DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Invoering van de
Pachtwet.
BINNENLAND
29ste Jaargang
WOENSDAG 9 FEBRUARI 1938
No. 8951
de abonnementsprijs
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per wé^k 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
De prinselijke toto's
Naar aanleiding van het feit, dat ook
een tweetal Nederlandsche dagbladen
nadat hetzelfde reeds door een Engelsch
blad gedaan werd de prinselijke foto's
eerder hebben geplaatst dan door Prins
Bernhard uitdrukkelijk was verzocht en
ook aan hem, in vertrouwen op het goed
fatsoen van de pers, was toegezegd naar
aanleiding van dit feit, schrijft de Avond
post:
Wij zijn nieuwsgierig, of de organisa
ties op het gebied der dagblad-pers
over dit alles haar meening zullen
zeggen. Tegenover de Koninklijke fa
milie. En tegenover het publiek.
Ja, wij zijn ook nieuwsgierig!
Intusschen geeft ons dit aanleiding, om
te wijzen op het ander feit welks bestaan
wij niet zonder eenige schaamte moeten
constateeren!
Op het gebied der dagblad-pers bestaan
enkele organisaties, die, onder goede lei-
linding, uitstekend werk verrichten.
Maar er is inzake de organisatie van de
dagblad-pers nog wel wat te wenschen
over! Méér collegialiteit in plaats van con-
currentie-strijd!
En wat is er met name ook in de ka
tholieke pers, in wier kolommen zoo vaak
ordening wordt bepleit practisch vaak
bitter weinig van de toepassing van eenige
ordening te bespeuren! Er wordt naast en
tegen elkaar gewerkt, inplaats van naast
en met elkaar, zooals het behoort te ge
schieden, zeker door hen, die de handha
ving en toepassing der katholieke moraal
in de kolommen hunner dagbladen verde
digen en verkondigen.
Wij meenden deze korte opmerkingen
even te mogen en te moeten maken, nu er
ons een zoo gereede aanleiding voor gege
ven wordt. Voor een goed verstaander zijn
ze zéker duidelijk genoeg.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Zooals men weet, hebben Amerika, En
geland en Frankrijk aan Japan nota's ge
richt, waarin zij publicatie eischen van
Je vlootbouw, daar het vermoeden bestaat,
at Japan bezig is kruisers te bouwen,
welke niet in overeenstemming zijn met
het indertijd gemaakte vlootaccoord. Nu
heeft Japan dit vlootaccoord reeds eenigen
tijd geleden opgezegd, doch Amerika, En
geland en Frankrijk hebben zich er nog
aan gehouden. Ze zullen evenwel hun
standpunt moeten herzien, indien Japan
grootere kruisers gaat bouwen. Het ant
woord van Japan, luidt, blijkens mededee-
ling uit Tokio, afwijzend. Tokio noemt het
een „onredelijke eisch". Het gevolg daar
van zal zijn, dat de bewapeningswedloop,
welke voor wat de vloten betreft door het
gemelde aceoord in toom werd gehouden,
nu over de heele linie weer wordt hervat.
De gevechten in China schijnen weer te
zijn hervat; er wordt weer melding ge
maakt van hevige gevechten als gevolg
van een oprukken der Japanners langs den
TientsinPoekau-spoorweg in Noordelijke
richting.
In den strijd om Teruel is weer een stil
stand ingetreden. Men had verwacht, dat
de troepen van Franco nu van de gelegen
heid gebruik zouden hebben gemaakt om
door te slaan en het gebied der linksche
regeering in tweeën te splijten. Doch men
stelt zich blijkbaar tevreden met het be
haalde succes en gaat op z'n gemak den
toestand daar consolideeren, in welken tijd
de linkschen gelegenheid hebben zich te
herstellen.
THEATER TE MILAAN DOOR BRAND
VERWOEST.
