De strijd in China
De eindelooze
Spaansehe oorlog
BUITENLAND
DONDERDAG 27 JANUARI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
de japanneezen wenschen nog
vier divisies.
Er is een goede reden om te gelooven,
dat Tokio ernstige zorgen maakt over den
tegenstand, die de Japansche strijdkrach
ten ondervinden langs den spoorweg van
Tientsin naar Poekau.
Het slechte weer en de onvoldoende
sterkte der troepen, zijn niet gunstig voor
de Japanneezen, die een veel grooter te
genstand ontmoeten, dan zij hadden ver
wacht.
Volgens een betrouwbare mededeeling
zou Matsoei Tokio om nog vier divisies
hebben verzocht.
Van Chineesche zijde wordt medegedeeld,
dat nog hevig wordt gestreden bij Woehoe.
De Chineesche troepen worden krachtig bij
gestaan door de Chineesche luchtmacht.
De Japansche oorlogsbodems bestoken de
Chineesche stellingen langs de kust van
Kwantoeng en op het eiland Hainan.
Generaal Matsoei in ongenade?
In Chineesche kringen gaat het gerucht,
dat de Japansche generaal Matsoei in on
genade zou zijn gevallen wegens de uitla
tingen, welke hij in den laatsten tijd heeft
gedaan, welke ongunstige reacties hebben
veroorzaakt in het buitenland.
De slachtoffers van den oorlog.
De lijken van tienduizend Chineezen zijn
sinds den aanvang van den oorlog in de
straten van Sjanghai aangetroffen. Zij wa
ren van ziekte en ontbex*ing gestorven.
In het gebied van Tsining wordt nog ge
vochten. De Japanneezen probeeren de om
singeling der stad te voorkomen, terwijl
Chineesche guerillatroepen de uit Yentsjau
komende Japansche versterkingen trachten
op te houden.
Japan en de buitenlanders.
Majoor Sjigekosoe van den Japanschen
generalen staf te Peking, die belast is met
het onderhouden van de betrekkingen met
de buitenlanders, heeft gisteren de verga
dering van de buitenlandsche journalisten
in de Japansche ambassade bijgewoond.
Hij hield een toespraak in verzoenenden
geest. Hij verklaarde te betreuren, dat
eigendommen van buitenlanders waren be
schadigd tijdens de militaire operaties,
doch dit kwam. volgens hem, doordat deze
eigendommen dicht bij Chineesche troepen
concentraties en depots gelegen waren.
De Japansche autoriteiten zullen evenwel
tot eiken prijs herhaling van de incidenten
voorkomen en zijn zullen na onderzoek
schadeloosstelling betalen.
Het schijnt, dat Japan de spanning met
de buitenlandsche mogendheden niet groo
ter wil maken.
Weer een incident.
Japansche soldaten zijn het huis van een
Engelschman buiten de internationale ne
derzetting te Sjanghai binnengedrongen.
Zij dwongen de bedienden met de bajonet
op het geweer hun juist ontvangen maand
loon over te geven. Van het huis woei de
Britsche vlag.
De nieuwe douane-tarieven.
In de twee voornaamste Chineesche ha
vens, welke in handen van de Japansche
troepen zijn, Tientsin en Tsingtau, zijn
reeds de nieuwe douanetarieven, welke
door de nieuwe regeering te Peking zijn
ingesteld, van kracht geworden. Niettegen
staande in theorie geen onderscheid wordt
gemaakt, worden toch de Japansche goede
ren bevoorrecht. Japan wil zijn uitvoer
naar Noord-China vergrooten in verband
met zijn slechten handelsbalans.
Verder verluidt, dat Japansche katoen-
planters in Noord-China groote hoeveel
heden katoen willen gaan verbouwen.
VERSTERKTE ITALIAANSCHE
INMENGING?
Een vermoeden van de „News Chronicle".
In de „News Chronicle" schrijft Vernon
Bartlett, dat Italië zich in de eerstvolgen
de weken uit de commissie voor de niet-
inmenging zal terugtrekken en openlijk zal
aankondigen, dat het „een einde zal ma
ken aan het bolsjewisme in Spanje".
