DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Explosie le Rembang. Strengere maat regelen In Griekenland. BINNENLAND 29ste Jaargang VRIJDAG 28 JANUARI 1938 No. 8941 S)e £eid4eli£0oti/fca/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bif vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal. bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE IS i GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekklngen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 V Voor schoolkinderen en anderen. Wij drukken hier af een mededeeling van den Bisschop van Haarlem, in het laatste nummer van het tijdschrift „Sint Bavo". Schoolreizen. Met nadruk wijzen Wij de school besturen op de groote verantwoor delijkheid, welke op hen rust met betrekking tot het organiseeren of met hun goedkeuring doen organi seeren van school- of vacantie- reizen voor de leerlingen van hun scholen. In verband hiermede bren gen Wij ter kennis van deze be sturen, dat Wij tegen het houden van dergelijke uitstapjes geen be zwaar hebben, mits zij le. niet om vatten het bezoeken van plaatsen, waaraan voor de kinderen geva ren van zedelijken aard verbonden kunnen zijn, 2e. niet van dien aard zijn, dat zij den geest van weelde en genotzucht bij de kinderen kun nen opwekken en van de ouders een geldelijke bijdrage vergen, welke voor dezen veelal bezwaar lijk moet worden geacht, 3e. in elk opzicht de goedkeuring hebben van den priester-voorzitter van het schoolbestuur, of, bij ontstentenis van dezen, van den pastoor der pa rochie, waarin de school gelegen is. Op deze ernstige waarschuwing van Z.H. Exc. Mgr. Huibers willen wij gaarne de bijzondere attentie trekken. Niet alléén voor de schoolbesturen is deze vermaning van belang. Ook en méér nog voor de ouders, die hun kinderen ontspanning en vermaak willen schenken door hen in de gelegen heid te stellen, uitstapjes te maken. Ook voor besturen van vêreenigingen, van corporaties van jeugdige personen, die op bun program een jaarlijksch of twee-jaar- lijksch uitstapje hebben. Wij hebben wel 'ns geconstateerd, dat jeugdige personen, in katholiek verband, een „uitstapje" ondernamen, dat zoo veel geld kostte, dat de meeste ouders dezer jongelui het zichzelf niet zouden kunnen veroorloven, terwijl zij waarschijnlijk ook later zelf niet meer een dergelijke reis zou den kunnen bekostigen. „De geest van weelde en genotzucht" is de meest verderfelijke, die kan varen in kinderen en jonge menschen! Laat genieten genieten van het schoone en goede. Maar zóó, dat het waarlijk den geest ontspant, verfrischt, óp-heft zóó, dat het genieten ver verwijderd blijft van verslappende en ontzenuwende weelde, en geen „genotzucht" opwekt, maar tevreden heid en blijde bevrediging schenkt! HEVIGE ONTPLOFFING IN VUURWERKFABRIEK ZES DOODEN. Er waren 3000 man aan 't werk. Gistermiddag even na vier uur heeft zich een hevige ontploffing voorgedaan in een vuurwerkfabriek te Ardeer in het Schot- sche graafschap Ayrshire. Volgens de eerste berichten" zijn zes per sonen om het leven gekomen en werd een twaalftal personen gewond. De ontploffing was zoo hevig, dat de hui zen van het plaatsje Irving, dat op een af stand van vijf kilometer ligt, op hun grond vesten schokten, talrijke vensters spron gen. Nog een tweede ontploffing werd ge hoord en de vrouwen en kinderen waren zoo verschrikt, dat zij de straat opvluchtten. Huizenhooge vlammen stijgen op uit het gebouw en de geheele streek is in dichte rookwolken gehuld. Omtrent de ontploffing te Ardeer wordt nader