MILAAN, 9 Februari. (A.N.P.) Het
Teatro Lirico, dat eenige jaren geleden ge
heel was gerestaureerd, is in den afgeloo-
Pen nacht door brand verwoest. Slechts de
Puitenmuren staan nog overeind.
Leiden
Alvorens tot den bouw van het carillon
voor den stadhuistoren in Leiden over te
gaan, maakte de firma Addicks en Zoon te
Amsterdam bovenstaand houten model
van een deel van den toren met de daarin
gehangen klokken.
Kijk hier zijn ze, maar ze zijn er
Toch nog niet. Wat U hier ziet,
Dat zijn wel de Leidsche klokken,
Maar de Leidsche klokken niet.
Hier staan z'enkel op een plaatje,
Deze geven geen geluid,
Kijk, zoo ziet nu, als het klaar
't Leidsche carillon er uit.
Als het klaar is! Dat zal liggen
Aan de gave van uw hand,
Daarvoor luiden Leidsche klokken
Heden in de Leidsche krant.
TROUBADOUR.
De invoering van de Pachtwet wordt
zooveel mogelijk bespoedigd. Daar de voor
bereidende werkzaamheden veel tijd ver
gen en nog niet zijn beëindigd, kan de da
tum van inwerkingtreding nog niet wor
den vastgesteld,'maar vóór 1 Juni 1938 zal
de wet niet in werking treden. Dit deelt
minister Goseling mede in zijn Memorie
van Antwoord aan de Eerste Kamer om
trent de Justitiebegrooting. Het aantal kan
tongerechten zal- in verband met de invoe
ring van de Pachtwet niet worden uitge
breid.
Verwacht mag worden, dat na de inwer
kingtreding der wet een vlotte afdoening
van de beoordeeling der aanhangig gemaak
te contracten zooveel mogelijk zal worden
bevorderd.
HUWELIJK NAAR WEZEN EN DOEL
ONVERBREEKBAAR.
Goddelijk bestel en menschelijke wijsheid.
MINISTER VAN JUSTITIE OVER
ECHTSCHEIDING.
Ten aanzien van het vraagstuk uer
echtscheidingen merkt de minister van
Justitie in de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer op de Justitie
begrooting op, dat het huwelijk naar
wezen en doel één en onverbreek
baar is.
Dit is niet slechts de persoonlijke
ook godsdienstige gefundeerde ove- tui
ging van den minister, maar het is de
opvatting, die gelukkig in bree-
den kring van het Nederlandsche volk
wordt gedeeld, en welker ongerepte
handhaving van groote maatschappe
lijke beteekenis is.
Zeker na de Troonrede zal het niet ver
wonderen, dat dit kabinet die opvatting
grondt in het heilzame van het volgen van
Gods wet, ook in dit opzicht,'en op de
voorschriften van de Christelijke leer. En
al is er dan helaas eenig verschil ;n
uitwerking, van doorslaggevende beieeke-
nis is toch, of men ook hier in Goddelijk
bestel den grondslag zoekt voor rechten en
HET PROCES-NIEMÖLLER VERDAAGD.
Gedaagde had geen vertrouwen in zijn
verdedigers.
..BERLIJN, 9 Februari. (A.N.P.) Ds. Nie-
möller van de de Belijdende Kerk heeft
gisteravond zijn drie verdedigers het ver
trouwen opgezegd.
Daardoor is een regelmatige voortzetting
van het proces onmogelijk gemaakt. Het
permanente speciale gerechtshof, dat
groote waarde hecht aan een op den geest
van de wet berustende procesvoering heeft
Niemöller een officieelen verdediger toe
gewezen.
Daar deze nieuwe verdediger zich eerst
moet inwerken in het zeer uitgebreide pro
cesmateriaal. is het proces verdaagd.
verplichtingen, voor de gevolgen van de
echtverbintenis, dan wel of men zonder
meer naar menschelijke wijsheid wil gaan
regelen. Die grondslag geeft naar de over
tuiging der regeering de vastheid, die ver
der afglijden kan tegenhouden. De men
schelijke wetgever heeft ten slotte te bi-
zien de maatschappelijke beteekenis. en de
gevolgen in de menschelijke samenleving.
