DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHl 32, LEIDEN
Dc Fransche crisis
nog onopgelost
29ste Jaargang
MAANDAG 17 JANUARI 1938
No. 8931
Ste GclddclieSoii^mit
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
V De veel-becritiseerde
spaarregeing
De spaarregeling van minister Romme
is een voorwerp geweest van veel en bit
tere critiek en van weinig positieve in
stemming.
Wij hebben er al vroeger over geschre
ven, maar willen er toch nog even op te
rugkomen. Ons inziens, is de keuze van
het woord sparen fout geweest. Het
woord sparen in verband met den
finantieelen toestand, waarin de werkloo-
zen verkeeren, kan een prikkelend effect
hebben omdat het kan worden opgevat,
alsof van den werkloozensteun nog wat
zou kunnen worden afgehaald als „een
appeltje voor de dorst", alsof men van dat
bedrag nog wat zou kunnen overhouden.
De schijn van deze bedoeling kan wor
den gewekt. En als het sparen in
derdaad zóó bedoeld zou zijn, dan zou mi
nister Romme werkelijk den nood, waar
in de werkloozen verkeeren, op ergerlij
ke wijze hebben miskend.
Maar zóó is het niet bedoeld.
Met sparen bedoelde minister Rom
me hetzelfde, wat heel veel werkloozen
toch al reeds doen buiten zijn spaarrege
ling om. Zullen niet heel veel werkloozen
een paar dubbeltjes per week afzonderen
om kleedingstukken etc. te betalen, (die
zijn reeds hebben gekocht!) of om
voor inkoopen van noodzakelijke dingen
geleend geld terug te betalen?
En is dat nu effectief niet precies het
zelfde als wat „het kwartje van Rom
me" bedoelt?
Al is dus ons inziens de keuze van den
naam verkeerd geweest, het systeem is
niet zoo gek, als het voorgesteld is gewor
den.
.En nu krijgen de werkloozen in ver
schillende gemeenten vrij belangrijke be
dragen ook als eerste uitkeering van de
gehouden collecte.
Zij, die een kwartje per week hebben
„gespaard" krijgen voor ieder kwartje nog
een kwartje of veertig cent (naar gelang
de grootte van het gezin). De andere uit
keering, die bovendien wordt gege
ven, is verschillend in alle gemeenten
naar gelang van de opbrengst der in die
gemeenten gehouden collecte, In Leiden
b.v. is de eerste uitkeering 3.39 (voor
grootere gezinnen) en 2.12; de tweede nog
volgende uitkeering zal grooter zijn.
De soc.-dem. pers gunt den sparenden
werkloozen hun buitenkansje van harte,
maar trekt uit een en ander de conclusie,
dat de werkloozen, die niet konden sparen,
thans achterop komen vergeleken bij die
genen, die wel kans zagen 0.25 per week
te sparen of die 0.25 per week voe
gen wij hieraan toe van een liefdadige
instelling ontvingen.
De mogelijkheid bestaat, dat er werkloo
zen zijn geweest, die uit tegenzin tegen de
regeling niet deelnamen, maar het aantal
van dezulken acht de schrijver in de so
ciaal-democratische pers blijkbaar gering,
daar hij de vraag stelt noeveel werkloo
zen zich zulk een principieele luxe zouden
kunnen veroorloven.
Al met al acht de Arbeiderspers het geen
bijster Christelijke handelwijze, dat de al
lerarmsten, die er niet in slaagden een
kwartje af te zonderen, niets krijgen.
Het verwondert ons wel eenigszins, dat
juist van soc. - dem. zijde thans
deze beschouwing verschijnt.
De sociaal-democratie immers en
haar pers in het bijzonder heeft niets
nagelaten om de spaarregeling in discre-
diet te brengen. Op zijn best hebben de
officieele personen, die tot de S. D. A. P.
behooren, formeele medewerking verleend
maar de socialisten, die geen publieke be-
stuursverantwoordelijkheid droegen, heb
ben deze actie en in het bijzonder de col
lectes gesaboteerd.
Op het titelfeest
van S. P. L.
Morgen, de eerste dag der Internationale
Bidweek viert de H. Kerk het feest van St.
Petrus' Stoel te Rome, de dankbare herin
nering aan de instelling van het Paus
schap.
Het feest van St. Petrus' Stoel te Rome
is door de vrouwe stichteresse van het
Paus'el ij k Liefdewerk van den
H. Apostel Petrus gekozen als
titelfeest van haar werk voor de opleiding
van inlandsche priesters in de missielan
den.
