I TROUWRINGEN
De Spaansche
burgeroorlog
P. J. v. KAMPENHOUT
DE LA BIJE's OCHTENDVOER
Si ITIN EEN 10'PERS'
Oil ELTAXBUS
GEZELLIG - VOORDEELIG
Spitsvoet, Platvoet,
M. BUIS, Turfmarkt 11
Adverteert in „De Leidsche Courant'
WILLY KANBIER
Karpetten van de 3 Eenen
WRSJFWAS
F. VAfJ DORP
G. P. BERGERS
DONDERDAG 27 MEI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
Buurtschap STOMPWIJK.
R. K. Staatspartij 638, S. D. A. P. 3,
Anti-Rev. Partij 14, Christ. Hist. Unie 24,
Comm. Partij 1, Staatk. Geref. Partij 2,
Nat. B. T. en Midd. Partij 2, Kath. Dem.
Partij 1, Algemeen Belang 1, Nat. Soc.
Beweging 3, Herv. Geref. Staatspartij 2.
STOMPWIJK (Veenweg).
R. K. Staatspartij 285, S. D. A. P. 11,
Anti-Rev. Partij 21, Christ. Hist. Unie 31,
Vrijz. Dem. Bond 2, Staatk. Geref. Partij
10, Kath. Dem. Partij 1, Nat. Soc. Bewe
ging 9, Herv. Geref. Staatspartij 9.
HET VATICAAN EN DE REDE VAN
KARDINAAL MUNDELEIN.
In verband met de uitlatingen van Kar
dinaal Mundelein over de Kerkvervolging
in het Derde Rijk vernemen wij uit Vati-
caansche kringen de navolgende bijzonder
heden:
Kardinaal Mundelein van Chicago heeft
voor zijn aanklacht tegen het Duitsche Na-
tionaal-Socialisme geen gebruik gemaakt
van materiaal dat het Vaticaan ter beschik
king heeft, maar hij heeft zijn beschuldi
gingen gegrond op berichten, die hij zelf
uit Duitschland heeft ontvangen. De feiten,
die door den hooggeplaatsten kerkvorst
naar voren zijn gebracht, zijn vanzelfspre
kend tot in de kleinste bijzonderheden juist,
en ook in Rome is men volledig op de hoog
te van de hachelijke positie en de moeilijke
verhoudingen tusschen Kerk en Staat in
Duitschland.
De verklaringen van den Amerikaanschen
Kardinaal vinden dan ook, wat hun inhoud
betreft, de volle instemming bij de Vaticaan-
sche autoriteiten en er kan geen sprake
van zijn dat het Vaticaan van Zijne Excel
lentie zou verlangen dat hij zijn veront
schuldigingen zou aanbieden.
Trouwens ook de Amerikaansche regee
ring heeft op de desbetreffende eischen van
Duitschland om stelling te nemen tegen de
verklaring van Kardinaal Mundelein een
afwijzende houding aangenomen.
MGR. DR. KNEBEL IN ONS LAND.
De bekende Hongaarsche jyiester Mgr.
dr. Knebel, die tijdens de na-oorlogsche
jaren vaak in Nederland vertoefde, met
het oog op de huisvesting van Hongaar
sche kinderen in Nederland, heeft thans
een reis naar ons land gemaakt, om in
overleg met de Kerkelijke autoriteiten
pogingen in het werk te stellen, dat de
vroegere pleegouders van Hongaarsche
kinderen bij gelegenheid van het 34ste
Internationaal Eucharistisch Congres in
1938 een bezoek aan Boedapest zullen
brengen.
De Hongaarsche regeering zal alle mo
gelijke faciliteiten verleenen, terwijl de
prijs voor het verblijf te Boedapest, (lo
gies en drie maaltijden inbegrepen) onge
veer één gulden per dag zal bedragen. Op
de spoorwegtarieven zal een reductie van
60 procent worden verleend, terwijl waar
schijnlijk ook vrijstelling van een Hon-
gaarsch visum zal worden verkregen.
