ZIG-ZaG'ZWITSERLAND
DINSDAG 13 JULI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Rumoerige bisschoppen in een
kalm land Kasteelen bij
bosjes De tooverheks
breit en vertelt
XII
Met den bisschap van Sion was het kwaad
kersen eten.
Deze zin staat in den verleden tijd. Het
is mij onbekend, of de tegenwoordige bis
schop van Sion ooit kersen eet, doch ver
ondersteld, dat dit wèl het geval is, zoo
ontbreken mij toch betrouwbare gegevens
over de min of meer onheilspellende afloop
van een dergelijke smulpartij.
De bisschoppen van Sion, die ik onbe
scheiden in deze zig-zag wil betrekken, heb
ben reeds vele eeuwen geleden het purper
afgelegd ongetwijfeld zeer tegen hun zin,
want heel de stad Sion is er nog heden de
steenen getuige van, hoe deze prelaten zich
hebben geweerd om hun waardigheid te
behouden.
Sion een stadje van 8000 inwoners
telt niet één, ook niet twee, maar drie bis
schoppelijke burchten, die norsch en uit
dagend oprijzen boven het vriendelijke,
vredelievenae stadje aan hun voet. Deze
burchten hebben ieder hun eigen naam: in
de hoogste, Tourbillon, zetelde de bisschop,
in Valère huisden de domheeren en in Mar-
jorie de dienaren en lansknechten.
De burcüten liggen ieder op hun eigen
rots, als symbolen van ijzeren tucht, (of
schoon in den loop der historie deze sym
boliek meermalen erg hardhandig werd).
Wat in vredesnaam de bisschop met al
die kasteelen moest uitvoeren, is me een
raadsel gebleven.
Ook de bewoners van Sion breken zich
daar het hoofd niet over; anders zouden
zij wel een geschiedbeschrijving hebben
uitgegeven. Maar deze was niet voorhan
den.
We zullen evenwel de plank niet ver mis
slaan met te reconstrueeren,- dat de bis
schoppen van Sion eertijds meer in een
zadel dan in een zetel troonden en beter
het zwaard hanteerden dan de wijwater
kwast.
Het bisschoppelijk rumoer is verstomd;
het purper is vergaan
Ondertusschen zit Sion opgescheept met
drie kasteelen en twee kathedralen, wat
niet weinig tot de glorie van dit verbazend
aardige en interessante stadje bijdraagt.
Door nauwe steegjes en langs kronkelen
de trappen ben ik opgeklommen naar de
trits van burchten.
Al klimmende vraagt een transpireer end
mensch zich nogmaals en met klem af, wat
die bisschoppen heeft bezield om het zoo
hoog te zoeken.
De tegenwoordige bisschop is niet zoo'n
hoogvlieger al moet men dat woord niet
misverstaan. Monseigneur heeft een nuch
ter paleisje in de benedenstad met daarbij
een tweede kathedraal; want Valère en
wien zal dat den bisschop kwalijk nemen?
was hem véél te hoog, vooral als de zon
scheen.
In de eerste burcht, Marjorie, valt niet
veel meer te beleven, maar het kanunnik
ken-kasteel, Valère, is een versteend
sprookje. In de kathedraal, die de burcht
bekroont, wordt slechts enkele malen per
jaar Mis gelezen; de kerk herbergt een over
vloed van historische en artistieke merk
waardigheden, waarvan de „Boom van Jes-
Een slappe, gerimpelde huid
wordt weer soepel en veerkrachtig door Purol
4616
se" met den eersten prijs gaat strijken. Een
houten Jesse ligt in een diepen slaap ge
dompeld, terwijl door een scheur in zijn
kleed een boomstam zich uit zijn borst
omhoog-werkt. De boom vertakt zich naar
vele zijden en draagt in zijn hoogste twijgen
de beeltenis van Christus. Een eigenaar
dige voorstelling meer koddig dan mooi.
Van Valère naar Tourbillon is het nog een
flinke „hijsch" langs een steenig voetpad,
bezaaid met keien.
