OMGEVING RIJNSTREEK De nieuwe gemeente toren te Zevenhoven Twee nieuwe torens in één jaar DINSDAG 24 AUGUSTUS 1937 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD - PAG. 11 HILLEGOM. Het kan niet langer zóó. Het is een voudig ergerlijk en gevaarlijk, hoe er thans verlicht wordt op straten en pleinen. Het achterlijkste gehucht is ons zachtjes aan voor.. Ondanks de dikke luchten en dus vroege en erge duisternis worden de straatlantaarns te kwart over 9 ontsto ken d.w.z. de anderhalve die nog mag branden. Men kan in den vooravond geen hand voor oogen zien; de kwajongens zijn in hun element. De vergoelijking in den Raad door weth. Vermeer dat de jon gelui zegen: „nu is het onze tijd" moge een oogenblik de lachtlust opwekken, wij achten het een misplaatste grap. Het wa re te wenschen, dat de hooge autoritei ten, die van boven af decreteeren, eens een kijkje kwamen nemen: ze liepen te water. Evenals op afgelegen boerderijen ge bruikt men een zaklantaarn als men een huis of huisnumer bij avond moet opzoe ken. Het kan zoo niet langer, willen er geen ernstige ongelukken gebeuren. Men deed nog beter bij „lichte maan" geen lantaarns te ontsteken om bij „donkere maan" behoorlijke straatverlichting te ge ven. De geheele bevolking is over dezen maatregel ontstemd. Er zit bovendien aan dit drastisch op treden een onrechtvaardige zijde. Onze straatverlichting was mooi, wekte bewon dering, blijft een eervolle vermelding voor oud-Burgemeester Pont, maar.let wel, lezer, ze was zóó, dat bij betere ge meentelijke finantiën er precies evenveel lantaarns moesten komen om een verlich ting te hebben als b.v. 't naburige Keem- etede. En de verbeteringen gaven boven dien nog door 't natrium een jaarlijksche zeer beduidende besparing. Er is nog een groote onbillijkheid: er is een behoorlijke verlichting aangebracht op de Provinciale wegen en mede op den Rijksstraatweg. Beide lichamen hadden zoo een „gratis" verlichting. Er werden reeds onderhandelingen met Rijk en Pro vincie gevoerd om een bijdrage in de kosten der verlichting. Na de gemeente onder de noodlijdende is geschaard zal 't wel moeielijk zijn een afdoende verbete ring te verkrijgen. Het is een ver van be nijdbare positie en dat terwijl de belastin gen in top staan. Nu de avonden langer worden wordt de toestand met den dag nijpender. Heel Hillegom zal den dag zegenen, waarop het uit dit knechtschap verlost wordt: cura- teele is verre van verkieslijk. Offerblok geforceerd. Het slot van een collectebus in de St. Martinuskerk is geforceerd geworden. De dief of dieven hebben de bus echter niet geheel kunnen openen, zoodat gelukkig niets vermist wordt. De politie stelt een onderzoek in. NOORDWIJKERHOUT. Naar de missie. Met het s.s. „Stuy- vesant" van de K. N. S. M. zal Vrijdag 3 Sept. a.s. naar de missie van Suriname vertreken, Soeur Hermana (in de wereld mej. M. G. Langeveld, van hier) religieu- se-onderwijzeres van de congregatie der Zusters Franciscanessen uit Oudenbosch. NOOTDORP Personalia. Voor het examen hoofd- acte is geslaagd mej. P. G. M. Staal. OEGSTGEEST. Een prettige vacantie. Evenals vórige jaren heeft het bestuur van den Ned. R. K. Bond voor Groote Gezinnen afd. Oegstgeest, de kinderen der leden een prettige afwisse ling in de vacantiemaand bezorgd. Dank zij de medewerking van een tien-tal dames, die voor dat doel eenige opleiding hadden genoten, was deze afwisseling voor de kinderen even leerzaam als aangenaam. De dames hebben zich met veel opoffering aan de goede zaak gegeven en haar komt daarvoor een woord van dank zeker toe. A.s. Woensdag komen de kinderen voor de laatste maal in