R
evanchematch Euwe-Aljechin.
MAANDAG 11 OCTOBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 13
DE DERDE PARTIJ AFGEBROKEN
Euwes kansen niet slecht?
DE DERDE DAG.
In de groote zaal van „Krasnapolsky" te
Amsterdam is gisteravond de derde partij
aangevangen van de match tusschen Euwe
en Aljechin om het wereldkampioenschap
schaken.
Wit: dr. M. Euwe. Zwart: dr. A. A. Aljechin
1. d2d4 d7d5
2. c2c4 *c7—c6
Veel tijd tot-het ontwikkelen van span
ning in verband met de variant die nu
weer zou worden toegepast, lieten de spe
lers het publiek niet, want de zetten volg
den elkaar met de gebruikelijke snelheid
op. Het is wel kenmerkend voor de om
zichtigheid in welker teeken deze match
staat, dat beide spelers het terrein blij
ven verkennen door steeds dezelfde ope
ning te kiezen, alvorens naar nieuwe wa
penen te grijpen.
3. Fgl—f3 Pg8—f6
4 Pblc3 e7e6
Moet de goe-gemeente nu uit deze afwij
king van de beide vorige partijen opma
ken, dat dr. Aljechin de variant 4
dc4:, waarmede wit beide malen de over
winning behaalde, als weerleg beschouwt?
Men is geneigd, zulks aan te nemen. Wel
ke bedoeling de voormalige wereldkam
pioen overigens met de gekozen voortzet
ting heeft, is moeilijk te beslissen. Wel is
het bekend genoeg, dat hij na zijn match
met Capablanca een expert is op het ge
bied van het orthodoxe damegambiet (5.
Lg5, Pbd7, 6. e3, Le7 enz.) en dat hij zich
ook met voorliefde op de Cambridge
springs-variant (5. Lg5, Pbd7, 6. e3, da5)
inlaat, evenals op de Meraner-variant (als
nog slaan op c4, gevolgd door b5, ab en c5>.
Mogelijk heeft de wereldkampioen dus psy
chologische redenen om den zet 5. Lg5 ge
heel achterwege te laten.
5. e2e3 Pb8—d7
6. Lfld3 Lf8b4
Een ongebruikelijke voortzetting, die het
voorloopige karakter der partij vastlegt.
Immers de looper moet vroeg of laat wor
den afgeruild (anders heeft lb4 geen zin)
en daarna moet zwart zijn heil zoeken in
verwikkelingen in het centrum. Blijkbaar
wordt de tekstzet gespeeld met de bedoe
ling het leven in de brouwerij te brengen,
dat het insluiten van Lel door 5. e3
„dreigde" te elimineeren Het oude ver
schijnsel: complicaties tot iederen prijs.
7. 0—0 0—0
8. a2a3 Lb4xc3
In dergelijke gevallen geeft Euwe er de
voorkeur aan, den looper dadelijk tot een
verklaring te dwingen. In aanmerking
kwam anders ook 8. Db3, ten einde later
met de dame op c3 terug te slaan en aldus
e6e5, den zet dien zwart voor zijn be
vrijding noodig heeft, zooveel mogelijk te
verhinderen.
9. b2xc3 Dd8c7
met duidelijke bedoelingen.
10. Pf3d2
En ook de contra-bedoelingen zijn niet
zeer verborgen: wit wenscht straks niet
op e5 te ruilen (zooals trouwens vanzelf
spreekt, daar dit zijn pionnenstelling te
zeer zou verzwakken) en haalt nu bij voor
baat zijn paard uit den vork. Intusschen is
de stelling reeds vol mogelijkheden.
1 0e6e5
11. Lel—b2
Bereidt cd5: en c3, c4 voor. Strikt noo
dig was deze voorbereiding niet: wit kon
ook dadelijk cd5: enz. spelen, doch wenscht
blijkbaar zijn d-pion niet te laten isolee-
ren (door ed4).
1 1e5e4
12. Ld3—e2 b7—b5
De „greep naar het initiatief', kenmer
kend voor de meeste partijen van deze
matches.
Het denkbeeld, op dergelijke wijze in
het centrum een oplossing af te dwingen is
weliswaar niet nieuw, doch gaat hier ge
paard met een pionoffer. Tot éénmaal ne
men is wat vrijwel gedwongen, want het
alternatief, doorschuiven, zou den dame
vleugel vastleggen en zwart op den ko
ningsvleugel dus de vrije hand laten.
