Schuschnigg's krachtige
rede
Indische belangen
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1938 29ste Jaargang No. 8966
Telefoon: Redactie 15. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Aden Abonn.-tarieven zie pag. J.
Telefoon: Administratie 935. Gir0 193003. Postbus 11.
Dit nummer bestaat uit vijl
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
Jeugd en bioscoop
De voorzitter van de Centrale Filmkeu
ringscommissie, de heer Van Staveren, so
ciaal-democraat, heeft in een onderhoud
met een redacteur van het „Handelsblad"
het volgende gezegd:
„Een van de belangrijkste factoren
bij de filmkeuring, zoo schrijft hij,
vormt de jeugdbescherming. In dit ver
band wil ik met nadruk zeggen, dat
een toegelaten film nog lang niet altijd
voor personen beneden de achttien ja
ren aanbevelenswaardig behoeft te zijn.
De overheid heeft het nooit als haar
taak beschouwd om op den stoel van
de ouders te gaan zitten.
Mijn persoonlijke meening is, dat
ouders verplicht zijn toezicht uit te
oefenen op het bioscoopbezoek van
hunne kinderen. Wie zulks niet doen,
verzaakt op schromelijke wijze zijn
plicht.
Helaas zijn er nog vele ouders, die
hunne kinderen naar de bioscoop stu
ren en daarbij uitsluitend afgaan op
advertenties. Zélf zien is in deze de
eenige methode om verantwoord te
zyn".
„Films van zeer sterk uiteenloopen
den aard krijg ik onder het oog, maar
wat ik daarbij mis, zijn goede kinder
films. Ze komen weinig of niet voor.
Nu dient gezegd, dat het bioscoopbe
zoek door de jeugd in ons land uiterst
gering is. Voor den leeftijd beneden
14 jaar worden maar betrekkelijk wei
nig films toegelaten; verreweg de
meeste zijn alleen toegankelijk voor
personen boven de 18 jaar.
Ik voor mij juich het toe, dat de
jeugd slechts bij uitzondering de bios
coop bezoekt".
Graag willen wij op deze plaats de aan
dacht richten op deze uitspraken deze
waarschuwende, vermanende,
veroordeelende uitspraken! Ze zijn
niet van een priester, die, omdat hij niet of
niet veel de bioscoop bezoekt, niet tot oor-
deelen bevoegd is zoo is de kromme „re
deneering" van lieden, die hun geweten in
slaap willen sussen. Ze zijn van een man,
die behoort tot de S.D.A.P., en die duizen
den films heeft gezien en moeten beoordee-
len in zijn kwaliteit van voorzitter der
Centrale Filmkeuringscommissie!
De „Gelderlander", die deze uitspraken
van den heer Van Staveren citeert voegt er
aan toe:
Dat zegt een sociaal-democraat, een
niet-katholiek. Hoevele katholieke
ouders zullen er zijn, die zich deze
woorden hebben aan te trekken?
Gelukkig is de Kath. Film Centrale
daar, om de taak der ouders te ver
lichten.
Wij geven in ons blad geregeld het
oordeel van deze Kath. Film Centrale
over de films, die in de bioscoop-thea
ters zullen worden vertoond. Als men
zich daar aan houdt bewandelt men
althans den veiligen weg. Maar nadruk
kelijk moeten wij er dan nog op wij
zen, dat de aanduiding „volwassenen"
niet samenvalt, zooals men wel eens
meent, met de leeftijdsgrens door de
Rijkskeuringscommissie voor de z.g.
C-films getrokken, nam. 18 jaar. De
term „volwassenen" bedoelt niet zoo
zeer lichamelijk, maar meer geestelijk
gerijpten, menschen met het noodige
onderscheidingsvermogen en beschik
kend over eenige levenservaring.
Ook in ons blad kan men dagelijks de
voorlichting vinden van de Kath. Film
Centrale. Ook wij willen er op wijzen, dat
men die voorlichting goed moet verstaan;
vooral wat betreft de kwalificatie „volwas
senen".
Veelvuldig bioscoop-bezoek is gezien
de aard der vertooningen zeker voor
jeugdige personen beslist verkeerd.
VIJF DOODEN BIJ BOOTONGELUK.
BELGRADO, 26 Febr. (D.N.B.). Op de
Save (Joego-Slavië) is een met hout en
mais geladen boot gezonken. De geheele
bemanning, bestaande uit vijf koppen,
kwam om het leven.
BERLIJN IN Z'N WIEK GESCHOTEN.
