TELEVISIE EN ILLUSIE
DINSDAG 1 MAART 1938
29ste Jaargang No. 8968
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Spant Uw verwachtingen niet te hoog
Het R.K. Werkliedenverbond over een
tweetal Wetsontwerpen van Minister
Romme.
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. X.
Giro 103003. Postbus 11.
OU nummer bestaal uit
drie bladen.
V Kleine dingen.
Naar aanleiding van den Partijraad
schrijft de „Tijd" o.m.:
„Honderd-en-een kleine wenschen le
ven in wat men noemt „den boezem
van de partij". In deze vergadering
kwamen zij wel tot uiting, zij leidden
zelfs tot een gezond-verhelderende ge-
dachtenwisseling, doch zij domineer
den gelukkig niet. Onder de leden van
den partijraad heeft het inzicht veld
gewonnen, dat een vergadering als deze
niet dient om het de leiding zoo moei
lijk mogelijk te maken, om haar zoo
veel mogelijk kleine belangenkwesties,
gewestelijke problemen en dergelijke
te laten oplossen, doch om de groote
lijnen van het beleid samen met het
partijbestuur te bespreken, uit den aard
van verschillende vragen, die den frac
tie-voorzitter werden voorgelegd en
die bijvoorbeeld het principieele geleid
van den minister van Sociale Zaken of
die bijvoorbeeld het principieele beleid
bij de onderwijsdebatten raakten, bleek
dit veld winnen van een gezond inzicht.
Ook in dat opzicht zette deze vergade
ring een stap dichter naar een zuivere
kristalliseering van de party om haar
beginselen".
Tot zoover de „Tijd".
Wij willen naar aanleiding van deze op
merkingen wel iets zeggen.
Wij zijn het er volkomen mee eens, dat
kleine belangen-kwesties ook als kleine be
langen-kwesties moeten worden behandeld,
dus achter de groote kwesties moeten
staan, dus niet moeten domineeren.
Maar wij moeten ons er voor hoeden, als
kleine belangen-kwesties te zien wal
groote belangen-kwesties zijn!
Dat is de „Tijd" natuurlijk wel met ons
eens. Maar wij richten ons hier ook niet
tot de „Tijd". Wij zien vóór ons een soort
welvoldane burgers, die zelf niets te ma
ken hebben met salaris-kwesties, steun-
kwesties, werkverschaffings-loonen of dis
tributie van goedkoope levensmiddelen; die
met een vast goed inkomen den nood van
den tijd niet of althans niet direct aan den
lijve gevoelen en die al dat materieele
van ondergeschikten, van kleinen aard ach
ten. Omdat.zij er zélf wat men noemt:
goed voorzitten. Waarbij komt, dat.... in
williging van al die wenschen op stoffelijk
gebied voor hen alléén kan beteekenen, dal
hun portemonnaie er nadeel van onder
vindt! Derzulken aspiratie, louter en alleen
naar beginsel-kwesties is een vergeestelij
king van eenigermate verdacht allooi!
Kleine dingen moeten niet den boventoon
hebben in de politiek. Goed! In een omver
werping van de hiërarchie der waarden
kan zich een droeve verdwazing toonen.
Maar: laten wij Christenen voor wie
de liefde het hoogste gebod is! toch niet
als klein beschouwen, wat niet klein,
wat niet zóókleinis.als't voor n i e t-
belanghebbenden kan toeschijnen!
DE ZOMERTIJD GAAT 15 MEI IN.
Bij Kon. Besluit van 14 Februari is be
paald, dat in 1938 de zomertyd zal ingaan
op 15 Mei en zal eindigen op 2 October.
Burgemeester dr. W, de Vlugt heelt
Maandagmiddag het automatisch inter-
locaal telefoonverkeer voor de abonné's
in de hoofdstad met de districten
Haarlem, Alkmaar en Utrecht officieel
opengesteld
Het kosten-probleem is de
groote hinderpaal.
Eenigen tijd geleden verschenen er in het
dagblad „De Telegraaf' een paar artikelen
over de mogelijkheden van de Televisie en
over den stand, waarin dit probleem, van
den technischen kant bekeken, zich bevindt.
In deze artikelen werd hoog op gegeven
van de resultaten, welke reeds bereikt wa
ren, en van de technische volmaaktheid,
welke bij de uitzending van lichtbeelden
reeds kon worden geconstateerd. De in
druk werd gewekt, alsof in het buitenland,
met name in Engeland en ook in Duitsch-
land, de televisie reeds een dusdanige
vlucht had genomen, dat televisie-uitzen
dingen in die landen reeds over een zelfde
organisatie beschikten als bij ons de radio;
dat duizenden luisteraars in Londen reeds
een ontvang-apparaat hadden, waarmede
zij behalve het gesproken woord ook regel
matig lichtbeelden konden opvangen.
