AMSTERDAM
GEEFT IS m
STADS
NIEUWS
Acadcmfenieuws
Laatste berichten
TELEGRAMMEN
MARKTBERICHTEN
V/OENSDAG 27 OCTOBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 3
Uit den Leidschen Raad
Er was eigenlijk in de Raadszitting van
Maandagmiddag slechts één onderwerp aan
de orde en dat was de kwestie van 't al of
niet toestaan van een gemengde zwemgele-
genheid.
De leiders en leidsters der R.-K. Jeugd-
en Jongerenbeweging hadden reeds vóór
dezen zomer op een verbod van gemengd
zwemmen in een adres aangedrongen met
het oog op de oprichting van een over
dekte zweminrichting en sindsdien is er
alweer een plan in uitvoering tot den aan
leg van een tweede zweminrichting, een
open bassin. De zaak werd dus urgent.
B. en W. hebben naar aanleiding daar
van een verordening ontworpen op de
zweminrichtingen en zwemgelegenheden,
waarbij het oprichten en het hebben van
een voor het publiek toegankelijke zwem-
gelegenheid afhankelijk wordt gesteld van
een vergunning van B. en W.
„Deze vergunning, aldus luidt de toe
lichting, zal niet worden verleend, wan
neer ernstige hygiënische bezwaren zich
daartegen verzetten (bijv. de ziekte van
Weil) of wanneer de verordening op het
bouwen en sloopen niet is nageleefd. Aan
de vergunning kunnen voorwaarden wor
den verbonden, speciaal met betrekking tot
de orde, de veiligheid, de zedelijkheid en
de hygiëne in de inrichting."
Hieruit blijkt, dat er in de verordening
heel wat meer geregeld wordt dan ge
mengde baden. Doch de strijd in den raad
ging uitsluitend om dit punt, waarop art.
3 van de verordening betrekking heeft.
Dit artikel luidt als volgt:
„Het is verboden in een zweminrichting
of zwemgelegenheid, als bedoeld in art. 2,
tegelijkertijd personen van verschillend
geslacht, boven den leeftijd van 12 jaren
toe te laten.
Het in het eerste lid bedoelde verbod is
niet van toepassing op een inrichting of
gelegenheid, die naar het oordeel van B.
en W. voldoende gescheiden afdeelingen
voor mannen en vrouwen bevat.
Van het bepaalde in het eerste lid kun
nen B. en W. voor zooveel betreft het ge
legenheid geven tot gemengde baden in elk
bijzonder geval vrijstelling verleenen. Aan
een zoodanige vrijstelling kunnen voor
waarden met betrekking tot de orde en de
zedelijkheid worden verbonden."
Hiermede wordt dus het geven van ge
legenheid tot gemengde zonnebaden geheel
uitgesloten en wordt het gemengde zwem
men als regel niet toegestaan.
Het waren de sociaal-democraten en de
communist, die zich tegen dit artikel ver
zetten, op gronden, welke de kern van de
zaak niet raakten.
De zwemsport is een gezonde sport, wel
ke men niet moet tegenwerken. Excessen
hebben zich hier nog nooit voorgedaan en
behoeven zich ook niet voor te doen bij be
hoorlijk toezicht. Men jaagt de jeugd naar
elders waar wel gemengd gezwommen mag
worden.
En dergelijke argumenten meer.
De kern van de zaak is echter, wat de
heer Wilmer, de voornaamste verdediger
van het verbod, zeide: De gelegenheid tot
gemengd zwemmen bergt gevaren in zich,
vooral voor de jeugd, en daarom is
het een gevaar voor de geestelijke volksge
zondheid.
Juist de onderschatting van die geva
ren was het kenmerkende verschijnsel bij
de bestrijding van deze verbodsbepaling.
Men gleed er over heen met te zeggen:
„Nu ja, gevaren zijn er overal en men
moet ook vertrouwen hebben in de zelf-
remmende factoren bij de gezonde indivi
duen. 'n Goed voorbeeld en een degelijke
opvoeding zijn veel beter dan verbodsbepa
lingen."
