ROME WEIGERT TE CONFEREEREN Het antwoord van Italië op de Britsch-Fransche uitnoodiging BUITENLAND Hevige strijd in China MAANDAG 11 OCTOBER 1937 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD - PAG. 11 Zal Frankrijk nu de Pyreneeëngrens open stellen? Het Italiaansche antwoord op de Fransch-Britsche uitnoodiging tot deelne ming aan een driemogendliedenconferentie over de terugtrekking der vrijwilligers uit Spanje, is thans gepubliceerd. Zooals verwacht werd luidt het ant woord afwijzend. Wel is Italië bereid, alle middelen te bestudeeren, welke de non interventie doeltreffend kunnen maken, maar.... de Italiaansche regeering meent, dat dit doel niet bereikt kan worden door een conferentie, waaraan de andere be trokken mogendheden en de beide partijen in Spanje niet deelnemen. Zij is van oor deel, dat de kwestie der vrijwilligers door de non-interventiecommissie te Londen be handeld moet worden. ..In geen geval zal Italië deelnemen aan een bijeenkomst, waartoe Duitschland niet eveneens is uitgenoodigd. De Italiaansche regeering vestigt er de aandacht op, dat de onderhavige kwestie niet slechts eenige staten aangaat, maar integendeel voor alle andere staten, behal ve Frankrijk, Groot-Brittannië en Italië van direct belang is. Men moet niet het feit over het hoofd zien, dat zonder de goedkeuring van Bur gos en Valencia een besluit in dit vraag stuk niet tot practische resultaten kan lei den, vooral als men zich de houding van den vertegenwoordiger van Valencia her innert, die in zijn rede te Genève onder een schoonschijnend voorwendsel elke moge lijkheid van terugtrekking der vrijwilli gers in het leger van die regeering heeft uitgesloten Aan een bespreking, zonder de andere staten, zouden dus de factoren ontbreken, welke onontbeerlijk zijn om tot een accoord te komen. De fascistische regeering is er van over tuigd, dat het volgen van procedures, zelfs voorbereidende, buiten de Londen- sche commissie en haar organen óm, on der de huidige omstandigheden niet zal leiden tot een vermindering, maar een toe neming der mogelijkheden van misver stand en verwikkelingen en het verkrij gen van een algemeen accoord zou vertra gen, in plaats van bespoedigen. Dat alge- meene accoord acht de fascistische regee ring in de hoogste mate noodzakelijk. De fascistische regeering is dus van oordeel, dat men de kwestie moet blijven behande len in de non-interventie-commissie te Londen. De fascistische regeering heeft ten slot te de eer mede te deelen, dat zij in geen geval zal deelnemen aan besprekingen, bij eenkomsten of conferenties, waarvoor de Duitsche regeering niet formeel' is uitge noodigd, of waaraan deze niet eveneens deelneemt. LONDEN TELEURGESTELD. De Italiaansche nota wordt, thans te Lon den bestudeerd, doch men acht het niet waarschijnlijk, dat vóór Woensdag of Don derdag bekend zal worden, welk gevolg er aan zal worden gegeven. Het Italiaansche antwoord veroorzaakt een aanzienlijke teleurstelling. In officieele kringen is men van mee ning, dat het volkomen onconstructief is en niets bevat, dat den ernstigen toestand in de Middellandsche Zee zou kunnen ver beteren. De volgende ten aanzien van het vraagstuk der Middellandsche Zee te ne men maatregel zal afhangen van de ge grondheid der jongste geruchten, dat op nieuw Italiaansche versterkingen naar Franco zouden zijn gezonden. OPENING DER FRANSCHE GRENS? De diplomatieke correspondent van de „Observer" schrijft, dat het openen van de Fransch-Spaansche grens, hetgeen de eer ste reactie op de Italiaansche weigering zal zijn, zal geschieden bij eenzijdig besluit der Fransche regeering. De Britsche regee ring heeft echter volgens het blad dezen maatregel