GRATIS OHIGEVflLLEH VERZEKERIHG.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
29ste Jaargang
WOENSDAG 5 JANUARI 1938
No. 8921
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003. POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT I
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Heden keerden wij aan Mej. de Wed. J. WAASDORP, te
Sassenheim, wegens het ongeval haar man overkomen,
en dat den dood tengevolge had, de som uit van
DRIE HONDERD GULDEN.
Directie N.V. „De Leidsche Courant"
V De loon-theorie
Wij hebben gisteren, en ook enkele dagen
geleden, onze meening gegeven over de
loon-theorie. Wij hebben ons daarbij uit
gesproken voor kinderbijslag maar
in dien zin, dat deze bijslag niet begint
vóór het derde kind (wij zouden de bij
slag zelfs liever bij het vierde kind laten
aanvangen, maar hebben geen bezwaar
tegen de door minister Romme voorge
stelde regeling, waarbij de loon-trekker
reeds bij het derde kind een toeslag ont
vangt).
Gisteren schreven we in dit verband:
Aan eiken volwassen arbeider
dus ook aan den gehuwden arbeider
zonder kinderen, ook aan den volwas
sen ongehuwden arbeider moet worden
uitgekeerd een loon, waarvan een ge
zin kan worden onderhouden. Dat
is de meening van vrijwel alle katho
lieke sociologen, welke meening Pius
XI in zijn „Quadragesimo Anno"
schijnt te bevestigen.
Kinderbijslag moet worden gelegd
op dat loon, opdat óók arbeiders met
grootere gezinnen dan de meest- of
veel-voorkomende „behoorlijk" in hun
gezinsbehoeften kunnen voorzien.
Wij willen hiernaast nu echter ook laten
ihooren de meening van een katholiek, die
een andere loontheorie aanhangt, die an
ders oordeelt over kinderbijslag en ook
een andere interpretatie geeft aan de
boven-bedoelde passage in „Quadragesimo
Anno".
Pater dr Cassianus Hentzen zeide in een
rede, gehouden op 26 Sept. 1937 voor de
Arka te Amsterdam:
„Ook bij de ambtenaren-salarieering
zal, naast he't prestatiebeginsel, het on-
derhoudsbeginsel toepassing moeten
vinden. De basis der ambtenarensala-
rieering zal dus moeten zijn het onder
houd, en dit onderhoud zal aan hooger
eischen moeten kunnen beantwoorden,
naarmate èn de prestatie van de groep,
waartoe hij behoort, èn de individu-
eele prestatie van hooger waarde is
voor het algemeen belang. Vervolgens
zal bij dezelfde prestatie, naar gelang
van de meerdere behoeften, vooral om
den levensstaat, dit onderhoudsloon
ook hooger moeten zijn. Een ambte
naar bijv., die alleen voor zich zelf
te zorgen heeft, die geen huisvader of
kostwinner is, die dus geen onder
houdsverplichtingen heeft, zal in de
zelfde prestatiegroep minder ontvan
gen dan een die bijv. voor een gezin
heeft op te komen; een ambtenaar die
veel kinderen heeft, zal meer moeten
ontvangen dan een met weinig kinde
ren.
Zóó, en niet anders, wil het, naar
mijn bescheiden meening „Quadrage
simo Anno." Als QA 71 zonder eenige
restrictie leert: „Op de eerste plaats
ibehoo't aan den werker een loon uit
gekeerd te worden, toereikend voor
zijn eigen onderhoud en voor dat van
zijn gezin"; als daar verder verklaard
wordt, dat er met alle kracht naar ge
streefd moet worden, „dat de huis
vader een loon ontvangen, dat ruim
genoeg is, om behoorlijk te voorzien
in de gemeenschappelijke gezinsbe
hoeften", dan is er m.i. geen twijfel
mogelijk, of hier wordt relatief ge-
zinsloon bedoeld. Een ambtenaar-huis
vaders een loon ontvangen, dat ruim
staande collega met dezelfde prestatie
ontvangt nog moeten ontvangen een
gezinstoelage, en verder een kinder
toeslag vanaf het eerste kind en voor
zoovelen als nog niet in hun eigen on
derhoud geheel of gedeeltelijk kunnen
voorzien, al zijn het er 10 en meer.