Tourbillon het kasteel van den bis
schop zelf - is door brand verwoest, maar
de torens en tinnen zijn staande gebleven.
Aan de poort zal een oud vrouwtje te
breien, als de tooverheks uit het sprookje.
Het was deze dame, die, al breiende, mij de
duistere geheimen van de bisschoppelijke
woning heeft ontvouwd. Zij en haar hond
Micki vergezelden me door de griezelige
gewelven en op de halsbrekende wentel
trappen, waarbij het krakend beenderen-
gestel van mijn breiende gids ieder oogen-
blik het ergste deden vreezen.
Vanaf ie tinnen van het kasteel heeft
men een nooit genoeg te prijzen vergezicht
over het onvolprezen Valais een groene
tuin, afgezet met een reuzen-rastering van
ijs en sneeuw.
Wat is Vaiais mooi!
De Schepping spreidt hier al haar we
deren ten »oon, overdadig rijk in de teere
pracht van kleurige bloemen, in de majes
teit van bevroren bergen, in de zielen, klaar
als een waterbron, van eenvoudige, diep-
geloovige menschen.
Ja, Valais is mooi!
Ik hoop het weer te zien vóór mijn zwerf-
lustig gebeente denzelfden weg gaat als
de rumoerige bisschoppen van dit vreed
zame land vele eeuwen geleden zéér
tegen hun zin! bewandeld hebben....
NED. COST-INDiE
DE TJERIMAI IN WERKING.
Aneta seint uit Bandoeng: Wij verne
men, dat aan de Noordwand van de Tje-
rimai zich thans ook aan de buitenzijde
eruptie-verschijnselen vertoonen, waardoor
de Noordwand ten zeerste is verzwakt.
Bevestiging hiervan konden jj/ij niet
verkrijgen daar dr. Neumann van den vul-
kanologischen dienst, die het onderzoek
leidt, zich op den vulkaan bevindt.
Aneta seint nader uit Batavia: Thans is
bevestiging verkregen van bovenstaand
bericht. De Tjerimai is aan den
Noordwand van den Oost-krater ge
scheurd. Er vertoonen zich twee nieuwe
eruptie-punten aan den binnen- en aan den
buiten-Noordwand, welke daarom onbe
trouwbaar moet worden geacht.
De uiterste waakzaamheid is geboden.
BUILENPEST GECONSTATEERD.
Een eigenaardig geval.
De dienst der volksgezondheid was ge
waarschuwd, dat zich in de dessa Tjibogo,
boven Lambang, iemand ophield, Vink ge
naamd, die reeds sedert eenige dagen zeer
ernstig ziek was en als „christian scientist"
alle medische hulp weigerde.
De gouvernementsarts greep in, ingevol
ge zijn functie en constateerde bij Vink
builen-pest. De patiënt is naar het zen-
dings-hospitaal Immanuel te Bandoeng
vervoerd.
Tijdens het bezoek van den arts kreeg
de schoonmoeder van Vink een hartver
lamming en is daaraan overleden.
DE GROOTE FEESTEN TE LISIEUX. De enorme menschenmenigte tijdens de
plechtigheden en feesten te Lisieux.
De Spaansche
burgeroorlog
DE OPSCHORTING DER
CONTROLE AAN DE
FRANSCHE GRENS
HET BESLUIT VAN FRANKRIJK.
Corbin doet er mededeeling van.
Lord Plymouth, voorzitter van de com
missie voor de niet-inmenging, heeft gis
termiddag op het foreigh office te Londen
den Franschen ambassadeur, Corbin, ont
vangen. Deze overhandigde hem een me
dedeeling, waarin de Fransche regeering
kennis geeft van het reeds aangekondigde
besluit, dat zij met ingang van heden
(Dinsdag), den internationalen ambtena
ren van het controlestelsel der Londen-
sche commissie niet langer de faciliteiten
kan toestaan, die zij tevoren genoten.
