Succesvol offensief
der Japanners
Tegen de
zee-schuimerii
BUITENLAND
LUCHTVAART
Letteren en Kunst
Dc Rijksweg
Den Haag-Utrecht
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1937
pE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
DE STRIJD IN NOORD-CHINA
Gestage opmarsch der Japanners
Een geheele Japansche divisie rukt langs
het groote kanaal van Toekwantoeng naar
bet Zuiden op om de troepen, die de Chi-
neesche stellingen te Tsjangtsjau aanval
len, te versterken. Japansche detachemen
ten bezetten alle dorpen aan beide bevers
van het kanaal, terwijl ook het omliggen
de gebied wordt gezuiverd. Japansche mi
litairen zeggen, dat de Chineezen de ge
woonte hebben, hun uniform weg te
•w^rrpen en zich over de dorpen te ver
spreiden. Zij worden dan als franc-tireurs
behandeld, hetgeen verklaart, dat er geen
Chineesche krijgsgevangenen zijn.
De Japanneef en verklaren sinds den
aanvang van hun offensief van gisteren in
Noord-China vijftien K.M. te zijn opge
rukt op het diepste punt en acht K.M. el
ders over een front van 125 K.M., dat zich
uitstrekt van de bergen ten Westen van de
spoorlijn PeipingHankau, tot een punt
cp 50 K.M. ten Westen van Tientsin. De
Japanneezen kwamen eerst tot staan aan
den oever van de rivier Tsjoeman, op een
twintigtal K.M. van de spoorlijn, die een
Chineesch steunpunt vormt. De Chinee
zen, zoo voegt men hieraan toe, bevinden
zich in gevaar te worden omsingeld tenge
volge van verscheidene Japansche. opmar-
schen op ver van elkaar liggende punten.
In de nabijheid van Koean hebben de
Chineezen de Japansche linies doorbroken.
Na een feilen strijd, die den geheelen dag
duurde werden zij tenslotte weer terugge
slagen.
De Japansche troepen in Hopei, hebben
vanmorgen de Chineesche linies aangeval
len, die zich tusschen de spoorlijnen Pei
pingHankau en Tientsin bevinden.
Aan het front van Sjanghai heerscht
betrekkelijke rust
Gister was het aan alle fronten van
Sjanghai betrekkelijk rustig. Naar verluidt
worden de Japansche troepen gereorgani
seerd voor een aapval op de nieuwe Chi
neesche verdedigingslinies. De ontscheping
van nieuwe Japansche troepen aan de
Jangtse tusschen Ljoeho en Lotien wijst
op het voornemen der Japanneezen den
rechtervleugel te versterken. In den afge-
loopen nacht is verbitterd gestreden inden
sector van Lotien, waar de Japanneezen
het front eenige honderden meters voor
uit konden schuiven.
Pas op de concessies!
De commandaten van de Britsche, Ame-
rikaansche, Fransche, Italiaansche en N e-
derlandsche vloten te Sjanghai heb
ben gistermiddag een gemeenschappelijke
nota aan de Chineesche en Japansche
autoriteiten gezonden met het verzoek,
hun vliegtuigen niet toe te staan over de
Fransche en internationale concessies te
vliegen en tevens te verhinderen, dat gra
naten uit het luchtafweergeschut in de ne
derzettingen terecht komen.
Britsch schip door rechtsohen treiler
beschoten.
Bij den terugkeer van het Britsche pa
trouillevaartuig „Fanes" wordt vernomen
dat een rechtsche treiler Maandag nabij
Gijon het vuur geopend heeft op het Brit
sche s.s. „Hillfern", dat 1535 ton meet.
Het schip werd even later met mitrail-
leurvuur bestookt door 'n rechtsch vlieg
tuig. De „Hillfern" is niet getroffen.
Valencia gebombardeerd.
Vijf uit Palma afkomstige vliegtuigen
der nationalisten hebben de haven van
Valencia gebombardeerd. Zij lieten tien
bommen vallen, die schade hebben aan
gericht en ook slachtoffers maakten, doch
men weet nog niet hoeveel. De aanval
duurde van 8 uur des avonds tot half elf.