Het spreekt vanzelf, dat voorbeeld en op
voeding veel beter zijn, maar het wegne-,
men van de gelegenheid helpt mede om de
jeugd in de goede sfeer van het voorbeeld
en de opvoeding te houden. Bovendien gaat
het niet op de eerste plaats'om het weren
van „excessen"; wanneer deze voorkomen,
is het al veel en veel te laat. Gezonde
menschen kunnen ook een indringer van
schadelijke bestanddeelen in het lichaam
vaak zeer goed weerstaan, doch zich bui
ten de sfeer der besmetting houden blijft
toch altijd beter.
Een nadeel is ongetwijfeld, dat er elders
wel gelegenheid is tot gemengd zwemmen,
maar het zou getuigen van een zeer slap
pe houding als wij een verkeerden toestand
hier, waar wij invloed kunnen uitoefenen
'zouden dulden, alleen omdat die verkeer
de toestand elders, waar wij geen invloed
kunnen uitoefenen, getolereerd wordt.
Het verbod van art. 3 werd ten slotte
aanvaard met 1814 stemmen; alleen de
sociaal-democraten en de communist stem
den tegen.
Volgens het derde lid hebben B. en W.
de bevoegdheid uitzonderingen te maken,
bijv. bij gelegenheid van zwemfeesten, en
er wordt verwacht, dat er slechts een
een spaarzaam gebruik van zal worden ge
maakt.
De rest van de agenda levert geen stof
tot bespreking op.
Mr. H. G.
RONDLEIDING MUSEUM
„DE LAKENHAL".
Op Zaterdag 30 October a.s. zal weder
een rondleiding in het Museum „de La
kenhal" plaats hebben.
Dit zal de laatste rondleiding zijn in
dit seizoen, aangezien het museum van af
1 November des middags te drie uur wordt
gesloten.
Aan dames en heeren deelnemers (sters"»
aan deze- rondleiding wordt verzocht des
middags te twee uur in het museum aan
wezig te zijn.
MENSCHEN IN NOOD.
Het zij ons vergund nog een laatste op
wekking te doen tot het bijwonen van de
bijeenkomst die
VANAVOND OM 8% UUR
gehouden wordt in de groote zaal van de
Stadsgehoorzaal en waar het woord ge
voerd zal worden door de vermaarde re
denaar
HENRI DE GREEVE.
Het is nu geen „tien minuten overpein
zing" maar een gansche avond unieke
oratorische schoonheid.
Deze gelegenheid zal zich ongetwijfeld
niemand willen laten ontgaan.
De avond wordt
OPGELUISTERD
door uitstekende muziek.
De zaal wordt opengesteld om 7% uur.
Voor zoover nog aanwezig zijn kaarten
aan de zaal verkrijgbaar.
Wij hopen en vertrouwen uit heel ons
hart dat Katholiek Leiden op overweldi
gende wijze belangstelling zal toonen voor
het werk van de Katholieke Reclassee-
ringsvereeniging.
Mr. H. F. A. DONDERS.
Voorz. afd. Leiden R.K. Recl.-Ver.
ST. JOSEPHS-GEZELLENVER.
De tweede feestavond.
Voor een geheel vollen Schouwburg werd
gisteravond de tweede uitvoering gegeven
van het prachtige tooneelspel „Het hoog
ste goed".
Onder de aanwezigen bevonden zich tal
rijke geestelijken, de Praeses, pastoor Beu
kers, met de leden van den Raad van Be
stuur en de Senior van Den Haag I.
Weer oogstte „Adolf Kolping" groot suc
ces met het hoogstaande spel; de entourage
van een goed décor en het kap werk van
den heer G. Hoppezak hebben ook veel
voor het succes bijgedragen.
„Fr. Schweitzer", het zeer bekende mu
ziekgezelschap der Gezellen, zorgde voor
de entre-acte muziek.
Dit deel var: het gouden feest is ook bui
tengewoon geslaagd.
De Gez. Ver. heeft ook op tooneel-gebied
getoond te durven en te kunnen!
De weleerw. heer Kapelaan Schrama,
Vice-praeses, heeft op dezen avond een
kort woord gesproken, waarin hij den daad
werkelijken steun vroeg voor de St. Jo-
sephsgezellenver. Ongetwijfeld zal de
gehouden feestviering de sympathie voor de
vereeniging hebben versterkt en verdiept!
