De vreemdelingen onder
Japansch gezag
Generaal Mafsoei erkent
geen concessies
Dc worsteling in
Spanje
BUITENLAND
LUCHTVAART
Nieuwe uitgaven
Wilt U iets weten?
SPORT
MAANDAG 24 JANUARI 1938
DE LEIBSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 13
DE GENERAAL NEEMT GEEN BLAD
VOOR DEN MOND.
Het Japansche politieke tijdschrift „Kai-
zo" publiceert een interview met generaal
Matsoei, den chef der Japansche troepen
in China, die daarin een helder overzicht
geeft van zijn voornemens ten aanzien van
Sjanghai en van de organisatie in Midden-
China.
In beginsel, aldus Matsoei, erken
ik niet de neutraliteit der buiten-
landsche concessies, en versta het
zeer wel, zelf de Chineesche souve-
reiniteit over die concessies uit te
oefenen. Ik heb nooit orders aan
mijn regeering gevraagd en alles
wat hier gebeurt speelt zich af
onder mijn volkomen verantwoor
ding. De vreemdelingen, zoo ver
volgde hij, zullen gedwongen wor
den het Japansche gezag te erken
nen, wanneer de Japanners met
vastberadenheid gaan optreden.
Onder de Chineezen van Sjanghai was
reeds een neiging ontstaan om het vol
dongen feit te erkennen, toen het ongeluk
kige incident met de „Panay" plaats greep,
dat een hinderpaal vormde voor de verwe
zenlijking van mijn plan. Ik denk evenwel,
dat de groepen, die zich binnenkort zul
len vormen, deze politiek zullen begun
stigen.
Wij behoeven de vreemdelingen niet on-
noodig in hun gevoeligheden te kwetsen,
maar wij behoeven hen ook niet te vree
zen. Japan moet zijn kracht toonen, zooals
het dit deed tijdens het défilé zijner troe
pen in de concessies. In de toekomst zal
het een gunstige gelegenheid aangrijpen
om iets van dezen aard te doen.
De vertegenwoordiger van de „Kaizo"
vroeg vervolgens Matsoei of hij de auto
riteit van de nieuwe regeering te Peking
wilde uitbreiden tot Centraal China. Mat
soei antwoordde hierop, dat dit onmoge
lijk was. In Centraal China moet ook een
autonome regeering worden ingesteld en
dit zal veel tijd eischen. Te Sjanghai be
vindt zich op het oogenblik iemand, die
het goede oogenblik afwacht, doch dit is
nog niet gekomen.
Vervolgens verklaarde Matsoei, dat er
aanduidingen zijn, dat China zijn strijd-
geest verliest en vrede verlangt. Misschien
zullen de gevechten ten einde zijn, na klei
ne gevechten langs den spoorweg Tient
sinPoekauLoenghai. Rekening houdend
met de mentaliteit van de Chineezen moet
Japan zich evenwel niet haasten en den
tijd gelegenheid laten de zaken te regelen.
Op de vraag over de opportuniteit van
een aanval op Groot-Brittannië antwoord
de Matsoei: „Wij zullen allen doen, wat
wij moeten doen."
De diplomaten zijn voorzichtiger.
Vermoedelijk teneinde de internationale
weerklank van generaal Matsoei's uitlatin
gen te verzachten, publiceerde de Japan
sche ambassade te Parijs (het artikel uit
de „Kaizo" was door Havas verspreid),
gisteravond het .volgende communiqué:
„De Japansche ambassadeur ont
ving geen officieele bevestiging
van het onderhen dat generaal
Matsoei zou hebben toegestaan
aan een journalist van het tijd
schrift Kaizo.
Het onderhoud zou hebben
plaats gehad vlak na de inneming
van Nanking; in een koortsachtige
atmosfeer die volgde op de bloe
dige veldslagen. De generaal zal
vermoedelijk het standpunt van
den soldaat hebben vertolkt. Be
treffende de Japansche politiek zal
de internationale meening slechts
rekening moeten houden met de
verklaringen der keizerlijke re
geering, die alleen verantwoorde
lijk is."
Plannen van de Chineesche regeering.
