DE TROONREDE.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Sp oorwegongeluk
in Frankrijk
28ste Jaargang
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1937
No. 8833
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi) vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week i 2.50 per kwartaal
Bi, onz Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllüstreeru Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentlén 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Wat domineert.
De positieve erkenning van Gods
opperheerschappij in het Staats
bestuur, vóór alles, en een op Godsver
trouwen gebaseerd optimisme dat is
de domineerende toon in de Troonrede.
Er wordt niet alléén verklaard, dat het
regeeringsbeleid in het algemeen het ken
merk zal dragen van een doelbewust stre
ven naar beveiliging en versteviging van
de positief Christelijke grondslagen onzer
samenleving, maar er wordt ook na
tuurlijk in groote lijnen aangegeven, op
welke terreinen de regeering naar het zich
gestelde doel zal streven. Met groote be
langstelling wacht het Nederlanclsche volk
af de nadere uitwerking van de hier in
de Troonrede genoemde voornemens; hóe
zal zich openbaren de „werkdadige zorg
voor een gezonde ontplooiing van het hu
welijks- en gezinsleven", hóe zal de „be
scherming van de publieke* eerbaair
geschieden?
Wie in waarheid Christelijk regeeren
wil, moet werkdadig en krachtdadig stre
ven naar toepassing van wat rechtvaardig
heid en liefde eisohen, m.a.w. een goed s o-
c i a a 1 beleid is een elementaire eisch voor
een Christelijk bestuur.
Dat de regeering verklaart „het tempe
ren van de gevolgen der werkloosheid"
„als een harer voornaamste plichten" te be
schouwen, is een vanzelf-sprekend uit
vloeisel van haar positief voornemen, om
„vóór alles Gods wet tot opperste richt
snoer" te nemen. Wij hopen en wij vertrou
wen, dat de regeering middelen en een weg
zal weten te vinden, om de tempering van
de gevolgen der werkloosheid te berei
ken door in de zoo talrijke gevallen, waar
in de „steun" ontegenzeggelijk te laag is,
deze op eenigerlei wijze te verhoogen of
practisch te verbeteren! Dat de Troonrede
wat de „steun" betreft geen enkele con
crete aanwijzing bevat zal velen teleur
stellen, maar is nog geen voldoende reden,
om het vertrouwen aan de regeering on
der dit opzicht te onthouden.
De sociale paragraaf van de Troonrede
is gelukkig! niet overladen, maar ge
tuigt van een frissche energie, die, naar wij
vertrouwen, zal tot uitdrukking komen in
daden, welke bevrediging zullen schenken,
waar nu ontevredenheid heerscht. Wij den
ken hier speciaal aan de paragraaf, de land
bouw betreffende: „Verschillende wettelij
ke maatregelen tot verhooging van het
peil van den landbouw zullen worden voor
gesteld". En bijzondere ingenomenheid zal
ook in vele kringen trekken de toezegging,
dat in voorbereiding zijn wettelijke rege
lingen tot beperking van den arbeid der
gehuwde vrouw en tot het rekening hou
den met gezinslasten bij het arbeidsinko
men. Ook echter voor degenen, die prin-
cipieele voorstanders zijn van maatrege
len, als de hier bedoelde, zal veel afhangen
van het hoe dezer maatregelen. Wij
zijn echter niet bevreesd, dat hier door
den wetgever niet met bestaande moeilijk
heden in de practijk rekening zou worden
gehouden.
Teleurstellend is de onderwijs-paragraaf!
Die is héél erg mager en wat door velen
verwacht werd: verlaging van het leer
lingen-aantal per klas wordt voorloopig
niet in het vooruitzicht gesteld.
Voor de onderwijs-paragraaf zouden wij
een uitzondering willen maken, als wij con-
stateeren een frisch geluid in deze
Troonrede.
De lezer verwijzen wij verder naar het
Staatstuk zelf waarin, naast de hierboven
gememoreerde, ook nog andere belangrij
ke mededeelingen worden gedaan. Helaas
allerdroevigste noodzaak, naar 't
schijnt o.m. een mededeeling betreffende
„belangrijke voorstellen" tot versterking
onzer weermacht.
