun recht matig streven te helpen en te steunen; en dat Katholieken uit andere maatschap pelijke standen niet den plicht zouden heb ben, om hun sympathie, en, voorzoover gewenscht en noodig, hun daadwerkelijke sympathie hun gaven, hun invloed, him persoon te schenken aan het werk van den Volksbond. Nooit mag worden uit het oog verloren en dit is een gelegenheid, die ons dringt, daaaraan weer 'ns te herinneren dat de katholieke beginselen verbieden, de maat schappelijke standen te zien als staande te genover elkaar; dat de katholieke beginse len verplichten, de maatschappelijke stan den voorzoover deze bestaans- en rechts grond hebben te beschouwen als één geheel. Een katholieke arbeider voelt voor de rechtmatige belangen van een middenstan der ep een katholieke middenstander voelt voor de rechtmatige belangen van een ar beider om ons hier tot' deze twee stan den te beperken. En dat geldt niet alleen voor persoonlij ke belangen, maar ook voor standsbelan- gen. Wjj moeten ons los-maken, totaal los van de oude liberale idee: ieder voor zich iedere persoon voor zich, iedere stand voor zich. Wij komen op voor eikaars rechten; van zelf sprekend zijn de di r e c t -belang- hebben ook de eerst-aangewezenen, om voor hun rechten op te komen. Wy zeggen met nadruk: de direct-be- langhebbenden. Want ten slotte zijn wij allen belangheb benden bij een maatschappij, waarvan rechtvaardigheid en liefde de grondslagen zijn. Wij zijn daarbij allen belanghebbenden, omdat we allen Christenen willen zijn! Hoewel wij geen „feestartikel" willen schrijven, willen wij niet nalaten, bestuur- deren en leden van den Ned. R.-K. Volks bond oprechte waardeering en eerbied te betuigen voor den arbeid, door den Volks bond gepraesteerd in het verleden en in het heden. Moge die arbeid krachtdadig wor den voortgezet voor God en Kerk, Vorstin en Land met die onbaatzuchtige toewijding, welke vooral in vele onzer ka tholieke arbeiders zoo voorbeeldig is! En mogen alle katholieke arbeiders aan Twintig beklaagden bekennen alles Het Sow jet-persagentschap Tass seint uit Moskou het volgende overzicht van de acte van beschuldiging, ingebracht tegen de verdachten in het monsterproces. Door de organen van het volkscommis sariaat voor binnenlandsche zaken is een onderzoek ingesteld, dat heeft aangetoond, dat de beklaagden in opdracht van spion- nagediensten van tegenover de Sowjet- Unie vijandige buitenlandsche staten, een samenzweerdersgroep hebben georgani seerd onder de aanduiding „blok van rechtschen en Trotzkisten", welke groep zich ten doel stelde de in de Sowjet-Unie bestaande socialistische maatschappij en staatsorde ten val te brengen, het ka pitalisme en de macht van de bourgeoisie in de Sowjet-Unie te herstellen, de Sow jet-Unie te verdeelen en daarvan af te scheiden de Oekrajiena, Witrusland, de Midden-Aziatische republieken, Georgië, Armenië, Aserbeidsjan en het kustgebied in het Verre Oosten, zulks ten gunste van bovengenoemde staten. Dit alles wordt ook bevestigd door het materiaal uit processen, die in verschillen de plaatsen der Sowjet-Unie gehouden zijn, o.m. in het proces tegen Toechats- jefski c.s. De leden van het blok, die bin nen de Sowjet Unie geen steunpunten be zaten, stelden al hun hoop uitsluitend op gewapende hulp van buitenlandsche aan vallers, die beloofd hadden deze hulp te verleenen op voorwaarde van verdeeling van de Sowjet Unie en afscheiding van de bovengenoemde gebieden. Een dusdanige overeenkomst werd ver gemakkelijkt doordat vele leidende deel nemers aan deze samenzwering sinds lan gen tijd agenten waren van buitenlandsche spionnagediensten, die