DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
LUCHTVAART
Omsingeling van
Nanking
BUITENLAND
Gratis
FAILLISSEMENTEN
DONDERDAG 9 DECEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Mgr. Preysing veroor
deelt nationaal-
socialisme
HERDERLIJK SCHRIJYEN.
UITGEVAARDIGD.
Over den toenemenden anti-christelljken
geest in Duitschland.
De bisschop van Berlijn, Z. H. Exc. mgr.
graaf von Preysing, heeft een herderlijk
schrijxen uitgevaardigd, in verband met
den ernstigen toestand, waarin de Katho
lieke Kerk in Duitschland zich bevindt, en
de toenemende hevigheid der anti-christe
lijke nazi-campagne.
Het schrijven, dat in alle kerken van
het Berlijnsche diocees werd voorgelezen,
vormt één der sterkste veroordeelingen
van de nationaal-socialistische methoden.
Aan het belangrijke document ontleenen
wij het volgende:
„De eene anti-kerkelijke maatregel volgt
op den anderen", aldus r..gr. von Preysing.
„Ëen geest -van vijandigheid jegens het
Christendom begint 'in toenemende mate
te overheerschen. De pressie op de gewe
tens wordt grooter.
De H. Vader wordt voortdurend in de
pers en in openbare redevoeringen aange
vallen alsof Zijn verklaringen politieke
■doeleinden zouden dienen.
Op dezelfde wijze worden wij, bisschop
pen, ervan beschuldigd, onze bevoegdheden
te buiten te gaan en de Kerk in ons vader
land te misbruiken voor politieke doel
einden.
Een reeks maatregelingen van staat en
partij zijn, naar men ons verzekert, alleen
erop gericht, een zoogenaamde politieke
Kerk te transformeeren in een zuiver re-
ligeuse instelling.
In feite echter zijn deze maatregelen
tegen het eigenlijke werk van de Kerk zelf
gericht. En toch pogen deze menschen het
Duitsche volk ervan te overtuigen, dat
Christendom en Kerk hier in Duitschland
hun taak vrij en ongehinderd kunnen ver
vullen".
Mgr. von Preysing geeft dan voorbeelden
van recente anti-kerkelijke maatregelen
der nazis.
Twaalf drukkerijen, welke de jongste En-
cyliek des Pausen over den toestand der
Kerk in Duitschland hadden gedrukt, wer
den geconfiskeerd, zonder dat er eeniger-
lei compensatie werd verleend aan de eige
naren.
„Gijzelf", zoo vervolgt de bisschop, „ziet
eiken dag de resultaten van den anti-ker-
kelijken en anti-chiistelijken geest, welke
het openbare leven beheerscht.
Het is genoeg, wanneer men ziet wat er
in de boekenstallen van de ondergrondsche
en de distric'sspoorwegen wordt vertoond.
Door middel van afbeeldingen, carica-
turen, artikelen, circulaires en pamfletten
poogt men een invloed uit te oefenen op
het Duitsche volk, die allen eerbied en ont
zag voor Christendom en Kerk in de har
ten van jonge menschen moet vernietigen.
Men spreekt slechts de waarheid over
den toestand, tegenover welken ware
Chritsenen in ons vaderland zich geplaatst
zien, wanneer men verklaart, dat de ge
trouwe Katholiek in Duitschland een bui
ten de wet gestelde is. Hij is het voorwerp
van belachelijkmaking en beleedigingen en
moet zich het gemis van zijn vrijheid, om
zijn geloof te beleven, laten welgevallen,
zonder dat hij in staat is, zich te verde
digen, terwijl de vijanden der Kerk vrij
heid genieten om te spreken, om aan te
vallen en om te spotten".
Na er op gewezen tehebben, dat bijna al
de helden van de Duitsche geschiedenis
praktiseerende Christenen waren, geeft
mgr. von Preysing de volgende verklaring
ter kenschetsing van de ware oorzaak van
de nazivijandigheid tegenover de Kerk:
„De ware Christen", aldus de bisschop,
„zal nooit in staat zijn, zijn toestemming te
gevens tot een dictatorschap over gewetens.
Elke Christen moet de persoonlijke rech
ten en plichten behouden, welke het aan
geen aardsche macht kan worden toege
staan te betwisten".
Tenslotte verklaart de bisschop, dat de
eenheid der natie zal worden bedreigd,
wanneer haar de vrijheid van godsdienst
en geweten wordt onthouden.
