STADS h
gl NIEUWS
AGENDA
MAANDAG 27 DECEMBER 1937
DE LETDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
HOE WORDT HET WEER?
OM HET VRIESPUNT.
De Bilt seint s
Verwachting: Meest zwakke verander
lijke wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of
gaen neerslag, aanvankelijk lichte tot ma
tige vorst, later temperatuur om het
vriespunt.
Hoogste barometerst.: 782.1 te Hamburg.
Laagste barometerst.: 752.2 te Janmayen.
LU CHTTEMPERATUUR.
1 gr. onder nul.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Mandagnamiddag 4.22 uur tot
Dinsdagmorgen 7.40 uur.
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 28 Dee.
voorm. 11.49 uur.
Maan op 4.13 uur Dinsdagmorgen en
onder 12.55 uur Dinsdagmiddag.
BEPERKING VAN DEN ARBEID
DER GEHUWDE VROUW.
De voorzitter van den hoogen raad van
arbeid heeft benoemd tot voorzitter, le
den en plaatsvervangende leden van de
commissie, welke praeadvies zal hebben
uit te brengen over het voorontwerp van
een wet, houdende beperkende bepalingen
inzake arbeid van gehuwde vrouwen:
lid en voorzitter: mr. T. J. Verschuur.
Leden en plaatsvervangende leden: H.
B. Berghuys (N.V.C.), mr. A. M. Engels,
dr. ir. A. H. W. Hacke (pl.v.v. ir. N. C.
Winkel), mej. M. Heinen.mr. A. Hoekema
(pl.v.v. mr. W. Noordijk) (Chr. Werkg.
Ver.), W. de Jong (C.N.V.), mevr. A.
KnoppersValkenier (Ned. Chr. Vrou
wenbond), prof. mr. A. C. Josephus Jitta,
F. L. v. d. Leeuw (Kon. Ned. Midden
standsbond), C. v. d. Lende (N.V.V.),
prof. mr. P. Lieftinck, mevr. baronesse C.
W. F. Mackay, mevr. Chr. L. PolakRo
senberg (Ned. Ver. van Vrouwenbelangen
en gelijk Staatsburgerschap), ir. A. L. H.
Roebroek (pl.v.v. mr. J. J. Wintermans),
mej. M. Romme (Fed. van R. K. Vrouwen
bonden in Nederland), mr. B. C. Slotema-
ker (pl.v.v. mr. P. Steinz) (Verband van
Ned. Werkgevers), mr. B. J. M. van
Spaendonck (pl.v.v. mr. F. Janssens)
(Alg. R. K. Werkgeversvereeniging), dr.
J. v. d. Tempel, G. J. Teppema, J. Veld
man (R. K. W. V.), ir. R. A. Verwey en
mevr. A, E. J. de VriesBruins (Soc.
Dem. Vrouwenclubs).
DE POSTCHEQUé- EN GIRODIENST BIJ
DE JAARWISSELING
De directeur van den postchequé- en gi
rodienst brengt ter kennis van de reke
ninghouders, dat op grond van de erva
ring moet worden verwacht, dat in de eer
ste dagen na de jaarwisseling een buiten
gewoon groot aantal opdrachten aan het
Girokantoor zal worden ingezonden.
Aangezien de opdrachten, die op een be
paalden dag worden ontvangen, «ille op
dienzelfden dag moeten worden uitgevoerd,
behoeft het wel geen betoog, dat de admi
nistratie ou dergelijke abnormaal drukke
dagen buitengewoon veel zorg vereischt
en de taak van de ambtenaren in hooge
mate wordt verzwaard. Tijdelijke verster
king van het personeel door buitenstaan
ders is niet mogelijk wegens het gebrek
aan routine, welke noodig is voor het ver
richten van den arbeid, die voor een groot
deel machinaal geschiedt.
In verband met een en ander wordt we
derom een beroep gedaan op de welwil
lendheid van de rekeninghouders om de
opdrachten betreffende betalingen, welke
niet aan één van de eerste dagen van Ja
nuari zijn gebonden zoo mogelijk tot de
tweede week van die maand aan te hou
den. Zou dit niet mogelijk zijn, dan zou
wellicht reeds in de laatste dagen van De
cember tot inzending kunnen worden over
gegaan.
