w „DREIMAL OESTERREICH" IJ HADDEN SUCCES «De Leidsche Courant» VRIJDAG 7 JANUARI 1938 DE LEIDSCHE COURANT 1WEEDE BLAD - PAG. fi WASSENAAR HET VERZONKEN KISTJE Door inbrekers weggeworpen In verband met de arrestatie van twee inbrekers en een medeplichtige, die een inbraak pleegden aan den Wittenburgerweg 102 en Lange Kerk- dam 105, alhier, heeft de Wass. Politie Woensdagmorgen geruimen tijd doen dreggen in het water langs den Zuid- wal te 's-Gravenhage. Volgens bekomen mededeelingen zou een kistje, inhoudende diverse be scheiden, hetwelk bij eerstgenoemd mis drijf werd ontvreemd, door de daders thuis zijn opengebroken en vervol gens, om de nasporing van het feit te bemoeilijken, te water zijn geworpen. Het mocht inderdaad gelukken het kistje op te halen, waardoor een. waardevolle schakel In het onderzoek werd verkregen. LEIDSCHENDAM. Collecte. - De onlangs gehouden collec te voor de werkloozen heeft 35.03 opge bracht. Het werkloozencomité brengt aan de gevers hartelijke dank. Rijwieldiefstal. Gisteren is ten na- deele van den heer Van W. zijn rijwiel, dat eenigen tijd onbeheerd voor de wo ning van M. in het Park Leeuwenberg had gestaan, door onbekenden ontvreemd. De politie stelt een onderzoek in. VOORSCHOTEN. KJJVLV. afd. L.T. De onlangs te Voorschoten opgerichte K.J.M.V. hield Woensdagavond 5 Jan. ji. zijn eerste bij eenkomst in het bondsgebouw. Na de ope ning met de gebruikelijke groet kreeg on middellijk de moderator, de Weleerw. heer Kap. Perquin, het woord met het eerste ge deelte van zijn "oriëntatie-cursus. Wat gebeurt er? Gebeurt het met mij?!! Of gebeurt het zonder mij?!!! Hierna werden nog enkele zaken behan deld, t.w. het kiezen van een penningmees ter en het kiezen van een geschikte naam voor de Voorschotensche K.J.M.V. Deze naam werd met aller goedvinden op voorstel van den moderator St. Jan Baptist, de voor- looper van Christus, genoemd. Tot slot was er tot 10 uur gezellig sa menzijn. In de loop van den avond gaven zich nog twee nieuwe leden op, zoodat deze bijeenkomst in zijn geheel zeer geslaagd mag heeten. Arbeidsbemiddeling. Bij het agent schap der arbeidsbemiddeling te Voor schoten stonden op 5 Januari 1938 als werkzoekenden ingeschreven: 12 timmer lieden, 12 metselaars, 8 opperlieden, 12 schilders, 10 grondwerkers, 1 stucadoor, 1 talud werker, 1 betonwerker, 2 straatma kers, 1 behanger, 1 stoffeerder, 1 schoen maker, 3 loodgieters, 1 zilversmid, 4 mon teurs, 2 smeden, 2 scheepmakers, 1 radio- techniker, 1 rijwielhersteller, 1 spinmees- ter, 1 wever, 1 slager, 83 land- en tuinar- beiders, 1 venter (visch), 1 kok, 1 stuur man, 6 chauffeurs, 4 kantoorbedienden, 1 dagmeisje, 2 loopknechten, 8 fabrieks arbeiders. Door den agent der arbeidsbemiddeling wordt zitting gehouden: voor werkgevers des voormiddags van 9.0012.00 uur ten gemeentehuize; voor werknemers des voormiddags van 9.009.15 uur in het Ambachtshuis. Voorstraat 14. Geboren: Cornelis, z. van A J. de Cler en J. C. Kooijman, Burgemeester Vernèdepark 53 Mathilda Gerarda, d. van A J. van der Waard en T. W. de Vos, Papelaan 4 Teunis Arie. z. van M. de Jong en E. de Vrij, Voorstraat 49a. Gevestigd: J. Greidanus van Steen- wijk, Leidscheweg 43 Mej. M. H. Wen- sink van Leiderdorp, Wijngaardenlaan 54 W. A. Wagtendonk van Katwijk, Leid scheweg 122 J. Fukken van Noordwijk, Valkenburgscheweg 22c C. E. Slots van Ek van den Helder, Leidscheweg 538 Mej. C. M. J. Bergman van Sassen- heim, Valkenburgscheweg 32. Vertrokken: Mej. G. Overdevest, van Veurscheweg 3 naar Leiden, Hee renstraat 96. VOORHOUT. Veiling D.V.V. De volgende prijken werden o.m. besteed: slachtkonijnen f 0.80— 1.75, tot halfwas f 