Vernon Bartlett vervolgt: „Het langza
me verloop der krijgsverrichtingen aan den
kant van Franco en de groeiende impopu
lariteit van den Spaanschen oorlog in
Duitschland en Italië zouden de dictatoren
genoodzaakt hebben een snelle beslissing
in een of anderen zin te nemen: óf sensa-
tioneele versterking van de hulp aan de
opstandelingen óf een zich volledig terug
trekken. Mussolini zou zich reeds voor de
eerstgenoemde oplossing hebben uitgespro
ken. De Italiaansche versterkingen, die bin
nenkort naar Spanje gezonden zouden wor
den, zouden bestaan uit 50.000 man, tanks,
vliegtuigen en zwaar geschut in aanzienlij
ke hoeveelheden".
Mussolini zou van meening zijn, dat een
verwerping der niet-inmengings-politiek en
een verscherpte inmenging der fascistische
staten aanzienlijke diplomatieke voordee-
len boven Engeland en Frankrijk zouden
bieden. Men verwacht daarbij, dat deze
staten lijdelijk zullen toezien.
Leden der vroegere Baskische regeering
terechtgesteld.
De hertog van Atholl heeft er het Fo
reign Office te Londen van in kennis ge
steld, dat volgens door hem uit Spanje ont
vangen inlichtingen de rechtsche autoritei
ten te Bilbao Aleja Artaza Goya, José Rezo-
la Arratibel en Lucio Arteche Arrania ter
Begratenis-Associatie
„Ad Sanctos"
(uitsluitend voor Katholieken)
Kantoer: van Bemmelenstr 5
Tel. 3661 (bij de St. Petruskerk) Leiden
Speciaal ingerichte lijkauto voor
transporten uit Ziekenhuizen oi Sana
toria door geheel Nederland, tegen
vastgestelde tarieven.
Dag en nacht bereikbaar.
DUITSCHLAND
NIET NAAR HET
EUCHARISTISCH CONGRES
DUITSCHE KATHOLIEKEN MOGEN
NIET NAAR BOEDAPEST.
De Duitsche regeering heeft beslo
ten, een verbod uit te vaardigen voor
Duitsche Katholieken tot deelneming
aan het Eucharistische Wereldcongres,
dat te Boedapest zal worden gehouden.
In geheel Hongarije, onder alle gezind
ten en standen, heeft het besluit van de
Duitsche Rijksregeering om de deelname
der Duitsche Katholieken aan het Inter
nationaal Eucharistisch Congres van Boe
dapest te verhinderen, een diepe en pijn
lijke indruk gemaakt.
Het besluit wordt van officieel® Duit
sche zijde hiermede gerechtvaardigd, dat
de deelname der Duitsche Katholieken
eenvoudig ongewenscht is.
Het bericht, dat door het leidende Hon-
gaarsche katholieke blad „Nemzeti Ujsag"
gepubliceerd werd, heeft veel opzien ge
baard, zelfs in kringen, die tot nu toe met
het nationaal-socialistische Duitschland
sympathiseeren.
De redactie van het katholieke Middag
blad „Uj Nemzedek" (Boedapest) stelde
zich in verbinding met het Duitsche ge
zantschap, dat verdere verklaringen wei-
ger<j,e af te leggen omtrent de houding der
Duitsche regeering.
De Hongaarsche pers richt ernstige ver
maningen aan het adres der Rijksregee
ring om den godsdienststrijd niet tot het
uiterste te drijven en de vriendschappelij
ke gevoelens van Hongarije voor het Duit
sche Rijk niet geheel te verspelen.