Op dezen dag of op o.s. Zondag zullen
de parochieele directeuren van het St. Pe
trus Liefdewerk (S. P. L.) het H. Misof
fer doen opdragen voor de levende en
overleden weldoeners van het werk en de
gelegenheid te baat nemen om van de ge-
loovigen meer belangstelling, meer gebe
den, meer offers te vragen voor dit zoo
hoogst noodzakelijke Liefdewerk.
Want het S. P. L. is werkelijk hoogst
noodzakelijk voor de uitbreiding van ons
H. Geloof. Zonder den steun van het S.
P. L. is het voor de Missie-oversten niet mo
gelijk om seminaries in stand te houden en
zonder seminaries is de opleiding van in
landsche priesters niet mogelijk.
De opleiding van priesters vraagt niet al
leen veel en vurige gebeden, neen die op
leiding vraagt ook groote geldelijke offers.
Het S. P. L. in Nederland heeft voor dit
jaar tot nu toe uit Rome het verzoek ont
vangen om voor een bedrag van niet min
der dan 90.000 gulden steun te willen ver-
leenen aan kleih-seminaries: daarnaast is
het nog belast met de ondersteuning van
ongeveer 600 groot-seminaristen. Dit is het
aandeel, dat van Nederland verwacht wordt
bij de opleiding van totaal 16.000 priester-
candidaten.
Zeer terecht durft het S. P. L. dan ook op
zijn titel feest om uw steun te vragen:
helpt ons zooveel in uw vermogen is bij de
opleiding der inlandsche priesters. Juist in
deze tijden van nationalisme, van oorlogs
geest enz. is het zoo hard en hard noodig,
dat ook de missielanden op alle gebeurte
nissen voorbereid zijn en voor de Kerk be
houden kunnen blijven.
Als u reeds lid van S. P. L. is, blijf dan
trouw lid; is u nog geen lid, geef u dan op
als lid bij uw parochieelen directeur: het
lidmaatschap vraagt slechts één cent
per week.
En kunt u meer doen, schenk dan een
jaarlijksche weldoenersbijdrage 2.50) of
sticht een studiebeurs (ineens of bij gedeel
ten ten minste 2500, waarvan de jaarlijk
sche rente gebruikt wordt voor de oplei
ding van-seminaristen).
Naast uw geldelijke offer vragen wij ook
uw hartelijk en vurig gebed voor de in-
heemsche priesterstudenten; bidt veel voor
hun volharding, want van de volharding
van ieder dezer studenten hangt de eeuwi
ge zaligheid af van duizenden zielen. De
oogst is zoo groot: zendt daarom werklie
den in Uw Wijngaard, o Heer.
Met een hoopvol en bij voorbaat dank
baar hart en onder bescherming van de H.
Theresia van Lisieux, de groote Patrones
van het S. P. L., zendt onder'geteekende
deze nodkreet uit: moge gij allen haar ver
staan en allen uw medewerking verleenen
ter liefde Gods, voor de uitbreiding van
Zijn Rijk, welke toch de zaak van ons
allen is.
Mgr. Th. M. P. BEKKERS,
Nationaal Directeur.
Postrekening: 8725. Huis Bijdorp te Voor
schoten.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Wij schreven dezer dagen, dat het vooral
in Frankrijk vrij gemakkelijk is om een
regeering ten val te brengen, maar dat het
moeilijker is, de scherven weer aan elkaar
te lijmen. Het Volksfront is bij de jongste
crisis in Frankrijk uit elkaar gevallen en
nu kost het moeite om de stukken weer
aan elkaar te krijgen. Eerst heeft Bonnet,
de minister van finantiën in het vorige ka
binet het geprobeerd, maar hij moest het
opgeven, omdat de socialisten niet met
hem wilden samenwerken noch hem wil-
j den steunen. „Probeeren jullie het dan",
i .zei president Lebrun tot de socialisten en
Léon Blum toog aan het werk. Maar hier
tegen hadden de radicaal-socialisten weer
bezwaar, zoodat hij ook het byltje er bij
neer moest leggen. Het lijkt-niet gemakke
lijk te zijn, deze crisis op te lossen.
De laatste, die nu weer bezig is, is
Chautemps, de afgetreden president.
