DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
LUCHTVAART
Land- cn Tuinbouw
29ste Jaargang
DONDERDAG 27 JANUARI 1938
No. 8940
S)e £cld6clvc00ij^<mt
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi) vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent Der week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone Advertentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Gezinsloon
en ondersteuning
In een drie-star vroeg de redactie van
de „Leidsche Courant" de aandacht van
de lezers voor de door den Minister van
Sociale Zaken geïnstalleerde staatscom
missie betreffende de werkloozenzorg. De
ze gevraagde belangstelling is niet ten on
rechte. Zij dient zelfs verder te gaan en
zich ook uit te strekken tot de met dezen
maatregel nauw verbonden voornemens
der regeering betreffende de kinderbij
slagwet en wijziging van de huidige steun -
norrnen.
De zorg voor het groote gezin krijgt
steeds meer de belangstelling van de re
geering. Iets waarover wij katholieken
ons slechts kunnen verheugen.
Het gebied, waarover de belangstelling
voor het groote gezin zich uitstrekt, is
veelomvattend, doch wij willen ons thans
beperken tot hetgeen „Sociale Zaken" ons
wil geven.
En hierbij zijn twee belangrijke feiten
te onderkennen, schijnbaar los van elkaar
staande, doch in werkelijkheid zeer nauw
aan elkander verbonden. Wij doelen hier
met name op de in bewerking zijnde re
geling van het werknemersloon in den
vorm van een kinderbijslagfonds en de
toekomstige herziening der steunnormen.
Eenieder, die op het gebied der steun-
verleening geen vreemdeling is, zal moe
ten toegeven, dat de bestaande steun
maatregelen op zwakke peilers staan en
sterk gaan in de richting van vernieu
wing en aanpassing aan de ideeën van
Minister Romme.
Deze Minister, die blijkbaar niet voelt
voor halve maatregelen, heeft in kort
tijdsbestek reeds zooveel op stapel gezet,
wat speciaal door onze R.K. Staatspartij
werd voorgestaan, dat wij niet kunnen na
laten een en ander in het kort de revue
te laten passeeren.
Minister Romme zet thans in daden om,
wat hij jaren terug als veronderstellingen,
als ideeën heeft verkondigd.
Grijpen wij terug in de geschiedenis.
Op 13 Juni 1931 werd in de vergadering
van den Partijraad van den R.K. Staats-
padtij o.m. behandeld een inleiding van
den tegenwoordigen Minister van Sociale
Zaken, Minister Romme, over gezinsloon.
De overeenkomst tusschen hetgeen toen
gesproken en als wenschelijk werd ken
baar gemaakt en de maatregelen van de
regeering vertoonen een opmerkelijke ge
lijkenis.
In de korte samenvatting van zijn inlei
ding zegt Prof. Romme: „Een oplossing in
de richting van het rechtvaardig minimum
loon zal moeten worden gezocht door
vorming van een wettelijk gefundeerd,
door de betrokkenen beheerd kinderfonds,
gevormd allereerst door de uit de bedrij
ven komende premies, waarbij de Staat
door een bijdrage tot deelneming prikkelt.
Uit dit fonds zal iedere werkgever zijn ge-
heele personeel een uitkeering kunnen
verzekeren.
Ook voor de gezinnen van „kleine zelf
standigen" heeft de overheid een gelij
ke taak".
Het loon van den arbeider behoort zoo
danig te zijn, dat het hem en zijn gezin
voorzien kan in het levensonderhoud-
Hieruit volgt, dat het loon van den werk
nemer in twee deelen valt te onderschei
den: de middelen tot instandhouding van
het arbeidsvermogen en de beloonitig
voor den gepresteerden arbeid. Het eerste
houdt verband met de gezinssterkte en
een collectieve regeling van premiehef
fing zal vooral deze factor „instandhou
ding arbeidsvermogen" binnen haar ter
rein trekken. Om tot deze collectieve ver
zekering te kunnen geraken merkt prof.
