De mogendheden
confereeren te Brussel
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1937
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De Kerk en de vrede
Zal een bemiatieiingsaanbod
gedaan worden?
29ste Jaargang
No. 8870
3)e CeidaeheSou/ftMit
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent ner week1 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
door
Prof. Dr. Friderich Muckermann S.J. Rome
Wanneer men 's avonds op de Monte
Pincip staat en naar het Vaticaan staart,
kan men telkenmale het schouwspel gade
slaan, hoe langzamerhand de koepel van
den Sint Pieter in de late schemering ver
zinkt. Men ziet dan enkel nog het opflik
keren der lichten van de radlomasten en
kort daarna glinsteren reeds fenkele een
zame sterretjes.
In deze eenvoudige gebeurtenis ligt een
gelijkenis verscholen: immers ook het Va
ticaan, en alles wat haar omringt, schijnt
vaak genoeg in de wereldgebeurtenissen
verzonken te zijn, terwijl heel het terrein
eenvoudig overgelaten wordt aan enkele
hemellichten, die een zinnebeeld zijn van
de onvermoeibare activiteit van het we
reldrijk. Doch wacht slechts even, want
het wordt weer licht en opnieuw glanst in
haar oude pracht en schoonheid de koepel
van Michel Angelo, die daar juist nog door
de donkerte omringd was. Wanneer men
dit schouwspel vaak heeft gadegeslagen, zal
men er vanzelf toe komen om alle dingen
te zien in het licht der eeuwigheid, die zich
telkens aan ons opdringt, wanneer we de
Stad van het Vaticaan, de Eeuwige Stad
beschouwen. We vermelden deze gelijkenis
speciaal nu we aan den vooravond staan
van gebeurtenissen, die diep zullen ingrij
pen in het leven van iedere Europeaan.
Het heeft geen zin om de wereld te zien
zooals ze feitelijk zijn moest, maar men
moet haar beschouwen zooals ze werkelijk
is. En de werkelijkheid is nu eenmaal zoo,
dat we toch ernstig rekening moeten hou
den met de mogelijkheid dat er een Euro-
peesche oorlog kan uitbreken, die dan van
zelf tot een Wereldoorlog wordt, die op
haar beurt weer den vorm zal aannemen
van een felle klassenstrijd in dienst van
het godloos communisme. Niet zelden is
het uitbreken van een oorlog slechts een
uitbarsting van vertwijfeling en dat zal
ook waarschijnlijk bij de toekomstige oor
log het geval zijn.
Of we op dit punt gelijk hebben of niet,
doet niets ter zake. Het is voldoende dat
de mogelijkheid bestaat, dat we gelijk zou
den kunnen hebben, teneinde te herinneren
aan enkele waarheden der Christelijke We
reldbeschouwing, waarmee men ten allen
tijde zijn voordeel zal kunnen doen. Het
Christendom leg ons den plicht op om met
alle geoorloofde middelen den vrede te
dienen. Wanneer alle geboden der Christe
lijke moraal door de machthebbers dezer
wereld opgevolgd worden, dan zou men
zich in onze dagen ook niet meer door de
uiteindelijke oorzaak van de politiek naar
een oorlog laten drijven. Daarom is het on
ze taak juist in deze historische ure te
verklaren, dat wij alle elementen van den
godsdienst in dienst willen stellen van den
vrede, om de vrede onder de volken te
handhaven.
De Verlosser der Wereld is onder ons
verschenen, terwijl Hij de boodschap des
vredes bracht en wij zouden geen goede
navolgers van Hem zijn, indien wij niet be
reid waren, om uit deze vredesboodschap
ook op wereldlijk terrein de noodige con
sequenties te aanvaarden.
Hoe zouden we het erfdeel van Bene-
dictus XV door werkloos te blijven over
kunnen laten aan de Communisten, die zich
op het oogenblik met de hun eigen dubbel
zinnige redeneeringen voorbereiden op een
oorlog, terwijl ze tevens beweren, dat zij
zich moeite geven om den vrede te hand
haven.
Zij staan altijd voor het moeilijke dilem
ma, waartoe iedere materialistische wereld
beschouwing hun noodzakelijkerwijze voe
ren moet. Wij echter bezitten de juiste op
vatting van den vrede, die zonder een gods
dienst, die werkelijk boven alles staat, een
utopie is en vol tegenstrijdigheid.