De Japansche regeering heeft een ver
klaring gepubliceerd, waarin gezegd wordt
Bonnet noch Blum
kunnen slagen
Nadat Bonnet gedwongen was om de op
dracht tot kabinetsformatie terug te geven
wegens de weigerachtige houding der so
cialisten, is de vorming van een nieuwe
Fransche regeering thans opgedragen aan
Léon Blum, die de opdracht aanvankelijk
aanvaardde, doch eveneens gedwongen was
haar terug te geven.
De socialistische Kamerfractie had schrif
telijk medegedeeld, dat zij aan een minis
terie-Bonnet niet kon deelnemen, noch dit
kon steunen, zonder dat deze houding
evenwel zich uitstrekte tot iedere regee
ring onder leiding van een radicaal-socialist
De socialisten hadden dus geen vertrou
wen in Bonnet persooniljk. De radicaal
socialisten hebben tegen dit besluit ge
protesteerd, daar het gericht is tegen een
der leden van de radicaal-socialistische
partij, die door het staatshoofd is aangewe
zen om een regeering samen te stellen,
waarvan alleen het programma het onder
werp van voorafgaande besprekingen tus-
sehen de meerderheidsfracties dient uit te
maken. De partij wijst alle verantwoorde
lijkheid voor de gevolgen van deze hou
ding af.
Blum's onderhandelingen
Zoodra hij opdracht to de vorming eener
nieuwe regeering had gekregen, achtte
Blum het noodzakelijk, zich te verzekeren
van den steun, dien hij niet wilde missen.
Thorez en Duclos hadden de onvoorwaar
delijke deelneming der communistische
partij toegezegd.
De radicaal-socialistische fractne, welke
Blum hervatting der samenwerking voor
stelde, had haar beslissing uitgesteld. Het
schijnt echter, dat de mogelijkheid van
communistische deelneming op tegenstand
in de radicale fractie stuitte. Voorts had
Blum Paul Reynaud uitgenoodigd, aan de
regeering deel te nemen als vertegenwoor
diger der vroegere oppositie in een „minis
terie van nationale eenheid rondom het
Volksfront". Reynaud stelde echter als
voorwaarde uitbreiding der politieke sa
menstelling van het kabinet tot en met de
fractie van Marin. Blum meende daarin
niet te kunnen toestemmen, zoodat van de
medewerking van Reynaud moest worden
afgezien.
Zoo kon Blum niet vasthouden aan een
soort kabinet van nationale eenheid van
linksche nuance. Hij moest dus terugkeeren
tot de minder stoutmoedige samenstelling
van een Volksfrontregeering met medewer
king der communisten. De taak van Blum
werd daardoor niet gemakkelijker en als
gevolg van het verzet der radicalen moes
ten ook Blum's pogingen schipbreuk lijden.
dat Tsjang Kai Sjek hardnekkig weigert,
de goede bedoelingen van Japan te begrij
pen. Wij kunnen hem dat niet kwalijk ne
men, maar de Japanners doen dat wel; zij
kondigen althans aan, dat zij weldra de
diplomatieke betrekkingen met Tsjang
Kai Sjek's regeering, die tot nog toe on
danks alles toch nog in stand gehouden
waren, zullen verbreken en bereid zijn,
samen te werken met de nieuwe Chinee-
sche regeering te Peiping.
De woordvoerder van het ministerie van
buitenlandsche zaken te Tokio, heeft aan
buitenlandsche journalisten verklaard, dat
de regeeringsverklaring in feite de ver
breking beteekent der diplomatieke be
trekkingen tusschen Japan en het be
wind van Tsjang Kai Sjek. Tevens betee
kent zij de verbreking der vredesonder
handelingen. Deze zouden evenwel her
vat kunnen worden, zoodra de maarschalk
bewijs levert van zijn oprechtheid tegen
over Japan. De woordvoerder voegde hier
aan toe, dat Tsjang Kai Sjek zonder de
hem gedane voorstellen categorisch te wei
geren, niettemin te verstaan heeft gege
ven, dat de Japansche vredesvoorwaarden
voor China niet aanvaardbaar waren. Ja
pan heeft zijn politiek in de kwestie der
oorlogsverklaring, aan China nog niet vast
gesteld, hoeewl de Japansche regeering op
het oogenblik niet he* voornemen heeft
China den oorlog te verklaren. In ant
woord op een desbetreffende vraag zeide
de woordvoerder, dat Japan ï.iet met de
regeering van Tsjang Kai Sjek zal onder
handelen en evenmin de voorloopige re
geering van Peking heeft erkend. Voor de
dagelijksche kwesties, zal Japan onderhan
delen met de plaatselijke autoriteiten.