„Geen plaats in Duitschland", zegt de
„Angriff".
De „Angriffwijdt een beschouwing aan
dezen herderlijken brief, waarin het blad
de afgezaagde flauwiteiten over het „poli
tieke" Katholicisme weer debiteert.
De „Angriff' vraagt, of bisschop Kon
rad von Preysing en de andere Duitsche
bisschoppen het voornemen hebben hun
geloovigen op te roepen tot tegenstand te
gen de eenheid van de Duitsche natie, om
dat het de hoogere geestelijkheid onmo
gelijk gemaakt wordt onrust onder het
volk te wekken
„Wy zijn", zoo merkt het blad op, „in
staat duizendvoudig aan te toonen, dat de
Roomsche prelaten niet voor het Christen
dom, maar voor politieke voorrechten strij
den en dat zij bereid zijn voor deze rechten
den vrede van een volk op te offeren. In
plaats van hemelsche genade en sacra
menten en het is nog geen geloovige in
Duitschland verboden die in ontvangst te
nemen trachten zij de Pauselijke staats
leerstellingen te propageeren en een „poli
tiek Katholicisme" te verspreiden, dat de
eenheid van het Duitsche volk in gevaar
brengt". „Het heeft geen plaats in Duitsch
land", aldus besluit het blad.
VAN HET OORLOGSTOONEEL.
Een afgeslagen aanval.
Woensdagochtend vroeg hebben de troe
pen van Franco een hevigen aanval gedaan
bij Villa Nueva de la Canada, twee kilo
meter ten Noorden van Brunete. Bij het
offensief van de rechtschen in Juli van dit
jaar, waarbij de regeeringstroepen Bru
nete moesten prijsgeven, werden de troepen
van Franco op ongeveer drie kilometer ten
Zuiden van Villa Nueva de la Canada te
gen gehouden.
Gisteren slaagden de regeeringstroepen
erin den aanval van de rechtschen af te
slaan; de frontlijn is niet gewijzigd.
Geen ongeregeldheden te Valencia,
De civiele gouverneur van Valencia heeft
het gerucht, dat door de radiozenders van
Franco was verspreid, dat sedert het ver
trek van de regeering te Valencia onlusten
zouden zijn uitgebroken, tegengesproken.
Geen bemiddeling van Engeland gevraagd.
In het Britsche Lagerhuis heeft Eden gis
termiddag op desbetreffende vragen beant
woord, dat tot de Engelsche regeering door
geen van beide partijen in Spanje verzoe
ken gericht zijn om bemiddelend op te tre
den in het Spaansche conflict.
Wel is de regeering bereid al het moge
lijke te doen om door haar goede diensten
een einde te maken aan de vijandelijkhe
den.
VERKEERSVLIEGTUIG NEERGESTORT.
Nabij Saint Sauveur is gisteren een vlieg
tuig van de lijn LyonMarseille neerge
stort. Het toestel is ten gevolge van den
mist tegen een berghelling gevlogen. De
radiotelegrafist vond den dood, terwijl de
I bestuurder ernstig en de hofmeester en drie
passagiers lichter gewond werden.
NOG EEN VLIEGTUIGONGELUK
IN FRANKRIJK.
Gistermiddag is een vliegtuig, bestuurd
door den Littauschen officier-vlieger Mi-
kenas, tegen een boom gevlogen bij het lan
den. Het toestel werd totaal vernield, de
piloot bekwam slechts oppervlakkige ver
wondingen.
VLIEGTUIG IN HET NIJLDAL
VERONGELUKT.
Een bombardements-vliegtuig van het te
Khartoem gestationneerde eskader is gis
teren in het dal van den Witten Nijl neer
gestort. De piloot en één passagier, de
Egyptische bisschop Herbert Guy Bullen,
kwamen om het leven.
DE CHINEEZEN BRANDEN DE
VOORSTEDEN PLAT.
Een buitenpoort door de Japanners
geforceerd.
De woordvoerder van het Japansche le
ger heeft aan de pers verklaard, dat de om
singeling van Nanking thans een feit is. In
werkelijkheid bestaat deze omsingeling uit
een halve cirkel ten Zuiden van de stad,
aangezien deze in het Noorden begrensd
wordt door de Jangtse, waarvan de linker
oever nog door de Chineesche troepen bezet
wordt.