Dr. Karl Huszar, oud-minister-president,
bestuurslid van het Voorbereidend Comité
die reeds enkele maanden net de Duitsche
autoriteiten onderhandelingen voerde,
over de deelname der Duitsche katholie
ken aan het Eucharistische Congres, ver
klaarde aan onzen correspondent, dat de
Rijksregeering hem van de ongewenscht-
heid der deelname van Duitsche Katholie
ken aan het Congres van Boedapest in
kennis had gesteld. De verklaring van den
Oud-Ministerpresident werd Woensdag in
de Hongaarsche pers gepubliceerd. Er
werd op gewezen, dat 20.000 katholieken
reeds hun deelname hadden toegezegd, en
dat Duitschland en Rusland de eenige
landen zouden zijn, die van het Congres
verwijderd zouden blijven. De Hongaar
sche publieke opinie hoopt, dat de Duit
sche Rijksregeering op haar besluit spoe
dig zal terugkomen.
TREEDT SCHACHT AF?
Als president van de Rijksbank.
Er doen te Berlijn opnieuw hardnekkige
geruchten de ronde, dat dr. Schacht zou
aftreden als president van de rijksbank,
doch deze geruchten zijn nog op geen en
kele wijze officieel bevestigd.
Men noemt baron Kurt von Schroeder
uit Keulen, de president van de Industrie-
en Handelskamer te Keulen, een oud
officier van den staf, als opvolger van
dr. Schacht.
von Schroeder is lid van den Raad van
Beheer der Bank voor Internationale be
talingen en sedert 1921 president van de
Koener Bank.
De ambtstermijn van dr. Schacht bij de
Rijksbank loopt op 17 Maart a.s. af.
dood zouden hebben veroordeeld en hun
directe terechtstelling zouden hebben, ge
last. Alle drie waren zij lid van de Béski-
sche regeering.
De Britsche regeering heeft zich direct
telegrafisch gewend tot den Birtschen han
delsagent te Salamanca, sir Ralph Hodgson,
en hem verzocht de juistheid dezer in
lichtingen na te gaan.
DE BOMBARDEMENTEN
Valladolid gebombardeerd.
Gisterochtend hebben vliegtuigen van
de regeeringsluchtmacht Valladolid ge
bombardeerd. Een zestigtal bommen werd
omlaag geworpen, een groot aantal kwam
op het weeshuis terecht. Twaalf personen
werden gedood en veertig gewond, meest
vrouwen en kinderen.
Het weeshuis werd ernstig beschadigd.
125 dooden, te Valencia.
Gistermiddag om 2 uur 40 hebben zes
rechtsche toestellen Valencia bestookt. Zij
bombardeerden eerst El Grano en ver
volgens de centrale punten der stad. Op dit
uur van den dag zijn de straten zeer be
volkt en de neerstortende bommen maak
ten dan ook talrijke slachtoffers. Ver-
scheine huizen storten in. Er vielen 125
dooden en 208 gewonden.
OOSTENRIJK
ILLEGALE NAZI-ACTIVITEIT.
Oostenrijks geduld raakt ten einde.
Staatssecretaris Zernatt, secretaris-ge
neraal van het Vaderlandsche Front, heeft
gisteravond te Salzburg een redevoering
gehouden, waarin hij o.m. zeide: „Het
oogenblik is gekomen om een einde te ma
ken aan alle dubbelzinnigheid. Ons geduld
is ten einde. Oostenrijk kent slechts Dol-
fuss, Schuschnigg en het Vaderlandsche
Front. Het nationaal-socialisme en het Va
derlandsche Front passen niet bij elkaar.
De leiders der bureaux, die gevestigd zijn
voor de binnenlandsche kalmeering des
lands moeten zich ook door dit beginsel
laten bezielen."
Voorts verklaarde Zernatt, dat de legi
timisten, wien het Vaderlandsche Front
niet zal beletten wettige propaganda te
voeren, in het Vaderlandsche Front of
daarbuiten, niet zullen moeten gelooven,
dat langs den weg der monarchie een we
dergeboorte der oude partijen of andere
avonturen uitgevoerd zouden kunnen
worden.
Het onderzoek van de politie naar «de
activiteit van het nationaal-socialistische
centrum wordt intusschen actief voortge
zet.