En daarom verkondigen we thans mo
gelijk dat we ongelijk hebben, want won
deren zijn de wereld niet uit dat we aan
den vooravond staan van zulke vreeselijke
gebeurtenissen, die ons aller begrip te bo
ven gaat, dat de Kerk al haar kinderen be
mint, onverschillig in welk politieke kamp
zij ook door de omstandigheden gedreven
hun toevlucht hebben genomen, of aan
welk front ze ook mogen strijden. Zij zal
werkelijk boven de partijen blijven staan
en boven alle wisselvalligheden der for
tuin, zojials de koepel van den Sint Pieter,
die een symbool is van de souvereiniteit
van Christus Koning, den regeerder over
alle volkeren, den Heer van het heelal.
In oorlog of vrede steeds zal de Kerk
het heil der zielen zoeken, bij overwinnaars
en bij de overwonnen partijen en vóór alles
zal zij met alle middelen streven naar ge
rechtigheid in deze wereld, naar erkenning
van de menschelijke waardigheid en men-
schelijke vrijheid, naar alles wat van den
beginne af de wezenlijke inhoud der cul
tuur van het avondland beteekende.
Wat de toekomst brengen zal? Het vol
gend jaar, in de volgende tientallen jaren?
Dat weet God alleen! Wanneer een rivier
zich ontwikkelt en in een stroomversnel
ling geraakt, dan schuimt en bruist alles
in een schijnbare verwarring door elkaar,
terwijl de rivier rustig haar weg vervolgt
en kort nadien weer tot rust komt. In der
gelijke droeve dagen, wanneer een don
kere nacht over de wereld daalt kan men
zich slechts uitkomst verschaffen door vol
geloof op te zien naar de zinnebeelden van
de eeuwigheid en naar de sterren, die rus
tig hun baan bewandelen, onverschillig of
men op aarde weent of lacht, of de stormen
loeien ofwel stil de zomer rijpt. De groote,
vaak angstwekkende rust van de koepel
van den Sint Pieter, die telkens weer uit
den nacht der geschiedenis oprijst, herinnert
ons aan al datgene uit vroeger eeuwen
wat ons kracht en troost kan schenken, zij
herinnert ons aan het vertrouwen op God,
aan geloof, hoop en liefde, aan het Gods
rijk, aan een nieuwe menschheid, aan den
vrede, die niet van deze wereld is....
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Op den eersten dag der Negen-mogend-
heden-conferentie te Brussel hebben de
gedelegeerden van de verschillende ver
tegenwoordigde mogendheden zich beperkt
tot algemeene besprekingen. De indruk
was, dat het verloop niet onbevredigend
was. Die indruk schijnt voornamelijk ge
baseerd te zijn op de particuliere gesprek
ken, welke de gedelegeerden onderling in
de middagpauze hebben gehouden, en die
gewoonlijk belangrijker zijn dan de offi-
cieele redevoeringen. Zoo heeft de Chi-
neesche vertegenwoordiger Wellington
Koo een onderhoud gehad met de Italia
nen op de conferentie en als men mag af
gaan op de verklaringen van den Italiaan-
schen spreker dan heeft dit onderhoud
resultaat gehad. Want de houding van
Italië is tot dus ver erg meegevallen.
Weliswaar maakte de Italiaansche regee
ring reserves, maar van een steunen van
het Japansche standpunt, zooals verwacht
werd na de openlijke sympathie-betuigin
gen met de Japansche actie in China en
de a.s. toetreding tot het anti-communis
tisch pact, was geen sprake. Italië nam
een vrij neutrale houding aan. Verwacht
wordt, dat er vandaag, in de niet-openbare
middagzitting, gesproken zal worden over
de mogelijkheid van een bemiddelings
actie. China heeft daar natuurlijk niets
op tegen, maar heeft bij monde van Wel
lington Koo reeds gewaarschuwd, dat het
geen vrede tot eiken prijs aanvaarden wil.
De soep wordt evenwel niet zoo heet ge
geten, als zij wordt opgedaan.
Het oplassen der Belgische kabinets
crisis blijkt geen gemakkelijk werkje te
zijn. De Katholieke staatsman Pierlot is
al evenmin geslaagd als de socialist De
Man, omdat de socialisten hun medewer
king hebben geweigerd. En daar Pierlot
de opdracht had, orn een regeering samen
te stellen, steunend op de drie partijen
(Katholieken, Socialisten en Liberalen)
moest hij wegens de weigering der socia
listen zijn opdracht teruggeven.
DE MIST EN DE ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
LANDBOUWER MET GESPAN DOOR
TREIN GEGREPEN.