De Japansche troepen ontmoeten krach-
tigen tegenstand van de Chineezen. Het
'schijnt, dat de eerste teekenen van een in
eenstorting hebben plaats gemaakt voor
den vasten wil de overwinning op Nanking
voor de Japansche troepen zoo duur mo
gelijk te maken.
Volgens nog niet bevestigde geruch
ten is de Japansche voorhoede door één
van de poorten van den buitenmuur
binnengedrongen.
De Japansche militaire autoriteiten heb
ben een nota gepubliceerd, waarin zij de
buiten landsche autoriteiten verzoeken alle
schepen en voertuigen, welke aan hun on
derdanen toebehooren, uit de gevechtszone
te verwijderen. De Japansche autoriteiten
weigeren eenige schadeloosstelling toe te
kennen, wanneer eventueel schade aan
buitenlandsche eigendommen wordt toe
gebracht, welke tegen hun waarschuwing
in, in de gevechtszone worden achtergela
ten.
De Chineesche autoriteiten te Hankau
hebben van het front van Nanking verno
men, dat sedert gisteren niets is gewijzigd.
De Chineesche troepen hebben den
Japanschen opmarsch ten Oosten en
ten Zuiden van de stad opgehouden en
de Chineezen gaan door, de voorsteden
plat de branden om de Japansche solda
ten van dekking te berooven.
Hankau wordt op het oogenblik gereed
gemaakt om het hoofd te bieden aan Ja
pansche vliegtuigaanvallen. Den geheelen
dag cirkelden gisteren Chineesche vliegtui
gen boven de stad. De internationale Ka
mer van Koophandel heeft het vertrek van
de vreemdelingen voorbereid.
Japansche vliegtuigen hebben opnieuw
Oehoe bestookt, waardoor vele slachtoffers
zijn gevallen.
By het Tai-meer hebben de Chineezen
een plaatselijk succes behaald en de Japan
sche aanvallers teruggeslagen in de rich
ting vna Oesing.
Te Sjanghai is de gemeenteraad van de
internationale nederzetting voornemens
een vrijwilligerscorps op te richten. Dit
corps moet lederen nacht driehonderd man
leveren om in samenwerking met de politie
te patrouilleeren. Het doel hiervan is de
golf van diefstallen en gewapende over
vallen. welke verontrustende vormen heeft
aangenomen, het hoofd te bieden. Boven
dien wordt hier door den Japansche auto
riteiten het voorwendsel ontnomen in de
internationale nederzetting in te grijpen.
Men weet, dat de Japansche autoriteiten
den gemeenteraad verweten hebben, dat de
huidige politiewacht niet voldoende was.
Versperring In de Jangtse opgeruimd.
Vyf maanden na het leggen van de ver
sperring in de Jangtse is zij vanochtend
door de Japansche troepen uit den weg ge
ruimd. Een flotille Japansche topedojagers
is de rivier opgestoomd.
De geruchten over Tsjang Kal Sjek.
Voor zoover tot dusverre blijkt, is hét
bericht omtrent een aftreden van Tsjang
Kai Sjek ongegrond.
GESPANNEN TOESTAND IN
SJANTOENG.
De toestand in Sjantoeng is gespannen en
de partyen, die tegen den oorlog zijn,
schijnen terrein te verliezen. Het derde le
ger, onder bevel van generaal Hanfoesjoe,
den gouverneur van Sjantoeng, zou Nanking
volkomen trouw zijn. Volgens berichten uit
Chineesche bron beginnen de Chineesche
troepen reeds op te rukken naar Tsinanfoe
en Tsjingtao, welke steden in het bezit ier
Japanneezen zijn. De pr vinciale regeering
is naar Tsayoean overgeplaatst. Tsinanfoe
is het militaire centrum geworden.
BELGIË
HET BEZOEK VAN KONING LEOPOLD
AAN ENGELAND.
Koning Leopold van België is gister
middag met de koningin-moeder uit Wel-
beck Abbey per auto vertrokken naar Ret
ford, waar de koninklijke gasten in den
trein naar Londen stapten.
Gisteravond is de koning in gezelschap
van zijn moeder, koningin Elisabeth, en
de hertogin van Portland van Kings Cross
station vertrokken, men weet niet waar
heen.
BELGIE ZORGT VOOR ZIJN DEFENSIE.
Generaal Denis, de minister van lands
verdediging, heeft zoo juist bij de belang
hebbende militaire autoriteiten een plan
ingediend aangaande de instelling van een
autonome organisatie op het gebied van
een actieve verdediging tegen aanvallen
uit de lucht.