DE A.S. BLIJDE
GEBEURTENIS
Enkele oogenblikken, nadat het nieuws
van de blijde gebeurtenis ons bekend is,
zullen de volgende adressen door een si
rene of fluit dit aankondigen. Echter, in
dien de geboorte des nachts plaats vindt,
waarvoor te stellen tusschen 10 uur nam.
en 7 uur v.m., des morgens te 7 uur. De
aankondiging zal geschieden als volgt:
Signaal:
een lange stoot gevolgd door vijf korte
stooten geeft aan de geboorte van een
prinses.
Signaal:
een lange stoot gevolgd door negen korte
stooten geeft aan de geboorte van een
prins.
Deze signalen zullen meerdere malen met
eenige onderbreking worden gegeven.
De volgende zaken verklaarden zich be
reid het signaal uit te zenden, waarvoor wij
hun hier bij voorbaat dankzeggen.
Indien er nog zaken zijn, welke zich
eveneens hiertoe bereid verklaren, ontvan
gen wij daar gaarne mededeeling van.
Alphen: N.V. Oosthoek Zoon, Emmalaan.
(Hoorn) N.V. Oosthoek Zoon.
„De Leerhoeve" Hooft-
straat.
Hazerswoude G r o e n e n d ij k: Coöp. Boe
renleenbank.
Lisse: Lissesche Kistenfabriek.
Noordwijk: De Ver. Bloembollen-Cultu
ren, Schiestraat.
Noordwijkerhout: St. Bavo-Gesticht.
Wassenaar: Coöp. Boerenleenbank, Lange
Kerkdam.
Sassenheim: N.V. Zonneveld en Philippo.
Warmond: De Padox.
Woerden: Melkfabriek „Nieuw Holland",
Utr. Straatweg.
Zoeterwoude H. R.: N.V. Oosthoek Zoon.
Leiden:
Beuth Zoon, Kaiserstraat 25.
Constructie Werkplaatsen, Zoeterwoudsche-
weg 1.
N.V. J. J. Krantz Zn., Oude Singel 86.
T. H. Noordman, Haagweg 59.
Johan Parmentier, Schelpenkade 6.
P. P. J. van Remundt, Zijlsingel 2.
N.V. Stoom Zeep Eau de Cologne fabrie
ken Sanders Co., Levendaal.
N.V. Vereenigde Touwfabrieken, Zijldijk,
Leiderdorp.
Wernink's Beton Maatschappij, Hooge
Morschweg 149.
N.V. Textielfabrieken Gebrs. van Wijk
Co., Heerengracht 44.
Fa. A. H. J. Wijtenburg, 2e Looierstraat.
N.V. Kon. Ned. Fabriek van Wollen dekens
v/h. Zaalberg Zoon, Vestestraat 1.
De Raad van Arbeid
PREMIE ZIEKTEWET.
Staatsblad No. 895 van 11 Januari j.l.,
bevatte een Koninklijk besluit, waarbij de
premie voor de Ziektewet ten opzichte van
de Raden van Arbeid belangrijk is gewij
zigd met ingang van 1 Januari 1938.
De normale premie, die, toen de wet in
werking trad, was bepaald op 23 cent, is
thans teruggeloopen tot 17 cent per 10.
loon. Een vermindering alzoo van ruim 26
pet.
Inmiddels werd de beschikking verkre
gen over behoorlijk statistisch materiaal
en is het dus mogelijk geworden, de lasten
meer naar evenredigheid van het risico te
verdeelen. Voor een 40-tal bedrijven is een
hoogere premie verschuldigd, varieerend
van 19 tot 43 cent, terwijl alleen voor het
stucadoorsbedrijf de premie 57 cent per
10.loon bedraagt. Een groot aantal be
drijven, die voorheen onder het verhoogde
tarief vielen, zijn thans onder het normale
tarief van 17 cent per 10.loon gebracht.
Daarentegen zijn een aantal bedrijven
nu in het hoogere tarief geplaatst. Daar
toe behooren o.a. de tuinbouwbedrijven,
waarvoor dè premie 19 cent per 10.loon
is geworden.
Verder verdient nog vermelding, dat voor
de verzekerde, die bij wijze van werkver
schaffing zijn te werk gesteld de premie
van 50 cent is teruggebracht op 29 cent per
10.loon. Een vermindering alzoo van
ruim 40 pet.