Eden vindt Frankrijks handelwijze redelijk
Op een vraag in het Lagerhuis of het
Fransche besluit ten aanzien van het toe
zicht in de Pyreneeën de volledige goed
keuring der Britsohe regeering had, heeft
Eden in het Lagerhuis geantwoord, dat
Plymouth reeds uiteengezet heeft, dat de
houding van Frankrijk naar de meening
der regeering redelijk is, gezien het ge
beurde aan de Portugeesche grens. Bo
vendien, aldus Eden, blijft de Pyreneeën-
grens gesloten. Frankrijk schorst slechts
de den waarnemers toegekende facilitei
ten. Ik ben van meening, dat de Fransche
regeering het recht had dezelfde maatre
gelen te nemen als de Portugeesche.
In antwoord op een andere vraag heeft
minister Eden verklaard, dat de Britsohe
regeering zich druk bezig houdt met de
opdracht haar toevertrouwd door de com
missie voor de niet-inmenging en inhou
dende het zoeken naar een oplossing voor
de bestaande situatie.
Hij zeide thans liever geen mede-
deelingen te doen over afzonderlijke
punten, die betrekking hebben op het
beginsel der niet-inmenging in zijn
geheel. Hoewel de regeering zich be
wust is van de moeilijkheid harer taak
en van het feit, dat de vervulling
moet afhangen van een veel grootere
internationale samenwerking, achtte
de regeering het haar plicht de op
dracht te aanvaarden. De regeering
beseft, dat het vraagstuk dringend is.
Zij heeft het voornemen nog deze
week de commissie voor de niet-in
menging verslag uit te brengen, in
ieder geval vóór of op Vrijdag a.s.
DE STRIJD BIJ MADRID.
Marokkanen te hulp geroepen.
In het afgeloopen weekeinde zijn meer
dan tweeduizend Marokkanen uit Melilla
te Algeciras aan land gezet. Volgens me-
dedeelingen van welingelichte zijde zijn
zij per spoor naar het front voor Madrid
vervoerd.
De radioclub van Teneriffe deelt mede,
dat de vorige week alleen aan het front
voor Madrid 37 vliegtuigen der regeering
tijdens luchtgevechten zijn neergeschoten.
Naar van Madrileensohe zijde wordt
medegedeeld, heeft de luchtmacht der re
geering gisteren dertien toestellen van
Franco neergeschoten. Aan de zijde der
regeering gingen drie vliegtuigen verlo
ren.
RADIO REQUETES DRINGT OP
ZUIVERING AAN.
Radio Requetes, dat in de uitzendingen
der afgeloopen dagen reeds herhaaldelijk
op zuivering achter het front aangedron
gen had, omschreef dit gisteren als volgt:
„Laat ons niet te goed zijn, laat ons niet
zooveel bewijzen van medelijden geven
met hen, die wreed waren, die toonden
geen hart te bezitten, die geen medelijden
hadden met onze vrouwen, onze vaders,
onze kinderen. Onder onze vrienden moet
men onze vijanden zoeken, die geen tijd
hadden te vertrekken en nog niet aan de
oppervlakte zijn gekomen. Wij vragen
om de noodzakelijke zuiveringen voor het
gemeenschappelijk welzijn en het heil van
het vaderland".
BUITENLAND
BELGJE
DELAVELEYE WIJKT
Voor den druk der liberalen.
In verba-d met de besprekingen over den
politieken toestand heeft de minister van
justitie, Delavelye, van Zeeland zijn ont
slag aangeboden. De minister-president
heeft zich zijn antwoord voorbehouden.
Na afloc-p der nieuwe besprekingen,
welke minister-president van Zeeland heeft
gevoerd op het hoofdbureau van de liberale
partij is een communiqué uitgegeven, waar
in wordt medegedeeld, dat de minister-pre
sident kennis heeft genomen van de voor
waarden, waarop de liberale partij haar
medewerking aan de regeering zou kunnen
voortzetten.
De liberalen hebben aangegeven, welke
punten van het regeeringsprogram zij ge
preciseerd zouden wenschen te zien, met
name de kwestie der verdediging van de
belangen van den geheelen middenstand en
de onmogelijkheid van iederen vorm van
staatsbeheer of corporatie.