13. c4xb5 c6xb5
14. a3—a4!
Ook een minder standvastig meester
dan de wereldkampioen zou zich hier wel
tweemaal hebben bedacht alvorens het Da-
naens-geschenk op b5 te aanvaarden. Na
14. Lb5:, Tb8, 15. a4, a6, 16. Ld7:, Ld7, 17.
La3, Tfc8, 18. Lc5, Pg4, enz., verkrijgt
zwart een langdurig initiatief en blijft voor
het uiterste geval gedekt door de ongelijke
kleur der loopers. Met een tekstzet be
reikt wit een weliswaar klein, maar tast
baar voordeel. Overigens moest wil wel
contra-ageeren, aangezien zwart anders zijn
druk op den damevleugel consolideert.
b5xa4
15. c3—
I
De voor de hand liggende, maar daarom
niet minder sterke pointe. Na onmiddellijk
slaan op a4 kan zwart zich door Pb6, Le6
en Tc8 een permanenten druk verschaffen.
1 5d5xc4
Aljechin schijnt principieel alle pionnen
te slaan welke hem in den weg komen.
Wel was La6 hier slecht wegens Da4, Lc4:,
Pc4:, Dc4:. Dc4: met fraai spel voor wit's
looperpaar, maar het slaan op c4 was toch
niet gedwongen, want de zet c5 voor wit,
die weliswaar een sterken vrijpion in het
leven roept, vermindert de 'waarde der bei
de loopers door de insluiting van Lb2. Doch
Aljechin wenscht geen stelling met be
perkte vooruitzichten, ondanks zijn ver
hoogde voorzichtigheid is hij nog steeds een
vrien(d van „beunruhigungspolitik" en ac
cepteert liever een klein nadeel dan een
stelling op te offeren, waarin plaats is voor
alerlei verrassingen. In aanmerking kwam
Pb8, eventueel gevolgd door Ld7 en Pc6.
„Hoe staat de partij?" hoorden wij in
onze nabijheid vragen. „Aljechin is twee
pionnen voor" luidde het korte antwoord.
16. Pd2xc4
Over dezen zet dacht Euwe langer na
dan verwacht werd. Misschien overwoog
hij. 16. Dc2 (aanval op e4) ten einde na
Te8 met de dame Pc4 te kunnen slaan,
maar dit levert na Dc4:, Pc4:, Pb6, Pb6:,
ab6:, Lb5, Ld7, geen positieve resultaten
op.
1 6Pd7b6
17. Pc4xb6 a7xb6
En niet Db6:, La3, gevolgd door Lc5 en
Da4:, met hevigen druk tegen a7.
18. Talxa4
„Hoe staat de partij?" hadden wij op
onze beurt den bovenbedioelden stoicijn
(zie slotopmerking na zet 15) willen vra
gen. En vermoedelijk zou hij hebben ge
antwoord: „Euwe heeft beide pionnen te-
rugveroverd".
18Lc8d7
19. Ta.4xa8 Tf8xa8
En na het luwen van den storm de
balans.
Wit heeft het kleine, maar waardevolle
overwicht der beide loopers behouden,
heeft een veelbelovend en onverzwakte
pionnnenformatie, terwijl zwart's b-pion
wel vrij, maar ook zwak is en ook pion
e4 onder omstandigheden bescherming zal
behoeven Summa summarum: wit heeft de
beste kansen.
20. Ddl—bl
„Euwe, de logicus", zou dr. Tartakower
zeggen. De tekstzet observeert de beide
strategische punten b6 en e4.
20. Ta8e8
Oogenblikkelijk beseft Aljechin het ge
vaar en „uberdeokt" pino e4, teneinde zich
zoo mogelijk met Pd5 tegenkansen te ver
schaffen. Doch nu komt Euwe's ruimtevoor
deel tot zijn recht.
