Toestand in Noord-China
ernstig
De nationale energie zal in den strijd
worden geworpen
Marconi overleden
28ste Jaargang
DINSDAG 20 JULI 1937
No. 8779
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
i TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
VERKLARINGEN VAN
TSJANG KAI SJEK.
Volgens een telegram uit Tientsin
hebben de Chineesche troepen, die zich
verschanst hebben in Loekoetsjau, het
vuur geopend op de Japansche voor
hoede, gistermiddag om 5 uur. Hier
mede zouden dus de onderhandelingen
om tot een accoord te komen, verbro
ken zijn. Hetzelfde telegram voegt er
aan toe, dat de toestand zeer ernstig is
en dat een hevig conflict nauwelijks
meer zal vermeden kunnen worden.
De Japansche militaire attaché heeft den
Chineeschen minister van oorlog een laat
ste waarschuwing overhandigd, met den
eisch, dat de centrale regeering haar troe
pen zou terugtrekken naar hun eerste stel
lingen en dat de naar Hopei gezonden
vliegtuigen worden teruggetrokken.
Uit Tientsin wordt gemeld, dat een Ja-
pansch officier, kapitein Jamakazi, ernstig
gewond is bij de nieuwe botsing, toen zijn
detachement bij Loekoetsjau door afdee-
lingen van het 29e leger beschoten werd.
Men verneemt uit Tokio, dat het Japan
sche garnizoen in Noord-China wellicht
gedwongen zal zijn hedenmiddag op. te
treden, tenzij de Chineesche troepen hun
als onwettig beschouwde actie staken.
Uit Hankou wordt vernomen, dat
reeds zestigduizend man van het leger
der Nanking-regeering Hopei zijn bin
nengerukt. De mannen dragen dezelfde
uniform als de manschappen van het
29ste leger.
Donderdag wordt het eerste transport
troepen uit Japan verwacht. Japansche
versterkingen uit Mandsjoerije blijven
Tientsin binnenstroomen met tanks, kanon
nen en vliegtuigen. De Japansche effectie
ven in Noord-China omvatten op het oogen
blik 25.000 man, tegen 6000 bij het uitbre
ken van het conflict.
De luchtvaartdienst tusscheni Sjanghai
en Noord-China is geheel onderbroken.
Volgens berichten uit Tientsin neemt
generaal Ma Tsjang Sjan, die tijdens den
strijd in Mandsjoerije, nu zes jaar geleden,
den naam van China's nationalen held
kreeg, weer krachtig deel aan de anti-Ja-
pansche agitatie. Tot nu toe had generaal
Ma een teruggetrokken leven in Tientsin
geleid en vergenoegde hij zich met het lid
maatschap van de militaire commissie.
Tsjang Kai Sjek heeft te Koeling
een verklaring afgelegd, waarin hij
naar voren bracht, dat de houding van
China door vier punten bepaald wordt.
In de eerste plaats mag door geen enkele
overeenkomst inbreuk worden gemaakt op
op de onschendbaarheid van het gebied
de souvereine rechten van China. Verder
kan een onwettige wijziging van den poli-
tieken raad van Hopei en Tsjahar niet wor
den toegestaan, omdat het statuut van de
zen raad door de centrale regeering is
vastgesteld. In de derde plaats kan niet
worden toegelaten, dat plaatselijke offi
cieren, door de centrale regeering be
noemd, onder druk van buiten overge
plaatst worden. Tenslotte zal de regeering
- niet dulden, dat beperkingen worden ge
maakt ten aanziA' van de door het 29ste
leger bezette stellingen.
Tsjang Kai Sjek heeft verder gezegd,
dat China verlangt alle problemen langs
diplomatieken weg op te lossen, zoolang
dit eenigszins mogelijk is. Indien echter
de grens van het toelaatbare overschreden
zou worden, dan zal de nationale energie
in den strijd geworpen worden. Het Chi
neesche volk moet de volle draagwijdte van
deze woorden begrijpen, in dat geval moet
worden doorgevochten tot het bittere ein
de.