Voerman onmiddellijk gedood.
Op den onbewaakten overweg op de grens
van de gemeenten Hoevelaken en Stouten-
burg, is vanmorgen om half tien een ge
span, bestuurd door den landbouwer E.
Vreekamp bij het passeeren van den over
weg, door een uit de richting Hoevelaken
komenden lokaaltrein gegrepen.
Vermoedelijk heeft V. door den mist den
trein niet zien aankomen. De voerman werd
op slag gedood en de wagen werd totaal
vernield. Het paard bleef wonder boven
wonder ongedeerd.
Italië maakt reserves
REGEERINGEN ZETTEN HUN
STANDPUNT UITEEN.
Op den eersten dag van de Negen-mo-
gendheden conferentie te Brussel is in de
ochtendzitting na de openingsrede van den
Belgischen (demissionairen) minister Spaak
het woord gevoerd door de vertegenwoor
digers van Amerika, Engeland en Frank
rijk.
Norman Davis (Amerika) zeide o.a.: „Wij
zijn niet gekomen, in de verwachting een
wonder te zien, maar met het voornemen
een beroep op de rede te doen. Wij zijn er
van overtuigd, dat Japan en China moeten
samenwerken en dat man moet komen tot
een voor deze landen aanvaardbare oplos
sing.
Eden verklaarde, dat hij het volkomen
eens was met de uiteenzetting van Norman
Davis. Handhaving van den vrede is een
kwestie van vitaal belang voor alle landen.
Wij willen zien, aldus Eden, of wij niet op
eenigerlei wijze kunnen bijdragen tot een
herstel van den vrede in het Verre Oosten.
Men moet niet wanhopen, al zijn de kansen
op slagen vrij mager, de moeilijkheden moe
ten tot energie aanzetten.
Delbos betoogde, dat de conferentie een
snelle en positieve poging moet doen om
haar doel te bereiken. Wij moeten, zoo zei-
de hij, er naar streven de slachtingen te be
ëindigen.
In den middag werd het woord gevoerd
door den Russischen gedelegeerde Litwinof,
die begon met er op te wijzen, dat de er
varing heeft geleerd, dat conferenties, die
met een bepaald doel bijeengeroepen zijn,
soms neiging hebben, deze doeleinden te
vergeten en dikwijls ook werktuigen wor
den in de handen der aanvallers, vooral
daar deze zich aaneensluiten en elkaar
steunen. Hij hoopte, dat deze gevaren zullen
kunnen worden vermeden en eindigde met
de hoop uit te spreken, dat hij zich bij de
voorstellen der mogendheden zou kunnen
aansluiten.
De Italiaansche gedelegeerde, Aldrovan-
di, zeide in zijn verklaring, dat het conflict
in het Verre Oosten naai zijn meening in
wendige en uitwendige oorzaken heeft.
De fascistische regeering moet alle reser
ves maken ten aanzien van de resultaten
eener conferentie, die, welke ook haar mid
delen zijn, slechts tot platonische resultaten
kan komen en daardoor een nieuw bewijs
van onmacht zou geven, indien geen reke
ning wordt gehouden met de werkelijkheid.
Het eenig nuttige, aldus Aldrovandi, is het
richten van een uitnoodiging tot beide par
tijen, zich rechtstreeks met elkaar in ver
binding te stellen. Daarna zal men niets
meer te doen hebben.
Geen vrede tot eiken prijs.
De Chineesche gedelegeerde, Wellington
Koo, gaf tot in bijzonderheden een uiteen
zetting van de Japansche agressie en van de
tot dusver daarmede bereikte resultaten.
Hij weerlegde alle Japansche argumenten,
o a. dat in China anti-Japansche gevoelens
zouden heerschen en dat China zich schul
dig zou maken aan militaire propaganda
tegen Japan.
Japan wil „samenwerking met China",
maar deze samenwerking wil zeggen: poli
tieke overheersching. Japan, aldus Wel
lington Koo, moet doen zooals andere mo
gendheden, d.w.z. onderhandelen met China
op voet van gelijkheid. Japan wil recht-
streeksche onderhandelingen, doch bij het
conflict zijn ook andere mogendheden be
trokken.
De Chineesche gedelegeerde wees verder
op het gevaar, dat het conflict zich over de
Chineesche grenzen voortplant.
Wellington Koo verklaarde, dat China
tegenstand zal blijven bieden zoolang
de Japansche agressie voortduurt en dat
niet een vrede tot iederen prijs recht
zal doen of de beschaving tot eer strek
ken.
