Het rapport van v. Zeeland Een uittreksel van zijn beschouwingen Als men wil, is er iets te bereiken BUITENLAND Een incident te Sjanghai RECHTZAKEN VRIJDAG 28 JANUARI 1938 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Wij zijn in staat, het volgende uittrek sel te geven van het rapport, dat de ge wezen Belgische minister-president van Zeeland heeft uitgebracht aan de Brit- sche en Fransche regeeringen. De heer van Zeeland, die in het eerste hoofdstuk van zijn driedeelig rapport principieel den vrijen internationalen han del stelt boven de autarchie, die daarin ook te kennen geeft, dat hij naast een algemeene belangstelling voor pogingen, om het internationaal verkeer te verrui men door een gemeenschappelijke actie, terstond is gestuit op de groote reserve ten aanzien van de wijze, waarop dit is te bereiken, bestudeert in het tweede hoofd stuk de directe belemmeringen van den internationalen handel en in het derde deel de algemeene voorwaarden, welke voor het bereiken van verbetering worden geëischt. De „directe belemmeringen en hun re medie" (deel II van het rapport), worden verdeeld in economische en financieele factoren. Daaromtrent kan het volgende worden gemeld: ECONOMISCHE BELEMMERINGEN. a. Tarieven. De mogelijkheid verwerpende, binnen afzienbaren tijd tot een algemeene verla ging van de tarieven te komen, bepleit schr. afspraken om tarieven niet te ver- hoogen, naast regelingen om die tarieven te verlagen, welke liggen boven het ge middelde van het nationale tarief. Daar naast ook afschaffing .van uitvoerrechten, enz. op grondstoffen. Een. en ander ware te regelen in den vorm van tweezijdige declaraties. In vérband met de tarieven bespreekt schr. de meestbegunstigings- clausule en verdedigt: 1. De clausule algemeen en onvoor waardelijk; 2. uitzondering, wanneer een land on toelaatbare discriminaties toepast, of zou weigeren deel te nemen aan een algemeene poging tot vermindering der handelsbe lemmeringen; 3. uitzondering in een geval als het Os lo-verdrag, wanneer een speciaal regime wordt ingesteld, niet oru te discrimineeren, doch om vermindering van belemmerin gen in het algemeen te bevorderen. Het verdrag moet dan voor derden open staan. b. Verkapte handelsbelemmeringen. Onder verkapte handelsbelemmeringen noemt schr. bijv. sanitaire rechten, die averechts worden toegepast, dumping bepalingen, enz. Deze dienen zoo mogelijk bij tweezijdigè regelingen te worden op geruimd. Arbitrage wordt bepleit, even eens instelling van „gemengde commis sies" ten einde toezicht te oefenen op de uitvoering van verdragsbepalingen. c. Contingenteering. Aangaande de contingenteering conclu deert de schr., de industrieele contingen ten zoo radicaal mogelijk af te schaffen, en de agrarische daar, waar dit met in achtneming van den bijzonderen toestand van den landbouw mogelijk mag worden geacht. FINANCIEELE BELEMMERINGEN. a. Valutaverhoudingen. Deze kwestie moet, aldus schr., niet worden geplaatst aan het begin, maar aan het einde van de internationale samen werking, die hij bepleit. Nu het monetaire 3-landen-accoord bevredigend heeft ge werkt en sedert 1936 de noodige rust in de verhoudingen is ingetreden, moet via bevestiging van dit accoord een pariteit worden vastgelegd voor zekeren tijd (ten minste 6 maanden). Deelnemers zouden door declaraties jegens elkaar de verhou dingen kunnen vastleggen. b. Belemmering van het betalingsverkeer wisselcontrole clearing. Schr. ziet hier de grootste hinderpaal. Oplossing acht hij alleen mogelijk, wan neer de oorzaak dezer regelingen zal zijn weggenomen, zijnde de onevenwichtige marktverhoudingen. En wegneming van deze soort belemmeringen is alleen te ver richten door den staat zelf, die controle enz. instelde. Het eerste stadium moet zijn: opheffing van alle belemmeringen van betalingen ter zake van goederenverkeer, wanneer met het verleden eerst is afgerekend. Schr. bepleit contractueele regeling van oude buitenlandsche schulden; ruimharti ge regeling van de oude clearing-achter- standen (via een systeem van regeling van staatswege in de valuta van het credi- teurland); de courante achterstalige schul den voor