Twee maanden
strijd te Sjanghai
BUITENLAND
LUCHTVAART
De non-interventie
commissie komt
bijeen
Heeren Zak- of Armband NorSoge
of Dames Armband HorSoge
of Vulpenhouder met Gouden pen
DONDERDAG 14 OCTOBER 1937
OE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
JAPAN BLIJFT BOMBARDEEREN.
Gisteren begon de derde maand van den
strijd by Sjanghai, zonder dat de Japan-
sche troepen in staat waren den tegenstand
van de Chineezen te breken. Er zijn aandui
dingen, welke er op wijzen, dat de Japan-
sche troepen hun tactiek willen wijzigen en
zullen trachten de Chineesche troepen te
omsingelen door een omtrekkende bewe
iding, uitgaande van Lioeho.
Japansche infanterie nam gisteren
geen deel aan den strijd bij Sjanghai.
Tijdens een luchtbombardement van
Tsjapei is een bom, die neergeworpen was
door een Japansch vliegtuig, op een tram
neergekomen in de internationale neder
zetting ten Zuiden van de Soetsjaukreek.
Het aantal slachtoffers is groot. Alle ambu
lances van de concessie zijn derwaarts ge
zonden.
Een Amerikaansch matroos is gewond
door de splinters van een Japanschen gra
naat, die neerkwam op het dek van den
kruiser „Augusta". Admiraal Yarnell heeft
een protest ingediend bij den Japanschen
commandant, die onmiddellijk zijn veront
schuldigingen aanbood.
Japannee zen bezetten hoofdstad van
Soeijoean.
De Japansche troepen zijn Kweihoea, de
hoofdstad van de provincie Soeijoean bin
nengerukt, na de naburige stad Soeijoean-
foe te hebben veroverd. Het Japansche
hoofdkwartier te velde heeft een desbe
treffende mededeeling gepubliceerd. In de
straten van Kweihoea wordt nog gevoch
ten.
Volgens het Chineesche nieuwsagent
schap Central News zou het achtste Chi
neesche leger Lai Yoean, dat aan de grens
van Tsjahar en Sjansi is gelegen, hebben
heroverd en de Japansche strijdkrachten in
Noord-Sjansi tusschen Tayo en Hoei Jen
hebben teruggedrongen.
Wandaden der Ja panneezen.
Volgens een telegram, dat uit Tayoen aan
het Chineesche telegraafagentschap Central
News is gezonden, hebben de Japansche
troepen, die zich hebben meester gemaakt
van Tsjosien, tweeduizend inwoners der
stad afgemaakt en den burgemeester en ge
meenteraadsleden levend verbrand.
De Chineesche luchtmacht in actie.
Medegedeeld wordt, dat Chineesche vlieg
tuigen voor de eerste maai een vlucht heb
ben ondernomen boven net Noordoostelijke
kustgebied en Japansche vrachtwagens en
munitie-opslagplaatsen in de haven van
Takoe hebben" gebombardeerd. Eveneens
wordt medegedeeld, dat men bezig is een
nieuwe Chineesche verdedigingslinie te
bouwen langs de grens, die Hopei en Honan
scheidt ten Zuiden van Tsjitsjiatsjoeang,
teneinde den opmarsch der Japanneezen
naar den Noordelijken oever van de Gele
Rivier te stuiten.
De Japanners ontkennen het gebruik van
gifgassen.
De Japansche ambassade te Parijs spreekt
ten stelligste de geruchten tegen, welke de
Chineesche autoriteiten in het buitenland
in omloop brengen, dat de Japansche strijd
krachten gebruik zouden maken van gifgas
sen.
De ambassade kan mededeel en, dat de
Japansche troepen nimmer hun toevlucht
tot het gebruik dezer gassen hebben geno
men.
De onrust in Mandsjoekwo neemt grootere
vormen aan.
De onrust, die zich sedert het uitbreken
der vijandelijkheden tusschen China en Ja
pan in Mandsjoekwo heeft doen gevoelen,
heeft volgens te Peiping ontvangen be
richten van buitenlanders, dreigende vor
men aangenomen. Men schat, dat de ge
wapende strijdkrachten, die daadwerkelijk
hun vijandschap jegens het bewind over
Mandsjoekwo doen blijken, meer dan
100.000 man sterk zijn, en voortdurend wor
den nog deserteurs der inheemsche troepen
bij hen ingelijfd. Vele districten hebben
zich naar men zegt volkomen aan elk toe
zicht onttrokken, met het gevolg dat de
levens en eigendommen der Japanneezen
gevaar loopen, doch het ontbreekt de be
weging aan organisatie en leiders, waardoor
het niet waarschijnlijk is, dat zij zoo ge
vaarlijk zal worden, dat zij de Japansche
militaire operaties in Noord-China kan be
lemmeren.