Zij gaven ook de grondlijnen aan, waar
op een liberale vertegenwoordiging in de
regeering zou moeten worden geregeld. Er
werd overeengekomen, dat al deze kwes
ties zouden worden bestudeerd en geregeld
vóór de Kamers in October weer biieen-
DE GROOTE FEESTEN TE LISIEUX. Z. Em. kardinaal Pacelli woonde als Pause
lijk Legaat de opening van het Eucharistisch Congres te Lisieux bij. Een overzicht
tijdens de plechtigheid voor de nieuwe kathedraal.
komen. Deze regeling zou er op berekend
moeten zijn de meerderheid van de natio
nale parlementaire unie te handhaven.
Het communiqué vermeldt nog, dat het
besluit van de Delaveleye direct af te tre
den als onherroepelijk moet worden be
schouwd.
De leden der regeering komen heden bij
een. Na afloop van deze vergadering zal
minister-president van Zeeland een ver
klaring afleggen.
Een brigadier te Luik voortvluchtig.
Te Luik heeft men in de kazerne Fonck,
waar het derde regiment artillerie is ge
legerd, een spionnage-affaire ontdekt.
Een kast, waarin belangrijke documenten
lagen, was opengebroken en de inhoud ont
vreemd. De vermoedelijke dader is voort
vluchtig. Men denkt, dat hij is uitgeweken
naar een naburig land voor welks rekening
hü heeft gewerkt.
De gestolen documenten waren opgebor
gen in een kast, welke geplaatst was in het
bureau van den staf. Het slot van de kast
was vernield.
Behalve documenten werd ook een be
drag aan geld medegenomen. De auditeur
militair werd dadelijk verwittigd. Hij stelde
direct een onderzoek in en liet appèl hou
den, waarbij bleek, dat een brigadier (kor
poraal) ontbrak
Deze man wordt er van verdacht de agent
te zijn van een buitenlandschen spionnage-
dienst.
Daar men vermoedt, dat er ook burgers
bij de zaak zijn betrokken, houdt ook het
parket van Luik zich met de aangelegen
heid bezig.
DUITSCHLAND
DE STRIJD TEGEN DEN „ANTICHRIST".
Schrijven voorgelezen in de kerken.
In alle katholieke kerken van het Duit-
sche rijk is Zondag een schrijven voorge
lezen, waarin wordt aangespoord tot eens
gezindheid tusschen katholieken en pro
testanten in den strijd tegen den „Anti
christ", aldus meldt Uniter Press aan haar
bladen.
In den brief worden' de katholieken ge
waarschuwd, geen geloof te schenken aan
de berichten in de Duitsche pers over ka
tholieke kwesties. De Duitsche bladen wor
den ervan beschuldigd op steeds fellere
wijze een anti-katholieke campagne te voe
ren, waarbij vele berichten vaak niet in
overeenstemming zijn met de waarheid.
De boodschap verzoekt allen geloovigen
hun kerk in dezen kritieken tijd trouw te
blijven en spreekt haar voldoening er over
uit, dat ook in de prote&tantsche kerk de ge
loovigen zich niet'op een dwaalspoor laten
brengen. Zelfs geen arrestaties of andere
beproevingen kunnen de protestanten be
wegen, hun kerk ontrouw te worden.
Indien allen het christelijk geloof trouw
blijven, zal zich alles ten goede keeren.
„Alle christenen, aldus besluit de bood
schap, moeten zich aaneensluiten en zich
niet laten verstrooien in den strijd tegen
den „anti-christ".
FRANKRIJK
DE PARIJSCHE HOTELSTAKING.
Op een vergadering van het hotelperso
neel is gisteren een motie aangenomen,
waarin geconstateerd wordt, dat de regee
ring voor het eerst haar onzijdigheid heeft
laten varen ten gunste der werkgevers, en
waarbij besloten wordt, dat de stakings
actie met grooter kracht zal worden voort
gezet tot een volledige overwinning be
haald zal zijn.