De Chineesche regeering heeft plannen
gemaakt om in de Zuid-Westelijke provin
cies een basis te maken voor langdurige
verdediging. Het is mogelijk, dat binnen
kort de Chineesche troepen van het front
terug zullen worden getrokken.
Deze provincies, welke rijk zijn aan na
tuurlijke hulpbronnen en verdedigd door
hooge bergketens, zijn ideaal voor verde-
digings-doeleinden.
De krijgsverrichtingen.
De rust aan het front van den Tientsin-
Poekauspoorweg is gisteren verbroken
door een bij verrassing door de Chinee
zen geopenden aanval. De Chineezen be
weren Liangsiatien op 13 mijl ten Zuiden
van Jengtsjau te hebben heroverd, doch
drt is nog niet bevestigd.
Voorts zijn de Chineezen tot het offen
sief overgegaan met Tsining als doel,
waarheen zij uit het Westen en Zuiden
oprukken. Sporadische gevechten worden
geleverd ten Zuiden van Pengpoe.
Gisteren hebben Chineesche vliegtuigen
twee maal een aanval gedaan op Woehoe.
Volgens Japansche mededeelingen echter
werd geep schade aangericht en vielen
geen slachtoffers.
Russisch consulaat generaal in Hankau
afgebrand.
Het Russische consulaat-generaal te Han
kau, waar ook de Russische ambassade se
dert de ontruiming van Nanking was on
dergebracht, is gisteravond volkomen af
gebrand. Het vuur breidde zich met ra
zende snelheid uit. Men gelooft algemeen
aan brandstichting.
Incident in de Fransche wijk
te Sjanghai.
Bij een bank in de Fransche wijk te
Sjanghai, verschenen Zaterdagmorgen
twee Chineezen, die verklaarden door de
Japanneezen tot administrateur te zijn be
noemd en overdracht van de boeken en de
fondsen eischten. Zij waren vergezeld van
agenten van het door de Japanneezen in
gestelde gemeentebestuur, van kolonel
Kita, chef van den politieken dienst van
het Japansche leger, en van een tweeden
Japannees. Toen zij het gebouw wilden
bezetten, verzette de Fransche politie zich
daartegen. Hoewel de kwestie op het
Fransche consulaat werd geregeld, heeft
dit toch een protest bij het Japansche con
sulaat-generaal ingediend.
De Missies onder Japansche bezetting.
De Chineesche katholiek Yi Wen Liang
heeft verklaard, dat de Japansche verze
kering aan het Vatikaan, dat de Katholie
ke missies in China niet te lijden zullen
hebben onder de Japansche bezetting van
China, geen waarheid bevat. Volgens Yi
hebben de missies in het door de Japan
sche troepen bezette gebied practisch alle
vrijheid verloren. Yi wees erop, dat ver
scheidene missiestaties door bommen zijn
getroffen, welke door Japansche vlieg
tuigen werden geworpen.
Britsche arbeiders boycotten
Japansch schip.
Ondanks de uiterste pogingen der lei
ders van den vakbond, hebben de haven
arbeiders te Middlesborough (Engeland)
geweigerd de lading ijzeren en stalen goe
deren aan boord van het Japansche schip
„Haroena Maroe" te brengen, zoodat het
vaartuig Zaterdag ongeladen is moeten
vertrekken.
DE STRIJD OM TERUEL.
Generaal Queipo de Llano heeft Zater-
oagavond voor de radio verklaard, dat de
rechtsche troepen voor Teruel uit het Noor
den en het Zuiden oprukken. De regee-
ringstroepen werden overal achteruitge
dreven en achtervolgd. Zij lieten honder
den dooden op het slagveld achter en vele
manschappen van de regeeringstroepen
werden krijgsgevangen gemaakt.
SALAMANCA ZWAAR
GEBOMBARDEERD.
Zaterdagmiddag is Salamanca door een
20-tal vliegtuigen van de regeering gebom
bardeerd. Aanvankelijk werd gemeld, dat
elf personen waren gedood, diooh later
bleek, dat het aantal slachtoffers veel hoo-
ger moest worden geraamd. Volgens mede
deelingen van zekere personen zouden 225
menschen gedood zijn en meer dan 400 ge
wond.
