Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ACCOORD OP MIDDELLANDSCHE
ZEE-CONFERENTIE
Aan de piraterij moet
snel een einde komen
HET MOND- EN KLAUWZEER
GRIJPT OM ZICH HEEN
De Christus-speler
28ste Jaargang
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 193V
No. 882J
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bi onz \genten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreeru Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. U
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Door patrouilles in afgebakende zones
DELBOS TOT VOORZITTER GEKOZEN.
Gistermiddag is in het Raadhuis te Nyon,
aan het meer van Genève, de Middelland
sche Zee-conferentie geopend. De opening
geschiedde door den burgemeester van
Nyon, den heer Schram Met algemeene
stemmen werd de Fransche minister van
biutenlandsche zaken, Delbos, tot voorzit
ter gekozen. Behalve door Delbos werd door
Eden en Litwinov het woord gevoerd.
In het midden der Raadzaal, zoo meldt
Hav-as, stond de traditioneele hoefijzervor
mige tafel. Eromheen waren zes stoelen ge
schikt en een fauteuil voor den president.
Voor Albanië was een zetel bestemd, daar
dit land niet geantwoord heeft op de uit-
noodiging en men dus niet weet of het wel
of niet een vertegenwoordiger zal zenden.
(Naar werd gemeld trekt Albanië één lijn
met Italië en zou het niet aan de conferen
tie deelnemen.-Red.).
In strijd met de verwachtingen was de
openbare bijeenkomst voor de pers toegan
kelijk. Het geheele stadje was uitgeloopen
om getuige te zijn van de aankomst van de
verschillende ministers van buitenlandsche
zaken. Onder de aanwezige ministers be
vonden zich Delbos, Eden, Litwinov, Rusdu,
Arras en Antonescu. Zes staten nemen aan
.de conferentie deel, Engeland en Frankrijk,
die de uitnoodiging tot de conferentie ver
zonden hebben en voorts Bulgarije, Roeme
nië, Sow jet-Rusland en Joegoslavië.
Om 4 u. 40 nam de burgemeester van
Nyon het woord om zijn gasten welkom
te heeten en hun succes bij hun beraad
slagingen toe te wenschen. Daarna ver
klaarde hij de zitting voor geopend en ver
docht de vergadering een voorzitter te kie
zen.
Vervolgens bedankte Eden den burge
meester en stelde voor, den eersten gedele
geerde van Frankrijk tot voorzitter te kie
zen, daar Frankrijk het initiatief tot de con
ferentie heeft genomen. Met algemeene
stemmen werd Delbos daarop tot voorzitter
aangewezen.
Aan ondragelijken toestand moet
einde komen.
Delbos nam den voorzitterszetel in en
hield een rede, waarin hij het doel der con-
fenrentie uiteenzette. Het gaat erom al
dus Delbos een einde te maken aan een
toestand, die ondragelijk is geworden,
voorts de noodige maatregelen te nemen en
de bepalingen van het internationale recht
met betrekking tot de scheepvaart in de
Middellandsche Zee te versterken.
Wij betreuren het zoo vervolgde Del-
hos dat twee mogendheden hebben ge
meend de uitnoodiging te moeten afslaan
•met de toevoeging, dat volgens haar het
vraagstuk in een ander kader zou kunnen
worden behandeld.
Bedekte aanval van Litwinof op Italië.
Litwinof, die na Delbos het woord nam,
zeide, dat de Russische regeering de confe
rentie nuttig acht, niet alleen omdat haar
eigen schepen het slachtoffer zijn geworden
van een zeerooverij zonder voorbeeld, maar
omdat de Russische kust bespoeld wordt
door een zee, welke in verbinding staat
met de Middellandsche Zee. Eenige staten,
aldus Litwinof, weigeren aan onzen arbeid
deel te nemen. Het zijn die, welke, hoewel
zij koopvaardijvloten bezitten, de zee
rooverij niet vreezen, hetzij omdat zij die I
zelf organiseeren, hetzij omdat zij met de
zeeroovers betrekkingen onderhouden, die
intiem genoeg zijn voor een goede verstand
houding. Ik betreur de afwezigheid van den
staat, die het meest van deze zeerooverij
te lijden heeft, het republikeinsche
Spanje. Het is nog niet te laat om deze
lacune op te vullen; de aanwezigheid van
Spanje zal bijdragen tot de pacificatie in
de Middellandsche Zee.
