DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Auto doodt twee
voetgangers
DE RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
De Japansche
luchtraids
Generaals die
verdwijnen
28ste Jaargang
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1937
No. 8835
3)e Êcid^ch^Soii^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi] vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekf 2.50 per kwartaal
Bi, onz \genten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreeru Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone Advertentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V Een rectificatie en
nog wat
In onze courant werd gisteren geschre
ven, dat Minister de Wilde zich voorstelt
het tekort op de begrooting 19?8, groot 13
millioen gulden, te dekken door een bespa
ring, verkregen uit de ingediende herbere
kening van pensioenen van burgerlijke en
militaire ambtenaren en door de verhoo
ging van enkele Nederlandsche invoerrech
ten. Dit is niet waar zooals trouwens
den lezer uit verdere mededeelingen in het
zelfde nummer onzer courant is geble
ken. Minister de Wilde beschouwt juist
de beide genoemde posten als irreëel; hij
houdt er geen rekening mede, omdat hij
van genoemde herberekening van pen
sioenen wil afstappen en nog niet weet,
hoe het met bedoelde verhooging van in
voerrechten zal gaan.
Minister de Wilde wil het tekort van 13
millioen dekken door de perspectief-bespa
ringen van minister Oud, waarvan nog
24.5 millioen is overgebleven. Met wat
meer optimisme of met wat minder groote
voorzichtigheid had hij dus ook kunnen
schrijven, dat er een overschot is van
11.5 millioen!
Over het algemeen is dan ook het oor
deel van de pers, dat Minister de Wilde
tè zuinig is, te donker kijkt. Wij schre
ven gisteren ook in dezen geest.
En het is opmerkelijk, dat een orgaan,
geestverwant aan den Minister van Finan
ciën, de (A.R.) „Rotterdammer" in ver
band met de zuinigheid van den Minister
opmerkt:
De levensnood van enkele groepen
kan zoo groot zijn, dat bij wijze van
spreken elke becijfering gestaakt
moet worden.
En in dezelfde beschouwing zegt het
artirev. orgaan nog:
Bij sommige rijksdiensten, neem b.v.
de post en de belastingen, worden er
barmelijke loonen betaald; terwijl toch
de P.T.T. vele millioenen in de schat
kist brengt. Zelfs afgezien van de stij
ging van het levenspeil is hier peri-
culum in mora. Schier in gelijke zin
geldt dit van het onderwijs en van een
aanvulling der ouderdoms ver zekering
ten aanzien waarvan dr. Colijn een te
gemoetkomende houding aannam.
Wij wachten met belangstelling af, hoe
de begrooting in de Kamer zal worden ont
vangen.
Een derde zwaar gewond
Tragisch ongeluk
te
Noordwijk
Gisteravond te ongeveer 8 uur had op
den Heerenweg even voorbij de Beeklaan
een vreeselijk ongeluk plaats, dat twee
menschenlevens eischte. De 44-jarige schil
der J. Luksenburg had zich met zijn 15-
jarig en 10-jarig zoontje met een handkar
begeven naar den heer v. O. op den Hee
renweg om een hoeveelheid aardappelen te
gaan halen. Het 10-jarig knaapje zat in de
kar met een electrisch lantaarntje in de
hand, voor het tegemoetkomende verkeer,
terwijl het andere zoontje met zijn fiets aan
de hand zijn vader de kar hielp duwen.
Plotseling werden zij door een groote
vrachtauto van een expediteur uit Wasse
naar in den rug aangereden en tegen den
grond gesmeten. Ongeveer 50 Meter verder
kwam de auto eerst tot stilstand.
De vader en de oudste zoon waren deer
lijk verminkt, de laatste was vrijwel op
slag dood, terwijl de heer L. zich nog op
richtte. De onmiddellijk aanwezige geeste
lijke diende hem direct de Laatste H. Sa
cramenten toe, terwijl aan het overleden
knaapje het H. Oliesel werd toegediend.
Tijdens het vervoer bezweek ook de
heer L.
Het jongste zoontje kreeg een zware her
senschudding en de aanwezige doktoren
v. Niekerk en Nanninga -oordeelden over
brenging naar het Acad. Ziekenhuis te Lei
den noodig, alwaar de doktoren eenige hoop
op behoud van het leven gaven.
De eigenaar van den vrachtwagen, welke
chauffeerde en diep onder den indruk was,
verklaarde, door het gebeurde zoodanig te
zijn geschrokken, dat hij niet in staat was
om onmiddellijk te remmen. Vermoedelijk
is hij door een tegenligger verblind geweest,
waardoor hij de getroffenen niet had op
gemerkt. Ook degene, die bij hem in de
cabine zat en de twee inzittenden, welke
zich in de laadbak bevonden, verklaarden
niets te hebben opgemerkt, alvorens de
aanrijding plaats vond. De snelheid waar
mede gereden werd zal, volgens opgaaf,
ongeveer 40 K.M. geweest zijn.