Met andere woorden, in het buitenland
was de televisie als regelmatig bedrijf reeds
volop in werking en genoten duizenden van
de uitzendingen, terwyl hier in Nederland
de regeering de exploitatie der televisie
mogelijkheden onttrokken had aan het par
ticulier initiatief en het publiek derhalve
verstoken hield van de voordeelen en ge
noegens van deze wonderlijke uitvinding.
Wat hebben wij bij ons? Wij hebben een
televisie-commissie, die vergadert en praat,
die kijkt hoe anderen -het doen en zelf
niets doet! Aldus was de strekking dezer
Telegraaf-artikelen.
De Kath. Radio Gids heeft daar direct op
gereageerd en het belachelijke van deze
voorstelling van zaken aangetoond, door
erop te wijzen, dat men technisch het tele
visie-probleem vrijwel onder de knie heeft,
maar dat de moeilijkheden om de televisie
onder het bereik van het publiek te bren
gen op dezelfde wijze als dat thans met
de radio het geval is zóó groot zijn, dat
men erkennen moet, dat het nog jaren du
ren zal, alvorens televisie-ontvangst een
zelfde rol kan gaan beginnen te spe
len als radio-ontvangst.
Dat zal niet alleen in Nederland het ge
val zijn, maar dat is ook het geval in het
buitenland. In Engeland is men ons land
slechts in zoover vooruit, dat men daar
reeds begonnen is met experimenteele
uitzendingen, waarvan de Londenaars
op een bescheiden wijze kunnen profitee-
ren. De B.B.C. verzorgt n.l. op vastgestelde
uren proefuuitzendingen, welke kunnen
worden opgevangen door de weinige parti
culieren, die zich de weelde van een tele-
visie-ontvang-apparaat kunnen veroorloven.
Zoover zal het binnenkort bij ons ook
komen.
De gesmade Televisie-commissie heeft n.l.
onlangs een ontwerp-regeling opgesteld
voor de verzorging van experimenteele te
levisie-uitzendingen in Nederland en dit
ontwerp aan den minister van binnenland-
sche zaken aangeboden. Daaruit blijkt, dat
de commissie allerminst stil gezeten heeft,
doch den stand van het vraagstuk grondig
heeft bestudeerd en thans met concrete
voorstellen voor den dag komt. Geadviseerd
wordt onze lezers hebben er verleden
week kennis van kunnen nemen over te
gaan tot he .organiseeren van experimen
teele televisie-uitzendingen, teneinde zoo
wel voor de commissie als voor de Omroep-
vereenigingen, welke krachtens wettelijke
regeling met de verzorging van de televisie
belast zullen worden, de gelegenheid te
scheppen, ervaring op te doen en zich ver
trouwd te maken met de mogelijkheden en
de moeilijkheden, aan dergelijke uitzendin
gen verbonden. Tevens kan dan ook het
publiek zich op de hoogte stellen van den
huidigen stand van de televisie, wat de
commissie mede een belang van de eerste
orde acht.
Dat laatste is inderdaad zeer juist gezien,
want van de medewerking van het Neder-
landsche publiek zal het voor een groot
deel afhangen of de televisie bij ons een
vlucht zal nemen zooals dat technisch en
economisch mogelijk is.
Nu lijkt het ons in dit verband van zeer
groot gewicht, dat men zich van deze uit
zendingen geen te groote verwachtingen
gaat maken, wat als natuurlijke reactie te
leurstelling en zich-afwenden tot gevolg
zou kunnen hebben. En het is wel eigen
aardig, dat het nu weer de „Telegraaf' is.
die zijn lezers na het verschijnen van het
rapport der commissie waarschuwt tegen
overdreven verwachtingen.
Een merkwaardig staaltje van de stuur
loosheid van dit blad, dat zijn lezers eerst
de meest overdreven fantasieën voorhoudt
en de regeering verwijt niets te doen, en
dat, nu er een begin van uitvoering ge
maakt zal gaan worden, de domper zet op
de overdreven verwachtingen, die het zelf
heeft gewekt.
Intusschen getuigt deze waarschuwing
van meer werkelijkheidszin dan de eerste
artikalen. Inderdaad verhinderen de fi-
nancieele moeilijkheden vooralsnog een
breede verspreiding van televisie-program
ma's.
