1
i
k
m
m
m
m
'Wi
m
HET SCHAAKSPEL
5
3
r ft
RECHTZAKEN
BIOSCOPEN
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 12
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan den
redacteur dezer rubriek W. H. van der Nat,
Witte Rozenstraat 40a, Leiden.
W ereldkampioenschap.
Het aantal remise-partijen in de match
Aljechin-Capablanca was zeer groot n.l. 25
van de 34. Toch kan men niet zeggen, dat
het allen dorre remises zijn geweest, waar
in geen van beide groote meesters om de
overwinning heeft gevochten. Men oordeele
zelf.
Twintigste partij, gespeeld op 24 en 25
October 1927 te Buenos Aires.
Wit: A. Aljechin.
Zwart: J. R. Capablanca.
Geweigerd dame-gambiet.
1. d2d4 Pg8—f6
2. c2c4 - e7e6
3. Pblc3 d7d5
4. Lelg5 Pb8d7
Mag ik er hier, waarschijnlijk ten over
vloede nog eens op wijzen, dat er geen
«prake is van pion winst! Na 5. c4xd5,
e6xd5; 6. Pc3xd5 volgt Pf6xd5; 7. Lg5xd8,
Lf8b4f met winst van een stuk.
5. e2e3 Lf8—e7
6. Pgl—f3 0—0
7. Tal—cl c7c6
8. Lfld3 d5xc4
9. Ld3xc4 Pf6d5
Een, vooral in deze match, herhaaldelijk
gebezigde variant.
10. Lg5xe7 Dd8xe7
11. Pc3e4
Door Aljechin indertijd met voorliefde
toegepast om vereenvoudiging door ver
dere afruil te voorkomen.
Op 11. 00 bijv. kan volgen 11
Pd5xc312. Tclxc3, e6—e5; 13. d4xe5,
Pd7xe5; 14. Pf3xe5, De7xe5; 15. f2—f4,
De5e4 of De5f6 enz.
11Pd5—f6
12. Pe4g3 De7—b4f
Dwingt tot afruil der dames.
13. Ddld2 Db4xd2f
14. Kelxd2
Het verlies der rochade is hier geen na
deel, omdat feitelijk het eindspel reeds in
gegaan is en dus de koning in 't midden
goed staat
1 4Tf8d8
15. Lc4d3
Onverwacht treden er nu verwikkelin
gen in. Na Kd2e2 was er niet veel meer
te beleven geweest.
1 5e6e5
Noodzakelijk voor de bevrijding van het
zwarte spel.
16. d4xe5 Pf6—g4
17. e5e6! Pd7—e5
Na f5xe6 zou de zwarte pionnenstelling
verzwakt zijn. Op Pg4xf2 verliest zwart
met exd7 een stuk.
18. Pf3xe5 Pg4xe5
19. e6xf7f Kg8xf7
20. Tel—c3 b7—b5
De critieke stelling in deze partij.
Wit is een pion vóór, doch dreigt een stuk
te verliezen door b5b4 en La6 of Le6. Op
21. Ke2 volgt 21b4; 22. Tb3, Txd3f;
23. Txd3, La6; 24. Thdl, Tad8 en zwart
wint. Wit besluit nu de kwaliteit te geven,
maar hij krijgt voldoende materiaal terug
voor den toren.
21. f2—f4!
Op b4 of a3 was a7a5 gevolgd!
21b5b4
22. f4xe5 b4xc3f
23. Kd2xc3
Het voordeel is aan wits kant. Vandaar
dat zwart nu verder op remise aanstuurt.
23Kf7e6
24. Pg3e2 Ke6xe5
25. Pe2d4 Lc8—b7
26. Ld3xh7 c6—c5
27. Pd4f3f Ke5—f6
Dreigt even g7g6 met opsluiting van
den looper op h7.
28. Lh7d3 Td8—e8
29. Thl—el Lb7xf3
30. g2xf3 Te8h8
31. Tel—e2 Th8—h4
Voor pion h2, die niet te houden is, zoekt
wit compensatie op den damevleugeL
32. Ld3e4 Ta8—h8
33. a2a4 g7—g5
Na Txh2; Txh2, Txh2 zou de toestand voor
zwart op den damevleugel alles behalve
aangenaam v/orden, daar c5 moeilijk te be
houden blijft. Met twee torens zijn de zwak
ten gemakkelijker te verdedigen.