De politie heeft het voertuig in beslag
genomen, terwijl het stoffelijk overschot
van de beide omgekomenen naar het lij
kenhuisje alhier werd overgebracht.
Heden zou de Officier van Justitie een
onderzoek doen instellen naar de schuld
vraag in deze aanrijding, terwijl tevens
sectie op de lijken zal worden verricht.
Huisvesting van de Psychia
trie en de Neurologie.
Naar aanleiding van de gebleken nood
zakelijkheid om in de huisvesting van de
ze beide leervakken verbetering te bren
gen is een onderzoek ingesteld, dat tot
een bevredigende oplossing heeft geleid.
Voor de psychiatrie zal verbetering
plaats vinden van de gemeentelijke in
richting „Rhijngeest". Hierdoor zal het
noodig zijn met de gemeente Leiden een
nieuw contract te sluiten, waarbij aan het
Rijk ten behoeve van het psychiatrisch
onderwijs de beschikking wordt gegeven
over 20 bedden. De kosten voor verbou
wing bedragen f 6405, terwijl jaarlijks een
bedrag van 26.150 noodig zal zijn. Tot
dusverre bedroegen de kosten, voortvloei
ende uit het contract, 18.000, zoodat de
vermeerdering der jaarlijksche kosten
8150 bedraagt.
De neurologie zal komen in beschikba
re lokaliteiten van de chirurgische kliniek
op het terrein van het Academisch zie
kenhuis te Leiden. De huisvesting aldaar
moet de voorkeur verdienen, daar zij de
minst kostbare oplossing biedt. Immers
hierdoor zal de neurologische kliniek deel
gaan uitmaken van het ziekenhuisbedrijf,
waarin de polikliniek reeds is opgenomen.
Tevens wordt dan het zoo noodige voort
durend contact tusschen dit leervak en de
overige .klinische afdeelingen verkregen.
Voor de afwerking van de lokalen in het
ziekenhuis zal naar ramnig een bedrag
van 9300 noodig zijn, terwijl de exploi-
tatiekosten 27.430 per jaar zullen be
dragen.
Verbouwing complex Rapen
burg 67—71.
Door de overbrenging uit deze gebou
wen van de Oostersche instituten naar
het oud-academisch ziekenhuis kan de
reeds begonnen definitieve uitbreiding
van collegekamers en verbetering van de
ruimten voor administratie voortgezet
worden. Van de totale kosten ad 140.000
wordt voor 1938 de laatste termijn van
40.000 aangevraagd.
Rioleering Academisch Zie
kenhuis.
Ten behoeve van de aansluiting van het
academisch ziekenhuis aan de centrale
rioleering der gemeente Leiden zijn met
het bestuur van deze gemeente onder
handelingen gevoerd, die ten slotte er toe
hebben geleid, dat het rijk in de aanleg-
kosten bijdraagt tot een bedrag van
23.500 in eens en in de exploitatiekos
ten rond 2600 jaarlijks.
Wij verwijzen verder naar eenige mede
deelingen in de begrooting van Onderwijs.
De Minister zegt, dat de huisvesting
van de psychiatrie en de neurologie
„een bevredigende oplossing"
heeft gevonden.
Men gaat daaraan twijfelen, als men
zich herinnert, dat de aftredende rector-
magnificus prof. dr. J. van der Hoeve
nog j.l. Maandag bij de rectoraatsover
dracht betoogde, dat en de neurologie en
de psychiatrie moeten worden onderge
bracht in het Academisch Ziekenhuis. De
psychiatrie wordt nu blijkbaar onderge
bracht, of liever: blijft nu blijkbaar in de
Gestichten der gemeente Leiden onder
Er schijnt hier een meeningsver^hil te
bestaan tusschen de medische faculteit
eenerzijds en de curatoren en gemeentelijke
autoriteiten anderzijds. Bij den minister
schijnen de laatsten het pleit te hebben
gewonnen.
HET LUCHTBOMBARDEMENT
VAN KANTON.
Een zeer groot aantal slachtoffers.
KANTON, 23 September (A.N.P.)
Het aantal personen, dat vandaag als
slachtoffer is gevallen bij den Ja-pan-
schen luchtaanval overtreft verre het
aantal, dat te Nanking om het leven is
gekomen en zelfs dat van de bloedige
gebeurtenissen, welke zich Zaterdag te
Sjanghai hebben voorgedaan.
Uit Shameen komende vreemdelingen
deelen mee, dat het in deze wijk betrek
kelijk rustig is. Zij zwijgen evenwel over
de verschrikkingen der ontzettend bloe
dige tooneelen, welke zitih in de Chinee-
zenstad hebben afgespeeld.