goedgekeurd. In Britsche officieele kringen wordt ver klaard, dat er geen definitieve overeen komst tusschen Frankrijk en Engeland over mogelijke maatregelen bestaat. In dien echter de Fransche regeering niet van meening verandert en de Britsche regee ring het met die meening eens is, zal men het geheele stelsel van niet-inmenging la ten vallen. Men is te Londen echter van meening, dat een zoo ernstige stap als het openen van de Pyreneeën-grens niet zal worden ondernomen dan nadat elke andere kans op een compromis onder de oogen is ge zien. De Britsche politiek zal, evenals dit in het verleden steeds het geval is geweest, er op gericht zijn, alles te doen om den oorlog tot Spanje te beperken en interven tie te voorkomen OPENING DER GRENS MAAKT GEEN VERSCHIL. De „Giornale d'Italia" wijdt een lang artikel, dat door zijn directeur Virginio Gayda is onderteekend, aan de Fransche le veranties aan Spanje, die volgens het blad den laatsten tijd weder zouden zijn toege nomen. De „Giornale d'Italia" publiceert tal van gegevens over vrijwilligers en ma teriaal, die de Fransche grens gepasseerd zouden zijn. O.a. met schepen van maat schappijen, die den laatsten tijd opgericht zyn. Verder zouden in Juni 2.336 vrijwilligers nabij Derbere de grens naar het linksche Spanje gepasseerd zijn, in Juli 3.008 en in Augustus 5.890. Gayda tracht in zijn artikel aan te too- nen, dat, zelfs indien de Pyreneeën-grens zou worden opengesteld, de toestand niet zou veranderen, daar volgens de in zijn be zit zijnde gegevens de regeering te Valen cia reeds van het noodige voorzien wordt. WITTEN VALLEN AAN IN ASTURIE EN ARAGON. De nationalistische troepen blijven bij de Zuid-Asturische grens langzaam maar ze ker oprukken. In zijn communiqué van gisteren deelt het groote rechtsche hoofdkwartier omtrent de krijgsverrichtingen o.m. mede: In Austrië hebben wij onzen opmarsch voortgezet en den vijand zware verliezen toegebracht. Wij hebben talrijke heuvels bezet en dertien dorpen, o.m. Seguende Soto de Cangas en Cangas de Onis. De re- geeringstroepen hebben het laatste dorp geheel vernield en verbrand. In Leon is een colonne voorbij Collado de Aranas getrok ken. Een andere colonne bezette het berg- massief van Castellonas en wierp den vij and uit het gelijknamige dorp, waarbij hem zware verliezen werden toegebracht. Aan de andere fronten geweer- en geschut vuur Vrouwen-dienstplicht. In de Staatscourant van Franco is een decreet gepubliceerd, waarbij wordt be paald, dat alle Spaansche vrouwen tus schen 17 en 35 jaar zes maanden dienst moeten doen op de administratieve arbeids- bureaux of bij de sociale diensten. De vrouwen, die dit half jaar niet hebben doorgemaakt, zullen geen staats-, provin ciale- of gemeentebetrekkingen kunnen krijgen. Van deze verplichting zijn uitgezonderd gehuwde vrouwen, weduwen en zieken. De zes maanden kunnen achter elkaar wor den uitgediend, ofwel verdeeld over drie jaar. SPAANSCH SCHIP IN DEN GROND GEBOORD. Door twee onbekende torpedobooten bij de Algerijnsche kust. Het Spaansche s.s. „Cabo San Tomé", dat, Komende uit de Sovjet-Unie op weg was naar het republikeinsche Spanje is, naar Havas meldt, Zondagmorgen om zes uur op circa 65 kilometer van de Alge rijnsche kust, ter hoogte van Böne, aan gevallen door twee onbekende torpedoboo ten. Een uur lang werd het Spaansche vaar tuig beschoten. Ten slotte geraakte het achterschip in brand. Het schip zond noodseinen uit, doch eer hulp ter plaatse kon rijn leed het schip breuk ter hoogte van kaap Rosa, beoosten Böne gelegen. De torpedobooten verdwe nen. Om half drie in den middag duidde eenrookwolk aan, waar de boot lag te branden. Een kwartier later