Romme in zijn inleiding het volgende op:
Om toe te kunnen passen het beginsel,
dat in het loon zit het noodige bij ziekte,
bij invaliditeit, bij ouderdom is men dan
ook ertoe moeten komen, om te hulp te
nemen de verplichte verzekering. De
werkgever heeft niet een hooger mini
mum-loon uit te keeren aan den bij hem
in dienst zijnden arbeider, die meer ge
plaagd wordt door ziekte, dan aan zijn
gezonder-aangelegden werknemer; per
arbeider wordt, als loon, betaald een pre
mie, die voor den een en voor den ander
niet hooger of lager is in verband met
meer of minder goeden gezondheidstoe
stand. Maar die premie is zoodanig (of
moet zoodanig zijn), dat het totale door
de collectiviteit der werkgevers opge
brachte premiebedrag toereikend is, om
den arbeider bij elk „gewone" ziekte de
middelen te doen hebben, om zich en zijn
gezin in stand te houden. En is het de
collectiviteit der werkgevers, die dit
loon-deel betaalt de collectiviteit der
arbeiders is het, die het ontvangt; niet de
individueele arbeider heeft vrijelijk over
dit deel van zijn loon te beschikken; het
strekt om ie voorzien bij ziekte van hem,
wien de ziekte overkomt.
Zoo is het bij ziekte, zoo is het ook bij
ouderdom. En zoo behoort het ook te zijn
ten aanzien van de grootte van het gezin."
Men had niet kunnen denken, zelfs
Min. Romme niet, dat reeds thans de tijd
rijp was voor verwezenlijking dezer
ideeën.
In 1921 werd door A. Stolk (enkele be
schouwingen over het gezinsloon) gewe
zen op d?n achterstand, welken ons land
had op het punt van de kinderbijslagre
geling; Minister Romme verklaart in 1931
dat er nog steeds een achterstand is, wel
ke geenszins kleiner geworden is. De de
mocratie heeft blijkbaar op dit punt niet
voldoende kunnen doorwerken.
Theoretisch achtte Minister, toen pro
fessor Romme, een regeling van verplich
te deelneming door werkgevers en arbei
der het beste. Op het terrein der practi-
sche mogelijkheden durfde de professor
zich, omdat hij ver stond van de praktijk
der landspolitiek, niet wagen.
Wie den inhoud der nieuwe regeling
inzake de kinderbijslagen kent, weet dat
Minister Romme hierin zijn vroegere ge
dachten belichaamd heeft.
De groote gezinnen zullen dus eerlang
een hooger loon te incasseeren krijgen.
Een loon, afhankelijk gesteld van de
grootte van het gezin. Verheugend is zulks.
Voor den arbeider worden rechten ge
schapen, welke voor andere groepen reeds
golden. Al mag niet onkend worden, dat
er reeds vele bedrijven in het land zijn,
die het kinderbijslagstelsel kennen (Mr. v.
Haastert noemt in den R.K. Boeren- en
Tuindersstand van 13 Januari jl. dit aan
tal 2000 met 620000 arbeiders), een alge-
meene doorvoering zal eerst mogelijk zijn
indien de wet sancties geeft.
De verbetering van de loonen voor de
groote gezinnen zal zijn weerslag hebben
op de steunnormen.
De staatscommissie betreffende de
werkloozenzorg heeft o.m. te onderzoe
ken in hoeverre verband gelegd moet wor
den tusschen steun en vroegere inkom
sten, tusschen steun en gezinsbehoeften
Bij het verkrijgen van een oplossing, wel
ke aansluit aan het kinderbijslagstelsel
zullen de steunnormen, vooral voor de
groote gezinnen gewijzigd behooren te
worden en wel in stijgende lijn.
De steun houdt thans nauw verband met
het loon, dat in het vrije bedrijf verdiend
kan worden. Dit begrip is vrij rekbaar.