0.350.55, kippen f 0.75, jonge hanen f 0.60, krielen f 0.45. Alles per stuk. De eerstvolgende veiling zal plaats hebben op Donderdag 20 Januari. WARMOND. De „spaar"-regeling. Aan het bekende spaarsysteem van Minister Romme hebben in deze gemeente 22 personen deelgenomen. Van de in deze gemeente te dezer zake ge houden collecte is van het Rijk ontvangen een bedrag van 144.14, zijnde 50 pet. van het totaal opgehaalde bedrag, zoodat dit bedrag onder 22 personen kon worden ver deeld. Bovendien v/as er gelegenheid om ook nog te beschikken over het door deze werkloozen zelf gespaarde bedrag. Al deze uitkeeringen hadden plaats in natura, naar wensch van den spaarder. Het was voor de werkloozen-commissie een omvangrijk werk om in deze een eerlijke en rechtvaar dige verdeeling te kunnen opstellen, gezien de verschillende tijdstippen waarop aan de spaarregeling werd deelgenomen en deze Commissie komt dan ook een woord van lof toe voor dit geheel belangloos werk. Geslipt. Wegens gladheid van den weg reed een luxe auto, bestuurd door den heer K. uit Haarlem, op den Heerenweg alhier GEMEENTERAAD VAN NOORDWIJK Een spoedeischende vergadering. Gisteravond te negen uur kwam de Raad dezer gemeente, onder voorzitterschap van Burgemeester van de Mortel, in spoed eischende vergadering bijeen, een verga dering, die nagenoeg geheel stond in het teeken van de a.s. blijde gebeurtenis en van personeelsaangelegenheden. Afwezig wa ren de heeren Alkemade en de Vreede. Een optimistische nieuwjaars rede. Alvorens deze spoedeischende vergade ring aan te vangen, wilde de voorzitter wel iswaar in afwijking van de voorgaande ja ren geen nieuwjaarsrede houden, maar toch even memoreer en, dat 1937 was een be langrijk jaar vocy onze gemeente. Allereerst memoreerde spr. de in de eer ste vergadering van het vorige jaar door den raad genomen besluit inzake de toe kenning van een bijdrage aan de provincie in de onderhoudskosten van den nieuw aan te leggen verbindingsweg van den weg Kat wijkNoordwijk met den rijksweg Am sterdamSassenheim's Gravenhage. Spr. hoopte, dat 1938 het begin vein dezen goe den en vooral voor de badplaatsen zoo'n buitengewoon belangrijken verbindings weg zal mogen brengen. Voorts bracht spr het schitterend geslaagde tulpenfeest in het voorjaar en de beplanting van het z.g. Emmaduin in het najaar in herinnering, daarbij een woord van lof toezwaaiend aan de zeer actieve voorbereidingscommissie en aan den raad door zijn financieelen steun en medeleven. Spr. betoonde zich zeer op timistisch omtrent de resultaten van een en ander, want als hij goed zag zoo zei- de hij zou er dit jaar door het a.s. bloe- menfeest een buitengewone toename van vreemdelingen te verwachten zijn en dit'n ongekende drukte te weeg brengen, ten minste als het weer ook een beetje mee werkt. Voorts memoreerde spr. andere ge- gewichtige besluiten als de grondaankoop en de exploitatie der terreinen ten noorden van den vuurtoren, waarmede, naar nij hoopte, spoedig zou kunnen worden be gonnen, wat 'n groote verbetering voor on ze badplaats beteekent en last not least het besluit, waar het uitbreidingsplan voor onze gemeente werd vastgesteld. Voorts bracht spr. nog in herinnering den blijden toon, waarmede het jaar 1937 werd ingezet, door het huwelijk van onze Prin ses met Prins Bernhard en verbond daar aan den vurigen wensch, dat straks zoowel voor ons Oranjehuis als voor ons volk de blijde hoop in vervulling zou mogen gaan. Spr. wenschte den leden tenslotte, mede namens B. en W. alle goeds in 1938 toe en hoopte, dat dit jaar de bloei van Noordwijk zou mogen worden bevorderd door de goe de besluiten en de goede