De strijd in China DE SPAANSCHE PUZZLE BUITENLAND BINNENLAND In de kerkers roede Malaga WOENSDAG 13 OCTOBER 1937 Companys heeft er genoeg van WAARTOE ZULLEN LONDEN EN PARIJS BESLUITEN? Er bestaan verschillende gissingen ten aanzien van de vraag, voor welke politiek Frankrijk den steun van Engeland zal vra gen. Volgens een dier gissingen wil Frankrijk de grens naar Spanje openen, volgens een andere zullen Parijs en Londen ten slotte beslissen de commissie voor de niet-in- menging nog eens kans te geven, waarbij zij echter een termijn zouden stellen, bin nen welken de vrijwilligerskwestie opge lost zou moeten zijn. Er zijn overigens nog geen voorbereid selen voor de bijeenroeping der commissie getroffen. Een variant op de laatste gis sing is, dat men tot zesmogendhedenbespre- kingen zou besluiten, waarbij dus ook Rus land, Duitschland en Portugal betrokken zouden zijn. Men beschouwt dit echter slechts als een verkleinde niet-inmengingscommissie, waar in de kans op een impasse even groot zou zijn. Men heeft het ook mogelijk geacht, dat Frankrijk zou voorstellen een Fransch-Brit- sche strijdmacht op Minorca te stationnee- ren, doch het is zeer twijfelachtig of een dergelijk voorstel den steun van Londen zou hebben. In de „Figaro" schrijft Wladimir d'Ormes- son: „Wanneer wij onze posities in de Mid- dellandsche Zee moeten beschermen, laat ons dat dan rechtstreeks doen, zonder iemand permissie te vragen. De Italianen bevinden zich op Majorca krachtens hun eigen wil. Laten wij aldus optreden, dat Fransch-Britsche strijdkrachten Minorca bezetten in afwachting van het oogenblik, waarop alles weer tot de orde terugkeert. Onze verbindingslijnen zullen op deze wij ze worden behoed. Maar laten wi; ons onder geen voorwendsel mengen in den strijd zel ve, die op het schiereiland woedt tusschen revolutionnairen en nationalen. Wanneer Mussolini zijn troepen in Spanje wil hou den is dat zijn zaak. Zij zullen er zonder twijfel den winter, de lente en den zo'mer doorbrengenwant het conflict nadert zijn einde nog niet". PRESIDENT COMPANYS WIL AFTREDEN. Als voorzitter van de generaliteit van Catalonië. Radio Bilbao heeft gisteravond om tien uur medegedeeld, dat president 'Companys zoo juist is afgetreden als president van de generaliteit van Catalonië. Volgens Radio Bilbao zou dit bericht thans officieel zijn. Naar uit eei\ telegram uit Barcelona blijkt, gaat het hier over een besluit van president Companys, zich de volgende maand, wanneer zijn mandaat afloopt, niet aan een herkiezing te onderwerpen. Afgevaardigden der Catalaansche repu- blikeinsche linkerzijde hebben een bezoek gebracht aan Companys en hem gevraagd op zijn besluit terug te komen. Men meent te weten, dat Companys verklaatd heeft, nog steeds van meening te zijn, dat thans aan het hoofd der generaliteit een man moet staan, die te voren nog geen enkele ver antwoordelijkheid heeft moeten dragen. VAN HET KRIJGSTOONEEL. Offensief in Aragon in voorbereiding? Volgens van de Fransche grens ontvangen berichten zouden aan rechtsche zijde actief voorbereidingen worde* getroffen voor een offensief aan het front in Aragon. De rechtsche autoriteiten gaan voort met op belangrijke schaal troepen en materiaal te concentreeren tusschen Jaca en Teruel. Men verwacht een beslissende actie. Uit het rechtsche kamp. Het groote rechtsche hoofdkwartier te Salamanca deelt in zijn officieele commu niqué over de krijgsverrichtingen van gis teren mede: Het Noordelijk leger is opgerukt en heeft Collado de las Fuentes, Bsrgarin, San Martin, VOlanueva, Vallodin, Lavega en Sobrepriedra bezet. Aan het Aragoneesche front hebben de regeeringstroepen tever geefs in den sector van