Uit bevoegde bron verklaart men, dat
de in beslag genomen documenten van het
grootste belang zijn en o. m. in staat zul
len stellen ir. Tavs wegens hoogverraad in
staat van beschuldiging te stellen. Uit de
documenten blijkt nl. dat hij belast was
met de daadwerkelijke leiding der Oosten-
rij ksche nationaal-socialisten als gouwlei
der. De N. S. D. P. is in Oostenrijk ver
boden.
Het is overigens in dit beginstadium
van het onderzoek nog niet mogelijk de
vraag op te helderen of, zooals het ge
rucht wil, de politie ook op het spoor is
gekomen van een plan van actie der na
tionaal-socialisten in Oostenrijk.
JOEGO-SLAVIE
DUITSCHE STUDENTENVEREENIGING
ONTBONDEN.
Uit Maribor wordt gemeld, dat de plaat
selijke Duitsche studentenvereeniging ont
bonden is door de autoriteiten, omdat zij
een activiteit ontplooid had, die buiten het
kader van haar sttauten ging.
PORTUGAL
GEEN OPSTANDIGE BEWEGING?
Een Portugeesche tegenspraak.
Gezaghebbende kringen te Lissabon ont
kennen formeel de juistheid van de in het
buitenland gepubliceerde berichten, vol
gens welke voorzorgsmaatregelen zouden
zijn genomen aan de Spaansch-Portugee-
sche grens uit vrees voor een communis-
tischen putsch.
Dezelfde kringen voegen er, na telefoni
sche inlichtingen te hebben ingewonnen te
Elvas, een stad aan de Portugeesche grens
tegenover Badajoz, aan toe, dat zij niets
weten van een opstand, die volgens de be
richten in deze stad zou zijn ontstaan en
onderdrukt zou zijn.
PALESTINA
JODEN STELLEN HULPAGENTEN AAN.
Voor eigen veiligheid.
Ter verzekering van de bescherming der
Joodsche bewoners te Jeruzalem en van
de veiligheid op den weg van Jeruzalem
naar Tel Avic heeft de regeering besloten
tot mobilisatie van duizend Joodsche hulp-
agentan, die de Joodsche wijken en de
gevaarlijke plaatsen op den weg zullen
bewake,n.
AFRIKA
DE ITALIAANSCHE MOEILIJKHEDEN
IN ABESSINIE.
Verklaring van de Abessijnsche legatie
te Londen.
In de verklaring der Abessijnsche legatie
te Londen wordt nog gezegd, dat de be
roemde Dedzjasmatsj Webrehiot meester
is gebleven in het gebied bij de Tiger.
Godsjam heeft onverwachts zijn welwil
lende neutraliteit jegens de Italianen ver
broken. Er zijn achttien officieren ver
moord, wier aanwezigheid te Debramar-
kos onder zekere voorwaarden, die de Ita
lianen meenden niet langer behoeven na
te komen, was geduld.
Als repressaillemaatregel vertrekken
dagelijks dertig tot veertig vliegtuigen in
de hoofdstad om de steden en dorpen in
de ontzettend uitgestrekte provincie Gods
jam te bombardeeren.
In Wallega en in het bijzonder te Tsjel-
lea, Cuedo en verder tot in de buurt van
Ambo (ten Zuid-Westen van Addis Abe
ba) blijven de Abessijnen den toe
stand meester.
- Fantastisch zeggen de Italianen.
In Italiaansche kringen te Londen wordt
verklaard, dat de cijfers van de Italiaan
sche verliezen in Abessinië, welke worden
genoemd, fantastisch zijn en allen grond
van waarheid missen.
Buitenlandsche Berichten
VUURWERK ONTPLOFT.
Vier dooden.
In het Mexicaansche plaatsje San Hde-
fonso heeft zich in een vuurwerk winkel een
ontploffing voorgedaan, tengevolge waar
van vier personen gedood en twee zwaar
gewond werden.
brug over de niagara ernstig
bedreigd.
Kruiend ijs dreigt de brug te vernielen.