verstandhouding van den raad. (Applaus). Namens den raad bracht de heer van der Wiel dank voor de goede wenschen, onder wederkeerige aanbieding van 's raads heil- wenschen voor den voorzitter, zoowel als voor het dagelijksch bestuur, daarbij in het bijzonder den hoop uitsprekend, dat de voorz. in 1938 met eenzelfde toewijding en grooten ijver de belangen der gemeente zou mogen behartigen. Spr. is tenslotte welis waar over verschillende door den voorz. aangesneden punten minder optimistisch gestemd, maar zou niets liever wenschen, dan dat zijn pessimisme moge plaats maken voor het tegenovergestelde. De viering der aanstaande feestelijkheden. Hierna stelden B. en W. voor, naar aan leiding van een daartoe ingekomen ver zoek, aan de beide Oranjeverenigingen, nJ. te Noordwijk aan Zee en Noordwijk-Bin- nen een bedrag toe te kennen van ƒ300.— voor elk, voor te organiseeren festiviteiten en anderszins. Vervolgens stelde zij voor een bedrag toe te kennen voor een versna pering aan de schoolkinderen 25 ct. per kind, alzoo 680.in ttoaal en tenslotte een bedrag van 320.— voor de gemeente zelf, om daaruit de kosten te bestrijden van versiering en verlichting raadhuis, zoo als verleden jaar is geschied, idem voor het aanbieden van een versnapering aan de leden van den raad. die met de Oranjever- eenigingen in een feestvergadering bijeen zullen komen, en dergelijken. In totaal is hier alzoo een bedrag van 1600.mee gemoeid. De heer de Monije wilde de schijnwerpers voor het raadhuis liever weglaten, gezien het hooge stroomverbruik, doch de voorz. ontried zulks, vooral met het oog op het te houden défilé van alle plaatselijke ver- eenigingen vóór het raadhuis. Alsdan zou dit in het pikdonker moeten geschieden! De verlichting zal thans evenwel worden be perkt tot 2 a 3 dagen. Voorts vernamen wij tegen een boom. De bestuurder liep lichte verwondingen op, .doch de wagen werd zwaar beschadigd, Door een kraanwagen uit Leiden moest hij worden weggesleept. Bouwvergunningen. In 1937 zijn door Burgemeester en Wethouders in deze ge meente 18 bouwvergunningen uitgereikt, terwijl dit aantal in 1936 bedroeg 26. Een bewijs dat de bouwnijverheid in deze ge meente nog niet toeneemt. ZILK. Strooperij. In den afgeloopen nacht werden in het Vogelveld alhier twee Haar lemmers, zeker B. en V., betrapt op strooperij met niet minder dan 150 wild strikken. Door den rijksveldwachter wer den deze strikken in beslag genomen en pro cesverbaal opgemaakt. op daartoe gestelde vragen, dat het de be doeling is om aan de Oranjevereenigingen vrij mandaat te geven, en dat ook de kin deren van de van de Berghstichting en de bewaarscholen onder de tractatie zullen vallen. De heer van der Wiel stond nogal eenigszins sceptisch tegenover het votee- ren van gelden voor de Oranjevereenigin gen, als men niet weet wélke feestelijkhe den er zullen plaats hebben, waarna de voorzitter in algemeene lijnen aangaf, wat de bedoeling der O.V. is. Zoo zullen er vreugde-boom en verschijnen met 7 ringen die 1 uur branden en afkomstig zijn van de firma Kat uit Leiden. Bij slecht weer zullen er voor de kinderen filmvoorstellin gen gegeven worden, bij gunstig weer kin- worden bij gunstig weer kinderspelen bui- derspelen buiten enz. enz. De heer van der Wiel bleef echter bij zijn meening, dat een bedrag van ƒ300.