in den loop van vele jaren werkzaam waren ten gunste van deze diensten. Dit geldt vooral voor een der bezielers der samenzwering den volksvijand Trotzki. Zijn contact met de Gestapo is in de processen tegen het Trotzkistisch-Sninofjeftische centrum in Augustus 1936 en tegen het Trotzkistische centrum van Januari 1937 in vollen om vang bewezen. Tijdens het vooronderzoek werd nauwkeurig vastgesteld, dat Trotzki reeds sedert 1921 met den Duitschen spion- nagedienst en sedert 1926 met de Engel- sche „intelligence service" in contact stond. Beklaagde Krestinski trad in 1921 in directe opdracht van Trotzki in contact met den Duitschen spionnagedienst. Be klaagde Rosengolz begon zijn spionnage- werk voor den Duitschen generalen staf in 1923 en voor den Engelschen spionnage dienst in 1926. Beklaagde Rakofski was sedert 1924 agent van de Engelsche „in telligence service'': beklaagde Tsjernof werkte voor den Duitschen spionnage dienst. Beklaagde Sjarangowitsj werd in 1921 door den Poolschen spionnagedienst aangeworven en voor spionnage naar de Sowjet Unie gezonden. Beklaagde Grinjko werd in 1932 spion voor de Duitsche en Poolsche spionnagediensten. De leiders van het „blok van rechtschen en Trotz kisten", en onder hen Rykof, Boecharin en anderen, waren volkomen op de hoog te van de spionnagecontacten van hun medewerkers en begunstigden met alle middelen de uitbreiding van deze contac ten. Op directe instructies van buitenland sche spionnagediensten verrichtten de sa menzweerders vergaande spionnagewerk- zaamheden ten gunste van deze diensten, zij organiseerden enverrichtten sabotage en ondermijning om de nederlaag te be werkstellingen van de Sowjet Unie bij den te verwachten overval van fascistische aanvallers, zij provoceerden met alle mid delen de bespoediging van dezen overval en organiseerden en volvoerden ook da den van terreur jegens leiders der com munistische partij en der regeering en te gen prominente Sowjet-persoonlijkheden. De meeste leiders van het blok ontvin gen hun instructies van Trotzki. Volgens Krestinski zouden de betrekkingen met de Duitsche rijksweer reeds van 1921 da teeren. De rijksweer zou op zekere voor waarden jaarlijks 250.000 m. als subsidie voor Trotzki c.s. hebben betaald, veelal te Berlijn, doch ook te Moskou. Te Berlijn zou von Seeckt heel vaak hebben betaald. Krentinski bracht het hun Volksbond hun volle sympathie ge ven! De Ned. R.-K. Volksbond in het Bisdom Haarlem telde op 1 JanUari 1938 125 afdee- lingen met 34.576 leden. De viering van het Jubileum is uitge steld tot na Paschen en zal begin Mei ge schieden. geld persoonlijk naar Moskou, waar hij het Trotzki overhandigde. Ook beklaagde Rykof bevestigde ten volle het bestaan van verraderlijke ver bindingen der rechtsche groepen met het fascistische Polen, in het bijzonder met.de Poolsche spionnage-organen. De onder handelingen liepen over een afscheiding van Beio-Rusland van de Sowjet-Unie, de stichting van een „onafhankelijk Be- lo-Rusland" onder protectoraat van Po len. Men zou op een oorlog gehoopt hebben. Volgens Boekarin had Trotzki te genover Radek verzekerd, de neder laag van de Sowjet-Unie in een oor log tegen Duitschland en Japan als de kans te beschouwen voor het blok de macht over te nemen. Na deze neder laag zou de Oekrajine aan Duitsch land en het Verre Oosten aan Japan worden afgestaan. De samenzweerders rekenden er op tij dens den oorlog de voornaamste wapen fabrieken in het socialistische land in de lucht te laten vliegen en te vernietigen. Op aanwijzing van den Japanschen spionnagedienst, werd op het station Wo- lotsjajefski, een