BINNENLAND
AGENDA
BIOSCOPEN TE LEIDEN
DINSDAG 18 JANUARI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
HOE WORDT HET WEER?
TOENEMENDE REGENKANS.
De Bill seint:
Verwachting: Meest matige later toene
mende Zuidelijke tot Zuid-Westelijke wind,
zwaar bewolkt of betrokken, waarschijn
lijk eenige regen, later zachter.
Hoogste barometerst.: 767.8 te Zurich.
Laagste barometerst.: 739.6 te Hernösand.
De depressies, die gistermorgen nog
zacht weer met regen gaven, trokken
Oostwaarts af en liggen thans over Scan
dinavië en het Oostelijk Oostzeegebied. Zij
werden gevolgd door een rug van hoogen
luchtdruk, die renkt van Midden-Frankrijk
over de Noordzee, tot de zeeën ten Oosten
van Groenland. Op den Oceaan verscheen
een zeer diepe depressie. Terwijl de koude
luchtdruk, die reikt van Midden-Frankrijk
aftrekkende depressiestelsel in onze omge
ving en in Centraal-Europa overal afkoe
ling brachten, veroorzaakte de nieuwe die
pe depressie opnieuw toevoer van warm
te in het Westen. In Ierland en Schotland
is de temperatuur daardoor sterk geste
gen en valt langs een langgerekt front
weer regen. Langs de Oostkust van
Groenland en in het Westelijk deel van de
Poolzee houdt de strooming van zeer koude
arctische luchtmassa's aan, die met Noord-
Oostelijke winden vorst op IJsland bren
gen. In de Alpen is de temperatuur sterk
gedaald (Jungfraujoch minus 16 graden
Celsius). In de Noordelijke ketens is veel
sneeuw gevallen en houdt de sneeuwval
aan. Ook de storm uit West-Zuid-West is
nog weinig afgenomen. In Scandinavië
nam de vorst toe.
Het is te voorzien, dat de onder
breking van het stormachtige
weer in onze omgeving niet van
langen duur zal zijn, en dat de
bewolking spoedig zal gaan toene
men met overdag zachter weer en
kans op regen.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Dinsdagnamiddag 4.50 uur tot
Woensdagmorgen 7.30 uur.
Man op 21.13 uur Woensdagavond.
Maan onder 9.24 uur Donderdagochtend.
(23 Jan. laatste kwartier).
DE VERSPREIDING VAN HET
HEUGELIJK NIEUWS.
Voor de verspreiding van het heugelijke
nieuws, vervult de A.N.P. telex-dienst de
hoofdrol; dit Telex (Verreschrijver) wonder
heeft slechts eenige seconden noodig om
de blijde mare over ons land via de dag
bladen te distribueeren, terwijl de Ned.
Radio Omroep, het getikte woord onmid-
delijk omzet in hét gesprokene. Hoe de
distributie werkt, kunnen wij overzien in
een schema op de kaart weergegeven.
Men onderscheidt 3 verbindingen, de di
recte primaire telefonische verbinding van
Kon, Paleis naar het onderstation van de
A.N.P. te Baarn.
De secundaire telexverbinding loopt van
onderstation A.N.P. naar:
a) Werkkamer der Nederlandsche Jour
nalisten te Baarn.
b) Werkkamer der buitenlandsche Jour
nalisten te Soestdijk in hotel „Trier".
c. Naar hoofdkantoor der A.N.P. te Am
sterdam.
Op deze laatste post zijn de tertiaire lijnen
verbonden. Het A.N.P. telext nu naar 82
PRINSES JULIANA MAAKT RIJTOER.
H. K. H. Prinses Juliana heeft gistermid
dag te ongeveer drie uur een rijtoer ge
maakt in haar Packard, waarvan de kap
was geopend, in het park achter het paleis
Soestdijk, waar de auto op verschillende
plaatsen stopte en de Prinses van het fraaie
winterweer en van de rust van het oude
park genoot.
ORANJEBOOM IN LEIDSCH BOSCHJE
TE AMSTERDAM.
Afkomstig uit prinsdom Oranje.
Op den nationalen feestdag zal de Am-
sterdamsche Maatschappij voor Jongeman
nen een Oranjeboom planten in het Leid-
scheboschje. Dank zij de groote medewer
king van het Nederlandsche gezantschap te
Parijs en den consul-generaal te Marseille,
wordt deze boom rechtstreeks aangevoerd
uit het prinsdom Oranje door de K.L.M.
De plechtigheid zal geschieden door den
burgemeester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt, des namiddags te 3 uur.