Ook vroeg de vice-praeses nog speciaal de
blijvende activiteit der afd. gehuwden.
Er heerschte tusschen de acten en onder
de pauze een prettige stemming; 't was een
feest-avond!
Voor de leden der J3t. Josephs-Gezellen
vereeniging.
Hedenavond bidden om 8 uur voor het
overleden lid van onze vereeniging Brussel
in den rouwkapel van het St. Elisabeths-
gesticht.
Alle gezellen worden verwacht.
KEURING VOOR DEN DIENSTPLICHT
De aandacht van personen, die voor de
lichting 1938 of oudere lichtingen tot ge
woon dienstplichtige bestemd zijn, doch
nog niet voor eerste oefening in werkelij-
ken dienst zijn geweest, wordt er op ge
vestigd, dat zij indien zij gegronde rede
nen hebben om aan te nemen, dat zij niet
geschikt zijn voor den dienst, zich thans
schriftelijk kunnen wenden tot den voor
zitter van den herkeuringsraad, gebouw
Departement van Defensie, Plein 4 te
's-Gravenhage, met het verzoek om te
worden toegelaten tot een keuring bij ge
noemden raad, welke in Januari a.s. zit
ting zal houden. In de aanvraag moeten
zij vermelden behalve hun volledig adres,
hun geslachtsnaam en voornamen, jaar
en datum van geboorte, gemeente en
lichting van inschrijving voor den dienst
plicht, korps, waaraan toegewezen, als
mede of zij in 1937 voor een der keurings
raden zijn verschenen en zoo ja, hoe de
uitspraak van dien raad luidde.
Ook buitengewone dienstplichtigen kun
nen een dergelijke aanvraag indienen,
doch zij worden slechts tot de keuring toe
gelaten voor zoover de Minister van De
fensie den keuringsraad daartoe machtigt.
Buurtvereeniging „Groenoord".
Maandagavond vergaderde de Buurtver.
Groenoord" in het Gymnastieklocaal van
de school aan de Pasteurstraat.
De heer Harland, van de bekende ree-
derij, zorgde geheel gratis voor 'n 100 tal
stoelen. De opkomst was trots het kille
weer bevredigend. Na opening door den
voorzitter, voorlezing notulen en behande
ling ingekomen stukken werd overgegaan
tot het vaststellen van het huishoudelijk
reglement, dat behoudens enkele kleine
redactie-wijzigingen werd goedgekeurd.
Daarna volgde een uiteenzetting van de
plannen. Er zal een prettig St. Nicolaas-
feestje voor de kinderen van de leden ge
geven worden. Voorts werd medegedeeld,
dat aan B. en W. per request verzocht is
ook in deze buurt een speelterrein beschik
baar te stellen. Verder deelde het bestuur
nog mede, dat de toestemming is aange
vraagd voor het houden van een loterij
waarvoor schitterende prijzen beschikbaar
zullen zijn. De voorzitter sloot de vergade
ring onder dankzegging voor opkomst en
prettige discussies.
LUCHTVERDEDIGINGSDAG
ZATERDAG 30 OCT. A.S.
ALS DEELNEMER LUCHT
VERDEDIGINGSFONDS a
F 1- OF LIEVER HOGGER
U hebt dan toegang tot de
gereserveerde terreinen
bij de Berlagebrug
COMITé
LUCHTVERDEDIGINGSDAG
SINGEL 548 - AMSTERDAM
DE WIJDE WERELD IN
Gisteravond vervoegde zich ten politie-'
bureele de 18-jarige R. R., die Maandag
de ouderlijke woning te Arnhem was ont-
loopen om de wijde wereld in te gaan. Aan
gezien hij geen cent op zak had en ram
melde van den honger nam' hij zijn toe
vlucht tot de politie. Deze ontfermde zich
natuurlijk weer en van daar haalde de
vader zijn zoon terug.