goederentrein tot ontspo ring gebracht, waarbij 21 personen wer den gedood en 45 gewond. Ook werden op aanwijzing van de Japanners aanslagen gepleegd op kolenmijnen. Beklaagde Ro sengolz deed mededeelingen over de be middeling, welke zekere ambassadeurs daarbij hadden verleend. Scheffer, de correspondent van het Ber liner Tageblatt, was als Duitsch spion op getreden. Rykof zeide, dat zijn vrienden en hij de leiding der communistische partij op ge welddadige wijze hadden willen ten val brengen en besloten hadden dezen val te veroorzaken door de organisatie van op standen der Koelakken. Bij het onderzoek werd vastgesteld, dat Gorki, Mensjinski en Koeibysjef slacht offers zijn geworden van terroristische da den, die in opdracht van het vereenigde blok worden uitgevoerd. Volgens Jagoda.was het de bedoeling Gorki van Stalin te verwijderen, doch Gorki bleef Stalin trouw. Daarom besloot Jagoda, Gorki te laten verdwijnen. Ja- goda assumeerde zich daarvoor de hulp van dr. Lewin, den vroegeren huisdokter van Gorki, prof. Pletnef, den secretaris van Gorki en zijn eigen secretaris. Ook Boecharin bevestigde dit. Tomski had hem er in begin 1935 over gesproken. Dr. Lewin bekende schuld. Hij zeide niet de juiste medicijnen te hebben voorgeschreven. Ook de zoon van Gorki, Pesjkof, moest uit den weg worden geruimd. Op instructie van Jagoda heb ben dr. Lewin en dr. Kasakof ook den voorzitter der Gepeoe, Mensjinski, ver moord. Jesjof werd vermoord, omdat hij gevaar lijk werd geacht voor de contra-revolutio naire samenzwering en als volkscommis saris van binnenlandsche zaken de con tra-revolutionaire organisatie kon ont dekken. Eén heelt den moed te ontkennen IK BEN GEEN SPION, GEEN TROTZKIST Nadat de acte van beschuldiging was voorgelezen, vroeg Ulrich den 21 'beklaag den of zij schuld bekenden. Boecharin, Rykof en Jagoda antwoordden na elkan der: „Ja". Onder groote sensatie sprong vervolgens echter Krestinski, de vroegere vice-commissaris van buitenlandsche zaken, van zijn stoel en schreeuwde energiek: „Neen, ik ben geen Trotzkist, neen, ik ben geen spion, neen, ik heb geen besprekin gen gevoerd met Sedof (den zoon van Trotzki)". De voorzitter interrumpeerde Krestinski hierop en herinnerde hem aan zijn in de processen-verbaal vastgelegde bekentenissen. „Neen, ik ben niet schul dig", herhaalde Krestinski. Alle andere beklaagden gaven toe schuldig te zijn. De verklaringen van Krestinski hebben volgens het D.N.B. op den procureur-gene raal en het gerecht zichtbaar als een bom gewerkt; temeer, daar een belangrijk deel van de voorgelezen acte van beschuldiging was opgebouwd op bekentenissen van Kres tinski. Gevraagd naar de waaide dezer „beken tenissen" aldus het D.N.B., verklaarde Krestinski met vaste stem: „Ik herroep alle verklaringen, die ik bij het vooronderzoek heb afgelegd en die op schrift zijn gesteld". Krestinski verklaarde zijn bekentenissen onvrijwillig te hebben afgelegd. De zitting werd hierna geschorst. DE WERELD IN VOGELVLUCHT Vandaag is het in Italië een dag van na tionale rouw om den dichter d'Annunzio. Hij was een man, die hartstochtelijk mee ging met het fascisme en daaraan heeft hij de eer te danken, dat heel Italië om hem moet rouwen en dat hij een nationale be grafenis krijgt. Wij willen aan de taal en de stijl van dezen dichter-romanschr ij ver- patriot niet te kort doen, maar dat hij in alles een buitengewone excentriek was, zal niemand tegenspreken. Zijn taal is zoo gezwollen en hoogdravend, dat men het nauwelijks meer normaal kan noemen. De inhoud van zijn romans is zoodanig, dat de Kerk ze op haar Index van verboden