werd een explosie waargenomen. Het wrak is daarop gezonken. Van de bemanning konden verscheiden leden gered worden. Men raamt het aan tal slachtoffers op een doode en zes ge wonden. De geredden werden bij La Calle aan wel gebracht. Fransche watervliegtui gen hebben nog eenigen tijd den omtrek van de plek, waar de aanval geschiedde, afgezocht zonder echter een spoor te ont dekken van de aanvallers. DUITSCHLAND Godsdienst onderricht op de scholen DE PRIESTERS MOGEN HET NIET MEER GEVEN. Brief van Mrg. Von Preysdng. Gisterochtend is in alle katholieke kerken van Berlijn een herderlijk schrij ven van den bisschop voorgelezen, waar in ter kennis van de geloovigen wordt gebracht, dat het den katholieken pries ters door den staat verboden is gods dienstles te geven op de scholen. „Het nieuwe decreet van de Duitsche regeering", zoo wordt in het herderlijk schrijven gezegd, voert de leuze „de priesters uit de scholen" in de practijk door. Op deze wijze wil men voorkomen, dat het woord van onze priesters door dringt in de kinderzielen. Dit is een aan duiding dat in de komende tijden het katholicisme op de proef zal worden ge steld. Als bisschop van Berlijn heeft men mij niet op de hoogte gebracht met de redenen, waarom de geestelijken niet langer godsdienstonderricht mogen ge ven". Verder wordt in het herderlijk schrij ven geconstateerd, dat de strijd tegen den godsdienst zulke vormen heeft aan genomen, dat men zich niet moet ver wonderen, dat de geestelijkheid uit de scholen wordt gebannen, doch het gevaar, dat hieruit voortspruit is, dat de kinde ren niet langer in den geest van Christus onderwezen zullen worden. De redevoeringen en de geschriften van de mannen, die verantwoordelijk zijn voor het leven van het land toonen aan, welke denkbeelden zij hebben over de heilige schriften en hoe men het ka tholieke leven beleedigt. De veldtocht tegen de Kerk gaat bij etaRpen, opdat het doel hiervan niet te spoedig aan al len blijkt. „Wat gaat men thans doen? Gaat men het godsdienstonderricht geheel afschaf fen en de kinderen een anti-christelijke philosophie leer en?" Vervolgens herinnert de bisschop er aan, dat thans alleen de Kerk nog vrij is voor het geven van godsdienstonderricht. De bisschop spoort de ouders aan nauw keurig te letten tip het onderwijs, dat door de leekenonderwijzers aan de kin deren wordt gegeven en hij kondigt aan dat eens in de week in de kerken gods dienstonderricht zal worden gegeven aan de kinderen door de priesters, die thans niet meer in de scholen kunnen komen. GROOTHERTOG ERNST LUDWIG VAN HESSEN OVERLEDEN. Zaterdag is in zijn slot Wolfsgarden bij Darmstadt overleden groothertog Ernst Luidwig van Hessen, die in 1892 zijn va der was opgevolgd op den troon van Hessen. FRANKRIJK FRANKRIJK WIL ZIJN KOLONIëN HOUDEN. Na het congres van de Franschen in het buitenland dat te Parijs is gehouden, werd een diner aangeboden, waarbij ook president Lebrun aanzat. Tijdens het congres verklaarden kolo nialen en oud-kolonialen, zoowel burgers als militairen, dat zij niet verlangden, dat de politieke souvereiniteit van Frank rijk over eenig gebied overzee zou wor den afgestaan. Deze gebieden maken een intergreerend deel uit van het Fransche grondgebied. ENGELAND MOSLEY DOOR STEENWORP GEWOND Toen hij een rede wilde houden te Liverpool. Sir Oswald Mosley, de leider der Brit sche fascisten, is gisteren te Liverpool, juist toen hij een menigte van 8000 per sonen wilde gaan toespreken, door 5en steen zoo hevig aan het hoofd getroffen, dat hij bewusteloos ineenzakte. Hij werd naar een ziekenhuis overge bracht, waar hij een kleine operatie moest ondergaan. Zijn toestand geeft geen reden tot bezoi'gdheid. De