Indien men zijn 'hoop stelt op een wij
ken van den tegenstander, dan is China
verloren.
Vervolgens zeide de maarschalk, dat het
incident van Loekoetsjau niet plotseling
is ontstaan, het is maanden lang door de
Japanners voorbereid. Er blijkt uit, dat
Japan in China een bepaald doel na
streeft en dat de vrede niet gemakkelijk
gehandhaafd zal blijven. China had alleen
het incident kunnen voorkomen, indien het
buitenlandsche legers vrijen intocht in het
Chineesche gebied had verleend. Geen
land dat eenige achting voor zichzelf
heeft, kan een dergelijke vernedering aan
vaarden.
Verder wees spreker op de gebeurtenis
sen van zes jaar geleden, waardoor Mand
sjoerije verloren ging. Indien China thans
de bezetting van Loekoetsjau zou toelaten,
dan zou Peiping een tweede Moekden
worden.
De mogelijkheid van een vriendschappe
lijke regeling hangt af van het feit, of de
grens van het toelaatbare bereikt zal
worden.
China wil den oorlog niet en zal slechts
een aanval weerstaan.
Het Chineesche volk moet weten, dat de
regeering zich op het oogenblik bevindt
midden in de voorbereidingen tot o.e verde
diging. Indien de Chineesche regeering zou
toelaten dat ook slechts een duimbreed
Chineesche bodem verloren zou gaan, dan
zou zij een onvergeeflijke misdaad begaan
tegen het eigen ras.
Ook de Mongolen ten tooneele?
Uit Nanking verneemt men, dat vijf ca-
vallerie brigades van ongeregelde Moh-
goolsche troepen, gesteund door driehon
derd vliegtuigen, zich ten Noorden van
Tsjahar zouden verzamelen met de bedoe
ling. onrust te verwekken in Sjensi en
Soeijoan.
EDEN OVER DE JAPANSCH—
CHINEESCHE BETREKKINGEN.
Sprekende over de crisis in de Japansch-
Chineesche betrekkingen zeides Eden, in
het Lagerhuis: „Het is mogelijk, dat een
vreedzame regeling eerder tot stand komt,
wanneer-derden geen pogingen tot inter
ventie in het werk stellen.
Niettemin hebben wij Tokio en Nanking
duidelijk gemaakt, dat, indien een of an
dere regeering op een of andere wijze tot
een oplossing kan bijdragen, zij gaarne
alle mogelijke hulp zal verleenen.
Als de Britsche regeering een oplossing
aan de hand zou kunnen doen, zou zij zeg
gen, dat die in een verandering van metho
de gezocht moet worden, Zoolang men de
onzekerheid in Noord-Ghina laat voortdu
ren en zoolang men gebruik maakt van
plaatselijke regelingen van vrij twijfel
achtige strekking en waarde, blijft de toe
stand in China gevaarlijk.
Is het te optimistisch aldus besloot
Eden als wij hopen, dat beide regeerin
gen nog een krachtige poging tot het tot
stand brengen van een volledige regeling
in het werk stellen?"
Britsche troepen naar Tientsin.
De militaire autoriteiten te Hongkong
verklaren, dat de Britsche troepen, op één
compagnie na, uit Sjanghai Kwan zullen
worden geconcentreerd, hoewel men daar
voor het oogenblik geen ongeregeldheden
verwacht.
De Britsche ambassadewacht te Peiping
is nog niet versterkt, terwijl er geen be
zorgdheid bestaat voor de in Noord-China
verblijvende Britten.
JAPANNERS BOMBARDEEREN
WANGPING.
SJANGHAI, 20 Juli (A.N.P.). Volgens al
hier ontvangen berichten zouden de Japan
sche troepen begonnen zijn met een bom
bardement van Wangping. De desbetreffen
de uit Peiping door het Japansche telegraaf -
agentschap Domei geseinde berichten mel
den, dat het bombardement om 14 uur 27
geopend is.