34. a4a5 g5g4
Breekt de kracht der verbonden witte
pionnen.
35. f3xg4 Th4xg4
36. Le4—d3 Tg4—a4
Houdt de toestand in evenwicht.
37. Te2—f2f Kf6—e7
38. a5a6 Ta4al
39. Tf2g2
Met de dreiging Tg7f en Txa7. Zwart
vindt in de opoffering van de toch reeds
zwakke pion c5 een uitkomst.
39c5c4
40. Ld3xc4 Th 8c8
Tg7f kan nu geen voordeel opleveren
daar Tclf dreigt met stukverlies.
.De partij werd hier afgebroken en den
volgenden dag nog eenige zetten voort
gezet.
41 b2b3 Talxa6
42. e3e4 Ta6—al
JOPIE WAALBERG VER
BETERT HET WERELD
RECORD 200 YARDS
SCHOOLSLAG.
Op 2 min. 41.4 sec. gebracht.
Tijdens de onderlinge wedstrijden
van de Amsterdamsche Dames Zwem-
club deed Jopie Waalberg gisteravond
een geslaagde poging het wereldre
cord over 200 yards schoolslag, dat
met een tijd van 2 minuten 42.6 sec.
op naam van de Duitsche zwemster
Hanni Hoelzner stond, gevestigd op
20 Februari 1936 te Plauen, te verbe
teren. Niet minder dan 1.2 sec. wist
Jopie Waalberg van het vrij scherp
staande record van de Duitsche zwem
ster af te halen, waardoor het wereld
record thans op 2 min. 41.4 sec. komt
te staan.
De bekende <wemste' Jopie Waalberg
heelt Dinsdagavond te Amsterdam het
weieldrecord 200 yards schoolslag met
1.2 sec verbeterd en gebracht op
2 min 41 4 sec Na haar fraaie prestatie
wordt zij door haar moeder en haar
trainster, mevr. Den Dood (links) ge-
lukgewenscht
Deze verrichting wint nog meer aan
waarde, indien men bedenkt, dat Jopie
Waalberg zeker een halve seconde te laat
vertrok, daar zij aan de wijze van starten
van den heer van Teeseling niet gewend
was. Het fluitsignaal klonk reeds, voordat
de zwemster inderdaad startklaar stond.
Met haar krachtigen slag legde Jopie
Waalberg de 100 meter af in 1 min. 24.1
sec., een tijd, welke er op wees, dat het
wereldrecord van Hanni Hoelzner inder
daad in gevaar verkeerde. Na 7 banen (175
meter) en 7 meter tikte de A. D. Z.-zwem-
ster aan de balk, welke inmiddels in het
water was neergelaten, met een fraaien
eindspurt aan. Weldra kondigde een en
thousiast gejuich aan, dat zij in haar po
ging geslaagd was. Van alle kanten kre
gen zij en haar trainster, mevr. S. W. de
DoodKoenen gelukwenschen in ont
vangst te nemen. In de eerste plaats van
den voorzitter van den K. N. Z. B., den
heer Jan de Vries.
Mevr. de Dood vertelde ons nog, dat
Jopie Waalberg tijdens de training reeds
beneden den tijd van Hanni Hoelzner was
gekomen, enkele tienden van sec. echter.
Dat zij thans meer dan een volle seconde
het wereldrecord had verbeterd, was bui
ten alle verwachting.
43. Ke3d4 Tc8—h8
Waarna de partij remise werd gegeven.
Over een dorre remise kan men toch niet
spreken, als men de vele verwikkelingen
en herhaalde wiristpogingen in deze partij
beschouwt. En zoo zijn vele van de andere
remises verloopen.
Van deze match volgt nog ten slotte de
laatste, 34ste partij, welke Aljechin zijn
zesde winstpunt en daarmee den titel be
zorgde.
Gespeeld te Buenos-Aires, 29 November
1027.
Wit: A. Aljechin.
Zwart: J. R. Capablanca.
Geweigerd dame-gambiet.