Geen boycot van Japan.
In de zitting van het Britsche kabinet is
mede de toestand in het Verre Oosten be
sproken.
Men verneemt, dat het kabinet het stand
punt handhaaft, dat een voorstel van een
economische boycot tegen Japan onder de
bestaande omstandigheden niet te verwe
zenlijken is.
De Amerikaansche federatie van den ar
beid heeft eenstemmig besloten mede te
werken met de Britsche Labour in het boy
cotten van Japansche goederen.
BELGIË
DUITSCHLANDS GARANTIE
BELGISCHE COMMENTAREN.
Herinneringen aan het „vodje papier."
De Brusselsche correspondent van do
„Msb." seinde d.d. gisteren:
De Belgische bladen commentarieeren
in uiteenloopenden zin de Duitsche verkla
ring inzake de integriteit van het grond
gebied en de onafhankelijkheid van België.
De Fransch-gezinde „Nation Beige" is
natuurlijk niet ingenomen met het feit,
dat Duitschland en België tot goede rela
ties willen komen. Het blad schrijft o. m.,
dat men de Duitsche verklaring opbergen
kan in dezelfde lade als het verdrag, dat
in 1914 werd geschonden evenals de pac
ten van Locarno van denzelfden aard, waar
in tevens een gedemilitariseerde Rijn-zone
vastgelegd was, die later door Duitschland
werd uitgeveegd. De man, die het pact
van Locarno verscheurde, biedt België
thans een nieuwe verklaring in ruil. Het
Derde Rijk betreedt hiermede geen nieuwe
paden, het herhaalt eenvoudig, wat zijn
voorgangers deden en de Belgen moeten
zich vooral geen illusies maken omtrent
de grootere waarde, die een garantie, ko
mende van een autoritair anti-communis
tisch, anti-socialistisch en pseudo-demo-
cratisch Duitschland eventueel zou hebben.
Het regeeringsblad „Indépendance Bei
ge" slaat natuurlijk 'n geheel anderen toon
aan. Het blad schrijft o.m., dat het zich
slechts kan verheugen over 'n verklaring
zooals Duitschland er heden een ten op
zichte van België heeft afgelegd. België's
veiligheid, en daarmed» die van geheel
West-Europa, kan er slechts mede gediend
zijn. In de droevige periode, welke Euro
pa doormaakt, is de plechtige verzekering
van Duitschland, dat het tegen België
niet anders dan vreedzame bedoelingen
heeft, aanleiding tot ontspanning en op
heldering van de atmosfeer. Verder mag
men verwachten, dat hiermede het sluiten
van een meer algen-een Weetelijk pact
vergemakkelijkt zal worden.
De anti-Duitsche socialistische „Peuple"
geeft geen commentaar. Het blad laat ech
ter de gepubliceerde documenten gepaard
gaan met een reproductie van het in 1839
gesloten neutraliteitsverdrag van België,
dat later het fameuse „vodjes papier" is
geworden. Wie de mentaliteit van de „Peu
ple" kent zal concludeeren, dat het blad
met het jebeurde vun heden niet recht is
ingenomen. Het zal nu zijn dagelijksche
scheldpartijen tegen Hitier niet meer zoo
goed als voorheen kunnen voortzetten.
De Katholieke „Libre Belgique" zegt,
dat de Belgische publieke opinie het
nieuws met groote tevredenheid zal ont
vangen. De legende van een België dat
de vazal zal zijn van Frankrijk en vastge
klonken aan deszelfs militaire politiek,
zal voor goeu begraven worden. De posi
tie van België is van heden af aanzienlijk
versterkt. Toch kan men den Belgen niet
vragen, de vreeselijke les van 1914 te ver
geten. Rijkskanselier Hitier zou in ons
aanzien gestegen zijn, indien hij bij deze
gelegenheid de onrechtvaardigheid, door
zijn voorgangers jegens België begaan,
desavoueerde Maai het is in ieder geval
van kapitaal belang, dat de machtige dic
tator zonder voorbehoud de huidige gren
zen van België met inbegrip dus van Eupen
er. Malmedy, erkend heeft.