INDISCHE REIS VAN HET
PRINSELIJK PAAR.
jje „Telegraaf" meldt:
Hoewel door de spanning van deze dagen
de toekomstplannen van het Prinselijk Paar
uiteraard eenigszins op den achtergrond
zijn gekomen, is dit met één punt niet het
geval geweest. Naar wij vernemen ligt het
n.l. in het voornemen van de Prinses en
van den Prins, om, zoodra beider gezond
heidstoestand dit toelaat, een bezoek aan
Ned. Oost-Indië te brengen. Het is niet uit
gesloten, dat dit aan het eind van het jaar
zal gebeuren. Overwogen wordt de moge
lijkheid, om rriet de wenschen van Prins
Bernhard rekening te houden en over
Amerika terug te keer en De Prins zou
gaarne over China en Amerika terugrei
zen. De situatie in het Verre Oosten laat
evenwel een bezoek aan dit eerste land
zonder twijfel niet toe; wellicht dat nu de
terugreis over Amerika gaat, waardoor een
hartewensch van den Prins in vervulling
zou gaan.
Voor het paleis heerschte Zondag groote
drukte. Uit alle deelen van het land zijn
er auto's gekomen; de letters van alle pro
vincies hebben voor het paleis geparadeerd.
Een verkeersagent was noodig vlak bij het
beeld van Christophel Pulmann, want het
was buitengewoon druk vanmiddag; ook
veel wandelaars trokken voorbij, 's Och
tends zagen zij den Prins uitrijden, als ge
woonlijk lachend en vriendelijk groetend.
Hij ziet er nog eenigszins bleek, uit, maar
de lach is teruggekeerd en hij blijft op het
gezicht en dat is een goed teeken.
dagbladen welke op het telexnet zijn aan
gesloten, en licht tegelijk op deze wijze de
kazernes in welke tijdelijk op het telexnet
zijn aangesloten.
De kaart geeft de garnizoenen aan, al
waar de saluutschoten gelost zullen wor
den; men lette wel op degenen die per telex
zijn verbonden. Het is best mogelijk dat
andere garnizoenen pas later schoten zullen
lossen.
In Baarn is ook nog een batterij opge
steld waarvan de commandant van uit het
Paleis telefonisch wordt ingelicht, dus niet
met den telexdienst in contact staat.
In de Marinierskazerne te Rotterdam is
ook een telexapparaat opgesteld, om den
gezagvoerder van den kruiser de „Java"
in te lichten, deze oorlogsbodem lost even
eens de voorgeschreven saluutschoten.
Het departement eveneens (tertiair)
ingelicht telegrafeert naar Oost en West
Indië. Telegrafisch en telefonische wordt
het buitenland in kennis gesteld door hun
correspondenten, welke te Soestdijk ver
blijven en alwaar de technische dienst van
de P.T.T. diverse spreekcellen heeft doen
plaatsen.
WIL SLOTEMAKER DE „ENNETJES"
REDDEN?....
Wij ontleenen aan „Ons Noorden", dat
minister Slotemaker, nu hij met zijn Bel
gische ambtgenoot niet tot overeenstem
ming kon komen, voornemens zou zijn, een
nieuwe spellingregeling te ontwerpen,
waarbij hij de geheele geslachtsregeling De
Vries en te Winkel wil handhaven en al
leen de andere vereenvoudiging van één e
en een o en de s inplaats van sch wil hand
haven.
De minister meent, dat hij bij de invoe
ring van deze gedeeltelijke regeling van
zijn voorganger kan ontkomen aan een
schadeloosstelling aan de uitgevers. Het zou,
wanneer dit plan uitvoerbaar wordt geacht,
in het voornemen van het kabinet liggen
deze spelling met ingang van 1 Januari
1939 ook bij de departementen en andere
rijksinstellingen door te voeren en tevens
zulks te verzoeken aan provinciale en ge
meentebesturen.
Bij deze regeling zou dus de z.g. uitgangs-
„n" gehandhaafd worden. De regeling Mar-
chant handhaafde de „n" alleen bij zelf
standige naamwoorden, die een mannelijk
persoon of een mannelijk diersoort aan-
diuden, als stier, hengst, reu enz. De rege-
ling-Slotemaker van 1936 wilde de „n"
handhaven bij alle „kennelijk mannelijk"
zelfstandige naamwoorden. De minister is
er echter niet in kunnen slagen taalgeleer
den te vinden, die deze vinding van hem
practisch konden uitwerken en een lijst van
dergelijke mannelijke woorden konden sa
menstellen.
De heer Slotemaker laat, aldus het blad.
dan ook nu dit idee weer los en komt op
nieuw terug op de geslachtsregelingen van
De Vries en Te Winkel.