De zitting werd te 18.15 uur opgeheven.
Vandaag om 14.30 zou een besloten ver
gadering worden gehouden.
In conferentiekringen meent men
te weten, dat een bemiddelingsaan
bod bij China en Japan zou kunnen
worden gedaan door eenige mo
gendheden, die daarmede belast
zouden worden. Een dergelijk plan
zou besproken worden in de be
sloten bijeenkomst.
DE STRIJD BIJ SJANGHAI.
Geen neutrale zóne.
Het plan tot instelling van een neutrale
zóne in Nantau is vervangen door een min
der ambitieus plan, dat o.m. voorziet in de
insluiting van een smalle strook, die het
Noordelijk deel van Nantau zou omvatten,
in den Franschen verdedigingssector. De
Chineezen zijn echter nog voorstanders van
het oorspronkelijke plan.
De Japansche troepen doen nog steeds
pogingen, verdere strijdkrachten over de
Soetsjaukreek te werpen. Felle gevechten
worden geleverd op een punt, gelegen op
vijf mijl ten Westen van den verdedigings
sector, waar de grootste af deeling Japan-
neezen, die tot dusverre er in geslaagd is
de kreek over te steken, tracht haar positie
te versterken. Chineesche artilleristen be
weren, dat zij twee van de drie Japansche
pontonbruggen over de kreek vernield heb-
hebben.
Dit nummer bestaat nlt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De Negen-mogendheden-conferentie te
Brussel. (2de blad).
Companys blijft aan als president van
Catalonië. (2de blad).
De Belgische kabinetscrisis nog niet op
gelost. Ook Pierlot kan niet slagen. (2de
blad).
Frankrijks financieele positie en de sta
kingsactie. (2de blad).
Opstandige plannen van Ibn Saoed?
(2de blad).
Binnenland
Op den onbewaakten overweg bij Hoe
velaken is een voerman in den mist door
een trein overreden en gedood. (1ste blad).
Bij een aanvaring op de Kil te 's Gra
vendeel is een stuurman overboord gesla
gen en verdronken. (1ste blad).
Te Vierverlaten had eveneens een aan
rijding op onbewaakten overweg plaats.
(4de blad).
Nederland in mist gehuld. (4de blad).
SporI en Wedstrijden
De 13e partij EuweAljechin afgebro
ken. (4de blad).
Het werelduurrecord wielrennen van
Slaats door Archambaud verbeterd. (4de
blad).
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
EEN FOTO TIJDENS DE EERSTE ZITTI NG DER CONFERENTIE.
NIEUWE OPCENTEN OP DE
INKOMSTENBELASTING.
De Volkskrant maakt naar aanlei
ding van het gepubliceerde voornemen der
regeering, om nieuwe opcenten op de in
komstenbelasting te leggen de volgende
zeer juiste opmerkingen:
Aangekondigd is, dat tot dekking van de
hoogere defensie-uitgaven mede de opcen-
1 ten (boven de bestaande) op de hoofdsom
j der inkomstenbelasting zullen worden ver
hoogd.
I Loopt de regeering met deze aankondi-
ging niet eenigermate op de ongewijzigde
aanneming der voorgestelde wijziging van
de Dienstplichtwet vooruit?
Is niet denkbaar, dat tot een veel min
der aanzienlijke verlenging van de eerste
oefeningstijd wordt besloten dan de minis
ter aanvankelijk noodig oordeelt, en dat
bijgevolg de kosten verhooging aanmerkelijk
lager zal zijn?
Bovendien: aangenomen dat de twintig
millioen die de regeering uit belastingver-
hooging wil halen ten volle noodig zijn, ziet
zij dan niet voorbij, dat er inkomsten zijn,
die redelijkerwijs geen belastingverhooging
toelaten?
Verhooging der opcenten op de hoofd-
som der inkomstenbelasting klinkt ons te
I absoluut: noodig zal zijn, dat hier een grens
wordt aangegeven, waar beneden geen op-
centenverhooging zal plaats hebben.
Het is al niet fraaie te zeggen: loonen
en salarissen worden niet verhoogd; voegt
men daar nog bij: maar de opcenten op uw
belastingbiljet voor de inkomstenbelasting
zullen wij wel verhoogen, dan wordt het
beeld en de werkelijkheid nog lee-
lijker.
Wij willen derhalve aannemen, dat de op-
centenverhooging pas zal intreden bij een
vrij hoog inkomstenbedrag.