Zoo komt hier wel scherp tot uiting de
beteekenis van de uitspraak in de Troon
rede, dat op den grondslag der positief-
christelijke beginselen een beleid kan wor
den gevoerd, dat ook door zijn innerlijke
redelijkheid erkenning vordert.
NAAST DE NOTARISSEN GEEN
ZAAKWAARNEMERS.
Paal en perk aan zaakwaaraemerij in den
huidigen omvang.
NIEUWE REGELING NOTARIEELE
TARIEVEN?
Aan de Memorie van Antwoord aan
de Eerste Kamer op de Justiebegrooting
ontleen en wij:
Het vraagstuk van de zaakwaaraemerij
maakt een onderwerp van studie uit. De
minister heeft zijn standpunt te dien aan
zien nog niet definitief bepaald. Wel is hij
van oordeel, dat aan zaakwaaraemerij in
den omvang, waarin zij zich thans ontwik
kelt, paal en perk moet worden gesteld. De
verschillende maatregelen, die worden
voorgesteld om de gewraakte ontwikkeling
tegen te gaan, zijn evenwel van ingrijpen
den aard.
Indien eenige maatregel zou worden ont
worpen, dient daarmede tevens gepaard te
gaan een nieuwe wettelijke regeling van de
notarieele tarieven, terwijl tegelijkertijd
de noodige waarborgen voor een stipte na
leving daarvan in het leven zouden moeten
geroepen. In zooverre zoude dan tevens de
regeling van het notariaat nader onder de
oogen kunnen worden gezien.
Het is zeer de vraag, of op notarieel
terrein naast den stand der notarissen
een gevestigde stand van minder des
kundige zaakwaarnemers, die geheel
dezelfde practijk uitoefenen, wensche-
lijk moet worden geacht. De minister
beantwoordt deze vraag voorshands
ontkennend.
Daarom lijkt hem een regeling van de
zaakwaaraemerij, als door mr. Kruseman
in het „Nederlandsch Juristenblad" van 11
September 1937 bepaaldelijk met betrek
king tot werkzaamheden van zaakwaarne
mers op het gebied der balie bepleit, ten
aanzien van de zaakwaarnemers, die op no
tarieel terrein werkzaam zijn, niet ge-
wenscht. Vermeden moet worden, dat deze
adviseurs over rechtsaangelegenheden door
toelating een officieel cachet krijgen.
ONDERZOEK IN DE ZAAK-VAN 'T SANT
DUURT VOORT.
Rechter-commissaris blijft voort
varend. Het verloren
gegane dossier.
MEDEDEELINGEN VAN DEN
MINISTER.
Ontleend is aan de Memorie van Ant
woord aan de Eerste Kamer op de Justitie
begrooting:
Bij de openbare behandeling van dit be-
grootingshoofdstuk in de Tweede Kamer
heeft de minister uitgesproken, dat hij den
administratieven misslag, die gelegen is in
het zoekraken van een in de zaak tegen den
vroegeren Haagschen hoofdcommissaris
overgelegd dossier, allerminst wenscht goed
te praten. Hij heeft echter .tevens omstan
dig uiteengezet, dat en waarom deze mis
slag geenerlei gevolg heeft gehad.
De minister kan zich daarom geheel aan
sluiten bij het oordeel der leden, die te
kennen gaven, dat er geen aanleiding is om
opnieuw op de kwestie van het verloren
dossier terug te komen.