De overmatnge belasting van het girokan
toor onmiddellijk na de jaarswisseling zou
bij deze handelwijze evenals verleden jaar
tot geringere afmetingen worden terugge
bracht, hetgeen in het belang van den
goeden gang van zaken aldaar en derhalve
ook in dat van de rekeninghouders in het
algemeen zou zijn.
Ook ter wille van de ambtenaren, van
wie op die dagen toch reeds meer dan ge
wone inspannig moet worden gevergd, zou
een dergelijke door de rekeninghouders te
betoonen medewerking ten zeerste op prijs
'«orden gesteld.
DE ORDENING IN DE SCHOEN
INDUSTRIE I
Overzicht van de voornaamste bepalingen
Bij beschikking van den minister van
Sociale Zaken zijn, zooals gemeld, een aan
tal bepalingen van de collectieve arbeids-
overeennkomst voor de schoenindustrie al
gemeen verbindend verklaard voor de
werkgevers en arbeiders in die industrie.
De hier bedoelde bepalingen betreffen:
a. De minimum-uurloonen (voor werk-
nemsr van 15 tot 2034 jaar resp. van 10
tot 35 ct. en voor werkneemsters van 15
tot 20 jaar resp. van 10 tot 20 ct., voor
volwassen werknemers van 21 tot 60 jaar.
Klasse III 3 ct., klasse II 41 ct. en klasse
I 45 ct. en voor werkneemsters van 21
jaar 21 ct.).
De stuk- of tariefloonen zullen zoodanig
worden gesteld, dat minstens 10 pet. bo
ven het minimum-uurloon kan worden
verdiend.
b. De klasse-indeeling der werknemers
van 21 tot 60 jaar.
c. Vergoeding voor nachtarbeid en Zon-
dagsarbeid.
Voor overwerk, verricht tusschen des
morgens 6 uur en des morgens 7 uur, en
voor overwerk, verricht tusschen des avonds
7 uur en des avonds 10 uur, wordt 25 pet.
extra-loon betaald tenzij in twee ploegen
wordt gewerkt.
Voor overwerk, verricht tusschen des
avonds 10 uur en des morgens 6 uur,
wordt 50 pet. extra-loon betaald, tenzij in
twee ploegen wordt gewerkt.
Voor arbeid op Zondagen en algemeen
erkende Christelijke feestdagen wordt een
extra-vergoeding van honderd procent ge
geven.
d. Kindertoeslag.
De werkgevers zijn verplicht aan hun
werknemers, waaronder hier wordt /er-
staan het geheele personeel, echter met
uitzondering van het administratief per
soneel en van hen, wier loon, over een ge
heel jaar berekend, meer dan 2400 be
draagt, een uitkeering door middel van
het centraal kindertoeslagfondls voor de
Nederlandsche schoenindustrie te garan
deeren van 75 ets. pr week voor elk kind
beneden 14 jaar, te beginnen met het vier
de kind beneden 14 jaar, en in verband
daarmede deel te nemen aan de samen
werking en het collectief dragen der kos
ten, welke het centraal kindertoeslagfonds
voor de Nederlandsche schoenindustrie te
dezer zake beoogt te brengen.
e. Loon bij verzuim. Geen loon is ver
schuldigd gedurende den tijd, waarin niet
wordt gewerkt, uitgezonderd voor een hal
ven of geheelen dag in aantal bijzondere
gevallen.
f. Algemeen erkende christelijke feest
dagen. De algemeene erkende Christelijke
feestdagen: Nieuwjaarsdag, Hemelvaarts-
en le Kerstdag worden uitbetaald, tenzij
zij op Zondag vallen.
g. Vacantiedagen. Er worden tenminste
3 vacantiedagen gegeven met behoud van
loon aan alle werknemers.
h. Wachtgeldregeling: Wanneer tengevol
ge van slapte in het bedrijf de werktijd
wordt ingekrompen, behoudt de werkne
mer aanspraak op vijftig procent van het
minimum-weekloon.
KERSTFEEST IN BURGERZIEKENHUIS
TE AMSTERDAM.
