STADS NIEUWS DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN KERKNIEUWS Leiden krijgt een nieuw Klokkenspel 29ste Jaargang VRIJDAG 29 OCTOBER 1937 No. 8866 $e£eiul6elie6oii/fc<3/iit DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per weekJ 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone Advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 V Het beroepsgeheim van den arts Een nieuwe wet in Duitschland op de uitoefening van het medische beroep pnt- slaat artsen in sommige gevallen van de verplichting het beroepsgeheim te bewa ren. De desbetreffende verordening ver klaart: „Een arts is niet strafbaar, wan neer hij een beroepsgeheim onthult ten einde een juridischen of moreelen plicht te vervullen, of wanneer hij, die dit doet, handelt in overeenstemming met het gezonde verstand van het volk". In de motiveering wordt gezegd, dat men de verouderde opvatting van het ■waarborgen van gerechtvaardigde belan gen heeft laten varen en heeft vervangen door het beginsel, dat het algemeen wel zijn voorgaat voor het particulier be lang. Tot zoover de mededeeling uit Berlijn. Het algemeen welzijn gaat voor het particulier belang. Dat is zoo. Maar: is het niet in het algemeen wel zijn, dat iemand, die zich tot een arts, als zoodanig, wil wenden, weet, dat hij daar vrijelijk kan spreken, weet, dat vrees voor publiciteit, tengevolge van wat daar wordt medegedeeld of geconstateerd, hoe dan ook, uitgesloten moet worden geacht, zoo dat deze vrees hem geenszins behoeft te weerhouden van een bezoek aan den arts. Het. algemeen belang vraagt het be roepsgeheim van den arts, omdat het algemeen welzijn vraagt, dat men zich met vertrouwen kan wenden tot den geneesheer. Welnu, wordt dat vertrouwen niet ten eenenmale ondermijnd, als de arts zelf kan uitmaken dat een „juridische of moreele plicht" of „het gezonde verstand van het volk" hem van zijn beroepsge heim ontslaat? Zeker, er doen zich, ongetwijfeld, gevallen voor, waarbij het gewenscht zou zijn, dat de dokter niet behoefde te zwijgen. Maar: het algemeen belang gaat voor het particulier belang. En, zoo als geconstateerd, is het een algemeen belang, dat er een stellig en stevig ver trouwen bestaat in het beroepsgeheim van den arts. Zóó zien wij de waarde van het be roepsgeheim van den arts. En wij zien in de wijziging van de Duitsche wet een on dermijning van die waarde. Indien concrete gevallen zouden worden genoemd, op welke het beroepsgeheim van den arts niet van toepassing zou be hoeven te zijn, dan zou men daarmede misschien kunnen instemmen, maar met zulke een algemeene en vage uitzonde ringsbepaling is de waarde van het be roepsgeheim van den arts zeker ernstig geschaad! Duitschland geeft ons geen navolgens waardig voorbeeld. V Zorg voor monumenten In de interessante rede, die prof. dr. Bar ge heden heeft gehouden bij de plechtige herdenking van het feit, dat aan de Uni versiteit te Leiden drie honderd jaar kli nisch onderwijs wordt gegeven, poneerde hij o.m. de stelling, dat „monumenten van zoo eminente internationale cultuurhisto rische beteekenis, als dit er ongetwijfeld een is (hij sprak over het eerste universi taire ziekenhuis te Leiden) recht hebben op openbare bescherming, ook al zou dit op aesthetische gronden alleen niet gewet tigd zijn". Deze stelling onderstreepen wij gaarne. In denzelfden geest schreven wij Dins dag, toen wij onze instemming betuigden met een door B. en W. te Leiden ingedien de verordening inzake monumenten-zorg. Een gemeenschap moet zijn monumenten van aethetische waarde bewaren en be schermen, maar ook zoo schreven wij Dinsdag „monumenten, die