Sabinanigo en Fuentes aangevallen. In den sector van Orna hebben de rechtsche troepen verschei dene belangrijke stellingen ingenomen. Ten slotte bevestigt het communiqué, dat tij dens luchtgevechten aan het Aragoneesche front 24 regeeringsvliegtuigen werden neer geschoten, terwijl negen andere toestellen der regeering vermoedelijk eveneens neer gehaald zijn. Madrid wederom gebombardeerd. Gisteravond hebben de rechtschen we derom gedurende een half uur de hoofdstad met hun kanonnen beschoten. Het vuur werd door de batterijen der regeering be antwoord. Het is nog niet bekend, hoe groot het aan tal slachtoffers is, doch reeds kan gezegd worden, dat de ftiaterieele schade aanzien lijk is. Volgens de politie zijn een twintigtal menschen gedood en ongeveer vijftig ge wond. Men vreest echter, dat er meer slachtoffers gevallen zijn. BELGIË De onschendbaarheid van België EEN VERKLARING VAN DUITSCHLAND. Wordt hedenmiddag gepubliceerd. De Berlijnsche correspondent van de Brusselsche „Standaard" meldde Maandag avond aan zijn blad: „Het gerucht doet te Berlijn de ronde dat tusschen België en Duitschland een niet-aanvalspakt zou worden onderteekend. Men voegde er zelfs bij, dat de ondertee- kening Woensdag zou plaats hebben. De „Standaard"- man had de klok hooren luiden, maar wist het juiste niet. Er is wel sprake van een Belgisch- Duitsch accoord, evenwel niet in den vorm van een „pact" maar van een briefwisseling tusschen de beide regeerrngen. De tekst van drie brieven bevat: 1. een verklaring, waarbij de Duitsche regeering zich verbindt België niet aan te vallen en de onschendbaarheid van het Bel gische grondgebied te eerbiedigen; 2. een antwoord der Belgische regeering, waarbij plechtig kennis wordt genomen van de Duitsche verklaring; 3. een Belgische en een Duitsche com mentaar van verscheidene bladzijden. De Duitsche verklaring zal naar den vorm analoog zijn aan de Fransch-Britsche ver klaring van 24 April 1937, waarbij België van zijn uit het verdrag van Locarno voort vloeiende verplichtingen bevrijd werd. De briefwisseling zal dus een aanvulling zijn van het Fransch-Britsch-Belgische statuut, dat de betrekkingen tusschen België en zijn buren op een nieuwen grondslag plaatst. De tekst van deze Duitsche verklaring wordt heden te Berlijn en te Brussel ge publiceerd. DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 TERUGKOMST VAN HET PRINSELIJK PAAR. Naar wij vernemen wordt het prinse lijk paar in den loop der volgende week uit Reckenwalde hier te lande terug verwacht. GEDEELTELIJKE BEëINDIGING VAN DEN STEUN. Wegens de ingetreden verbetering zoowel in de griend- als in de rietcultuur heeft de minister van economische zaken besloten, den directen steun voor 4-jari- ge grienden te beëindigen, zoodat voor den oogst 1937-1938 deze steun niet meer zal worden verleend. Ook de huidige marktprijzen voor mat- riet en eerste soort dekriet zijn van dien aard, dat voor het riet van gewas 1937 geen gelegenheid meer tot aanbieding aan de Nederlandsche Akkerbouwcen- trale zal worden geboden. van het IN 'T LAND DER CHRISTEN MARTELAREN door FRANCISCO GARCIA ALONSO S.J. Den 16den Juli begon ik des middags voor 32 Priesters, die in het Seminarie van Ma laga bijeen waren gekomen, de geestelijke oefeningen. Mijn toehoorders waren de Pro fessoren van gemeld Seminarie en de Pas toors uit verschillende steden en dorpen van het Diocees. Ook Pater Magister en Pater Poenitencier volgden deze oefenin gen. Ze waren broers en zouden later samen gevangen worden genomen, samen uit de gevangenis gehaald en samen doodgescho ten worden. De twee eerste dagen verliepen zeer kalm. Dagelijks kwam de Bisschop in het Semina rie; hij koesterde de beste verwachtingen omtrent deze geestelijke bijeenkomst. In derdaad volgden de Priesters de oefeningen met de meeste aandacht en werkten de conferenties en meditaties schriftelijk uit. 