Het Kerstfeest in" het Burgerziekenhuis
heeft een bijzondere stemming gehad dit
jaar. Niet licht zullen alle patiënten, die
hier verpleegd worden en evenmin de zus
ters en hét verdere personeel deze dagen
vergeten, de dagen dat zij onder één dak
met ons Koninklijk Gezin in het schijnsel
van de Kerstboomkaarsen en bij de klanken
van het „Stille nacht, heilige nacht" zijn
bijeengeweest.
Vrede en rust en stille blijheid heersch-
ten er in gangen en zalen. Vrijdag was H.
M. de Koningin gekomen om by de Prin
ses en den Prins te zijn en de beide Kerst
dagen is Zij gebleven in de vredige sfeer
van het ziekenhuis, waar nu de versiering
met groen en bloemen een feestelijken glans
bracht.
In intiemen kring en toch ook weer zoo
nabij al de anderen, binnen de stemmings
volle muren van het Burgerziekenhuis,
hebben de Leden van het Vorstelijk Ge
zin het Kerstfeest gevierd. De zusters gin
gen glimlachend en geruischloos door gan
gen en kamers af en aan. Het goede nieuws,
dat Prins Bernhard zich uitstekend gevoel
de en het buitengewoon goed maakte, ver
vulde ook haar, die dag in dag uit te mid
den van haar zieken zijn, met dankbaar
heid.
Vrijdag reeds bleek dat ditmaal het feest
op bijzondere wijze gevierd zou worden.
De hofdames gingen toen namens H. M. de
Koningin bij alle patiënten langs, informee
rend naar hun toestand. Beladen met ge
schenken gingen zij rond. Vooral voor de
kinderen was dat een feest: zij. werden al
len verrast met suikergoed en heerlijke cho
colade. De ouderen ontvingen bonbons en
de mannen kregen ieder ter herinnering een
plateelen aschbak. Maar ook de zusters
werden niet vergeten. Allerlei verschillen
de geschenken werden haar overhandigd.
In de gangen, dus op een centraal punt,
is de eigenlijke Kerstviering gehouden.
Voor de geopende deuren van alle zalen
werd een kerstboom geplaatst. Een strijkje
heeft op den Eersten Kerstdag zacht Kerst
liederen gespeeld en een koor van zusters,
samengesteld uit de meest muzikale meis
jes, heeft hier voor de patiënten gezongen.
Ook in de zalen was een versiering aange
bracht en de bedden van alle zieken waren
met groen getooid.
Zoo was het Kerstmis in het Burgerzie
kenhuis. Blijheid was er in alle zalen, en
opgetogen gezichten kon men in alle zieken
zalen zien. In een der vertrekken hebben de
verpleegsters, voor zoover zij uit haar werk
gemist konden worden, te zamen met de
Koningin en de Prinses aangezeten aan een
koffiemaaltijd.
Op den Tweeden Kerstdag zijn de Ko
ningin en de Prinses uitgereden naar de om
geving van den Zeeburgerdijk, waar Zij
geruimen tijd gewandeld hebben.
„Telegraaf.
Offideële Crislspubllcaties
DENATURATIEVERGOEDING ERWTEN
VELDBOONEN OOGST 1937
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat de denaturatievergoe-
ding voor erwten van oogst 1937, welke
zijn genenatureerd in het tijdvak van 20
tot en met 24 December 1937, 1.05 per lOz
K.G. zal bedragen voor groene erwten,
door handelaren gedenatureerd en voldoen
de aan het standaardmonster van kwali-
teisklasse C, en 0.55 per 100 K.G. voor
voelererwten door telers gedenatureerd.
De steunvergoeding voor veldboonen,
welke aan de daartoe gestelde eischen vol
doen en door telers of handelaren zijn ge
denatureerd in genoemd tijdvak, zal 2.40
per 100 K.G. bedragen. 8903
's Gravenhage, 24 December 1937.
DE ALGEMEENE ABONNEMENTS
KAARTEN BIJ DE NED. SPOORWEGEN.