Bij zijn bezoek aan de K. W. P. deelde
Mgr. Knebel verder mede, dat Hongarije
alles in het werk zal stellen om de Hol-
landsche pleegouders een zoo schitterend
mogelijke ontvangst te bereiden, om
daardoor eenigszins de dankbaarheid van
Hongarije jegens Holland tot uitdrukking
te brengen.
BINNEN 3 O METER
van een brandende straat
lantaarn of op 'n officieel
parkeerterrein moet uw
auto staan- om vrijgesteld
te zijn van de plicht
)m licht op te hebben
NIEUW RECHTSCH OFFENSIEF AAN
HET BASKISCHE FRONT.
De nationalisten hebben aan het Baski-
sche front tusschen Barambio en Orduna,
ten Zuiden van Bilbao, een nieuw offensief
ontketend. Na tot driemaal toe te hebben
aangevallen, slaagde de infanterie der
rechtschon er in, de Basken uit de stellin
gen in de bergen te verdrijven, zoodat de
zen zich op hun 2de verdedigingslinie terug
moesten trekken. De twee eerste aanvallen
der infanterie waren na verscheidene uren
van verwoeden strijd afgeslagen, ondanks
de krachtige voorbereiding door de artil
lerie en de luchtbombardementen.
DE STRIJD BIJ MADRID.
Gisterenochtend vroeg trachtten de
troepen van Franco hun kameraden in de
universiteitswijk te Madrid van nieuwe
voorraden te voorzien. Zij hadden hiertoe
kleine vlotten gemaakt. Door een welge
richt vuur op de Brug der Franschen trach
ten zij de aandacht van de regeeringstroe-
pen af te leiden; zij slaagden hierin niet
en zij moesten de vlotten in den steek la
ten.
Ten zuiden van de Taag trachtten de
rechtschen bij Toledo aan te vallen. De
artillerie van de regeering wisten evenwel
hun stelling te handhaven. De artillerie
van de regeering nam Toledo en de brug
gen over de Taag onder vuur en richtte
aanzienlijke schade aan.
Regeeringsvliegtufgen brengen een
oorlogsbodem tot zinken.
Elf vliegtuigen van de regeering hebben
bommen geworpen op Palma en andere mi
litaire centra. Naar verluidt hebben zij hier
bij een gewapend schip tot zinken gebracht.
DE BIJEENKOMST VAN DE NON-
INTERVENTIECOMMISSIE.
In de gistermorgen gehouden voltallige
vergadering van de non-interventie com
missie is blijkens het officieele communi
qué besloten, op 28 Mei des namiddags om
3 uur een speciale vergadering te beleggen,
teneinde den tekst op te stellen van een
oproep, die tot de beide partijen in Spanje
zal worden gericht met betrekking tot het
gedrag in het onderhavige conflict.
De commissie heeft voorts het rapport
van de technische ondercommLsie betref
fende het plan tot het terugtrekken der
vrijwilligers bestudeerd.
De wapenstilstand in Spanje geen
denkbeeld van het Vatikaan.
Het samenvallen van de Britsche voor
stellen inzake een wapenstilstand in Span
je en het verblijf van mgr. Giuseppe Pizzar-
do te Londen heeft de veronderstelling
doen ontstaan, dat de heilige Stoel dit voor
stel had ontworpen.
In welingerichte religieuse kringen wordt
verklaard, dat dit geenszins het geval is.
De heilige Stoel heeft vooral aangedrongen
op bescherming van de geestelijkheid en in
dezen zin heeft mgr. Pizzardo ook stappen
gedaan. Dit neemt evenwel niet weg, dat
de pogingen tot het tot stand brengen van
een wapenstilstand de moreele steun van
net Vatikaan hebben. Onder d3 huidige om
standigheden hebbet de pogingen r.og wei
nig succes en derhalve blijft men in poli
tieke kringen van het Vatikaan nog gere
serveerd.