's Middags den 18den Juli hoorden we een hevig geweervuur en zagen we rook en vlammen opstijgen boven brandende gebouwen. We wisten echter niet wat er in de stad gaande was. De Bisschop, die in het Seminarie was, begaf zich haastig naar de stad en telefoneerde ons, dat er een al- gemeene opstand in het leger was uitgebro ken over heel Spanje en dat blijkbaar Ma- laga reeds in hun handen was. 's Nachts werd het schieten heftiger en breidde zich steeds verder uit. Aan alle kanten stegen rook en vlammen ten hemel. De hulptroe pen, die uit Afrika werden verwacht, kwa men niet omdat de matrozen aan 't muiten waren geslagen en in verzet waren gekomen tegen de Officieren van de transportsche pen, die de troepen moesten aanvoeren. De hulp van de rechtsche boeren werd ver ijdeld. Het schijnt dat de plaatselijke Com mandant, die hen moest organiseeren, al te aarzelend is opgetreden. Een en ander was oorzaak dat er van verzet niets terecht kwam. De roode vloed bereikte een ont zettende hoogte, sloeg alles neer, brandde, plunderde en veroorzaakte alom een pa niekstemming. Dank de bemiddeling van den Italiaanschen Consul kon de Bisschop nog aan boord van een schip gaan om zich naar Tanger te begeven. Eenige Priesters besloten de stad in te gaan. De meesten echter bleven afwachten; want webegrepen wel en het was werkelijk zoo dat alle in- en uitgangen, ja zelfs de dorpen en bergen in de nabijheid door de Rooden zouden bewaakt worden. Den 19den en den 20sten brachten wij onzen tijd door met het inwinnen van in lichtingen omtrent het verloop der gebeur tenissen. Des middags hield ik voor de Priesters een conferentie, die ik zeer dik wijls moest onderbreken, omdat het geknet ter der machinegeweren alles overstemde. We sliepen bijna allen gekleed in de eerste gaanderij. Anderen legden zich ter rusten onder de olijfboomen. Den 21sten lazen we 's morgens allen de H. Mis en we wachtten met het ontbijt op Pater Rector, die het laatst van allen cele breerde. Het geweervuur hoorde men nu van zeer dichtbij. Het gepeupel deed een aanval op het College der Paters Salesianen, dat niet zoo heel ver van het Seminarie De Duitsche verklaring zal geen enkele tegenprestatie van de zijde van België im- piiceeren. Het gaat derhalve niet, zooals eerst verluidde, om een niet-aanvalsver- drag, doch om een eenzijdige verklaring. RUSLAND DE ZUIVERING DUURT VOORT. Het centraal uitvoerend comité van de R.S.F.S.R. heeft den volkscommissaris van onderwijs, Boebnof, van zijn functie onthe ven, omdat hij zich niet van zijn taak heeft weten te kwijten, niettegenstaande de groote hulp, welke hem op zijn departe ment werd geboden en omdat hij zelfs plannen voor de volksopvoeding heeft doen mislukken. Boebnof werd vervangen door Turkin, tot nu toe voorzitter van het centraal uitvoe rend comité van het district Leningrad. AMERIKA GEEN DIPLOMATIEKE BREUK MET SYRIë, Het ministerie van buitenlandsche za ken heeft verklaard, dat aangezien de moordenaar van den Amsrikaanschen con sul te Beyroeth klaarblijkelijk een Arme niër was, die niet over zijn volle verstand beschikte, het niet waarschijnlijk is, dat het incident een diplomatieke breuk ten gevol ge zal hebben. DE UITVOER VAN VLIEGTUIGEN. De uitvoer van vliegtuigen en vliegtuig- onderdeelen uit de Vereenigde Staten be droeg in Augustus van dit jaar 5,1 millioen dollar. Naar China werd uitgevoerd voor een waarde van 1,-1 millioen. De totale uit voer in Augustus is een record, in verhou ding met