In zekere kringen verwondert men zich
over den aard der Japansche doelen,
daar geen enkel regeeringsvaartuig of
een militair gebouw getroffen werd.
Deze kringen meenden gisteren, dat
de spoorweg KantonHankau het voor
naamste doel was.
Duizenden slachtoffers?
KANTON, 23 September. (A.N.P.)
De correspondent van Reuter heeft een
bezoek gebracht aan de verwoeste wij
ken van Kanton, na de Japansche lucht
aanvallen. Hij zag, dat geheele straten in
de arme buurten volkomen verwoest
waren als gevolg van de ontploffing der
vliegtuigbommen.
De correspondent heeft een groot aan
tal vrouwen gadegeslagen, die probeerden
door puin bedolven familieleden te red
den.
De correspondent schat het aantal Woo
den en gewondien otp duizenden, doch het
zal dagen, misschien weken duren, aleer
de Slachtoffers geidentificeerd «uilen zijn.
DE NEDERLANDERS TE NANKING.
Naar wij vernemen, heeft het Neder
landsche ministerie van buifenlandsche
zaken gisteren een telegram ontvangen
van den consul-generaal der Nederlan
den te Sjanghai, waarin deze mededeel
de, dat de Japansche admiraal Hasegawa
dezer dagen den buitenlandschen verte
genwoordigers te Sjanghai geadviseerd
heeft, hun landgenooten te Nanking aan
te raden, deze stad vóór 21 September
om 12 uur te verlaten wegens gevaar
voor leven en eigendom, aangezien Japan
Nanking beschouwt als hoofdbasis van
de Chineesche militaire macht.
Vanwege het Nederlandsche consulaat-
generaal te Sjanghai werd den Nederlan
ders te Nanking (hoogstens een vijftal)
getelegrafeerd zich in verbinding te stel
len met de Italiaansche ambassade, wel
ke zich bereid had verklaard de Neder
landers, indien plaats beschikbaar, aan
boord te nemen van een op veilige lig
plaats te Nanking aanwezig Italiaansch
schip. Nadere berichten zijn bij de Ne
derlandsche regeering nog niet ontvan
gen.
HET JAPANSCHE OFFENSIEF.
TOKIO, 23 Sept. (A.N.P.) Het Ja
pansche offensief ten Zuiden van Peiping
en Tientsin is thans tot dicht voor de
Chineesche verdedigingslinies bij Pao-
tingfoe en Tsjangsjau doorgedrongen. Het
hoofdkwartier van het Japansche leger
in het Noorden maakt melding van he
vige gevechten om Paotingfoe en Tsjan-
sjau. De Japansche troepen trachten den
Chineeschen tegenstand bij Paotingfoe
door een omtrekkende beweging naar het
Westen te breken en Tsjansjau aan de
spoorlijn TientsinPoekau in een storm
aanval tè nemen. Hierbij maken de Ja-
panneezen veelvuldig gebruik van het
Juchtwapen, beneinde de verbindingen
der Chineesche troepen met de achter
hoede te -breken en hun stellingen te
bombardeeren.
De houding van den gouverneur
van Sjantoeng.
TOKIO, 23 Sept. (A.N.P.) In poli
tieke kringen alhier slaat men met toe
nemende oplettendheid de houding gade
van den gouverneur der Chineesche pro
vincie Sjantoeng, Han Foe Sjoe, en van
het 60.000 man sterke Sjantoeng-leger.
Han Foe Sjoe heeft tot dusver verme
den een standpunt ten aanzien van het
Chineesoh-Japansche conflict in te ne
men. Eveneens hebben de Japanneezen
er voor gezorgd, de provincie Sjantoeng
tijdens de militaire operaties te ontzien.
Door het oprukken van het Japansche le
ger tot de spoorlijn Tientsin-Poekau wor
den de militaire operaties echter ver
schoven tot vlak bij de grens der pro
vincie Sjantoeng. In politieke kringen
neemt men aan, dat Han Foe Sjoe bin
nenkort vóór of tegen Japan moet be
slissen. Het verloop van het Japansch-
Ohineesche conflict zou hierdoor sterk
beinvloed worden.
GENERAAL MILLER ZOEK
Een tweede affaire-Koetjepof?
PARIJS, 23 Sept. (A.N.P.). De vrien
den van generaal Miller, den opvolger
van generaal Koetjepof als president van
de vereeniging van Russische oud-strij-
óers, die woonachtig was irf Rue Jean
Baptiste Clement 3 bis te Boulogne, heb
ben het Commissariaat van politie aan de
Porte Dauphiné medegedeeld, dat gene
raal Miller sinds gistermiddag uit zijn wo
ning is verdwenen.