Het neerschieten van het Fransche
vliegtuig.
Tegenover een bij /.onderen correspon
dent van Havas heeft een bestuurder van
het neergeschoten Fransche verkeersvlieg
tuig verklaard, dat hij eerst werd aange
vallen door drje jachtvliegtuigen en ver
volgens door vijf of zeven anderen, welke
naar hij denkt van het merk Fiat waren.
In ieder geval heeft hij gezien, dat de toe
stellen de fascistische teekens droegen.
„Denkende dat het om een dwaling hun
nerzijds ging, zoo verklaarde de piloot ver
der, liet ik mijn toestel draaien om hen
zich duidelijk rekenschap te laten geven
van het feit, dat het hier een Fransch toe
stel betrof. Deze manoeuvre diende tot
niets, de toestellen schoten zes maal op
ons. Weldra gehoorzaamde het toestel niet
meer aan de stuurinrichting en besloot ik
te landen, waar ook."
Uitstel van executie.
De Baskische regeering heeft besloten
de terechtstelling der drie ter dood ver
oordeelde Duitsche vliegers uit te stellen.
DE BISSCHOP VAN VALLADOLID
GESTORVEN.
De Aartsbisschop van Valladolid, Mgr.
Gandasegui, is na een korte ongesteldheid
overleden. Dit is de tweede maal sedert
het uitbreken van den Spaanschen bur
geroorlog, dat een lid van het Spaansche
Episcopaat een natuurlijken dood sterft.
Tien andere Bisschoppen zijn door de
rooden vermoord en een hunner werd
zelfs levend verbrand.
De thans overleden Aartsbisschop is
trouwens slechts door een gelukkig toeval
aan een gewelddadigen dood ontsnapt. De
Bisschop, die van Baskische oorsprong is,
bevond zich bij het uitbreken van het Na
tionalistisch verzet tegen het Marxistisch
wanbeheer, in Baskenland, waar hij door
de bolsjewisten werd gevangen genomen.
Met medewerking van enkele trouwe
vrienden slaagde men er echter in, om den
Bisschop te ontvoeren naar een plaats,
waar hij door de Nationalistische troepen
in veiligheid werd gebracht, nadat hij 55
dagen lang in roode gevangenschap had
vertoefd. De Bisschopsstad Valladolid
werd in den laatsten tijd herhaaldelijk
door roode vliegtuigen met bommen be
strooid.
DE GRUWEL DER VERWOESTING
OVER BASKENLAND.
De buitenlandsche oorlogscorresponden
ten die een bezoek hebben gebracht aan
de voorste linies der Nationalisten heb
ben kunnen constateeren welke geweldige
verwoestingen door de rooden werden
aangericht.
De kerken van Rogoita, Mugica, Menaca
en Morga waren door de rooden tot ka
zernes, munitiedepots en zelfs tot paar
denstallen ingericht. In de kerk van Mor
ga hebben de rooden een Lieve Vrouwe
beeld als schietschijf gebruikt voor hun
schietoefeningen met machinegeweren.
De pastoor van Frunitz is in den tuin
van zijn pastorie doodgeschoten gevonden.
In Mugica en Gorocica zijn eveneens 6
priesters doodgeschoten. Deze misdaden
en heiligschennissen vinden hun oorzaak
in het feit dat de communisten in Asturië
het opperbevel in Baskenland op zich ge
nomen hebben.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
DE ALMILDA STAR IN MOEILIJKHEDEN
Het stoomschip „Almida Star", dat van
Buenos Aires op weg is naar Londen, moest
Boulogne sur Mer aandoen om er een
twintigtal passagiers aan wal te zetten.
Om drie uur vannacht was het boven het
Nauw van Calais zeer mistig, tengevolge
waarvan het zicht uiterst moeilijk was.