De luchtafweerbatterijen hebben een le
vendig vuur op de vliegtuigen geopend.
Drie toestellen waren gedurende eenigen
tijd gevangen in de lichtbundels der zoek
lichten. Zij waren zeer goed te zien. De
i hemel was trouwens wolkenloos en de
maan scheen helder.
ANARCHISTISCHE ONLUSTEN
IN ASTURIë?
De „Voz de Espana" verneemt uit San
tander, dat de anarchisten in Asturië
verschillende gemeentebesturen hebben
afgezet en talrijke gemeentelijke functio-
1 narissen gefusilleerd hebben. De republi-
keinsche besturen werden door anarchis
tische commissies vervangen.
ITALIë'S AANDEEL.
Conferentie te Genève voortgezet.
De Middellandsche Zee-conferentie is
te Genève voortgezet. De commissie van
vlootdeskundigen heeft onder voorzitter
schap van den Franschen admiraal Go-
defroy op 13 en 15 September de laatste
hand gelegd aan een tweetal aanvullende
overeenkomsten, die in beginsel reeds
Maandag waren aangenomen. Het betreft
hier de scheepvaartwegen, die den koop
vaardijschepen kunnen worden aanbevo
len om de zónes, waarop de verschillen
de mogendheden toezicht zullen uitoefe
nen.
In de onmiddellijke omgeving van
Eden verklaart men gisteravond:
„Er kan geen sprake van zijn het ac-
coord van Nyon wederom in bespreking
te brengen. Onze eenige zorg is de toe
passing er van te versterken".
Het doel blijft de deelneming van Italië
te verkrijgen. Men is echter van meening,
dat alleen een krachtige vastbeslotenr
heid van Frankrijk en Engeland, die een
categorisch mandaat hebben van de deel
nemende mogendheden, Rome er toe kan
brengen zijn legitiem deel te aanvaarden
van de verantwoordelijkheden bij de on
derdrukking der zeeschuimerij.
Voorts wijst men er op, dat een uit
breiding van de zones, die voor deelne
ming van Italië gereserveerd zijn, zou
kunnen geschieden door raadplegingen
langs diplomatieken weg, terwijl een ab
solute pariteit van Rome het noodig zou
maken, dat de conferentie opnieuw bij
een zou komen. In beide gevallen echter
zou eerst tusschen de mogendheden, die
het accoord van Nyon onderteekend heb
ben, overleg moeten zijn gepleegd en
overeenstemming zijn verkregen.
Ook vliegtuigen helpen mee.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat een eskader verkennings
vliegtuigen vandaag vertrekt van de ba
sis Felixstown naar Malta om deel te ne
men aan het controleplan voor de Mid-
dellandsche Zee. Een tweede eskader, dat
thans gestafionneerd is te Pembroke
Dock, zal later eveneens naar Malta gaan.
Beide eenheden zijn voorzien van korte
Singapore-vliegbooten.
omdat te veel vreemdelingen zich onder de
bestaande regeling aan ernstig toezicht kun
nen onttrekken.
De regeering wil aan fatsoenlijke vreem
delingen waarborgen geven en zal streng
optreden tegenover hen, die van onze gast
vrijheid misbruik maken. Er is een com
missie ingesteld, die zoo spoedig mogelijk
een wetsontwerp zal uitwerken.
Een Italiaan gearresteerd.
Uit Toulouse meldt Havas, dat in het de
partement Ariège een Italiaansche anar
chist, Tamburini geheeten, in arrest is ge
steld. Hij was uit Toulouse verdwenen, toen
hij vernam, dat een onderzoek in anarchis
tische kringen zou worden ingesteld in ver
band met den aanslag te Parijs.
DENEMARKEN
TOESTAND VAN KONINGIN
ALEXANDRA VRIJ GOED.
In het gistermorgen uitgegeven bulletin
wordt gezegd, dat de toestand van de ko
ningin vrij goed is en dat geen complicaties
te vreezer zijn.