meeting werd op een stuk bouwland gehouden, waarheen Mosley zich om ringd door zijn lijfwacht en een aantal andere medestanders begeven had. Juist was hij op een vrachtauto geklommen, om door een megafoon de menigte, die voor het grootste deel uit politieke tegen standers bestond, te gaan toespreken, toen eensklaps een hagel van steenen op de auto neerdaalde. Een der projectielen trof sir Oswald met volle kracht boven het linkeroog. Onmiddellijk schoten van alle zijden agenten te voet en te paard toe. Zij vorm den een cordon rond de auto, zoodat er ger voorkomen kon worden. Andere po litiemannen voerden met den gummistok charges op het publiek uit. Twaalf per sonen werden gearresteerd. T«- midden van een hevig tumult hiel den eenige van Mosley's medewerkers daarop een uur lang redevoeringen. Ver volgens werden de fascisten onder poli- tie-escorte naar het station terugge bracht. JOEGO-SLAVIE HET CONCORDAAT VAN DE BAAN? Het wordt niet aan den Senaat voorgelegd Minister president Stojadinowitsj heeft medegedeeld, dat de regeering er van af heeft gezien het Concordaat aan den Se naat voor te leggen. In politieke kringen is men van meening, dat de kwestie van het Concordaat thans niet meer als ac tueel moet worden beschouwd. PALESTINA OPPERVLAKKIG IS HET RUSTIG. Maar heimelijke agitatie onverminderd. Hoewel het land in dé afgeloopen week oppervlakkig rustig is geweest, blijft er in sommige Arabische kringen niettemin nog een sterke onderstroom van agitatie voortwoeden. In deze kringen verklaart men, dat de regeering van Palestina de gevoelens der Arabieren niet kan ver nietigen door een militaire onderdruk king. Zij kunnen er slechts door verste vigd worden. De regeering heeft in de afgeloopen week de tegen het terroris me gerichte maatregelen aangevuld en de openbare veiligheid verhoogd. De propagandacomité's zijn thans bijna vol komen krachteloos gemaakt. De verbete ring in de economische positie van het land blijkt reeds in het verhoogde ver trouwen, dat in handelskringen is ver wekt door het besluit der regeering om wet en orde te handhaven. DE STRIJD IN HET NOORDEN Dijk bij Tientsin doorgestoken De grootste tot dusver in Noord-China geleverde veldslag is Zaterdagmiddag be gonnen, toen de Japansche troepen langs de spoorlijn PeipingHankau een krachtig offensief ontketenden tegen de Chineesche stellingen aan den Zuidelijken oever van de rivier Hoeto, over een front van 90 mijl, dat zich tot Sjentse uitstrekt. Het offensief volgt op de onlangs verrichte verovering van Sjenting. Men gelooft, dat deze linie door twintig Chineesche divisies bezet wordt. De groote opmarsch langs den Tientsin— Poekau-spoorweg van den linkervleugel van het Japansche leger in Noord-China moest, naar het D.N.B. verneemt, gestaakt worden, daar het ten Zuiden van Tientsin achter het front gelegen gebied onder wa ter staat. Bovendien moet de positie der Ja pansche troepen, die daar reeds tot in de provincie Sjantoeng waren binnengedron gen, ongunstiger zijn geworden, daar de gouverneur-generaal Han Foe-tsjoe ver sterking van het centrale leger heeft gekre gen en, door naar het Oosten te trekken, de Japanners in de flank bedreigt. Toen de Chineesche troepen van Tientsin geleidelijk steeds meer naar het Zuiden werden teruggedreven, hebben zij, zooals bekend, de dijken van het Keizerkanaal, dat daar parallel met den Tientsin-Poekau- spoorweg loopt, doorgestoken, in de hoop, daardoor de Japansche troepen tegen te houden. Deze opzet was echter niet geslaagd en de Japansche colonnes konden door Hopei naar Sjantoeng trekken, zonder veel over last van het water te hebben. Inmiddels is het echter hevig gaan regenen, rivieren