Vele gemeentebesturen nemen, gemaks
halve, een uniform loon aan voor elke
vakgroep. Variaties worden niet gezocht.
Eveneens stelt men zich in op het werke
lijk verdiend loon van den werklooze. Van
een gezinsverband is bij de beoordeeling
van den steun niet altijd sprake.
Gemeentebesturen zullen wellicht rede
neeren als volgt: De Minister bereidt
maatregelen voor ten behoeve van een be
tere loonbasis voor de werknemers, tevens
vindt een onderzoek plaats naar de ver
houding van steun en loon, dus wij wach
ten gerust de komende maanden af. Niet
zoo denkt de Minister er over. Deze vindt
een gewijzigde aanpassing van steun aan
loon urgent.
Reeds in December van het vorig jaar
deed Zijne Excellentie een circulaire uit
gaan, waarin hij de gemeentebesturen wees
op het loon, dat bij de berekening van den
steun in aanmerking behoorde te worden
genomen.
Het loon, aldus den Minister, is afhan
kelijk te stellen van 'en levensstandaard
van den betrokkene (individueel dus).
Voor kostwinners valt hieronder bijvoor
beeld de grootte van het gezin.
Het is duidelijk, dat de Minister zoo
spoedig mogelijk aanpassing wenscht aan
zijn in verschillende ontwerp-regelingsn
vastgestelde criteria over het gezinsloon.
Dezer dagen bevatten de kranten een
bericht, dat de regeering sedert eenigen
tijd onderzoekt of binnen het kader van de
door haar gevolgde politiek inzake de
steunmaatregelen nog de mogelijkheid
aanwezig is voor verruiming van steun
voor bepaalde groepen van werkloozen,
dit in verband met de loonklasse en gezins
grootte. Met andere woorden, het gezins
loon zal basis kunnen worden voor de be
rekening van den steun. Het gevolg hier
van zal zijn, dat de steunnormen voor de
groote gezinnen zullen rijzen. Dit is ver
blijdend. De basis, waarop de maximale
steun is berekend, heeft nimmer geheel
onze instemming kunnen hebben. Zij was
te abstract. Het kon echter moeilijk an
ders, omdat in de weergave van het loon
bedrag geen eenheid bestond. Alleen de
wet, en dit begreep de regeering, kon red
dend optreden.
Bij het nader bezien van de schalen van
steunberekening in de negen klassen, be
merken wij, dat b« bepaalde loonen het
maximale steunbedrag bereikt wordt.
Heeft men nu 8 kinderen of 10, het steun-
V Consequent Katholiek
Kardinaal Mundelein, aartsbisschop van
Chicago, kan scherpe redevoeringen houden.
Zoo heeft hij dezer dagen weer een rede
gehouden, die in de geheele Amerikaan-
sche pers besproken wordt.
In deze rede is de Kardinaal opgekomen
voor de rechten van de arbeiders. Onze
plaats is, zoo zeide hij, achter de arbeiders
en achter de armen.
En de Kardinaal waarschuwde speciaal
voor degenen, die huichelen mèt de
Kerk te zijn, voor hen, „die tegen het
communisme te keer gaan en zelf sociale
onrechtvaardigheid bedrijven". Ja, dat
zijn gevaarlijke lieden; en, als dezulken
katholiek zijn, trouw ter kerk gaan, tot de
vooraanstaanden van een parochie wor
den gerekend en ook als zoodanig worden
bejegend en geëerd, dan wordt er zooveel
ergernis gegeven door .de inconsequentie in
hun levensgedrag! En 't moet aan het ka
tholieke volk, aan degenen, die geen aard-
sche goederen bezitten, duidelijk worden ge
maakt, dat zulk een gedrag in strijd is met
de leer der Kerk.
Als wij tegen het communisme iets wil
len bereiken, aldus kardinaal Mundelein,
moeten wij iets practisch doen. Dat prac-
tisch doen, moet uiting vinden in onze
levenshouding, in onze eigen gedragingen
en in onze practische beoordeeling van an-
derer gedrag.
