DINSDAG 15 JUNI 1937
SE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD -PAG. 8
WERKVERSCHAFFING EN STEUN-
VERLEENING IN DE ZOMERMAANDEN.
Naar aanleiding van vragen van den heer
Drees in verband met een bericht, hetwelk
aan een aantal gemeenten zou gezonden
zijn, om van een bepaalden datum in Juni
af of tot nader bericht aan die gemeenten
geen subsidie uit het werkloosheidssubsidie-
fonds uit te keeren, heeft de minister van
sociale zaken de vraag:
Is dezer dagen aan een aantal ge
meenten door rijksinspecteurs voor de
werkverschaffing, namens den minis
ter van sociale zaken, schriftelijk be
richt, dat van een bepaalden datum in
Juni af tot nader aankondiging aan die
gemeenten geen subsidie zal worden
uitgekeerd uit het werkloosheidssubsi-
diefonds?
ontkennend beantwoord.
De minister wenscht echter, in verband
met de gestelde vragen, het navolgende te
bevestigen, hetgeen hij reeds bij schrijven
dato 8 Mei 1937 aan den voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal in ant
woord op vragen van het lid der Tweede
Kamer den heer Drees heeft geantwoord.
„Evenals vorige jaren, zal ook dit jaar
door de rijksinspecteurs voor de werkver
schaffing worden nagegaan, of en in hoe
verre in bepaalde gemeenten de werkver
schaffing en/of de steun verleening gedu
rende eenigen tijd in de zomermaanden ge
heel of gedeeltelijk zouden kunnen worden
stopgezet.
Waar dit jaar voor het eerst na een aantal
jaren van voortdurende stijging de werk
loosheid niet onbelangrijk daalt, is de mi
nister van meening, dat er dezen zomer in
een aantal gemeenten inderdaad aanleiding
zal kunnen zijn om de werkverschaffing
en/of steunverleening gedurende eenigen
tijd te beperken of stop te zetten.
Bij de zich in vele streken des lands ver-
toonende opleving in het bedrijfsleven en
de daarmede gepaard gaande uitbreiding
der normale werkgelegenheid is het stre
ven van den minister er op gericht, te be
vorderen, dat de arbeiders zooveel moge
lijk werk in het vrije bedrijf zullen vinden.
In sommige gevallen vormt, vooral gedu
rende de zomermaanden, werkverschaffing
een beletsel, althans een rem voor de ar
beiders om vrij werk te zoeken.
De minister heeft aan de rijksinspecteurs
opdracht gegeven, om de hierboven vermel
de mogelijkheden zorgvuldig en met groote
voorzichtigheid na te gaan en telkens over
leg te plegen met de betrokken gemeente
besturen".
Als gevolg van deze overweging zal, in
overeenstemming met het advies der be
trokken rijksinspecteurs voor de werkver
schaffing, in enkele gemeente de gemeen
telijke werkverschaffing kunnen worden
ingekrompen of stopgezet. Er kan op dit
oogenblik nog niet medegedeeld worden
hoever deze maatregel zich zal uitstrekken,
aangezien nog geen beslissing over het ge-
heele land genomen is.
Het feit, dat een bepaalde gemeente een
deel van haar belastingcapacitêit moet mis
sen ingevolge de daarvoor geldende wette
lijke bepalingen, geeft deze gemeente op
dien grond nog geen recht om een subsidie
uit het werkloosheidssubsidiefonds te ont
vangen. Deze verplichte afstand van belas
tingen heeft immers onder meer ten doel
om de kosten van den werkloosheidssteun
eenigermate over alle gemeenten om te
slaan.
De rijksinspecteurs hebben de bevoegd
heid om in bijzondere gevallen, waar zulks
noodig blijkt, van de aanvankelijk getroffen
regeling af te wijken. Voorts blijft de mo
gelijkheid open om de arbeiders, die niet
tegenstaande hun daartoe gedane pogingen
geen werk hebben kunnen vinden in het
vrije bedrijf, in centrale werkverschaffing
te plaatsen.
Uit het bovenstaande volgt tevens, dat
het geenszins de bedoeling van den minis
ter is om valide werklooze arbeiders onver
zorgd te laten noch ook denzulken onder
stand ingevolge de armenwet te doen ver
strekken.