alleen waar de hebben als geschiedkundige herinnering Een volk mag zijn geschiedenis niet ver ge ten (evenmon als iedere mensch afzon derlijk)! V De volkseenheid Bij de herdenking van den lOOsten ge boortedag van dr. Abraham Kuyper, he denmorgen te Amsterdam, heeft dr. Colijn een rede gehouden, waarin hij o.m. de vol gende opmerking maakte: Zoo heeft Kuyper's latere samenwer king met Rome wel getoond, dat het samengaan met anderen met een be paald doel door de stringente formu leering van vroeger tijd niet werd uit gesloten. En zoo kunnen er zich zeer wel omstandigheden voordoen, die een andere methode van optreden, dan door Kuyper voorgestaan, zouden rechtvaar digen. Splitsing in het leven van een volk kan ook zoo ver gaan, dat de nood van den tijd er weer om roept aan de volkseenheid zeer bijzondere aandacht te schenken. Vooral wan neer men leeft in een periode, waarin die eenheid met zooveel warmte en geestdrift wordt bepleit in de richting van den totalitairen staat, kan er aan leiding bestaan om geen «brandstof te leveren voor de kachel, waarop deze spijs te vuur staat. Van de concrete bedoeling dezer woorden zullen we misschien nader hooren bij dea.s. algemeene beschouwingen ever de Staatsbegrooting. Dat aan de volkseenheid vooral in dezen tijd „zeer bijzondere aandacht" moet worden geschonken zijn wij van gan- scher harte.eens met den heer Colijn. En hieruit moeten conclusies wor den getrokken door de politieke partijen. Over de vraag echter, welke conclu sies moeten worden getrokken, kan onder hen, die tenslotte hetzelfde willen, ver schil van meening bestaan- HET EUCHARISTISCH CONGRES VAN BOEDAPEST. De Voorzitter van het Nationaal Comité ter voorbereiding van Eucharistische Con gressen mocht van Z. H. Exc. Mgr. de Jong, Aartsbisschop van Utrecht, een schrijven ontvangen d.d. 26 October 1937 van den volgenden inhoud: „Hoogeerw. Heer, In Uw schrijven van 14 October jl. deelt U Ons mede, dat er bij sommige organisaties van Katholieken plannen bestaan, om op eigen gelegen heid buiten Uw comité om een gezel- schapsreis naar Boedapest te organisee- ren, ter gelegenheid van het aldaar in 1938 te houden Internationaal Eucharis tisch Congres. Wij betreuren dit ten zeerste, aangezien Wij met de oprichting van Uw Comité „ter voorbereiding van toekomstige Eucha ristische Congressen", bij schrijven van 17 Maart j.l., juist beoogden, voor het deelnemen van Katholiek Nederland aan de Eucharistische Congressen de om ver schillende redenen zoozeer gewenschte eenheid van actie en organisatie te ver krijgen. Wij kunnen U dan ook, mede namens de andere Hoogwaardige Bisschoppen van Nederland, de verzekering geven, dat dergelijke gezelschapsreizen geen aan spraak mogen maken op den naam van bedevaarten, en dat aan deze reisgezel schappen geen geestelijke leider zal wor den toegewezen. Wij machtigen U om eventueel van dit Ons schrijven gebruik te maken". DE VOORBEREIDING. K. R. O. zal de plechtigheden over heel de wereld uitzenden. Van 68 November a.s. zal te Boeda pest een vergadering worden gehouden waaraan zal worden deelgenomen door afgevaardigden van de verschillende na tionale comités, die met de voorbereiding van het XXXTVste Internationaal Eucha ristisch Congres zijn belast. Ook een Hollandsche delegatie van het door het Nederlandsche Episcopaat be noemde Comité zal op deze bijeenkomst tegenwoordig zijn. De K R. O. zal eveneens haar verte genwoordigers zenden, daar deze radio- omroep de plechtigheden van het Eucha ristisch Congres op korte golf over heel de wereld zal uitzenden. DE WERELD IN VOGELVLUCHT De regeering van Valencia