Daarin zit niet de minste onbillijk
heid tegenover dengene, die, hetzelfde
presteerend, echter minder ontvangt
omdat hij geen onderhoudsverplichtin
gen heeft. Het is niet waar, dat de
maatschappelijk-juiste formuleering is:
„gelijke arbeid gelijk geldloon", maar
die formuleering moet zijn: „gelijke
arbeid gelijk levenspeil" Het geld
loon is er om den arbeidende en de
zijnen te onderhouden, en het is niet
juist, om den huisvader, die zijn plicht
tegenover God, Kerk en Maatschappij
eerlijk vervult, voor gelijken arbeid
een ongelijk levenspeil, een bestaan
van zorgen te brengen, terwijl de an
der met dezelfde prestatie maar zon
der onderhoudsverplichtingen er on
bekommerd van leven kan.
Ik weet wel, dat ik hierbij inga tegen
de zgn. gangbare katholieke loontheo
rie van „gelijke arbeid, gelijk geldloon",
welke den ongehuwden werker een
loon geeft waardoor hij een vrouw en
2 a 3 kinderen kan onderhouden, die
hij niet heeft, en den huisvader dat
zelfde als loon geeft, doch dat hem het
onderhoud onmogelijk maakt van de
meeste kinderen, die hij wèl heeft".
Wij hebben hier onverkort pater Hent
zen aan het woord gelaten. Wij zouden
over zijn uitlating over „de zgn gangbare
katholieke loontheorie" natuurlijk-nog wel
een en ander kunnen zeggen; maar 't is
nu alleen onze bedoeling, twee „katholieke
loontheorieën" naast elkaar 'te zetten, en
dan deze conclusie te trekken: Welke loon
theorie men onder de katholieken ook
moge aanhangen, iedereen zal kunnen in
stemmen met wat minister Romme inzake
de verstrekking van kinder-bijslag heeft
voorgesteld.
V Een „geweldige
voorsprong" van het
groote gezin
De „N. R. Crt." is van meening, dat de
arbeiders met dat kindertoeslag-systeem
van Rormpe het al te goed zullen krijgen.
Wij staan hier, aldus genoemd liberaal
blad, „voor een socialen maatregel, die
eenerzij ds de werkgevers verplicht 1 pet.
van het totaal door hen uitbetaalde loon
voor kinderbijslag beschikbaar te stellen
en anderzijds den arbeiders met meer dan
twee kinderen beneden de 15 jaar het
recht geeft om voor elk kind, te rekenen
van het derde af, totdat het den 15-jarigen
leeftijd bereikt heeft, een bijslag van 3 pet.
van het dagloon in ontvangst te nemen.
Dit wil dus zeggen, dat een arbeider met
8 kinderen beneden dan 15-jarigen leef
tijd boven zijn loon van 20 6x/0.60 is
3.60 kinderbijslag ontvangt. Voor een ar
beider, die 30 verdient, is dit dus
6x0.90 is ƒ5.40."
Aldus rekent dé „N. Rott. Crt." voor,
om vervolgens aan te geven, op welk be
ginsel de door minister Romme voorgestel
de regeling berust:
„De minister is tot zijn stelsel gekomen
door aan te nemen, dat bij de normale be
paling van het loon wordt uitgegaan van
een gemiddeld gezin van ouders met 2 kin
deren. Is het gezin grooter, dan stelt de
heer Romme, dat bij de loonbepaling van
zoodanigen arbeider met de hoogere lasten,
die met de groote gezinnen samenhangen,
moet worden rekening.gehouden."
Maar dan stelt hét/blad een heel ernsti
ge vraag!
„Maar, mogen wij vragen, wordt zulks
dan bij de belastingwetgeving niet reeds
gedaan? Wij meenen, dat een arbeider, die
20 per week verdient en twee kinderen
heeft, hier ter stede ,te Rotterdam) aan in
komsten- en gemeentefondsbelasting ƒ9.10
belasting per jaar betaalt, terwijl zijn col
lega, die bij het zelfde loon drie kinde
ren heeft, niets betaalt. De Rotterdamsche
arbeider met een loon van 30 p. w. be
taalt ruim 45 aan belasting, terwijl het
groote gezin men behoeft daarvoor niet
eens tot acht kinderen te gaan alweer
niets betaalt. Het groote gezin heeft dus
op het oogenblik al een geweldigen voor
sprong en dit doet de vraag rijzen, of dit
bij het opstellen van het wetsontwerp wel
Aan de
Leidsche Katholieken
VANAVOND OM 8 UUR worden de
Leidsche Katholieken verwacht in de
groote Stadsgehoorzaal.