Deze laatste uitdrukkelijke mededeeling
stelt ons eenigermate gerust.
't Moge nu ook niet langer in de bedoe
ling van gemeentebesturen liggen, om tij
dens de zomermaanden de steunverleening
stop te zetten!
Wij hopen, dat, indien een gemeentebe
stuur daartoe zou besluiten, tegen zulk een
maatregel onmiddellijk zal worden gepro
testeerd.
Als het niet de bedoeling is van den Mi
nister om valide werklooze arbeiders on
verzorgd te laten noch ook „denzulken
onderstand ingevolge de Armenwet te ver
strekken, dan zal ook de steunverleening
niet kunnen worden stopgezet in een ge
meente, waar nog werklooze arbeiders zijn.
TEGEMOETKOMING IN VERVOER
KOSTEN VOOR LEERPLICHTIGE
KINDEREN.
Twaalf K.M. te lang voor een fiets.
De Raad der gemeente Heukelom had
aan een tweetal ouders van leerplichtige
kinderen voor het bezoeken van de open
bare ULO-school te Gorinchem (een af
stand van ongeveer 12 K.M.) een tegemoet
koming in de kosten toegekend resp. van
0.50 en van 0.25 per week, waarbij uit
gegaan werd van de stelling, dat de kin
deren dezen afstand per fiets zouden kun
nen afleggen. Ged. Staten van Zuid-Hol-
land waren het daarmede niet eens en be
slisten, dat het vervoer per autobus moest
geschieden. Van dit besluit kwam de raad
in beroep, maar de Kroon heeft thans be
paald, dat de af te leggen afstand te groot
is, om door leerplichtige kinderen onder
wisselende weersomstandigheden dagelijks
tweemaal per rijwiel te worden afgelegd.
TWEEDE INTERNATIONAAL CONGRES
VAN DE LANDBOUWPERS TE
SCHEVENINGEN
Opening door Minister Deckers.
Hedenmorgen is in een der zalen van
het Kurhaus te Scheveningen het tweede
internationale congres van de landbouw-
pers geopend, voorafgaande aan het groo
te internationale landbouwcongres, dat
daar Donderdag a.s. begint en georgani
seerd door de federation internationale de
le presse agricole.
Op dit congres is de Nederlandsche re
geering vertegenwoordigd door den heer
A. J. Lievegoed, chef van den regeerings-
persdienst en ir. R. P. Bonthuis, hoofd van
den buitenlandschen handelsvoorlichtings
dienst van het Departement van Landbouw
en Visscherij.
Het koninklijk landbouwcomité is ver
tegenwoordigd door dr. H. Molhuysen en
het int. tuinbouwcomité te Dedemsvaart
door den heer J. D. Ruys de Rollecate.
Te 10 uur heeft de minister van Land
bouw en Visscherij, mr. dr. L. N. Deckers,
in de zaal van het Palais de Danse, het
congres namens de Nederlandsche Regee
ring welkom geheeten.
Na minister Deckers sprak prof. dr.
Franco Angelini, hoogleeraar aan de land-
bouw-faculteit van de universiteit te Na
pels en secretaris-generaal van de interna
tionale federatie van de landbouwpers.
Spr. bracht namens alle congressisten
een eerbiedige hulde aan H. M. de Konin
gin en sprak zijn groote bewondering uit
voor het Nederlandsche volk, dat door zijn
reusachtige werken geniale exploitatie
methoden van den bodem een kostbaar
voorbeeld geeft van constructieve en schep
pende kracht, die de schoonheid en groot
heid van een natie vormt.
Tenslotte was het woord aan den voor
zitter van het congres, dr. ir. Ernest Feiszt
uit Bern. Hij heette alle aanwezigen harte
lijk welkom en dankte de aanwezige land-
bouwjournalisten voor hun deelneming en
medewerking aan dit congres.
Ook in Nederland heeft men het geluk,
te beschikken over een hardwerkende, voor
beeldige boerenstand, die de ruggegraat der
natie vormt en waarop men in tijden van
nood nooit vergeefs een beroep heeft ge
daan. Spr. eindigde zijn rede met het uit
spreken van de hoop, dat deze boerenstand
voor Nederland behouden zou mogen blij
ven en zou mogen bloeien ten bate van
Nederland.