handelstransacties, die nu op clearing voorkomen, moeten als nieuwe verplichtingen worden beschouwd, die op nieuw ontstaan bij het instellen van de be talingsvrijheid. De nieuwe vrije toestand ware te onder steunen door een systeem van credietver- verleening (export-steun, importfinancie ring), volgens het systeem als thans door de B. I. B. toegepast wordt. Centrale ban ken openen wederkeerig rekeningen bij de B. I. B. in elkanders valuta, bestemd voor financiering van leveranties naar el kander. Zoo wordt het valuta-risico geë galiseerd in de mate, als er pariteit be staat tusschen de transacties over en weer. Voor het surplus zou het risico gedekt worden door een multilaterale verzeke ring, door de B. I. B. als compensatie-in stelling geëffectueerd. Zou deze methode niet worden aanvaard, dan moet de oplossing, aldus schr., toch worden gezocht in de richting van een in ternationaal fonds, dat verscllillen over brugt en risico's dekt. HOE ER TE KOMEN? Hoe denkt schr. zich nu de procedure om tot een regeling en een resultaat te komen? a. Op korten termijn overleg tusschen Engeland, Frankrijk, de Ver. Staten, Duitschland en Italië om het eens te wor den over de grondslagen van verdere ac tie; b. instelling van een bureau ad hoe, dat van verschillende staten opmerkingen vraagt en ontvangt, en op grond daarvan een schets maakt voor een algemeen ver- drag; c. Dit verdrag zij in een diplomatieke conferentie tot stand te brengen. Schr. ziet deze toekomst hoopvol in, om dat er reeds zeer veel materiaal is verza meld, zoodat, wil men werkelijk, er iets te bereiken valt op korten termijn. Het verdrag is opgezet als een „alge meen pact van economische samenwer king". Het bevat twee deelen, n.l.: a). een negatief deel waarin de on derteekenaars op zich nemen, een zekere groep van economische en financieele maatregelen, welke algemeen worden ge oordeeld den internationalen handel te belemmeren, niet te zullen nemen; b). een positief deel waarin de sta ten zich verplichten, mede te zullen wer ken naar hun beste krachten en in op- bouwenden geest om door overleg oplos singen te vinden voor de betrokken pro blemen. Deze algemeene regeling zal naar be hoefte en mogelijkheid worden aangevuld door speciale regelingen, hetzij van alle onderteekenaars onderling, hetzij van groepen van staten, hetzij tusschen twee staten onderling. De heer van Zeeland verwacht evenwel van het bedoelde algemeene pact een sterk stimuleerende werking; de geste is er dan en de weg zou openliggen voor een ver volg. Buitenlandsche Berichten TYPHUS-EPIDEMIE TE CROYDON. Reeds 44 gevallen met doodelijken afloop. Officieel wordt medegedeeld, dat te Croy don tengevolge van typhus in het geheel 44 personen om het leven zijn gekomen. DE NIAGARABRUG INGESTORT. De kracht van het kruiende ijs. De brug over de Niagara is ingestort. Ondanks de bovenmenschelijke pogingen van ingenieurs en werklieden om den druk van het kruiende ijs te verminderen en de kostbare verbinding tusschen Canada en de Vereenigde Staten te redden, is de brug om 4 urn1 12 met een oorverdoovend lawaai in het water gezakt. Urenlang is er onder de gevaarlijkste omstandigheden gewerkt, om de geweldige ijsblokken, die van den waterval neerstort ten en zich tegen de brug ophoopten, te verwijderen en met dynamiet te vernielen. Het was bitter koud, maar desondanks werd het werk voortgezet. De mannen moesten op het ijs staan, dat zij verniel den, boven hen vertoonden de zware ijze ren balken steeds meer scheuren; het was een wanhopige strijd tegen de natuurkrach ten, die weer sterker bleken dan de mensch. Plotseling weerklonk een alarmsignaal, de VOLKENBOND TROUW AAN DEN BOND LIEFDESVERKLARINGEN VAN ALLE RAADSLEDEN. Critiek van Wellingdon Koo. De openingsbijeenkomst van de honderd ste zitting van den Volkenbondsraad heeft gisteren de verwachte verklaringen van trouw van de in den Volkenbondsraad ver tegenwoordigde staten aan het Geneefsche instituut gebracht, aldus meldt de Geneef sche correspondent van de „Maasbode". Alle veertien raadsleden hebben achter eenvolgens te verstaan gegeven, dat huif9 land bereid en besloten is, aan den Vol kenbond vast te