OMGEVING
De regeering over de verschillende
belastingen
BETOOVERDE BOSCH
De Wierickerschans bij Bodegraven
wutwsuAU lü NOVEMBER 1937
DE IEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Wacht op voorstellen der Commissie-Fleskens inzake
steun aan het groote gezin.
BEGROOTING VAN FINANCIëN.
Aan de memorie van antwoord inzake
het zevende hoofdstuk b. der rijksbegroo-
ting voor 1938 is het volgende ontleend:
Het belastingsysteem in 1925 was, vol
gens eene destijds gemaakte berekening,
de verhouding tusschen de directe en de
indirecte belastingen (de gemeentelijke be
lastingen daaronder begrepen) 67 33. Voor
1935 leidt eene op denzelfden voet opge
zette berekening tot de verhouding 59 41.
De verschuiving ten ongunste van de in
directe belastingen is te wijten aan de tijds
omstandigheden. die vooral de opbrengst
der belastingen naar inkomen en vermogen
hebben gedrukt, ondanks het feit, dat de
tarieven door opcenlenheffingen tot het
uiterste zijn opgevoerd. Verwacht mag wor
den, dat, naarmate door verbetering van
den econcmischen toestand de inkomens en
vermogens weer zullen stijgen, de verhou
ding zich in anderen zin zal wijzigen.
De enkele leden, die van meening zijn,
dat in het huidige belastingsysteem groo
te vermogens en hooge inkomens te veel
worden ontzien, zullen na kennisneming
van onderstaand overzicht stellig van het
tegendeel worden overtuigd. Dit overzicht,
is ontleend aan een publicatie van het cen
traal bureau voor de statistiek, getiteld:
Belastingdruk in Nederland 1937/1938, en
vermeldt den hoogsten druk van de belas
tingen naar inkomen en vermogen voor in
komens van verschillende grootte, waarbij
is verondersteld, dat die inkomens zijn ver
kregen als opbrengst van een vermogen, dat
4 percent rente oplevert.
te voeren tegen het bestendigen van het z.g.
bankgeheim de economische nadeelen
welke uit de opheffing van dit bankgeheim
zouden voortvloeien, van dien aard zijn, dat
hij geheel deelt in het standpunt, door zijn
ambtsvoorganger te dezer zake ingenomen,
ook wat betreft de regeling getroffen inza
ke het gebruik maken van gegevens ver
kregen bij de uitvoering van de zegelwet
en de wet op de couponbelasting.
De auto van Mussert.
Wat betreft de vergunning in zake het
gebruiken van een gepantserden automo
biel, vaststaat, dat hier bedoelde automo
biel niet valt onder art. 10 bis der gewij
zigde wet van 4 April 1870. Toen bleek, dat
by sommige ambtenaren daaromtrent nog
twijfel bestond, is de aangehaalde circur
laire uitgevaardigd. Van 't verleenen van
eenige vergunning of het toepassen van een
uitzonderingsmaatregel door of vanwege de
regeering is hier dus geen sprake, maar en
kel van wetsuitlegging zonder meer. Een
verzoek van wien ook ligt aan de circulaire
niet ten grondslag en is dan ook niet ge
daan. De aanschrijving is niet anders dan
een terugslag op een ambtelijke aanbren
ging van het geval, die twijfel deed rijzen
of bij alle douane-ambtenaren wel een
juist rechtsbegrip te dezer zake bestond.
Doel van deze niet voor publicatie bestem
de circulaire was dan ook geenszins sen
satie of reclame te bevorderen, integendeel
de van een onrechtmatige inbeslagneming
te verwachten sensatie en reclame te voor
komen.
inkomen
belastingen
belastingen
totaal
belastingen in
naar het
naar het
percenten in
inkomen
vermogen
het inkomen
800
13,26
32,50
45,76
5,7
1.000
26,30
65,—
91,30
9,1
2.000
129,66
162,50
292,16
14,6
5.000
518,46
436,25
954,91
19,1
10.000
1,353,96
977,50
2.331,46
23,3
20.000
3.519,96
2.260,—
5.779,96
23,9
50.000
12.128,46
6.972,50
19.100,96
38,2
100.000
32.941.04
16.785,—
49.726,04
49,7
500.000
218.620,13
115.625,—
334.245,13
66,8
Indien het vermogen minder dan 4 per
cent rente afwerpt, is de druk der belas
tingen naar het vermogen nog zwaarder.
