STADS NIEUWS DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Franco rukt Gyon binnen 29ste Jaargang VRIJDAG 22 OCTOBER 1937 No. 8860 S)e £eid4elie(2ou/fca/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. c TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103093, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone Advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 V Een tweespan De wering van revolutionaire volksver tegenwoordigers, de uitsluiting van het Kamerlidmaatschap van lieden, die zware politieke of andere misdaden hebben be gaan, en de opheffing van de parlemen taire onschendbaarheid voor opruiers en uitkraaiers van geheimen, zullen het par lement aan prestige doen winnen. Daarom, aldus ongeveer graaf De Marchant et d'An- sembourg jl. Dinsdag in de Tweede Ka mer, ben ik, die van de tegenwoordige volksvertegenwoordiging niets moet heb ben, die er niets voor voel, de „waardig heid" van het parlement te verhoogen, te gen de voorstellen tot Grondwetsherzie ning, die daarop gericht zijn. De commu nist de Visser volgde vermoedelijk een soortgelijken gedachten-gang, al trachtte hij den laatsten tijd dan ook voor „demo- cratisch" te poseeren. 't Is een zonderlinge gedachten-gang! Vooral bij een N. S. B.'er, die ons volk wil opheffen, het losmakend en bevrij dend van al wat minderwaardig, wat ver derfelijk is. En onder het aller-verderfe lijkste rekent de N. S. B. terecht! het Communisme. En ziet nu! Bij de voorstellen tot wijziging dergrondwets herziening hebben de Communisten en N. S. B.'ers één lijn getrokken. Zondert men het wetsontwerp uit dat betrekking heeft op het inkomen der Kroon, dan stemden met de communisten de N. S. B.'ers in gesloten formatie tegen alle wetsontwer pen, waarover stemming noodig was. D'Ansembourg en De Visser hand ln hand, voor een caricaturist een dank baar onderwerp, merkt de „Volkskrant" op! DE WERELD IN VOGELVLUCHT Ook Oviedo bevrijd 60.000 MILICIENS GEVEN ZICH OVER. Gistermiddag is de hoofdcolonne der nationalistische legers in Asturië Gijon binnengerukt. Eenige nationalistische af- deelingen hebben de stad alweer verlaten en marcheeren verder in de richting van het ten Westen van Gijon gelegen Aviles, waarheen de republikeinen zich in wilde vlucht hebben teruggetrokken. De val van Gijon is tevens de bevrijding van Oviedo geworden. Het nieuwe succes der nationalisten heeft blijkbaar op de in het bergland strijdende Asturiërs zulk een demoraliseerenden invloed gehad, dat ve len hunner besloten den strijd te staken. Verscheiden afdeelingen van de republi- keinsche soldaten, die Oviedo omsingel den, liepen naar de rechtschen over. De zen maakten van deze gelegenheid gebruik om den tegenstand der belegeraars te bre ken en maakten tal van gevangenen. Ovie do is thans aan de Noordzijde geheel be vrijd. Dit belangrijke succes van Franco stelt hem in staat, binnenkort zijn troepen uit Asturië te concentreeren op andere deelen van het front. Wellicht zal nu de situatie aan het front van Teruel worden gefor ceerd, waardoor Valencia van Barcelona zou worden gescheiden. Het is niet onmo gelijk, dat de wensch van de regeering om van Valencia naar Barcelona te verhuizen, met die dreigende splitsing in verband staat. Het is immers veel gemakkelijker om van Barcelona naar Frankrijk uit te wijken dan van Valencia. Want op zee kruisen de Italiaansche oorlogsbodems. De besprekingen in de commissie van de niet-inmenging worden vandaag her vat. Volgens Eden, die gisteren een groote rede in het Lagerhuis heeft gehouden, kan vandaag nog een belangrijke opheldering van de situatie verwacht worden. De ge delegeerden zullen gelegenheid hebben om het standpunt van hun regeeringen nader uiteen te zetten. DE TOESTAND VAN DE „SPECHT"- SLACHTOFFERS. De toestand van Huberman gaat voor uit; waarschijnlijk zal hij half November het