houden. Dertien raadsle den hebben dit in uitdrukkelijke bewoor dingen verzekerd. Het veertiende lid, de Poolsche minister van buitenlandsche za ken, Beek, gaf deze verklaring langs een omweg. Scherpe critiek leverde Wellington Koo (China) die een der scheppers van den Volkenbond in 1919 was en ook aan de eer ste raadszittingen van 1929 heeft deelge nomen. Hij verweet den Volkenbond, het ideaal van 1919 ontrouw te zijn geworden, door geheel lijdelijk te blijven in alle aan valsoorlogen. Indien de Volkenbond blijft voortgaan uit angst voor de macht van de aanvalsstaten niets te doen, dan zal hij het reeds geschokte vertrouwen van de volke ren geheel verliezen en ten ondergaan. Litwinoff was in dit opzicht heel wat ge matigder dan Wellington Koo en ook min der pessimistisch. Voor Litwinoff is de Vol kenbond nog steeds een krachtig orgaan, om de aanvalsbedoelingen van sommige sta ten te remmen. Daarom blijft de Sovjet- regeering den Volkenbond getrouw ook al kan zij zich evenmin als Wellington Koo met de passiviteit van den Volkenbond in de laatste jaren vereenigen. De voorspelling, dat Litwinoff hier te Genève een veel scherpere oppositiepolitiek zou gaan voeren dan voorheen, is door zijn rede van gisteren niet bevestigd. Zij was eerder meer gematigd dan scherper dan bij vorige gelegenheden. De redevoeringen van Delbos en Eden toonden opnieuw de groote overeenstem ming welke tusschen de Fransche en En- gelsche regeeringen bestaat. Beiden verze kerden zonder eenig voorbehoud, dat hun landen den Volkenbond en zijn beginselen getrouw zullen blijven. Beiden betoogden, dat trouw aan den Volkenbond nog niet uit sluit, dat men ook buiten den Volkenbond met de niet-Volkenbondsstaten vriend schappelijk samenwerkt. Beiden betoogden voorts, dat de Volkenbond niet mag worden een ideologisch blok tegen buitenstaanders gericht. Beiden verklaarden ook, dat men met de gewijzigde omstandigheden moet re kening houden en dat de Volkenbond bij gebreke van zijn universaliteit onvermij- delijkerwijze een beperkter arbeidsveld heeft dan hem oorspronkelijk was toebe dacht. Opmerkelijk was ook, dat beiden weliswaar voortdurend verzekerden, dat de beginselen van het Volkenbonds-verdrag moeten gehandhaafd worden, doch dat zij daarbij geen van beiden ooit de uitdruk king „collectieve veiligheid" hebben gebe zigd. Zij spraken steeds van internationale samenwerking door den Volkenbond. De vertegenwoordigers van de kleinere staten, Unden (Zweden), Spaak (België) en Munters (Letland) bleven ook niet ach ter in hun verzekeringen var trouw aan den Volkenbond. Unden gaf daarbij te ken nen, dat de -kleine staten vertrouwen, dat de bijeenkomst van de commissie van acht en twintig voor de Volkenbondshervor ming a.s. Maandag de gelegenheid zal bie den, over artikel 16 in gedachten wisseling te treden, opdat de juiste omvang van de in de tegenwoordige omstandigheden uit artikel 16 voor de Volkenbondsstaten voortspruitende verplichtingen zal worden vastgelegd. Unden vertrouwde, dat een op heffing van twijfel hieromtrent een goed middel zou zijn, om de banden tusschen de Volkenbondsleden te versterken. Inderdaad schijnen de kleine staten in zooverre hun zin te krijgen, dat Engeland en Frankrijk zich niet langer er tegen zul len verzetten, dat zij in de commissie van acht en twintig verklaringen over hun standpunt zullen afleggen. Dit schijnt ook de reden te zijn, waarom Eden en Delbos gisteren geen enkel geruststellend woord aan het adres van de kleinere staten over de soepeler toepassing van artikel 16 ge sproken hebben. Dit woord schijnt te wor den bewaard voor de Engelsche en Fran sche gedelegeerden in de commissie van acht en twintig, indien althans de kleine staten tevoren duidelijk zullen uiteenzet ten, wat zij eigenlijk ten opzichte van ar tikel 16 wenschen. spanten bogen naar beneden, zoo vlug mo gelijk renden allen naar den oever, tien minuten later hing het gevaarte in het wa- Groote belangstelling. Vijftienduizend bezoekers uit Canada en de Vereenigde Staten zijn aangekomen om naar de verwoeste brug te kijken. Het ijs, dat de brug heeft vernield, zakt de Niagara af. Alle huizen en