gemeld, dat de ontploffing zich voordeed bij de Nobels Explosive Works. Zes personen, waaronder een vrouw, wer den gedood en een aantal anderen werd licht gekwetst. In de fabriek, welke een der grootste vuurwerkfabrieken ter wereld is, vinden drieduizend man werk. Dat het aantal slachtoffers zoo gering is, is te danken aan het feit, dat de verschillende onderdeelen van de fabriek allen zijn ondergebracht in aparte gebouwen. H.K.H. Prinses Juliana rijdt uit H.K.H. Prinses Juliana heeft van middag omstreeks drie uur een autorit in de omgeving van het paleis gemaakt. VUURWERKFABRIEK IN DE LUCHT GEVLOGEN. Vijftien dooden. Aneta seint uit Soerabaja: Te Rembang is een Chineesche vuurwerkfabriek in de lucht gevlogen. Vijf personen werden op slag gedood, twee-en-twintig werden zwaar- en veertien licht gewond, allen ar beidsters. Van de zwaar-gewonden zijn nog 10 slachtoffers overleden, waardoor het aantal dooden tot vijftien is gestegen. Vermoedelijk is de ontploffing te wijten aan het feit, dat de vulling voor vuurwerk van andere samenstelling was, dan hiervoor is voorgeschreven. Met de toelaatbare sa menstelling zou een dergelijke explosie niet mogelijk zijn geweest. De behandelende geneesheeren hébben uiting gegeven aan de vrees, dat nog en kele slachtoffers, die tot de gewonden be- hooren, het leven zulle^ laten. METAXAS ZOU ABSOLUTE DICTATUUR HEBBEN INGESTELD. WEENEN, 28 Januari .(A.N.P.) Volgens hier ontvangen berichten zou Metaxas in Griekenland een absolute dictatuur hebben ingesteld. Gemeld wordt, dat de in de Grieksche ochtendbladen gepubliceerde verklaring o.m. behelst: Het dictatoriale regiem van Metaxas 'treedt een periode van gestreng heid in. Het zal zonder pardon optreden te gen al degenen, die gedacht hebben of in de toekomst mochten denken de rust der bevolking te verstoren. Indien noodig, zullen andere zelfs nog gestrenger maatregelen zonder dralen wor den genomen. DE WERELD IN VOGELVLUCHT Het rapport van den voormaligen Bel- giscnen premier Van Zeeland is thans ge publiceerd en elders in dit bla^ kan men een uittreksel ervan bestudeeren. Lichte kost is het niet. Men is echter algemeen van oordeel, dat het rapport een belang rijk stuk werk is en een krachtige poging om de moeilijkheden van de huidige eco nomische situatie op te lossen. Of het plan ooit werkelijkheid zal worden, dan wel zal worden opgeborgen bij de vele andere pa pieren plannen, welke nimmer tot reali teit zijn geworden, is een andere vraag, waarop wij eerlijk gezegd niet zoo ge rust zijn. „Als men werkelijk wil, is er wel degelijk iets te bereiken", meent van Zeeland. Ja. als men wil en als men wat inschikkelijk wil zijn! Voorloopig is het rapport in de landen welke zich erover uitspraken, vrij gunstig ontvangen. In Duitschland zegt men, dat liet initiatief is uitgegaan van Engeland en Frankrijk en dat derhalve die twee landen nu maar moeten beginnen. Maar daar is men juist bang, dat de dictatuur- staten niet zullen willen meedoen en als die niet meeuoen, ligt het neele plan op z'n rug. In Amerika is men daarover zeer sceptisch gestemd. Duitschland en Italië, zouden, zoo zegt men te Washington, hun politiek van autarchie en koloniale ex- pensie moeten laten varen. Bovendien be gint Washington er reeds direct op te wij zen, dat de medewerking van Amerika beperkt zal zijn door de bestaande Ame- rikaansche wetten. Dat begint al goed. DE GRONDWETSHERZIENING. DE PLECHTIGE AFKONDIGING. Naar wij vernemen, ligt het in het voor nemen van de regeering, dat de plechtige afkondiging