Van 1 Januari j.l. af mag de werkgever,
als gevolg van deze wijziging op het loon
van de arbeiders ten hoogste slechts 8 /2
cent per 10 loon verhalen en in geval
van werkverschaffing ten hoogste de helft
der premie.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De bekende pater Ma/er te München
opnieuw gearresteerd. (2de blad).
Ontbinding van het parlement in Roe
menië verwacht. (2de blad).
Italië's moeilijkheden in Abessinië. (2de
blad).
De ministercrisis in Frankrijk nog niet
opgelost. (1ste blad).
Diplomatieke betrekkingen tusschen To
kio en Tsjang Kai Sjek feitelijk verbroken.
(2de blad).
Binnenland
Oude roofovervallen te Haarlem en te
Ophoven-Sittard opgehelderd. (4de blad).
Fraude bij den Boerenbond te Dongen.
(4de blad).
Leiden
De oud-burgemeester van Leiden, jhr. mr.
dr. N. C. de Gijselaar in den raad herdacht.
(lste blad).
De nieuwjaarsrede van den voorzitter der
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland. (3de blad).
Sport en Wedstrijden
VOETBAL: Voor den I.V.C.B. werden
verschillende voetbalvelden afgekeurd, ook
de regen was spelbreker; S.J.C. verspeelt
een punt, Teylingen en Blauw Zwart win
nen. - Voor den K.N.V.B. vergrootte Feyen-
oord haar voorsprong op Haarlem, N.A.C.
versloeg P.S.V. en U.V.S. boekte een groote
overwinning op V.D.L. (3de blad).
ZWEMMEN: Nieuwe records van Ragn-
hild Hveger. (3de blad).
BILJARTEN: Bos kampioen 712 cadre.
(3de blad).
DE ARBEIDER EN DE ZIETEWET.
Hoewel de Ziektewet nu al van 1 Maart
1930 af, dus bijna 8 jaar, in werking is, ko
men er nog steeds bij den Raad van Arbeid
tal van ziektemeldingen veel te laat bin
nen. Het blijkt, dat de werknemers nog
steeds niet voldoende doordrongen zijn, van
de noodzakelijkheid om zich tijdig ziek te
melden.
Is de werkgever aangesloten bij de zie
kenkas van den Raad van Arbeid, dan moet
de arbeider zelf voor de ziekmelding zor
gen en wel binnen 24 uur na het intreden
der arbeidsongeschiktheid wegens ziekte.
Komt nu een ziekmelding te laat binnen,
dan zal als regel het ziekengeld eerst in
gaan op den derden dag, nadat de ziekmel
ding is ingekomen.
Een aanmerkelijke schade soms voor den
verzekerde, die hij te danken heeft aan
eigen nalatigheid.
Gevolg is dan vaak, dat zoowel de werk
gever, als de arbeider, ontevreden is op
den Raad van Arbeid, ofschoon deze instel
ling gehouden is, de wettelijke bepalingen
ten uitvoer te leggen.
Maar ook op den arbeider rust de ver
plichting om de wet na te leven.
Met het oog op de financieele zijde van
de verzekering is een goede en tijdige con
trole nu eenmaal onmisbaar. Deze is alleen
mogelijk, indien de wettelijke voorwaarde
daartoe, bestaande in tijdige ziekmelding,
van den kant van den arbeider wordt nage
leefd.
Aan alle postinstellingen en ten kantore
van den Raad van Arbeid, zijn de formu
lieren voor ziekmelding gratis verkrijg
baar. Zoo noodig kan in het uiterste geval
worden volstaan met ziekmelding" per brief
of briefkaart, als men maar duidelijk eigen
naam en adres en naam en adres van zyn
werkgever vermeldt. Denk er om, onbe
kendheid met de wet, is nooit een excuus.
De werkgevers zijn gehouden een kaart
op te hangen op een voor alle arbeiders
duidelijk zichtbare plaats, waaruit kan blij
ken, bij welk orgaan (Raad van Arbeid of
Bedrijfsvereeniging) de arbeiders zijn ver
zekerd.
Verder bevat deze kaart de noodige in
lichtingen omtrent de wijze van ziekmel
ding en het premieverhaal op den arbeider.
Het niet ophangen van zulk een kaart,
welke door de uitvoeringsorganen worden
verstrekt, is door de wet strafbaar gesteld.
Het is derhalve, mede met het oog op
het belang van de verzekerde arbeiders,
van groot gewicht, dat de werkgevers deze
wettelijke verplichting stipt nakomen.