DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ZONDAGSBLAD
29ste Jaargang
VRIJDAG 21 JANUARI 1931
No. 8935
Ste CcicbclieSoii^ant
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent oer weekt 2.50 oer kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week i 2.60 per kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, Dij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Adverteniiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uil
vier bladen.
V Minister Romme en de
werkloozen-zorg
In onze nummers van 13 en 20 Januari
hebben wij gewezen op het „frisch initia
tief" van minister Romme inzake verbete
ring van de werkloozenzorg. 't Betreft
plannen, voornemens; maar voor
nemens, die ernstige beloften inhouden.
Op de eerste plaats heeft minister Rom
me aanhangig gemaakt bij den Hoogen
Raad van Arbeid een voor-ontwerp van
wet inzake de verzekering tegen geldelijke
gevolgen van werkloosheid.
Op de tweede plaats heeft hij ingesteld
een Staatscommissie, aan welke is opge
dragen der regeering van advies te dienen
over de vraag, in hoeverre in de huidige
wijzen van hulpverleening met betrekking
tot de groepen van valide, werkwillige per
sonen, die voornamelijk tengevolge van
maatschappelijke oorzaken niet in het on
derhoud van zich (en van hun gezin) kun
nen voorzien, verandering behoort te wor
den gebracht en voorstellen betref fènde de
regeling van hulpverleening ten deze,
anders dan bij wze van armenzorg, te doen.
Er is nu nog een derde plan tot verbe
tering van den werkloozen-steun bijgeko
men. Ook daarop willen wij hier gaarne
de aandacht vestigen.
Sedert eenigen tijd is bij de regeering
in nadere overweging de vraag, of binnen
het kader der door haar gevolgde steun-
politiek nog aanwezig is de mogelijkheid
tot het aanbrengen van een verruiming voor
die groepen van werkloozen, wier steun-
verleening reeds eerder de bijzondere aan
dacht der regeering had wegens haar naar
verhouding bestaande achterstelling bij de
steunvoorziening, zulks in verband met
haar loonklasse en gezinsgrootte.
Naar wij vernemen heeft dit beraad ge
leid tot de conclusie, dat een wijziging in
de schalen der maximum steunpercentages
mogelijk is, waardoor tot het bereiken van
het doel, dat de regeering zich heeft ge
steld, wordt bijgedragen.
Daarom is tot een wijziging dier schalen
ten gunste van de relatief meest behoefti-
gen besloten. Ten deaprtemente van sociale
zaken wordt aan deze herziening met spoed
gewerkt.
Men kan niet ontkennen, men zal gaarne
met blijdschap willen erkennen, dat de
jeugd-frissche minister van sociale zaken
blijk heeft gegeven te willen aanpak
ken; dat er inderdaad van hem uitgaat
een frisch initiatief, speciaal ook op het ter
rein, wat de christelijke naastenliefde aan
wijst als het direct allerbelangrijkste, de
zorg voor de door de tijdsomstandigheden
getroffene mede-menschen, wier lijden ons
aller lijden moet zijn!
DE PRINSES WANDELT IN HET PARK
VAN HET PALEIS.
H. K. H. Prinses Juliant heeft vanoch
tend een korte wandeling in het park ach
ter het paleis gemaakt.
UIT DEN MIDDEN-
STANDSRAAD
AUTORIT VAN PRINS BERNHARD.
Iet wat later dan gewoonlijk, is Prins
Bernhard hedenochtend weder uitgereden
voor het maken van zijn dagelijkschen
autorit.
Even over twaalf verliet de beige „Cord",
waarin de Prins naast den chauffeur geze
ten was, het paleis en vertrok in de rich
ting Baarn.
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herinnerd,
dat dit vanaf heden ad 50 cent betaald
moet worden.
In de laatste vergadering van den Mid-
denstandsraad zijn o.m. de navolgende on
derwerpen behandeld geworden:
EEN MENGVERBOD.