Een couranienlooper heeft gisterochtend
vroeg in een portiek van een woning in de
Jurriaan Kokstraat te Scheveningen twee
kleine jongens, dicht tegen elkaar aan ge
leund en slapende, aangetroffen. De oudste
van de twee was 12 en de jongste slechts 8
jaar. Hij bracht de beide jongens naar het
dichtstbij gelegen politiehuis, waar bleek,
dat de jongens te Leiden woonden. Zij be
weerden Maandagmiddag met de tram
naar Den Haag te zijn gegaan, waarvoor
zij geld van hun ouders zouden hebben ge
kregen. Tezamen hadden zij een paar gul
den op zak.
De kinderpolitie, die de jongens in den
loop van den dag naar huis overbracht,
hechtte aan het verhaal uiteraard weinig
geloof. Zij vermoedt, dat de jongens het
geld hebben gestolen.
De voorzitter van den Leidschen Bestuur -
dersbond en vrijgestelde voor den Alge-
meenen Nederlandschen Metaalbewerkers-
bond, de heer J. M. C. de Roo, gaat Leiden
verlaten, om zich, eveneens voor den Me-
taalbewerkersbond, te Vlissingen te vesti
gen.
De S.D.A.P. te Leiden verliest in den
heer de Roo een even actieven als beza-
digden werker.
Gisteravond is de 23-jarige mej. G. v. L.,
toen zij per fiets van de Oude Vest het
Havenplein overstak, doordat zij weifelde
aangereden door een auto, bestuurd door
den heer v. R., alhier woonachtig. De juf
frouw liep eenige schaafwonden op aan een
knie en een wondje aan het hoofd. Na in
het Acad. Ziekenhuis verbonden te zijn
kon zij naar huis terugkeeren.
Morgenmiddag om 4 uur wordt in het
voormalige huis van wijlen prof. Snouck
Hurgronje, Rapenburg 61, het strafrech
telijk Seminarium geopend.
LEIDEN. Geslaagd:
Doctoraal examen Indisch Recht: de
heer J. P. van Loon, Leiden.
Candidaatsexamen Rechten: Mej. C. A
Tillemans, Rotterdam en de heeren P. S.
R. Wolterbeek, Overveen, J. W. Scheffer,
Rijswijk, D. v. d. Hoek, Warnsveld.
Doctoraal examen Rechten: de heer H.
H. Maas, Hillegersberg.
Doctoraal examen Wis- en Natuurkun
de, hoofdvak Scheikunde: de heeren C.
G. F. P. Schellen, Hillegersberg, J. J. B.
van Eyk van Voorthuyseri, Scheveningen
Candidaatsexamen Wis- en Natuurkun
de, letter L, de heer H. W. Kastein, Ven-
lo.
Doctoraal examen Rechten: de heer P.
A. Offers, Rotterdam.
Voor de examen van apothekers-adsis-
tent zijn geslaagd de dames C. Prinsen,
Den Haag, C. F. Schultz, Hillegersberg
en de heer E. H. W. v. d. Ouderen, Den
Haag.
Delft. Propaedeutisch bouwkundig in
genieur de heer A, H. J. Paarekooper.
Nijmegen. Doctoraal-examen rechten,
de heer J. Ophuysen, te Nijmegen.
MOEDER EN ZOON AANGEHOUDEN
Verdacht van brandstichting
In den nacht van 17 op 18 October heeft
tijdens de afwezigheid van de bewoners
een binnenbrand gewoed in het beneden
huis van perceel 18 op den Hoogeweg te
Amsterdam
Aangenomen werd, dat de brand was
Namen voor de kinderen
van Prinses Juliana
De Staatscourant van hedenavond bevat
het volgende koninklijk besluit:
(Staatsblad No.) besluit van den 26sten
October 1937, betreffende den naam, te
dragen door de kinderen van 'Hare Ko
ninklijke Hoogheid Prinses Juliana.