Nadere berichten van Japansche zijde
melden, dat de Chineesche batterijen te
Wangping tot zwijgen zijn gebracht, maar
dat levendig geschutvuur wordt gewisseld
met een andere groep Chineesche troepen,
i die nabij Wangping geconcentreerd zijn.
UITVINDER DER DRAADLOOZE
TELEGRAPHIE.
In den afgeloopen nacht om half vier ïs
de groote uitvinder op het gebied van
draadlooze telegraphie markies Guilielmo
Marconi overleden in den leeftijd van 63
jaar.
Marconi werd op 25 April 1874 te Grif-
fone bij Bologna geboren. Tijdens zijn stu
die aan de universiteit te Bologna nam hij
reeds proeven met de toenmaals reeds be
kende electrische goiven, welke men de
golven van Hertz noemde. Hij zette later
zijn proefnemingen te Londen voort en
stichtte daar in 1897 de Marconi Wireless
Company, waardoor in 1899 de eerste
draadlooze verbinding ov,er het Kanaal tus-
schen Engeland en Frankrijk tot stand
werd gebracht. In 1902 wist hij den Atlan-
tischen Oceaan te overbruggen. Na den
wereldoorlog wijdde hij zich vooral aan de
kortegolfzenders en bestudeerde hij op zijn
jacht „Electra" de problemen van de ul
tra-korte golf. De bekende kortegolfzender
van het Vaticaan is door Marconi gebouwd.
Ook heeft Marconi vele proeven genomen
met z.g. parabool-antennezenders.
In 1918 werd Marconi senator en in 1930
president van de Italiaansche academie.
Tegelijk met Braun verwierf hij in 1909
den Nobelprijs voor natuurkunde.
Senator- markies Guiglielmo Marconi
voelde zich Maandagavond niet bijzonder
wel, reden, waarom hij gisteravond al zijn
afspraken heeft afgezegd en met name een
ontmoeting, welke hij met Mussolini zou
hebben in het Palaz^a'Venezia. Men ver
moedde evenwel niets ernstigs.
Bij wijze van voorzorg was markiezin
Marconi, die des ochtends naar Viareggio
was vertrokken, waar zich hun dochter be
vond, gewaarschuwd. Twee beroemde ge
neeskundigen, de hoogleeraren Frugon en
Pozzi, werden later aan het ziekbed van
den uitvinder ontboden, die met de mar
kiezin bij het overlijden tegenwoordig wa
ren.
Het stoffelijk overschot van den beroem
den Italiaanschen geleerde zal worden op
gebaard in een tot chapelle ardente inge
richte zaal van het paleis der Italiaansche
academie. Het publiek zal in de gelegen
heid worden gesteld langs de baar te de-
fileeren.
Reeds vanochtend vroeg was een groote
menigte samengestroomd voor de woning
van de familie Marconi aan de Via dei
Condotti.
Vooraanstaande leden van regeering en
partij hebben zich in de ochtenduren naar
het sterfhuis begeven.
Mussolini heeft zich vanochtend- in ge
zelschap van den secretaris van zijn kanse
larij en den kanselier der koninklijke Ita
liaansche academie naar het sterfhuis be
geven, waar hij een laatste hulde bracht
aan den overleden uitvinder.
De ter aarde bestelling van het stoffe
lijk overschot van Marconi zal morgen-
Woensdag) avond om zes uur op staatskos
ten geschieden.
Om acht uur vanochtend werd de Paus in
kennis gesteld van het overlijden van Mar
coni, die Zaterdagochtend nog een lang
durig bezoek had gebracht aan Castel Gan-
dolfo. Hoewel Marconi de laatste maanden
lijdende was aan een hartkwaal, voelde
hij zich dezer dagen juist weer tamelijk
goed.
Het nieuws van het overlijden werd in
extra-edities der bladen bekend gemaakt.