hospitaal kunnen verlaten, waarna hij met zijn secretaresse naar Java vertrekt. Zijn langer verblijf in het hospitaal houdt geen verband met de bekomen kwet suren, doch met een lichte longaandoe ning. Zijn temepratuur varieert tusschen 37.2 en 37.5. Freule Smissaert zal waarschij-nlijk Woensdag met het vliegtuig naar Java I gaan. Gistermiddag te 16.15 uur zijn de troe pen van Franco Gijon binnengetrokken. Zij werden geestdriftig begroet. Alle re- publikeinsche voormannen zouden over zee gevlucht zijn. Naar vernomen wordt, zijn talrijke sol daten der regeeringstroepen, die in de nabijheid van Oviedo streden, na het ver nemen van het bericht, dat Gijon zich had overgegeven, naar de rechtschen overgeloo- pen. Men schat het aantal miliciens, dat zich heeft overgegeven, op 60.000 man. De rechtsche radio-zender A. Z. deelt mede, dat de linksche leiders in den nacht van Woensdag op Donderdag over zee in de richting van Frankrijk zouden zijn ge vlucht. Een aantal vooraanstaande aan hangers van de regeering zou zijn gearres teerd. De val van Gijon had invloed op het ge- heele front voor Oviedo waar verscheidene bataljons de wapens neerlegden. DE INDRUK IN FRANKRIJK. Het orgaan van kolonel de la Rocque „Le Petit Journal" schrijft: „Franco heeft Gijon ingenomen en Asturië is thans ver overd. Over enkele maanden zullen de rechtschen misschien in Madrid zijn en op datoogenblik zal men, volgens de ver wachtingen van de deskundigen, kunnen overgaan tot de werkelijke terugroeping van de vrijwilligers. De oplossing, die door de diplomaten gezocht is, zou wel eens door de generaals kunnen worden opge legd". „Le Jour" is van meening, dat de val van Gijon de definitieve ineenstorting van de regeering van Valencia beteekent. „Le Populaire" dringt aan op hulp aan de evacuatie der Asturiërs. De „Humanité" wijst er op, dat Musso lini de zitting van de Londensche commis sie juist lang genoeg heeft doen duren om het Italiaansch-Franquistische leger in -staat te stellen Gijon in te nemen. NATIONALE RAAD VAN DE PHALANX OPGERICHT. Generaal Franco heeft een decreet on derteekend, waarbij een nationale raad voor de Spaansche Phalanx wordt opge richt. In dezen raad hebben o.a. zitting mej. Filar Primo de Rivera, de dochter van den vroegeren dictator, graaf del Rodezno, de leider van de Carlisten, generaal Queipo de Llano, Ramon Serrano Suner, een zwa ger van generaal Franco, Manuel Falcon- de, oud-leider van de Requetes, kolonel Juan Yague en Eduardo Aunos, minister tijdens de dictatuur van Primo de Rivera. DE BIJEENKOMST DER NIET- INMENGINGSCOMMISSIE. Het secretariaat der niet-inmengings- commissie heeft gisteren den geheelen dag gewerkt aan de voorbereiding van de he den te houden vergadering der onder-com missie. Deze zal waarschijnlijk vanmiddag om drie uur beginnen onder voorzitter schap van lord Plymouth. De vast te stel len tekst zal beoogen de voorstellen van het Britsche plan van 14 Juli te transfor- meeren in verplichtingen en beslissingen. Er zal direct van gedachten worden ge wisseld over de symbolische terugtrekking der vrijwilligers. In welingelichte kringen wijst men er op, dat de maatregel doeltreffender zou zijn, indien hij betrekking zou ïebben op vliegtuigbestuurders. Het schijnt niet, dat reeds vandaag dit voorstel zal worden ge daan, maar dat men er zich toe zal bepa len het aantal manschappen vast te stel len, dt symbolisch zou worden terugge trokken. Het schijnt, dat men algemeen te vinden zal zijn voor het Britsche voorstel van Juni jl. dat voorzag in een gelijk aan- taL De „Giornale d'Italia" is niet optimistisch. De „Giornale d'Italia" deelt niet geheel in het optimisme der Britsche pers naar aanleiding van de besprekingen in de on dercommissie voor de niet-inmenging. Men heeft in het verleden steeds gezien, aldus het blad, dat 'de inmenging van min of meer geheimzinnige