Nadat de Roemeensche vertegenwoordi
ger prof. Ionescu namens de deelnemers
eenige begroetingswoorden had gesproken,
nam minister Deckers afscheid.
Na het vertrek van den minister zou met
de eigenlijke congreswerkzaamheden wor
den begonnen. Alvorens daartoe werd over
gegaan sprak echter de Spaansche vertegen
woordiger ir. E. Morales y Fraille als ver
tegenwoordiger van de nationale regeering
te Burgos eenige begroetingswoorden na
mens het nieuwe Spanje.
Hierna begonnen de gewone congres-
werkzaamheden.
DE ENGELSCHE BOTERMARKT.
In de Mei-aflevering van de Nederland
sche conjunctuur, uitgave van het centraal
bureau voor de statistiek, is een studie op
genomen van de Engelsche botermarkt,
waaraan hier het volgende wordt ontleend.
De foinnenlandsche boterproductie van
Groot-Brittannië is gering, zoodat in de be
hoefte voor een zeer groot gedeele (onge
veer 85 a 90 pet.) door invoer moet worden
voorzien. Verreweg de belangrijkste im
porteurs zijn Nieuw-Zeeland, Australië en
Denemarken. Van de overige landen, die te
zamen ongeveer evenveel importeeren als
elk van de drie genoemde afzonderlijk, zijn
de Iersohe Vrijstaat, Rusland, Nederland,
Zweden, Finland en Argentinië de voor
naamste. In den laatsten tijd hebben echter
ook enkele andere landen, o.a. Polen en de
Baltische staten, zich snel een belangrijker
plaats kunnen verwerven.
In het boterverbruik van Groot-Brittan
nië valt een vrij sterke toeneming te con-
stateeren. Sedert 1931 is die stijging echter
in de eerste plaats aan Britsche productie
gebieden ten goede gekomen, waarbij mel
ding dient te worden gemaakt van een in
voerrecht op alle boter afkomstig uit niet-
Britsche landen, dat ingesteld werd op 1
Maart 1932 en gewijzigd op 1 November
d.a.v. (na de Ottawa-overeenkomst).
Het eigenlijke doel van de genoemde stu
die bestaat nu hierin, dat nagegaan werd
inhoeverre er verband bestaat tusschen de
hoeveelheden en de prijzen van de door de
verschillende alnden ingevoerde boter, Uit
gegaan werd van de onderstelling, dat, in
dien b.v. de invoer van Deensche boter re
latief toeneemt t.o.v. den invoer van Nieuw-
Zeelandsche boter, de prijzen van Deen
sche en Nieuw-Zeelandsche boter een te
genovergesteld beeld zouden vertoonen.
Nader onderzoek leerde echter, dat deze
onderstelling in haar algemeenheid niet
juist is. Veeleer diende rekening te wor
den gehouden met de mogelijkheid, dat een
vermindering van den boterinvoer uit
Nieuw-Zeeland gecompenseerd kan wor
den door een vermeerderde boterinvoer uit
Nieuw-Zeeland gecompenseerd kan worden
door een vermeerderde boterinvoer uit
Australië. Dit in het oog houdende bleek
de gebezigde redeneering inderdaad een be
vredigende verklaring van den loop der
cijfers te kunnen geven.
De seizoenbewegingen in de hoeveelhe
den en prijzen van de boter ingevoerd uit
de Europeesche landen zijn begrijpelijker
wijze ongeveer tegengesteld aan de seizoen
bewegingen voor de landen van het zuide
lijk halfrond. Voor Nederland is deze om
standigheid niet zonder belang, daar de
maatregelen, welke met den zeer toegeno
men boterexport naar Engeland verband
houden, een sterke seizoenbeweging met
zich medebrengen.
MELKVERSTREKKING OP DE
GOUDSCHE SCHOLEN.
Een uur schoolzwemmen per week.
Gisteren is met de melkverstrekking op
de Goudsche bijzondere en openbare scho
len een aanvang gemaakt. Gouda is
hiermede de dertiende gemeente, waar op
school melk wordt gedronken. Alle bij4-
zondere en apenbare scholen nemen deel,
echter nog niet alle leerlingen. Van de
rond 4500 scholieren zijn er momenteel
2050, die in de klas melk gebruiken. Dat is
nog te weinig; in andere plaatsen is het
percentage 60 pet. Gouda komt op dit
oogenblik aan 45 pet. Ongetwijfeld mag
evenwel op een stijging worden gerekend.