Geen commentaar in de Duitsche pers.
De door Schuschnigg gehouden redevoe
ring wordt in Duitschland niet gecommen
tarieerd. Bevoegde Berlijnsche kringen
verschuilen zich achter de afwezigheid van
de voornaamste leiders van het Rijk, die
zich thans met Hitler in Munchen ophou
den.
Toch doet men te Berlijn op veelbetee-
kenende wijze uitkomen, dat het voor ze
kere hoofdsteden voorbarig zou zijn over
haaste gevolgtrekkingen uit deze rede te
maken. Deze rede was, naar men zegt, be
stemd voor een speciaal publiek, dat in
groote meerderheid bestond uit aanhan
gers van het systeem-Dollfuss.
Men wenscht er te Berlijn op te wijzen,
dat Schuschnigg krachtig de Duitsche mis
sie van Oostenrijk heeft onderstreept en
dat het niet zou passen zich in het buiten
land te zeer te verheugen over zekere pun
ten, die tegen het nationaal-socialisme ge
richt waren.
In nationaal-socialistische kringen heeft
niettemin de redevoering van Schuschnigg
groote teleurstelling gebaard. Men had er
op de besprekingen v.an Berchtesgaden een
geheel andere reactie verwacht.
Men put zich uit in het verzekeren, dat
de lijn der Duitsche politiek tegenover Oos
tenrijk op geen enkele wijze zal verande
ren, en dat het Rijk van geen enkel fun
damenteel doel zal afzien.
De Italiaansche pers wijdt zeer veel aan
dacht aan de rede van Schuschnigg en legt
den nadruk op de „nieuwe bevestiging van
dé autonomie en de onafhankelijkheid van
het Duitsche Christelijke Oostenrijk".
Met voldoening maakt men ook gewag
van de toespeling op de levensvatbaarheid
i de protocollen van Rome en de hulde
aan de werkzaamheid van Mussolini.
In kringen van het Vaticaan wordt
de rede van den Bondskanselier volle
dig goedgekeurd. De katholieke kan
selier, aldus verklaart men, heeft zich
een moedig verdediger getoond van een
standpunt, dat altijd door de Kerk is
goedgekeurd. De slechte indruk, op het
Vaticaan gewekt door het onderhoud te
Berchtesgaden, is door de rede totaal
weggenomen.
VON PAPEN NEEMT AFSCHEID TE
WEENEN.
De Bondspresident heeft gisteren den
Duitschen ambasadeur von Papen in af-
scheidsaudiëntie ontvangen. De vertrek
kende ambassadeur zal eenigen tijd in de
bergen gaan doorbrengen.
GEBEDEN VOOR DEN VREDE EN DE
ONAFHANKELIJKHEID.
Kardinaal Innitzer, de aartsbisschop van
Weenen, heeft gebeden voorgeschreven en
H.H. Missen doen celebreeren voor den vre
de en voor de onafhankelijkheid van Oos
tenrijk, benevens voor het succes van het
werk van Bondskanselier Schuschnigg.
PERS VERORDENINGEN.
De officieele Wiener Zetiting publiceert
in de editie van Zaterdag een reeks pers
verordeningen, Daarin wordt o.m. bepaald,
dat wie opzettelijk of door nalatigheid door
den inhoud van een drukwerk den binnen-
landschen vrede of de internationale be
trekkingen van Oostenrijk met een anderen
staat ernstig in gevaar brengt, afgeschei
den van de strafrechterlijke vergelding,
bestraft zal worden met een boete, welke
tot 2000 schillingen kan stijgen of met een
arrest tot drie maanden. Bij herhaalde ver
grijpen tegen deze bepalingen kan de ver
gunning tot uitgifte van een dagblad voor
een bepaalden tijd of voor goed worden in
getrokken.
UNIVERSITEIT TE GRAZ GESLOTEN.
Op last van het ministerie van onder
wijs zijn de universiteit en de technische
hoogeschool te Graz voorloopig gesloten.
De sluiting is geschied, omdat deze hoo
geschool een broeinest is van nationaal-so
cialistische agitatie.
De burgemeester van Graz, die eergiste
ren onder den druk der nationaal-socialis-
ten de hakenkruisvlag op het stadhuis had
laten hijschen, is met verlof gezonden, en
het heeft er allen schijn van, dat hem eer
vol ontslag zal worden verleend.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Zooals wel verwacht werd, is lord Hali
fax thans officieel minister van buiten-
landsche zaken van Engeland geworden.