Ieder van ons hier kent het doel dezer
zeerooverij en den staat, die er voor ver
antwoordelijk is, doch de naam van dezen
staat mag hier niet worden uitgesproken,
behalve door de mogendheden, die het
slachtoffer van den zeeroof zijn geworden.
Een rede van Eden.
Eden beperkte er zich toe zijn leedwezen
te uiten over de afwezigheid van bepaalde
staten. De conferentie, aldus zeide hij, zal
hen zeker op de hoogte van den arbeid wil
len houden. De Engelsche minister ver
klaarde niet te wanhopen aan de medewer
king dezer staten. De arbeid der conferen
tie is dringend en moet snel ten uitvoer
worden gelegd. Eden stelde dan ook voor
dat de conferentie onmiddellijk zou bijeen
komen als permanente technische commis
sie. Aldus werd besloten. De openbare zit
ting werd te 5 uur 30 gesolten.
ACCOORD BEREIKT.
In den loop van den avond van gisteren
werd gemeld, was de technische commissie
in haar besloten zitting op de volgende vier
punten tot overeenstemming gekomen:
lo Organisatie van patrouilles in afge
bakende zones;
2o Aanbieding van een zone aan Italië;
3o Een gebied in het westelijk deel der
Middellandsche Zee met welks controle
Groot Brittannië en Frankrijk zich zullen
belasten;
4o Zones, waarmede de andere Middel
landsche Zee-mogendheden zullen worden
belast.
Na de vergadering met gesloten deuren,
die duurde van 5.30 tot 8 uur werd de con
ferentie tut hedenmiddag verdaagd.
Duitsche verontwaardiging over
Litwinofs rede.
De door Litwinof te Nyon gehouden rede
voering wekt de verontwaardiging der Duit
sche pers. De „Voelkischer Beobachter"
schrijft: „De voiKomen ongerijmdheid dezer
conferentie kan niet beter worden gekarak
teriseerd dan door dit groteske feit: de ver
tegenwoordiger van het bolsjewisme kon in
byzijn van Eden en Delbos op de meest on
gehoorde wijze een groote Europeesche mo
gendheid als Italië aanvallen. Men zal ten
slotte toch wel moeten erkennen, dat der
gelijke manoeuvres zonder mankeeren zul
len leiden tot een definitieve verdeeling
van Europa".
Italië dreigt.
Naar aanleiding van de berichten, vol
gens welke Litwinof op de conferentie te
Nyon gedreigd zou hebben met represaille
maatregelen tegen de Italiaansche vloot-
eenheden, verklaart men in officieuze krin
gen te Rome, dat, indien onder d ennaam
represailles daden van geweld zouden wor
den gedreven, zij dooi Italië niet als zoo
danig zouden woiden beschouwd, doch wel
als daden van agressie, aangezien, zoo zegt
men, de Italiaansche vlooteenheden niets
gedaan hebben, wat bedoelde represailes
zou kunnen rechtvaardigen.
De heer K. de Vink, Inspecteur van den
Veeartseniikundigen Dienst in Zuid-
Holland, ziet den toestand vrij dreigend in
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De- anti-piraten conferentie te Nyon
heeft snel succes gehad. Gistermiddag
kwam zij bijeen. Eerst werden eenige re
devoeringen uitgesproken, n.l. van den
burgemeester van Nyon, van den Fran-
schen minister Delbos, die tot voorzitter
werd gekozen, door den bolsjewiek Lit
winof en een paar woorden door Eden.
Litwinof deed een bedekten aanval op
Italië, wat natuurlijk in Italië en Duitsch-
land verontwaardiging heeft verwekt.
Na deze redevoeringen werd een be
sloten zitting gehouden en 's avonds bleek
men het over de hoofdbeginselen eens te
zijn geworden.