Wij moeten trachten, ernstig trachten,
consequent katholiek te zijn!
bedrag verandert niet. Dit voelt onbillijk
aan. Een varieerend loonbedrag kan dit
voorkomen. Bij invoering van een stelsel
waarbij als loon wordt genomen hetgeen
voor den gepresteerden arbeid wordt ont
vangen, vermeerderd met de toelage uit
het kindertoeslagfonds, wordt in bijzon
dere mate tegemoet gekomen aan het
thans bestaande bezwaar voor de groote
gezinnen.
De „Sociale" maatregelen van Minister
Romme stemmen tot tevredenheid.
„Minister Romme, overtuigd en doortas
tend man als hij is, vervolgt zijn rechten
weg naar de verwezenlijking van de door
hem aangekondigde plannen van maat
schappelijke hervormingen en voorzienin
gen" schrijft de „Opmarsch" in haar or
gaan van 20 Januari jl.
De „Maasbode" (24 Januari jl. avond
blad) constateert, dat minister Romme
vaart achter zijn werk zet.
„De Haagsche Post" krijgt van een ha-
rer lezers te hooren, dat Minister Romme
den tijd niet achteruit zet, doch den juis-
ten tijd aangeeft.
Het gezin en met name het groote gezin
heeft de belangen in handen van zulk een
minister veilig gesteld. De Bond voor
groote gezinnen kan tevreden zijn en wij
gunnen hem dit.
Wel prijken in „neutrale" bladen ad
vertenties om adhaesie te betuigen aan
een actie tegen het wetsontwerp tot be
perking van den arbeid van de gehuwde
vrouwen; wel gaan hier en daar stemmen
op tegen een verzwaring van lasten op het
bedrijfsleven, doch bij dit alles wordt mis
kend het doel der ontwerpen. Wij jui
chen deze sociale hervormingen van harte
toe. Zij passen, zij behooren te passen in
een stelsel van een christelijke regeering.
Rustig wachten wij het resultaat der
verschillende commisies af, verzekerd als
wij zijn, dat hier en daar nog wel wat
geschaafd zal worden. De groote lijnen
blijven echter en wanneer onze maatschap
pij „geordend" is, dan zullen wij weten aan
wie wij onzen dank verschuldigd zijn.
Woubrugge. SCHAMINEé.
HET MOND- EN KLAUWZEER IN
BELGIë.
Inspuitingen van bloed van herstellend vee.
BRUSSEL, 27 Jan. (ANP). Tot nu toe is
een groot aantal runderen, die lijdende zijn
aan mond- en klauwzeer, ingespoten met
bloed van herstellend vee. Deze behande
ling heeft in 90 van de 100 gevallen goede
resultaten opgeleverd, aldus het „Laatste
Nieuws", en de veeartsen, die haar van het
begin af toepasten, nemen meer en meer
tot deze methode hun toevlucht.
Ook werd ondervonden,, dat de herstel
lende dieren, van welke het bloed afgetapt
werd, voordeel trekken uit deze bloedaf-
tapping, vooral indien het herstel traag vor
dert.
DAME VAN HAAR KOFFER MET
WAARDEVOLLEN INHOUD BEROOFD.
De commissaris van politie te Amsterdam
ontving van de Kriminal Polizei te Zürich
bericht, dat op 18 dezer uit een sneltrein
tusschen Zürich en Gneisenau een licht
bruine leeren handkoffer werd ontvreemd
ten nadeele van mej. Therese Pfotenhauer,
wonende te Laren (N.-H.).
In dezen koffer bevonden zich een platina
ring met een kleine brillant, een platina
hanger met groote robijn en bijbehoorende
ketting, voorzien van kleine brillanten, een
paar oorbellen met groote Japansche parels,
een massief gouden kettingarmband, pl.m.
