DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Vergunningen
voor vrachtauto's
AUTO-SNELBANEN
Na de val van
Nanking
378.011
29ste Jaargang
DINSDAG 14 DECEMBER 1937
No. 8904
3)e £eiddeli£(2<>ii/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi) vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone Advertentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uil
vier bladen.
V De oorlog
De oorlog is een verschrikkelijke gru
wel.
Een Christen, die niet al het mogelijke
doet, om een oorlog te voorkomen, draagt
zijn naam absoluut onwaardig. Een regee
ring, die niet alle maatregelen neemt, alle
krachten inspant, om een oorlog te vermij
den, is een vijandin van haar eigen volk,
inplaats van een dienares, wat zij behoorde
te zijn.
Nog weerzinwekkender handelt hij, die
een oorlog durft uitlokken dat is onuit
sprekelijk monsterachtig!
En toch toch zijn wy niet voor natio
nale ontwapening!
Waarom niet? 't Is al dikwijls ver
klaard, maar wij willen 't gaarne nog 'ns
laten zeggen door het chr. hist, lid der
Tweede Kamer, den heer de Geer.
De heer de Geer bestreed verleden week
in de Tweede Kamer den chr. democr. van
Houten.
Hij zeide:
„Wanneer de geachte afgevaardigde
deze gruwelen in lijnrechten strijd-
acht met de eischen van het Evangelie,
dan heeft hij daarin volkomen gelijk.
Dan legt hij den vinger op een bran
dende wonde in onze internationale
samenlevingMet hem meen ik, dat
de oorlog, door de voortschrijdende
techniek en den in verband daarmee
gedaalden zedelijken standaard, in een
zóódanig stadium is gekomen, dat wie
hem uitlokt een gedrochtelijke en af
schuwelijke misdaad begaat. Minister
Colijn sprak, blijkens het door den ge-
achten afgevaardigde gegeven citaat,
dit jaar in de Eerste Kamer van den
„waanzin van den modernen oorlog".
Er zullen weinigen zijn, die dit niet
onderschrijven. In zoover de technische
vooruitgang een vrucht is van de be
schaving, kan men zeggen, dat onze
beschaving gevaar loopt in een volgen
den oorlog zichzelf te vernietigen."
Maar, gelijk gezegd, jhr. de Geer be
streed de conclusie van den heer van Hou
ten en vervolgde:
„In geen enkele samenleving kan het
heil gezocht worden in weerloosheid.
Weerloosheid zou de boosdoeners tot
heerschers maken op aarde. Daarom
kan, zoolang de internationale samen
leving nog ongeordend is, de wapening
van de individueele volken daarin he
laas nog niet wórden gemist. Slecht is
die toestand ongetwijfeld. Vooreerst
wegens de rampen, die er uit dreigen.
En in de tweede plaats, omdat bij eigen
rechting niet de rechthebbende, maar
de sterkste gelijk krijgt (wat niet al
tijd hetzelfde zal wezen!). Maar slech
ter nog zou het zijn, indien nu een
deel der Staten, en wel juist zij, die
door het nieuwe inzicht gegrepen zijn
en die daarom naar een geordenden
toestand streven, zich „weerloos"
maakten en aan de anderen, de in dit
opzicht nog „onsociale" elementen, het
rijk alleen lieten. Dit zal toch, dunkt
mij, door niemand kunnen weerspro
ken worden. Wie deze materie princi
pieel wil bezien, moet zich hierbij niet
plaatsen op het standpunt, dat wij een
kleine natie zijn. Principieel is er in
dezen tusschen een kleine en een groo-
te natie geen onderscheid. Indien de
geachte afgevaardigde herinnert aan
het woord: „Wie den Naam van Jezus
Christus noemt, sta af van ongerech
tigheid" en dan daaraan toevogt: „laat
ons ook de ongerechtigheid van oor
logsgeweld nalaten", dan geldt dit
uiteraard voor een groot volk in ge
lijke mate als voor een klein volk. Het
geldt b.v. ook voor Engeland, waar
van de vredesapostel lord Robert Ce
cil de heer Tilanus herinnerde er
Vrijdag nog aan dezer dagen zeide:
„Indien de verdedigers van de ont
wapening meenen, dat zij op deze wij
ze den vrede dienen, antwoord ik, dat
dit sinds de jongste gebeurtenissen
niet meer waar is."