De Fallsview Bridge, over de Niagara ri
vier, is gisteren ernstig beschadigd door
den druk van een ijsdam, welke grooter
is dan men sedert dertig jaar heeft ge
kend. De brug is voor alle verkeer geslo
ten, vooral het bruggehoofd aan de Ame-
rikaansche zijde is ernstig beschadigd.
De electrische centrale van de Ontario
Hydro Electric staat reeds acht meter on
der water, terwijl de fabriek aan alle zij
den door ijs omringd is.
Nader wordt gemeld, dat de brug over de
Niagara voorloopig van verwoesting gered
is, doordat de ijsdruk verminderd is ten
gevolge van een plotselinge verandering
van den wind. Den geheelen nacht hebben
twintig mannen, die men aan touwen had
laten zakken, gewerkt aan de versterking
van de brug met een enorme houten stel
ling.
NOORDERLICHT BELETTE ELK DRAAD
LOOS VERKEER OP KORTE GOLF.
De Noorderlicht-verschijnselen, die gis
teren in Europa waar te nemen waren, heb
ben volgens de mededeelingen van de radio-
exi tlelefoonmaatschappij en te Washington
het korte golfverkeer over den Atlantischen
Oceaan zoo goed als onmogelijk gemaakt.
De radiomaatschappijen konden tele
grammen slechts op de lange golf oversei
nen.
Opmerkelijk was, dat de z.g. daggolf van
16' meter vrijwel den geheelen nacht func
tioneerde, behalve tijdens eenige avond
uren, toen plotseling elk korte golfverkeer
onmogelijk werd.
DE ONTPLOFFINGSRAMP TE
VILLEJUIF
VEERTIEN SLACHTOFFERS.
Aan onvoorzichtigheid te wijten?
Tot dusver wordt het aantal slachtof
fers van de ontploffingsramp te Villejuif
nog verschillend opgegeven. Vermoedelijk
bedraagt het aantal dooden veertien.
Slechts drie lijken heeft men tot dusver
kunnen identificeeren. De overige resten
bevinden zich in zoodanigen staat, dat
wel geen identificatie mogelijk zal zijn
aldus de Parijsche correspondent van de
„Msb.M
Tot op honderd vijftig meter afstand van
de plaats van de ramp heeft men lede
maten gevonden.
Onder de lachtoffers bevinden zich de
hoofdscheidkundige van het laboratorium,
dat de granaten aan de militaire overheid
had over te dragen, de heer Schnitz, ver
der de commandant van de militaire ploeg,
die ze in ontvangst moest nemen, luite
nant Hauisse, de militair inspecteur, ge
detacheerd bij het laboratorium, Bot-
bouillion, twee inspecteurs-fotografen van
de gerechtelijke politie, een mobiele gar
de, voorts de militaire ploeg, bestaande
uit twee artilleristen, een civielen stoker,
twee militaire chauffeurs en vier soldaten
van de genie.
Van eenige schilders, die in het hoofd
gebouw werkten is er een zwaar gewond,
terwijl twee andere lichte blessuren op
liepen.
Het laboratorium en de bergplaatsen
van Villejuif, die een annex vormen van
het Parijsche laboratorium van den heer
Kling, zijn in het bijzonder bekend voor
den gerechtelijken dienst en daar worden
ook de gevaarlijke springstoffen behan
deld, die in beslag worden genomen.
De granaten waren opgeborgen in berg
plaatsen van gewapend beton en onder
den grond.
De militaire ploeg had om half acht
Versailles verlaten en om half tien was
men aan het opladen begonnen van twee
honderd kisten, ieder met een en dertig
granaten, dus totaal 6400 granaten, die
een hoeveelheid van in totaal een en een
kwart ton springstoffen vertegenwoordig
den.