— voor elk der Oranjevereenigingen voor een feestviering nogal hoog is, temeer daar de burgerij toch ook al hard bewerkt is voor bijdragen. Spr. vroeg waar dat geld allemaal vandaan moest komen, waarop de voorz. antwoordde: „uit de gemeentekas". „Hebben we dan nog wat?" vroeg de vorige spreker weer, waarop de voorz. op zijn beurt weer onder algemeene hilariteit du pliceerde: „Dat zult u wel zien als de be- grootingsvergadering er is!" De heer Vo gelaar kon zich tenslotte wel met een en ander vereenigen. Volgens spr. moet de in zameling van de Oranjevereenigingen bij de burgerij voor een groot gedeelte ge bruikt worden voor de stabiliteit der finan ciën voor dit jaar, ook in verband met het as. regeeringsjubileum van H.M. de Konin gin in September. Het voorstel van B. en W. werd intusschen z. h. st. aangenomen. Het verzoek van de caféhouders om eenige faciliteiten. De hotel-, café- en restauranthouders krijgen gedeeltelijk hun zin. Zij hadden gevraagd om opheffing van het tapver- bod gedurende de eventueele a.s. feestda gen, om een soepele toepassing van het slui tingsuur en om vrijstelling van vermake lijkheidsbelasting gedurende die dagen. Wat de verlenging van het sluitingsuur voor café's en derg. betreft, dit is een zaak, waarover de Burgemeester alleen oordeelt en deze heeft alle soepelheid toegezegd. Een tapverbod geldt voor onze gemeente op die dagen niet, aangezien de plaatselij ke politieverordening alleen tapverboden voorschrijft op de dagen waarop de ver jaardagen van de leden van het Koninklijk Huis op feestelijke wijze worden herdacht en wel na 12 uur 's middags. Daaronder vallen de a.s. feestdagen echter niet, zoo dat de respect, caféhouders op die dagen zonder bezwaar en gedurende den gehee- len dag een borreltje kunnen schenken. De heer van der Wiel kon zich, zonder nu be paald een afschaffer te zijn, met deze inter pretatie niet vereenigen, zich daarbij be roepend op de geschiedenis van dit artikel, waarvan hij de geestelijke vader was. De heer Bulk vroeg of het tapverbod verleden jaar was toegepast en zoo neen, of er toen ernstige onregelmatigheden hadden plaats gehad. Op beide vragen antwoordde de voorz. ontkennend. Hij had niet te klagen, hoogstens een paar „matjes". „Ze houden hier niet van een borreltje", zeide spr. on der algemeen gelach. Wat het verzoek om vrijstelling van ver makelijkheidsbelasting op die dagen be treft, hier waren B en W. niet voor. Ook de Raad voelde daar niets voor, zoodat het verzoek op dti punt afwijzend werd be schikt. (De vergadering duurt voort). door FR1EDRICH MUCKERMANN S.J. De tijd, toen'men geloofde, dat politiek en wereldbeschouwing volledig gescheiden konden wor den, is lang voorbij. Dat was de tijd van het laicisme, waarop de encycliek over het Koningschap van Christus het katholieke ant woord gaf. Terwijl het katholieke antwoord den gulden middenweg bewandelt, zooals dat tot uiting komt in dè woorden van het Evan gelie: „Geef de Keizer wat des Keizers is en God wat van God is", gaan de totalitaire wereldbe schouwingen zelfs zoover, dat ze den staat ofwel de maatschappij tot het voorwerp zelf van een nieuwen godsdienst maken. Dat geschiedt bijv. in het boek van Hitier „Mein Kampf", dat alleen reeds in Duitschland over meer dan drie millioen exemplaren is verbreid. De tegenhanger van dit •boek is Kurt Schuschnigg's werk: „Dreimal Oesterreich", waaraan de gevierde schrijver de volgende be schouwingen vastknoopt, die ook, indien ze voor critiek vatbaar zijn, aandachtige lezing verdienen. Men kan den titel van dit boek op zich zelf reeds karakteristiek noemen. Bij den eenen titel is de nadruk gelegd op den persoon en heet daar „Mein Kampf", waarop we hier weliswaar geen kritiek willen uitbrengen, en bij den anderen titel ligt de nadruk driemaal op het land, het volk. Op deze wijze willen we evenwel niet voortgaan, maar alleen positief naar voren brengen, welke bijzondere kenteekenen we waarnemen in de beschouwing van