Het kan verkeeren. In 1932 schiep de
Crisiszuivelwet een menggebod; thans drin
gen de zuivel en de landbouw aan op een
mengverbod. Nieuw is die aandrang niet.
In 1925 en in 1930 is hetzelfde gevraagd.
De Middenstandsraad heeft toen legen dien
aandrang stelling genomen in het belang
van de mengers, die allen middenstanders
zijn, de Regeering verzocht het mengen
niet onmogelijk te maken.
Thans is in den Raad eenzelfde optre
den bepleit. Betoogd werd, dat een meng
gebod het boterverbruik stellig niet zal ten
goede komen. De verbruiker van melange,
voor de keus gesteld om boter of onver
mengde margarine te gebruiken, kiest om
financieele redenen onvermijdelijk marga
rine, daar ook bij de tegenwoordige prij
zen de boter te duur is Een menggebod
heeft dus geen ander gevolg, dan dat er
nog meer bóter met verlies moet worden
uitgevoerd, welk verlies niet ten laste van
de boeren komt, doch voornamelijk door
de margarineverbruikers moet worden op
gebracht.
Een menggebod ontneemt ook aan de
mengers het vrijwel eenige verweermid
del, dat hun tegen de in een conventie ver-
eenigde margarinefabrieken is overgeble
ven. Dank zij het feit, dat zij een eigen
productie hebben, bezitten zij nog een
eigen cliëntèle, wat van groot belang is
indien na de crisis weer vrijheid ontstaat
om een eigen fabriek te stichten. Ver
dwijnt de melange, dan staat de menger
met den gewonen winkelier gelijk en kan
hij niets anders dan het gewone fabrieks-
goed leveren, hetgeen hem tot nadeel is
bij zijn streven zijn vaste cliëntèle te behou
den.
Hiertegenover werd aangevoerd, dat de
zaak minder simplistisch is, dan hier is
voorgesteld. Wanneer de melange blijft
en de filialen van de grootwinkelbedrij
ven deze tot een lokartikel maken, kan ook
de menger den strijd niet volhouden en
wordt bovendien de middenstand in zijn
geheel geschaad. Groote reclame voor me
lange zou overigens wel het boterverbruik
kunnen aantasten en daardoor grootere ex-
portverliezen op de boter veroorzaken, dan
nu ontstaan zouden, wanneer de weinige
boter, thans nog voor het melangeeren ver
bruikt, uit de margarine verdwijnt.
De Raad besloot deze zaak nader te doen
bespreken met den Regeeringscommissaris
voor handel en nijverheid bij de uitvoe
ring der landbouwcrisiswet, die van het
voor en tegen van een menggebod volko
men op de hoogte is.
WAT IS EEN ALGEMEEN ERKENDE
CENTRALE ORGANISATIE?
De Vestigingswet Kleinbedrijf bepaalt,
dat verzoeken voor het stellen van vesti-
gingseischen moeten worden ingediend
door rechtspersoonlijkheid- bezittende ver-
eenigingen van ondernemers, aangesloten
bij een algemeen erkende centrale organi
satie. De laatste toevoeging is bij amende
ment in de wet gekomen. De voorstellers
hiervan hebben wel degelijk bedoeld, dat
voor zoover de ondernemers middenstan
ders zijn, de vereenig-inger. moeten zijn aan
gesloten bij een standsoiganisatie. i.e. de
Middenstandsbonden. De Minister wensch-
te geen dwang-organisatie, maar heeft toch
het amendement overgenomen.
Een belangrijke meerderheid in den
Raad is van meening, dat hierdoor is ko
men vast te staan, dat verzoeken van ver-
eenigingen, niet bij een der Bonden aan
gesloten, niet ontvankelijk zijn. Een cen
trale van vakorganisaties is geen alge
meen erkende centrale organisatie. Wat
hieronder te verstaan is, blijkt uit andere
wetten; alleen de standsorganisatie valt
onder dit begrip.