deze vacantie bijeen, waar Oome Bart hen zal verrassen met zijn poppenkast, wat bij de kinderen zeker in den smaak zal vallen. Als blijk van waardeering voor het vele werk, vertrouwt het bestuur op medewer king der ouders en verwacht van hen die daartoe in staat zijn, een offertje als bij drage in de gemaakte onkosten. NOORDYVIJK. Oranjevereeniging. Hedenavond zal te 8.30 uur een vergadering plaats hebben in hotel „Royal" van de Oranjevereeniging, waarbij naast de jaarverslagen in bespre king zal worden gebracht feestviering op 31 Aug. a.s. Wij vertrouwen dat velen aan den oproep van het bestuur zullen gevolg geven, vooral om het urgente punt „Feest viering" tot een bevredigende oplossing te brengen. Lampion-optocht. Bij gunstig weer zal het fanfarekorps „Excelsior" Donderdag avond a.s. een lampion-optocht houden. Vertrek 8.45 uur vanaf 't Juvenaat. Geboren: Nellie d. van L. Kleer en J. C. Korbee. Johanna Anna d. van N. P. v. Bohemen en H. J. Opdam. Jacobus Maria Jeroen z. van J. M. Zonneveld en A. M. v. Schie. Jeroen z. van G. P. Steen- vorden en M. T. Heemskerk. Maria Mar tha Theresia d. van H. v. d. Putten en A. v. Schie. Ondertrouwd: P. G. de Haas en A. H. Zandbergen. A. S. Leijten en Ch. v. d. Voort. Getrouwd: G. Star en B. Wassing. C. W. Borst en M. A. Schelvis. J. J. v. Klaveren en C. v. Beelen. VOORHOUT. VERDWIJNENDE MOLENS. Weer een verdwenen. Nadat j.l. Mei, ten gerieve van de Lui- zenmarktpolder een nieuw electrisch ge maal werd gesticht, had vanaf dien tijd de oude wind-watermolen, staande aan de spoorbaan alhier, voor het droogmalen der polder, afgedaan. Daar de oude molen door deze stilstand in vervallen toestand zou geraken, besloot het bestuur van den polder, de molen te verkoopen. Tot deze daad zijn zij thans overgegaan en hebben de molen verkocht aan sloopers, welke de molen afgebroken hebben. De afgebroken molen droeg den naam van Luizenmarkt- molen en bleek na onderzoek ruim 200 jaren oud te zijn. Na een archiefonderzoek blijkt ook dat de naam Luizenmarkt-pol- der afkomstig is van „Laan en Marktpol- der, hetgeen voor ruim 100 jaar de eigen lijken naam bleek te zijn. Uit deze herin neringen blijkt wel, dat weer een stukje oudheid van de aarbodem verdwenen is. Personalia. Voor het examen hoofd- acte is geslaagd de heer L. J. Jansen. VOORSCHOTEN. Kapelaan L. A. Brabander gaat vertrekken. Onder de benoemingen in het Bisdom Haarlem in de courant van Maandag j.l., trof ons ééne benoeming: dat het Z. H. Exc. Mgr. Huibers heeft behaagd den weleerw. heer L. A. Brabander, kapelaan alhier, te benoemen tot kapelaan te Rijswijk. Het moge wellicht voor onzen vertrekken- den kapelaan een promotie zijn, welke door onze parochianen hem niet wordt misgund, maar toch zien wij, die geneigd zijn het goede voor zich zelf te behouden, met leed wezen hem vertrekken. En geen wonder! Immers vanaf 1932 heeft kapelaan Bra bander, met zijn kalme natuur, alhier ge werkt en wat meer zegt, goed gewerkt. Vooral als de Geestelijke Vader van de Josephsgezellenvereeniging heeft hij uit stekend werk verricht en staat dan ook, wat in onzen tegenwoordigen tijd heel wat zegt, bij zijn jongens hoog in aanzien, die hij met zijn onverstoorbare kalmte voor zich heeft weten te winnen. Zeer veel heeft Zijneerw. gedaan om deze Jeugdorganisatie te bren gen op het peil, waarop zij heden staat. Als jong kapelaan heeft hij alhier een zware j taak volbracht. Vooral tijdens de laatste ziekte van den Pastoor, toen op hem de lei ding rustte van het parochieele leven, zorg de hij, dat het geestelijk leven der parochie ongestoord doorging. Wij hopen, dat het hem in zijn