Wij willen nog bijzonder de aandacht
vestigen op de even ware als fiere ver-
Leden der Staten-Generaal,
Mij wederom in uw midden bevindend gevoel Ik allereerst behoefte
uiting te geven aan Mijne gevoelens van dankbaarheid voor de tot dusver
voortschrijdende verbetering in het economische leven hier te lande. Deze
verbetering in belangrijke deelen van het bedrijfsleven verlevendigt de
hoop, dat de nog steeds omvangrijke werkloosheid geleidelijk verder zal
kunnen worden ingeperkt.
Alle maatregelen, die der Regeering doelmatig voorkomen om het pro
ces van herstel uit de langdurige depressie te bevorderen, zullen harer
zijds worden genomen of aan Uwe goedkeuring onderworpen.
De ontwikkeling van den economischen toestand in Nederlandsch-Indië
geeft reden tot voldoening; in het gunstig verloop van de opbrengst der
landsmiddelen weerspiegelt zich de allerwegen ingetreden opleving in
landbouw, handel, nijverheid en scheepvaart, waartoe mede bijdroegen
de over het algemeen bevredigende oogsten van de voedselgewassen der
inheemsche bevolking.
Het stemt Mij tot verheugenis, dat als gevolg daarvan thans weder een
stijging valt waar te nemen van het welvaartspeil der bevolking van Ne
derlandsch-Indië en dat een begin kon worden gemaakt met de verlaging
van de op haar rustende lasten. De ruimer vloeiende middelen geven ge
legenheid in meerdere mate dan de laatste jaren het geval kon zijn, gel
den beschikbaar te stellen voor de bevordering van de geestelijke en
stoffelijke belangen der bevolking.
Door toepassing van daartoe geëigende middelen zal ernstig worden
gestreefd naar verbreeding en versterking van de economische basis, ten
einde die voor de toekomst beter bestand te doen zijn tegen schokken,
als welke in de laatste jaren werden ondervonden.
Hoewel in Suriname een lichte verbetering, zoowel bij den in- en uit
voer als bij de voornaamste cultures viel op te merken, bleef de econo
mische en financieele toestand van dat geweest nog weinig bevredigend,
in tegenstelling met dien van Curagao, aan welk gebiedsdeel de wereld
crisis schier ongemerkt is voorbij gegaan.
Te midden van de geestelijke verwarring in de wereld, waaraan ook
ons volk niet geheel ontkomt, is steeds dringender de eisch, dat in wet
geving en bestuur vóór alles Gods Wet tot opperste richtsnoer worde ge
nomen. In zijn algemeen karakter zal het regeeringsbeleid het kenmerk
dragen van een doelbewust streven naar beveiliging en versteviging van
de positief Christelijke grondslagen onzer samenleving. Aldus zal een be
leid kunnen worden gevoerd, dat met vermijding van toespitsing van
tegenstellingen ook door zijn innerlijke redelijkheid instemming
vordert.
Het karakter van dit beleid zal tot uiting komen met name in werkda
dige zorg voor een gezonde ontplooiing van het huwelijks- en gezinsleven,
bescherming van de publieke eerbaarheid, onthouding door de overheid
van aanmoediging van alles wat tot ontheiliging van den wekelijkschen
rustdag aanleiding geeft, en krachtige handhaving van het gezag. Eerbie
diging van de vrijheid van godsdienst en van geweten, en handhaving van
den rechtmatigen volksinvloed op het landsbestuur blijven hechte pijlers
van ons volksbestaan.
De regeering overweegt een nadere regeling van het vereenigingsrecht,
ter bevordering van een meer werkdadig repressief toezicht, naar de
reeds thans in de wet neergelegde normen van openbare orde en goede
zeden.
Hoewel de internationale omstandigheden veelszins aanleiding geven
tot bezorgdheid, bleef het vriendschappelijk karakter, hetwelk onze ver
houding tot andere mogendheden pleegt te dragen, ongerept bewaard.