De moeilijkheid is nu, dat sommige vak
organisaties, die vestigingseischen voor
hun vak wenschen, hetzij om geldelijke,
hetzij om principieele redenen zich niet
kunnen of niet wenschen aan te sluiten bij
een der drie middenstandsbonden. Mis
schien zou voor deze organisaties de be
doelde moeilijkheid kunnen worden onder
vangen, wanneer de drie bonden gezamen
lijk een centrale stichten, waarbij de be
doelde vakorganisaties zich dan zouden
dienen aan te sluiten.
De Raad zal zich tot den Minister wen
den en dezen op de mogelijkheid wijzen,
dat de rechter een algemeenen maatre
gel van bestuur, bevattende vestigings-
J eischen, onverbindend zal verklaren, wan-
I neer. de aanvrage tot het stellen van die
I eischen is ingediend door een vereeniging
van ondernemers, wel aangesloten bij een
centrale vakorganisatie, doch niet aange
sloten bij een der drie centrale standsorga
nisaties, of de eventueele op te richten
centrale van de drie centrale standsorga
nisaties.
TIJDELIJK VESTIGINGSVERBOD.
Voor slagerijen en bakkerijen heeft op
voorstel van den Middenstandsraad de
Minister van Economische Zaken een tij
delijk vestigingsverbod vastgesteld. De be
wering is wel vernomen, dat met name
voor het slagersbedrijf zulk een verbod
onnoodig was, omdat geen toeloop tot dat
reeds overbezette bedrijf te vreezen zou
zijn. De practijk heeft de onjuistheid dier
bewering aangetoond. Maandelijks komen
een 200 aanvragen in van personen, die een
slagerij willen beginnen; het totaal heeft
de 800 aanvragen reeds overschreden en
nog houdt de stroom van verzoeken vrij
wel onverminderd aan.
Ook het bakkersbedrijf toont hetzelfde
beeld. Voor dit bedrijf is het tijdelijk ves
tigingsverbod eerst op 9 December afge
kondigd; bij het eind des jaars waren hier
voor 220 aanvragen tot vestiging ingeko-
De behandeling der verzoeken aan het
Departement geschiedt zorgvuldig, doch
met grooten spoed, als het ware „aan den
loopenden band".
Bij den Middenstandsraad zijn een groot
aantal aanvragen ingekomen van vereeni-
gmgen in allerlei branches, welke op een
tijdelijk vestigingsverbod in die branches
aandringen.
CENTRAAL INKOOPBUREAU VAN DE
GEMEENTEN.
De Vereeniging van Nederlandsche Ge
meenten is, op voetspoor van het Rijk, dat
een RijksinIroopbureau oprichtte, overge
gaan tot het stichten van een Centraal In
koopbureau voor de. Gemeenten. In op
dracht van den Raad hebben zijn voorzit
ter en secretaris ten bureele Van de ver
eeniging gewezen op de bezwaren, die bij
den middenstand tegen zulk een Jaüreau
bestaan. Het bereikt misschien economische
voordeelen, maar ten koste van zeer be
langrijke sociale nadeelen. Zij legden er na
druk op, dat indien de gemeenten zeker
heid wenschen, dat zij tegen redelijke prij
zen artikelen zullen kunnen bekomen, dit
doel ook te bereiken is zondeij inkoopbu
reau, doch met inschakeling van de mid
denstandsorganisaties. Op hun voorstel
dat een delegatie uit het bestuur der ver
eeniging van Nederlandsche Gemeenten
omtrent deze aangelegenheid een bespre
king zou hebben met een legatie uit den
Raad, waarvan geen der leden eenig be
lang heeft bij den handel, was bij het eind
des jaars nog geen bericht ontvangen.
STEUN VOOR KLEINE ZELF
STANDIGEN.