Duitsch commentaar.
De Duitsche verklaring ten aanzien van
de onschendbaarheid van het Belgische
grondgebied staat het middelpunt der
belangstelling. De verschillende bladen
leggen er den nadruk op, dat het kern
vraagstuk van West-Europa daarmede op
gelost is.
De „Deutsche diplomatisch-politische
Korrespondenz" schrijft o.a., dat men in
het met België bereikte arcoord een sta-
biliseerend element voor den toestand in
West-Europa kan zien, en, dat het streven
naar een West-Europeesch pact erdoor
wordt verlicht, aangezien door de volko
men opheldering en regeling van de inter
nationale positie van België reeds een be
langrijk deel van het probleem als opge
lost kan worden bsschquwd.
DUITSCHLAND
HET VATICAAN EN DUITSCHLAND.
Geen sprake van onderhandelingen over
het Concordaat.
De Romeinsche correspondent van de
Tijd seint:
In de buitenlandschfc pers circuleert het
bericht, dat tusschen Duitschland en het
Vaticaan onderhandelingen gaande zouden
zijn over de uitvoering van het Concordaat.
Naar wij van gezaghebbende zijde ver
nemen is van dergelijke onderhandelingen
geen sprake.
HET VIERJARENPLAN.
Kolonel Loeb, de leider van het Bureau
voor Duitsche grondstoffen, heeft gister
avond in een bijeenkomst van technici een
redevoering uitgesproken, waarin hy re
kenschap aflegde over het eerste jaar van
het vierjarenplan. Hij verklaarde, dat de
Duitsche bodem een overvloedige hoeveel
heid metalen verborgen hield. De reserves
zijn echter niet voldoende om de behoeften
der nationale industrie te dekken, tenge
volge van het tekort aan werkkrachten,
dat een snelle exploitatie, zooals die door
de m^Jerne industrialisatie geëischt wordt,
onmo^lijk maakt. Hij voegde hieraan toe:
„Daarom zijn de deviezenmaatregelen zoo
belangrijk. Zij stellen in staat binnen de
mate van de mogelijke den invoer van
zware metalen te beperken. Daarvoor be
schikt Duitschland over lichte metalen en
kunstproducten".
Vervolgens kondigde hy aan, dat Duitsch
land autarkie moet veroveren op het ge
bied van hout. „Het is een nationale plicht
voor verwarmingsdoeleinden hout te ver
vangen door steenkool of turf."
ITALIË
TROEPEN NAAR LIBYE.
Het bericht, dat de generale staf van de
divisie Cirene gisteravond naar Tripolis is
vertrokken, heeft eenige verbazing ge
wekt. Bovendien zyn nog vierduizend man
naar Libye vertrokken, waardoor de
sterkte van het garnizoen aldaar is geste
gen tot vier divisies.
RUSLAND
VEROORDEELINGEN IN WIT RUSLAND
Het dagblad „Sovietskaya Belcrussia"
van 12 October meldt, dat de krijgsraad te
Minsk den vroegeren directeur van den
veeartsenykundiger dienst van het com
missariaat van landbouw van Wit-Rusland,
Pasmanik, twee onder-directeuren en de
twee voornaamste veeartsen heeft ter
dood veroordeeld wegens doelbewuste ver
nietiging van den veestapel in Wit-Rus
land door de verspreiding van ziektekie
men en wegens de levering van besmet
hooi aan het leger.
Bultenlandsche Berichten
SCHIP IN NOOD IN HET KANAAL.
Het schijnt, dat twee schepen in het Ka
naal met elkander in botsing zijn gekomen
ten Zuiden van Hastings. Het Italiaansche
s.s. „Lecce" heeft draadloos geseind nood
seinen te hebben opgevangen van een on
bekend schip. Later meldde een Duitsch
stoomschip, dat het een schip in zicht had
gekregen, dat de internationale vlag had
geheschen, hetgeen beteekent, dat het
stuurloos is. De reddingsboot van Hastings
is uitgevaren.
HEVIGE SCHOK VERWEKT PANIEK
TE NAPELS.
Explosie op tankboot in de haven.