Duidelijk wordt hier betoogd, dat en
waarom ons volk niet weerloos mag zijn.
De Spelling.
Nieuwe commissie
overbodig geacht 1
In de vergadering van de Tweede Ka
mer kwam aan de orde de motie-Moller
luidende:
„De Kamer,
overwegende, dat de instelling van
een nieuwe commissie die aan de re
geering wederom advies zal uitbren
gen over de schrijfwijze van de Ne-
derlandsche taal, overbodig geacht
moet worden;
van oordeel dat thans de eenige
aanvaardbare oplossing van het spel
ling-vraagstuk gelegen is in de aige-
meene doorvoering, ook in de regee-
ringsstukken, van de spelling 1934,
gaat over tot de orde van den dag."
De heer MOLLER (R.K.) brengt in deze
motie een splitsing aan, daar de bezwaren
tegen de twee leden ervan bij verschillen
de kamerleden verschillend zijn. De motie
wordt dus in twee gedeelten gesplitst.
De eerste motie (het eerste lid der
oude motie) wordt aangenomen met 67
tegen 28 stemmen (tegen de a.r., chr. hist.,
N. S. B.).
De tweede matie (2e lid) wordt aange
nomen met 57 tegen 38 stemmen (tegen
de antirev., de chr. hist., behalve de heer
Krijger, van de R. Kath. de heeren Ruys
de Beerenbrouck, Loerakker, Bach, Groen,
Sweens, Deckers en Bongaerts, de Lib., N.
S. B. en Staatk. Ger.).
Aan de Memorie van Antwoord op de
begrooting van het Verkeersfonds zijn de
volgende punten ontleend:
Een wetsontwerp tot wijziging van de
Pensioenwet voor de spoorwegambtenaren
1925 zal naar de minister vertrouwt de
Kamer binnenkort bereiken.
Het vervangen van overwegen door via
ducten is, vooral in ons land, een zoo
kostbare maatregel, dat daaraan in het al
gemeen niet kan worden gedacht. De
proefneming met een automatische sein-
inrichting op den overweg van den Rijks
weg te Steenwijk kan als geslaagd worden
beschouwd, zoodat in den laatsten tijd
aan de spoorwegdirectie vergunning is
verleend, bij eenige thans nog bewaakte
overwegen, waar de omstandigheden niet
toelaten de bewaking zonder meer op te
heffen, de afsluitingen weg te nemen on
der voorwaarde, dat een automatische
seininrichting zal worden aangebracht.
De minister stelt zich voor, om in
de eerste helft van het volgende jaar
een wetsontwerp in te dienen tot re
geling van de binnenvaart, waarbij
voortgebouwd zal worden op de wet
van 5 Mei 1933, betreffende de even
redige vrachtverdeeling, terwijl hij
voorts ongeveer gelijktijdig een voor-
loopige regeling ten aanzien van het
goederenvervoer per auto zich voor
stelt te bevorderen.
Het daarbij op den grondslag van een,
van de commissie van advies en bijstand
voor het Verkeersfonds ontvangen rap
port, in te voeren vergunningsstelsel, zal
zoowel de vrachtautodiensten als het on
geregelde vervoer omvatten.
Ter beteugeling van in het voor
uitzicht van het vergunningsstelsel
wellicht te wachten onnoodige en on-
gewenschte uitbreiding van het ver-
voerapparaat, zal in geen geval een
latere datum dan die van het ver
schijnen dezer memorie uitgangspunt
kunnen zijn voor een regeling tot be
oordeeling van aanspraken op ver
gunning.
Rijksweg Amsterdam-
Bodegraven in het verschiet
Aan de begrooting van het Verkeers
fonds is nog ontleend:
Het lag aanvankelijk in de bedoeling,
het wegvak Amsterda mB odegra
ven van het rijkswegenplan af te voe
ren. Nadere overweging heeft den minis
ter er toe geleid te bevorderen, dat dit
wegvak, waarvan de kosten geraamd
worden op 9.410.000, of met inbegrip
van de personeelskosten op rond 10
millioen, op het plan zal worden gehand
haafd.