21. Tfl—cl Dc7d6
22. Dblc2
Het spel van den wereldkampioen maakt,
evenals in de eerste partij een verbluffend
ongekunstelden indruk. Met een serie
schijnbaar doodeenvoudige zetten wordt
het eerder omschreven kleine overwicht
gerealiseerd. Wit's beste kans ligt klaar
blijkelijk in het eindspel en dus stuurt de
wereldkampioen daar met vaste hand op
aan. Natuurlijk Tc8? nu een stuk wegens
Dc8:
Vandaar:
22. h7h6
doch nu kan de ruil der dames reeds vrij
wel worden afgédwongen.
23. Dc8c7
Wanneer men bedenkt, dat de eerste
acht a tien zetten tamelijk vlot waren ge
speeld, moet worden toegegeven, dat de
schermutselingen van het middenspel veel
bedenktijd hadden gevorderd Wit had hier
n.l. 1 uur 43 min., zwart 1 uur 24 min. ver
bruikt.
231 Ddxc7
24. Tclxc7 Te8—c8
Wit dreigde Tb7 en dit faalt nu wegens
Tc2.
25. Tc7xc8-f Ld7xc8
26. f2—f3
de pointe van Wit's geheelen opzet.
26Lc8b7
27. Kgl—f2 Pf6e8
Eindelijk kan dit paard zijn post ver
laten om zijn vroegere functie zoo spoedig
mogelijk aan pion f7 over te dragen (f7,
f5).
28. Lb2—a3
Ook wit staat voor problemen. Dadelijk
Lc4 zou wegens Pd6, eventueel gevolgd
door La6, tot niets leiden. Trouwens, zul
ke vage doeleinden streeft Euwe niet na.
En passant Pd6 verhinderende stevent hij
recht op den b-pion af.
28Lb7d5
Met f5 kon zwart den b-pion behouden
(Le7, Lc6), doch daarop komen de loopers
in geweldige actie, te beginnen met Lb5.
Bijv Pc7, Ld7, g6, Ld7 en het paard
komt in de verdrukking. Na den tekstzet
is de b-pion verloren.
29. La3e7 f7—f5
30. f3xe4 f5xe4
31. Lel—d8
Eindelijk is het voordeel gesublimeerd.
Pluspion en looperpaar 'moeten nu voor
het overige zorgen. Eventueel zal boven
dien pion e4 bescherming behoeven.
31Pe8d6
32. Ld8xb6 Pd6—c4
33. Lb6c7
Onnoodig te zeggen, dat Lc4 een blun
der zou zijn, omdat er loopers van ongelijke
kleur zouden overblijven.
3 3Kg8—f7
34. h2h4
Ten einde Lf4 te spelen en aldus den ko
ning van de dekking van e3 te ontheffen.
Dadelijk Lf4 zou natuurlijk worden beant
woord met g5.
3 4g7g5
Vanzelfsprekend, doch ook na deze zet
komt wit verder.
35. Le2h5 Kf7—e7
36. Lh5g4 Ld 5b7
Zwart doet reeds verlegenheidszetten.
Inderdaad is het moeilijk te zien, hoe hij
zijn kansen zou kunnen verbeteren Immers
gh4:, Lf4 is weinig hoopvol en indien het
paard naar d6 gaat kan het wél worden af
geruild, daar er dan loopers van gelijke
kleur overblijven.
37. Lc7e5
Beslissend wegens de dreiging Lg7. bijv.
Kf7, Lh5+, Kf8, hg5:, hg5:, Lf6, of gh4:,
Lg7 en zwart's h-pion is bovendien hulp
behoevend.
d4xe5
Pc4ve5
g5xh4
Beide spelers waren intusschen min of
meer in tijdnood geraakt. Het is echter dui
delijk, dat zwart zijn h-pion en daar
mede de partij zal moeten verliezen.
39. Kf 2-^-gl
40. Kglh2
Lb7a6
Ke7—f7
Dr. Euwe gaf hier zijn zet in couvert af.
Hedenavond te zeven uur wordt de partij
in een kleinere zaal van Krasnapolsky
voortgezet. Toegangsbewijzen van Zondag
zijn geldig, voorzover ruimte beschikbaar.
Slotbeschouwing.
Amsterdam en de match om het wereld
kampioenschap schaken. Welk een glorieu
ze herinneringen roept deze combinatie op,
in het brein van iederen schakenden hoofd
stedeling Herinneringen aan de militie
zaal, aan Bellevue, aan daverende over
winningen, aan geestdriftige menschen-
massa's in de sneeuw, aan de intrede ten
slotte van het wereldkampioenschap scha
ken binnen de Nederlandsche grenzen.