Lord Halifax heeft al meerdere malen de
functie van Eden waargenomen; hij is ook
degene geweest, die veirleden jaar met
Hitler is gaan confereeren te Berchtes
gaden, wat toen reeds de aandacht trok
en aanleiding gaf tot de veronderstelling,
dat Eden zou aftreden. Hem is thans de
taak opgedragen om de nieuwe Engelsche
koers in te leiden en een gunstiger ver
houding te scheppen met de dictatuurlan-
den. Hij vindt in ieder geval gunstige om
standigheden voor de a.s. besprekingen met
Rome. Mussolini heeft behoefte aan een
overeenstemming met Engeland en meer
nog behoefte aan een financieele tegemoet
koming. Duitschland heeft vertrouwen in
de persoonlijkheid van lord Halifax en ook
Frankrijk gelooft, dat hij de continuïteit
van de entente tusschen Engeland en
Frankrijk zal handhaven. Halifax begint
dus in een gunstige atmosfeer.
De rede van den Oostenrijksdien bonds
kanselier Schuschnigg heeft overal een
goeden indruk gemaakt, behalve in Berlijn.
Men zwijgt daar in alle talen, wat erop
wijst, dat een dergelijke krachtige rede van
den Oostenrijkschen bondskanselier niet
bepaald in goede aarde is gevallen.
Schuschnigg is een sterker tegenstander ge
bleken, dan waarop Berlijn gerekend had.
Pater ALB. DOODKORTE f
In een „in memoriam" naar aanleiding
van het overlijden van den geleerden Do
minicaan Pater Mag. Alb. Doodkorte
schrijft pater R. Welschen in de „Tijd"
o m.:
De waarheid was niet enkel het stem
pel i an zijn wetenschappelijken arbeid, zij
was ook het watermerk van zijn leven.
Geen „brillante" mensch omdat franje en
overdaad niet bij zijn ongekunstelde wezen
pasten. Maar 'n navolger van Thomas, zoo
echt en trouw, dat ieder, die met dezen
eerlijken man in aanraking kwam, een die
pe bewondering opvatte voor den grooten
geleerde en hoogsteenvoudigen mensch.
Hij, de ras-philosoof, had den geest van
een kind, waardoor hij allen tot zich trok,
die nog schik kunnen hebben in men
schen, die in hun oer-eigen levensstijl bij
ieder optreden de gave eenheid van hun
wezen onbewust in de mode-wereld uit
dragen.
Als religieus was kenmerkend voor hem
een groote onthechting aan het verganke
lijke, waarin hij ook op zijn karakteristie
ke wijze schijn van wezen onderscheidde.
Een diep devoot priester, een kind in het
aardsche, ook een kind tegenover God, me
de hier Thomas' volgeling.
Een ongeneeslijke, uiterst pijnlijke ziek
te sloopte zijn krachten. Hoe hij zijn kruis
droeg, teekenden de laatste woorden, die
ik van hem mocht vernemen: „Ik kan niet
meer werken voor den bloei van het Tho
misme; ik draag e rnu mijn leven voor op."
Hij, die tijdens zijn leven zoo vurig haak
te naar de contemplatio divinorum, moge
nu het stralende licht van Gods heerlijk
heid aanschouwen. Daarvoor bidden zijn
vele dankbare leerlingen.
Tweede Kamer
Vergadering van gisteren.
Nadat nog eenige sprekers het woord
hadden gevoerd is gisteren Minister
W e 11 e r aan het woord gekomen.
Het heeft den bewindsman verheugd, de
redevoeringen in de Kamer te beluisteren
en wel, omdat hieruit gebleken is, dat het
voor de Kamer geen zinledig woord is
wanneer men zegt, dat de verantwoorde
lijkheid van de Staten-Generaal de basis
vormt van het Indisch beleid. Niet alleen
materieele belangen hadden de debatten
beheerscht, zij hadden in hooge mate ook
een „geestelijken inslag".
Voor heden volstond de minister met af
doening van enkele afzonderlijke vraag
stukken.
Wat de weinig geslaagde kolonisatie (op
N. Guinea) betreft: het departement heeft
tegen emigratie dringend gewaarschuwd.
Ten aanzien van de Zondagsrust staat de
minister op het standpunt, dat er, zoo het
maar even kan, rust moet zijn; voor de
havens is dit natuurlijk een moeilijk pro
bleem vanwege den concurrentiestrijd,
maar deze zaak wordt bekeken. In het al
gemeen staat Indië met de Zondagsrust
echter niet zoo ver ten achter bij Neder
land.