Tusschen Amsterdam en Rotter
dam zullen op den duur twee wegen be
schikbaar zijn, n.l. een weg lans de oost
zijde van Leiden en een langs Gouda
en Bodegraven. Het wordt niet noodig ge
acht reeds thans beide wegen, welker aan
leg zeer kostbaar is, ter hand te nemen en
te voltooien. Aangezien de westelijke
verbinding tevens van groot belang is
voor het verkeer tusschen Rotterdam,
Schiedam en Delft eenerzijds en Haarlem
en de duinstreek anderzijds, terwijl deze
weg tevens een kortere verbinding tot
stand brengt tusschen Delft en Leiden en
Amsterdam, ligt het in de bedoeling de
westelijke verbinding het eerst tot stand
te brengen
De weg Maastrich tH eerlen is
van het rijkswegen plan afgevoerd, omdat
een verbinding tusschen deze beide plaat
sen van het provinciale wegenplan en het
in de gegeven omstandigheden niet noo
dig geoordeeld wordt, daarenboven nog
over een verbinding van het Rijkswegen
plan te beschikken.
De voorgenomen aanleg van een au t o-
snelweg van Eindhoven naar
Z u i d-L i m b u r g zal den bouw van een
vaste brug over de Maas nabij Wessem
noodig maken. Ofschoon het tracé voor
dezen weg nog niet definitief is vastge
steld, kan wel worden medegedeeld, dat
het waarschijnlijk langs Leende, Maar-
heeze. Weert, Maasbracht en Echt zal
loopen.
DE STAD WORDT „GEZUIVERD".
Het incident met de „Panay".
SJANGHAI, 14 Dec. (A. N. P.). De
woordvoerder van het Japansche leger
heeft medegedeeld, dat de Japansche troe
pen Nanking thans geheel bezet hebben en
de stad zuiveren van de laatste resten der
Chineesche bezetting.
Tegen het vallen van den avond is gis
teren een Japansch oorlogsschip aangeko
men op de plaats, waar de „Panay" is ge
zonken om te helpen bij het reddings
werk. Uit Nanking is een Japansche vlieg-
boot vertrokken met personeel van den ge
neeskundigen dienst en een consulair
agent aan boord. Indien mogelijk, zullen
de gewonden met dit vliegtuig naar Sjang
hai worden vervoerd; indien dit niet mo
gelijk is, zullen de gewonden aan boord
van een Japansch of Amerikaansch oor
logsschip worden vervoerd. De Japansche
marine heeft alle mogelijke hulp geboden
en zal een escorte verschaffen aan het
schip, waarmede de gewonden worden ver
voerd.
Morgen wordt de autonome regeering
uitgeroepen.
PEKING, 14 Dec. (A. N. P.). De
woordvoerder van het Japansche leger
heeft aangekondigd, dat morgen een zelf
bestuur van Noord-China zal worden uit
geroepen. Alle winkels, hotels en particu
liere huizen in Peking hebben last gekre
gen, morgen de vlag met de vijf banen,
rood, blauw, wit, zwart, geel, te hijschen.
Deze vijf kleuren symboliseeren de vijf
rassen, Mansjoes, Mongolen, Muzelmannen,
Thibetanen en Chineezen.
TOKIO, 14 Dec. (A. N. P.). Buiten-
landsche waarnemers hechten groot belang
aan de verklaring, dat de Chineesche re
geering te Peking alle verdragen en over
eenkomsten tusschen China en de buiten-
landsche mogendheden die betrekkingen
met China onderhouden zal eerbiedigen.
Bij het uitroepen van den staat Mands-
joekwo werd geen beperking gemaakt tot
bevriende mogendheden. Men is van mee
ning, dat deze passage beteekent, dat alleen
de mogendheden, die er in toestemmen in
onmiddellijk contact te treden met de nieu
we Chineesche regeering, de verkregen
rechten zullen behouden en eventueel nieu
we rechten zullen krijgen.