gaat morgen verhuizen naar Barcelona. Zooals men weet, was die verhuizing reeds eenigen tijd in de pen, maar Companys, de president van de Catalaainsche Generaliteit, moest eerst eens met de regeerders van Valencia praten over de voorwaarden en de afbake ning der wederzijdsche bevoegdheden. Nu de blokkade van Spanje's Oostkust voor de deur staat, wordt het tijd, dat de regeering wat dichter bij Frankrijk komt te zitten. In China is op het oogenblik weinig ver anderd. Na de inneming van Tsjapei vin den er aan het Sjanghai-front geen gevech ten van beteekenis plaats. Het front van Sjanghai mag er voor de Chineezen niet zoo gunstig uitzien, in wer kelijkheid is het niet zoo slecht, verklaar de generaal Tsjang Kai Sjek in een ge sprek met Reuter's hoofdcorrespondent in Noord-China. Hij erkende, dat de terug trekking der Chineesche troepen naar een nieuwe linie teleurstellend was, maar, zoo vervolgde hij, wat aan het front van Sjanghai en in Hopei gebeurd is, moet niet van overwegend belang worden ge acht voor den verderen duur van den oorlog, want de fronten van Sjanghai en Hopei waren niet voorbereid. De werke lijke verdedigingsoorlog zal niet aan deze fronten gevoerd worden. De Chineesche soldaten zijn vastbesloten zich te blijven verzetten en opofferingen te getroosten. Italië heeft gisteren den 15den ver jaardag van den opmarsch naar Rome her dacht. Door de aanwezigheid van hooge Duitsche gasten, o.a. Rudolf Hess, den plaatsvervanger van Hitler, was er een sterke Duitsch inslag in de versiering van Rome. Mussolini heeft een groote rede gehou den, zooals bij dergelijke feestvieringen ge bruikelijk is. In een commentaar op deze redevoering schrijft de „Daily Telegraph and Mor ning Post": „De twee dictatoren zijn over eengekomen, elkander wederzijdsche steun te verleenen. Duitschland moet moreel de Italiaansche „anti-bolsjewistische" cam pagne in Spanje steunen en Italië moet Duitschland steun verleenen in zijn kolo niale eischen. Bovendien moet Mussolini er van afzien te deelen in de uitbreiding van de Duitsche „invloedszone" in den Balkan en in het Donaubekken. Te Berlijn heeft men hem te kennen gegeven, dat hij naar den anderen kant van de Middellan- sche Zee moet uitkijken, wanneer hij de zone van zijn eigen belangen wil uitbrei den. Te Londen heeft men het zeer duide lijke gevoelen, dat het werkelijke doel, dat zich de nationaal socialistische partij voor oogen stelt, is belangrijke strategische posi tives te verwerven op de Afrikaansche kust". De „Daily Herald" schrijft: „Mussolini biedt vrede aan, een Mussoloniaansche vrede: zelfs den Abessijnen heeft hij even veel aangeboden". De grootste klok heelt een omtrek van zeven Meter Naar wij vernemen zal het in aanbouw zijnde nieuwe stadhuis van een groot klok kenspel met 45 klokken worden voorzien, waarvan de klokken gemaakt zullen wor den in de klokkengieterij te Heiligerlee. De grootste van de 45 klokken heeft een omtrek van ongeveer zeven meter en be hoort daardoor tot de grootste ter wereld. De architect Blaauw, en de heeren J. A. H. Wagenaar te Utrecht en dr. J. Casparie te 's-Hertogenbosch zullen de klokkengie terij van advies dienen. Men hoopt in 1938 met het klokkenspel ge reed te komen. CARILLON STADHUIS. Hegt gij uw bijdrage reeds gestort? Half September 1937, netto ontvangsten 9.200. Half October 1937 ƒ9.600. Thans ƒ10.300. Een bevredigend totaal tot dusverre en een niet onbevredigend accres der laatste maand, vindt u niet? Wanneer het klokkenspel er eenmaal zal zijn, moet echter met recht gezegd kunnen worden: „Dat is nu een geschenk van alle Leidenaren en