Er is, zooals bekend, een herdenkings
samenkomst naar aanleiding van het
veertigjarig bestaan der R. K. Kies ver ee-
niging.
Uitgenoodigd zijn op deze bijeenkomst
o. m. de Burgemeester van Leiden en de
Deken van Leiden, die beiden aan de uit-
noodiging gevolg zullen geven.
Eveneens zullen aanwezig zijn de oud-
voorzitters Zijne Excellentie Prof. Mr. Aal-
berse en de heer A. J. Oostdam.
Men kan vanavond aan de Stadsgehoor
zaal kaarten verkrijgen voor 15 cents per
stuk.
DE ZAAL WORDT OM HALF ACHT
GEOPEND.
Wij vertrouwen, dat ondanks het feit,
dat er „nog al veel te doen is" in deze
dagen TALRIJKE KATHOLIEKEN
aanwezig zullen zijn.
Aller tegenwoordigheid wordt zeer op
prijs gesteld. Bekende sprekers Pa
ter Borr. de Gre^ve en het Kamerlid
Steinmetz en eenige mooie zangnum
mers verzekeren een nuttigen en aangena
mer avond.
Ook Katholieken van buiten Leiden
kunnen toegangskaarten verkrijgen, voor
zoover er plaatsen zijn.
voldoende in het oog is gehouden."
Tot zoover de „N. Rott. Crt."
't Is ook wel heel erg! Een arbeider, die
20 gld. per week verdient en drie kinde
ren heeft, moet 9.10 minder belasting be
talen dan zijn collega, die geen kinderen
heeft of één of twee. Dit is een voordeeltje
van ongeveer twee dubbeltjes per week,
welk voordeeltje een arbeider heeft met
drie kinderen, maar hetwelk niet groo
ter wordt, als hij 4, 5, 6, 7 of 8 kinderen
heeft! Ook een Rotterdamsch arbeider, die
20 gld. verdient en 8 kinderen heeft, be
taalt ongeveer twee dubbeltjes minder be
lasting per week, dan zijn collega met 2
kinderen. En om deze „geweldigen voor
sprong" wij citeeren de kwalificatie van
de „N. Rott. Crt." zou de kinderbijslag
van minister Romme niet mogen worden
ingevoerd
De beste verondersteling, die wij kunnen
maken, is, dat het Rotterdamsche liberale
orgaan zijn beschouwing heeft neerge
schreven, zonder er eerst over te hebben
nagedacht.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
n, II i
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Japan stelt eischen met een ultimatum
karakter aan den gemeenteraad, te Sjang
hai. (2de blad).
Een Engelsch „witboek" over het dee-
lingsplan van Palestina. (2de blad).
Binnenland
Prins Bernhard is hedenmorgen naar
Soestdijk vertrokken zijn gezondheids
toestand is alleszins bevredigend (1ste bl.).
De restauratie van het paleis te Soestdijk
(lste blad).
De nieuwe K.R.O.-Studio. (2de blad).
Drie verdachten inzake den roofmoord
te Vlissïngen, in Maart 1937 gepleegd, in
arrest, (lste blad).
Wederom vier arrestaties inzake den
gouddiefstal te Utrecht; thans ook een stu
dent, die inlichtingen zou gegeven hebben.
(lste blad).
Bij een boerderij brand te Winschoten
kwamen verschillende stuks vee om het le
ven. (lste blad).
HERVATTING VAN TRANS -
ATLANTISCHEN ZEPPELINDIEN ST.
NEW-YORK, 5 Januari (A. N. P.). De
Duitsche Zeppelin Maatschappij heeft gis
teren door haar vertegenwoordiger in
New-York doen mededeelen, dat in Juni
as. de dienst per luchtschip over het Noor
delijke deel van den Atlantischen Oceaan
zal worden hervat. Zooals bekend, is deze
dienst gestaakt, toen het luchtschip „Hin
denburg" in Mei van het afgeloopen jaar
te Lakehurst is verbrand.
i\ V',: 'V.
\0 i f- s
Sb
ft
-r
V -
i
i.
r
Het nieuwe gymnasium te Leiden