Twintig bommen zouden op de stad ge
vallen zijn, een vijftiental in de naasten
omtrek. Twee bommen kwamen terecht in
de nabijheid van het hotel, waar vrijwel
alle buitenlandsche vertegenwoordigers zich
gevestigd hebben.
Twee Fransche dorpen op rechtsche
bommen getracteerd!
Gistermiddag hebben veertien rechtsche
vliegtuigen een luchtaanval op Perpignan
ondernomen. Zij lieten to't tweemaal toe
op verscheidene plaatsen een dertigtal
bommen vallen. Een hiervan kwam terecht
op een hotel, waar-bij een aantal personen
om het leven kwamen.
Tweemaal vlogen de machines over
Fransch grondgebied, waarbij zij boven
Osseja en Angoustrine een tiental bommen
lieten vallen. In de Fransche dorpen werd
werd niemand gewond.
Het doel van het rechtsche bombardement
van Puigcerda schijnt te zijn geweest de
spoorwegverbinding met Frankrijk te ver
breken. De spoorlijn zou inderdaad zijn ver
nield. Bovendien zijn verscheidene villa's
verwoest. Het bombardement duurde tien
minuten. De vliegtuigen keerden toen boven
Fransch grondgebied en verdwenen. Ook
Figueiras is gebombardeerd. Hier zijn het
station en het centrum der stad getroffen.
DUITSCHLAND
DE „STUERMER" VOOR ONBEPAALDEN
TIJD VERBODEN.
Het door Julius Streicher uitgegeven an
ti-Joodsche blad „Der Stuermer" is voor
onbepaalden tijd verboden. De autoriteiten
verklaren den reden voor dezen maatregel
niet te kunnen opgeven.
Men weet, dat het laatste nummer van
den „Stuermer" door de politie in beslag
was genomen. In dit nummer beschuldig
de Streicher het deviezenbureau er van,
buitenlandsche deviezen te hebben ver
schaft aan Joden om hen in staat te stel
len, Duitschland te verlaten. De speciale
editie van den „Stuermer", welke voor 21
Januari was aangekondigd onder den titel
„De doodstraf voor de rasschender", is
nog niet verschenen. Streicher was Zater
dag in Munchen aanwezig bij de opening
door Hitler van de eerste Duitsche ten
toonstelling van Bouwkunde.
FRANKRIJK
DE ONTDEKTE GEHEIME WAPEN-
VOORRADEN.
De „Matin" berekent, dat in verband met
de Csar-affaire de volge? de hoeveelheden
wapenen en munitie in beslag zijn geno
men:
16 machinegeweren, 250 automatische ge
weren, 400 geweren, 100 revolvers, 8000
handgranaten, 350.000 patronen van elk ka
liber, 175 K.G. ontplofbare stoffen, ver
der telefoondraad, electrische zoeklichten,
enz.
MEVROUW BLUM OVERLEDEN.
Zaterdag is mevrouw Thérèse Blum, de
echtgenoote van den leider van de socia
listische partij en oud-minister-president
Léon Blum, overleden. Zij stierf omstreeks
acht uur Zaterdagavond in het ziekenhuis,
waar zij een operatie had ondergaan.
OOSTENRIJK
NAT. SOCIALISTISCH WAPENDEPOT
ONTDEKT.
In de nabijheid van de gevangenis van
Steyr in Opper-Oostenrijk is een maga
zijn van ontplofbare stoffen en nat. socia
listisch propagandamateriaal ontdekt. Door
het onderscheppen van een boodschap in
cijferschrift, afkomstig van een politieken
gedetineerde in deze gevangenis, die aan
beval het materiaal naar een veiliger plaats
over te brengen, heeft men de ontdekking
gedaan.
ROEMENIË
HERZIENING VAN DE NATURALISATIE
VAN JODEN.
De Roemeensche regeering heeft besloten
over te gaan tot een herziening van de
naturalisaties, welke sedert 1 December
1918 zijn geschied.
De burgemeesters moeten lijsten op
stellen van de Joden, die zijn ingeschreven
in de nationaliteiten-registers en moeten
hierbij aangeven of zij zijn genaturaliseerd
bij gerechtelijke beslissing of bij beslissing
van de commissie van beroep. In het laat
ste geval zal allen een herziening kunnen
geschieden op verzoek van het openbaar
ministerie. In de overige gevallen zal de
rechtbank beslissen. Zij, die op de lijsten
voorkomen, zullen moeten bewijzen, dat
zij op Roemeensch gebied geboren zijn en
hun dienstplicht hebben vervuld. Indien
zij dit niet kunnen, zullen zij van de lijst
geschrapt worden.