Juli van dit jaar nam de uitvoer met 85 procent toe en in verhouding met Augustus 1936 met 125 procent. Builenlandsclte Berichten OLIERESERVOIR UIT ELKAAR GESPRONGEN. Zes Venezolaansche'zeelieden zijn gedood en zes andere ernstig gewond tengevolge van de ontploffing van een oliereservoir aan boord van het tankschip „Paraguana" op de reede van Baytown. Er was in de keukens van het schip brand ontstaan, die zich uitbreidde naar het achterschip. AUTOBUS IN EEN KANAAL GESTORT. Nabij Damanhour in Beneden-Egypte is een autobus in een kanaal gereden. Acht inzittenden verdronken, vier werden ern stig gekwetst. BRAND IN EEN FRANSCHE BANDEN FABRIEK. Vannacht is in een belangrijke banden fabriek te Clermont Ferrand, brand uitge broken. Het vuur greep snel om zich heen en vernielde de werkplaatsen. gelegen was. Ons eerste gedachte was dat ze daarna bij ons zouden komen en daarin vergisten wij ons niet. Toen we naar den Refter wilden gaan, kwam ons de con cierge melden, dat het volk den berg op kwam. Al spoedig waren we omringd door mannen met geweren en revolvers gewa pend. Naderend losten ze eenige schoten op het gebouw om ons te intimideeren. Zoo dra ze den tuin van het Seminarie binnen drongen, gingen wij hen in boerenkleeding tegemoet met hoogopgeheven handen. Daar verschenen ook eenige soldaten onder be vel van een Sergeant. Ze hadden een machinegeweer meegebracht, dat ze op stelden op een wal tegenover het gebouw. Vervolgens drongen de aanvallers het Se minarie binnen als echte furiën, na ons eerst te hebben bedreigd dat het slecht met ons zou afloopen, zoo ze in het gebouw explo sieve stoffen of brandbaar materiaal zou den vinden. Ze gingen de treden op en be traden met groote angst de kamer, daar ze bang waren dat hier of daar een mijn zou ontploffenHet is toch altijd dezelfde volks massa die ten offer valt aan dezelfde leu gens! De bewapende menigte die ons omringde, vormde voor ons een waarachtig levensge vaar. Een Priester vroeg me om de absolu tie, daar hij meende dat ons laatste uur ge slagen was, maar God beschermde ons. Een jonge man, klaarblijkelijk de aanvoerder, besteeg een hoogte vanwaar hij overzicht had over de menigte, en riep tot hij heesch er van werd: „Kamer-aden, eerbiedigt deze menschen, die zich zonder tegenstand hebben overge geven". Men deelde ons mede, dat wij eenig lin nengoed of andere benoodigdheden uit onze cellen mochten meenemen, en ik maakte gaarne gebruik van dat aanbod. Twee man nen met revolvers gewapend vergezelden me. Ik vond mijn koffer open en alle pa- HET OFFENSIEF BIJ SJANGHAI NOG NIET BEGONNEN. De Japansche troepen aan het cen trum van het front bij Sjanghai hebben zich naar het Zuidwesten gekeerd om te trachten de Chineesche troepen in Tsja- pei en Kiangwan in te sluiten. Het schijnt, dat de Chineesche troepen na een hevigen strijd ongeveer drie K.M. terug zijn gedrongen. Van Chineesche zijde wordt vernomen, dat de Chineesche troepen, na verster king te hebben ontvangen, de aanvallers tot hun oude stellingen terug hebben ge slagen. De Japansche troepen zouden hierbij zware verliezen hebben geleden. Generaal Lilien, de commandant van de 77ste divisie is afgezet, omdat hij zon der daartoe bevel te hebben ontvangen, aan het front van Lo Tien was terugge trokken. De generaal zal voor een militaire commissie moeten verschijnen, welke over zijn gedrag zal oordeelen. Het officieuse Chineesche telegraaf- agentschap Central News verneemt, dat gisteren tijdens de aanvallen op Chinee sche linies in het geheel vijf Japansche vliegtuigen zijn omlaag geschoten. Het waren boven Nanking drie en bij Kiang twee- toestellen. Het Japansche offensief, dat voor gis teren