In vele gevallen kunnen die belastingen
niet eens uit het inkomen worden betaald.
Het denkbeeld, een behoorlijk bestaans
minimum vast te stellen, dat buiten elke
heffing zou vallen, acht de minister onuit
voerbaar. Óok wat de rijwielbelasting be
treft is het naar zijn oordeel, afgezien van
de omstandigheid, dat deze eene zuivere
bestemmingsheffing is, vrijwel onmogelijk
om bij de heffing met de draagkracht van
de gebruikers rekening te houden.
Naar aanleiding van de vraag van eenige
leden of, en, zoo ja, hoe de minister voor
nemens is te streven naar een rechtvaar
diger verdeeling van den belastingdruk, in
het bijzonder naar een verlichting van dien
druk voor de groote gezinnen, deelt de mi
nister mede, dat de regeering met het be
palen van haar gedragslijn dienaangaande
wacht op de voorstellen van de commissie-
Fleskens.
Hoe de stand van het onderzoek dier
commissie is, kan de minister niet mede-
deelen. Wel staat voor hem vast, dat even-
tueele maatregelen ten bate van de groote
gezinnen niet zullen moeten bestaan iü
verhooging van den kinderaftrek van de
rijksinkomstenbelasting en de personeele
belasting. Van de rijksinkomstenbelasting
zijn belastingplichtigen met resp. 5, 6, 7, 8.
9 en 10 kinderen onder de bestaande rege
ling van den kinderaftrek nog vrijgesteld,
indien hun belastbaar inkomen blijft bene
den resp. 1612.50, 2330, 2842,50, 3400,
3850 en 4300. Ook de kinderaftrek voor
de personeele verhooging vatbaar.
Het z.g. bankgeheim.
De minister is van oordeel, dat al zijn
er ook naar zijn meening wel bezwaren aan
Personeele belasting.
Naar de meening van den Minister biedt
de wet op de personeele belasting den ge
meentebesturen voldoende gelegenheid om,
zoo noodig, den druk der personeele be
lasting voor koffiehuizen en restaurants
te verlichten.
Voorstellen tot het geheel doen vervallen
van de personeele belasting voor koffie
huizen, enz. zijn van den Minister niet
te verwachten.
Naar aanleiding van hetgeen met betrek
king tot de' belasting naar den grondslag
pleiziervaartuigen werd opgemerkt, deelt
de Minister mede, dat hij bereid is, het
denkbeeld van afschaffing of verlaging van
die belasting in overweging te nemen.
R ijwiel belasting.
Het in beslag nemen van rjjwielen by
het constateeren van overtredingen van de
rijwielbelastingwet geschiedt in voorko
mende gevallen als waarborg, dat de be
keurde de beloopende boete zal voldoen.
Sedert een paar jaren is een regeling inge
voerd die den bekeurde in staat stelt de be-
loopen boete dadelijk ter plaatse aan den
bekeurenden belastingambtenaar te vol
doen. Geschiedt dit, dan wordt het rijwiel
niet in beslag genomen. Nu bedoelde re
geling dit jaar bij wijze van proef ook te
Amsterdam is toegepast er deze proefne
ming aanvankelijk als geslaagd mag wor
den beschouwd, zal het ter sprake gebrach
te bezwaar, naar de Minister vertrouwt,
zich niet meer in belangrijke mate doen
gevoelen.
Accijns op bier en gedistilleerd
nog in overweging.
Het vraagstuk van verlaging van de ac-
accijnzen op bier en gedistilleerd is by den
HILLEGOM.