Het denkbeeld van een konvooistelsel
heeft men opgegeven. In plaats daarvan
zal de Middellandsche Zee in zones wor
den verdeeld en ieder land zal in een be
paalde zóne patrouille-diensten ver
richten en alle koopvaardijschepen, mits
zij de vast te stellen routes volgen, met
oorlogsscheoen b°sch°rmen. Ook voor
Van den zomer is er in België en Frank
rijk nogal wat mond- en klauwzeer geweest
en er was wel verwacht, dat de ziekte onze
grens zou overwippen en weldra ook bij
ons vastgesteld zou worden. Dit is inder
daad gebeurd. Het is in Brabant begonnen
en heeft zich vandaar naar de Alblasser- en
Krimpenerwaard voortgeplant en op het
oogenblik is de ziekte reeds op vele plaatsen
van Zuid-Holland, o.a. te Bodegraven en
in het algemeen de Rijnstreek. Ook in het
Utrechtsche begint zij zich te verbreiden.
Verder zijn er reeds in Noord-Holland
enkele gevallen geconstateerd, evenzoo in
Friesland en Groningen en in Gelderland.
Hoe snel de epidemie zich verbreidt,
blijkt uit het feit, dat, hoewel het nog pas
een paar weken geleden is, dat de eerste
gevallen zich vuordeden, er thans in de Al-
blasserwaard zeker al een drie-a vierhon
derd gevallen zijn. Het heeft er alles van,
dat wij voor een nieuwe periode van de ge
vreesde ziekte staan, die jaren en jaren
weggebleven was. Dagelijks neemt het aan
tal aangiften van nieuwe gevallen toe.
Met het oog op het besmettingsgevaar is,
zooals gemeld, besloten, de tentoonstelling
van vee en zuivelproducten, die op 16 de
zer te Leiden zou worden gehouden, niet
te laten doorgaan. Om de besmetting van
ae ziekte tegen te gaan wordt weer afzon
dering van besmette dieren toegepast.
Ook het bestuur yan de Gooische Land—
bouwsportvereeniging heeft besloten, de
tegen 15 September vastgestelde jaarlijk-
suhe veetentoonstelling te Laren geen door
gang te doen vinden. Het ligt ir de bedoe
ling, de wedstrijden, als ringrijderij, ring
steken op het losse paard en de korte baan-
draverijen op den Eemnesserweg wel te
doen houden.
Het „Handelsblad" heeft een onderhoud
.gehad met den inspecteur van den Veeart-
senijkundigen Dienst in het district Zuid-
Holland, den heer K. de Vink, naar aan
leiding van het veelvuldig heerschen van
het mond- en klauwzeer.
De heer De Vink zag de situatie vrij
dreigend in. Nog is de ziekte onder den
veestapel aan het opkomen maar het ziet
er, volgens den heer De Vink, naar uit,
dat de gevreesde veeziekte zich sterk zal
uitbreiden.
De verschijnselen, welke tot nu toe zijn
geconstateerd, wijzen op een vrij besmet
telijk karakter. Het verloop van- de ziekte
is evenwel tot op dit oogenblik, volgens
de bevindingen van den heer De Vink,
normaal.
De laatste dagen komen er geregeld
ongeveer tien gevallen per dag op het
bureau van den inspecteur binnen,
maar de heer De Vink vreest dat dit
aantal wel tot veertig a vijftig per dag
zal loopen.
Het vermoeden bestaat, dat het mond- en
klauwzeer ditmaal uit Frankrijk en (of)
België is gekomen. Immers, de eerste ver
schijnselen dezer veeziekte deden zich in
de Zuidelijke provinciën, o.m. in Noord-
Brabant voor. En langzamerhand kwamen
bij de rijksinspectie opgaven in uit Noor
delijker streken.
Hte mond- en klauwzeer is gedurëtode
eenige jaren vrij sporadisch in ons land
voorgekomen. Daarom treffen de talrijke
gevallen van thans des te sterker.
De verspreiding van de ziekte wordt
tegenwoordig sterk in de hand ge
werkt door.... het moderne "verkeer.
Vroeger was het veetransport veel be-
Italië zal een zóne worden opengehou
den, maar dan in het Oostelijk deel van
de Middellandsche Zee. In het Westen
zullen Engeland en Frankrijk zich met
de bewaking belasten. Vanmiddag komen
de gedelegeerden opnieuw bijeen ter
vaststelling van de detailregeling.
In China is de toestand ongewijzigd.