Geen prijsverlaging»
Blijkens verschillende uitingen in de bla
den, is men van meening, dat het sluiten
van 148 halten en stopplaatsen aanleiding
zou kunnen zijn, om den prijs der A.-abk.
te verlagen. Van bevoegde zijde vernemen
w(j echter, dat dit niet het geval zal zijn
en wel op de volgende gronden:
Toen jaren geleden de A.abk. werden in
gevoerd, is de prijs dier kaarten zeer laag
gesteld. Toen daarna het net werd uitge
breid en het aantal stopplaatsen werd ver
groot, zijn de prijzen niet verhoogd. Op 1
Januari 1933 ondergingen ze zelfs een ver
laging van 10 pet. Daarna werden een aan
tal stopplaatsen gesloten, waarvan zoo goed
als geen gebruik meer werd gemaakt, ter
wijl in 1938 nog 146 van die stopplaatsen
zullen worden gesloten. Daartegenover
staat, dat het aantal reizigers-K.M., dat in
1933 rond 40.336.000 was, in 1936 met rond
700000 was toegenomen en in 1938 zeker
nog belangrijk zal toenemen, zoodat de
reisgelegenheid veel grooter wordt. Daarbij
komt, dat verschillende lijnen werden ge-
electrificeerd Diesel treinen zijn aangeschaft
en de snelheid is verhoogd. De electrificatie
wordt met Mei a.s. wederom aanzienlijk
uitgebreid, de snelheid op vele baanvak
ken tot 120 K.M. per uur opgevoerd en het
aantal treinen belangrijk vergroot. Het com
fort, ook wat de inrichting der rijtuigen
betreft, zal daarbij aanmerkelijk zijn ge
stegen, zoodat belangrijk meer „geboden"
wordt, dan toen de prijs der A.abk. in 1933
DE A.S. BLIJDE GEBOORTE
De Commissie voor den te houden fak
keloptocht bericht ons, dat de brandweer-
autariteiten, alhier, haar hebben verzocht,
hen die aan den oproep tot het aanbrengen
van een vensterverlichting, door middel
van kaarsen, gevolg wenschen te geven,
te verzoeken door het wegnemen van gor
dijnen en vitrages zooveel mogelijk ieder
brandgevaar te voorkomen.
PONDJESDAG
Wij brengen aan de weldadige stadge-
nooten onzen oprechten dank voor hun
groote vrijgevigheid, die ons in staat heeft
gesteld aan precies 500 gezinuen een
Kerstgave te verstrekken, waaronder vele
gezinnen van stille armen.
U hebt hierdoor medegewerkt in vele ge
zinnen de Kerstvreugde zeer te verhoogen.
Het Comité.
VER. „KATHOLIEK-LEIDEN".
Hedenavond!
Om 8.30 uur in de Stadsgehoorzaal opvoe
ring van „De Groote kans", blijspel in 3 be
drijven door de Vereenigde Haagsche Spe
lers, onder leiding van Pierre Balledux.
Aan de zaal zijn nog enkele programma
boeken verkrijgbaar. In dit programmaboek
zijn 2 toegangskaarten aanwezig. Een voor
hedenavond, en een voor 22 Februari, waar
zal spelen het gezelschap Jan Musch met
„Job heeft geduld". De kosten van deze 2
avonden zijn 1.
Daarna zullen uitsluitend kaarten ver
krijgbaar zijn voor den avond van 22 Fe
bruari k 0.75 met programmaboek k f 0.10.
PATER BORROMAEUS DE GREEVE
komt spreken op Woensdagavond 5 Januari
1938 in de Groote Stadsgehoorzaal ter gele
genheid van het 40-jarig bestaan van de
R.K. Kiesvereeniging (thans R.K. Staats
partij afd. Leiden).
Verder komt nog spreken de zeer beken
de redenaar, de heer Steinmetz.
Tevens zal zang ten gehoore worden ge
bracht van het Odo-koor, u allen wel
bekend. Het wordt een schitterende avond.
De toegangsprijzen zijn: 0.15 voor leden
van de afdeeling, die hun contributie over
1937 hebben voldaan.
De kaarten zijn verkrijgbaar a.s. Woens
dagavond in de Zita P. K. Koorsteeg van 8
tot 9.30 uur. Men kan daar tevens zijn plaats
bespreken 10 cent.