De president van de Russische oud-
strijdersorganisatie hield kantoor in Rue
du Colisée. Zijn verdwijning brengt de
geheimzinnige verdwijning in herinnering
van een zijner landgenooten, generaal
Koetjepof, in Januari 1931.
PARIJS, 23 Sept. (A.N.P.) „Paris Mi
di" meldt: Ten huize van generaal Miller
heeft men ons de volgende verklaring wil
len verstrekken:
De generaal heeft zich gisterochtend
r.aar zijn kantoor begeven, vanwaar hij om
half één 's middags vertrok. Hij had me
degedeeld voornemens te zijn, er 's mid
dags terug te komen, en daarbij nog ge
zegd, dat hij eenige boodschappen te doen
had. Sindsdien heeft men hem niet terug
gezien en de generaal is ook niet versche
nen in een bijeenkomst, welke hij gister
avond zou bijwonen. Dat is alles, wat voor
het oogenblik kan worden gezegd".
Had hij het voorgevoel van een
hinderlaag?
PARIPS, 23 Cept. (A.N.P.) Generaal
Miller heeft een brief achtergelaten, waar
in hij mededeelde een afspraak te hebben
met generaal Skobline, die hem in ver
binding zou brengen met een Duitschen
officier, den militairen attaché bij een der
grenslanden.
De generaal verklaarde, dat hij dezen
brief achter liet, omdat hij voor een hin
derlaag vreesde.
Skobline, die gisteravond ondervraagd
werd, heeft verklaard, dat hij niet wist,
wat dat wilde zeggen.
Havas verneemt thans, dat generaal
Skobline op zijn beurt verdwenen is.
DE ZUID-AFRIKA-VLUCHT VAN
Ir. DE KOK.
Ir. de Kok en zijn metgezel de heer
Schmidt-Crans landden met de P.H.-K.O.K.
gisteravond op het vliegveld te Broken Hill
(Rhodesia).
Alles is wel. De tocht werd heden voort
gezet.
Dit nummer beslaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De stad Nanking gisteren driemaal door
Japansche vliegtuigen gebombardeerd. Een
krachtig protest van Amerika. (2e blad).
Het luchtbombardement van Kanton. (1ste
blad).
De mislukte duikbootroof te Brest heeft
een naspel. (2e blad).
Moeilijkheden in het Belgische kabinet.
(2e blad).
Mussolini's a,s. reis naar Duitschland.
(2e blad.
Geheimzinnige verdwijning van een
Russische generaal uit Parijs. (Ie blad).
Binnenland
Nadere bijzonderheden uit de Staatsb*-
grooting. v2de en 1ste b lad).
Pers-stemmen over de Millioenen-nota.
(2de blad).
Omgeving
Twee dooden bij een verkeersongeval te
Noordwijk. (1ste blad).
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De Chineesche hoofdstad Nanking is
gisteren driemaal door Japansche vlieg
tuigen gebombardeerd, welke luchtraids
natuurlijk groote schade hebben aange
richt. De regeering der Vereenigde Sta
ten had reeds te Tokio geprotesteerd te
gen het aangekondigde voornemen der Ja
panners om Nanking te bombardeeren, en
heeft, nu het bombardement ook werke
lijk is uitgevoerd, haar protest nog eens
in krachtiger termen herhaald.
De Amerikaansche regeering is van
meening, dat elk algemeen bombardement
boven uitgestrekt gebied, waar een groo
te bevolking zich met vreedzamen arbeid
bezig houdt, niet te rechtvaardigen en in
strijd met de beginselen van recht en
menschelijkheid is. Bovendien, aldus de
nota, was het respijt, dat in dit geval voor
de ontruiming was toegestaan, te kort en,
gezien de groote uitgestrektheid van het
terrein, dat door de Japanners gebombar
deerd is, bestaat er geen zekerheid, dat
de Amerikaansche burgers en de non-com
battanten zelfs op de plaatsen, waarheen
zij zich zouden kunnen terugtrekken, vei
lig zouden zijn.
Ook de Fransche regeering heeft tegen
het bombardement, geprotesteerd en wel
licht zou een protest van Nederland ook
op z'n plaats zijn want een der wijken,
die het meest geleden hebben, is de ge
zantschapswij k, waar zich de gezant
schapsgebouwen van Nederland en Fin
land bevinden en vreemdelingen van vrij
wel alle nationaliteiten wonen.
De Japanners schijnen geen enkele
consideratie te houden met de belangen
noch van buitenlanders noch van de Chi
neesche non-combattanten.
In Duitschland is alles druk in de weer
om de ontvangst van Mussolini zoo fees
telijk mogelijk te maken. München is be
zig zich in feestgewaad te steken en
overal krioelt het van detectives. In ge
heel Duitschland wordt op hoog bevel ge
vlagd en de 25ste Sept. zal voor Mün
chen en de 28ste voor Berlijn een natio
nale feestdag zijn.