JOEGO-SLAVIE
STOJADINOWITSJ UIT BERLIJN TERUG
Wat zijn nu de resultaten?
De Joego-Slavische minister-president
Stojadinowitsj is van zijn reis naar Berlijn
te Belgrado teruggekeerd.
De „Vreme" schrijft over het resultaat
van deze reis het volgende: „Zuid-Slavië
is te Berlijn behandeld als een jong en
sterk land, dat gelijke rechten heeft als
alle andere landen. Men heeft te Berlijn
geen voorstellen gedaan en niet de vorming
van een front overwogen. Zuid-Slavië is
vrijgelaten in zyn betrekkingen met den
Volkenbond. Er is niet gezinspeeld op de
verhouding tot der regeering van Franco
of op aansluiting bij het anti-communisti
sche pact. Het kan niet ontkend worden,
dat de besprekingen tusschen Stojadino
witsj, Goering en Von Neurath, voor alles
betrekking hebben gehad op de samenwer
king tusschen beide landen, doch het zou
kwaadwilligheid zijn te gelooven, dat die
besprekingen tegen iemand gericht zouden
zijn geweest. Duitschland noch Zuid-Sla
vië denkt aan een aanval".
DE STAAT EN DE ORTHODOXE KERK.
Het agentschap Avala meldt, dat Zater
dagmorgen te Belgrado een rouwplechtig-
heid is gehouden om de nagedachtenis te
eeren van den patriarch Warnawa, hoofd
der Orthodoxe Kerk van Servië, die een
half jaar geleden gestorven is. De in de
hoofdstad ter gelegenheid van een buiten
gewone vergadering van het orthodoxe
episcopaat aanwezige aartsbisschoppen en
bisschoppen, alsmede vijfhonderd geeste
lijken namen aan de plechtigheid deel.
Na afloop werd een stoet gevormd ten
getale van ongeveer duizend personen, on
der wie eenige honderden priesters, welke
zich door de hoofdstraten der stad naar het
huis van den patriarch begaf, waar rede
voeringen werden uitgesproken. Kort daar
op trachtte een troep jongelieden, behoo-
rende tot linksche elementen, waarvan
geen enkele geestelijke deel uitmaakt, in
het centrum der stad betoogingen tegen de
regeering te verwekken. De politie trad op
en verdreef de betoogers. Niemand werd
gedeerd, en de rust in de stad werd niet
verstoord.
Van welingelichte zijde verluidt, dat de
Servisch-Orthodoxe aartsbisschoppen een
compromisvoorstel hebben uitgewerkt, dat
vandaag aan het Concilie zal worden voor
gelegd. Hierin wordt de door de regee
ring aangeboden verzoening niet afgewe
zen. De geestelijken der Servisch-Ortho
doxe Ker keischen echter een wijziging
van de Grondwet hunner Kerk, vooral een
wijziging in de wijze, waarop de patriarch
wordt gekozen.
PALESTINA
MOORDENAAR VAN STARKEY
TERECHTGESTELD.
Twee Arabieren, die veroordeeld waren,
in verband met den moord op prof. Star-
key, zijn Zaterdagmorgen door ophanging
te Jerusalem terechtgesteld.
AMERIKA
DE STRIJD IN DEN AETHER.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen,
dat Roosevelt een ontwerp zou hebben
goedgekeurd om een staats-radiostation te
bouwen. Dit station zou dan bestemd zijn
om de Duitsche en Italiaansche propagan
da in Zuid-Amerika te bestrijden.
DE „CHINA CLIPPER" MAAKT EEN
NOODLANDING.
De „China Clipper", die op weg was naar
Honoloeloe, heeft motorstoring gekregen op
700 mijl van de Califomische kust. Het toe
stel, dat 15 personen aan boord had, keer
de terug en maakte een noodlanding te Los
Angeles.
NIEUW TIJDSCHRIFT
„LUCHTGEVAAR".