TER DOOD VEROORDEELDE
NEDERLANDER UIT VENLO:
Geen enkel bericht meer uit Duitsehland
ontvangen.
Ofschoon thans reeds meer dan twee
maanden zijn verloopen sedert de uitspraak
van de Duitsche volksrechtbank te Berlijn,
welke den schoenwinkelier W. H. Cam-
mans te Venlo wegens landverraad ter dood
veroordeelde, heeft men nadien taal noch
teeken meer van den veroordeelde gehoord.
Zooals bekend, werden de 43-jarige Cam-
mans en zijn 65-jarige zwager P. Smit uit
het Duitsche grensplaatsje Lobberich op 5
Nov. jJ. door de Duitsche rechtbank wegens
landverraad en medeplichtigheid daaraan
resp. ter dood en tot levenslange tuchthuis
straf veroordeeld.
Cammans stond bij den burgerlijken
stand te Venlo als Nederlander ingeschre
ven, vervulde er zijn stemplicht en werd
in alle opzichten als landgenoot beschouwd.
Toen vernomen werd, dat Cammans door
de Duitsche autoriteiten als Duitscher werd
beschouwd, omdat hij in de oorlogsjaren in
het Duitsche leger heeft gediend, hebben
de Nederlandsche autoriteiten stappen ge
daan, teneinde gedaan te krijgen, dat het
lot van den veroordeelde zou worden ver
zacht. Het gemeentebestuur te Venlo heeft
na de bemiddeling nog geen enkel bericht
omtrent het lot van den veroordeelde ont
vangen.
Cammans, die kort voor zijn veroordee
ling uit de gevangenis te Munster naar die
te Berlijn werd overgebracht, heeft na zijn
veroordeeling niet meer naar zijn familie
te Venlo geschreven; zijn vrouw en schoon
zuster ontvingen vóór de veroordeeling her
haaldelijk brieven van hem.
VERLENGING VAN
CONTINGENTEERINGEN.
Naar mag worden verwacht, zullen de
volgende contingenteeringen per 1 Februari
1938 worden verlengd, waarbij de onder
staande bepalingen betreffende de percen
tages voor de berekening van de autonome
contingenten en de perioden zullen worden
vastgesteld:
Contingenteering: Klompen resp. percen
tage en periode 50 bruto-gewicht, 12 maan
den; Porselein 40 bruto-gewicht, 12 maan
den; Fijn aardewerk 35 bruto-gewicht, 12
maanden; Sanitair aardewerk, 80 bruto-ge
wicht, 12 maanden; Onverglaasde muur- en
wandtegels, 70 van het te verglazen opper
vlak 12 maanden; verglaasde muur- en
wandtegels 50 van het geglazuurde opper
vlak, 12 maanden; Huishoudelijk glaswerk,
60 bruto-gewicht, 12 maanden.
In de tot dusver geldende basistijdvakken
is geen wijziging gebracht.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
bovengenoemde percentage alleen betrek
king hebben op de autonome landencontin-
genten, derhalve niet op de bij handelsver
drag verleende contingenten, welke in
vele gevallen hooger zijn.
ROTTERDAMSCHE DIERGAARDE
WORDT VERPLAATST.
Na tamelijk uitvoerige discussie heeft de
ledenvergadering van de vereeniging „De
Rotterdamsche Diergaarde" gisteravond
met 99 tegen 5 stemmen besloten de be
staande vereeniging te ontbinden en het
bestuur machtiging te verleenen de grond
over te dragen aan de gemeenfe. Dit houdt
in, dat de diergaarde verplaatst zal wor
den van het centrum der stad naar een ter
rein in Blijdorp op ongeveer tien minuten
gaans van het station D.P. Het terrein van
de huidige diergaarde wordt gedeeltelijk
volgebouwd en gedeeltelijk bestemd voor
park- en stratenaanleg.
Nu dit besluit gevallen is, kan de ge
meenteraad in zijn zitting van Donderdag
a.s. het voorstel tot het maken van een
verkeersweg van het Stationsplein naar
het westelijk stadsdeel en tot het aanbren
gen van de daarmee gepaard gaande wij
zigingen van het stadsbeeld in het Dieren
parkkwartier, in behandeling nemen.
MGR. DR. POELS.
Koning Leopold heeft aan Mgr. dr. M.
Poels het Commandeurskruis der Kroon
orde van België verleend.
ONZE NIEUWE GEZANT TE BRUSSEL.