Afgezien van eenige weinig beteekenen-
de incidenten is de toestand in café- en
hotelbedrijf niet zeer veranderd. Te Parijs
zijn 32 café's en restaurants gesloten, ter
wijl in 63 het bedrijf met minder personeel
gaande wordt gehouden. Verder zijn 25
hotels by de staking betrokken, doch geen
enkel is gesloten. Het aantal stakers be
droeg gisteren 6000, hetgeen iets minder
dan eergisteren is
OOSTENRIJK
DUITSCH-OOSTERIJKSCHE
BESPREKINGEN.
Geen pikante berichten meer.
Officieel wordt te Berlijn medegedeeld:
Bij de van 6 tot 10 dezer gehouden Duitsch-
Oostenrijksche besprekingen op grond van
het Verdrag van 11 Juli 1936 werden ook
de kwestier der wederzijdsche persbetrek
kingen breedvoerig besproken.
Bij deze besprekingen was de gedachte,
dat juist de houding van de pers in de beide
landen voor de ontwikkeling der betrek
kingen tusschen de beidé staten van de
grootste beteekenis is, toonaangevend.
Dienovereenkomstig werd in den loop
van de in vriendschappelijken geest gehou
den besprekingen de in acht neming van
zekere principes noodzakelijk genoemd.
Voortaan zullen in den berichtendienst
en in de pers geen berichten meer onge
censureerd worden gepubliceerd, welke in
het andere land aanstoot zouden kunnen
geven en een polemiek zouden kunnen ont
ketenen, terwijl ook geen berichten zullen
worden overgenomen uit bladen, persagent
schappen van welke bekend is, dat zij het
andere land niet gunstig gezind zijn.
Voorts zullen de berichtgeving en de ar
tikel endienst zich op loyale wijze ook bezig
houden met positieve prestaties in de beide
landen en zich niet meer uitsluitend in ne
gatieve richting bewegen.
ITALIË
LANSBURY BIJ MUSSOLINL
Gisteren heeft Mussolini den ouden En-
gelschen Labour-leider George Lansbury in
audiëntie ontvangen.
Na afloop van dit bezoek verklaarde
Lansbury, dat hij er van overtuigd is, dat
Italië den vrede wenscht. Het doel van
zijn bezoek was, zoo zeide hij, na te gaan,
of de Italiaansche regeering gunstig staat
tegenover het denkbeeld van een algemeene
vredesconferentie, die eveneens de econo
mische, finantieele en territoriale vraag
stukken behandelt.
„De Italiaansche regeering", zoo zeide hij,
„is een dergelijk initiatief gunstig gezind,
doch is van oordeel, dat een zorgvuldige
voorbereiding noodzakelijk is.
Wat de ontwapening en het sluiten van
een desbetreffende conventie betreft, meent
Mussolini, dat men deze kwestie moet be-
studeeren uit het oogpunt van een beper
king en niet van een vermindering der be
wapening".
Ook de Spaansche kwestie is tijdens dit
onderhoud besproken. Lansbury zeide:
„Mussolini heeft hérhaald, dat Italië niet
de bedoeling heeft, de territoriale integri
teit van Spanje of van zijn koloniën aan
te tasten.
In zake de BritschItaliaansche betrék-
kingen meent de duce, dat er geen enkele
kwestie bestaat, waaruit een conflict over
de Middellandsche Zee zou kunnen voort
komen. Mussolini zou zich gelukkig achten,
indien hij met Britsche vertegenwoordigers
in contact zou kunnen komen, ten einde te
onderhandelen over de hangende kwesties,
zooals de erkenning van den status quo in
Abessinië, de handelsbetrekkingen tusschen
beide landen en dergelijke."
Tenslotte merkte Lansbury op; „Italië
heeft maar één doel: het behoud van den
vrede. Het heeft dezen noodig voor zijn
ontwikkeling, voor de toepassing van zijn
sociale hervormingen en ook omdat ge
lijk Mussolini terecht opmerkte, een nieu
we oorlog het einde van de beschaving zou
beteekenen."
ALBANIË.
ISMET TOTO TERECHTGESTELD.
Ismet Toto, de leider van de opstandige
beweging, die eenige maanden geleden in
het Zuiden van het land uitbrak, is giste
ren terechtgesteld.