Wij ontvingen een nummer van het nieu
we tijdschrift „Luchtgevaar", dat bedoeld
is als een opvolger van het reeds bestaan
de maandblad van dien naam. Zooals men
weet was „Luchtgevaar" tot heden het
Studietijdschrift van de Ned. Ver. voor
Luchtbescherming. Het nieuwe orgaan is
in een geheel nieuw formaat gestoken en
blijkens het titelblad geworden: Tijdschrift
voor Luchtbescherming, officieel orgaan
der N. V. L. Is dus het doel van het blad
anders omschreven, ook de uitvoering on
derging aanmerkelijke verandering: groo-
ter formaat en een frisch titelblad, waarop
wordt medegedeeld, dat de oplage 25.000
exemplaren bedraagt. De titel is afgedrukt
in duidelijk rood-zwarte letters, waarbo
ven een bommenwerper.
In dit eerste nummer van het nieuwe
maandblad, dat uitgegeven wordt bij A. W.
Sijthoff's Uitgevers Mij. N.V. te Leiden,
heeft de inspecteur voor de bescherming
van de bevolking tegen Luchtaanvallen, de
luitentant-generaal b.d. P. H. A. de Rid
der, een „Voorwoord" geschreven.
Voorts schrijft de voorzitter der N. V. L.
de heer P. C. A. van Lith, oud-directeur
van Binnenlandsch Bestuur in Ned. Indië,
in een „Tot Geleide", dat de „Mededeelin
gen", welke de vereeniging uitgaf, met
Sijthoff's maandschrift „Luchtgevaar" zijn
samengesmolten tot een nieuw „Luchtge
vaar", dat gratis aan alle leden zal worden
verstrekt. De inhoud zal van populairen
aard zijn, doch tevens zal het tijdschrift
dienstbaar worden gemaakt aan het ver
spreiden van diepgaander kennis omtrent
luchtbeschermingsvraagstukken.
V r a a g G. te L.
Antwoord: M. H. kan alleen aan
spraak maken op het deel, dat tot de nala
tenschap van den overledene behoort.
Vraag inzake de werking van de Ves
tigingswet voor een groenten- en fruitwin
kel.
Antwoord: Voor die branche zijn nog
geen bepalingen krachtens de Vestigings
wet in werking.
ATHLETIEK
DE VELDLOOPEN VAN „A.L.O." TE
ROTTERDAM.
Gisteren zijn te Rotterdam op het Ne-
nijto-terrein veldoopen gehouden, welke
werden georganiseerd door de R.K.S.V.
„A.L.O.". Deze veldloopen mochten zich in
een flinke belangstelling verheugen.
In de A-klasse werd J. v. Rooden van
„Docos" op fraaie wijze eerste met de Am
sterdammer A. Kluyskens op de tweede
plaats.
De B-klasse werd op verrassende wijze
gewonnen door de Albatros-athleet L. Hou-
bert.
De C-klasse was de laatste honderd me
ter wel het spannends van allemaal. Met
vieren tegelijk kwamen hier de eerste vier
schouder aan schouder op de finish afstor
men. De Leidenaar J. Würzer bleek over
het meeste uithoudingvermogen te beschik
ken en werd eerste.
De gedetailleerde uitslagen zijn als volgt:
Klasse A: 1. J. v. Rooden „Docos" Lel
den 13,3,8 min.; 2. A. Klugskens „Jong Le
ven" Amsterdam 13.31,3 min., T. Tille-
mans „A.L.O." Rotterdam.
Klasse B: 1. L. Houbert „Albatros" Den
Haag 12,56,2 min.; 2. J. v. Riet „A.L.O."
Rotterdam 13.20,7 min., 3. A. Candinau
„A.L.O." Rotterdam, 4. M. v. Steenbergen
„Docos" Leiden.
Klasse C: 1. J. Würzer, „Docos", Leiden,
15.11 min., 2. J. Logger, indiv., Amsterdam
15,13.3 min., A. Hoogsteden, indiv., Den
Haag 15,15,2 min., 4. B. Steenbergen „Do
cos" Leiden.