55 jaar getrouwd. Gisteren was het 55
jaar geleden, dat het echtpaar Seysener-
Kapitein in 't huwelijksbootje stapte. Voor
't woonhuis aan de Leidsche straat was door
de buren een keurige versiering aange
bracht, des avonds electrisch verlicht gedu
rende de Bruidsdagen. De dag begon met
een H. Mis in de St. Josephkerk voor de
overleden familie, gevolgd te 9.30 uur door
eene van dankbaarheid voor de feestelin
gen. Hierbij was een bizonder groote fami-
lieschaar evenzeer tegenwoordig, want het
echtpaar bezit een talrijke kinderschaar en
meer dan 60 kleinkinderen. Na de kerkelijke
viering werd 't feest voortgezet. Talrijk
waren de mondelinge felicitaties; de post
deed het overige. Des avonds bracht de
muziek een serenade.
HAARLEMMERMEER.
Directe belastingen. Bij beschikking
van den Minister van Financiën is de ont
vanger der directe belastingen enz. F. M.
Fokkema van de directie dier middelen te
Haarlemmermeer verplaatst naar de
directie dier middelen te Amersfoort.
KATWIJK.
Waterschout benoemd. Bij K. B. van 6
November 1937 is met ingang van 7 No
vember 1937 benoemd tot waterschout te
Katwijk: mr. R. Warmoltz, inspecteur van
politie aldaar.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Nalatenschap. Vanwege de crediteuren
in de nalatenschap van wijlen den heer
Eerdbeek, in leven Notaris te Katwijk a. d.
Rijn, werd een vergadering gehouden in
„Du Rhin". Uit de mededeelingen van de
liquidatiecommissie bleek, in tegenstelling
met verschillende geruchten, die bij het
overlijden van den heer Eerdbeek ver
spreid werden, en waar zelfs gesproken
werd van een débacle, dat de crediteuren
geen, of zoo goed als geen verlies zullen lij
den. Gerekend kan n.l. worden op een uit-
keering van 95 a 100 pet. der vorderingen.
KATWIJK AAN ZEE.
Actie tegen heffing op zaudaardappelen.
Zooals bekend is onlangs vanwege de
Akkerbouwcentrale bericht, dat de heffing
•voor aardappelen in 1938 niet ?7 doch 50
per H.A. zal bedragen. Hiertegen is bij de
telers van zandaardappelen verzet geko
men omreden de telers van late aardappe
len, en vooral dan de telers-handelaren,
van meening zijn, dat deze heffing onrecht
vaardig is en overbodig, althans voor de
duinaardappelen, daar nimmer denaturee-
ren van deze aardappelen behoeft plaats te
hc-bben, doch er altijd koopers voor dit pro
duct zijn. Men betaalt dus geheel voor an
dere streken, Drente, Zeeland. Ter bespre
king van een en ander was een vergadering
belegd van aardappelentelers. Deze verga
dering had plaats in „Casa Cara" en stond
onder leiding van dën heer Costerm, te Bo
degraven, die in een uitvoerig betoog het
onrechtvaardige van deze Roe-heffing uit
eenzette, duurder land hier, duurder ex
ploitatie en nimmer wordt steun op dit pro
duct gegeven, al moet toegegeven worden,
dat door de regelingen de prijs van het
product wel iets beter zal zijn geweest.
Er waren ook telers uit Noordwijk tegen
woordig, die zich by hetgeen Katwijk naar
voren bracht, geheel aansloten. Te Noord-
wijk is de toestand gelijk als te Katwijk.
Minister nog in overweging.
Voor zoover uit de gegevens, die den
Minister ten dienste staan, kan blijken, is
het niet juist dat de smokkelhandel en de
clandestiene productie van gedistilleerd
sterk zouden toenemen. Uit de desbetref
fende raoporten krijgt men integendeel den
indruk, dat de omgang der fraude afneemt.
Geen verlaging van den
tabaksaccijns.
Een wetsvoorstel tot wijziging van de
Tabakswet za] binnenkort kunnen worden
tegemoet gezien. De Minister meent er ech
ter al terstond op te moeten wijzen, dat
aan verlaging van den tabaksaccijns niet
kan worden gedacht, 's Lands financiën la
ten zulks niet toe.