was aangekondigd, is nog niet be gonnen. PEIPING WORDT WEER PEKING. De commissie tot handhaven van den vrede, welke is ingesteld na de verove ring van de oude Chineesche hoofdstad door de Japansche troepen, heeft beslo ten met ingang van vandaag de oude naam Peking weer te gebruiken. De re geering van Nanking 'heeft in 1928 de naam Peking gewijzigd in Peiping. DE BESCHIETING DER AMBASSADE AUTO'S. Omtrent de beschieting der auto's van de Britsche ambassade, die op weg van Nanking naar Sjanghai waren, wordt nader vernomen, dat de Japansche auto riteiten wel degelijk van tevoren van den tocht op de hoogte waren gesteld. Gereisd werd met twee auto's met de Britsche vlag op het dak geschilderd en een bagagewagen. Tien minuten voor den aanval pas seerden de auto's den secretaris van de Sovjet-ambassade, wiens auto defect was geraakt, en die zijn reis in de Britsche auto's voortzette. Op het zien van zes Japansche vlieg tuigen, die de auto's achterop kwamen, steeg de Britsche assistent van den lucht- voartattaché uit om te laten zien, dat hij een vreemdeling was. Het eerste vliegtuig vloog daarop voorbij zonder te vuren, doch de andere openden het vuur. De eerste auto werd. toen door een kogel geraakt, doch de inzittenden werden niet gewond. Een auto, die rechts van den weg stilstaat, be hoeft geen andere verlichting te voeren dan aan zijn linkerzijwand een naar voren wit en naar achteren rood licht gevende lamp (gerekend van de bestuurderszitplaats af). Binnen bebouwde kommen behoeft men in het geheel geen licht op te hebben, Indien de auto binnen 30 meter van een brandende straatlantaarn staat. KATHOLIEKE KINDERBESCHERMING. Dezer dagen vond te Utrecht de eerste bijeenkomst plaats van de R. K. vereeni- gingen en liefdewerken voor kinderbe scherming uit alle deelen van het land, welke georganiseerd zijn in het Katholiek Verbond voor kinderbescherming. Reeds vele jaren zijn ernstige pogingen gedaan, om ook aan R. K. zijde tot een daadwerkelijke samenwerking te komen van allen, die bij den arbeid ten bate van het verwaarloosde en misdadige kind zijn betrokken, doch eerst thans kan worden gezegd, dat dei pogingen resultaat zullen hebben. Immers bij den aanvang der bijeenkomst kon de voorzitter van het Katholiek Ver bond ir. E. L. A. baron van Voorst tot Voorst mededeelen dat de goedkeuring van het Episcopaat op de statuten was verkregen en tot geestelijk adviseur was benoemd pastoor B. H. de Groot uit Driebergen, die tot voor kort de functie van rector aan het Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort be kleedde en dus geen onbekende is op het terrein der kinderbescherming. Voorts kon worden gewag gemaakt van het besluit der vereeniging „Roomsche zorg voor het verwaarloosde kind" en eveneens van de „Vereeniging ter behartiging van de belangen der R. K. weeshuizen en opvoe dingsinrichtingen in het bisdom Haarlem", in welke beide vereenigmgen het meeren- deel der oversten, directrices en directeuren der getichten waren georganiseerd, om hun vereeniging op te heffen en zich op te los sen in het Katholiek Verbond voor Kinder bescherming. Een definitief bestuur werd gekozen, be staande uit: mevr. I. Droog-Deckers, Haar lem, en de heeren S. Kromsigt, 's-Graven- hage, mr. dr. L. Janssens, Eindhoven, mr. J. No termans, Venlo en dr. J. Harbers, Hen gelo (O.). De heer mr. Ernest Lamers uit Voorburg, secretaris van het Verbond, gaf daarop een uitvoerige uiteenzetting van het wetsont werp tot wijziging der kinderwetten. BEVORDERING VRIJWILLIGE VACCINATIE. Entstof wordt kosteloos beschikbaar gesteld. pieren op den grond verspreid. Snel raap te ik bijeen wat ik kon, omdat ze me tot haast aanmaanden