van de jongste grondwetsher ziening zal plaats vinden zoowel in Neder land, als in Nederlandsch-Indië, Suriname en Curagao. Beoogd wordt daardoor uit drukking te geven aan de staatsrechtelijke gelijkstelling van de overzeesche gebieds- deelen met het rijk in Europa sinds 1922 en zoodoende ook bij deze gelegenheid de gedachte der rijkseenheid te versterken. De wijzigingswetten zullen, naar in de bedoeling ligt, in de vier gebiedsdeelen op een nader te bepalen dag op een zelfde tijdstip, n.l. te half drie des namiddags Ne- derlandschen tijd, d.i., in verband met het tijdsverschil, denzelfden dag 's avonds in Ned.-Indië en 's ochtends in Suriname en in Curasao, worden opgenomen in het offi- cieele publicatieblad (in Nederland: het Staatsblad, in Ned.-Indië: het Staatsblad van Ned.-Indië, enz.) en gorden voorge lezen in een plechtige openbare zitting van het hoogste rechtscollege en in Nederland tevens, als gebruikelijk, in een zitting van de gerechtshoven en arrondissements rechtbanken. Gelijktijdig zal het besluit van publica tie in de vier gebiedsdeelen worden voor gelezen bij het openbaar bestuur, te weten, in Nederland, in alle gemeenten, van de pui of voor de deur van het huis der ge meente en te Batavia, Paramaribo en Wil lemstad van het paleis van den gouverneur- generaal en gouverneur. HOFJAGER SPEK MORGEN NAAR HUIS. Naar de „Tel." verneemt, zal de heer Spek, de hof jager, die bij het auto-onge luk van Prins Bernhard ernstig aan de knie gewond werd, Zaterdagochtend a.s. het Burgerziekenhuis hersteld kunnen ver laten en per trein naar zijn woning te Apledoorn terugkeeren. De patiënt is vrij wel geheel genezen, al zal hij wellicht thuis nog eenige rust moeten houden. BAKKERS BIJEEN In hotel „Noord-Brabant" te Utrecht kwam Donderdag onder presidium van den heer J. Loose, uit Bergen op Zoom, de Bondsraad van de R.K. Bakkerspatroons in vergadering bijeen. De opkomst gaf den voorzitter reden tot verheugenis, terwijl een merkwaardige groei van den Bond mocht geconstateerd worden. Er kwamen 30 afdeelingen bij, zoodat thans 152 afdeelingen in totaal be staan, met pl.m. 3500 leden. Medegedeeld werd, dat de nationale vak wedstrijden dit jaar te Amsterdam wor den gehouden, zulks volgens het nieuwe systeem. Inzake de ondernemingsovereenkomsten heeft de voorzitter vernomen, dat deze voor Amsterdam nog slechts wachten op de koninklijke goedkeuring. Over de Vestigingswet en vakcursussen werd medegedeeld, dat het geld voor de eerste cursussen door het hoofdbestuur la ger kon gesteld worden dan het aanvanke lijk bepaalde bedrag van 40. Breedvoerig werd gesproken over de saneering en de zwarte lijsten. Verwacht wordt, dat een 20-tal cursussen in ons land zullen gegeven worden. De Afd. Arnhem meende, dat de alge- meene verkoopswaarden der diverse meel fabrieken te eenzijdig zijn, enkel en alleen in het belang der meelfabrieken. Om daar aan te ontkomen zal het Bondsbestuur moeten komen tot een overleg met de meelfabrikanten, waarin zij verkoopwaar den vaststellen, zoowel in het belang van verkooper als van kooper, meende de af- deeling. De afdeeling stelde voor, de verplichting op te nemen in de verkoopsvoorwaarden, om het Station voor Maalderij en Bakke rij te Wageningen bindende uitspraak te laten doen in voorvallende kwaliteitsge schillen. Het prae-advies van het H.B. luidt hier omtrent: Het hoofdbestuur stelt zich voor, over dit voorstel overleg te plegen met de Ned. Ver. van Meelfabrikanten. Na eenige discussie ging de vergadering met dit standpunt