Het gevoelen van dezelfde leden, dat het
lange traineeren van vorenbedoelde zaak
zeer ongewenscht is, kan de minister op de
aldus geuite wijze allerminst deelen. Daarin
toch ligt het oordeel opgesloten, dat de be
handeling noodeloos wordt gerekt. Wanneer
men een dergelijk oordeel met recht wil
uitspreken, moet men beschikken over ken
nis van alle feiten en van alle omstandighe
den, die zich tijdens het gerechtelijk voor
onderzoek hebben voorgedaan. Die kennis
moet uiteraard aan de leden, die de uit
spraak voor hun rekening namen, ontbre
ken en daarom is het oordeel volkomen on
gefundeerd.
Nog zeer onlangs is den minister geble
ken, dat de rechter-commissaris met voort
varendheid het onderzoek blijft leiden.
Uiteraard kan hieruit geen enkele gevolg
trekking worden gemaakt omtrent het re
sultaat van het onderzoek. Deze ook tegen
over de Tweede Kamer uitgesproken erken
ning wil de minister herhalen: ook aan net
meest nauwgezette onderzoek zal eens een
einde moeten komen. Zoodra het verza
melde materiaal een verantwoorde conclu
sie wettigt, zal het tijdstip voor de beëin
diging van het vooronderzoek zjjn gekomen.
DE BALDADIGHEID VAN DE JEUGD.
Kastijding door de politie acht de minister
zeer beslist ongewenscht.
De baldadigheid van de jeugd vormt een
probleem, dat bijzondere zorg vraagt en
ook op de schouders der politie een moei
lijke en beteekenisvolle taak heeft gelegd
aldus Minister Goseling in zijn Memorie
van Antwoord aan de Eerste Kamer om
trent de Justitiebegrooting. Dat dit laatste
het geval is, wordt algemeen beseft. Het
is dan ook niet alleen te Rotterdam, dnch
evenzeer in de andere groote steden van
ons land, dat deze zaak de ernstige aan
dacht van de politie, meer in het bijzonder
van de kinderpolitie, heeft en dat gehan
deld pleegt te worden als in het voorloo-
pig verslag aangestipt. Hierbij zijn ook
contact en samenwerking gezocht en ver
kregen met hen, die bij het onderwijs zijn
betrokken.
Mocht, waar gesproken wordt van het
middel van het toedienen van een lichte
k a s t ij d i n g, daarmee worden bedoeld,
dat dit middel door de politie zou wor
den gehanteerd, dan moet de minister ver
klaren, dat hij dit zeer bepaaldelijk onge
wenscht zou achten.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
28 a 29 millïoen voor nieuwe schepen.
In de Dinsdag gehouden aandeelhouders
vergadering van de H.A.L. werden de ver
lies- en winstrekening en het verslag van
de directie onveranderd goedgekeurd. De
heer Paul Nijgh werd tot commissaris her
kozen.
Het dividend werd bepaald op vijf pet.
Naar aanleiding van een vraag uit de
vergadering deelde de voorzitter, de heer
W. v. d. Vorm, mede, dat de kosten van de
vijf voor de H.A.L. in aanbouw zijnde sche
pen, te weten de „Nieuw Amsterdam", de
„Noordam", de „Zaandam", de „Sloterdijk"
en de „Sommelsdijk" met de uitrustings-
kosten mee ƒ28 tot ƒ29 millioen zullen
bedragen.
DE C.A.O. IN HET BOUWBEDRIJF.
Thans hebben alle groote arbeiders-orga
nisaties him goedkeuring aan de nieuwe
voorwaarden gegeven.
JAN CUPIDO OVERLEDEN.
Oud-schipper van de „Brandaris".