oud-Leidenaren". Vooral het aantal bijdragen groote en kleine zal nog sterk moeten toene men, evenals het tempo, waarmede deze binnenkomen. Wij komen er, doch het geeft zoo'n vol doening te kunnen zeggen: „Wij zijn er!" Er moet nog veel werk verzet worden! Helpt u ons den nog langen weg in re cord-tijd afleggen. Zooals u weet, kunt u dit o.a. doen door een dezer dagen uw bijdrage over te schrijven op: Postrekening No. 302400 ten name van den penningmeester Carillon-Co mité Stadhuis Leiden. RH. VROUWENBOND. Een schoone avond over het Melaatschenwerk. Het is gisteravond voor den R.K. Vrou wenbond een schoone en indrukwekkende avond geworden bij de voordracht van Pa ter H. Verheggen C.ss.R. over de verpleging der melaatschen in Suriname. Wie hoort hoe de meest afzichtelijke ziekte, de droge en de natte melaatsch- heid aan de vele aanwezigen duidelijk en groot in al haar phasen en vormen op het witte doek werd vertoond, moet zich wel vol verbazing afvragen hoe deze avond schoon genoemd kan worden. En toch: deze avond was schoon, won derschoon, omdat het vertoonen der af zichtelijke melaatschheid alleen maar noo- dig was om de wonderschoone liefde van de apostelen der melaatschen te toonen, om te laten zien, hoe de grootste ellende ver- keeren kan in het hoogste geluk. Daar was het voorbeeld van Willem, den melaatsche wij doen slechts enkele grepen uit het aangrijpende melaatsch- heidverhaal van twee volle uren die met zijn elf jaren de pijnen niet meer ver dragen kon en naar het tabernakel gaat om troost te vinden en die dan, voor de Vasten aanbreekt, zegt, dat hij op Goeden Vrijdag om drie uur sterven zal! Dien Goeden Vrijdag sterft hij op dien tijd. Daar is zuster Clemence, een hofdame aan het hof van Keizer Franz Joseph, piano-kunstenares van internationale ver maardheid, die een schitterend huwe lijk van de hand wijst, naar het Tilburg- sche klooster vlucht en dan naar Suriname gaat om daar nu reeds 35 jaar de melaat schen te verplegen. Daar is de overste der stichting, Zuster Marinis, die een melaatsche heidensche vrouw ontvangt en als zelfs de melaat schen de reuk niet kunnen verdragen en vluchten haar in haar armen neemt, op bed legt en haar stinkende wonden ver bindt. Daar is Zuster Theresa, een Hollandsch meisje, dat na 16 jaar van het kloosterle ven moest worden uitgesloten, omdat zij zelf melaatsch was geworden, maar die God bad slechts haar handen te sparen om in haar melaatschheid haar werk van barm hartige naastenliefde te kunnen voortzet ten. En terwijl de afschuwelijke ziekte haar geheele lichaam levend verteerde, bleven haar handen gaaf. Daar is Mgr. Wuifing, de bisschop zelf, die een anderen vorm van deze ziekte kreeg, de olifantsziekte en van wien een prof. Rotgans, die hem opereerde, getuigde: „Vanmorgen heb ik een held geopereerd, het was een Missiebisschop". Daar zijn de meer dan 300 liefdezusters, die zich vrijwillig aanboden tot verple ging der melaatschen, toen er zes werden gevraagd. Daar zijn de vijf paters en broeders, de zeven zusters van Roosendaal en Tilburg, die melaatsch werden met de melaatschen. Neen, het is zooals Pater Verheggen zeide: „Nederland behoeft België zijn Pater Da- miaan niet te benijden". Dit alles, mét heel het werk der me laatschheid en melaatschen-verpleging in beeld, heeft Pater Verheggen op ontroe rende wijze verteld. Hij heeft bewogen verhaald van de ette rende wonden, van de brug, die naar het park der melaatschen leidt en waar hij bij het afscheid meer droefheid heeft gezien dan op het kerkhof, hij heeft ontroering ge wekt met de woorden van Jeremias: „O. gij allen, die voorbij gaat