boe ken heeft geplaatst. Zijn leven was een aaneenschakeling van overdreven en dwaze dingen, welke hij handig wist uit te bui ten om zich bekend te maken. De villa aan het Garda-meer, waar hij woonde en ook gestorven is, is vol vreemde excentrieke dingen. Hij leefde er vrij afgezonderd en daardoor was hij reeds tijdens zijn leven een legendarische figuur. Een vreemd mensch is heengegaan. Een vreemde historie speelt zich ook te Moskou af, waar het monsterproces tegen 21 vroegere kopstukken der communistische partij wordt gevoerd. De beklaagden heb ben, zooals dat de gewoonte is, bekend. Zij bekennen alles, doen er zelfs nog een schepje op en roepen zelf om de ergste straffen. Daarom heeft het niets meer of minder dan sensatie verwekt, dat één van hen, Krestinski, den moed heeft gehad, om „neen" te zeggen en te ontkennen, dat hij een verrader en een spion is. Het zal hem wel niet helpen. Hangen moet hij toch. HET ONTWERP ELECTRICITEITSWET. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben aan de Tweede Kamer der Staten- Generaal een adres gericht betreffende het ontwerp-electriciteitswét. In dit adres worden tegen genoemd ont werp, ook zooals het onlangs is gewijzigd, bedenkingen geopperd. Het voornaamste bezwaar tegen het ont werp is, dat het geen uitzicht bied't tot op lossing van de vele vraagstukken, welke zich heden ten dage bij de electriciteits- voorziening in de provincie zoowel als el ders voordoen. Veeleer bevat het meer dan een bepaling, waarvan gevreesd moet wor den, dat zij het vinden van een goede op lossing zal bemoeilijken. Zich tot de voor naamste beperkend, noemen Gedeputeer den van deze vraagstukken dat van de winstonttrekkingen ten behoeve van de openbare kassen; verder de nadeelen, welke vooral voor de kleinere gemeenten voort vloeien uit een scheiding van productie en distributie en voorts de onvoldoende samen werking tusschen de productiebedrijven. Gedeputeerden wijzen op hét onderzoek, dat omtrent het betrokken vraagstuk wordt gehouden door een commissie onder leiding van den Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland. Naar de overtuiging van de adressanten zou het aanbeveling verdienen de behande ling van het wetsontwerp tot een punt van nadere overweging te maken. VOORBEREIDING VAN DE INVOERING DER PACHTWET. Benoeming van pachtkamers. Naar de „Tel." verneemt, zijn weldra te verwachten de benoemingen door de Ko ningin, op voordracht van den minister van Justitie, van de leden der pachtkamers, in te stellen volgens de in den loop van dit jaar in te voeren Pachtwet. Aan ieder kantongerecht wordt een pacht- kamer gevormd, bestaande uit den kanton rechter en twee leden, deskundigen in pachtzaken. Zoowel met de belangen van de pachters als van de verpachters zal bij het doen der benoeming rekening worden gehouden. Naast de beide leden zullen 'twee of meer plaatsvervangers worden benoemd. De minister van Justitie heeft omtrent de tè benoemen personen het advies gevraagd van de colleges van Gedeputeerde Staten. Een groot aantal sollicitanten heeft zich aangemeld, docb het ligt in de bedoeling van den minister zich als regel te bepalen tot personen, wonende binnen het gebied van het kantongerecht. Ook zullen beklee- ders van sommige ambten niet voor benoe ming in aanmerking komen. De leden en plaatsvervangende leden zullen vergoeding van reis- en verblijfkosten genieten, be nevens een nog nader door de Koningin te bepalen vergoeding. Vermoedelijk zal deze bestaan in een vocatiegeld voor iedere zit ting, omdat nog niet valt te overzien wel ken omvang de werkzaamheden zullen aan nemen. De