De Japansche pers verklaart, dat de mo
gendheden, die met de oude regeering van
Nanking willen onderhandelen, groote
moeilijkheden zullen ondervinden bij het
zoeken naar de verantwoordelijke autori
teiten, die hun belangen kunnen beharti
gen.
Optochten in Japan.
TOKIO, 14 Dec. (A. N. P.). In alle
steden van Japan worden twee optochten
georganiseerd om den val van Nanking te
vieren. Vanmiddag zullen achthonderddui
zend jongelieden voor het keizerlijk pa
leis te Tokio defileeren. Vanavond zullen
twee honderdduizend personen deelnemen
aan een optocht met lampions.
ITALIAANSCH JOURNALIST
OMGEKOMEN.
Bij beschieting van de „Panay",
SJANGHAI, 14 December. (A. N. P.).
Naar thans blijkt is de Italiaansche jour
nalist, Sandri, de speciale correspondent
van het blad „Stampa" uit Turijn, die zich
met den specialen correspondent van de
„Corrier della Sera" aan boord bevond van
den Amerikaanschen kanonneerboot „Pa
nay", tijdens het bombardement door Ja
pansche vliegtuigen omgekomen. De an
dere journalist is ongedeerd gebleven.
KONNERSREUTH.
De „Maasbode" publiceert de volgende
bisschoppelijke verklaring van den Bis
schop van Regensburg, welke in het orgaan
voor het Bisdom Regensburg is versche
nen:
Amtsblad voor het diocees
Regensburg. No. 12 van 10 Dec. 1937
pag. 112/113.
Konnersreuth.
In het jaar 1927 heeft Therese Neumann
zich ingevolge bisschoppelijke beschikking
aan een 14-daagsch medisch gecontroleerd
onderzoek onderworpen. Het rapport over
dit onderzoek werd gepubliceerd.
Sindsdien zijn er tien jaren verloopen
gedurende welke Therese Neumann, vol
gens haar verklaringen, geen spijs en (sinds
meerdere jaren) ook geen drank tot zich
heeft genomen.
Herhaaldelijk werden twyfels geuit, of
deze verklaringen juist waren en niet mis
schien op misleiding, of zelfmisleiding be
rustten.
De geschriften, die zich deels voor en
deels tegen de betrouwbaarheid der ver
klaringen van Therese Neumann uitspre
ken, konden en kunnen een laatste ophel
dering en zekerheid niet brengen.
Aan de twijfels en den strijd kan slechts
een nieuw medisch geleid en gecontroleerd
onderzoek een einde maken, want het on
derzoek van het jaar 1927 kon weliswaar
den toenmaligen staat van zaken vaststel
len, maar geen bevestiging of weerlegging
zijn voor wat betreft de beweerde voedings
loosheid gedurende de "olgende jaren.
Daarom heeft de bisschop van dit diocees
tegenover de familie Neumann herhaalde
lijk den wensch uitgesproken, dat zij haar
toestemming .tot zulk een onderzoek zou
geven.
Bij dezen wensch heeft zich het gezamen
lijke Beiersche episcopaat en d.d. 4 Augus
tus 1937 ook de H. Congregatie van het H.
Officie aangesloten.
Therese Neumann heeft zich bereid ver
klaard tot het ondergaan van een onder
zoek, maar haar vader heeft dit onderzoek
tot nu toe geweigerd, respectievelijk aan
onvervulbare voorwaarden verbonden.
Bij dezen staat van zaken kan de kerke
lijke overheid geen verantwoording op zich
nemen voor het werkelijk bestaan der be
weerde voedingsloosheid en voor het ka
rakter van andere buitengewone gebeurte
nissen te Konnersreuth.
Zoo lang niet door een nieuw onderzoek
klaarheid verschaft is, zullen dus ook geen
schriftelijke vergunningen meer uitgereikt
worden tot bezoeken bij Therese Neumann.