gebouwtjes worden mee gesleurd. De schade wordt door de commissie van toezicht op de electriciteitsbedrijven van Ontario geschat op 1 millioen dollar, voor zoover het haar bedrijf betreft. Het gebouw dier onderneming was meer dan twintig meter hoog, doch er is nog slechts voor een meter of acht zichtbaar boven het ijs. BELGIË VECHTPARTIJEN IN DE BELGISCHE KAMER. Rexistisch Kamerlid uitgesloten. Toen gisteren het Belgische Kamerlid Jaspar in de Kamer kwam, wierp een Rexistische afgevaardigde hem een scheld woord toe, waarop een vechtpartij ontstond tusschen Jaspar en den Rexist. Het kwam tot een algeheele kloppartij; de vergadering moest worden geschorst. Na hervatting der zitting spoorde de voorzitter tot kalmte aan, waarop de Rexist Sindic hem een scheldwoord naar het hoofd wierp. De voorzitter verzocht Sindic het woord terug te nemen en toen deze dit weigerde, werd hij tot de orde geroepen. Toen Sindic daarop uitriep: „Dat laat mij koud", stelde de voorzitter voor Sindic van verdere bij woning der vergadering uit te sluiten. Dit voorstel werd met zitten en opstaan aan genomen. Sindic weigerde echter, zich hierbij neder te leggen en bleef in zijn bank zitten. De zitting werd daarop geschorst, waarna de militaire commandant van het parlements gebouw, Vergezeld door twee soldaten, zich naar Sindic begaf, die daarop zijn bank verliet. Na dit incident werd de behandeling van de begrooting van Justitie voortgezet. Sin dic is uitgesloten van het bijwonen der eerstvolgende acht Kamervergaderingen. Ook in den Senaat een uitsluiting. Op voorstel van den voorzitter van den Senaat werd bij den aanvang van de ver gadering van gistermiddag bij zitten en opstaan besloten tot de tijdelijke uitslui ting van senator graaf Xaverius Degrunne, die vroeger de Rexisten heeft vertegen woordigd doch thans „onafhankelijk" is. Aangezien senator graaf Xaverius De grunne weigerde zich te onderwerpen aan deze maatregel, werd besloten hem voor acht vergaderingen te schorsen. FRANKRIJK HET NIEUWE ARBEIDS-CHARTER. De commissie voor arbeid van de Fran sche Kamer heeft gisteren de arbeidswets- ontwerpen, welke door de regeering zijn ingediend, behandeld. Deze ontwerpen behelzen: le. Een wet op het aannemen en ontslaan van arbeiders; 2e. Een wet op het plaatsen van arbei ders; 3e. Een wet op de collectieve arbeids- over eenkomsten 4e. Een wet op de procedure van ver zoening en arbitrage; 5e. Een wet op de wettigheid van sta king; 6e. Een wet op de instelling van perso- neelvertegenwoordigers. Het eerste ontwerp heeft ten doel de vrijheid van arbeid en de vrijheid van ver- eeniging te waarborgen, waarbij de noodza kelijke autoriteit van de bedrijfsleiding wordt geëerbiedigd. Het tweede ontwerp brengt belangrijke wijzigingen. Het moet zorgen voor een betere regeling van de betrekkingen tusschen de verschillende or ganen en toch de noodige soepelheid waar borgen. In bepaalde gevallen zullen gra tis plaatsingbureaux mogen worden op gericht. Aanvullingen op de wetgeving aan gaande de C. A. O.'s, geeft het derde ont werp. Het vierde' ontwerp moet de pro cedure van verzoening en scheidsrechter lijke uitspraken vereenvoudigen. Het regelt de bekrachtiging van arbitrale beslissingen door den Staat. Het wetsont werp tot regeling van stakingen poogt een zekere discipline te brengen in eventueele stakingen en deze aan bepaalde regels te onderwérpen. Iedere staking zou hierdoor zoo gauw mogelijk worden onderworpen aan een geheime stemming door het per soneel. met secretaris der amerikaan- sche Ambassade. Afwijkende lezingen. De woordvoerder der Japansche am- bassade te Sjanghai heeft vanochtend aan de pers verklaard, dat zich op 25 Januari te Nanking een „zeer ernstig incident' heeft voorgedaan. John Allison, de tweede secretaris van de Amerikaansche ambassade, die met de auto van de ambasade uitreed, heeft een der mannen van de Japansche militaire politie, die hem wilde begeleiden, gesla gen en beleedigd. De algemeene regeling, die overigens door Allison is goedgekeurd, en sedert Nanking bezet is in alle gevallen wordt toegepast is, dat buitenlandsche diploma ten worden geëscorteerd, wanneer zij in de stad