Misleid door de duisternis maakte het schip
een verkeerde manoeuvre en liep het op
een zandbank op twee mijl ten Noorden
van Boulogne bij Wimereux.
De kapitein heeft laten weten, dat de
positie van het schip niet critiek is, maar
dat hy den vloed moet afwachten om het
schip weer vlot te kunnen krijgen.
BUITENLAND
VAN NET_VATICAAN
AUDIëNTIE BIJ DEN PAUS.
Z. H. de Paus heeft gisteren Franschen,
Duitschers, Spanjaarden, Ieren, Amerika
nen en Indiërs in audiëntie ontvangen. De
Heilige Vader richtte zich tot de Fran
schen en Duitschers en zeide, dat hij voor
hun land zou bidden, waarop een Spaansch
pelgrim uitriep: „En voor Spanje?"
De Paus antwoordde: „Wy behoeven
dat niet eens te zeggen. Spanje ligt ons
steeds na aan het hart. Iedereen weet, dat
wij alles wat wij konden hebben gedaan
en zullen doen om het lijden van het ar
me Spanje zooveel mogelijk te verlichten".
VOLKENBOND
EGYPTE LID VAN DEN BOND.
De Volkenbondsvergadering heeft giste
ren eenstemmig Egypte opgenomen in den
Bond.
Dit resultaat werd met luid applaus be
groet.
Het beroep van de Spaansche regeering
op den Volkenbond zal Vrijdagmiddag
om 5 uur door den Volkenbondsraad in
openbare behandeling worden genomen.
BELGIE
SENAAT LAAKT OPTREDEN VAN
BURGEMEESTER MAX.
De Senaat heeft met 52 tegen 24 stem
men en 59 onthoudingen een motie aange
nomen, waarin de maatregelen, die burge
meester Max Zondag j.l., ter gelegenheid
van de betooging der Vlaamsche oudstrij
ders ten gunste der amnestie, heeft ge
nomen, „worden betreurd en gelaakt".
Zooals men weet heeft burgemeester
Max, na op verzoek van de regeering en de
Kamer toestemming voor de betooging te
hebben verleend, de hoofdstraten van Brus
sel, welke de optocht moest passeeren, door
de politie doen ontruimen.
De socialisten en eenige Katholieken heb
ben zich van stemming onthouden.
DUITSCHLAND
SOCIALISTISCHE AFGEVAARDIGDEN
TE DANTZIG GEARRESTEERD.
De politie te Dantzig heeft de socialisti
sche afgevaardigden Wichmann en
Schmidt gearresteerd.
FRANKRIJK
DE PARIJSCHE WERELD
TENTOONSTELLING.
Het Duitsche paviljoen geopend.
Gisterochtend heeft dr. Schacht het Duit
sche paviljoen op de wereldtentoonstelling
geopend. Hij begon zijn rede met namens
den Fuehrer en het Duitsche volk de groe
ten over te brengen aan de Fransche re
geering en het Fransche volk. Hij schetste
vervolgens de plaats van Parijs in de ge
schiedenis van de internationale tentoon
stellingen. Hierna behandelde hij de poli
tiek, welke leidde tot den wereldoorlog,
waarop twaalf jaar herstelpsychose en zes
jaar crisis volgden. Dit ongeluk kan niet
meer ongedaan gemaakt worden, doch de
gevolgen kunnen uit den weg geruimd
worden. De Duitsche regeering is het met
de Fransche eens, dat de clearingbepalin-
gen minder zwaar gemaakt moeten wor
den. Verder zeide dr. Schacht, dat behal
ve Zwitserland, Duitschland het eenige
land ter wereld is, dat niet beschikt over
voldoende inheemsche of koloniale voe
dingsbodem voor zijn bevolking. Ieder die
meehelpt hieraan een einde te maken,
helpt mede den vrede in Europa te verze
keren. Duitschland wil deelnemen aan den
opbouw van een gezonden wereldhandel
en spreker achtte het een goed voorteeken,
dat Juist deze tentoonstelling wordt gehou
den in de hoofdstad van een land,..dat. een
der voornaamste tegenstanders Was van
Duitschland. Duitschland wil hier toonen,;
dat het Duitsche volk een volk van arbeid
en dus een volk des vredes is.