Voor 2781 kinderen was aanvangelijk een
bereidverklaring voor deelneming inge
diend; ruim 2000 kinderen hebben gister
morgen melk gedronken, zoodat voor ruim
700 de toezegging niet was nagekomen. De
zen zullen echter wel spoedig gaan mee
doen en mèr hen ongetwijfeld nog talrijke
anderen. Financieele bezwaren van de zij
de der ouders kunnen er in ieder geval
haast niet zijn. In drie prijzen wordt' de
melk geleverd en in noodzakelijke geval
len kan zelfs zonder kosten worden deelge
nomen.
Eenigszins officieel is de melkverstrek
king op de Goudsche scholen begonnen. In
de openbare school no. 1 op de Jeruzalem-
straat, hoofd de heer J. de Bruijn, waren
om half elf burgemeester E. G. Gaarlandt
als wethouder van onderwijs, eenige raads
leden, de gemeente-secretaris de heer G.
J. J. Pot, de schoolarts dr. J. Kroondijk, de
heer A. van Wijnen, voorzitter van de Cri-
siszuivelcentrale, leden van het schoolmelk-
comité en eenige andere personen aanwe
zig, om van den eersten dronk getuige te
zijn. Het was voor de kinderen nog een
beetje vreemd, doch over een paar dagen
zal het gebruik van melk op school heel ge
woon en als 't ware een deel van het les
rooster zijn geworden. Een algemeen ver
schijnsel is, dat in de lagere klassen meer
leerlingen deelnemen dan in de hoogere.
Dit bleek gisteren ook in school 1, waar
de eerste verstrekking fotografisch werd
vastgelegd.
Een tweede belangrijke maatregel, welke
van gemeentewege voor de jeugd werd ge
troffen, is het invoeren van het z.g. school
zwemmen. De leerlingen van de vijfde en
zesde klassen van alle openbare scholen
krijgen een uur zwemles per week in de
Stedelijke Zweminrichting.
CENTRALE VAN RIJKSPERSONEEL.
Vrijdag en Zaterdag j.l. kwam, onder
leiding van den heer Fj. Perdok Hzn., in
het Savoy-hotel te Scheveningen bijeen
het algemeen bestuur van de centrale van
vereenigingen van personeel in 's .rijks
dienst.
In zijn openingswoord hield de voorzit
ter een beschouwing over de tegenwoor
dige crisis en wees op de slechte positie
waarin tal van ambtenaren en arbeidscon
tractanten vooral na September 1936 zijn
komen te verkeeren.
Hij" vestigde er de aandacht op, dat de
stijging van de kosten van levensonder
houd de centrale hadden genoopt een roep
door Nederland te doen gaan om verbete
ring van de geldelijke positie van het rijks
personeel. Spreker besloot zijn openings
woord met een krachtig pleidooi voor op
heffing van de per 1 Januari 1936 ten on
rechte ingevoerde. 5 pet. salarisverlaging,
vooral nu de rijksmiddelen beter vloeien
en het indexcijfer van de kosten van le
vensonderhoud regelmatig stijgt.
Het jaarverslag der centrale vermeldt
een groeiend ledental, dat in 1936 met 378
is geklommen tot 8.394. Daaraan kan thans
worden toegevoegd, dat de belangstelling
voor de centrale in 1937 wel zeer sterk is
toegenomen. Reeds in dit eerste halfjaar
1937 was de ledenwinst gelijk aan die van
1936. Het totaal ledental burgerlijk rijks
personeel zal in den loop van dit jaar vrij
zeker de 9000 passeeren.
Nadat tal van huishoudelijke aangele
genheden, zooals jaarverslagen van cen
trale en dochter-instellingen, balans, ba
ten- en 1 astenrekening, periodieke be
stuursverkiezing, waren afgehandeld, be
sprak men een nota van het dagelijksch
bestuur omtrent het programma-punt der
centrale: pensionneering van ambtenaren
op 60-jarigen leeftijd.