accoord. Nog stelde de afd. Arnhem het H.B. voor, stappen te doen, om te komen tot de invoering van de verplichtingen, om op de labels der meelzakken alle gegevens en in lichtingen omtrent den inhoud der zakken te vermelden. Het hoofdbestuur w^s van oordeel, dat een en ander onmogelijk is, zelfs onge- wenscht en niet in het belang der bakkerij Ook met dit standpunt van het hoofdbe stuur ging de vergadering accoord. Na een zeer breedvoerige rondvraag werd de bijeenkomst gesloten. RIJKSPERSONEEL BIJEEN Onder leiding van den heer Vulink, voor- ziter van den Ned. R.K. Bond van Over heidspersoneel „St. Paulus", kwam dezer dagen de Centrale Groep Rijkspersoneel van „St. Paulus" te Utrecht in vergadering bijeen. Na een inleidng door den voorzitter be- fende de gevoerde actie en den huidigen stand van zaken ten aanzien der loonen en salarissen van het rijkspersoneel, werd hierover een breedvoerige gedachtenwis- seling gehouden. De vergadering sprak haar vertrouwen eenigen met het door het hoofdbestuur van den bond en de R.K. centrale gevoerde beleid. Het voortzetten van de werkzaam heden door het bureau van zes, gevormd door de in de centrale commissie voor ge organiseerd overleg in ambtenarenzaken zitting hebbende centrales, vond instem ming. Wel was er echter groote teleurstel ling over het feit, dat nog steeds geen positief en gunstig resultaat betreffen de salarisverbetering was bereikt. Gewezen werd op de budgetaire positie van het Rijk op het einde van 1937, wel ke naar de raming zeer gunstig kan worden genoemd. Het somber getinte financieel perspec tief, aangegeven door den minister van Financiën op 14 Januari j.l. in de Eerste Kamer, werd niet onderschreven. Naar deskundige meening moet de we derom ingetreden inzinking als van zeer tijdelijken aard worden beschouwd. De vergadering was daarbij bovendien van oordeel, dat het tegenover de volksge meenschap, zielkundig gezien, onjuist moet worden geacht, de contouren van het economisch leven al te donker te teekenen. De vergadeding sprak haar vertrouwen uit in het toekomstige beleid van het hoofd bestuur, dat er, in samenwerking met de R.K. centrale en het bureau van zes, op gericht zal zijn, op het juiste tijdstip de actie met kracht voort te zetten. Vervolgens werd over verschillende pun ten aangaande de positie yan het rijksper soneel van gedachten gewisseld. Bijzondere vermelding verdient, dat zeer ernstig aandacht werd geschonken aan de verhouding tusschen de loonen van de vast aangestelde en die van de op contract aangestelde rijkswerklie den. Besloten werd krachtig na te stre ven, dat naar redelijke richtlijnen en toepasing de loonen van het vaste per soneel grondslag zullen zijn voor de loonen van de op contract aangestelde arbeiders. Aandacht werd geschonken aan de posi tie van het georganiseerd overleg, bijzon der onder het departement van Defensie. Eveneens werd besproken het z.g. orga nisatieverbod, geldend aan genoemd de partement, zooals dat aan de orde gesteld werd en besproken bij de beraadslagingen over de Rijksbegrooting voor 1938. EERE-PROMOTIE VAN MINISTER SLOTEMAKER DE BRUÏINE. Prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruïne is Donderdag gepromoveerd tot doctor honoris causa van de Evangelisch-Theologische Jan Huss-faculteit te Praag. De plechtigheid geschiedde in de rechts kundige faculteit van de Karei IV-universi- teit, in tegenwoordigheid van den minister van openbaar onderwijs, Franke, den mi nister van buitenlandsche zaken, Krofta, den Nederlandschen gezant, L. Carsten, en