ENGELAND
HET EINDE VAN DE AUTOBUS
STAKING.
Vrijdag hervatting van het werk.
Het autobuspersoneel te Londen zal Vfij-
dag a.s. het werk hervatten.
Dit besluit werd genomen na een bespre
king, die gisteravond met den minister van
arbeid was gehouden. Medegedeeld werd,
dat de stakers Vrijdag hun oude werk
weer moeten opnemen, en dat de stakings
periode niet beschouwd moet worden als
een onderbreking van hun dienst.
Zoodra het autobuspersoneel het werk
zal hebben hervat, zullen "de partijen over
gaan tot het opstellen van een nieuw ac-
coord op de grondslagen van het opgestel
de memorandum, d.w.z. de beide partijen
aanvaarden het voorlopige rapport van het
onderzoekingsrecht.
Omtrent de regeling der autobusstaking
heeft Bevin verklaard, dat het een behoor
lijke regeling van het conflict is. Hij voeg
de hieraan toe: „Ik beveel den autobusar
beiders aan, het werk op gedisciplineerde
wyze te hervatten."
De schade.
Men heeft berekend, dat de directie der
autobusmaatschappij en de Londensche
graafschappen Vrijdag ten gevolge van de
staking van het autobuspersoneel in het
geheel 500.000 pond sterling aan ontvang!
sten zullen hebben gederfd.
De vakvereeniging heeft 120.000 pond
sterling schadeloosstelling aan de stakers
uitgekeerd.
DE SCHADELOOSSTELLING DER
PARLEMENTSLEDEN.
Men meent te weten, dat het kabinet
goedkeuring heeft gehecht aan een voor
stel tot verhooging van de schadeloosstelling
der parlementsleden van 400 op 600 pond
sterling per jaar.
ALBANIË.
ETEM TOTO GEFUSILLEERD.
Uit Tirana wordt gemeld, dat de leider
ran den opstand Etem Toto is gefusil-
AMERIKA
STAKING BIJ FORDFABRIEKEN.
De oorlog tegen Ford uitgebroken.
De mpntagefabriek van Ford aan de
Westkust van Californië is in verband met
een daar uitgebroken staking, waarbij
1.800 man betrokken zijn, gesloten. Dit, is,
naar de plaatselijke leider van de Uriited
Automobile Workers verklaarde, het eerste
kanonschot in den oorlog tegen Ford.
Robinson, de democratische vertegen
woordiger voor Detroit, heeft het congres
van den staat Michigan verzocht e^n on
derzoek in te stellen naar incidenten, web
ke zich gisteren bij de Fordfabrieken heb
ben voorgedaan. Behalve twee ernstig ge
wonden zouden er nog veertig gekwetsten
zyn.
STRIJD GREEN-LEWIS
ONTBRAND.
Vakbonden van laatstgenoemde worden
uitgestooten.
Met vrijwel algemeene stemmen hebben
de gedelegeerden van het Amerikaansche
vakverbond, dat onder leiding van William
Green staat, zich uitgesproken voor het
aanbinden van den strijd tegen het indus-
trieele vakverbond van John Lewis, aldus
de „Tel."
Besloten is, alle bij de Lewis-organisa-
tie aangesloten vakvereenigingen uit hel
Amerikaansche vakverbond te stooten en in
het geheele land een eenheidsfront tqgen
het industx'ieele vakverbond tot stand te
brengen.