en daarbij voortdurend hun revolvers voor mijn gezicht hielden; toch was ik zoo vast overtuigd, dat ze niet zouden schieten, dat ik hen durfde vragen mij wat te helpen, want mijn manuscripten lagen overal in 't rond. De een zei tot den ander: „Dwing hem toch niet om zich zoo te haasten, dat zijn immers zijn preeken!" Ik nam een koffertje met mijn aantee- keningen mede. Ook mijn toog en mantel legde ik er bij. Mijn hoed was niet meer te redden, want dien had men met een mes bewerkt. Twee aan twee werden we allemaal bui ten gelaten en tusschen. twee rijen soldaten en bewapende burgers daalden wij af naar de stad. Slechts eenmaal had ik dezen weg per taxi gereden op den dag dat de geeste lijke oefeningen een aanvang namen; thans, vijf dagen later, werd ik langs denzelfden weg onder strenge bewaking teruggeleid als een groote boosdoener. De beschimpingen en het gehuil namen toen naarmate de menigte groeide. Halver wege waren er die ons op auto's wilden laden om er meer spoed achter te zetten, maar anderen verzetten zich daartegen en zoo moesten we te voet verder: 32 men schen in rijen van twee midden over straat en daaromheen een haag van bewapende kerels om ons eenigermate tegen de woede van het gepeupel te beschermen. Ik sleurde naast me een oude Priester mee, die onmogelijk het tempo kon volgen* dat van ons geëischt werd. Daarom duwden ze hem brutaal vooruit en ik was verplicht hem onder den arm te nemen. Dat was een zware last voor mij want in mijn andere hand droeg ik een koffer. Ik kreeg een troostwoord als belooning van een arme vrouw, die op den drempel in haar deur stond te kijken naar het voorbijtrekken van Tot nu toe moesten de geneesheeren, die entstof (pokstof) van het Rijk betrokken, daarvoor betalen 0.25 voor een hoeveel heid, benoodigd voor één inenting. Naar wij vernemen heeft de minister van Sociale Zaken thans bepaald, dat deze ent stof kostetoos beschikbaar zal worden ge steld. deze karavaan en tot een andere vrouw die naast haar gezeten was, zei: „Zie eens hoe ze elkaar helpen!" Ergens in de buurt riep er een: „Handen omhoog!" Enkelen staken ze hoog op. Ik nam de koffer in de linkerhand, die ik onder geen voorwaarde omhoog zou hebben willen ste ken. Had men het toen werkelijk van me ge- eischt, dan denk ik, dat ik nooit in de ge vangenis zou zijn aangekomen. Gelukkig riep de verstandigste der begeleidende man schappen met donderende stem: „Handen omlaag! Wat moet jelui met je vuisten, je hebt ze immers absoluut nooit gebruikt?" Ik dacht bij mezelf: „Je hebt gelijk, het is totaal overbodig!" Zoo kwamen we tegenover de gevangenis „De Capuchinos". Het gepeupel kwam er tegen op dat we zouden worden binnen geleid en eischte dat we verder zouden marcheeren. Ik weet niet of ze daarbij de bedoeling hadden ons spoedig vrij te laten. Hoe het ook zij, een onderofficier plaatste zich midden op straat en liet ons d^ gevan genis binnen. Hier herademden we, omdat we ons hier veilig waanden. In de gevangenis heerschte een ware anarchie. Daar was geen enkele beambte te bespeuren. Die waren intusschen reeds allen vermoord of gevangen genomen. Ser geanten en onderofficieren liepen in en uit om goed te laten uitkomen dat zij thans heer en meester waren, ons met opgeheven vuist. De stormtroepen hielden de geweren in den aanslag, als wil den ze ons verdedigen. Toch boezemden ze ons weinig vertrouwen in. Eenige van hen durfden ons zelfs beschimpen. Een der ge vangenen die zijn oogen toedeed als scheen hij te slapen, kreeg het bevel zijn oogen open te doen, wijl men van die comedie niet gediend was. Men sloot ons op in een kleine ruimte;

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 6