1. d2d4 d7d5
2. c2—c4 e7e6
3. Pbl—c3 Pg8—f6
4. Lel—g5 Pb8d7
5. e2e3 c7—c6
6. a2—a3 Lf8—e7
7. Pgl—f3 0—6
8. Lfl—d3 d5xc4
9. Ld3xc4 Pf6d5
10. Lg5xe7 Dd8xe7
11. Pc3e4 Fd5—f6
12. Pe4g3
Tot hier, afgezien van de volgorde van
de eerste zetten, bijna gelijk aan de vorige,
20ste partij. Hier is echter Talcl ver
vangen door 6. a2a3 waardoor 12
De7b4f uit de vorige partij, belet is.
12.
c6—
13. 0—0 Pd7b6
14. Lc4a2 c5xd4
15. Pf3xd4 g7—g6
Alles soliede positiespel zonder hevige
momenten, zooals die in vrijwel iedere ont
moeting tusschen Euwe en Aljechin optre
den.
16. Tal—cl Lc 8d7
17. Ddl—e2 Ta8c8
18 e3e4 e6e5
19. Pd4—f3 Kg8—g7
20. h2h3 h7—h6
21. De2—d2 Ld7—e6?
Oogenschijnlijk is het volkomen gelijk
spel en al zijn er geen grootscht; combina
ties geweest, toch waren alle zetten goed.
Wit heeft zijn stukken niet afgeruild, maar
voor een eventueele aanval behouden. Maar
nu maakt Capablanca de beslissende posi-
tioneele fout. Dr. Lasker gaf aan, dat de
eenig juiste zet hier 21Pb6a4 is,
waarmee b7b5 mogelijk gemaakt wordt
en zwart het evenwicht in de stelling be
waart. Nu verliest zwart een pion!
8
S
I
a i
i
6
4
8
a
I
4
a
A
IP
9
0
BI
A
2
s
1
A
sfi
A
B C
D
E
F
G
H
22. La2xe6
23. Dd2a5!
24. Da5xa7
25. Tclxc8
26. Da7xb7
27. Db7b4
De7xe6
Pb6c4
Pc4xb2
Tf8xc8
Pb2c4
Tc8a8
De pion is buitgemaakt Het is echter een
zware opgave om nu ook te winnen.
28. Tfl—al De6c6
29. a3a4
Plotseling nog interessante verwikkelin
gen.
29Pf6xe4
30. Pf3xe5 Dc6d6
31. Db4xc4 Dd6xe5
\Nu kan Dc4xe4 niet wegens De5xalf
32 Tal—el Pe4—d6
33. Dc4—cl De5—f6
34. Pg3—e4 Pd6xe4
35. Telxe4 Ta8—b8
Dreigt Tb8b2 met aanval op f2. Een
zeer lastig spel, waarin wit voortdurend op
moet passen niet in een remise-stelling te
komen bij ontijdige ruil van dames of
torens.
36. Te4—e2 Tb8—a8
37. Te2a2 Ta8—a5
38. Del—c7 Df6a6
39. Dc7—c3t Kg7—h7
40. Ta2d2! Da6—b6
Er dreigde Td2d8h8 mat. Nadat deze
dreiging gepareerd is, gaat de zware po-
sitiestrijd weer voort, lang en hardnekkig.
Om plaats uit te sparen geven wij de vol
gende zetten achter elkaar en van slechts
enkele opmerkingen voorzien.
41. Td2d7, Db6—bit; 42. Kgl—h2,
Dbl—b8t; 43. g2g3, Ta5—f5; 44. Dc3—d4
(dreigt weer Td7d8h8) Db8e8; 45.
Td7d5, Tf5—f3; 46. h3—h4, De8—h8 (na
ruil is 't eindspel wel remise); 47. Dd4b6,
Dh8—al; 48. Kh2—g2, Tf3—f6; 40. Db6—d4
(nu is de ruil beter, omdat f2 niet instaat
en wit met de dekking aiervan geen tempo
verliest) Dalxd4; 50. Td5xd4, Kh7g7;
51. a4a5, Tf6—a6; 52. Td4—d5 (direct
Ta4 was nauwkeuriger) Ta6c6; 53. Td5
d4, Tc6a6; 54. Td4—a4, Kg7—f6; 55.