Op de eerste plaats zal het bezitten van
een televisie-ontvang-apparaat een luxe
zijn, welke slechts weinigen zich zullen
kunnen veroorloven. Vooral in den eersten
tijd, wanneer het vervaardigen van derge
lijke apparaten nog geen massa-productie
kan zijn, zullen ze zeer duur zijn; doch ook
later zullen televisie-apparaten nooit zóó
goedkoop kunnen worden als de radio-toe
stellen, wegens de kostbaarheid van het be-
noodigde materiaal en de gecompliceerde
constructie.
Dat was met de radio anders; met be
trekkelijk eenvoudige en niet dure midde
len was reeds in den beginne een toestel te
construeeren, waarop een vrij goede ont
vangst te bereiken was. Wie zich geen toe
stel koopen kan, kon het zelf knutselen.
Een televisie-apparaat zelf construeeren is
weliswaar geen technische onmogelijkheid,
doch vereischt een dergelijke vakbekwaam
heid, dat men zich hieromtrent geen illu
sies moet maken.
In nauw verband met de duurte van hét
ontvang-toestel staat datgene wat gebo
den zal worden. Wanneer men n.l. den ge-
heelen dag de mooiste en interessantste din
gen van de geheele aarde te zien zou kun
nen krijgen, wanneer men alles zou kun
nen zien wat men maar wilde, dan is bijv.
1000 voor zoo'n toestel niet duur. Maar
daar behoeven we niet aan te denken!
Want vooreerst zullen de uitzendingen
veel geld kosten. De zenders zijn duur en
hun werkingssfeer is uiterst beperkt. Wan
neer er bijv. in Scheveningen zooals het
plan is een televisie-zender wordt opge
steld. zal deze zender te „zien" zijn in den
Haag, Delft, Schiedam, Rotterdam, L e i-
d e n en misschien ook in Haarlem. Amster
dam en Utrecht vallen er buiten, die ste
den zijn van Scheveningen uit onbereik
baar. Om het heele land te bestrijken, zou
den er verscheidene zenders geplaatst moe
ten worden. Wegens de kosten aan de uit
zendingen verbonden, zal men deze beper
ken tot de avonduren. Overdag heeft de
doorsnee-Nederlander immers zijn werk en
gaat het niet aan, om het apparaat inge
schakeld te laten staan. Met muziek is dat
anders; als de huisvrouw bijv. haar werk
doet, kan ze toch wel luisteren. Naar het
matglas van den televisie-ontvanger turen
kan ze echter niet combineeren met haar
werk.
Wil men de uitzendingen niet beperken
tot koppen van zingende zangers en spre
kende sprekers, dan zal men actueele ge
beurtenissen die natuurlijk niet alle
plaats zullen vinden op de uitzend-uren
vast moeten leggen op een film en deze
's avonds uitzenden.
Organiseert men televisie-uitzendingen in
openbare localen, zooals bioscopen, dan zal
het waarschijnlijk heel wat voordeeliger
zijn, copieën van deze film beschikbaar te
stellen, en deze in die olcalen te laten
draaien. Geeft men direct gebeurtenissen
uit de werkelijkheid weer, zooals bijv. bui
tengewone tooneelvoorstellingen, dan zijn
zeer dure kabels noodig voor de overbren
ging.
En toch zullen de zenders zich ondanks
de hooge kosten moeten toeleggen op
uiterst verzorgde en interessante voorstel
lingen. Naar de radio kan men met een half
oor luisteren, maar het beeld van de tele
visie-ontvangers zal zeer beperkt zijn en
dus een vrij ingespannen aandachtig kijken
vergen. Wanneer het nieuwtje eraf is, ge
troost men zich geen groote kosten meer
om naar onbenulligheden te kunnen kij
ken, al is het dan honderdmaal televisie.
Dit zijn slechts enkele grepen uit den
berg van practische moeilijkheden, welke
zich alle concentreeren rondom het finan-
cieele probleem.
Wanneer er straks op bescheiden schaal
geëxperimenteerd wordt, zullen er zich mis
schien nog meer voordoen.
En toch lokt het experiment wegens de
fantastische mogelijkheden.
De moeilijkheden der financiering wet
tigen echter de waarschuwing wel terdege,
dat men z'n verwachtingen niet te hoog
moet spannen. Het televisie-vraagstuk is
nog lang niet opgelost.
Het R.K. Werkliedenverbond hield gis
teren te Utrecht een huishoudelijke ver
bondsvergadering ter bespreking van de
door den minister van sociale zaken, prof.
mr. C. P. M. Romme, bij den Hoogen Raad
van arbeid aanhangig gemaakte vooront
werpen van wet terzake den arbeid van
de gehuwde vrouw, de werkloosheidsver
zekering en de kinderbijslagverzekering.