Het lid van de academie Selva zal een
doodenmasker vervaardigen.
Het laatste bezoek van Marconi
aan den Paus.
De Paus heeft vanochtend tijdens een
onderhoud met kardinaal-staatssecretaris
Pacelli medegedeeld, dat Marconi zich tij
dens de hem Zaterdagochtend verleende
audiëntie heeft uitgelaten over het voor
gevoel, dat zijn einde naderde.
De Paus werd overigens getroffen door
de wijze, waarop de geleerde hem had ver
zocht om een bijzonderen zegen voor zijn
familie en zijn eigen persoon.
Zoodra de Paus kennis nam van het
overlijden van Marconi trok hij zich in
een kleine kapel terug, waar hij bad.
Kardinaal Pacelli heeft namens den Paus
telegrammen van deelneming met het over
lijden verzonden aan de regeering, aan de
koninklijke academie en aan de familie
Marconi.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VIJANDELIJKHEDEN OP GROOTE
SCHAAL BIJ WANG PING.
TOKIO, 20 Juli. (A. N. P.). Volgens
een uit Peiping ontvangen telegram waren
de vijandelijkheden, welke zich vanmiddag
te Wang Ping hebben voorgedaan, van groo-
ten omvang.
Het Japansche antwoord op de
Chineesche nota.
TOKIO, 20 Juli. (A. N. P.). Het Ja
pansche ministerie van buitenlandsche za
ken heeft heden aan de regeering van Nan
king haar antwoord doen overhandigen op
de Chineesche nota van gisteren.
Naar het agentschap Domei meldt, roept
Japan in dit antwoord de Nankingregee-
ring op, de ten uitvoering van de plaatse
lijk tot stand gekomen overeenkomsten in
Noord-China niet te storen en alle vijan
delijke maatregelen tegen Japan te staken.
Het door Nanking geëischte gelijktijdige
terugtrekken van de Japansche en Chi
neesche troepen wordt van de hand gewe
zen en opnieuw wordt geëischt, dat de naar
Noord-China gedirigeerde troepen der cen
trale regeering onmiddellijk teruggetrok
ken worden. De Japansche nota verklaart
verder, dat de oplossing van het conflict
langs diplomatieken weg door China zelf
verhinderd wordt. De naar het aantal bui
tengewone superioriteit van de Chineesche
troepen in Noord-China bedreigt het leven
van de Japansche kolonie en van het Ja
pansche garnizoen en wéerlegt terzelfder-
tijd de door Nanking naar voren gebrach
te bewering, dat het dirigeeren van troe
pen naar Noord-China uitsluitend geschied
is binnen het kader van maatregelen tot
zelfverdediging. De Chineesche eisch, dat
alle plaatselijk tot stand gekomen overeen
komsten door de Nankingregeering moe
ten worden goedgekeurd, is in tegen
spraak met den organisatorischen aard
van den politieken raad van Hopei en
Tsjahar.
Ten slotte verklaart Japan, dat de Chi-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLANS.
De toestand in Noord-China wordt uiter
mate dreigend. (1ste blad).
Heftige strijd bij Brunete. (2de blad).
Minister Eden over den vrede in Europa.
(2de blad).
Opnieuw arrestaties in Rusland. (2de
blad).
De bekende uitvinder Marconi overle
den. (1ste blad).
neesche houding het gevaar met zich me
de brengt, dat de toestand „buiten con
trole" geraakt.
De Nankingregeering wordt ten slotte
opgeroepen den toestand opnieuw te be-
studeeren.
Japanners vertrekken uit Nanking.
TOKIO, 20 Juli. (A. N. P.). Domei
meldt uit Nanking, dat de gezinnen van het
personeel van de Japansche ambassade en
het Japansche gezantschap te Nanking zich
gereed maken om uit Nanking te vertrek
ken. Zij zullen om 23. uur Nanking verla
ten en zich naar Japan begeven.