(SPROOKJE)
57. Flipje gaf met een vergenoegd gezichtje de brief en
Anneke's vader maakte hem heel ernstig met het brood
mes open. Toen begonnen ze samen te lezen en waren
weer wat gerustgesteld, toen zij lazen dat Anneke gezond
was en over een paar dagen weer thuis zou komen. De
gelukkige ouders konden niet uitscheiden met lezen en bo
gen zich weer over de brief om nog eens te en alles wel
waar was.
58. Flipje maakte van deze gelegenheid gebruik om langs
de tafelpoot naar beneden te glijden. De gelukkige men-
schen hadden geen erg in hem, daar zij zoo verdiept in
hun brief waren. De deur stond nog op een kierl Flipje
nam vlug de beenen.. en weg was hy!
Na uitvoerige besprekingen werd ten slot
te een comité van actie benoemd, bestaande
uit de heeren Adr. v. d. Oever, Nic. Parle-
vliet Dz., Y. van Dijk, Herm. Parlevliet, al
len te Katwijk, en Paulus Barnhoorn en C.
Marbus, beiden te Noordwijk. Dan sluiting
dezer goed bezochte vergadering.
LISSE.
Personalia. De heer P. E. Buyck,
werkjaam aan de gemeentelijke arbeids-
beunr in deze gemeente, is benoemd tot ad
ministrateur der steunverleening te De
nekamp.
Werkloosheid. Bij de gemeentelijke ar
beidsbeurs stonden ingeschreven 190 werk
zoekende personen. In hetzelfde tijdvak
van vorig jaar waren er 26 minder.
IJsclub Lisserbroek. Gisteravond hield
de IJsclub ..Lisserbroek en Omstreken"
haar 30ste jaarvergadering in het Café van
den heer A. Faas onder presidium van den
heer B. Berbee. De opkomst was best. In
zijn openingswoord herdacht de voorzitter
in enkele woorden van weemoedige hulde
het overlijden van het bestuurslid, wijlen
den heer H. Potman, van wien hij zeide,
dat we in hem een zeer ijverig bestuurslid
hebben verloren.
Na allen te hebben verwelkomd gaf hy
het woord aan den secretaris, den heer A.
v. Oosten, tot het lezen der notulen. Het
woord is vervolgens aan den penningmees
ter, den heer Ant. de Bruin, tot het uit
brengen van zijn finantieel verslag. Hier
uit bleek, dat aan ontvangsten, inclusief het
saldo van 1936 van ƒ1084.39 viel te boe
ken,. aan uitgaven 88.72, zoodat het kas
saldo thans bedraagt 1001.12. Namens de
verificateurs bracht de heer Th. Straathof
een gunstig rapport uit. Tot verificateurs
voor het volgend jaar werden benoemd de
heeren Th. Straathof en J. Randsdorp. Uit
de nu volgende mededeelingen bleek, dat
de heer A. de Bruin, wegens vertrek, de
vereeniging gaat verlaten. De voorzitter
bracht den heer de Bruin, welke 15 jaar
achtereen in het bestuur zitting had, dank
voor zijn accuratesse; als blijk van waar
deering bood hij hem namens de vereeni
ging een vulpen aan. De heer de Bruin
dankte voor dit mooie blijk van waardee
ring; hij hoopte, dat de IJsclub Lisser
broek moge groeien en bloeien.
Hierna is de bestuursverkiezing aan de
orde. Aftredend en herkiesbaar waren de
heeren A. van Oosten, G. Wesselius en J. v.
d. Heuvel, terwyl er twee vacatures wa
ren wegens vertrek van A. de Bruin en
door overlijden van H. Potman. De eerste
drie werden bij enkele candidaatstelling
herkozen. Tot nieuwe bestuursleden wer
den bij stemming gekozen de heeren J.
Mesman en K. Baartse. Na de rondvraag
ging met over tot de gebruikelijke verlo
ting om mooie en nuttige prijzen. Aan al
len werd een vrij lot verstrekt, terwijl de
overcomplete loten bij opbod werden ver
kocht; deze brachten op de mooie som van
73.55! De voorzitter dankte de schenkers
van de prijzen en sloot met een woord van
dank de vergadering.