VAN HET VATICAAN
Z. fl. EXC. MGR. ORSENIGO
TEN VATICANE.
Onderhoud met den kardinaal
staatssecretaris.
De Pauselijke nuntius te Berlijn, Z. H.
Exc. mgr Orsenigo, begaf zich gisteren
naar den Vaticaanschen Staat, waar hij on
middellijk ontvangen werd door 's Pausen
staatssecretaris, Z. H. Em. kardinaal Pa-
celli. Het onderhoud duurde een half uur
meldt United Press aan de „Msb.".
Uit zeer betrouwbare bron wordt verno
men, dat van gedachten is gewisseld over
de steeds moeilijker wordende positie der
Katholieke Kerk in Duitschland, terwijl
tevens de wenschelijkheid besproken werd,
het herderlijk schrijven uit te geven, waar
van de Duitsche bisschoppen de vorige
maand, tijdens de Fulda-conferentie, het
concept hebben opgesteld.
Men verwacht, dat kaïdinaal Faulhaber,
aartsbisschop van Muenchen en mgr. von
Galen, bisschop van Münster binnenkort
de laatste hand aan dit schrijven zullen leg
gen.
DUITSCHLAND
DE AANSTAANDE MANOEUVRES.
Scherpe maatregelen tegen spionnage.
Dit jaar zullen buitengewone maatrege
len worden getroffen, teneinde bij de aan
staande manoeuvres spionnage te voor
komen.
In een officieel communiqué wordt ver
klaard, dat klaarblijkelijk de buitenland-
sche spionnage zal trachten de doelmatig
heid der oorlogsuitrusting, waarover
Duitschland beschikt, te leeren kennen.
„Alle noodzakelijke maatregelen zijn ge
nomen" zoo zegt het communiqué, „om ver
raad te verhinderen en ons leger te bescher
men. Verraders kunnen verwachten het
hoofd onder den bijl van den beul te ver
liezen. Ieder die verdachte dingen bemerkt,
moet deze ter kennis van de politie bren
gen".
HET PROCES TEGEN Ds. NIEMOELLER
Officieel verneemt Reuter betreffende het
proces tegen ds. Niemoeller, dat de zaak
voor het oogenblik geschorst is. Het is mo
gelijk, dat er nog getuigen gehoord moeten
worden. Ds. Niemoeller zit thans reeds tien
weken in de gevangenis van Moabit.
FRANKRIJK
STRENGER TOEZICHT OP
VREEMDELINGEN.
Naar aanleiding van bomaanslagen te Parijs.
Op een vraag naar den stand van het on
derzoek inzake de aanslagen te Parijs ant
woordde Chautemps, dat dit met kracht
wordt voortgezet, hoewel het groote moei
lijkheden oplevert.
De regeering kan zich niet tevreden stel
len met opsporing en bestraffing der schul
digen.
Chautemps verklaarde getroffen te zijn
door het feit, dat men bepaalde politieke
bewegingen, die haar oorsprong in het bui
tenland hebben, in het oog moet houden.
Onder de millioener. vreemdelingen in
Frankrijk zjjn volkomen fatsoenlijke lieden,
aan wie men gaarne gastvrijheid verleent,
maar er zijn er ook te veel, die politieke
actie voeren of wier gearag te wenschen
laat. Sedert eenigen tijd worden daden van
geweld gepleegd, men heeft bommen ge
legd op vliegvelden en in treinen, tegen
vreemdelingen gepleegde misdaden zijn on
gestraft gebleven. Wij moeten dan ook onze
politiek ten aanzien van de ongewenschte
vreemdelingen wijzigen.
In overleg met mij heeft de minister van
buitenlandsche zaken het initiatief geno
men tot het uitwerken van een nieuwe wet,
TSJECHO SLOWAKIJE
De ministerraad heeft de teraardebestel
ling van Masaryk thans definitief vastge-
stled op Dinsdagmorgen.
RUSLAND
KRYLENKO VAN ZIJN FUNCTIES
ONTHEVEN.