Niet-leden der afdeeling kunnen toe
gangskaarten bekomen a 0.30 bij fa. Hui-
bers, Haarl^traat, waar men tevens plaat
sen kan besprekén k 10 cent.
Zondag 2 Januari zal in de kerk van O.
L. Vr. Hemelvaart en St. Joseph de Hoog
mis worden opgedragen voor de Afd. Lei
den der R.K. Staatspartij.
opnieuw werd vastgesteld. Op deze gron
den meenen de N.S. niet tot verlaging te
moeten overgaan.
NORMALISATIE OP TEXTIEL-
TECHNISCH GEBIED
De hoofdcommissie voor de normalisatie
in Nederland heeft een commissie ingesteld
voor de normalisatie op textiel-technisch
gebied. Aanleiding hiertoe is geweest, dat
dit onderwerp internationaal is ter hand
genomen door de International Standards
Association, waarbij de verschillende lan
delijke normalisatie-lichamen zijn aange
sloten. De Nederlandsche commissie vormt
dus in de eerste plaats een vertegenwoor
diging uit het bedrijfsleven ter bepaling
van het standpunt, dat bij het internatio
nale overleg van Nederlandsche zijde zal
worden ingenomen. Daarnaast is haar taak
een Nederlandsche normalisatie op dit ge
bied tot stand te brengen.
Het textiel-technisch gebied, waarvoor
deze commissie is ingesteld, omvat de nor
malisatie van onderzoekingsmethoden van
textiel, de nomenclatuur,, de herleiding
van mtrische en Engelsche garennummers,
bet vaststellen van garennummers, de con
ditioneering, in al welke zaken, nationaal
en internationaal, groote verschillen be
staan, die handel en industrie hinder be
zorgen.
De commissie werd op 23 December ge-
installeérd door den voorzitter van den
Raad van Bestuur der Hoofdcommissie, ir.
Blackstone, en zij hield daarna haar eer
ste vergadering onder leiding van haar
voorzitter, de nheer Joan Gelderman, tex
tielfabrikant te Oldenzaal. Het arbeidsveld
werd toebedeeld aan twee sub-commissies,
een voor de nomenclatuur en de techni
sche vraagstukken onder voorzitterschap
van prof. dr. J. Wisselink, directeur van
het economisch instituut voor de textiel
industrie te Rotterdam, en een speciaal
voor de wijze van onderzoek van textiel,
onder voorzitterschap van ir. A. ten Brug-
gencate, directeur van den Rijksvezeldienst
te Delft.
Het secretariaat der commissie vervult
het Centraal Normalisatiebureau, Willem
Witsenplein 6, 's Gravenhage.
Bezichtiging Vredespaleis
Het vredespaleis te 's Gravenhage', voor
zoover niet in gebruik, is tot nadere aan
kondiging voor publieke bezichtiging open
gesteld alle werkdagen en den eersten en
derden Zondag van de maand, telkens van
24 uur.
In afwijking hiervan is het paleis Nieuw
jaarsdag gesloten.
Handelsregister K. v. K.
W ij zigingen: 5065. Wed. C. Noor-
dermeer, Sassenheim, Hoofdstraat 267, ma-
nuf acturenhandeL Vest. Til.: Voorhout,
Hoofdstraat 23, dd. 1 Dec. 1937.
5046. W. Vink Zoon, Oegstgeest,
Geversstraat 9. Brandstoffenhandel. De ven-
nooschap onder firma is met ingang van
24 Dec. 1937 ontbonden, door uittreding van
den vennoot W. Vink. Het bedrijf wordt
voortgezet door G. Vink, als eenig eigenaar,
order den ouden naam.
2362. Baalbergen en Zoon, Katwijk aan
Zee, Voorstraat 47a. Kleermakerij en han
del in confectie. De vennootschap onder
firma is door uittreding van den vennoot:
L. N. Baalbergen, met ingang van 1 Jan.
1938 ontbonden. De zaak zal met toestem
ming van den uitgetreden vennoot, onder
den ouden naam worden voortgezet door:
D. J. Baalbergen, als eenig eigenaar.
Opheffingen: 6155. Den Ouden's
Effectenkantoor, Leiden, Breestraat 47a.
Commissiehandel in effecten.