machten wijziging bracht in de houding der regeeringen en iedere practische inspanning belemmerde. De verklaringen van Grandi beteekenen niet, dat de houding der Italiaansche re geering plotseling veranderd is, doch zij vormen de logische voltooiing van een politiek, die steeds gericht is geweest op samenwerking, verzoening en ophelde ring. INWONERS 1.889.000 Het front van de regeering heeft thans aanmerkelijke verandering ondergaan, nu het Noord-Front hetwelk gelegen was aan de golf van Biscaje versmolten is. Na ruim 1 jaar en 2 maanden is Franco er eindelijk in geslaagd dit front op te ruimen; ver bitterde gevechten hebben zich afgespeeld vooral bij Irun, San Sebastian, Bilbao en Oviedo; de regeering heeft in deze steden lang met taai uithoudingsvermogen stand gehouden en er zich heftig te weer gesteld, maar was tegen den langen duur en over macht van wijlen-Generaal Mola's troepen en later die van de Generaals Franco en Davila niet bestand. Thans strijdt Franco over één lang front; verscheidene offensie ven hebben zich hierlangs ontketend: bij Cordoba, Brunete, Saragossa en Teruel. Het I Teruelfront der nationalen (men ziet op de kaart deze vooruitstekende tong) blijkt voor de regeering de meeste zorg te baren, het gevaar is niet ondenkbaar, dat dit front gedeelte eenmaal de kust zal bereiken hier door zou Catalonië van Valencia geschei den zijn. Franco zou op deze manier zijn lang front belangrijk kunnen inkorten, trouwens alles wijst erop, nu het Noord front gevallen is, dat het oorlogstuig en manschappen naar het Teruel-front gezon den worden. Een tweede vraag is nu hoe verhoudt zich de bevolking van de beide partijen? Op de kaart ziet men een even- wichtstabel a'angebracht over de steden welke door Franco zijn veroverd en die waarover de regeering nog beschikt. Spaansch Marokko en de koloniën in han den van Franco zijn hierbij niet opgenomen. GEBED OM GOEDE POLITIEK. Wij gaven dezer dagen het gebed voor goede politiek van de bestuurders van Wis- cousin in Amerika. Hier volgt nog een gebed, dat dichter bij huis gebeden wordt, schrijft de „Geld." Het is het gebed van de Kaderleden der R.-K. Staatspartij en werd o.a. gebeden aan het slot van den Kaderdag te Nijmegen: Koning Christus, wij weten, dat Gij Uw geest wilt laten inwerken op individuen en gemeen schap, en daarom ook op het staats bestel; Wij erkennen onzen plicht, om ons zelf van Uw geest te vervullen en dien uit te dragen in de gemeenschap. Wij Katholieken, geroepen om dien geest te brengen ook in het staatsbe stuur van Nederland en om ons volk in een gesloten eenheid den weg te wijzen tot het staatsdoel, zooals het Katholicisme dat bepaalt, wij aan vaarden onze taak met moed en met geestdrift. Geef ons kracht en beleid, voortva rendheid en inzicht. Laat onzen ijver nimmer verbleeken. Lieve Moeder Maria, wij rekenen op Uwe bemiddeling bij Uw zoon, onzen Koning Christus. D1I nummer beslaat uit vier bladen. i aasaaa VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Franco rukt Gijon binnen. (1ste blad). Rede van Eden over de wereldsituatie. (3de blad). Groote brand op Borneo. (Ned. O.-Indië, (3de blad). Binnenland Gisteravond zijn op een jongeman en een meisje in het Liesbosch te Princen- hage twee geweerschoten met hagel ge lost. Beiden werden gewond. (4de blad). Sport en Wedstrifden Dr. Euwe verloor gisteravond te Leiden opnieuw van dr. Aljechin. (4de blad). Leidsche universiteit 300-jarig bestaan academisch- klinisch onderwijs Op Vrijdag 29 dezer zal de senaat der rijksuniversiteit alhier in een plechtige zitting bijeenkomen ter ge legenheid van de herdenking van het 300-jarig bestaan van het academisch- klinisch onderwijs. De zitting wordt gehouden in de groote aula van het academisch ziekenhuis. De rector magnificus, prof. dr. J. A. J. Barge, zal een herdenkingsrede uitspreken, waar