LEID S CHEND AM.
K.J.M.V. (Afd. L.T.) Donderdag 11 No
vember a.s. organiseert bovengenoemde af-
deeling wederom een ontwikkelingsavond.
Als inleider zal optreden de heer C. Ver-
doorn, die zal spreken over de T.B.C.-be-
strijding onder het rundvee. Ook L.T.B.-
leden hebben dezen avond toegang.
STOMP WIJK.
Korte Kniplaan. Tot 31 December
1937 werd de aan deze gemeente in eigen
dom toebehoorende Korte Kniplaan gele
gen onder de gemeente Voorschoten ver
huurd aan H. J. van Velzen, Caféhouder
te Voorschoten. Deze verzocht om deze laan
met ingang van 1 Januari 1938 opnieuw
voor 3 jaren aan hem te verhuren. Tegen
de totstandkoming van de nieuwe overeen
komst met den heer Van Velzen bestaat bij
het- college van B. en W. van Stompwijk
geen bezwaar; echter meenen zij, dat voor
verlaging van den thans geldenden huur
prijs geen enkele aanleiding bestaat. Da
voordeelen, welke uit den verhuur voor
genoemden heer voortvloeien billijken ten
volle een huursom van ƒ300 per jaar. Naar
de meening van B. en W. zal door openbare
verhuring geen hoogere opbrengst kun
nen worden verkregen. Zij stellen den
Raad misdiens voor opnieuw tot verhuur
aan Van Velzen over te gaan voor een tijd
vak van 3 jaren en daartoe het ter visi©
gelegde ontwerp-besluit, waarin ook diver
se voorwaarden zyn opgenomen vast ta
stellen.
B. V. L. Door omstandigheden gaat op
Vrijdag 12 Nov. a.s. onze gewone schiet-
avond niet door.
Eerstvolgende schietoefening dus op 28
Nov. a.s. om 8 uur aan het vanouds be
kende adres. Denkt aan de brevetten.
Feiten uit haar roemruchte historie
Ongeveer twee km. ten Oosten van het
centrum van Bodegraven rijzen langs den
Hoogen Rijndijk de groene wallen met hun
hoog geboomte op van het fort Wiericker
schans, een sterkte, die na het sloopen van
een vroeger vestingwerk, ongeveer op de
zelfde plaats, in 1673 werd gebouwd.
Teneinde iets meer omtrent de geschie
denis van dit fort te vernemen, hebben
wij ons, op een herfstmiddag, naar de
„Schans" begeven, die met haar wallen,
haar geboomte en haar breede grachten
op zichzelf al een bezienswaardigheid voor
Bodegraven is.
Rustig en stil is het in en rondom dit
geheel van bezetting verlaten vestingwerk.
Een zachte herfstwind waait door de hoo
ge boomen, waaruit het najaarsloover
schier geruischloos naar omlaag valt in
de grachten, die een sfeer van stille inti
miteit ademen, terwijl een enkele vis-
scher aan den kant van dit dorado voor
hengelsport het zijne bijdraagt tot de
vredige stemming die er heerscht.
Een breede oprijlaan voert ons naar een
hoog," groengeverfde houten poort, waar
van de toegangsdeur stevig afgesloten is.
Twee ruitvormig uitgesneden kijkgaten
•bieden den bezoeker echter een vrij uit
zicht op de grachtsbrug, op de fraaie oude
poort als hoofdingang en tenslotte op de
stille binnenplaats.
Een gesloten poort is echter al heel on
geschikt om iets over de geschiedenis van
de schans te vernemen, waarom wij dan
ook aan de ijzeren installatie trokken,
welke middels een tientallen meters lan
gen draad langs brug en poort de verbin
ding vormt met een op de binnenplaats
hoog aangebrachte bel, die nog lang over
het verlaten plein naluidde.