Het schijnt, dat de Japanneezen in het
Noorden vorderingen maken.
In Spanje is de toestand al evenzeer
ongewijzigd. Volgens d'e berichten is het
te Gijon tot onlusten gekomen. Groepen
betoogers moeten d'oor de straten getrok
ken zijn en de overgave van de stad ge-
eischt hebben. Onwaarschijnlijk is dat
niet, gezien het verloop van zaken te
Santander.
perkter, omdat men de vrachtauto nog
niet kende. Tegenwoordig gaat het vee
soms van de Rotterdamsche markt heel-
lemaal naar een markt in Friesland of
Groningen. Het besmettingsgevaar is
daardoor belangrijk toegenomen. Het
gaat nu door het geheele land.
De heer De Vink wees er verder op, dat
een afdoende bestrijdingsmethode helaas
nog altijd niet is gevonden. Het afslach
ten van het zieke vee is een kostbare maat
regel en stuit trouwens op nog andere be
zwaren ook.
Het ligt voor de hand, dat het ziekte
verloop nauwkeurig wordt gadegeslagen
en zoo noodig zal de inspectie niet voor
verder gaande maatregelen als de thans
getroffene terugdeinzen.
Schouwspel onder
sterrenhemel
Sprookjesachtig glijden de schaduwen
van de boomen en hun bladerkronen over
het tooneel, dat één bonte mengeling van
kleuren is, één lichtende plek in het duis
tere bosch. En ook de spelers werpen, naar
gelang de belichting, groote schaduwen op
het tooneel. Zuiver en duidelijk klinken hun
stemmen in de avondstilte, alleen begeleid
door het wuiven der bladeren. Iedere stem
ming komt in deze omgeving, in de vrije
natuur tot zijn recht. En de costuums van
de spelers, die met het tooneel zoo'n sterk
contrast vormen met den donkeren achter
grond en den met sterren bezaaiden hemel
koepel, zijn van een uitgezochte kleuren
weelde.
En dit alles is nog slechts een generale re
petitie. De generale repetitie van het mo
derne mysteriespel „De Christusspeler" van
pater Jac. Schreurs M.S.C., dat onder regie
van den bekenden Antwerpschen regisseur
Anton van de Velde op een schitterend
plekje in Groenendaal door de Heemsteed-
sche katholieke jongeren verschillende ma
len zal worden opgevoerd.
Van de 1500 plaatsen waren slechts wei
nige onbezet. Maar allen die daar gezeten
waren ondergingen het grootsche, het fas-
cineerende van het spel, dat hen van het
lichtende tooneel geboden werd.
Het tooneeL
Het tooneel zelf is een samenstel van
trappen en platformen, dat uit verschillen
de cirkels bestaat, maar waarvan de lijnen
zoo in elkaar loopen, dat het een harmo
nieus geheel vormt, waarop men niet uit
gekeken komt. En op het hoogste punt staat
een zilveren kruis. Een spel van het Kruis
is „De Christusspeler" en groot en majes
tueus staat het aaar tusschen de boomen,
soms helverlicht door de schijnwerpers, dan
weer zacht-rood, maar altijd groot en
grootsch.
De verlichting is schitterend. Is het al een
sprookjesachtig schouwspel als het vol-
verlichte tooneel met.de in kleurige gewa
den getooide spelers als een bonte menge
ling van helle tinten afsteekt tegen het
zwarte bosch, tegen den inktblauwen hemel,
nog mooier wordt het als een vaag zilver
wit licht over het tooneel glijdt, en de spe
lers, toch nog duidelijk zichtbaar, als wa
zige schimmen doet zien, met groote on
werkelijke schaduwen tegen den wanden.
De wind doet het gebladerte ruischen en
neemt de woorden mee van de spelers naar
het publiek, dat stil zit en luistert en steeds
meer geniet en onder de bekoring komt van
het sprookjesachtige en steeds meer de
strekking begrijpt, wel moet begrijpen.