Een schok als van een aardbeving heeft
gisternacht om kwart voor vier duizenden
Napolitanen uit hun slaap opgeschrikt en
in paniek de straat doen opsnellen.
In het Westelijke deel der stad was aan
boord van de Italiaansche tankboot „Pagao",
die daar voor een petroleumraffinaderij aan
de kade gemeerd lag, brand uitgebroken,
waarna met een ontzaglijken slag een der
tanks in de lucht vloog.
Doordat vrijwel de geheele 25 personen
tellende bemanning aan den vasten wal
vertoefde, heeft de expluisie aan slechts één
persoon het leven gekost.
Onmiddellijk na de explosie snelden twee
sleepbooten toe. Het laaiende schip werd
haastig naar de reede versleept, waar drij
vende brandspuiten der stedelijke en der
marine-brandweer urenlang hebb en ge
tracht het vuur te blusschen. Dit is echter
niet gelukt, waarna men de tankboot naby
San Giovanni Teduccio op het strand ge
zet heeft
De „Pagao". een tankboot van 6101 bruto-
registerton was enkele dagen geleden met
7900 ton petroleum uit Texas teruggekeerd.
Twee derde der brandbare lading was reeds
gelost, toen het vuur uitbrak. Het schip is
eigendom van de „Polena" Societa di Na-
vigazione te Napels.
t
DE OORZAAK VAN DE
„SPECHT"-RAMP
VERBINDING VAN DRIJFSTANGEN
GEBROKEN.
In verband met het ongeval van de
„Specht" heeft de K. L. M. van den waar-
nemenden chef van den technischen dienst
van de K.N.I.L.M. te Bandoeng, waarheen
de motoren van de „Specht" getranspor
teerd zijn, telefonisch vernomen, dat in den
linkermotor de verbinding van de drijfstang
van cylinder 9 met de hoofddrijfstang is ge
broken, waardoor deze motor plotseling tot
stilstand kwam. Ten gevolge hiervan kon
het vliegtuig, zich nog in stijgstand bevin
dende en nog niet over voldoende snelheid
beschikkende, geen hoogte houden en kwam
het na een korte linkerbocht met de boomen
ir. aanraking. Door de breuk werd het ge
heele mechanisme geblokkeerd. De betrok
ken motor heeft 700 draaiuren en 50 uren
na zijn laatste volledige revisie. Later on
derzoek van het materiaal van de gebroken
stand zal uitwijzen, wat de breuk veroor
zaakt heeft.
DE TOESTAND VAN DE
GEWONDEN.
Aneta seint uit Palembang: De toestand
van Hubermann gaat in het algemeen voor
uit, evenals die van de andere patiënten.
HET MARINE-VLIEGONGELUK IN INDIë
Morgen begrafenis der slachtoffers.
De begrafenis, met militaire eer, van de
tct heden geborgen slachtoffers van het on
geluk met het marinevliegtuig T 13 zal
plaats hebben op Vrijdag, 15 dezer, des mor
gens te acht uur.
Het wrak van het verongelukte vliegtuig
is aan boord van de „Pollux" geheschen en
zal naar Soerabaja worden vervoerd.
JEAN BATTEN GESTART VOOR
RECORDVLUCHT.
Van Australië naar Engeland.
De bekende Australische aviatrice Jean
Batten is gistermorgen uit Richmond in
Nieuw Zuid-Wales gestart, met het voor
nemen, haar eigen record voor de vlucht
AustraliëEngeland te verbeteren. Wil zij
hierin slagen, dan zal zij dezen afstand bin
nen de zes dagen, 18 uur en 55 minuten
moeten afleggen. Mis Batten gebruikt op
dezen tocht hetzelfde vliegtuig, een Percival
Seagull, dat zij ook op haar vorige record
vluchten heeft gebezigd.
Kapitein luitenant ter zee
H. G. de Bruyne
(met vliegkap).
M. Vethake, eerste officier
vlieger.
ministers, die gisteren gedurende twee en
een half uur hebben vergaderd, hebben zich
er mede accoord verklaard.
DE KRIJGSVERRICHTINGEN.
Barcelona gebombardeerd.
Gisteravono tegen tien minuten voor acht
hebben rechtsche vliegtuigen een vlucht
boven Barcelona ondernomen, waarbij zy
geen enkele militair doel bestookten. En
kele personen werden gewond. De luchtaf-
weerbatterijen beletten den rechtschen
meer schade aan te richten.