Nieuwelnschr ij vingen: 7087.
Firma P. H. Meyers en Zoon. (B.P.) Oegst
geest; Warmonderweg 44. Venn.: P. H.
Meyers en J. Meyers, Oegstgeest.
7088. Aannemers-, Metselaars- en Beton
bedrijf van H. J. van der Laaken en Zoon
'B.P.). Leiden, Hooge Rijndijk 144. Venn.:
H. J. van der Laaken en L. G. van der Laa
ken, Leiden.
Kerstfeestvieringen ïn
„Rhijngeest" en „Endegeest"
Ook dit jaar is het Kerstfeest op de ge
bruikelijke wijze in de Gestichten gevierd.
Op den Eersten Kerstdag gaf het Zuster-
koor „Onder Ons" onder leiding van me
vrouw dr. Stuurman in de hall van het Sa
natorium „Rhijngeest" een kerstuitvoering.
Het koor, begeleid door mej. Rie Blok uit
Leiden aan de piano, verwierf een dank
baar applaus. Aan het einde sprak. dr. A,
W. Borgerhoff Mulder namens de patiën-
den van dank tot allen, die hadden me
degewerkt tot het welslagen van dit Kerst
feest.
Des avonds gaf bovengenoemd koor In de
centrale ontspanningszaal van „Endegeest"
een Kerstuitvoering. Uitgevoerd werden
verschilllende Kerstliederen, o.a, van zeer
bekende componisten o.a. Handel, Brahms,
Mendelssohn en tenslotte de kerstcantate
van Catharina van Rennes. Het koor met
mej. Rie Blok uit Leiden, piano, bleek ijve
rig en met succes gestudeerd te hebben.
Voorts verleenden hun medewerking Ans
van Eddik, viool, Rie Blok, piano en Leo
Dee, violoncel.
Op den Tweeden Kerstdag gaf het En-
degeester personeel-muziekcorps W.I.K.
(Willen is Kunnen) onder leiding van
broeder S. Simons in de Centrale Ontspan
ningszaal van Endegeest een goed geslaag
de Kerstuitvoering.
De verschillende nummers werden door
de vele aanwezigen medegezongen..
Aan den dirigent br. S. Simons werden
bloemen aangeboden.
LEIDEN. T
Maandag. Ver. „Kath. Leiden", 2e avond
R.-K. Winterprogram. Vereen.
Haagsche Spelers, dir. Pierre Bal
ledux, 8.30 uur, Stadsgehoorzaal.
Woensdag, Restaurant Zarse, Stationsweg 2
bridgen voor beginnelingen en ver-
gevorderden, o.a.asp. Ned. Reisver.
v. Kath., 8.15 uur.
Van Zondag 26 Dec., 2e Kerstdag tot
en met Vrijdag 31 Dec. neemt waar
apotheek: C. B. Duyster, N. Rijn 18, tel.
no. 523.
Voor Oegstgeest worden deze dien
sten waargenomen door: Mej. J. Doedens,
Wilhelminapark 8, tel. 274.
Exposities
JAN SLUYTERS IN DE LAKENHAL.
De tentoonstelling, welke van Jan Sluy
ters' werken tot 16 Januari in de Lakenhal
gehouden wordt, is niet volledig. Jan Sluy-
ters' kirnst heeft veel meer kanten, dan op
deze tentoonstelling tot uiting komt, waar
slechts zijn stillevens, zijn portretten en
zijn acten geëxposeerd zijn, naast een en
kel kinderportret. Het valt te verstaan, dat
een volledig beeld van zijn kunst een heel
wat omvattender expositie zou vergen dan
twee zalen te zien kunnen geven, maar dat
het hoofdmotief wordt van zijn schilder
kunst gelegd wordt op zijn acten, stille
vens en portretten is niet geheel juist.