Niettemin zal, gelet op de spanningen in de verhouding tusschen de vol
ken en het daarmee saamhangende gevaar van internationale verwikke
lingen, zoowel hier te lande als in Indië, moeten worden voortgegaan met
de versterking van onze weermacht. Belangrijke voorstellen daartoe zul
len onverwijld aanhangig worden gemaakt.
De regeering zal zich beijveren de samenwerking in onderneming en
bedrijf ten bate van de geheele volkshuishouding te bevorderen.
Met handhaving van krachtige medewerking aan de bevordering van
op wederkeerigheid gegrond internationaal ruilverkeer, is noodig verster
king van onze handelspolitieke weerbaarheid, ter beveiliging van den
buitenlandschen en binnenlandschen afzet van onze producten, met in
achtneming van nauwe samenwerking tusschen Nederland en de deelen
van het koninkrijk buiten Europa.
De landbouwcrisismaatregelen zullen, met handhaving van den voor den
landbouw nog noodzakelijken prijssteun, zooveel mogelijk beëindigd wor
den. Daarnaast zal bevorderd worden, dat nuttige regelingen door de be-
drijfsgenooten zelf zullen worden overgenomen en voortgezet of opge
bouwd.
Verschillende wettelijke maatregelen tot verhooging van het peil van
den landbouw zullen worden voorgesteld.
In voorbereiding zijn wettelijke regelingen tot beperking van den ar
beid der gehuwde vrouw en tot het rekening houden met gezinslasten bij
het arbeidsinkomen.
Ten aanzien van de landarbeiders zal de practische uitvoerbaarheid van
een wettelijke regeling van den arbeidstijd, voor zoover misstanden niet
door onderling overleg van de georganiseerde belanghebbenden uit den
weg worden geruimd, worden onderzocht.
Het temperen van de gevolgen der werkloosheid voor hen, die daarvan
slachtoffer blijven, beschouwt de regeering als een harer voornaamste
plichten. Wettelijke regelingen betreffende werkloosheidsverzekering en
steunverleening zullen worden voorbereid. Voortgegaan zal worden met
de uitvoering van openbare werken als middel tot werkverruiming, met
de werkverschaffing en met het cultureele werk voor de werkloozen.
Ondanks de ingetreden verbetering in den economischen toestand en
de daarmede samenhangende stijging van de opbrengst der middelen,
blijven, na de diepe depressie der laatste jaren, de openbare financiën
nog in bijzondere mate zorg vereischen. Buiten hetgeen op economisch-
sociaal terrein en op het gebied der defensie onvermijdelijk is tot behoud
en versterking van de Nederlandsche volkskracht, zullen vele op zichzelf
gewenschte of nuttige maatregelen, waaronder die op het gebied van het
onderwijs, dan ook eerst ter hand genomen kunnen worden, wanneer de
inwendige positie van het budget voldoende zal zijn versterkt. De verhoo
ging der defensie-uitgaven zal enkele bijzondere financieele voorzienin
gen noodig maken.
Naast de reeds genoemde voorzieningen stelt de regeering zich voor
een regeling tot coördinatie van het goederenverkeer te land en te wa
ter tot stand te brengen, terwijl een herziening van de woningwet in voor
bereiding is en een wettelijke regeling van de opleiding der onderwijzers
zal worden aanhangig gemaakt.
De toewijding, waarmee Leger en Vloot, zoomede de ambtenaren in
burgerlijken dienst in het geheele Koninkrijk, hun taak vervullen, stemt
Mij tot erkentelijkheid.
In het komende zittingjaar zal weer veel arbeid en toewijding in har
telijke samenwerking van Regeering en Staten-Generaal worden gevraagd.
Met de innige bede, dat ons allen door den Almachtigen God de kracht
en de wijsheid geschonken worden, die Hij alleen geven kan, verklaar Ik
de gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
klaring van de Regeering, dat, als in wet
geving en bestuur vóór alles Gods Wet tot
opperste richtsnoer wordt genomen, „een
beleid zal kunnen worden gevoerd, dat
met vermijding van toespitsing van tegen
stellingen ook door zijn innerlijke rede-
delijkheid instemming vordert".
Geve God, dat zulk een beleid gevoerd
zal worden!