Deze organisatie zou ondergeschikt wor
den aan het ministerie van landsverdedi
ging.
Deze organisatie zou bestaan uit luchtaf-
weerbatterijen, jachtvliegtuigen en zoek-
lichtafdeelingen.
De kosten zouden een milliard bedragen
en door een leening kunnen worden ge
dekt.
FRANKRIJK
DE HEROPENING DER
TENTOONSTELLING.
De financieele commissie der Kamer
heeft met 27 tegen 9 stemmen het regee-
ringsontwerp tot heropening der tentoon
stelling aangenomen.
ITALIË
Treedt Italië uit den
Volkenbond?
VOLKENBOND WIL HET KEIZERRIJK
NIET ERKENNEN.
In diplomatieke kringen ls het ge
rucht in omloop, dat Italië zich er op
zou voorbereiden het voorbeeld van
Duitschland en Japan te volgen en
zich officieel uit den Volkenbond zou
terugtrekken.
Het is evenwel onmogelijk geweest
van officieele of officieuze zijde beves
tiging van deze geruchten te verkrij
gen, terwijl voor het oogenblik even
min bijzonderheden bekend zijn ge
worden.
Hoewel het gerucht nog niet bevestigd
is, wordt het toch in diplomatieke krin
gen met groote ernst opgenomen.
Het schijnt, dat Italië, na met Duitsch
land en Japan van gedachten te hebben
gewisseld, besloten heeft het voorbeeld
van deze mogendheden te volgen. Het be
sluit zal vermoedelijk nog vóór het einde
van deze week openbaar worden gemaakt.
De voornaamste oorzaak schijnt te lig
gen in het aarzelen var den Volkenbond
om het ItaliaanschEthiopische keizerrijk
te erkennen.
RUSLAND
WEER EEN SABOTAGE-PROCES.
Voor het hooggerechtshof te Moskou
wordt op het oogenblik een proces-behan
deld tegen negen hooge ambtenaren van
het commissariaat van landbouw van
Georgië, die beschuldigd worden van
„contra-revolutionnaire activiteit".
De beklaagden, die allen bekend heb
ben, worden ervan beschuldigd, sedert
1925 ondergrondsche activiteit te hebben
gevoerd. Zij verspreidden aldus de aan
klacht ziektekiemen onder het vee en-
leverden aan het roode leger besmet
vleesch.
In de aanklacht wordt ook melding ge
maakt van twee Duitsche bacteriologen,
Zwick en Misner, die de vei binding tus-
schen de samenzweerders en den buiten-
landschen geheimen dienst onderhielden.
Voorts wordt gemeld, dat acht ambte
naren in het Oeral-district wegens sabota
ge van den landbouw zijn terechtgesteld.
PALESTINA
DE ONRUST IN HET H. LAND.
De daden van terreur nemen in aantal
toe. Op het huis van sjeik Ansari te Jeru
salem is een bomaanslag gepleegd.
Eén der personen, die bij den aansl&g
betrokken is, is gearresteerd.
In den Emek is een gedeelte van de olie
leiding door brand vernield.
Onbekend gebleven personen hebben
den spoorweg tusschen Jaffa en Jeruza
lem versperd. Het verkeer moest ge
staakt worden.
In de buurt van Nabloes zijn tal van ar
restaties verricht van personen, die in het
bezit van wapenen werden bevonden.
bij koop von doos of potDampo
deze Dqmpo-inhalator-^V^jL
om bij een hevige verkoudheid ff) j\/LJ
Dampo-dampen in te ademen.
Dooi 30 Po» 50 et. Bij Apoth. on Drofl.
Wonderlijk zooals Dampo helptj
bbsanm mijnhardt buo
AMERIKA
DE INCIDENTEN TUSSCHEN HAITI EN
SAN DOMINGO.
De moorden zijn geen grensincidenten-
In een interview met een vertegenwoor
diger der Associated Press heeft de pre
sident der republiek Haiti verklaard, dat
minstens 8000 Haitianen op Dominicaansch
grondgebied gedood zijn sedert October.
Hij voegde er aan toe, dat men deze moor
den niet als grensincidenten kan beschou
wen, doch als ver van de grenzen en op
Dominicaansche grondgebied begane moor
den. De president verklaarde verder geen
sensationeel karakter aan deze zaak te
hebben willen geven. Hij had zeer veel
moeilijkheden ondervonden by het doen
schatten van het aantal dooden, daar alle
moorden in de Dominicaansche republiek
zijn gepleegd.