Klasse D: 1. J. Huybregt, indiv., Rotter
dam, 7.33,2 min., 2. S. Boose, indiv., Den
Haag, 7.43,2 min., 3. M. Vüle „A.L.O.", Rot
terdam 8,2,1 min., 4. A. de Lange, indiv.,
Rotterdam 8,7,3 min.
TOERISME
ZWITSERSCHE REIS-ALMANAK 1938.
De Zwitsersche Re is-Almanak verschijnt
dit jaar reeds weer voor den vierden keer.
En ook nu weer is dit boek iets bijzonders
geworden: niet van den materieelen kant
wordt hierin het reizen en het verblijf in
Zwitserland beschreven, maar hierin wordt
de groote aandacht gegeven aan den gees
telijken kant van de zaak: de cultureele
rijdom van dit land wordt er op zeer bij
zondere wijze door belicht.
Er zijn verschillende soorten ven reizi
gers in Zwitserland: er zijn er die niets
ge-ven om de cultuur, die alleen maar zoe
ken naar verstrooiing, er zijn anderen, die
wel degelijk intense belangstelling voor
historie en folklore hebben. Dien alien wil
dit boek iets bieden en daarvoor is een
gansche schare van bekende scribenten aan
den arbeid gezet. Als daar zijn: Emanuel
Stickelberger, Hermann Hesse, dr. Joseph
Gantner, prof. dr. Linus Birchler, Hermann
Hiltbrunner, dr. Bernhard Diebold, dr. H.
Markwalder, Hans von Berlepsch-Valendas,
dr. J. Wiesmann e.a.
De kalender bestaat evenals bij de vorige
almanak wederom uit een twaalftal pen-
teekeningen van Fritz Traffelet, den teeke
naar van wien nog onlangs G. de Reynold
verklaarde, dat hij zooveel gemeen had
met Toepfer; de teekeningen stellen epi
sodes voor uit het verblijf in Zwitserland
van beroemde Europeesohe schrijvers: hun
verhouding tot het land wordt in korte
tekst belicht. Dr. H. R. Schmid schreef een
krachtige aanmoediging met het oog op de
Zwitsersche tentoonstelling van 1939.
Robert de Traz schrijft over de Zwitser
sche plattelandsstadjes. En Victor Surbek
teekent en schildert daarbij: een heel ge
lukkige combinatie is dit. Dan zijn er 32
fotografieën van groot formaat, prachtige
reproducties, die de uitgave als geheel nog
wijdere beteekenis geven, terwijl het boek
gevat is in een band, welke het ontwerp
is van den grafischen kunstenaar Eidenbenz,
die er een Holbeinsche dierenriem-voorstel
ling voor heeft geteekend. Aan de uitvoe
ring van het geheel is de grootste zorg be
steed.
TOERISTENKAMPIOEN Nr. 4.
De Toeristenkampioen van deze week
opent met een aardig, actueel artikel
„Storm op de rivier". Eveneens actueel is
de bijdrage van „Toeriste", die het bedreig
de Amsterdamsche „Artis" verdedigt en
een interessant verslag van een winter-
schen zwerftocht van een aantal padvinders
door Noord-Brabant.
Een bijdrage die veler belangstelling zal
hebben is het artikel over de „Saxonette",
het nieuwe gemotoriseerde rijwiel, dat op
het oogenblik op de R.A.I. te Amsterdam
ten toongesteld wordt en dat misschien een
groote verandering op rijwiel-toeristisch
gebied zal brengen, althans voor degenen,
die de hulp van een kleine motorfiets
(waardoor desalniettemin de mogelijkheid
van werkelijk fietsen niet wordt uitgescha
keld) niet kunnen missen. Het maken van
tochten per rijwiel wordt hierdoor voor
deze categorie toeristen wel belangrijk ver
gemakkelijkt. De vraag is echter voorals
nog, of deze nieuwe verschijningen in ons
land zullen mogen (moeten) rijden op den
grooten weg. waarvoor zij stellig te lang
zaam zijn (de maximum snelheid is niet
veel meer dan 30 K.M. per uur) of op de
rijwielpaden, waarvoor zij toch nog te veel
snelheid ontwikkelen kunnen.
Met zeer mooie foto's is een artikel ge
ïllustreerd over „fotografie in het stads
beeld".
Alles tezamen een nummer, dat zich we
derom goed bij zijn voorgangers aansluit.