Vanmorgen is op Terschelling op 69-
jarigen leeftijd overleden Jan Cupido,
oud-schipper van de Noord- en Zuidhol-
landsche Reddingsmaatschappij. Cupido
was aanvankelijk roeier in de reddingboot
te Midsland en later schipper van dit
vaartuig. Daarna werd hij benoemd tot
schipper van de motorreddingboot „Bran
daris", welke in 1921 is vergaan. Korten
tijd hiervoor had Cupido ontslag moeten
nemen wegens achteruitgang van zijn ge
zichtsvermogen, welke later tot volkomen
blindheid leidde. In zijn loopbaan heeft
Jan Cupido meer dan tweehonderd per
sonen het leven gered. Hij was een man
van reusachtige wilskracht en taaie vol
harding. Cupido was broeder in den Ne-
derlandschen Leeuw en drager van ver
schillende reddingsmedailles.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
voornaamste nieuws
Buitenland
Japan wijst den eisch van Amerika, En
geland en Frankrijk inzake publicatie van
zijn vlootbouw als „onredelijk" af. (4de
blad).
De eerste faze van den strijd om Teruel
geëindigd. (4de blad).
Het Concordaat met Jocgo-Slavië van de
baan. (4de blad).
Een nieuw plan tot oplossing van de Pa-
Iestijnsche kwestie. (4de blad).
Binnenland
Jaarvergadering L. T. B. De nieuwe
consumptiemelk-regeling zal op 3 April
worden ingevoerd. (1ste blad).
Sport en Wedstrijden
De Deensche zwemsters veroveren een
nieuw wereldrecord op Nederland. (3de
blad).
KATH. ECONOMISCHE SCHOOL TE
TILBURG.
Morgen zal de Katholieke economische
hoogeschool te Tilburg haar tiende dies
natalis herdenken.
Ter gelegenheid daarvan zal Z. H. Exc.
mgr. dr. J. de Jong, aartsbisschop van
Utrecht, een pontificale H. Mis opdragen
in de St. Josephkerk op den Heuvel.
In het auditorium van het conservatorium
der R.K. Leergangen aan den Bosschenweg
438 zal de rector magnificus, prof. dr. M. J.
H. Cobbenhagen, des middags om 4 uur een
rede uitspreken, waarna in het gebouw der
R.K. Leergangen aan den Bosschenweg 339
een receptie volgt.
RAPEN VAN „BONTE" EIEREN.
1 MAART—20 APRIL.
Wilde eenden eieren mogen niet geraapt of
vervoerd worden.
De minister van Economische Zaken
heeft bepaald, dat in het geheele Rijk bet
zoeken, rapen en buiten openbare wegen
en voetpaden vervoeren van eieren van
kemphanen, wulpen, scholeksters, grutte "s
tureluurs, meerkoeten en waterhoentjes is
toegestaan van 1 Maart af tot 20 April 1938
Dat het zoeken, rapen, ten verkoop in
voorraad hebben, te koop aanbieden, ver-
koopen, afleveren of vervoeren van eieren
'•an zwanen, wilde eenden (alle soorten),
ganzen, duikers, watersnippen en goudple
vieren niet is toegestaan.
MINISTER PATIJN 65 JAAR.
Ter gelegenheid van zijn 65en verjaar-
oag heeft de minister van buitenlandsche
zaken, mr. J. A. N. Patijn, heden vele
schriftelijke geluk wenschen ontvangen,
zoowel te zijnen huize als ten departemen-
te, waar hij heden zijn gewone ambtsbezig
heden heeft verricht.
EEN NIEUWE FORD VOOR
PRINS BERNHARD.
Gisteren heeft jhr. ir. W. G. Roëll aan
de N.V. Nederlandsche Ford Automobiel
fabriek te Amsterdam de nieuwe Ford
V8 Club Cabriolet van Z. K. H. Prins
Bernhard in ontvangst genomen.
BIGGENMERKEN.
Het aantal aangebrachte biggenmerken
in de week van 24 tot 29 Januari bedroeg:
61258, tegenover 39415 in de overeenkomsti
ge week van he vorige jaar.
Van de toekenning 1937 zijn van 1 Ja
nuari 1937 tot 29 Januari 1938 in totaal
aangebracht 2029099 merken, tegenover
2239112 merken in de overeenkomstige pe
riode van de toekenning 1936.