Met de conclusie van het bestuur, thans
geen actie te voeren voor verplichte
pensionneering op 60-jarigen leeftijd, doch
v/el voor. ontslag met voorloopige pension
neering op dezen ouderdom aan hen, die
daarom verzoeken en voorts aan degenen,
wier verzoek om pensionneering om rede
nen van dienstbelang wordt afgewezen, in
elk geval uiterlijk 1 jaar na datum van
aanvrage ontslag met bedoeld recht te ver-
leenen, kon de vergadering zich vereeni
gen.
Na een beschouwing betreffende het op
richten van een kas voor suppletie van
loon aan arbeidscontractanten, die bij ziek
te 80 pet. ontvangen, werd besloten, dat
een commissie daarover zal rapporteeren.
Bij de bespreking van de huidige situatie
en voortzetting der actie nopens verhoo
ging van het inkomen van het rijkspreso-
neel en afwikkeling van andere urgente
zaken, sprak de vergadering zich nogmaals
duidelijk uit, dat de openbare actie moet
worden voortgezet, opdat het der regee
ring duidelijk worde, dat de laatstelijk op
gelegde salariskorting van 5 pet., in ver
band met de stijgende kosten van levens
onderhoud, zoo spoedig mogelijk moet wor
den opgeheven.
Ook de ongehuwden-aftrek wordt als
niet juist en onbillijk aangevoeld.
Besloten werd, zoo noodig in het najaar
te 's-Gravenhage een groote landelijke bij
eenkomst, te organiseeren.
Het dagelijksch bestuur der centrale be-
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
De Provinciale Staten van Zuid-Holland
kwamen heden in het gebouw der Eerste
Kamer bijeen onder voorzitterschap van
jhr. mr. H. A. van Karnebeek, Commissaris
der Koningin.
De heer Warnaar 25 jaar
Staten-lid.
Als buitengewoon lid van Ged. Staten
werd herkozen de heer W. Warnaar (A.-R.)
met 36 stemmen, tegen 22 op den heer van
Zadelhoff (S. D.), een op den heer Schou
ten (A.-R.) en eenige blanco's.
De voorzitter brengt in herinnering dat
de heer Warnaar 25 jaren geleden in de
zomerzitting tot het lidmaatschap van de
Prov. Staten werd toegelaten en dat hij
sedertdien onafgebroken in dit college
zitting heeft gehad. Spr. getuigt met veel
waardeering van hetgeen de heer War
naar in die kwart eeuw voor de provincie
heeft gedaan en hij wenscht hem geluk voor
het toekomstige. (Applaus).
De heer Warnaar dankt den voorzit
ter voor de vriendelijke woorden en be
treurt dat hij voor de provincie niet meer
heeft gedaan.
Bij het voorstel tot wijziging van het
algemeen polderreglement aangaande de
zekerheidstelling der penningmeesters
welk voorstel de tsrekking heeft de borg
stelling te doen vervangen door het opleg
gen eener verplichte verzekering tegen
schade, zegt de heer van der Bas (A.-
R.) te betwijfelen of zulke ingrijpende
maatregelen noodig zijn, waardoor de auto
riteit der polderbesturen wordt aangetast.
Spr. bepleit het uitschrijven van een
vergadering voor de gezamenlijke polder
besturen in Zuid-Holland ten einde in
dezen een gemeenschappelijke oplossing te
zoeken. Spr., hoewel persoonlijk tegen alle
verzekering, steunt het adres van het be
stuur van den Zuidplaspolder om een coö
peratieve verzekering voor te schrijven.
De heer Schilt huis (V. D.) kan zich
wel vereenigen met het voorstel van Ged.
Staten. Een onderlinge verzekering kan
zijns inziens aan de polderbesturen niet
worden opgelegd.
De heer Kersten (S. G.) kan met het
voorstel van Ged. Staten niet meegaan,
omdat hij tegen eiken verzekeringsdwang
is. Overigens wenscht spreker een zoo ver
mogelijk gaande decentralisatie.
De heer von Fisenne (Ged. Staten)
bestrijdt de opvatting van den heer van
der Bas, die het denkbeeld van een pro
vinciale verzekering in overweging gaf. De
provincie zou de kosten daarvan bezwaar
lijk voor haar rekening kunnen nemen.
Een ma andelij ksche controle van provin
cie wege op de kassen der polders bestaat
reeds.
Het voorstel van Ged. Staten wordt z. h.
st. aangenomen, evenals de overige voor
stéllen.