In verband met den afstand tusschen
plein en toegangsdeur duurde het vrij lang
vóór de poort van het fort '-erd geopend
door den dienstdoenden bewoner, aan
wien het toezicht van de Wierickerschans
is overgelaten en met wien wij een kort
onderhoud hadden, zy het niet zoozeer
over de geschiedenis en gebruikswijze van
het vestingwerk (hiervoor gelden, zooals
bekend, de strengste instructies) dan wel
omtrent gegevens ter verkrijging van na
dere inlichtingen ervan.
De oude sterkte, een opgeworpen schans
aan de Fnkele Wiericke, deed reeds in den
jare 1672 van zich spreken, toen op 18
Juni van dat jaar, de Prins van Oranje met
3600 man onder Zuylenstein te Nieuwer-
brug aankwam, door Lodewijk de Veer
tiende. die bij Lobith den Rijn was over
gestoken en Arnhem met het fort Knod-
senburg reeds had ingenomen, werd te
ruggedreven. Niet alleen bij Nieuwerbrug,
doch ook tusschen Gouwsluis en Alphen
werd een dam in den Rijn gelegd, terwijl
voorts de IJssel bij Goejanverwellesluis
werd afgedamd. Het land ten Noorden
van den Rijn en de Meyepolder waren
spoedig onder water gezet, doch niet ten
Zuiden van den Rijn.
Een smalle strook, op sommige plaatsen
slechts een 400 meter breed, werd doorsne
den door den IJsseldijk en Hoogen Rijn
dijk, terwijl een opgeworpen schans aan
de Enkele Wiericke en een te Nieuwer
brug den smallen weg moesten beheer-
schen.
Een goede verzorging keerde naast dis
cipline met nauwkeurig toezicht op ves
tingwerken en inundaties in 's Prinsen le
ger terug en met dit beter georganiseerd
leger waagde de Prins dan ook in den
nacht van 10 October een aanslag op Woer
den, echter zonder resultaat. Nu besloot
hij de Franschen buiten de grenzen aan te
tasten en hen, door de vermeestering van
Charleroi met zijn kruitmagazijnen, te
dwingen het land te verlaten, zoodat Ge
neraal Koningsmarck het bevel over de
Rijnstreek-zóne overnam.
Doch de strenge Decembervorst in dat
jaar, kwam den Franschen te hulp, waar
door de waterlinies van weinig beteekenis
werden en een afdeeling Fransche ruiterij
de Dubbele Wiericks onderzocht om een
eventueelen overtocht te wagen, welke
echter op 27 December, via een noodbrug
te Zegveld over de Slimme Wetering
plaats vond, met een noodlottig gevolg
voor Zwammerdam en Bodegraven.
Na het sloopen van het vroeger vesting
werk werd de Wierickerschans in 1673 ge
bouwd. Volgens den geschiedschrijver had
de schans in 1750 een fraaie poort aan den
kant van den Rijn, met een toren, waarin
een uurwerk, terwijl boven den ingang
aan de binnenzijde de wapens van den
Prins van Oranje, Stadhouder Willem de
Derde en die van Holland waren aange
bracht.
In 1748 werd de Schans, bestaande uit
128 paar barakken, een woning voor den
majoor en 22 stuks geschut op de wallen,
uitgebreid met een kruidmagazijn.
In vroeger tijden was het gewoonte voor
de manschappen, meestal oudere soldaten,
een kermis te houden, welke eens in het
jaar plaats vond op het ruime middenplein.
Bij het uitbreken van den Wereldoorlog
was de Wierickerschans een voorraadplaats
van materialen voor de cavalerie, terwijl
de vesting tijdens dien oorlog werd ge
bruikt als interneeringskamp voor Duit-
sche- of Eneelsche officieren. Uit dien tijd
is bekend de poring der Duit^chers. om
door een gang, die zij reeds gedeeltelijk
hadden uitgegraven, onder de grachten
door te willen ontsnappen....
Stil en verlaten ligt de Wierickerschans
daar, In den nevel van een vredigen
herfstmiddag; de bezetting geschiedt niet
meer door een aantal soldaten en de ka
nonnen zijn reeds lang van de wallen ver
dwenen. waarmede voor de Rijnstreek 'n
betere tijd wordt aangetoond, dan die in
den jare 1672!
ELDERT VAN ELK.