By K.B. van 4 Januari 1938 is mr. B. Ph.
baron van Harinxma thoe Slooten benoemd
tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister bij het Belgische en bij het
Luxemburgsche hof.
UIT HET BEHANGERSBEDRIJF.
Plakkers in loondienst.
Men meldt uit Rotterdam: In de giste
ren gehouden vergadering van behangsel
papierwinkeliers belegd door de drie sa
menwerkende organisaties van werknemers
in eht meubelmakers- en behangersbedrijf
is een belangrijk besluit genomen.
De winkeliers verklaarden zich bereid
voortaan de „plakkers" in loondienst te
nemen.
De organisatiebesturen verklaarden zich
bereid de voorwaarde, welke door de win
keliers werden voorgesteld, met gunstig
advies aan hun leden voor te leggen. Wan
neer dit zal worden aanvaard, dan zal deze
groep arbeiders bij weder te werkstelling
evenals' alle arbeiders verzekerd zijn te
gen ziekte en ongeval en rentezegels zul
len worden betaald.
Over vele gewenschte veranderingen be
treffende het bedrijf zullen nog nadere be
sprekingen volgen.
Verder zullen nog besprekingen gevoerd
worden voor de mogelijke afsluiting van
een contract.
HET CONFLICT IN ELECTRO-
TECHNISCH BEDRIJF BIJGELEGD.
Naar wij vernemen hebben de pogingen
van den rijksbemiddelaar om het dreigend
conflict in het électro-technisch bedrijf te
Amsterdam te voorkomen, tot een gunstig
resultaat geleid.
Wij vernemen verder, dat ingevolge de
nieuwe overeenkomst een nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten,
ingaande 15 Januari j.l. en eindigende op
'c< April 1939. Voor alle klassen arbeiders
in de industrie zullen de loonen met 2 tot
1 cent per uur verhoogd worden.
Eervol ontslag hoogleeraren te Amsterdam.
B. en W. te Amsterdam stellen den Raad
voor om aan mej. prof. dr. C. C. de Lange,
op haar verzoek, eervol ontslag te verlee
nen als gewoon hoogleeraar aan de Ge
meente-universiteit, met ingang van 1
Mei a.s.
Verder om aan prof. dr. H. Brugmans,
op zijn verzoek, eervol ontslag te verlee
nen als gewoon hoogleeraar, met ingang
van 19 September, zoo ook aan prof. dr.
Ruitinga, met ingang van dienzelfden da
tum.
Tenslotte stellen B. en W. voor aan dr.
W. van Bemmelen, op zijn verzoek, eervol
ontslag te verleenen als lector aan de Ge
meente-universiteit, met ingang van 19
September.
Schoolkwestie te Waddinxveen.
De gemeenteraad van Waddinxveen
heeft zich ook in zake de tweede aanvrage
van de Nederlandsch Hervormde School-
vereeniging om medewerking te verleenen
bij de stichting van een Hervormde school,
welk verzoek is gedaan, nadat bij de eerste
aanvrage het schoolbestuur in hoogste in
stantie niet ontvankelijk was verklaard, in
groote meerderheid achter B. en W. ge
schaard. ,r
In de gistermiddag gehouden vergade
ring is na langdurige besprekingen met 11
2 stemmen besloten op de aanvrage afwij
zend te beschikken.
Te verwachten is, dat evenals den vori-
gen keer, het schoolbestuur in beroep zal
gaan en dat uiteindelijk wederom in hoog
ste instantie over de uit de geruchtmaken
de schoolkwestie voortvloeiende aanvrage
een beslissing zal worden genomen.
Aan het slot van de vergadering werden
vragen gesteld naar aanleiding van een
uitlating van Nederl. Hervormde zijde, vol
gens welke de gemeenteraad het kerkbe
stuur zou tegenwerken bij het geven van
catechisatieonderwijs op de openbare
school.
B. en W. antwoordden hierop, dat zij
alle medewerking hebben verleend, en dat
het hun verwondering heeft gewekt, dat
nog steeds niet aangevangen is met het ge
ven van godsdienstonderwijs, daar hier
mede reeds op 23 September j.l. had kun
nen worden begonnen.
LEIDEN.
Dinsdag. Cursusavond-Van Doorn, St. An-
tonius-clubhuis, Mare, te half 9.
Woensdag, Genootschap van den „Stillen
Omgang", jaarvergadering en le
zing door kap. van Alphen, St. An-
toniusclubhuis, 8.15 uur.
Woensdag. 8.15 uur in Restaurant Zarse,
Stationsweg 2, bridge-avond voor
vergevorderden en leerlingen, v.
d. Ned. Reisver. v. Kath. Voor
iedereen toegankelijk.