Wij Wilhelmina, bij de gra'tie Gods, Ko
ningin der Nederlanden, Prinses van Oran-
je-Nassau, enz. enz., enz.
gezien ons besluit van 8 Januari 1937,
No. 5, luidende als volgt:
Wij Wilhelmina, bij de gratie Gods, Ko
ningin der Nederlanden, Prinses van Oran-
je-Nassau, enz., enz., enz.,
verlangende, dat de naam van het ge
slacht, waaruit wij zijn gesproten en waar
aan voor ons en voor het Nederlandsche
volk zoo dierbare herinneringen zijn ver
bonden, ook voor de kinderen van onze be
minde dochter behouden zal blijven, en
overwegende, dat in dit verlangen door oi^-
ze dochter en haren gemaal wordt ge
deeld;
op de voordracht van onzen Minister van
Justitie van den 4den Januari 1937, kabinet
No. 478, H.,
hebben goedgevonden te verstaan:
Toe te stemmen, dat de naam „Oran-
je-Nassau" zal worden gedragen door
alle kinderen van onze beminde doch
ter, met en benevens den naam, wel
ken zij aan het geslacht van hunnen
vader ontleenen, met dien verstande,
dat aan laatstbedoelden naam zal
voorafgegaan de naam „Oranje-Nassau"
zoodat genoemde kinderen, onvermin
derd den titel van prins of prinses der
Nederlanden en de hun verder toeko
mende titels, zullen worden genoemd
„prins (prinses) van Oranje-Nassau,
(prinses) van Lippe-Biesterfeld."
Onze Minister van Justitie is belast met
de uitvoering van dit besluit, dat op een
nader te bepalen dag in het Staatsblad en
in de Staatscourant zal worden geplaatst,
's Gravenhage, den 8sten Januari 1937.
WILHELMINA.
De Minister van Jxistie,
VAN SCHAIK.
Op de voordracht van onzen minister
van justitie van den lsten October 1937,
kabinet no. 416, d;
hebben goedgevonden en verstaan:
als dag, waarop bovenstaand besluit in
het Staatsblad en in de Staatscourant zal
worden geplaatst, aan te wijzen den dag,
volgende op dien der dagteekening van dit
besluit.
Onze minister van justitie is belast met
de uitvoering van dit besluit, dat in het
Staatsblad en in de Staatscourant zal wor
den geplaatst.
Het Loo, den 26s^en October 1937.
WILHELMINA.
De minister van Justitie,
C. GOSELING.
Uitgegeven den zeven en twintigsten
October 1937.
De minister van Justitie,
C. GOSELING.
Burgerlijke Stand
LEIDEN.
Geboren: Antonius Johannes, z. van
A. J. van1 Munsteren en C. Cambier.
Franciscus, z. van W. v. Strien en M. Rijs-
bergen. Gijsbertus, z. van A. Ouds
hoorn en E. v. d. Pompe.
Overleden: N.P. Verkleij, zoon 12 j.
J. H. Woudstra, ongeh. man, 69 j.
A. W. Kenbeek, ongeh. vrouw, 75 j.
D. A. v. Waalwijk, wedn., 84 j. J. Brus
sel, wedn., 65 j.
Maandag 1 Nov. a.s.
is het kantoor
wegens feestdag
GESLOTEN.
7096
rige dame, die daar alleen woont, toen hij
meende ongestoord den bole te kunnen
omhalen op zoek naar een en ander van
zijn gading.
Bij haar thuiskomst bemerkte de dame
vreemd bezoek in haar kamer, die reeds
geheel overhoop gehaald was'.
De man, die zich in zijn werk gestoord
zag, gaf de weerlooze vrouw nog een paar
klappen met een hard voorwerp op het
hoofd voordat hij de beenen nam.
De vrouw kreeg een hoofdwonde en
liet zich eerst door een in de buurt wo
nenden medicus verbinden. Daarna stel
de zij de politie van het geval in kennis,
die thans een nader onderzoek instelt.
PLEIZIERRIJDERS AANGEHOUDEN
De vorige week werd uit een garage in
de Noorderstationstraat te Groningen, tot,
tweemaal toe een auto weggehaald, en la
ter weer teruggebracht, zonder dat de po
litie kon nagaan wie de daders waren.
Gisteren werd wederom uit deze gara
ge een auto weggehaald. De monteur van
de garage zag eenigen tijd later drie jon
gens, die den wagen in een zijstraat
dichtbij de garage, neerzetten, op de fiets
wegrijden.
Het mocht de inmiddels gewaarschuw
de recherche gelukken de drie jongens te
arresteeren. Zij zijn de 16-jarige H. Z.,
leerling-monteur te Groningen, die reeds
een voorwaardelijke straf had opgeloo-
pen en H. J. E. en J. N., beiden 14 jaar
oud en eveneens uit Groningen.