Reeds in 1936 heeft de Middenstands
raad bij de Regeering stappen gedaan om
te komen tot steun aan kleine zelfstandi
gen, die noch door het gewone crisiscre-
diet van de Nederlandsche Middenstands-
bank, noch door dat van de Borgstellings
fondsen kunnen worden geholpen. De zaak
is ook in de Tweede Kamer ter sprake ge
bracht, hetgeen geleid heeft tot het instel
len van een departementale commissie, die
te onderzoeken heeft, op welke wijze aan
deze kleine zelfstandigen steun zou kun
nen verleend worden.
Daar de nood onder deze kleine mid
denstanders zeer groot is, heeft de Raad
besloten deze aangelegenheid opnieuw ter
hand te nemen.
DE GEBEURTENISSEN TE HEEDE.
Een verklaring van het Bisschoppelijk
Ordinariaat te Osnabrück.
Naar aanleiding van de gebeurtenissen te
Heede heeft het bisschoppelijk Ordinariaat
van Osnabrück een verklaring gepubli
ceerd, waarin wordt geconstateerd dat de
Kerk de mogelijkheid van deze openbarin
gen niet loochent, maar dat men zeer voor
zichtig en terughoudend te werk moet gaan
met dergelijke berichten.
„Ten opzichte van de bekende ge
beurtenissen te Heede is het bewijs
nog niet geleverd, dat hier sprake
is van bovennatuurlijke vreschij-
ningen.
Daarom is het in het belang der
Kerk niet gewenscht dat op een of
andere wijze bedevaarten naar
Heede ondernomen worden".
Aan de geestelijkheid is gevraagd om
niet alleen zelf geen bezoek te brengen aan
Heede, maar ook om zich van iedere pro
paganda in dit opzicht te onthouden en af
radend te ria?n :--r--er de gsloovigsn.
DE KATHOLIEKE KERK IN DE
GEHEELE WERELD.
1194 Bisdommen en 487 Apostolische
Vicariaten.
Het Pauselijk Jaarboek van 1938 publi
ceert verschillende interessante bijzonder
heden over de toestand der Katholieke
Kerk:
Op het oogenblik is de wereld verdeeld
over 14 Patriarchaten, 1194 Bisdommen en
(bijna uitsluitend voor Missiegebieden) in
^87 Vicariaten en Apostolische Prefecturen.
Sinds 1922, het jaar van de Pauskeuze van
Pius XI, werden er 218 nieuwe Vicariaten
en Apostolische Prefecturen opgericht. In
1922 was er geer. enkele ^nlandsche Missie
bisschip; nu zijn er 26 voor de gebieden,
die onder de Congregatie van de Propa
ganda Fide staan.
Het H. College is nu bijna voltallig en
bestaat uit 69 Kardinalen. Bij 60 verschil
lende naties heeft de H Stoel een vertegen
woordiger, waarvan 36 met diplomatiek
karakter en 22 als Apostolisch Delegaat;
het Corps Diplomatique bij de H. Stoel
wordt gevormd door de vertegenwoordigers
van 37 verschillende Staten.
TWINTIG MILLIOEN KATHOLIEKEN
IN DE VEREENIGDE STATEN.
De „Osservatore Romano" publiceert de
volgende cijfars uit het ..Official Catholic
Directory", het jaarboek van 1938, der Ver-
eenigde Staten.
Het aantal katholieken in de Vereenigde
Staten, Alaska en Hawai-eilanden bedraagt
20.959.134, een vermeerdering van 223.945,
tegenover het vorig jaar.
Er zijn 31.649 priesters 541 meer dan in
1936; het aantal kerken bedraagt 18.526,
.l39 meer dan het vorig jaar. In 1937 werden
62.062 bekeeringen gemaakt.
In 1937 werden drie nieuwe Kerkprovin
cies opgericht, wier aantal nu gestegen is
tot 19. Het zijn de aartsbisdommen van De
troit, Newark en Louisville. Na de oprich
ting van bisschopszetels in Lansing (Michi
gan), Paters-on en Cameden (New Yersey)
en Owensboro (Kentuchy) zijn er 93 bis
dommen.