Kurt Schusc'nniggs worstelen en streven. Van deze politieke persoonlijkheid, die nu reeds een zoo hooge plaats bekleedt in de werelddiplomatie, is bekend, dat zij uit katholieke traditie is gesproten. Zoo is zij ook beslist een voorbeeld der practisohe verbinding van godsdienst en politiek. In het algemeen kan vooreerst vastge steld worden, dat dit boek doordrenkt is van den geest der liefde en dat alles wat verband houdt met volkshaat en demago gie op voorname maar besliste wijze afge- v ezen wordt. Men zou zich kunnen voor stellen, dat bij de schildering van Engel- bert Dolfuss' martelaarschap een golf van wraakgevoelens tegen den g«meenen sluip, moordenaar, die aan heel de wereld be kend is, zou zijn omhooggerezen. Dit is echter allerminst het geval; juist op deze plaats- is de grootste objectiviteit in acht genomen. Ook bepaalde passages over bom aanslagen en dergelijke onverantwoorde lijke politieke terreurmethoden worden rustig naar voren gebracht en slechts met de juistheid van een geestelijk overwogen louding veroordeeld. Voor alle landen kan min of meer gelden, wat in dit bijzon der geval een uiting is van katholieke staatsmanswijsheid. Het is nu eenmaal zoo gesteld, dat het politieke strijdtooneel der laatste jaren, dikwijls minder prettige tooneelen te aan schouwen heeft gegeven. Maar politieke gevechten hebben steeds bestaan. Uitwas sen waren ook nooit te voorkomen. Maar c'.e propaganda van den haat, die de laatste jaren niet alleen concurrenten maar ook ce nauwste buren en zelfs de geheele fa milies gescheiden heeft, die noch kunst, noch sport, noch wetenschap, onaangetast heeft gelaten, die zelfs niei buiten de klas lokalen der school is gebleven en die zelfs er op uit is de jeugd reeds in te palmen dat is iets van jongeren datum en heeft met d en Oosten rij kschen aard in het geheel niets gemeen. Dat is een schoone .toepassng der vredes- gedachten en der verzoeningsgedachten, zooals ze door de Pausen en vooral door Eenedictus XV in Zijn heerlijk schrijven ovér den Vrede werden voorgestaan. De Katholieke Kerk is een vredesmacht en dat komt vooral tot uiting in de werken, ae toespraken en de geschriften van ieder staatsman, die uit deze bronnen put. Zooals gezegd hebben wij den 'tegen hanger geheel uit het oog verloren en dat n oge verder ook zoo zijn, wanneer we nu een tweede eigenschap op den voorgrond plaatsen, namelijk die van een volkomen, voorname, door de tucht van generaties verworven en verzorgde, cultuur, die zich zelfs uitstrekt tot het gesproken woord. De technische eeuw zet de ontwikkelings- trap van het humanisme voort, zooals het humanisme de voortzetting was van den geloofsgeest der middeleeuwen. Die beide trappen zijn bewaard geble ven in het werk van Schuschnigg en geven het geheel den stempel van sou- vereine beweging. Dat ziet men ook aan zekere zinswendingen, zooals die welke handelen over een gesprek met den heer von Papen en die met een onnavolgbare gratie zijn gekozen. Men voelt er den edelen trek van klassieke gereserveerd heid in, dat zich duidelijk onderscheidt van het vitale gebrul van het jongere heiden dom. Er staat niets in dit boek: dat laag bij den grond is. Het is doordrenkt met dien eerbied voor zaken en personen, gespro ten uit den eerbied voor ailes wat God heeft geschapen en vooral yoor de men- schelijke waardigheid en persoonlijkheid. Men weet dat het de geheime smart van Napoleon was, dat hem datgene ontbrak, wat alleen door geboorte en genade reeds in de wieg wordt meegegeven en toch stam de Napoleon uit een aanzienlijke familie en was hij een waarlijk genie. Het ideaal van een katholieken staatsman is