Buitenlandsche Berichten
ERNSTIG ONGELUK IN ITALIAANSCHE
MARMERGROEVE.
Uit Porto Venere wordt gemeld, dat naby
La Spezia in een marmergroeve nabij de
beroemde Byrongrot een instorting heeft
plaats gevonden. Vijf arbeiders werden on
der marmerblokken bedolven. De zesde
bleef ongedeerd. Tot dusver heeft men
slechts van één der arbeiders het afschu
welijk verminkte lijk geborgen.
BRAND IN DE MARKTHALLEN VAN
ROCHDALE.
Gisteravond is een felle brand uitgebro
ken in de markthallen van Rochdale. Een
groote hoeveelheid goederen, welke hier
voor de komende Kerstdagen lagen opge
slagen, is een prooi der vlammen gewor
den.
De brandweer van Rochdale, geholpen
door de brandweren van de omliggende
plaatsen, slaagde er na drie uur in het vuur
meester te worden.
DE DEKEN REPAREERDE HET
KERKDAK TOEN MAAR ZELF!
De deken van een Russische kathedraal
te New York is kort geleden gereed ge
komen met de reparatie van zijn kerk, welk
zes weken in beslag genomen heeft. Michael
Maslof, de deken van de Russische kathe
draal van St. Nicolaas, zag zich voor de
onmogelijkheid geplaatst 25.000 dollers bij-
elkaar te krijgen, welk bedrag noodig was
om het lekkende kerkdak te doen reparee-
ren.
Hij trok daarop zelf een werkpak aan
en klom omhoog naar het gehavende dak.
Daar aangekomen, bond hij zich vast aan
een houten ladder ten einde niét op het
gladde dak uit te glijden en naar beneden
te vallen en dekte het onvoldoende be
schuttende gedeelte van het dak af met as-
faltpapier.
Later verklaarde deken Maslof, dat ver
scheidene vrijwilligers uit de gemeente
hem geholpen hadden, maar dat zij de
moeilijke taak om asfaltpapier te plaatsen
op de steile kanten van het dak, aan hem
zelf hadden overgelaten!
Het werk is nu in zes weken voltooid en
heeft slechts twintig dollar gekost,
i ii =i
Eurséance van betaling:
Inzake de surséance van betaling, ver
leend aan Franciscus Augustinus Theodorus
van Ditshuizen, zonder beroep, wonende te
Zaandam aan het Damplein no. 14a, is op 30
Nov. 1937 ter griffie der arr. rechtbank te
Haarlem een ontwerp accoord neergelegd,
naar aanleiding waarvan door voormelde
rechtbank is bepaald, dat schuldvorderin
gen ten aanzien waarvan de surséance
werkt, bij den bewindvoerder mr. M. van
Toulon van der Koog te Haarlem, moeten
worden ingediend vóór 18 December 1937.
Namens Carolus Franciscus Vlek, wonen
de te Amsterdam, Jacob van Lennepkade
179281, aldaar handelende onder de fir
ma „Amsterdamsche Overhemden en Pya-
mafabriek „Veka", C. F. Vlek en Zonen, is
door den procureur mr. J. J. P. Tonino,
kantoorhoudende te Amsterdam, bij de arr.
rechtbank te Amsterdam, ingediend een
verzoekschrift om surséance van betaling.
De rechtbank heeft bij haar beschikking
van 6 Dec. 1937 de surséance voorloopig
verleend ingaande 30 Nov. 1937 en benoemd
tot bewindvoerder mr. F. Ph. Küthe te
Amsterdam.
Uitgesproken:
N.V. Bouw- en Expl. Mij „Hofgeest", sta-
tuair gevestigd te IJmuiden, gem. Velsen,
kantoorhoudende te Haarlem, Gr. Markt 25.
(Dir. H. Mica te Amsterdam). Cur.: mr. J.
H. C. Slotemaker.
Willem Hansen, bloemist, Aalsmeer,
Zwarte weg 53. Cur.: mr. K. A. F. P. Pliester.
Jan Spaargaren, bloemist, Aalsmeer,
Zwarteweg 55. Cur.: als voren.
S. Vischjager, handelaar in textielgoede-
ren, Amsterdam. Nieuwe Prinsengracht 85.
Cur.: mr. J. van Ginhoven.
Opgeheven: C. Rijken, Haarlem
mermeer.
C. Heemskerk, Haarlemmermeer.