Bij het laatste agendapunt: mededeelin-
gen van Ged. Staten inzake de Brielsche
veren, bepleit de heer Trouw (Lib.) en
kele maatregelen ter tegemoetkoming aan
het autoverkeer, o.a. vastlegging in de ver-
pachtingsvoorwaarden van de bepaling dat
steeds een behoorlijke reserveboot ter be
schikking moet staan.
De heer de Bruin (Ged. Staten) zegt
overweging toe.
De mededeelingen van Ged. Staten wor
den voor kennisgeving aangenomen.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
ONDERWIJS
R.-K. MIDDELBARE MEISJESSCHOOL
HUIZE BIJDORP, TE VOORSCHOTEN.
De voorbereiding der Middelbare Meis
jesschool, welke de Zusters Dominicanes
sen in haar Instituut O. L. V. van Lourdes,
Huize Bijdorp, Voorschoten, zullen begin
nen, is thans zoover gevorderd, dat 6 Juli
a.s. het toelatingsexamen van de 1ste klas
kan plaats hebben.
Tot nadere inlichtingen is de directrice,
Zuster M. Francisco, gaarne bereid.
LUCHTVAART
DE FOKKER „SPIN" VLIEGT WEER.
Men zal zich herinneren, dat Fokker ter
gelegenheid van zijn 25-jarig jubileum als
vlieger, constructeur en piloot het vorige
jaar ,en toestel van zijn eerste type 1910
1911 liet nabouwen. Doordat echter voor
dat vliegtuig geen passende motor en
schroef beschikbaar waren, moest tijdelijk
een andere motor worden ingebouwd.
Thans is het toestel uitgerust met een nieu
wen Hirth-motor van 100 P.K en heden
heeft het toestel zijn eerste vlucht ge
maakt. De bekende sportvlieger Hoekstra
startte hedenmorgen te zes uur en maakte
vier vluchten van in totaal 60 minuten op
een hoogte van ca. 80 meter. De lage bewol
king was oorzaak, dat niet hooger werd ge
klommen. De vlieger was zeer tevreden
over de gemaakte vlucht.
staat thans uit de volgende personen: F.
Perdok Hzn., voorzitter, H. Steketee, secre
taris-penningmeester, P. A. Ravelli, 2de
voorzitter, H. Groeneveld, H. G. W. Mun-
nik, L. F. van Loo en F. J. A. Schattenberg,
leden.
HOE KOMEN DE GATEN IN DE KAAS?
De vraag naar de herkomst van „de ga
ten in de kaas" houdt het publiek eenigen
tijd bezig.
Omtrent de oorzaak tasten echter velen
in het duister.
Het ontstaan van de bekende openingen
is een gevolg van bepaalde werkingen,
welke in de kaas plaats vinden. Het is be
kend, dat kaas terstond na haar bereiding
nog weinig geur en smaak bezit; de jonge
kaas moet nog eenigen tijd „rijpen"; dit
zelfde is het geval met den wijn, die op
deze wijze aan aroma en smakelijkheid
wint. Gedurende dit rijpingsproces onder
gaat de oorspronkelijke samenstelling van
de kaas een belangrijke verandering; er
vormen zich reuk- en smaakstoffen, het
vochtgehalte vermindert en de verteerbaar
heid wordt verhoogd. Wat verloop en duur
betreft, is het rijpen o.m. afhankelijk van
de temperatuur. Zoo duren bepaalde om
zettingen bij 32 gr. F. (vriespunt) ongeveer
tweemaal zoo lang als bij kamertempera
tuur (ongeveer 62 gr.).
Welke beteekenis heeft dit nu voor het
staan van de zoogenaamde gaten?
Tijdens den overgang van verschillende
in de kaas voorkomende stoffen komen
o.m. het gasvormige koolzuur en waterstof
vrij; wanneer de hoeveelheid hiervan zóó
groof is, dat niet alles in het kaasvocht kan
oplossen, heeft het tot gevolg, dat in het
z.g. „deeg" van de kaas aanvankelijk klei
ne, gaatjes ontstaan Het aantal hangt daar
bij vooral af van de snelheid van het pro
ces. Soms hebben de openingen een onre-
gelmatigen vorm, soms ook zijn zij zuiver
rond. In het laatste geval spreekt men van
„oogen". In andere gevallen zijn de openin
gen lens- of spleetvormig, terwijl het óók
gebeurt, dat er een of enkele spleten of
scheuren in de kaas ontstaan. Hte hangt er
nu maar van af, welke mate van smedigheid
het deeg der kaas bezit, of er ronde spleet-
vormige of onregelmatige openingen zul
len ontstaan.