Kg2—f3, Kf6e5; 56. Kf3—e3, h6—h5;
57. Ke3d3, Ke5—d5; 58. Kd3—c3, Kd5—c5;
59. Ta4a2, Kc5—b5; 60. Ta2—b2f, Kb5—
c5 (Na Kxa5, Ta2f en ruil is 't eindspel snel
gewonnen). 61. Tb2a2 Kc5b5; 62. Kc3
d4, Ta6d6f; 63. Kd4—e5, Td6—e6f; 64.
Ke5—f4, Kb5—a6; 65. Kf4—g5, Te6—e5f
66. Kg5—h6, Te5—f5; 67. f2—f4, Tf5—c5
68. Ta2a3, Tc5—c7; 69 Kh6—g7, Tc7—d7
70. f4—f5! g6xf5; 71. Kg7—h6; f5—f4; 72
g3xf4, Td7d5; 73. Kh6—g7, Td5—f5; 74
Ta3a4, Ka6—b5; 75. Ta4—e4, Kb5—a6
76. Kg7h6, Tf5xa5; 77. Te4—e5, Ta5—al
78. Kh6xh5, Tal—gl; 79. Te5—g5, Tgl—hl
80. Tg5—f5, Ka6b6; 81. Tf5xf7, Kb6—c6
82. Tf7e7. Zwart geeft op.
Eindspel van A. Troitzky.
_.üf
51
p
P
fl
ÜP
ÉH
I#
•51
m
9
18
a
ff
ii
K1 a s s e C.
A -BCDE FG H
Wit speelt en wint.
COMPETITIE Fè B. H. O.
De stand van de competitie der F. B. H.
O. is momenteel:
Klasse A.
gesp. gew. gel. verl. v.t. pnt.
Vriendenkring 3 3 102 6
O. V. S. 3 1 2 7—5 4
Telescoop 3 111 66 3
Vriendenkr. II 2 3 55 3
Nieuw Flora 3 2 44 2
Soc. Vr.kr. 3 1 1 44 2
Zandvoort 3—21 46 2
Excelsior (L.) 3—21 5—7 2
A. D. O. 3 2 1—7
Klasse B.:
O. V. S. 3 2 1 8—4 5
Telescoop 3 11 53 3
Vr.kr. Ha 3 1 1 5—3 3
Soc. Vrkr. 3 111 7—5 3
A. D. O. 3 1—1 4—4 2
De Doelen 3—12 4—8 1
Vr.kr. II B 3—12 3—9 1
Vriendenkr. II
3 3
11—1
6
Vriendenkr.
3 2 1
9—3
5
O. V. S.
3 1 1
1 6—6
3
Telescoop
2—2
4—4
2
Zandvoort
3—2
1 4—8
2
't Centrum
2 1
1 3—5
1
Soc. Vr. Kr.
2 1
1 2—6
1
De Doelen
2
2 1—7
DE MOORD IN DE GROOTE
BICKERS STRAAT TE AMSTERDAM.
Beide verdachten tot vijftien jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
De Amsterdamsche Rechtbank heeft van
daag den 23-jarigen metselaar G. Th. N. en
den 29-jarigen koopman A. Chr. R. ieder
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
vijftien jaar, met aftrek van voorarrest,
wegens doodslag, vergezeld van en gevolgd
door diefstal, met het oogmerk om dezen
diefstal te verheimelijken.
De twee verdachten hebben op 30 No
vember j.l.'de 61-jarige weduwe E. H. van
Teeseling in haar woning in de Groote
Bickersstraat te Amsterdam overvallen,
neergeslagen en door verstikking gedood.
Zij werd pas Zaterdag 5 December met
een gapende hoofdwonde en geheel bedol
ven onder kussens en andere voorwerpen,
dood in haar bed gevonden. Kort daarna
zijn de beide verdachten gearresteerd. Lan
gen tijd hielden zij hardnekki hun on
schuld vol. De officier van justitie, mr. H.
A. Wassenbergh, haalde het net van be
wijsgronden zoo dicht aan, dat zij kort
voor de zitting een bekentenis aflegden.
Ter zitting requireerde de Officier vijftien
jaar gevangenisstraf tegen het tweetal.
MISHANDELING
OF ZELFVERDEDIGING.