Donderdag. R. K. Reclasseeringsvereeniging
Van 89 uur zitting in het ge
bouw der St. Vincentius-Vereeni-
ging, Hooglandsche Kerkgracht 32
Vrijdag. Bijeenkomst Jongeren-afdeeling
der R. K. Staatspartij. Spreker
pater dr. Beaufort, lid van de
Tweede Kamer. „De Doelen", 2de
Binnenvestgracht 15, 8.15 uur.
Toegankelijk ook voor niet-leden.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Zaterdag 15 tot
en met Vrijdag 21 Jan a.s. waargeno
men door de apotheken: J. E. M. ten Dijk,
Haven 18, tel. 85, A. J. Donk, Doezastraat
31, tel. 1313 en J. Doedens, Wilhelmina-
park 8, Oegstgeest Tel. 274.
DE A.S. BUJDE
GEBEURTENIS
Enkele oogenblikken, nadat het nieuws
van de blijde gebeurtenis ons bekend is,
zullen de volgende adressen door een si
rene of fluit dit aankondigen. Echter, in
dien de geboorte des nachts plaats vindt,
waarvoor te stellen tusschen 10 uur nam.
en 7 uur v.m., des morgens te 7 uur. De
aankondiging zal geschieden als volgt:
Signaal:
een lange stoot gevolgd door vijf korte
stooten geeft aan de geboorte van een
prinses.
Signaal:
een lange stoot gevolgd door negen icarre
stooten geeft aan de geboorte van een
prins.
Deze signalen zullen meerdere malen met
eenige onderbreking worden gegeven.
De volgende zaken verklaarden zich be
reid het signaal uit te zenden, waarvoor wij
hun hier bij voorbaat dankzeggen.
Indien er nog zaken zijn, welke zich
eveneens hiertoe bereid verklaren, ontvan
gen wij daar gaarne mededeeling van.
Alphen: N.V. Oosthoek Zoon, Emmalaan.
Stoomwasscherij Jac. van Slag-
maat, Pr. Hendrikstraat 10.
(Hoorn) N.V. Oosthoek Zoon.
„De Leerhoeve" Hooft-
straat.
Hazerswoude Groenend ij k: Coöp. Boe
renleenbank.
Lisse: Lissesche Kistenfabriek.
Noordwijk: De Ver. Bloembollen-Cultu
ren, Schiestraat.
Noordwijkerhout: St. Bavo-Gesticht.
Oegstgeest: Melkinrichting L. Menken, v.
Assendelftstraat 2.
Warmond: De Padox.
Wassenaar: Coöp. Boerenleenbank, Lange
Kerkdam.
Woerden: Melkfabriek „Nieuw Holland",
Utr. Straatweg.
Zoetermeer: N.V. Nutricia.
Zoeterwoude H. R.: N.V. Oosthoek Zoon.
Leiden:
Beuth Zoon, Kaiserstraat 25. t
Constructie Werkplaatsen, Zoeterwoudsche-
weg 1.
N.V. J. J. Krantz Zn., Oude Singel 86.
T. H. Noordman, Haagweg 59.
Johan Parmentier, Schelpenkade 6.
P. P. J. van Remundt, Zijlsingel 2.
N.V. Stoom Zeep Eau de Cologne fabrie
ken Sanders Co., Levendaal.
N.V. Vereenigde Touwfabrieken, Zijldijk,
Leiderdorp.
Wernink's Beton Maatschappij, Hooge
Morschweg 149.
N.V. Textielfabrieken Gebrs. van Wijk
Co., Heerengracht 44.
Fa. A. H. J. Wijtenburg, 2e Looierstraat.
N.V. Kon. Ned. Fabriek van Wollen dekens
v/h. Zaalberg Zoon, Vestestraat 1.
Leidsche Groentenveiling, Zoeterwoudsche
weg 2.
S t o om w asoh i nr ichtin g C. J. v. d. Loo,
Haarlemmerweg 32.
I HEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
Oproer in San An
tonio (Richard Dix
Martha Sleeper).
Uit het Dagboek van
een dokter. (Lionel
Barrymore).
Sensatie
Speelfilm
lederen avond 8 uur.
Zaterd'-g en Zondag
in 47 en 811
uur. Woensdag 2.30
uur matinée.
Volwassenen
Lido:
De Goede Aarde.
(Paul Muni Luise
Rainer).
Dramatisch
lederen avond 8.15
uur. Zaterdag en
Zondag van 27 uur
Woensdag 2.30 uur
matinée.
Volwassenen
Luxor:
Afgekeurd.
Trianon:
Afgekeurd.