nieuwen werkkring goed moge gaan. Donderdagavond a.s. te 8 uur zal aan ieder de gelegenheid worden gegeven in het R. K. Vereenigingsgebouw afscheid te nemen van Z.E. Van deze gelegenheid zal zeer zeker een druk gebruik worden ge maakt. I Een bliksemafleider gestolen! Bij den heer A. R. alhier is van den molen de blik semafleider gestolen. LEID SCHEND AM Bloempjesdag. De bloempjesdag, wel ke Zondag te VeurLeidschendam werd j gehouden ten bate van de vereeniging j „Santos heeft opgebracht de somma van i 79.41. STOMPWIJK Schouw. Donderdag 2 September a.s. zal het bestuur van den Starrevaart- en i Damhouderpolder schouw houden over de tochten en slooten, gelegen in bovenge- noemden polder. VEUR Biljarten. Het bestuur van de biljart club K.D.O. alhier verzoekt ons mede te deelen, dat in verband met het 121*-jarig bestaan van de club nederlaagwedstrijden zullen worden uitgeschreven en wel voor het eerste en tweede vijftal. Hij, die deze vijftallen de grootste nederlaag bezorgt,, wint den len prijs. Er zijn in iedere afdee- ling 5 prijzen, waaronder zeer mooie be kers, kransen en takken. De inschrijving is geheel kosteloos en sluit 15 September a.s. Het secretariaat is gevestigd bij P. Demeijer, St. Willibrordusstraat 10 alhier. Hinderwet. Ter Gemeentesecretarie ligt ter inzage een verzoek van de N.V. Bataafsche Import Mij., te Den Haag om vergunning ingevolge de hinderwet, tot het plaatsen van een benzine-installatie bij het perceel, Veursche Straatweg 106 alhier. TER-AAR. Biljartkunst. In het cafe van den heer Verhoef was gisteravond te gast de bekende biljartmeester J. v. d. Laan. Al lereerst speelde hij een partij tegen een van onze plaatselijke biljart-amateurs J. v. KeSsel, met een voorgift van 450 ca ramboles op de 600. Dez match wist de heer v. d. Laan glansrijk te winnen, met de eerste de beste 165 caramboles achter elkaar te halen. Uitslag was 60063, de hoogste seri§ 165, v. Kessel 7. Het moyenne bedroeg resp. 30 en 3. Tot slot kregen wij een serie kunstfantasie- stooten te zien, waarvoor v. d. Laan van het talrijk aanwezige publiek veel ap plaus mocht ïncasseeren. Aan Napoleon Bonaparte hebben wij het te danken, dat vele burgerlijke gemeenten in ons land in het bezit zijn van torens, deel uitmakend van kerkgebouwen van Hervormde, Katholieke gemeenten enz Hij bepaalde n.l., dat de kerkgebouwen zouden behooren aan de grootste bevol kingsgroep naar godsdienstige richting, en de toren kwam, of bleef, in eigendom aan en voor rekening van de burgerlijke ge meente; allereerst geschiedde dit uit stra tegisch oogpunt en verder voor kadaster meting (als vast punt), enz. Zoo ook hier; de toren was zoodanig in gebouwd in het kerkgebouw, dat hij daar mede één geheel uitmaakte. Toen hij dan ook teekenen van verval vertoonde en het kerkgebouw eveneens scheuren kreeg, deed zich de vraag voor, wie de schuldige was: de toren of de kerk. Het verval van den toren ging gepaard met een overhelling naar het Oosten en de stand was zoodanig, dat afgezien nog van den bouwtrant men over een twee de Pisa-toren sprak. Evenals in Pisa baar de ook de toren hier het gemeentebestuur veel zorg, vooral toen in 1934 het verzak ken zichtbaar toenam. Daar behoud als bezienswaardigheid niet voorop stond, eerder voorzien moest wor den in de beveiliging der kerkgangers, werd restauratie of afbraak overwogen; beide kost geld en zoodra men over geld gaat praten, rijzen de moeilijkheden, die nog grooter werden met het oog op de „schuldvraag". Toen echter was komen vast te staan, dat kort na 1900 de voorgevel van de kerk was gerestaureerd op kosten van de Ned. Herv. Kerkvoogdij, stelde