Is het doorgaans bij een generale repeti
tie, dat het nogal rommelig toegaat, hij die
van gisterenavond kon men zich als toe
schouwer bij een geheele normale voorstel
ling wanen. Geen probeeren met lichten,
geen heen en weer geloop, en geen rumoe
rige stemmen door elkaar, die een generale
repetitie gemeenlijk het rommelige idee
geven van „wij zijn nog niet klaar". Zelfs
was er niet de stem van den regisseur, die
den draad kan breken, die er zeker hing
tusschen spelers en publiek. Beide groepen
gingen op in het spel, dat af was. Er was
niet één speler, die zijn rol niet door en
DU nummer bestaat uit vijl
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
Buitenland
Op de conferentie te Nyon is een snel
succes bereikt. Accoord tusschen de deel
nemers. (1ste blad).
Te Gijon zouden onlusten zijn uitgebro
ken. Men eischt de overgave van de stad.
(2de blad).
Binnenland
Bewapening van loodsbooten met ge
schut. (2de blad).
Prijzen varkens, bestemd voor bacon-
bereiding. (2de blad).
De uitbreiding van het mond- en klauw
zeer. (1ste blad).
Sport en Wedstrijden
Nieuw Ned. record op den 400 M. school
slag van Jopie Waalberg. (4de blad).
De concurrentie AmsterdamRotter
dam bij de internationale wedstrijden.
(4de blad).
door kende. Er was er geen, die last had
van zijn zenuwen, of daar althans blijk van
gaf. En toch zijn het maar gewone, wille
keurige jongens en meisjes, die dit spel op
voeren. Velen van hen zullen nooit eerder
op de planken hebben gestaan. Het is haast
onbegrijpelijk hoe goed zij hun zware en
moeilijke rollen kennen, waarbij zooveel
van eht gebaar, van de houding afhangt.
Een woord van hulde aan den heer van de
Velde, die op zulk een manier de regie van
het spel leidde en zóóveel uit de Heem-
steedsche jongens en meisjes weet te halen.
De schrijver, pater Jac. Schreurs, verdient
veel dank met dit fijne, diepe spel!
Zonder kapelaan R. Oud, die het initiatief
nam voor de Heemsteedsche opvoeringen,
en de verdere leden van het comité van het
openluchtspel „De Christusspeler", die hee-
ren mr. J. B. Bomans, J. W. Lucas, A. W.
van Sambeek, J J. W. Boerrigter en J. H.
Kramer, zou het spel nooit in Heemstede
zijn opgevoerd. Dank aan hen, voor de ge
legenheid, die zij daartoe boden.
Een gewone aanbeveling om dit spel te
gaan zien zou hier wel zeer misplaatst zijn.
Het is zoo grootsch, zoo overweldigend
mooi, de lichteffecten zijn zoo verrassend en
vol afwisseling, en het geheel met het don
kere bosch als achtergrond van de lichte,
kleurige plek, die het tooneel is, en met den
nachtelijken hemel daarover heen gehoe
peld, is zoo stemmingsvol, dat het zeer
moeilijk kan worden beschreven. Het zien
van „De Christusspeler" in het rijke Groe
nendaal zal een openbaring zijn voor iede-
ren bezoeker.
Hedenavond om acht uur wordt de ope
ningsvoorstelling gegeven.
20.000 CHINEESCHE SOLDATEN AAN
HET MUITEN?
TOKIO, 11 September. (A. N. P.). Uit
Moekden wordt gemeld, dat 20.000 Chinee-
sche soldaten-Mohammedanen, dse- ten
Zuiden van Sin Kiang waren gestation-
neerd, onder invloed van een anti-commu
nistische partij in opstand zijn gekomen en
Kasoengar hebben bezet. Zij begeven zich
in Noordelijke richting en zijn voornemens
aanvallen te doen in de richting van
Oeroetsjoe.
AUTO TEGEN TRAM GEBOTST.
Een doode en een zwaar gewctide.
Omstreeks half tien is op den Rijswijk-
schenweg bij de Laakbrug te 's-Graven-
hage een auto tegen een motorwagen van
lijn 10 gebotst, met het gevolg, dat de
autobestuurder, de 42-jarige G. C. B., uit
Voorburg, zwaar gewond werd en dat
zijn broer, de 50-jarige rijksambtenaar
L. B., die naast hem zat, gedood werd.
De oorzaak van het ongeval is vermoe
delijk te wijten aan het slippen van de
auto, toen deze de tram inhaalde.
Het voorbalcon van de tram werd in-
Irukt.