Vechtpartij tusschen koopman nit Hedel en
luitenant-kolonel van de marechaussée.
Voor het hoog militair gerechtshof te
's-Gravenhage moest heden in eerste in
stantie terecht staan luitenant-kolonel A.
P. H. B., commandant van de 2e divisie der
koninklijke marechaussée te Maastricht,
wien ten laste was gelegd, dat hij op 28
Augustus van dit jaar een koopman uit
Hedel mishandeld heeft, door dezen eeni
ge slagen of stompen op het hoofd toe
te dienen.
De gebeurtenissen op dien dag hebben
zich als volgt afgespeeld.
Beklaagde reed met z(jn auto over de
schipbrug te Hedel achter een kar en paard
aan, welke hij eenige malen trachtte te pas-
seeren. Op het moment, dat hij het voer
tuigje wilde voorbijgaan, zette de voerman
zijn paard aan, zoodat het passeeren be
moeilijkt werd. Toen de auto tenslotte toch
voorbij kwam, raakte de kar even het spat
bord en hoewel die aanrijding niet ernstig
was, was de beklaagde als politieman toch
van meening, dat de voerman een overtre
ding had gepleegd door het belemmeren en
in gevaar brengen van het verkeer. Even
voorbij de brug, bracht beklaagde den auto
tot stilstand, stapte uit en gelastte, toen
paard en wagen naderden, den voerman te
stoppen.
Volgens beklaagde nu, heeft deze niet
aan dit bevel gehoor gegeven, doch inte
gendeel zijn paard aangezet. Beklaagde
greep toen de teugels, waardoor het paard
even steigerde, iets achteruit liep en tot
stilstand kwam. Hierna is, aldus beklaagde,
de voerman van de bok gesprongen en is in
dreigende houding op den luitenant-kolonel
toegeloopen. Hij wilde dezen een trap ge
ven, doch de politieman weerde hem af met
een slag tegen het hoofd, die nogal raak
aan kwam. De voerman zou toen beklaagde
naar den keel hebben gegrepen, doch het
gelukte beklaagde zich ten slotte te bevrij
den. Inmiddels was er zooveel publiek toe
gestroomd, dat een dreigende houding te
gen den luitenant-kolonel, die in burger
was, aannam, dat deze het geraden achtte
zich niet te legitimeeren om proces-verbaal
op te maken, doch dit uitstelde tot later.
„Zoo'n vechtpartij", gaf h(j ter verkla
ring, „is zoo direct in het dorp bekend, dat
het niet moeilijk zal zijn den dader later
op te sporen". Beklaagde heeft den burge
meester nog opgebeld, doch deze was niet
thuis. Aan den dorpsveldwachter had hij
het liever niet overgelaten.
De voerman, de koopman D. W. te Hedel,
als eerste getuige gehoord, gaf een andere
lezing van het geval. Toen beklaagde hem
aanhield, heeft hij dadelijk zijn kar tot stil
stand gebracht en is van de bok gespron
gen, omdat het paard achteruit begon te
loopen. Geenszins is hij dreigend op be
klaagde toegeloopen. Hij heeft trouwens
gestopt, omdat hij wel dacht, dat degeen,
die hem aanhield, van de politie was. Nau
welijks stond hij op den grond, of beklaag
de gaf hem een stomp, waardoor hij geheel
versuft was. Getrapt of teruggeslagen heeft
hü niet.
De timmerman D. van den B. en de
graan- en meelhandelaar C. S., tevens wet
houder van Hedel, bevestigden grootendeels
het relaas van getuige W.
Mej. C. M. E.. die bij beklaagde in den
auto zat, verklaarde evenwel, dat de voer
man wél dreigend op beklaagde is toege
loopen en ook naar hem heeft getrapt.
De timmerman A. K., die eveneens het
gevecht heeft gezien, kon niet worden ge
hoord, daar hij wegens een ernstig ongeval
in het ziekenhuis ligt, maar volgens be
klaagde zou hij de eenige inwoner van He
del zijn geweest, die verklaard heeft, dat
W. naar hem heeft getrapt.
De advocaat-fiskaal mr. A. Rombach,
ging den loop der gebeurtenissen na en con
stateerde, dat beklaagde in de eerste plaats
geen recht had, op de brug een kar te pas
seeren. Het was wel niet met borden aan
gegeven, doch een verordening verbood het.