Zou dr. Euwe de hem blijkbaar gunstig
gezinde traditie weten te handhaven, zij
het dan ook niet in de veelbesproken Mi
litiezaal, noch in het historische Bellevue,
doch ditmaal in het oud-Amsterdamsche
Krasnapolsky?
Nu de partij is afgebroken, moeten wij
verklaren, dat er inderdaad veel kans op
een overwinning bestaat.
Wethouder de Miranda van Publieke
Werken te Amsterdam gaf de opening een
officieel tintje door op aanwijzing van dr.
Euwe den eersten zet te doen. Alle betrok
kenen, van het publiek niet in de laatste
plaats, mogen blij zijn, dat uitvoeriger of-
ficieele ceremonies zijn afgeschaft. De partij
scheen zoowaar reeds opnieuw met dezelf
de variant als de vorige twee partijen te
zullen aanvangen, toen Aljechin op den
vierden zet afweek. Er scheen zich een
rustige variant van het geweigerd dame
gambiet te zullen ontwikkelen, doch Alje
chin streefde op zijn bekende agressieve
manier naar compiclaties, welke evenwel na
allerlei levendige wendingen, die de goed
gevulde zaal ruimschoots in spanning hiel
den, tot een voor hem nadeelig eindspel
van twee loopers tegen looper en paard
leidden.
Het secondantschap van Liket, die in
plaats van den plotseling geopereerden Fine
optrad, scheen wél een gunstigen invloed
te hebben gehad.
Euwe, die met ijzeren hand alle geva
ren had bezworen, speelde tot het eind
spel met zijn gewone accuratesse en daar
bij vol finesses Aljechin verdedigde, zoo
als steeds, iedere centimeter en slaagde er
in, den partij tot den veertigsten zet te rek
ken. Euwe heeft nog steeds consederabele
winstkansen.
Voor den raadwedstrijd inzake de voort
zetting der partij verwijzen we naar de
lste pagina.
FINE, DE SECONDANT VAN EUWE,
GEOPEREERD
De Amerikaansche grootmeester Rueben
Fine, de secondant van Dr. Euwe tijdens de
revanche-match om het wereldkampioen
schap schaken, moest Zaterdagmiddag tegen
vijf uur plotseling naar het Centraal Is
raëlitisch Ziekenhuis te Amsterdam wor
den vervoerd, waar hij onmiddellijk aan
den blirdedarm moest worderj geopereerd.
Zijn toestand is naar omstandigheden goed.
Het EuweAljechin-comité heeft nu, in
overleg met den wereldkampioen, besloten
voor iedere partij een anderen secondant
voor Dr. Euwe aan te wijzen, zoolang Fine
deze functie niet kan vervullen. Als secon
danten zullen voornamelijk leden van
EuweAljechin-comité optreden.
OOSTENRIJK—HONGARIJE 1—2.
In het Weensche stadion is gisteren de
83 ste land en wedstrijd tusschen Oosten -
•rijk en Hongarije gespeeld, welke in een
kleine, maar verdiende overwinning
voor de gasteü eindigde.
Van de 83 wedstrijden tusschen deze
beide landen wonnen de Hongaren er
36, de Oostenrijkers 26, terwijl er 21 on
beslist eindigden.
I
FRANKRIJK—ZWITSERLAND 2—1.
Na 11 jaren is het Frankrijk gisteren
in het Pare des Princes te Parijs gelukt
den voetbalwedstrijd tegen Zwitserland
te winnen. Voor 40.000 toeschouwers be
haalden de Franschen een 21 zege,
terwijl zij met de rust reeds een 10
voorsprong verkregen.
FRANKRIJK B—ZWITSERLAND B 3—2
Ook het Fransche B-elftal wist te Lau-
sanne een overwinning op het B-elftal
'van Zwitserland te bevechten. Met de
rust was de stand nog gelijk (11), doch
door beter spel deden de Franschen ook
dezen wedstrijd met 32 in hun voordeel
eindigen.
Wedstrijden westelijke
Roeibond
De Laak legt beslag op den wisselbeker
van den Bond.