pachtkamers zullen rechtspreken in pachtzaken, maar veel zal er met betrek king tot den omvang van haar werkzaam heid van afhangen in welke mate de door belanghebbenden zelf in te stellen pacht- bureaux belanghebbende verpachters en VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De acte van beschuldiging in het Mos- kousche monsterproces. Eén der beklaag den ontkent schuld. (1ste blad). Ds. Niemöller opnieuw vastgehouden. (2de blad). Tijdens een proces werd namens de Brit- sche regeering verklaard, dat deze prac- tisch de heerschappij van Italië over Ethio pië erkent. (2de blad). De positie der nationaal-socialisten in Oostenrijk. (2de blad). Heden is een nationale rouwdag in Italië om den dood van d'Annunzio. (2de blad). WEGENS MILDHEID VAN HET VONNIS. BERLIJN, 3 Maart (A.N.P.). In een eigen bericht van het Duitsche Nieuwsbureau wordt medegedeeld: „Ds. Martin Niemoeller moest gisteravond in Schutzhaft genomen worden, aangezien wegens het milde vonnis een zekere op winding bij de bevolking heerschte en der halve betoogingen tegen hem te verwachten waren". DE BEGRAFENISPLECHTIGHEID VOOR D'ANNUNZIO. GARDONE RIVIERA, 3 Maart (ANP). In tegenwoordigheid van Mussolini, den hertog van Bergamo, leden der regeering en hooggeplaatste functionarissen uit par tij en staatsbestuur is hedenmorgen de begrafenisplechtigheid voor Gabriele d'Annunzio voltrokken. Het stoffelijk overschot werd op het affuit van een ka non geplaatst en na een zegening naar de „altaren der martelaars" gebracht, waar na het vervoerd werd naar het schip „Pu glia". Hier hield de secretaris der fas cistische partij een appèl, waarop een ont zaggelijke menigte „present" antwoordde. DE OVERSTROOMINGEN IN ZUID-CALIFORNIë. LOS ANGELES, 3 Maart. (A.N.P.) Vol gens de laatste berichten hebben de over stroomingen zesentwintig dooden geëischt. Tienduizend huizen zijn ontruimd, en de meeste bruggen zijn door het geweld van het water ingestort. De roode-kruisdiensten hebben eenige duizenden personen gemo biliseerd voor het verleenen van de eerste hulp. Een brug, waarop zich een tiental per sonen bevond, is ingestort, waardoor al deze personen om het leven zijn gekomen. pachters met betrekking tot pacht aange legen heden tot elkander zullen weten te brengen. De instelling van deze pachtbureaux, waaraan de Pachtwet zekere bevoegdheden toekent, is in onderling overleg van samen werkende landbouworganisaties in vollen gang. Het Kon. Nederlandsch Landbouw- comité, de R. K. Land- en Tuinbouwbond en de Christelijke Boeren- en Tuindersbond hebben gezamenlijk, na overleg met andere organisaties aanbevelingen aan Gedepu teerde Staten doen toekomen voor de be noeming van de leden der pachtkamers. TAXEGEDEELTE CONSUMPTIEMELK. Nederlandsche zuivelcen'trale. 6 t/m 12 Maart. Consumptiemelk regeeringscontract, taxegedeelte 7,25 cent, eventueel verhoogd met premie of verminderd met kwaliteits afdracht. Overmelk regeerings-aninimum- prijs 6,30 cent. Afdracht bij levering in consumptie van andere dan taxemelk 2.50 cent. BOTERNOTEERING. De commissienoteering voor Nederland sche boter is heden vastgesteld op 82 cent per kilogram. 14 Liter bier dronk in 1937 Nederland per hoofd der bevolking. In 1937 is het biergebruik iets grooter geweest dan in 1936, hoewel het omzet cijfer een vergelijking met 1935 niet kan doorstaan. Het binnenlandsche verbruik bedroeg in 1937: 121.000.000 Liter of onge veer 14 Liter per hoofd der bevolking. In 1936 was het binnenlandsch gebruik 119.000.000 Liter en in 1935 129.200.000 Liter of ongeveer 15.3 Liter per hoofd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1