langs den weg, aanschouwt en ziet of er een smart is ge- Dit nummer bestaat uit vijl bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Franco wil de Spaansche Oostkust blok- keeren. De regeering verhuist Zaterdag van Valencia naar Barcelona (2e blad). Geen wijziging in Sjanghai (2de blad). den toestand te Rede van Mussolini op den 15den ver jaardag van den opmarsch naar Rome '2de blad). De socialist De Man belast met de kabi netsformatie in België (2de blad). Binnenland Herdenking van den lOOsten geboortedag van dr. Abraham Kuyper. (2de blad). Voorschriften betreffende de verlichting van rijwielen en motorrijtuigen. (2de blad). Leiden Feestelijke herdenking van 300 jarig Kli nisch Onderwijs aan de Universiteit. 4de blad). lijk aan mijn smart", bij het zien van deze levend vergaande lichamen. Hij heeft in deze ongelukkigen de uit werking getoond van Kruis en H. Com munie; hij heeft de heldenmoed laten zien van Hollandsche meisjes en Hollandsche mannen, die het woord hadden begrepen: „Komt allen tot Mij, die belast en beladen zijt en Ik zal u verkwikken". Twee uur lang heeft hij gesproken over de grenzelooze zelfopoffering en liefde van deze vrouwen en hij heeft met zijn eigen Moeder alle Moeders dank gebracht voor de gave eener christelijke opvoeding, wel ke zoo iets kan uitwerken. Het is in woord en beeld een wonder schoone avond geweest. Vooraf had de presidente, mevr. J. Man- ders-Vermeulen een welkomstwoord ge sproken tot den Pater, leden en introdu- cé's met den wensch, dat de introducé's ook spoedig lid der afdeeling zouden zijn. Na afloop dankte de presidente den Pa ter voor zijn indrukwekkende woorden. N. Z. H. T. M. Driemaandelijksche conferentie. In de driemaandelijksche conferentie met de Vakorganisaties, welke gistermiddag ten hoofdkantore van de Noord-Zuid-Holland- sche Tramweg Maatschappij N.V. werd ge houden, kwam als eerste punt van bespre king aan de orde de positie-verbetering van de ambachtslieden tweede klasse. De Di recteur zegde toe de invoering van een eenigermate meer gunstige verhouding tus- schen het aantal eerste- en het aantal twee de klassers met het gevolg, dat met 1 Ja nuari 1936 enkele bevorderingen zullen ge schieden. Uitvoerige besprekingen hadden plaats omtrent verschillende dienstaange legenheden ter standplaats Voorburg. Di recteur zal meewerken tot het geleidelijk invoeren van verbeteringen in de bestaan de regelingen, waarbij evenwel in het oog gehouden moet worden, dat aan die verbe teringen verschillende consequenties, waar mede rekening gehouden moet worden, ver bonden zijn. Deze aangelegenheid is dus niet zoo eenvoudig te regelen als het lijkt. Het verval van den conducteur werd door den Directeur niet zóózeer verminderd ge acht, dat er gegronde aanleiding bestaat om de korting, die wordt toegepast als een wagenvoerder conducteursdiensten ver richt, af te schaffen. Het nieuwe systeem van plaatsbewijzen met wisselende, in plaats van vaste waarde, zal zich hoofdza kelijk bepalen tot de speciale soorten, als mede tot de abonnementen. Daardoor zal de vermeerdering van de werkzaamheden voor den conducteur, verbonden aan de behandeling van de plaatsbewijzen met wisselende waarde, eveneens beperkt blij ven. De Directeur deelt mede, dat de indee ling van de wegploegen op den duur wijzi ging zal ondergaan, tengevolge waarvan is te voorzien, dat de voorwerkers meer dan nu zelfstandig zullen arbeiden. De Direc teur gaf een uitvoerige uiteenzetting om trent den toestand der Maatschappij, waar over geruimen tijd van gedachten werd ge wisseld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1