na het woord zal worden gevoerd door ZE. den minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen, den president-curator en de afgevaardigden van de universiteiten van Weenen, Edinburgh en Budapest, wel ke drie instellingen hun klinisch onderwijs rechtstreeksch van Leiden hebben ont vangen. De bedoeling is, dat na afloop der zitting een bezoek wordt gebracht aan het voormalig St. Caecili"-gasthuis, terwijl ten slotte het gemeentebestuur een thee aan biedt in het stedelijk museum de Laken hal. Vele autoriteiten uit stad en land zul len bij de plechtigheid tegenwoordig zijn. DE OVERDEKTE ZWEM INRICHTING Ollicieele opening op 4 November Naar wij vernemen zal de officieele opening van de Overdekte Zwemin richting aan de Haarlemmerstraat plaats hebben op Donderdag 4 Novem ber a.s. De laatste hand wordt thans gelegd aan de afwerking van het nieuwe bad. Die laat ste hand is misschien wat groot, doch er komt thans toch wel zeer veel teekening in interieur als exterieur. Het zwembassin is klaar, doet frisch en vroolijk aan en één oogopslag doet zien, dat alles ruim van op zet is. Breede trottoirs omgeven het bassin en bedriegen de voorteekenen niet, dan zal het geheel er uitstekend verzorgd uitzien. Het kinderbassin, het hooger gelegen ge deelte dus aan den noordkant, zal worden afgesloten door een flink aquarium. Van daar vloeit het water in het kleine en daar na naar het groote bassin. In het diepste gedeelte daarvan zijn de afvoerbuizen van het water zichtbaar. De bassins hebben bovendien opstaande ran den, zoodat het water van de trottoirs er niet in kan vloeien. Het personeel voor de inrichting, machi nisten, instructeurs, bad jongens en -meisjes, is reeds geëngageerd en over twee weken kan alles gaan draaien. De openingsavond, welke een officieel karakter zal dragen, belooft iets bijzonders I te worden. De organisatie daarvan is in I handen van de besturen van de Leidsche I' Zwemclub, de Zijl en Poelmeer, met welke vereenigingen bereids overeenkomsten zijn aangegaan betreffende de te houden oefen- Dr. W. J. LÜTJEHARMS. Benoemd tot hoogleeraar te Bloemfontein. Dr. W. J. Lütjeharms, hoofdassistent aan het Rijksherbarium alhier, is benoemd tot professor in de plantkunde aan het Uni versiteitscollege te Bloemfontein (Z. Afrika). Dr. W. J. Lütjeharms werd 24 Januari 1907 te Alkmaar geboren. Hij bezocht de la gere school en de H.B.S. aldaar en studeer de aan de universiteit te Amsterdam, waar hy in 1932 slaagde voor het doctoraal exa men in de wis- en natuurkunde, hoofdvak plantkunde. In October 1928 werd hij assistent aan het botanisch laboratorium te Amsterdam, waar hij onder leiding van prof. Stomps werkzaam was. 1 April 1929 werd hij vast assistent aan het Rijksherbarium alhier en op 1 October 1934 hoofd-assistent aan deze instelling. Den lOen Januari 1936 promoveerde hij aan de Leidsche Universiteit tot doctor in de wis- en natuurkunde op een proefschrift getiteld „Zur Geschichte der Mykologie der achtzehnten Jahrhundert". Dr. Lütjeharms maakte tal van excursies en wetenschappelijke reizen naar: per trei- ler op de Noordzee, het Bernina-gebied en Lugano, de Fransche kust, de Landes, Fran- sche West-Pyrenaeën, Noord Spanje enz. Van Februar; tot September 1936 ondernam hij een reis naar Ned.-Indië en een expedi tie naar Enggano voor verzamel-doeleinden. In verschillende binnen- en buitenland- sche tijdschriften verschenen artikelen van zijn hand, voornamelijk over Mycologie. avonden. Te gelegenertijd komen we op dit openingsprogramma nader terug. Naar wij tenslotte nog vernemen, ligt het in de bedoeling van den heer Koster, dat de aannemersfirma Visser uit Leeuwarden, onmiddellijk na het gereedkomen van de Overdekte een aanvang zal maken met den bouw van de nieuwe open zweminrichting aan het Nieuwe Kanaal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1