Want een van de schoonste zijden van
zijn kunst is het kinderportret. Zelfs het
eenigste, dat op deze expositie aanwezig is,
bewijst het. Hiermede doen wij de vele
overige kanten van zijn talentvolle veelzij
digheid niet te kort. Want ook zijn overige
geëxposeerde werken in portretten, stille
vens en acten bewijzen zijn talentvolle
meesterhand. Maar als de secretaris der
Leidsche Kunstvereeniging zegt, dat zijn
werk en hij doelt daarbij op zijn acten
altijd „verzet zal uitlokken van vrees-
achtigen en burgerlijke zielen", dan wagen
wij het toch te wijzen op de vooropgezet
heid van dit verwijt, dat geen rekening
houdt met eerlijke beginselen en degenen,
die zich hiermede niet kunnen vereenigen,
van te voren doodverft als „vreesachtigen
en burgerlijke zielen". Niemand zal toch
kunnen ontkennen, dat Sluyter's kunst in
hooge mate sensueel is, hoe groot deze ook
is, zelfs in zijn portretten. Men zie op deze
tentoonstelling maar het portret wij
meenen, als wy ons goed herinneren, van
mevrouw G. S. dat met de gevulde vor
men en de schaduw over het gezicht in
hooge mate sensueel is. Als een portret en
een goed portret zoo is, zal men kunnen be
grijpen, hoe het met zijn acten gesteld is.
Na deze te hebben gezien wij denken
b.v. aan de Russische boerin en de vrouw
voor den spiegel zouden wij geneigd zijn
Sluyters den kunstenaar van het sexueele
en zinnelijke leven te noemen.
Wij vragen ons af, of de verhouding op
deze expositie tusschen act en kinderpor
tret niet beter anderom ware geweest?
Intusschen bewijst deze noodwendig on
volledige expositie den geweldigen colorist,
die Sluyters is. Men leest hier uit, als in
een open boek, dat Sluyters bezeten is van
den drang om te werken en van de ziel
van zijn object.
Voor zijn portretten verwijzen wij naar
het meesterlijke portret van prof. de Sit
ter, dat de schoonst mogelijke uitbeelding
is van een geleerde, die het heelal door-
vorscht en tegelijk een prachtige gelijkenis
met het orgineel vertoont.
Van de stillevens noemen wij vooral de
krachtige magnolia's, wonderlijk van kleur
en levend van licht, maar hetzelfde effect
bereikt hij met helle of donkere kleuren
bij andere doeken. Maar dez« magnolia's
zijn een feest, waaromheen men zich direct
een feestzaal fantaseert met schoone vrou
wen en overdaad van licht of een banquet
met aanzittenden in avondkleeding en spij
zen en wijn.
Overigens is ieder doek op zich een uit
voerige beschrijving waard, zooals het por
tret van Jas Musch, het eenvoudig in
grijs en bruin gehouden landschap, dat
met deze simpele middelen een verbijste
rend gevoel van verlatenheid geeft en de
vrouw met de hoofddoek, die ook een an
deren Sluyters te zien geeft.
Voor den aanvang sprak mr. Slagter een
openingswoord, waarbij hij de aandacht
vestigde op de Leidsche Kunstvereeniging.
Dat zulk een vereeniging op een stad van
70.000 inwoners slechts 100 leden telt, acht
te spr. bedroevend. Spr. deed dan ook een
beroep op de leden hierin verandering te
brengen.
Wat de expositie betreft zeide spr., dat
het niet mogelijk was in een kleine ten
toonstelling een samenvattend beeld van
Sluyters' werk te geven. Er konden slechts
enkele grepen worden gedaan. Sluyters,
aldus spr., is een belangrijke verschijning,
hij schildert met hartstocht en bezetenheid
en toch is hij beheerscht. Hij is geen peu
teraar. Hij penseelt geen maatschappelijke
problemen, hij is voor alles colorist. In el
ke periode brengt hij belangrijke dingen tot
stand, ook minder belangrijke dingen, maar
dat kan niet anders bij zulk een werk-
drang. By het groeien der jaren komt er
verdieping in zijn werk, verstilling in
kleur zooals het heidelandschap in enkel
grijs en bruin toont. Maar ook dan blijft
hij toch de kleurvulcaan. Hij is de schilder
van het figuur, het portret en het stille
ven. In het stilleven laat hij zijn coloriet
uitlaaien. Zijn stillevens zijn geen geschil
derde inventarissen, die uitgroeien tot het
schilderen van microben. Sluyters durft een
groote greep in het leven te doen. F. S.