Ronde, gladde, van binnen glanzende ope
ningen zijn een bewijs, dat het deeg der
kaas smedig is In ons land ziet men in z.g.
consumptiekaas gaarne eenige niet te groo
te 23 m.M. wijde, zuiver ronde en gelijk
matig in het binnenste der kaas verdeel
de „oogen". Voor de kaas, die naar Duitsch-
land wordt uitgevoerd, mogen de oogen ge
rust een middellijn van 5—7 mM. hebben,
als zij maar niet te dicht bij elkaar zitten.
Te veel gaten mag een kaas ook niet ver
toonen, omdat dit op een minder goede rij
ping wijst. Ook kan het dan voorkomen,
dat de kaas er van binnen „sponzig" uit
ziet.
Soms wordt kaas met talrijke, fijne, on
regelmatige openingen aangetroffen: Men
spreekt dan veelal van „ouderwetsch zui
vel", omdat bij het vullen der kaasvormen
een oude werkwijze is toegepast. Dat het
„oude" weer „nieuw" wordt is een bekend
verschijnsel, dat men ook op het gebied
der mode waar kan nemen, al doet men
goed in dit geval niet uitsluitend aan een
modegril te denken.
Zoo weten ónze lezers dus voortaan wat
meer over „de gaten in de kaas" en tevens
dat men, door hierop acht te geven, vaak
iets van de hoedanigheid der kaas kan zien.
Het is niet overdreven te zeggen dat ook
hier het hart in de „oogen" ligt.
S7W 'rr* *^PERICHTEN
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
CHR. HUYGENS (thuisr.) vertr. 13 Juni
van" Sabang.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT,
(uitr.) arr. 13 Juni te Sabang.
POELAU ROEBIAH (uitr.) arr. 14 Juni
te Batavia.
TAWALI (uitr.) pass. 12 Juni Gibraltar.
KON. NED STÜÜMB. MIJ.
BAARN (thuisr.) vertr. 11 Juni van
Callao.
BENNEKOM (uitr.) arr. 12 Juni te Cu
rasao.
CLIO vertr. 12 Juni van Cristobal naar
Buenaventura.
EUTERPE vertr. 12 Juni van La Pallice
naar Amsterdam.
FAUNA arr. 12 Juni van Malta te Al
giers.
HERCULES vertr. 13 Juni van Sam os
naar Piraeus.
IRIS vertr. 13 Juni van Belize naar Pto.
Barrios.
ODYSSEUS arr. 14 Maart van Lissabon
te Cadix.
ORANJE NASSAU arr. 12 Juni te Para
maribo.
ORESTES arr. 14 Juni van Hamburg te
Amsterdam.
TITUS Palermo naar Amsterdam, pass.
12 Juni Gibraltar.
TRAJANUS Bari naar Amsterdam, pass.
11 Juni Gibralta.
VAN RENSSELAER vertr. 11 Juni van
New York naar Port au Prince.
ULYSSES Rotterdam naar Tripolis, pass.
14 Juni Gibraltar.
VENUS arr. 13 Juni van Livorno te Ci
vitavecchia.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ.
BONTEKOE vertr. 11 Juni van Hong
kong naar Sjanghai.
LEMATANG arr. 12 Juni van Bangkok
te Port Natal.
ROGGEVEEN vertr. 11 Juni van Manila
naar Saigon.
TASMAN vertr. 11 Juni van Singapore
naar Mahe.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
BLOMMERSDIJK, Galveston naar Rot
terdam arr. 11 Juni te New Orleans.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
ALPHACCA (thuis.) arr. 11 Juni te
Santos.
STOOMVAART MIJ OCEAAN.
POLYDORUS, van Batavia naar Amster
dam pass. 13 Juni Gibraltar.
VEREEN. NED. SCHEEPV. MIJ.
(HollandOost-Azië Lijn).
ZUIDERKERK (thuisr.) vertr. 11 Juni
van Hongkong.