6 c.M. breed, een broche van onyx met
twee half-edelsteenen en brillanten, een
paarlen armband met dikke platina draad
met ongeveer dertig parels in verschillen
de grootten. De sluiting bestaat uit een
groote parel, een kleine paarlen armband,
paarlen ketting, een platina ring, met bril
lanten bezet, een platina horloge met klei
ne brillanten en kleine saffieren.
Al deze sieraden, waarvan de waarde
10.420 Zwitsersche francs bedraagt, bevon
den zich in een rood-leeren etui met den
firmanaam Garcia A.G., l'Opera, Paris.
Verder bevonden zich in dezen koffer
een aantal broches, clips, enz. voor avond
kleed ing.
OUDE VROUW AAN BRANDWONDEN
BEZWEKEN.
Gistermiddag omstreeks 5 uur heeft in
een woning aan den Parallelweg te Den
Haag, een droevig ongeluk plaats gehad,
waarbij de 65-jarige mej. M. de V. het
leven heeft verloren.
De oude vrouw zat bij de kachel de
krant te lezen. Op een gegeven moment
viel zij in sïaap, waardoor de krant uit
haar handen gleed en tegen de brandende
kachel viel, met het noodlottige gevolg,
dat het papier in brand vloog. De kleeren
van de vrouw vatten eveneens vlam, zoo
dat zij ernstige brandwonden bekwam.
De G. G. D. vervoerde haar naar het
ziekenhuis aan den Zuidwal, waar zij he
denochtend aan de bekomen verwondin
gen is overleden.
Het brandje, dat in de woning was ont
staan, werd met een emmer water ge-
bluscht.
EEN ONVRIJWILLIGE PARACHUTE
SPRONG.
Uit San Francisco wordt gemeld: Nadat
een leermeester in Californië met een
leerling-vlieger een oefenvlucht had on
dernomen en ook eenige loopings had ge
maakt, kwam hij bij zijn landing tot de
ontstellende ontdekking, dat zijn leerling
uit het toestel verdwenen was Deze
laatste verscheen echter weldra op het
vliegveld, en verklaarde in de lucht in
slaap te zijn gevallen en daarbij vergeten
te hebben zich in zijn stoel vast te bin
den.
Bij een der loopings werd hij uit het toe
stel geworpen, waardoor Jiij ontwaakte.
Instinctmatig trok hij zijn valscherm open,
waarna hij veilig landde.
TULPENTENTOONSTELLING TE
's-GRAVENZANDE.
Gisteren is te 's-Gravenzande geopend
een tulpententoonstelling, georganiseerd
door de afd. Westland van de Alg. Vereen,
voor Bloembollencultuur in samenwerking
met de Westlandsche Bloembollenkwee-
kersvereen. „Floralia".
De prijzen werden als volgt toegekend:
Eereprijs mooiste inzending: J. H. Vare
kamp, zilveren beker, uitgeloofd door de
N.V. Bloembollenhandel v.-h. L. v. Staal
duinen Jr. Extraprijs voor collectie met
meeste nieuwe soorten: Gebrs. Eggink,
V oorschoten; extraprijs voor beste
handelsinzending: fa. Waling v. Geest en
Zonen te 's-Gravenzande. Eerste prijs beste
inzending vroege tulpen: fa. Waling v.
Geest en Zonen. Voor de beste 8 soorten
Mendel-, Triumph- en Darwintulpen: eer
ste prijs J. H. Varekamp, 's-Gravenzande,
tweede prijs: Gebrs. Eggink, Voorscho
ten. Derde prijs: fa. Waling v. Geest en
Zonen. Vierde prijs: fa. C. Nieuwenhuis
te L i s s e.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De Duitsche regeering heeft de deelne
ming der Duitsche Katholieken aan het
Eucharistisch Congres te Boedapest ver
boden. (2de blad)
De Italiaansche moeilijkheden in Abes-
sinië. (2de blad).