Het telegraafagentschap der Sovjet Unie
deelt mede, dat het centrale uitvoerende
comité van Groot-Rusland den volkscom
missaris van justitie van Sovjet Rusland
van diens functies van volkscommissaris
van justitie van Groot Rusland heeft ont
heven.
Hij is vervangen door Antonef Ofsenko.
Buitenlandsche Berichten
Geen druktemaker, ook geen
betweter, maar een mensch
|- met een practischen kijk op
het leven, een man die zich
eigen ervaring ten nutte weet
te maken.
Hij doet zich voorzooals hij is
en beschouwt het alledaag-
sche leven nuchter en logisch
Hij zal tot U spreken
Let dus op de volgende Goe-
deraad-advertenties, die
^BAYERj sfeeds op deze plaats zullen
verschijnen.
aan de ballon bevestigd, de zakken met
ballast in orde gebracht, enz., zoodat om
vier uur de twee reeds genoemde lucht-
vaarders de mand zullen betreden om na
enkele oogenblikken, statig boven de top
pen der om het Malieveld gelegen hoo
rnen uit te stijgen, een „onbekende toe
komst" tegemoet.
Te Blosenberg bij Chemnitz is een auto
bus, die van Neurenberg kwam, over den
kop geslagen. Een dér inzittenden is om
het leven gekomen, twee passagiers wer
den ernstig, elf licht gewond.
Duitschland is de laatste jaren reeds her
haaldelijk tot de ontdekking gekomen,
dat uit de schijnbaar meest waardelooze
dingen nog grondstoffen kunnen worden
verkregen. Thans is er een oproep tot de
bevolking gericht om kastanjes in te za
melen, daar deze nog grondstof bevatten,
waaraan tot nu toe geen aandacht werd
geschonken. Een kastanjeboom draagt tus
schen de 40 en 300 K.G. kastanjes per jaar.
Reeds bij een oogst van slechts 25 K.G.
per boom zou in totaal 25.000 ton geoogst
kunnen worden, wanneer de kastanjes van
een millioen boomen ingezameld werden,
Uit deze 25.000 ton, welke een droge sub
stantie bevatten van 17.000 ton, kan een
millioen K.G. olie, 1.6 millioen K.G. sapo-
nine en 14.4 millioen K.G. kastanjepulp ge
wonnen worden. De olie kan als vet voor
technische doeleinden gebruikt worden.
Uit de pulp kan o.a. stijfsel worden ge
maakt, waardoor rijst- en maisstijfsel kan
worden vervangen. De saponine (een zeep
achtige substantie) kan als grondstof ge
bruikt worden bij de zeep- en andere indus
trieën.
Opdat een zoo groot mogelijke hoeveel
heid kastanjes bijeen wordt gegaard, heeft
het rijk bepaald, dat een groote inzamel-ac-
tie gehouden moet worden van einde Sep
tember tot einde October. Daaraan zullen
vooral de scholen moeten meehelpen en de
Hitlerjeugd, onder medewerking van den
Reichs Nahrstand. De ingezamelde kas
tanjes zullen dan aan de fabrieken worden
doorgegeven. „Tel."
ANTIEK GELD NAGEMAAKT EN AAN
MUSEA VERKOCHT.
Het was een Joego-Slavischen professor
opgevallen, dat de oude Romeinen nogal
ruim in hun contanten moesten hebben ge
zeten, want telkens weer werden bij op
gravingen waardevolle munten gevonden,
die voor goeden prijs aan de musea wer
den verkocht.
De professor, dr. Hoffler, werd door die
overmaat van Romeinsch geld juist in zijn
land wat wantrouwend en ging de mun
ten, die de trots van den directeur van een
museum waren, eens nader onderzoeken.
Hij bekeek eerst eenige exemplaren, die te
Siska, vlak bij Zagreb, waren gevonden en
waaraan nog de eeuwenoude aarde vast
zat. Het vreemde van die aarde was, dat
die grondstof in het geheel niet bij Za
greb, doch wel in Bosnië voorkomt. Hoffi-
ler's nader onderzoek leidde tot de vast
stelling, dat vele munten van twijfelach
tige herkomst waren. De politie vond daar
in aanleiding een collectie van 93 exem
plaren van een zware Romeinsche munt, de
as, in beslag te nemen, waarvan vaststaat,
dat zij zijn vervalscht.