OVERBOORD GESPOELD.
TANGER, 27 Oct. (A. N. P.). Gisteren
avond om 11 uur heeft het Zuid-Slavische
stoomschip „Slava", dat als positie opgaf
37 graden 25 minuten Noorderbreedte en
11 graden 30 minuten Westerlengte, ge
meld aan de schepen, die dezelfde route
volgen, dat drie leden van zijn bemanning
die voorzien waren van zwemvesten, door
een stortzee overboord zijn geslagen.
onl staan door het onoordeelkundig zetten
van een kachel, die niet op een plaat, doch
direct op den vloer dus niet geisoleerd
was geplaatst.
De politie van het bureau Linnaues-
straat heeft echter nog een nader onder
zoek naar de oorzaak van dit brandje,
waarbij een deel van het benedenhuis en
de inboedel in de vlammen opgingen, in
gesteld.
Dit onderzoek heeft uitgewezen, dat
hier vermoedelijk van brandstichting spra
ke is.
Verdacht van vermoedelijke brandstich
ting zijn thans twee personen aangehou
den, een 43-jarige vrouw, die gescheiden
van haar man leeft en haar 24-jarige zoon.
Beiden hadden de woning kort tevoren
gehuurd en deze zeer pover ingericht. Zij
hadden de „inboedel", welke, slechts uit
enkele waardelooze meubels bestond, ech
ter verzekerd voor de somma van 5000.
Het tweetal zal thans ter beschikking
van den officier van justitie worden ge
steld.
Moeder en zoon zijn voor een dergelijk
feit reeds eerder te IJmuiden in onder
zoek geweest.
BETRAPTE INBREKER DEELT
KLAPPEN UIT
Op de eerste verdieping van een per
ceel in de Ruysdaelstraat te Amsterdam
is gisteren een man betrapt door een 65-ja-
WOERDEN, 27 Oct. Kaas. In verband
met de najaarsmarkt te Woerden wordt
de kaasmarkt gehouden V r ij d a g 29 Oc
tober a.s.
AMSTERDAM, 27 Oct. Vee. Ter vee
markt waren heden aangevoerd: 207 vette
kalveren 6272 cent (een enkele hooger),
5258 en 4450 cent per kg. levend ge
wicht; 37 nuchtere kalveren 712 per
stuk; 178 varkens: vleeschvarkens, wegen
de van 90110 kg. 7172 cent, zware 70
71 cent en vette varkens 6970 cent per
kg. slachtgewicht. Aangevoerd 2 wagons
geslachte runderen uit Denemarken. Over
zicht: Vette kalveren matigen aanvoer,
zeer willigen handel, prijzen hooger, eeni
ge besvte kalveren boven nateering. Nuch
tere kalveren korten aanvcfer, vluggen
handel met hoogere prijzen dan Maandag
jl. Varkens weinig aanvoer, stuggen han
del én iets hoogere prijzen.
WL4SELNOTEER1NGEN (AMSTKRI>AM^
Londen 8 95f,/16
Berlijn 72.64i/2
Parijs 6 03
Brussel 30.51
Zwitserland 41.68
Kopenhagen 39.95
Stockholm 46 15
Oslo 44195
New York 1.807/s
Praag 6.33l/2
BIOSCOPEN
HOOFDFILMS
AANVANGSUUR
Paris (Harry Baur,
Renée Saint Cyr).
Amor in negligé
(Gene Raymond,
Helen Roderick).
De Koning en het
revuemeisje (Fer-
nand Gravet, Joan
Blondel),
De Roode Pimpernel
(Leske Howard, Mer
le Oberon).
Roman Scandals
(Eddy Cantor)
De engel der duis
ternis.
Truxa onder schijn
werpers.
Realistisch
Komisch
Speelfilm
Komisch
Dag. 8._511.15 uur,
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Dag. 8—11 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Matinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur.
Dag. 8—11, Zondags
bovendien 47 en
811 uur. Matiné
Zaterdag en Woens
dag 2.30 uur.
Goedgekeurd v
volwassenen
Goedgekeurd
volwassenen
Goedgekeurd v
volwassenen
Afgekeurd