Een definitief oordeel over de gebeurte
nissen bedoelt hiermede niet gegeven te
zijn. De in geschriften gevoerde strijd in
deze zaak heeft, bij gebrek aan de nood
zakelijke grondslagen, weinig zin en waar
de en zou beter achterwege kunnen blijven.
Nog meer geldt dit voor vele, van een
zucht naar wonderen getuigende, en onge-
waarborgde berichten, zooals ze bijvoor
beeld vervat zijn in het „Konnersreuther
Jahrbuch". Voor deze berichten is Therese
Neumann niet verantwoordelijk, daar zij
veelal zonder haar weten gepubliceerd
werden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Nanking thans in Japansche handen. De
Japanners stellen een voorloopig bewind
aan te Peiping. De incidenten op de Jangtse.
(2de blad).
Treedt dr. Schacht ook af als president
van de Rijksbank? (2de blad).
Delbos vertrekt hedenavond naar Praag.
(2de blad).
Het zesde slachtoffer van Weidmann.
(Buit. Ber. 2de blad).
Ingeschreven werkloozen
Minder dan vorig jaar,
maar meer dan in
November
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid
deling deelt mede, dat in de week van 22
t.m. 27 Uovember 1937 bij gesubsidieerde
vereenigingen met werkloozenkas waren
aangesloten 471.300 personen (landarbei
ders met 73.600 leden zijn hieronder niet
begrepen).
Van deze 471.300 verzekerden was in ge
noemde week de geheele week werkloos
25.3 pet, (In de vorige verslagweek, 8 t.m.
13 November 1937, was het percentage
24.1).
Het werkloosheidspercentage voor hen,
die de geheele week werkloos waren, was
in de tweede verslagweek van de maand
November in de laatste jaren als- volgt:
1934 27, 1935 30.4, 1936 29.5, 1937 25.3.
Bij de organen der openbare arbeidsbe
middeling stonden op 27 November 1937 in
totaal 396.692 werkzoekenden ingeschreven,
onder wie 373.816 mannen. Van deze werk
zoekenden waren er 378.011 werkloos, on
der wie 361.139 mannen.
NEDERLANDER IN BELGIë
GEARRESTEERD.
In verband met spionnage-zaak,
BRUSSEL, 14 December. (A.N.P.)
De politie heeft thans de derde arrestatie
verricht in de zaak der spionnage in het
t vliegkamp Bierset, nabij Luik. Het betreft
j den Nederlander Harmen Schmit
I uit Utrecht, aldaar geboren in 1901.
Schmit is gearresteerd in een cabaret
in de Brusselsche voorstad Sint Joost-
ten-Noode. Hij heeft verklaard, dat hij
voor rekening van een anderen Nederlan
der werkte.
HET GASVERSTIKKINGSGEVAL
De vrouw overleden.
Zooals onder Gem. Ber. in dit blad reeds
is gemeld, werd gisteren in een woning aan
de Weteringstraat te Amsterdam een oud
echtpaar, van resp. 79 en 80 jaar, dat alleen
woonde en naar een onderzoek -heeft uitge
wezen, geen familie meer bezit en van on
dersteuning leeft, gisteren in bewusteloozen
toestand gevonden.
Het echtpaar, dat naar het Binnen-Gast-
huis is vervoerd, is de vrouw inmiddels
overleden, zoodat de politie haar verklarin
gen in deze eenigszins duistere zaak moet
missen.
ARBEIDER ONDER LORRIE GEKOMEN.
Aan gevolgen overleden.
Gistermiddag is de 19-jarige C. van H.,
wonende te Schiedam, op het terrein van
de werf Wilton Feijenoord, onder een lor
rie gekomen. De jongeman werd met
ernstige verwondingen naar het algemeen
ziekenhuis overgebracht. Kort na aan
komst is hij overleden.
De lorrie, waaronder van H. is terecht
gekomen, was geladen met ijzeren platen.
Zij werd door van H. en eenige mede-ar
beiders over rails voortgeduwd. Blijkbaar
zijn de ijzeren platen gaan schuiven met
het gevolg, dat de lorrie dompte. Van H.
die achter de lorrie liep, is hierbij onder
het vervoermiddel geraakt met boven
staand noodlottig gevolg.