Zooals de heer Fromentin, onderdirec
teur van het gemeentelijk laboratorum,
ons hedenavond bij de plaats van de ramp
mededeelde, waren de granaten van vrij
primitieve makelij, zoodat er weinig vei
ligheid bestond voor de manipulaties. Elk
Mgr. prof. dr. Joi. Schrijnen, hoog
leeraar aan de R K. Universiteit te
Nijmegen, is op 69 jarigen leeftijd
overleden
FELLE KOUDE IN AMERIKA.
Slachtoffers van de koudegolf.
Vele deelen van de Ver. Staten hebben
van een strenge koudegolf te lijden en te
Crocker in Zuid-Dakota zijn negen perso
nen, waaronder een kind, doodgevroren.
Men heeft een temperatuur geregistreerd
van 24 graden Celsius onder nul In vele
streken heeft de zware sneeuwval de wegen
versperd en het spoorwegverkeer stilgelegd.
KRIJGEN DE DWERGEN HUN STAD?
Naar het schijnt zijn er over de geheele
wereld verspreid, 56.000 dwergen. Eén hun
ner, wonende te Boedapest, is thans voor
nemens een stad op te richten, waar alleen
dwergen zich zullen kunnen vestigen, en
waar ook alles, zooals trams, straten, hui
zen, enz. naar hun maat zal worden ge
bouwd.
Personen van normale lengte zullen
slechts toegang verkrijgen tegen betaling
van een heffing, welke de stadskosten moe
ten dekken.
Tot dusver is het echter nog slechts bij
plannen gebleven.
denkbeeld van kwaadwilligheid moet dan
ook buitengesloten worden geacht. Het is
voldoende, dat een van de kisten een
schok heeft gekregen, om nog niet eens
te zeggen, dat men een van de kisten heeft
laten vallen, en de ramp moest' wel plaats
hebben.
De granaten moesten, zooals gezegd, aan
de militaire overheid worden overgedra
gen, die ze in veiligheid zou brengen.
Er is reeds vele jaren geprotesteerd te
gen de aanwezigheid van een gevaarlijk
laboratorium in de dichtbevolkte ban-
lieue en reeds is dan ook een interpella
tie aangekondigd. De heer Kling, direc
teur van het gemeente-laboratorium, had
reeds vaak de overplaatsing gevraagd.
Het aantal gewonden, dat in de zieken
huizen is opgenomen, bedraagt acht. Een
der omwonenden, een vrouw die dicht bij
de plaats van de ramp woonde, is krank
zinnig geworden.
Slechts enkele schilders, die in 't hoofd
gebouw aan het werk waren, en een van
de ingenieurs, die bij de oplading tegen
woordig was, maar zich op het oogenblik
van de ramp juist achter 'n muur bevond
die overeind is gebleven, hebben verkla
ringen afgelegd, die overeenstemmen met
de waarnemingen van drie boomsnoeiers,
die in een nabijgelegen bosch aan het
werk waren, namelijk dat zich eerst een
kleine ontploffing voordeed, gevolgd door
een vrij langdurige groote en verschillen
de kleinere explosies.
De plaats van de catastrofe is als een
schoongebrande plek. Van den opstand
boven de springstofbergplaats is niets
overgebleven.
Een van de lijken werd deerlijk ver
minkt op het dak van een der nevenge
bouwen gevonden. In een boom tot op
honderd vijftig meter van het laborato
rium vond men weggeslingerde ledematen.
Een aanzienlijk aantal van de omwo
nenden zijn licht gewond, meestal door
glasschreven.
De laboratoria waren gevestigd in zeer
lichte gebouwtjes, zooals voorschrift is bij
de behandeling van springstoffen.
De granaten waren voor het overgroote
deel afkomstig van de geheime wapen
bergplaats van de C.S.A.R. in de Rue St.
Lazare, die tien dagen geleden werd ont
dekt, en als men bedenkt, dat die straat
een van de drukste verkeerswegen van de
binnenstad is, vlak bij de Gare St. Lazare
gelegen, dan kan men zich een voorstel
ling maken van het gevaarlijke gedoe der
roekelooze onderneming, die dus ook Pa
rijs zelf aan de mogelijkheid van catastro
fes blootstelde.