het gemeentebe stuur zich op het standpunt, dat vanzelf sprekend ook nu de voorgevel voor reke ning der kerk kwam en bij eventueele restauratie de kosten door het kerkbestuur gedragen moesten worden; door de „in bouw" moest het een zoo goed als het an der geschieden. De kerk legde zich bij de zienswijze der gemeente neer en toen na een vrij uitvoerig rapport van Rijks-imonu- mentenzorg kwam vast te staan, dat res tauratie uitgesloten geacht moest worden, verklaarde de kerk zich in beginsel bereid bij te dragen in afbraak en nieuwbouw on der ^nader te stellen voorwaarden. Het juist genoemde rapport zegt o.a. „uit een grove afbeelding van de kerk in 1801 blijkt, dat deze reeds dezelfde vormen had als de tegenwoordige; wellicht is het ge bouw kort te voren opgetrokken en geeft het jaartal 1787 op den soberen Lodewijk XVI preekstoel den bouwtijd ongeveer aan. In 1837 is de kerk wegens bouwvalligheid vernieuwd en verfraaid. De tegenwoordi ge gedaante is van dien aard, dat aan het gebouw geen aesthetisch of kunsthisto risch belang kan worden toegekend. Kerk en toren verkeeren in een toestand van ernstige bouwvalligheid. Een groot deel der gebreken is ontstaan door den slechten toestand der fundeering. De oostgevel helt 20 c.M. over; inwen dig de pilasters en Vensters over een hoog te van 4 Meter ongeveer 6 c.M. In het metselwerk van den toren hebben ernstige ontwrichtingen plaats gehad, waardoor verschillende ankers zijn ver wrongen; waarschijnlijk zijn deze ont wrichtingen het gevolg van de verzakking van het noordwestelijk gedeelte van het kerkgebpuw. De fundeering van den noord gevel fs blijkbaar, vooral aan de westzijde, sterk naar buiten uitgeweken. Het opgaan de muurwerk is van buiten zeer opmerke lijk uitgebuikt, terwijl inwendig weinig van deze vervorming valt te bespeuren. Waar schijnlijk is het metselwerk hier over een vrij groote hoogte gespleten. Deze gedach te vindt haar bevestiging in de groote scheuren, die ter plaatse van het dichtge metselde noordelijk venster in den west gevel zijn te constateeren. Verder heet het in het rapport „handha ving van den bestaanden toestand kan ge vaarlijk worden, bepaaldelijk omdat instor ting van het uitbuikende deel van den noord westgevel genszins is uitgesloten; herstelling van dezen hoek zal echter slechts tijdelijk verbetering brengen, om dat de oorzaak van het kwaad daardoor niet wordt weggenomen. Daar kerk en toren uit oudheidkundig oogpunt waardeloos zijn, ligt het naar de meening van Monumentenzorg niet op hun weg, te zeggen wat er gedaan moet wor den; als aanvankelijk oordeel echter wordt wel medegedeeld, dat een afdoende her stelling zóó kostbaar zal zijn, dat het de voorkeur verdient het. gebouw te sloopen en door een nieuw te vervang:n". Geen wonder, dat den gemeente-opzich ter, den heer J. v. Vliet alhier, opdracht werd gegeven een teekening te maken voor een nieuwe toren, toen was uitge maakt, dat de oude zou worden afgebroken; na enkele wijzigingen en herzieningen ont wierp hij een toren met gevel der kerk, zooals die nu in aanbouw is, en waarvan men hierzij een afbeelding aantreft. Eer het echter zoover was, moest nog veel wórden geregeld; eersten de reeds meergenoemde financieele zijde van het bouwvraagstuk, waarbij voor beide betrok ken instanties de moeilijkheid was, dat uit bezit niet kon worden gebouwd, er dus geleend moest worden. Na eenige moeite slaagde men hierin. Met de kerkvoogdij werd de gemeente het eens over de verhouding der kosten; op basis n.l. van de door den opzichter ge raamde kosten voor gevel en toren zou worden bijgedragen, terwijl na publieke