Bij den aanvang der vergadering deed de
voorzitter, de heer A. C. de Bruijn, enkele
mededeelingen, waarvan wij noteeren, dat
de actie van grondaankoop voor de stich
ting van 'n gemeenschapsoord onder Baarn
is gepasseerd, dat voor dezen bouw de plan
nen zijn ingediend bij het departement
van sociale zaken in verband met den op
zet dezen bouw te doen uitvoeren door
jeugdige werkloozen.
Arbeid van de gehuwde
vrouw.
Uit de besprekingen over de vooront
werpen van wet bleek, dat de katholieke
arbeidersbeweging met groote instemming
en sympathie het voorontwerp houdende
beperkende bepalingen van den arbeid der
gehuwde vrouw begroet, waar voldaan
wordt aan een jarenlang in den kringen
der katholieke arbeidersbeweging levend
verlangen.
Een commissie ad hoc had het verbonds-
bestuur terzake het voorontwerp gerap
porteerd en enkele opmerkingen gemaakt,
waarin evenals met de in de verbonds
vergadering nader gehouden besprekingen
de vertegenwoordigers van het ver
bond in den Hoogen Raad van Arbeid
voorlichting en documentatie bij de ver
vulling van hun taak kunnen zien.
Bedoelde opmerkingen zijn als volgt
samen te vatten:
le. Er worde naar gestreefd, dat tus-
schen de gehuwde vrouw in het particu
lier bedrijf en de gehuwde vrouw in het
overheidsbedrijf, gelijkheid van positie
wordt gebracht in deze zin, dat voor bei
den op dezelfde gronden van gezinsbe
scherming verbod van arbeid wordt voor
geschreven.
2e. Hoewel de bepaling, dat de in con
cubinaat levende vrouw voor deze wet ge
lijk gesteld wordt met de gehuwde vrouw,
principieel verwerpelijk moet worden ge
acht, kan deze bepaling moeilijk worden
gemist, omdat anders aan de concubine
een prae zou worden gegeven boven de
gehuwde vrouw.
Overweging verdient het misschien in
de wet te spreken over, die „geacht wordt
in concubinaat te leven", opdat de bewijs
last worde omgekeerd en de concubine
zelve moet aantoonen, dat zij niet in con
cubinaat leeft.
3e. Om te voorkomen, dat de werkloos
heid van den man, die overigens valide is,
Is motief worde gebruikt om de vrouw ge
heel of gedeeltelijk als kostwinster te doen
beschouwen, zal het wenschelijk zijn ar
tikel 3 van het voorontwerp grootendeels
te schrappen. In overweging werd ge
geven, dat de allerarmsten, die gedupeerd
worden, in dit geval door een bijslagrege
ling bij wijze van overgang worden
geholpen.
Werk loos heids verzekering.
Uitvoerige besprekingen werden in de
verbondsvergadering geöiouden over het
voorontwerp inzake de werkloosheidsver
zekering, waaromtrent het verbondsbe-
stuur in een nota de vergadering vooraf
zijn zienswijze had kenbaar gemaakt.
Van de verschillende opmerkingen en
vastgestelde richtlijnen zij de volgende ge
memoreerd:
Er bestaat in het R.K. Werkliedenver
bond geen verschil van meening over de
vraag of een wettelijke regeling der werk
loosheidsverzekering noodig is. Het Ver
bond beantwoordt die vraag bevestigend.
Op meer dan een grond wordt aanvaard,
dat de verzekering verplichtend wordt ge
steld.
De werkloosheidsverzekering is te be
schouwen als een onderdeel der sociale
verzekering, welke zooveel mogelijk be-
drijfsgewijze door de bedrijfsgenoten, met
uitsluiting van het overheidsorgaan, dient
uitgevoerd.
De bevoegdheden, welke de minister
voor zich in het voorontwerp reserveerde,
acht het Verbond zich te breed gedacht.
Bepleit werd op bedrijfsorganisatorisch-,
commercieele- en historische gronden,
dat de uitvoering, administratief en tech
nisch in handen dient te blijven van het
in het verleden vrijwillig gegroeide uit
voeringsapparaat: de arbeidersvakbewe
ging-
De vergadering achtte voor dezen tijd
de grens tusschen „normale" en „abnor
male" werkloosheid onmogelijk te trekken
en mitsdien de eischen in het vooront
werp gesteld om uitkeering te verkregen
veel te hoog gesteld; zij meende, dat deze
aanmerkelijk dienen verlicht.