Onder matige belangstelling werden gis
teren op het Galgewater te Leiden de jaar
lij ksche wedstrijden van den Westelijken
Roeibond gehouden. Deze geringe belang
stelling vond haar voornaamste oorzaak in
het feit, dat deze 1200 M. lange wedstrijd-
baan bijna geheel door huizen ingesloten
ligt, zoodat de wedstrijden bijkans niet te
volgen zijn. Bovendien was het weer on
gezellig koud de tijd voor de roeisport
in Holland is wél voorbij! zoodat het
verblijf op en langs het water verre van
aangenaam was.
Wijl echter de opzet van deze wedstrij
den is om de jongeren voor het volgend
jaar te trainen, valt het niet gemakkelijk
de wedstrijden te vervroegen. Bovendien
worden de junioren door deze wedstrijden
aangemoedigd door de beschikbaarstelling
van een tweetal bekers.
De eerste d""-van wordt toegekend aan
den winnaar van het hoogst aantal punten,
waarrh het nummer Jonge Vier het be
langrijkste is; de tweede wordt gewonnen
door den winnaar der Oude Vier.
De Laak legde beslag op den eerste, Het
Spaarne op den tweeden beker.
De uitslagen waren:
Jonge Skiff: le heat: 1 Spaarne (Die
Leythe gediskw.); 2e heat: 1 De Laak in 5
min. 24,4 sec., De Schie en de Delftsche
Sport row over.
le demi-finale: 1 De Laak, in 5 min. 16,8
sec.; 2 Het Spaarne; 2e halve beslissing: 1
Delftsche Sport in 5 min. 30 sec., 2 De Schie.
Beslissing: 1 De Laak (L. A. Folmer), in
5 min. 15,4 sec.; 2. Delftsche Sport (M. Hu-
genholtz) in 5 min. 27,8 see.
Oude Vier: le heat: 1 Spaarne in 4 min.
30 sec.; 2 De Laak; 3e heat: 1 Die Leythe
in 4 min. 50 sec.; 2 Delftsche Sport (snelste
tweede De Laak).
Beslissing: 1 Spaarne in 4 min. 41,2 sec.;
2 Die Leythe in 4 min. 42,6 sec. 3 De Laak.
Jonge Vier: le heat: 1 Spaarne in 4 min.
51,2 sec.; 2 Delftsche Sport; 2e heat: 1 De
Laak, in 4 min. 44 sec.; 2 Die Leythe in 4
min. 45,2 sec. (snelste tweede).
Beslissing: 1 De Laak in 4 min. 47,4 sec.;
2 Die Leythe (enkele decimeters); 3 Het
Spaarne.
Achtriemsgieken (invitatie): 1 Njord-Die
Leythe-combinatie, in 4 min. 10,8 sec.; 2 Het
Spaarne in 4 min. 15,4 sec.; 3 Njord.
Stijlroeien Jonge Skiff: le heat: 1 Die
Leythe; 2 De Schie; 2e heat: 1 De Laag; 2
Spaarne; 3 De Schie (beste tweede Spaar
ne).
Beslissing: 1 Spaarne 81 pnt., (mej. W. M.
van Rijswijk), 2 en 3, beide met 80 pnt.: Die
Leythe (mej. N. Roos) en De Laak (mej.
C. M. van Buuren van Heyst).
Stijlroeien Jonge Vier: le heat: 1 Die
Leythe; 2 De Laak; 3 Delftsche Sport; 2e
heat: 1 Spaarne; 2e De Schie (beste tweede).
Beslissing: 1 Die Leythe 82 pnt; 2 De
Schie 77 pnt; 3 Spaarne 73 pnt.
Stijlroeien Oude^Vier: 1 Spaarne 81 pnt;
-2 Die Leythe 80 pnt; 3 De Laak 72 pnt.
De beker van den Westelijken Roeibond
werd gewonnen door De Laak door het win
nen van de nummers Jonge Vier en Jonge
Skiff (7 pnt.) Die Leythe behaalde 3 pnt.,
Het Spaarna 2 pnt.
De Kreiken-wisselbeker, verroeid in het
nummer Oude Vier, werd gewonnen door
Het Spaarne.
Finish van het nummer achtriemsgieken tijdens de jaarlijksche wedstrijden van den Westelijken Roeibond,
welke Zondag op het .Galgenwater" te Leiden werden gehouden