aanbesteding het maximum toegezegde be drag procentsgewijze zou worden vermin derd. De devaluatie van den Hollandschen gul den kwam intusschen en als gevolg daar van de prijsstijging van diverse materia len; toen dan ook de publieke besteding plaats had, bleek de laagste inschrijver nog uit te gaan boven de begrooting; een nieuw leeningsbesluit was noodig, een hoo- gere bijdrage van de kerk moest verkregen worden; in beide slaagde men en de Raad kon toen gunnen aan den heer C. v. Dijk te Nieuwveen voor 13930, waarin dan rond 1000 was begrepen voor vernieu wing van het kerkdak, dat men tegelijk liet uitvoeren. In Mei is men met de bouw begonnen; het laat zich aanzien, dat met November alles klaar zal zijn; dank zij het vrij gun stige weer, vordert het werk vlot. Wij zijn er van overtuigd, dat het een verfraaiing van het dorp zijn zal als het gereed is; wij komen dan op een en ander terug en zullen dan tevens in staat zijn en kele technische gegevens te verstrekken. ALPHEN AAN DEN RIJN. Kapelaan Kossen gaat naar Heemstede Het is nog maar drie jaar geleden, dat kapelaan J. N. Kossen vanuit Den Haag naar Alphen aan den Rijn werd overge plaatst en thansgaat deze priester weer, en met hem ontvalt aan het organi satie-leven in onze parochie een rusteloo- ze werker. In dit korte tijdsverblijf heeft hij zich gekenmerkt door een buitenge woon warme liefde voor de parochieele vereenigingen, voor de standsorganisaties en vakafdeelingen. Van den R.K. Volks bond was kapelaan Kissen geestelijk advi seur alsook, van de Hanze met de vele onderafdeelingen. Hij gaf vooral heel veel toewijding aan de kernen van deze stands organisaties. De jongemannenclub „De Giovinezza" kent kapelaan Kossen als zijn moderator en de afdeeling meisjes van de Maria-Congregatie als haar directeur. Veel, heel veel tijd en arbeid hebben deze vereenigingen gevraagd in die drie jaren naast de zielzorg in deze uitgebreide pa rochie.... en veel nog zou door hem in deze parochie tot stand gebracht zijn; wij denken dan even aan de voorbereiding der oprichting van een afdeeling van den Han dels-. Kantoor- en Winkelbediendenbond en het Comité „Katholiek Alphen", samen gesteld uit afgevaardigden van alle orga nisaties, maar.... de eenmaal afgelegde gelofte van gehoorzaamheid roept thans de zen priester naar Heemstede om daar weer.... opnieuw te beginnen! Moge Gods beste zegen hem daarheen vergezellen en hem nog vele jaren de kracht schenken, zijn priester-arbeid te blijven verrichten tot heil van de hem toe vertrouwde geloovigen. In de knel. In de Julianastraat kwamen twee auto's in aanrijding, waarbij boven dien een wielrijder in de knel raaakte. Het gecompliceerde ongeval beperkte -zich tot materieele schade, welke onderling wordt geregeld. Santos-collecte. Woensdag zal ten bate van het Santos-fonds de jaarlijksche bloempjesdag worden gehouden. JONGETJE VAN AUTO GEVALLEN Doodeliik ongeluk te Noordwilkerhout Gisterenmiddag had alhier op den Kerk- weg een doodelijk ongeluk plaats. Het 5-jarig zoontje van den heer N. v. Gijls- wijk, tuinder alhier, was stilletjes op den treeplank van de bloemenauto van den heer L. uit Rijnsburg geklommen, zonder dat de bestuurder het had gemerkt. Toen de auto een 50-tal meters gereden had schreeuwde een per fiets achterop rijdend meisje aan een persoon die in de laadbak achterop de auto zat, toe, dat een kind op de treeplank zat. Deze persoon waar schuwde de chauffeur die onmiddellijk stopte. Het jongetje was echter inmiddels vermoedelijk tengevolge van de schok door het remmen van de treeplank gevallen en had het dub bel achterwiel van de auto over