Voorts achtte de advocaat-fiskaal een be
roep op noodweer niet gegrond. Uit ver
schillende getuigenverklaringen is geble
ken, dat W. niet in aanvallende houding op
beklaagde is toegeloopen en dat deze dus
geheel zonder reden den eersten slag heeft
gegeven.
Het betreft hier, zoo vervolgde mr. Rom
bach, een gewoon geval van mishandeling,
zooals wij deze haast dagelijks voor ons
krijgen. Het bijzondere van dit geval is de
persoon van beklaagde, die een hoog mili
tair en een hoog politieman is. Maar zelfs
mannen van hooge positie kunnen verkeerd
handelen, het is alleen jammer, dat be
klaagde dit zelf niet inziet en niet ruiterlijk
voor zijn vergrijp uitkomt.
De eisch luidde 75.— boete, subs. 25 da
gen hechtenis.
Beklaagde, die zich zelf verdedigde, con
stateerde allereerst, dat hij wél recht had
om op de brug te passeeren en al was dit
niet het geval, dan nog was het den voer
man W. niet geoorloofd eigen rechtertje te
gaan spelen en het verkeer in gevaar te
brengen.
Voorts trok beklaagde de waarde van de
getuigenissen in twijfel. Het zijn allen men-
schen uit Hedel, die tegen mij partij trek
ken, zoo zeide beklaagde. Ik stond tusschen
hen en den voerman, zij hebben dus niet
kunnen zien, wat er gebeurd is.
Het proces-verbaal, dat ik later heb op
gemaakt, is geheel juist. Er valt niets te
verdoezelen, ik ben aangevallen en ik heb
mij moeten verdedigen. Het is vaak achter
af moeilijk te constateeren, of termen voor
beroep op noodweer aanwezig zijn. maar
als men midden in een vechtpartij zit, weet
men dat best.
Het hof zal nader uitspraak doen.
AGENT HAD EEN RIJKSDAALDER
AANGENOMEN.
Tot zes maanden gevangenisstraf
veroordeeld.
Het Amsterdamsche Gerechtshof beves
tigde het vonnis, waarbij een Amsterdam
sche agent van politie Wegens omkooping
werd veroordeeld tot zes maanden gevan
genisstraf.
De agent had van een bakker te Amster
dam een rijksdaalder aangenomen en uit
dankbaarheid had hij een streep gehaald
door een proces-verbaal, dat hij had op
gemaakt wegens overtreding van de Ar
beidswet.
De agent ontkende. Hij was overrom
peld door den bakker, dien hij in het post
huis had ontboden om hem nog eens te
waarschuwen en het proces-verbaal daarna
te vernietigen. Van een belooning zoo
hield hij vol had hij nooit gesproken.
1HEATER j
HOOFDFILMS
LNHOUU
AANVANGSUUR
KEURING
Trianon:
Julika (Paula
Wessely).
Hoe raak ik mijn
geld kwijt. (Jack
Buchanan, Lila Da-
mi ta).
Romantisch
Komisch
Dag. 8...511.15 uur,
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Goedgekeurd
Lido:
De man, die een an
der was (Robert
Taylor, Barbara
Stanwyck, Victor
Mac Laglan).
Een ïacht in het
Warenhuis (Robert
Young, Florence
Rice)
Speelfilm
Detectieve-
film.
Dag 811 uur Zon
dags bovendien 27
uur Matinée Zaterd
en Dond., 2 uur
Matinee, Zaterd.
Woensdag en
Donderdag
Goedgekeurd
v. volwassenen
Luxor:
Alarm in Peking.
(Gustav Fröhlich).
En toch trouwden
zij. (Douglas Astor,
Mel vin Mary).
Sensatie.
Komisch
Goedgekeurd
v. volwassenen
Casino:
De Roode Pimpernel
(Lesly Howard, Mer
le Oberon).
Roman Scandals
(Eddy Cantor)
Speelfilm
Komisch
Dag. 811, Zondags
bovendien 47 en
811 uur. Matiné
Zaterdag en Woens
dag 2.30 uur.
Goedgekeurd
v. volwassenen