en kanalen gingen wassen, de dijken, die als gevolg van den oorlog niet meer werden onderhouden, bezweken en een gebied van 7000 vierkante K.M. kwam onder water te staan. De aandrang van het water werd zoo groot, dat de Japansche autoriteiten besloten den dijk van den spoorweg Tientsin-Poekau door te steken. Het Japansche opperbevel deelde aan het D.N.P. mede, dat het noodzakelijk was in den spoorwegdijk bij Toelioetsjen, op 40 K.M. ten Zuidwesten van Tientsin een bres te maken, hetgeen voor de legerleiding een militair offer van groote draagwijdte is. Er kan thans namelijk van den spoor weg geen gebruik meer worden gemaakt voor den étappedienst naar de ver in het Zuiden opgedrongen Japansche voorhoede. Men hoopt echter, dat thans het water door den dijk afvloeit in de richting van de zee en niet naar Tientsin. In deze stad liggen in de open lucht op laag-gelegen terreinen groote voorraden munitie en levensmidde len voor het Japansche leger opgeslagen. De Chineesche voorsteden van Tientsin staan reeds onder water en koortsachtig wordt eT gewerkt om te voorkomen, dat de voorraden door het water worden be schadigd en misschien zelfs onbruikbaar gemaakt. DE STRIJD BIJ SJANGHAI De regen, die tijdens het weekend nog viel, is opgehouden en het is mooi weer geworden, zoodat vandaag de gevechten weer begonnen zijn in alle sectoren rondom Sjanghai, hoewel nog slechts op beperkte schaal gestreden kan worden in verband met den modderigen toestand van het ter rein. De Japanneezen beweren, dat zij vor deringen hebben gemaakt op de rechter flank. Successen van beteekenis hebben z*; echter niet behaald. Brussel plaats van bijeenkomst der negen mogendheden In welingelichte kringen te Washington gelooft men steeds meer, dat Brussel uit gekozen zal worden als plaats van bijeen komst der negenmogendhedenconferentie. Er wordt de nadruk op gelegd, dat de Ver- eenigde Staten voor het oogenblik geen verder initiatief willen nemen ten aanzien van het ChineeschJapansche conflict en derhalve koel blijven ten opzichte van alle voorstellen de conferentie te Washington te doen houden. Het is waarschijnlijk, dat Norman Davis de Vereen. Staten op de Negenmogendhedenconferentie zal verte genwoordigen. Buitenlandsche Berichten EEN CYCLOON IN BRAZILIë Verscheidene personen omgekomen. Zaterdagnacht is Brazilië door een cy cloon geteisterd. Vooral in het Zuiden zijn zware verwoestingen aangericht. Alleen in het dorp Santa Maria in den staat Rio Gran de do Sul zijn door instorting van huizen 12 personen omgekomen en ruim 100 ge wond. TREINONGELUKKEN IN ARGENTINIë. Nabij het Argentijnsche station Retiro zijn twee personentreinen op elkaar ge- loopen Er vielen elf gewonden, van wie de meesten zware verwondingen hebben be komen. Nabij Formosa is een goederentrein ont spoord. Er vielen hierbij twee dooden en één gewonde. HEVIGE BRAND IN ZWITSERSCH ZIEKENHUIS. De patiënten in veiligheid gebracht Een brand heeft in het centrum van Fri- bourg (Freiburg) in Zwitserland gelegen ziekenhuis gedeeltelijk verwoest. Alle zie ken, ten getale van verscheiden honderden, werden gered. De schade bedraagt eenige honderdduizenden franken. GEEN ONTPLOFFING IN DE KRUIT FABRIEK TE KIEF. De geruchten daaromtrent tegengesproken. Men verklaart te Moskou niets te weten van een ontploffing, welke zich in de kruit fabriek te Kief zou hebben voorgedaan. Men denkt, dat de gepubliceerde berich ten daarover geheel uit den duim zijn ge zogen. BELA BARTOK ZORGT VOOR GROOTE SENSATIE. De componist Bela Bartok, de beroemd ste der hedendaagsche Hongaarsche com ponisten, heeft een brief gericht tot de Hon gaarsche radio-omroepmaatschappij, waarin hij verzoekt zijn