In de wet diene minima opgenomen om
trent uitkeeringsduur, enz.
De vergadering sprak zich uit voor pre
miebetaling door werkgevers en arbeiders,
alsook voor subsidieering der kassen door
de overheid.
Het voorontwerp terzake de kinderbij
slagverzekering zal in de vervolg-Ver-
bondsvergadering worden besproken.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De nazi-activiteit in Oostenrijk (2de
blad).
Er dreigt in Frankrijk weer een regee-
ringscrisis wegens de oneenigheid tus
schen Kamer en Senaat over het statuut
van den arbeid. (2e blad).
Sabotage bij de Engelsche militaire
luchtvaart (2e blad).
Binnenland
De zomertijd zal dit jaar duren van 15
Mei tot 2 October. (1ste blad).
De invoer van linnen en katoenen knoo-
pen is van 1 Maart af voor 5 maanden ge-
contingenteerd. (1ste blad).
Bij Rilland Bath is een autobestuurder
levend verbrand. (3de blad).
De duur van den zomertijd is vastgesteld.
(lste blad).
Omgeving
Doodelijk ongeluk te Abbenes. (2de blad)
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Wie dezer dagen gelezen heeft van de
enorme meerderheid, welke de Fransche
regeering in de Kamer behaalde op een
motie van vertrouwen in haar buiten-
landsch beleid, zou geneigd zijn, tot de con
clusie te komen, dat een regeering met
zoo'n meerderheid de eeuwen zou kunnen
trotseeren. Niets is minder waar dan dat,
integendeel, de Fransche regeering zit maar
erg losjes in het zadel. Zoodra een parle
mentair paardje een bokkesprong maakt,
ligt het kabinet eruit. En het naarste is,
dat dit paardje op het oogenblik inderdaad
weer kuren vertoont. De Kamer is het n.l.
niet met den Senaat eens over het wetsont
werp inzake de procedure tot verzoening
en arbitrage in geval van arbeidsconflicten.
Daarin staat o.a. dat bij een eventueel con
flict de arbiters het recht hebben overleg
ging van de boeken der werkgevers te ver
langen. De Senaat had deze bepaling ge
schrapt, doch de Kamer zette haar er weer
in. Daar in Frankrijk zoowel de Kamer als
de Senaat het recht van amendement heb
ben, verwacht men, dat het niet gemakke
lijk zal zijn om tot overeenstemming te ko
men. De regeering zal dan tenslotte de
kwestie van vertrouwen moeten stellen en
het is de vraag, of het haar gelukken zal,
daarmede den tegenstand van den Senaat
te breken. En als het haar niet gelukt, dan
is er in Frankrijk weer eens een regee-
ringscrisis.
HET BEZOEK VAN HITLER AAN ITALIË
ROME, 1 Maart. (A. N. P.). De dag
bladen melden, dat ter gelegenheid van het
bezoek van Hitier aan Rome de naam van
Hitier gegeven zal worden aan het eerste
stuk van den nieuwen weg tusschen het
nieuwe station van Ostia, waar de rijks
kanselier zal aankomen, en de St. Pauls-
poort, waar de route door de oude ruines
naar de Piazza Venezia begint.
Gelijk reeds bekend is, zal Hitier tijdens
zijn verblijf in het Quirinaal logeeren.
Waarschijnlijk zal voor hem het apparte
ment gereserveerd worden, waar vroeger
de Prins van Piemont woonde, en uit
welks ramen men een prachtig uitzicht
heeft over Rome.
HET TERRORISME IN PALESTINA.
JERUZALEM, 1 Maart (ANP) Nadat
het verscheidene dagen rustig was geweest,
zijn thans weer talrijke incidenten voor
gekomen. Bij Safed is een Arabier, in het
Emakgebied een Jood door onbekende
daders neergeschoten. In het gebied van
Nabloes zijn de politiedorpen in verschei
dene dorpen om veiligheidsredenen door
militairen bezet. Aan de Noordelijke grens
van Palestina zouden versterkingen aange
legd worden voor politiestations. Voorts
wordt gemeld, dat bomaanslagen op trei
nen gepleegd zijn en schoten gelost zijn op
treinen en autobussen.
JERUZALEM, 1 Maart (ANP) Dertig
gewapende Arabische rebellen hebben gis
teravond een afgelegen Joodsche neder
zetting ten Zuiden van Beisan overvallen.
Een der aanvallers werd gedood en een
kolonist ernstig gewond. Na een gevecht,
dat drie uren duurde, bliezen de aanvallers
den aftocht.