Een van de grootste katholieke gebeur
tenissen in 1937 vvas de inwijding van het
Mexicaansche Seminarie in de Ver. Staten;
hier studeeren nu 360 seminaristen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
OPENING R.A.I.-TENTOONSTELLINC.
Voor de zesentwintigste R.A.I.-tentoon-
stelling die vanmiddag om half twee door
den minister van Waterstaat, mr. dr. ir.
J. A. M. van Buuren is geopend, bestond
reeds onmiddellijk overgroote belangstel
ling. Tot de eerste bezoekers behoorden
de burgemeester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt, de wethouder van financiën, de heer
J. Rustige en de wethouder van publieke
werken, de heer S. Rodriguez de Miranda.
Onmiddellijk nadat de minister zijn re
de had uitgesproken bezichtigde deze, in
gezelschap van bovengenoemden en het be
stuur van de R.A.I., de tentoonstelling.
Buitenland
De rechtschen bij Teruel opnieuw in den
aanval. (2de blad).
Het proces tegen ds. Niemöller begin 7
Februari a.s. (2de blad).
Het sprookje van Faroek en Farida.
(2de blad).
Russische troepenconcentraties bij de
grens van Noord-China en Mandsjoekwo.
(2de blad).
Binnenland
De kwestie van den arbeidstijd in de
Kalkzandsteenfabriek te Hillegom voor
den Rechter. (Rechtzaken, 3de blad).
„STIMMEN DER ZEIT" IN
DUITSCHLAND VERBODEN.
Naar het „Vaterland" (Luzern) bericht,
zou het bekende Jezuitentijdschrift „Stim-
men der Zeit" uit de beroemde abdij van
Maria Laach voorgoed verboden zijn.
DE WERELD »N
VOGELVLUCHT
In onzen zwaar democratischen tijd,
waar je struikelt over de ex-koningen,
heerscht niettemin een levendige belang
stelling voor de familie-gebeurtenissen
aan het hof van die vorsten, welke zich
nog verheugen in 't bezin van hun konink
lijke waardigheid. Zoo leeft binnen- en
buitenland mee met de verwachting in het
witte paiels te Soestdijk; zoo beleeft, de
wereld opnieuw het sprookje van het
Egyptische meisje, dat koningin werd; het
sprookje van Faroek en Farida. Dat de
geschiedenis zich afspeelt in het oude land
aan den Nijl, waar de herinnering nog
hangt aan de Farao's en de pyramiden
thans in gloed staan van Bengaalsch vuur,
verhoogt in niet geringe mate de aantrek
kelijkheid van het sprookje.
De jonge koning van Egypte heeft door
dit huwelijk zijn populariteit aanzienlijk
vergroot, wat hem in deze tijd, nu hij in
conflict is gekomen met de machtige
Wafd-partij, wel van pas komt.
Een andere geschiedenis uit het geheim
zinnige Oosten is het bericht, dat Rusland
groote troepen concentraties uitvoert aan
de grens van Noord-China en Mandsjoek
wo. Bij de gespannen verhouding, welke
er bestaat tusschen Rusland en Japan en de
vanzelfsprekende betere betrekkingen met
China, ligt de gedachte voor de hand, dat
de Sovjets zich voorbereiden op hulp aan
de Chineezen. De berichtgeving uit dat
deel van de wereld is echter niet bepaald
betrouwbaar, zoodat wij met onze conclu
sies niet te voorbarig moeten zijn.
De nieuwbenoemde burgemeester van *s Gravezande, mr. F. M. A. Schokking, is
Donderdag als zoodanig geinstalleerd. Het moment, waarop de vader van den nieu
wen burgervader, staatsraad J. Schokking, zijn zoon complimenteert.