AUTO NABIJ DIEMERBRUG
TE WATER GEREDEN
De bestuurder verdronken.
Hedenmorgen is aan de grens van
Amsterdam nabij Diemerbrug een
ernstig ongeluk geschied, waarbij een
Amsterdamsch koopman, die met zijn
auto te water geraakte, is verdronken.
Het slachtoffer naderde te ongeveer tien
uur met zijn auto, een vierdeurs Ford-
Sedan, de Hartveldsche brug, komende van
de Weesperzijde en rijdende in de richting
van Diemen. Even voor de Hartveldsche
brug is de auto op onverklaarbare wijze,
vermoedelijk dooi een defect van de stuur
inrichting, wat echter nog niet kon worden
vastgesteld, naar rechts uitgeweken en te
recht gekomen in het water van de langs
den weg loopende Keulsche Vaart. De auto
schoof ongeveer vier meter van den kant
het water in, dat op dezen afstand van de
wal reeds zoo diep is, dat de wagen geheel
onder water verdween.
Het publiek schoot onmiddellijk toe en
tegelijkertijd werd de Amsterdamsche
brandweer gewaarschuwd, die spoedig met
een kraanwagen ter plaatse was. Inmiddels
had zich een bewoner van Diemen te water
begeven om te trachten de inzittenden te
bevrijden. Hij slaagde daarin echter niet
eerder dan nadat de brandweer was gearri
veerd en zich ook eenige brandweerlieden
te water hadden begeven. Toen kon men een
der deuren openen en den bestuurder van
achter het stuur weghalen. Hij bleek bij na
der onderzoek de eenige inzittende te zijn.
Het was een Amsterdamsch koopman, de
ongeveer 50-jarige heer M. A. Sajet, wo
nende in de Frans van Mierisstraat. Het
stoffelijk overschot is door den geneeskun
digen dienst naar het Nederlandsch Is-
raëlistisch ziekenhuis overgebracht.
De auto is later door de brandweer op het
droge gebracht en voor nader onderzoek
door de politie in beslag genomen.
Acht dooden, vl|ftlg
gewonden
Op de lijn BordeauxAngoulême heeft
zich een spoorwegongeluk voorgedaan vlak
bij Vara, op 15 K.M. van het station van
Angoulême. Twee sneltreinen kwamen met
elkander in botsing. Beide treinen waren
op weg naar Parijs.
De eerste kwam om 10 uur 07 's avonds
uit Bordeaux te Angoulême aan en vertrok
zes minuten later vandaar. De tweede ver
trok om 10 uur 26 van Angoulême. Door on
bekende oorzaak is deze laatste trein tegen
den eerste opgereden. Vijf wagens liepen
dientengevolge'uit de rails.
Militairen uit Angoulême zijn op de
plaats van het ongeluk aangekomen.
Tegen vier uur vanochtend waren acht
dooden en vijftig gewonden te betreuren.
Men vreest, dat het aantal dooden nog
grooter zal zijn. De lijken der slachtoffers
zijn nog niet geïdentificeerd. Wel staat
vast, dat drie der om het leven gekomen
passagiers tot dezelfde familie behoorden.
Van de vijftien ernstig gewonden verkee-
ren eenige in levensgevaar.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De buitenlandsche oorlogsschepen weige-
geren Nanking te verlaten. (2de blad).
Gevecht in de universiteitswijk te Ma
drid) (2de blad).
Nederland candidaat voor een zetel in
den Volkenbondsraad. (2de blad).
Binnenland
De opening der Staten-Generaal (1ste
blad).
Tot voorzitter van de R.K. Tweede-
Kamer-fractie is gekozen oud-minister J.
R. H. van Schaik. (2e bl.).
Ds. Van Duyl en mr. Pont hebben zich
teruggetroken uit de N.S.B. (2e bl.).
België verlaagt het invoerecht op boter.
(2e blad).
De Blauwe Tram kraakt te Den Haag,
een auto, waardoor de chauffeur werd ge
dood; een voorbijgangster stierf van
schrik. (3e blad).
Sport en Wedstrijden
V.V.V., de kwestie-Bakhuys en de ka
tholieke Voetbalbonden. (?c