het hoofdje gekregen, dat vreeselijk verminkt was. Dokter W., die spoedig ter plaatse was, kon alleen den dood constateeren. De wagen en het lijkje zijn door de politie in beslag genomen. Den bestuurder treft ab soluut geen schuld, daar hij totaal niet gemerkt had dat het kind op de auto was geklommen. Voor de ouders een ver schrikkelijke slag. De auto is in den avond door de poli tie vrijgegeven. BOSKOOP. Pulverisateur ontploft. De boom- kweekersknecht H. S. zou met een pul verisateur planten bespuiten. Nadat en kele atmosferen druk was verkregen, ont plofte het toestel met gevolg, dat S. aan schouder en pols werd verwond. Hij werd naar het ziekenhuis te Gouda vervoerd, waar bleek, dat een pols was gebroken. Na behandeling kon S. weer huiswaarts kee- ren. Benoemd. Met ingang van 1 Septem ber is tot hoofd van de R.K. Ulo-school be noemd de heer J. H. M. Rozemeijer van Zaandam. „Trekvogels". Voor de voetbalver. Trekvogels was het Zondag geen fortuin lijke dag. Het eerste en 2e elftal speelden tegen een tweetal elftallen van het sterke Velo uit Wateringen, waarin zij hun meerdere moesten erkennen. Het eerste elftal verloor met 5^1 en het tweede met 21. Geboren: Hendrik Diederik z. van J. Verwoerd en M. v. Eijk Cornelis Herman z. van J. Meyer en D. B. Treur. Getrouwd: M. J. C. Vurens 25 j. en M. W. Boer 25 j. J. J. Lourier 25 j. en J. Jongen 22 j. KOUDEKERK. ..Aangehouden. Zaterdagavond te om streeks half elf werd in den Hondsdijk al hier aangetroffen een verpleegde uit het gesticht „St. Bavo" te Noordwijkerhout, die den vorigen dag daaruit was ont vlucht. Door de zorg van de gemeentepoli tie werd hij nog denzelfden avond naar het gesticht overgebracht. Een geit op stap. Bij de gemeentepoli tie zijn inlichtingen te bekomen omtrent een jonge geit, die bij den veehouder J. D. alhier, dezer dagen is komen aanloopen. NOORDEN. Uitstapje. De jeugdleden van de drankbestrijdingsorganisaties van Kruis- verbond en Mariavereeniging maakten on- j der leiding van een paar bestuursleden en een paar onderwijzers per touringcar een uitstapje naar de Veluwe. Verscjiil- lende plaatsen werden bezocht, o.a. Apel doorn en Ouwehands dierenpark op den Giebbenberg te Rhenen. Men trof goed weer en men heeft kostelijk genoten. Door middel van een wekelijksch spaar systeem wordt het de ouders gemakkelijk gemaakt eens per jaar aan de kinderen een leerzamen en genotvollen dag te be zorgen en wordt aldus reeds vroegtijdig het begrip bijgebracht, dat er in het le ven nog wel wat anders en beters te ge nieten valt dan het kroegloopen en alco holgebruik. REEUYVUK De noodbruggetjes verdwijnen De bekende noodbruggetjes, welke een herinnering vormen aan de overstrooming van den polder Vettenbroek en Broekvel- den, waarbij de Blindenweg over een leng te van 97 meter werd weggeslagen, zullen weldra tot het verleden behooren. Met het maken van een nieuwen" dijk is men thans zoover gevorderd, dat thans te voet over het weggespoelde gedeelte kan worden geloopen. De openstelling voor het verkeer zal evenwel nog eenige maan den vorderen, daar het werk nog niet ge heel klaar is. Met het aanbrengen van een tweede gedeelte op den weggespoelden weg over een lengte van 54 meter, zal weldra een aanvang worden gemaakt. Tot verbinding van de achterste plassen wordt in den Blindeweg een betonnen op haalbrug gemaakt, met welke werkzaam heden thans eveneens een aanvang is ge maakt. Het geheele werk, dat thans pre cies 12 jaar heeft geduurd, moet einde De cember a.s. klaar zijn, waarna de wegver binding met Oukoop zal worden openge steld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 11