Nadere bijzonderheden over de ontplof
fingsramp te Villejuif. (2de blad).
Wil Mussolini ingrijpen in het Spaan-
sche conflict? (2de blad).
Binnenland
Op een onbewaakten overweg bij Apel
doorn is gisternamiddag een auto door
een trein vermorzeld, terwijl de twee in
zittenden den dood vonden. (3de blad).
Sport en Wedstrijden
De tocht der automobilisten naar Monte
Carlo. (3de blad).
DE PRINSES MAAKT EEN RIJTOER.
Hedenmiddag omstreeks half drie
is Prinses Juliana aan de achter
zijde van het paleis uitgereden om
een korte rit per auto door de om
geving van Baarn en Soest te ma
ken.
ROND HET PALEIS SOESTDUK.
Men schrijft uit Baarn:
Om half twaalf hedenmorgen was de
auto van den Prins nog niet voorgereden en
men uitte reeds het vermoeden dat Z. K.
H. vandaag niet zou uitrijden. Was het om
dat de wegen glad waren of was het omdat
zijn aanwezigheid op het paleis noodzake
lijk was? Een ieder verkeerde in spanning.
Deze verdween echter, toen tegen kwart
voor twaalf de Cord van~ Prins Bernhard
uit de garage werd gereden en voor het
paleis werd gebracht. Enkele oogenblik-
ken later verscheen de Prins op het bor
des en nam in den wagen plaats, naast den
chauffeur.
De auto verdween in de richting van
den Amsterdamschen straatweg.
Enkele oogenblikken later kwam een an
dere auto, het paleispark binnenrijden. Het
was de wagen van dr. J. de Groot. Hij was
vanochtend reeds vroeg uitgereden en
keerde eerst tegen twaalf uur terug.
Onder de personen, die geruimen tijd
voor het paleis hadden gestaan, waren er
enkelen, die beweerden, dat zij de Prinses
in den tuin hadden zien wandelen. Zeker
heid hieromtrent was niet te verkrijgen.
Men verzekerde ons, dat de gezondheids
toestand van H. K. H. uitstekend is.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De Engelsche „News Chronicle" spreekt
het vermoeden uit, dat Mussolini zou wil
len overgaan tot een verscherpte inmen
ging in Spanje. Het zou inderdaad niet
verwonderlijk zijn; als Mussolini zijn ge
duld verloor, want de burgeroorlog duurt
eindeloos. Italië heeft reeds heel wat „vrij
willigers", vrijwillige soldaten, vrijwillige
vliegtuigen, vrijwillige kanonnen en vrij
willige geweren naar Spanje gezon
den en desondanks komt Franco nog niet
vooruit. Italië heeft zich weliswaar ge
bonden aan het niet-inmengings verdrag,
maar het is een klein kunstje om zich daar
van weer los te maken. Veel tegenstand
van den kant der mogendheden ducht Mus
solini niet. Hij heeft wel meer de tegen
kanting der andere mogendheden getrot
seerd. Is derhalve een dergelijke wending
in den Spaanschen burgeroorlog geenszins
ondenkbaar, van den anderen kant moet
men niet vergeten, dat het slechts een
veronderstelling is van de „News Chro
nicle", zoodat we nog even dienen af te
wachten, of die voorspelling werkelijk
heid wordt.
Mogen we de Abessijnsche legatie te Lon
den gelooven, dan hebben de Italianen in
Abessinië met groote moeilijkheden te
kampen. Het land zou nog allesbehalve
gepacificeerd zijn. Speciaal in de uitge
breide provincie Godsjam zou de tegen
stand tegen de Italiaansche overheersching
nog zeer groot zijn. Van Italiaansche zijde
worden de cijfers der Italiaansche verlie
zen in Abessinië fantastisch genoemd,
maar in deze tegenspraak wordt toch niet
ontkend, dat er in Abessinië nog gevoch
ten wordt.