Het gebeurde met den N.S.B.-er v. d.
Laken in Indië, die zeide, dat men met
knuppels naar het Binnenhof moest kun
nen optrekken om de Kamers hier uit el
kaar te jagen, wordt nader onderzocht.
De heer Suring kreeg te hooren, dat vóór
de herziening der pensioenregeling van
1934 niemand werd gepensionneerd, als hij
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Lord Halifax Engelsch minister van bui-
tenlandsche zaken. (2de blad).
Eden verdedigt zijn houding. (2de blad).
Berlijn levert geen commentaar op do
rede van Schuschnigg. Het Vaticaan is te
vreden. (1ste blad).
Het vermiste Engelsche militaire vlieg
tuig. (4de blad).
Binnenland
De partijraad van de Roomsch-Katholiefce
Staatspartij heeft gisteravond oud-minister
mr. T. J. Verschuur tot voorzitter van deze
partij gekozen. (2de blad).
Tel. 3300 f O -
naar den Haag (C.) I JSmm
Garage DE GROOT - Beestenmarkt
dat niet verkoos. Met het oog op de in
1934 te verwachten groote afvloeiingen
kwam de wijziging, waardoor men nooit
minder dan 40 pet. van den grondslag kon
krijgen; dit gold voor de nieuwe salaris
regeling en een nieuwe pensioenregeling
op de oude salarisschaal is alleen reeds
technisch niet mogelijk; evenmin is het
mogelijk, de gepensionneerden weer in
dienst te stellen.
Wel gelooft de minister, dat er aan de
Onderwijzerssalarissen iets gedaan moet
worden, maar hij kan daar bezwaarlijk
over beslissen, dat is een specifiek Indi
sche zaak.
Hier brak de minister zijn rede af. Dins
dag zal hij voortzetten.
DE „KARIMATA" TE WATER GELATEN.
DE GROOTSTE TTNBAGGERMOLEN TER
WERELD.
Gistermiddag is van een der hellingen
van de N.V. J. en K. Smit's scheepswerven
te Kinderdijk de zee-tinmolen „Karimata",
gebouwd in opdracht van de N.V. gemeen
schappelijke mijnbouwmaatschappij „Billi-
ton" te 's-Gravenhage te water gelaten.
De doopplechtigheid geschiedde in te
genwoordigheid van vele autoriteiten
door mevrouw A. Pan-Born, echtgenoote
van den gedelegeerd-commissaris van den
raad van beheer van de N.V. Billiton
Maatschappij.
De „Karimata" heeft een lengte van
75 Meter, een breedte van 23 Meter, een
holte van 4 Meter en een baggerdiepte van
30 Meter. De inhoud van elk der emmers
bedraagt 400 liter. De molen kan per jaar
ongeveer 2.400.000 M3. grond verzetten.
De aandrijving geschiedt electrisch met
10 volt draaistroom, waartoe een Diesel
centrale aan boord geplaatst is.
In totaal zijn drie Dieselmotoren, elk 600
E.PK., opgesteld, direct gekoppeld met
draaistroomgeneratoren van 540 K.V.A. elk.
De grond welke door demmers wordt op
gebaggerd, wordt door een stortgoot in een
draaiende zeeftrommel gevoerd. Het grove
materiaal, dat de zeefgaten niet kan pas-
seeren, wordt via een steengoot op ca. 40
Meter achter het schip gestort. Het tinhou
dende fijne materiaal, dat door de gaten
in de zeeftrommel heengaat, wordt naar
de waschinrichting gevoerd, welke op het
achterdek is opgesteld.
AANRIJDING MET DOODELIJKEN
AFLOOP TE OEGSTGEEST
De Bondsdag In Oostenrijk. Tijdens de rede van Bondskanselier dr. Schuschnigg In de groote zaal
van het parlement te Weenen
De heer J. Marijt, die gisteren, toen hij
op den Rijksstraatweg te Oegstgeest
fietste door een auto werd aangereden, is
vanmorgen in het Academisch Ziekenhuis
te Leiden aan de bekomen verwondingen
overleden.
Dit is het tweede slachtoffer, dat is over
leden. Het overlijden van den heer v. d.
Pijl is vermeld onder Oegstgeest (2de blad)
De heer J. Marijt vierde op 18 Novem
ber van het vorig jaar zijn zilveren jubi
leum bij de Nationale Bankvereeniging te
Leiden.