Hevig luchtgevecht boven Saragossa.
Terwijl te Saragossa gisteren het feest
„van het ras" en -van O. L. V. del Pilar ge
vierd werd, werd bij en boven de stad het
grootste luchtgevecht geleverd, dat de bur
geroorlog tot dusverre bekend heeft.
Tegen 8.40 uur naderden verscheidene re-
geeringsvliegtuigen, waaronder 10 bom
bardementstoestellen. Op eenige kilometers
afstand werden zij aangevallen door tal-
ryke escadrilles rechtsche jagers, boven het
dorp Pastriz. De strijd duurde vijf kwar
tier.
Omstreeks den middag werd medege
deeld, dat dertien regeeringsvliegtuigen in
brand waren geschoten of binnen de recht
sche liniën hadden moeten dalen, en dat
zes andere met moeite het terrein der re-
geeringstroepen hadden kunnen bereiken.
Toen zich tegen 15 uur de processie op
stelde, werden opnieuw vijandelijke toe
stellen waargenomen. Ditmaal werd boven
dc stad gevochten; zeven aanvallers werden
neergeschoten, vijf andere toestellen getrof
fen.
Madrid weer hevig gebombardeerd.
Van half negen tot half tien heeft de ar
tillerie der opstandelingen Madrid gister
avond weer gebombardeerd. Bijna alle wij
ken der hoofdstad, zelfs de wijk van Sala
manca, die tot dusverre gespaard was, wer
den letterlijk met bommen bezaaid. Be
langrijke gebouwen zijn getroffen, o.a. het
staatsministerie, dat door drie granaten
werd geraakt. Men weet nog niet hoeveel
slachtoffers gevallen zijn. De materieele
schade is groot.
Mededeelingen uit het rechtsche kamp.
Het groote rechtsche hoofdkwartier te Sa
lamanca deelt mede, dat in den Zuidelijken
sector van Asturië de weerstand der tegen
standers is gebroken. Sierra Migues werd
bezet. In den Oostelijken sector trokken de
rechtschen de rivier Pilona over en mar
cheerden om Arrionda heen. Acht dorpen,
o.a. Argonal, twee heuvels en verscheidene
hoogten jverden bezet.
Sasccesirol
Een concessie aan Italië
DE LAATSTE POGING.
De non-interventiecommissie zal, onvoor
ziene omstandigheden voorbehouden, Zater-
dagmorgen a.s. bijeenkomen, teneinde het j
terugtrekken der buitenlandsche vrijwilli- j
gers uit Spanje te bespreken. Frankrijk
en Engeland, die het over dit besluit eens
zijn geworden, hebben dus jegens Rome een
concilianter houding aangenomen, dan uit
de eerste reacties op Italië's antwoordnota
viel op te maken: terwijl toen verklaard
werd, dat een behandeling der kwestie door
de Londsche commissie geen zin meer had,
schikt men zich thans naar de Italiaansche
zienswijze, volgens welke de commissie-
Plymouth de eenige bevoegde instantie is
om over dit vraagstuk te oordeelen.
Intusschen zijn Londen en Parijs het ook
er over eens, dat aan deze poging een vrij
kort gestelde tijdslimiet moet worden ver
bonden. Blijkt zij vruchteloos, dan zal wor
den nagegaan, wat er verder moet geschie
den. Men is echter eenstemmig van oordeel,
dat de huidige staat van zaken ten aanzien
van Spanje niet mag voortduren. Men hoopt
dan ook, dat de pogingen der commissie
niet verijdeld zullen worden door obstruc
tietactiek van een der deelnemende mo
gendheden.
Het is de Fransche regeering geweest, die
het voorstel heeft gedaan aan het Italiaan
sche verzoek gevolg te geven. De Britsche
!s ons offensief geweest met het parool: In elk Katholiek
gezin een Katholiek Dagblad. Op aandrang van meerderen
stellen wij vanaf heden nogmaals voor korten tijd een
premie beschikbaar voor dengene, die ons een nieuwen
abonnê voor minstens drie maanden aanbrengt. Wij stellen
hiervoor ter beschikking:
Onze tijd gebiedt: weest Katholiek in woord en daad,
't Is Uw Katholiek Dagblad, dat U hierbij ter zijde staat