niet te scheiden van den eisch eener geestelijke beschaving, daar een dergelijke eisch dooi de natuur zelf reeds gesteld wordt. Zij be staat zoowel bij Plato als in den jongsten tijd bij Bismarck en Baldwin, om alleen maar deze namen te noemen. Het zou waarlijk de moeite waard zijn staatslieden te vergelijken met Bismarck naar hun schriftelijke prestaties en zich eens af te vAgen welke wijsgeeren en dichters zij in hun vrijen tijd gelezen hebben. Als derde eigenschap leggen we den na druk op de warme liefde tot het vader land, welke uit iedere zin van dit boek spreekt. Een nationaal gevoel waait ons uit dit boek tegen, dat juist daardoor zoo sympathiek is, omdat het niet zoo nadruk kelijk beklemtoond wordt, maar als van zelfsprekend vooropgesteld wordt. Een edele maathoudendheid en een hei lige nuchterheid zijn twee eigenschappen, welke zoowel het boek als zijn maker sie ren. „Daar zijn tijden", aldus de kanse lier, „dat er veel overweging noodig is om de juiste maat te houden. Onmatig heden op allerlei gebied zijn immers al lcht aanstekelijk. In het eerste Oostenrijk behoorde het sedert alle tijden tot de staat kunst om alle overbodigheden zoover mo gelijk te houden. Het rijk is er goed bij gevaren; voor alles gold dat voor die n.enschen, waarvan het dienen het eind- üoel der staatsorde is". Ook is er katholieke invloed wanneer als een Oostenrijksche gave wordt aan gegeven „zooveel mogelijk scherpe kan ten vermijden, tegenstand verzachten, Duit. schen geest en cultuur zoo mededeelen, dat ze niet alleen eerbied en zakelijke be wondering, maar ook liefde en persoonlijk verstand tegemoet komen. Dit blijft de plicht van dén Oostenrijker, die nu zoowel ais vroeger als vaandeldrager op de brug staat, die de verscheidene kuituren ver bindt". Het zijn waarlijk de sterkst nationaal voelende menschen niet, die die trotsche woorden het meest en het luidst uitroepen. Nationaal is de moeder, die een dozijn kinderen het leven heeft gegeven, die ze in de vree ze Gods heeft opgevoed en met haar huishouden zooveel te doen heeft, dat ze den tijd niet meer heeft om er over na te denken wat nationaal is. En zoo is Kurt von Schuschnigg een staatsman, die zijn volk gediend heeft, stil, bescheiden, voornaam, maar krachtig en mannelijk. Men heeft al dikwijls beweerd, dat een katholiek staatsman onderdanig moet zijn san Rome en dat het Vaticaan door hem regeert. Wat een dwaling. Hier hebben we het politiek boek van een staatsman, dat in elke bladzijde toont, dat de schrijver zich alleen tegenover God verantwoordelijk weet voor zijn doen en laten. En zoo moet het zijn, want juist zijn katholieke bekentenis legt hem deze ver antwoordelijkheid als persoonlijke plicht cp. Maar een wereldbeschouwing met on gezonden geest, bezitten diegenen voor wie de politiek niet ten dienste staat van het volk maar van de afgod „Staat". Die God lijkt nog steeds op den Fhoeni- cischen afgod Baal, op wiens gloeiende ar men de kinderen van het volk werden ge offerd. Het geweeklaag van de slaven, die hij vertrapt is het antwoord op zijn over- heersching, want wat weten afgoden van de vrijheid der kinderen Gods? met ons offensief. Nog steeds is het parool: In elk Katholiek gezin een Katholiek Dagblad Dit dagblad is dan natuurlijk Voor hen die ons een nieuwe Abonné (voor minstens 3 maanden) aanbrengen stellen wij 'n premie ter beschikking een Heeren Zak- ol Armbandhorloge óf een Damesarmbandhorloge óf een Vulpenhouder met gouden pen Onze tijd gebiedt: weest paraat en Katholiek in woord en daad Het is het Katholieke Dagblad, dat U daarin ter zijde staat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6