Edelsmid - Juwelier - Horloges Opticien
Haarl.straat 125-127 - Telef. 1744
Moderne Klokken
HORLOQES
in qoud - zilver - doublé - chroom
Vakkundige reparatie-inrichting voor
byoux - uurwerken - optiek.
JUIST HU 3
moet U Uw KIPPEN het
BESTE voederen wat er is.
Dan pas kunt U WERKELIJK GOEDE
RESULTATEN verwachten en geven Uw
kippen U OOK NU NOG WINST
Voedert ze daarom
VERKRIJGBAAR IN DRIE SOORTEN
PRIMA OCHTENDVOER, Spec voor vast
zittende kippen per 50 K.G t. 6 75
HOENDERMEEL K. Speciale kwaliteit in
gebruik bij Hoenderparken p. 50 K.G. 15.50
HOENDERMEELPOPULAIR,Primasamen
stelling par 50 K.G. t. 5.—
Neemt nog heden proef. Het is Uw voordee
Electr. Piuimveevoederfabriek
J. DE LA BIJE - LEIDEN
TEL. 781
RIETEN KOFFERS
vanaf 59 cent. Kinderkoffertjes vanaf 24
cent. Groote keuze in alle maten koffers
in diverse kleuren en prijzen. Boodschap-
pentasschen vanaf 13 cent. Kindertaschjes
en Damestasschen in alle kleuren, groot
en klein, mooi en fijn. Linnen Damestas
schen vanaf 65 cènt. Zoolleer, Rubberleer,
Rubberhakken, Schoenveters in alle kleu
ren, spotgoedkoop. N. A. van Wijk, Haar
lemmerstraat 161, naast de Leidsche Naai
machinehandel. 3353
verkorting, Geamputeerde Voorvoet, Kantel-
voeton, Spreidvoeten, TranspireerendeVoeten?
Absoluut pijnloos behandelen van Kalknagels,
Eelt, Likdoorns. 3496
J. A. SCHRAMA, Mauritsstraat 59
TEL. I5G9
Luxe-Orth. Maatschoenmaker - Pedicure
Steunzolen naar maat f 1 2.50
Aanbevolen door H.H.Doktoren Bezoekt aan huis
I ZEGELRINGEN
I FANTASIE RINGEN
GRAVURE GRATIS
- TELEFOON 2336
onderwijst sedert 1878 de MODERNE
TALEN direct en zonder vertalen door
buitenlandsche Leeraren
aan beginnenden en meergevorderden
Prospectus op aanvraag.
TURFMARKT 3
SCHSLOEIRS 1 Goedkoopst adres voor Ven waren. Rauwe Lijnolie
ovaiKfe., bij afname van 50 Lat. 0.22-Stopverf t. 4.25
p. bus 50 Kg Groote partijen Vertwaren in voorraad. Loodwit, Zinkwit. - Vraagt prijsopgaa;
ELECTR. VERFMALERU A. VAN DER KWAST Co. Janvossensteeg 43/45 - Telet. 995
Koopt bij
"Meubelhandel
Haarlemmerstr. pn
Naast de Bioscoop
Let op 52
29ÖS
zijn goedkoop. De echte wollen Holtap karpetten, de volle 12 Els maat kosten
nog slechts 116.90, daar moet U van profiteeren. Dit is nog de oude prijs!! De
boel is schoon dus moet er wat vernieuwd worden, denk aan de dubbeltjes en
koopt het in de 3 Eenen; wij zijn goedkooper, en een pracht sorteering.
Gordijnen, Loopers, Karpetten, Vloerbedekking, Matten, Vitrage, enz. enz.
III Haarlemmerstraat lil - Tel. 3867
Vraagt Uw winkelier onze prima
Kwaliteit ongeëvenaard, 3514
Voordeelig in 't gebruik.
HAARLEMMERSTRAAT 5 TELEF. 439
D0EZASTRAAT 23 - TELEF. 685
Vieeschhouwerij - Speks'agerij
Specialiteit in Fijne Vleescliwaren