Men vermoedt, dat er al jarenlang in
Joego-Slavië een bende zeer bekwame val-
sche munters aan het werk is, die er de
voorkeur aan hebben gegeven antieke mun-
I ten in plaats van modern fabrikaat na te
maken. Verscheiden Joego-Slavische mu
sea moeten zij hebben opgelicht.
DE HAAGSCHE BALLONCLUB
IN ACTIE.
Zaterdagmiddag een ballonvlucht boven
het Malieveld.
Tal van jaren was in ons land de ballon-
sport zoo goed als dood, maai in den laat-
sten tijd vvordt het gelukkig weer anders,
getuige het bestaan van de Nederlandsche
Ballonsport-vereenigmg te Amsterdam en
van de Haagsche ballonclub.
Binnen enkele dagen zullen de Hage
naars met eigen oogen kunnen constatee-
ren, dat de Haagsche ballonclub actief is,
want op a.s. Zaterdag zal vanwege het co
mité „Dan Haag werkt weer" op het Ma
lieveld een groote luchtballon opstijgen,
met als commandant de juist dezer dagen
als eerste Necerlander gebreveteerde bal
lonvaarder, de heer J. Boesman, van de
genoemde Haagsche ballonclub, aan boord,
terwijl passagier zal zijn de heer J. de
Vogelaer, eveneens baÜonvoerdjer, uit
Brussel.
De te gebruiken ballon behoort niet tot
dt grootsten, maar heeft een inhoud van
600 kubieke meter. De vulling is ditmaal
een bijzondere, nan.elijk een gemengde
vulling, d. w. z., dat 9/10 gedeelte lichtgas
en 1/10 wattrstofgas zal zijn, een nog
weinig toegepaste methode. Het omhulsel
heeft een hoogte van 12 meter, terwijl het
bovenste gedeelte uit zijde, het onderste
ui- katoen bestaat, welke weefsels worden
gedrenkt in een gashoudende oplossing
(rubber).
De heer Boesman is voornemens, onge
veer tot 2000 meter hoogte te stijgen, om
vervolgens een vaart te maken van onge
veer 2 uur. Om zes uur in den ochtend
zal de ballon op het Malieveld worden
uitgelegd en klaar gemaakt voor de vul
ling. Hieraan verken mede de technische
leden der Ballon- en der Haagsche jeugd-
luchtvaartclub. Te zeven uur reeds wordt
met vullen begonnen, terwijl dan 's mid
dags om drie uur het waterstofgas uit een
groote batterij flesschen zal worden toe
gevoerd. Ongeveer een uur later moet al
les in gereedheid zijn gebracht, de mand
DE WINTERDIENST VAN DE K. L. M.
De K. L. M. zal in haar binnenlandsch
luchtnet in den komenden winter 3 lijnen
in exploitatie houden, te weten de Zee-
landlijn (AmsterdamRotterdamHaam
stedeVlissingen), AmsterdamTexel en
AmsterdamEindhoven, welke laatste
verbinding over Rotterdam gelegd wordt,
daar op het vliegveld Waalhaven vele in
ternationale doorverbindingen tot stand
kunnen worden gebracht. Alle diensten
worden tweemaal daags uitgevoerd, ter
wijl naar Eindhoven en naar Vlissingen,
Douglas-materieel van het type D.C. 2
wordt ingezet.
De Texellijn zal niet langer met Fokker
F.7a worden gevlogen, doch met Fokkers
van het type F.8.
DE VLIEGTOCHT VAN IR. DE KOK.
De directeur-generaal van de Koninklij
ke, ir. de Kok, die gisterochtend met den
heer Schmidt Crans van Ypenburg is ver
trokken op weg naar Zuid-Afrika is in
Parijs geland.