werken te schrappen van de programma's, welke te Boedapest wor den uitgezonden en gerelayeerd worden door Duitsche en Italiaansche stations. De componist wilde zijn geste, die een hevige sensatie in muziekkringen heeft verwekt, niet nader verklaren. EEN SCHILDERIJ VAN LUCAS CRANACH GESTOLEN. Uit het museum te Leipzig. Gisterochtend heeft een onbekende een schilderij van Lucas Cranach, dat in het museum te Leipzig hing, ontvreemd. Het gestolen doek stelde een borstbeeld van Mozes voor, tusschen de steenen tafelen en met het Joodsche Volk op den achtergrond. De handelswaarde van dit schilderij, dat ongeveer 400 jaar oud zal zijn en tot de kostbaarste van het museum behoort, werd geschat op ongeveer 25.000 Mark. Alle politieautoriteiten in Duitschland en zelfs de voornaamste centra in het buiten land zijn van deze vermissing in kennis ge steld. EEN DUISTER PUNT IN EEN DUISTERE ZAAK. Hij kwam haar verdacht voor. Inbrekers, zegt men, lezen altijd met be langstelling de krant, om te zien, hoeveel hun buit waard is, en of zij hun werk goed gedaan hebben. Soms blijken zij waarde volle dingen vergeten te hebben en als zij dan erg brutaal zijn, wil het weieens ge beuren, dat de heeren korten tijd later te rugkomen om de rest ook te halen. Dezer dagen was er bij een brutale in braak in een Parijsch appartement dicht bij de Champs Elysées ook Hbt een en ander vergeten, hoewel de buit toch nog 5.000 francs beloopen had. Den volgenden mor gen nu werd er bij de bestolenen gebeld. Het dienstmeisje, dat alleen thuis was, en het nog op haar zenuwen had van alle po litie- en krantenmenschen, die den vorigen dag de deur platgeloopen hadden, deed1 open, en zag een donker heerschap in het portaal staan. Een neger, meende ze, ele gant gekleed en met een tasch onder den arm. Deduceerend en combineerend kwam het meisje snel tot de overtuiging, dat die tasch voor het overgebleven tafelzilver be stemd was, vooral toen de neger uit eigen beweging over de inbraak begon. Zonder verder op zijn verhalen te letten, mompelde ze iets van „even wachten", trok moedig de deur achter zich dicht, glipte langs den inbreker heen en holde de trap af naar de concierge. Deze sloot onmiddellijk alle deuren af, en ging met het meisje ergens opbellen naar de politie. De auto vol agenten verscheen spoedig in de nauwe, drukke straat, en, terwijl een steeds groeiende oploop het ver keer stillegde, slopen de agenten met de revolvers in de vuist de trap op. Het niets vermoedende individu stond nóg rustig voor de deur van het appartement, wat wel be wees hoe brutaal hij was. Gelukkig stond hij met zijn rug naar het trapgat en met en wel aan de hand was. Zijn tasch met een grooten sprong zat de voorste agent hem op den rug, voor hij wist wat er goed werktuigen viel kletterend op den grond. Snel werd hij op wapens gefouilleei'd, toen losgelaten, maar met de revolvers op hem gericht. Met een breeden grijns op zijn don ker gelaat draaide de man zich om. „Goeden morgen collega's", groette hij spottend en toonde zijn papieren. Het was een inspecteur van den vingerafdrukken- dienst, geboortig uit de Fransche kolonie Martinique en aldus van huis uit met een donkerbruine gelaatskleur begiftigd. Zijn papieren lieten geen twijfel aan zijn iden titeit en de agenten konden slechts excuses stamelen over een geestdriftige arrestatie, terwijl het verschrikte dienstmeisje niets beters te doen wist, dan in tranen uit te barsten, zoodat het een zeer schilderach tige groep werd. die zich even later bij het opengaan van de deur in plaats van een zwaar geboeiden misdadiger aan de wach tende menigte vertoonde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 11