Uit Peiping wordt gemeld, dat Chinee
sche soldaten, die de verdedigingswerken
bij Loekautsjiau versterken, gisteravond
om vijf uur op een Japansche patrouille
hebben geschoten. Kapitein Yamazaki, de
bevelhebber van het Japansche detache
ment, werd gewond.
Drie malen, te weten Maandagavond om
negen uur en Dinsdagochtend om twee uur
en om vier uur hébben Chineesche troepen
Japansche troepen met loopgraaf geschut
beschoten.
Chineezen hebben de telegraaflijnen
doorgesneden, welke Japanners tusschen
Peiping en Tientsin hadden aangelegd.
DE SCHIETPARTIJ BIJ DE MARCO
POLO BRUG.
Ultimatief protest van Japansche zijde.
De chef van de bijzondere militaire mis
sie van het Japansche Kwantoenleger in
Peiping, kolonel Matsoei, heeft gisteren een
ultimatief protest ingediend bij de Chinee
sche autoriteiten te Peiping in verband
met de schietpartij bij de Marco Polobrug.
Vóór hedenmiddag twaalf uur moest vol
daan worden aan de gestelde eischen. Van
Chineesche zijde is het protest onbeant
woord gebleven.
De wereld
in vogelvlucht
De toestand in China wordt thans weer
dreigend, tenminste als wij de situatie be
kijken met onze Westersche oogen. De Chi
neezen melden, dat zij een leger van 60.000
man in het Noorden hebben en dat zij wei
geren zich terug te ti'ekken. Zij zijn n.b.
ook in hun eigen land en het is toch wel
een beetje al te bar, te verlangen, dat de
Chineezen goedmoedig zullen toezien, als
de Japansche soldaten in hun eigen land
de lakens uitdeelen. In ieder geval is Nan
king niet van plan om een afspraak van de
Japanners met plaatselijke Chineesche
autoriteiten te erkennen. De vijandelijkhe
den schijnen alweer geopend te zijn, want
er is opnieuw geschoten.
In den Spaanschen burgeroorlog wordt
het offensief tegen Madrid nu waarschijn
lijk ingezet. Althans er wordt stevig ge
vochten in den sector van Brunete, zoodat
men mag aannemen, dat dit het eerste be
gin is van het aangekondigde offensief.
Een ander bericht maakt melding van
het overlijden van den bekenden Italiaan
schen uitvinder Marconi, de uitvinder van
de draadlooze telegraphie, welke voor de
wereld een groote zegen is geweest. Zijn
naam zal blijven voortleven in de bena
ming „marconist" en zoodoende nauw ver
bonden blijven met dat gedeelte van het
wereldverkeer, dat wel het meeste gepro
fiteerd heeft van zijn uitvinding nl. het
verkeer ter zee en in de lucht.
Vier opslagplaatsen in
asch gelegd
de
Twee paarden in de vlammen
omgekomen
In de oude binnenstad van Almelo
heeft vanmorgen in de vroegte een felle
brand gewoed, waardoor vier opslag
plaatsen in de asch zijn gelegd, terwijl
aan twee woonhuizen schade werd aan
gericht. Twee paarden zijn in de vlam
men omgekomen.
De brand is vermoedelijk ontstaan in
de loods van den groentenhandelaar Kist.
In deze loods, waarin een paard gestald
stond, waren verschillende goederen op
geslagen; van hieruit heeft het vuur zich
medegedeeld aan de opslagplaatsen van
den heer Arends, eveneens groentenhan
delaar, van de firma Hagedoorn, die de
loods als opslagplaats voor tabak ge
bruikte en aan de loods in gebruik bij
den orgeldraaier Bruggeman, die er een
paard en een orgel had ondergebracht.
Ook de zolderverdieping van het huis,
bewoond door den heer Veneman, raakte
in brand. Hier ging een partijtje graan
verloren. De brand kon evenwel spoedig
worden beperkt. De woning van Brugge
man kreeg eveneens lichte brandschade.