Door tegenwind en ongunstige weersom
standigheden is over het traject Ypenburg
Parijs drie uur gevlogen. Daar ook de
weerberichten uit Midden- en Zuid-Frank
rijk ongunstig luidden en lage bewolking
werd gemeld, werd besloten de reis niet
voort te zetten, doch in Parijs te over
nachten. Vandaag zouden de vliegers bij
gunstige weersgesteldheid hun tocht ver
volgen.
ZWEEDSCH MILITAIR TOESTEL
VERONGELUKT.
Bij Straengnaes (Zweden) is een mili
tair vliegtuig met twee inzittenden neer
gestort. De beide inzittenden waren op
slag dood.
HERMAN ROBBERS OVERLEDEN.
Na een ziekte van eenige maanden is in
de Boerhaavekliniek te Amsterdam over
leden de 69-jarige romanschrijver Herman
Johan Robbers, geboren te Rotterdam en
in de laatste jaren woonachtig te Schoorl.
De heer Robbers studeerde van 1880 tot
1886 aan het gymnasium te Rotterdam en
begaf zich daarna in den boekhandel.
In 1905 werd hij redacteur van Else-
vier's Geillustreerd Maandschrift. In 1903
was hij gedelegeerde der regeering te Ber
lijn op de conferentie tot herziening der
Bemer Conventie.
Zijn voornaamste werken zijn: Een Kal
verliefde, De verloren Zoon en De Vreem
de Plant 1895, De Roman van Bernard
Brandt, 1898, De bruidstijd van Annie de
Boogh, 1901, Van stilte en stemming, 1905,
De Roman van een Gezin: 1. De gelukki
ge Familie, 1908; 8. Een voor Een, 1910;
Hélène Servaes, 1914, Sint Elmsvuur, 1920,
Op hooge golven, 1924, De Thuisreis, 1927,
Redding, 1933, De Nederl. Litteratuur na
1880, 1922.
Nieuwe wegvak open
gesteld
Naar de K. N. A. C. meldt, zal op 28 Sep
tember a.s. wederom een ongeveer 3.5 K.M.
lang gedeelte van den nieuwen Rijksweg
's-GravenhageUtrecht voor het verkeer
wórden opengesteld. Dit wegvak sluit aan
op het reeds in April 1.1. geopende gedeel
te van Voorburg tot Zoetermeer en
loopt tot den Kruisweg, waar aansluiting
verkregen wordt op de bestaande polder
wegen.
Directe beteekenis voor het doorgaande
verkeer van 's-Gravenhage naar Utrecht
heeft het thans te openen gedeelte nog niet.
Weliswaar kan men van het eindpunt bij
den Kruisweg af over Moerkapelle Gouda
bereiken, doch aangezien deze polderwe
gen voor een intensief verkeer niet ge
schikt zijn moet vooralsnog de oude route
's-GravenhageUtrecht over Leiden wor
den aanbevolen.
Momenteel kan men van Gouda af ook
niet over Haastrecht en Montfoort naar
Utrecht rijden, aangezien wegens werk
zaamheden de weg tusschen Haastrecht en
Oudewater voor het verkeer gesloten is
(uitgezonderd 's Zaterdags na 1 uur en
Zondags). Eind October zal deze weg weer
voor het verkeer beschikbaar komen. Met
uitzondering van de traverse door Haas
trecht heeft men dan een uitstekende ver
binding GoudaUtrecht. Van bijzonder be
lang zal dit zijn wanneer in den loop van
1938 de nieuwe Rijksweg van 's-Graven
hage gevorderd zal zijn tot aan de brug
over de Gouwe bij Gouda. Behalve de min
der gunstige traverse door Gouda, waarin
ook nog een gemeentelijke tol voorkomt,
heeft men dan reeds een goede verbinding
tusschen de residentie en de Jaarbeurs-
stad.
Op de gedeelten ten Oosten van Gouda
is men overal met het grondwerk bezig.
Toch zal het nog tot 1940 duren
alvorens de geheele auto
snelweg in gebruik kan worden
genomen.