den consul-generaal, A. M. Doorn, den chef der Fransche militaire missie, generaal Faucher, alsmede tal van andere persoon lijkheden uit de politieke, cultureele en kerkelijke wereld. Minister-president Hodza, die ongesteld was, liet zich door den ministerieelen raadsheer Caha vertegen woordigen. Verscheidene sprekers, w.o. prof. Bednar en de deken der Evangelische faculteit, prof. Zilks, gaven uiting aan de dankbaar heid van Tsjecho Slowakije en de Tsjecho Slowaaksche Gereformeerde kerk voor de gastvrijheid, die Nederland aan Comenius heeft verleend, en voor de door de Neder- landsche regeering en prof. Slotemaker in het bijzonder, verleende hulp bij den bouw van het Comenius-Mausoleum te Naarden. Na de eigenlijke promotie-plechtigheid sprak prof. Slotemaker een dankwoord. Na de rede van prof. Slotemaker werd deze gelukgewenscht door minister Franke, die te zijner eere een noenmaal aanbood. Tijdens den maaltijd werden toespraken gehouden, waarin de vriendschap tusschen Nederland en Tsjecho-Slowakije werd onderstreept. DE HEFFING OP BOTER. De heffing en de steunuitkeering op bo ter is, behoudens tusschentijdsche wijzi ging, voor de week van 27 Januari tot 3 Februari vastgesteld op ƒ0.65 per K.G. Dit nummer bestaat uit drie bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Het rapport van v. Zeeland in uittrek sel gepubliceerd. (2de blad). Een incident met Amerikaanschen am bassade-secretaris te Sj'anghai. (2de blad). De leden van den V. B. Raad betuigen hun trouw aan den Bond. (2de blad). Vechtpartijen in de Belgische Kamer. (2de blad). Koning Zog I van Albanië wil gaan trou wen. (2de blad). Hevige ontploffing in Schotland eischt 6 dooden. (1ste blad). Sport en Wedstrl'den Gabriels wint ook het wereldkampioen schap biljarten cadre 45/1. Prachtige prestaties van Jan Sweering. (3de blad). De Duitse he autocoureur Bernd Rosc- meyer doodelijk verongelukt (1ste blad). Interessante reiservaringen van de Ral- lye-rijders naar Monte Carlo. (1ste en 3de blad). PROT. CHR. AANNEMERSBOND AANVAARDT NIEUWE COLLECTIVE CONTRACT. In de te Utrecht gehouden buitengewo ne ledenvergadering van den Ned. Chr. Aannemers- en Bouwvakpatroonsbond werd het ontworpen landelijk collectieve contract voor de bouwbedrijven bespro ken. Met overgroote meerderheid heeft de vergadering zich uitgesproken vóór de aanvaarding van het nieuwe collectieve contract, dat o.m. een loonsverhooging van 2 cent over de geheele linie inhoudt. Ontslag burgemeester. Aan den heer H. Krelk, is met 1 April eervol ontslag verleend als burge meester der gemeente Krommenie, met dankbetuiging. „DER STÜRMER" IS ER WEER. HET VERBOD OPGEHEVEN. Naar men in politieke kringen ver neemt, is het verbod van het anti-semie- tische orgaan van Julius Streicher, „Der Stürmer", opgeheven. In gezaghebbende kringen wordt, vol gens Havas, verklaard, dat een nieuwe hoofdredacteur benoemd is. Streicher blijft echter eigenaar van het blad. Nader meldt Havas nog, dat gistermor gen het extra-nummer van „Der Stür mer" waarin de doodstraf tesen Joodsche rassenschenders geeischt wordt, te Berlijn te koop was. Reusachtige roode affiches noodigen de bevolking van de hoofdstad uit dit extra-nummer te koopen om zich rekenschap te geven van de misdaden der Joden tegen het Duitsche ras. DE DUITSCHE COUREUR ROSEMEYER DOODELIJK VERONGELUKT De bekende Duitsche coureur Rose- semeyer is vanmorgen bij een record poging op de autobaan Frankfurt- Darmstadt doodelijk verongelukt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1