uitgaan. De woordvoerder voegde hier aan toe, dat de Japansche autoriteiten betreurden te moeten constateeren, dat Alison, on danks zijn officieele functie, iederen keer dat hij daartoe gelegenheid krijgt, onge rechtvaardigde critiek levert op het Ja pansche leger. Volgens een andere lezing is Allison door een Japansche schildwacht aange vallen. De Japansche soldaat stond schildwacht voor een Chineesch huis, waar Allison binnen wilde gaan. De schildwacht sloeg Allison toen in het gelaat en belet te hem binnen te treden. Terrorisme te Sjanghai. Nadat "des daags reeds vijf gewapende roofovervallen waren gepleegd, hebben zich in den loop van gisteravond te Sjang hai vier gevallen van terroristische acti viteit voorgedaan. In alle vier de geval len werden handgranaten geworpen, doch niemand liep ernstig letsel op. Tijdens een der gewapende roofovervalen werd een Chinees, die van een pipstool gebruik maakte, doodgeschoten. De anderen ont kwamen. 8 ALBANIË KONING ZOGOE WIL GAAN TROUWEN Met gravin Apponyi. De 42-jarige koning van Albanië, Zogoe zal binnenkort in het huwelijk treden met de 22-jarige Hongaarsche gravin Geral- dine Apponyi. BULGARIJE DRIEHONDERD COMMUNISTEN GEARRESTEERD. In geheel Bulgarije zijn gisteren drie honderd communisten gearresteerd. PALESTINA DE STRIJD TEGEN HET TERRORISME. Als nieuwe maatregel tot bestrijding ,van de wetteloosheid hebben de autoriteiten de poorten van alle oude ommuurde ste den, behalve van Jaffa en Damascus, tot nader order gesloten. Sedert gisteravond wordt ieder, die de stad in- of uitgaat, streng gefouilleerd. KRENKING VAN GODSDIENSTIGE GEVOELENS. Wegens godslastering een maand geëischt. Het Amsterdamsch Gerechtshof behan delde gisteren de strafzaak tegen een koop man uit Hilversum, die zich aan godslas tering zou hebben schuldig gemaakt in een treincoupé tusschen Utrecht en Hilver sum. De Rechtbank had hem ontslagen van rechtsvervolging. Dit college was van mee ning, dat de uitingen van verdachte, waar in hij o.a. zijn ongeloof aan wonderen te kennen gaf, niet strafbaar was. Het O.M. dat twee maanden had gevorderd, ging in appèl. Dinsdag zijn in deze zaak eenige getui gen gehoord, doch de procureur-generaal verzocht het hof de verdere behandeling uit te stellen om nog twee getuigen te hoo- ren. Dit verhoor had gisteren plaats. De veldwachter, die proces-verbaal had opgemaakt, verklaarde in antwoord op desbetreffende vragen van den verdediger mr. Pauwels, dat verdachte tegen hem ge zegd had: „ik had niemand willen kwet sen". Hij had echter toch proces-verbaal opgemaakt. Hij vind het zelf ook kwet send. Een onderwijzer uit Bussum, die het ge sprek, dat verdachte had gevoerd, ook had gehoord, gevoelde zich zeer gekwetst. Mr. Pauwels: Hebt u niet getracht hem tot andere opvattingen te brengen? Getuige: Neen, dat vond ik onbegonnen werk. De procureur-generaal mr. dr. D. Reil* lingh zeide in zijn requisitoir, dat 'fcle per soonlijke geloofsovertuiging van rechtbank en hof geheel buiten de zaak staat; het be treft hier uitsluitend een juridische kwes tie. Hier zijn drie personen van verschil lende godsdienstige gevoelens als getuigen gehoord, zij verkaarden eenstemmig, dat zij zich door verdachte's uitlatingen ge krenkt hebben gevoeld. Zijn nu die uitla tingen van verd. inderdaad krenkend en smalend voor den Christen? Spr. meende deze vraag bevestigend te moeten beant woorden. Verdachte had klaarblijkelijk de bedoeling Gods woord bespottelijk te ma ken. Ieder oprecht mensch, ook hij, die niet in een Godheid gelooft, zal zeer zeker ver- dachtes houding sterk afkeuren. Spr. re- quireerde vernietiging van het vonnis der Rechtbank en vorderde verdachte's ver oordeeling tot een maand gevangenis straf. De verdediger mr. Fr. Pauwels zeide, dat hier slechts sprake was van een ongepaste critiek op den Bijbel, doch niet van gods lastering. Ook ontbrak in het onderhavige geval de opzet om te krenken of God te lasteren. PI. concludeerde tot bevestiging van het vonis der Rechtbank. Het Hof zal 10 Februari arrest wijzen. Binnen 8 itraathoeken andere voertuigen genwoordig verboden!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6