DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Vreeselijk Auto-ongeluk
te Alphen
Zes personen om het leven gekomen
ONZE LIJST.
EEN MODERN COIFFURE
28ste Jaargang
DINSDAG 18 MEI 1937
No. 8725
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 t.
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Geen behoorlijke manier van
debatteeren.
In de laatste aflevering van Het Schild
heeft de hoofdredacteur prof. Verhaar
naar aanleiding van een gestelde vraag
het volgende geschreven:
„Herhaaldelijk hebben Paus en Bis
schoppen van hun .geloovigen ge
vraagd, ja geëischt, dat zij in deze
verschrikkelijke en verwarrende tij
den waarin vooral de geestelijke
belangen der Kerk aan alle kanten
bedreigd en bestreden worden (Rus
land, Duitschland, Spanje, enz.)
ook in de politiek een aaneengesloten
eenheid vormen. Eenheid op alle
gebied is een absolute en noodzake
lijke eisch voor alle Katholieken.
Wie die eenheid bestrijdt of ver
breekt, pleegt verraad aan de Kerk
van Christus! Reeds daarom is het
voor iederen Katholiek een gewetens
plicht zich te onthouden van iederen
steun aan elke dissidente
groep (hoe die zich ook mag noe
men). En in deze feitelijke om
standigheden zijn de Katholieken
m.i. verplicht, om te stemmen op
de ééne Katholieke Staatspartij. Ik
zeg niet, dat wij het in "alles met die
Staatspartij eens hoeven te zijn. Maar
het algemeen belangderKerk
eischt van ons in dezen tijd, dat wij
onze persoonlijke meening een oogen-
blik op zijde zetten en dit persoonlijk
offer brengen in het belang on
zer Heilige Kerk".
Dit is voor den secretaris der K. D. P.,
den heer C. D. Wesseling, aanleiding, om
in „Onze Vaan" een paar zinnen met
eenige hatelijkheden te werpen naar den
hoofdredacteur van „Het Schild" (welke
dezen, natuurlijk, niet zullen deren), om
dan te besluiten met: „Wij hebben, god
dank, onzen eigen biechtvader, die er heel
anders over denkt dan rector Verhaar".
Dat is geen behoorlijke manier van de
batteeren!
Als „Onze Vaan" op serieuze wijze zou
hebben getracht, de meening van prof.
Verhaar op zakelijke gronden te bestrij
den, als het blad tegenover de meening
van prof. Verhaar had kunnen stellen een
andere meening van een anderen autori
teit en dit dan ook inderdaad had gedaan
het zou volkomen verklaarbaar zijn
geweest en niemand zou het hebben
kwalijk genomen!
Maar: niets van dat alles. En, in de
plaats daarvan, een beroep op de mee
ning van den onbekenden voor ons
althans: onbekenden biechtvader van
den heer W!
Ziet, dat is een manier van discussie,
die ons niet smaakt, heelemaal niet! Uiter
aard kan de feitelijke waarheid en juist
heid van een dergelijke mededeeling
nooit bevestigd of bestreden worden. En
daarom moet men zoo'n mededeeling niet
doen in een openbare discussie, mondeling
of schriftelijk, en zeker niet om er zich
mede te verdedigen tegenover een ander,
met wien met het niet eens is. Dat is geen
manier van debatteeren, welke wij be
hoorlijk kunnen vinden.
Men kan intusschen hieruit besluiten,
hoe ongewenscht zouden zijn openbare de
batvergaderingen tusschen R. K. Staats
partij en K. D. P. Ter wille van groote
katholieke belangen, om veel gegronde
ergernis te voorkomen, mag de R. K.
Staatspartij er niet over denken, om
daarvoor haar medewerking op welke
wijze dan ook te geven en zij doet dit
dan ook niet!
V De katholiekendag
Een katholieke courant moet het nieuws
geven, minstens zóó goed, zóó volledig en
zóó vlug als een niet-katholieke courant.
Maar zij wil en zij moet meer doen!
Zij moet geven voorlichting; zij moet
het katholieke leven leeren zien, leeren
kennen, leeren in practijk brengen. Dat is
de taak van de katholieke courant, als
katholieke courant, welker belang
rijkheid nog te velen, van wie men beter
zou verwachten, niet volkomen schijnen
te begrijpen!
Wij zouden vandaag de lezers wel
heel bijzonder willen verwijzen naar ons
verslag van den zevenden Nederlandschen
Katholiekendag te Utrecht gehouden. Men
schenke zichzelf nu 'ns den tijd, om te
lezen en te overwegen en een besluit
te maken, naar aanleiding van het daar
Een katholiek mag zich niet laten mee-
sleepen in de ver-materialiseering, in de
vervlakking van het leven. De lectuur,
die hij leest, kan dat neer-zakken voorko
men!
De wensen der Kerkelijke
Overheid
Met nadruk dient gezegd te worden
wat geloof ik ieder katholiek zal aanvoe
len dat het alle grenzen van voegzaam-
heid te buiten gaat een openlijke actie te
voeren, die lijnrecht tegen een duideüj-
ken wensch der kerkelijke overheid in-
druischt.
Mgr. Dr. C. VAN NOORT.
NOG 8 DAGEN
VÓÓR DE VERKIEZINGEN!
Een staatkundig leven, een staatsbestel
opgebouwd op vertrouwen!
Niet op vertrouwen, dat brutaal wordt
geëischt of genomen. Maar op vertrouwen
dat met reden wordt verwacht en geschon
ken.
Staatkundige medezeggen
schap heeft hooge waarde in handen van
principiee l-o nderlegde ka
raktervolle menschen met g e-
meenschapszin en bereid
tot offer.
Die eischen heeft de R. K. S t a a t s-
p a r t ij. .aan haar candidaten uitdrukke
lijk gesteld.
Deze candidaten brengt gij in de Kamer
door op 26 Mei a.s. te stemmen:
No 1 VAN LUST 1.
Een nobel gebaar van
Jhr. Ruys
Voor het bewaren der staatkundige
eenheid van de TIatholieken
van Nederland.
Tijdens de redevoering voor de R.-K.
Staatspartij, die de Augustijner pater Pe
ters Vrijdagavond voor de vierdem aal in de
agglomeratie van Breda voor een stamp
volle zaal heeft gehouden ditmaal weer
in de Concordiazaal te Breda heeft hij
melding gemaakt van de volgende treffen
de bijzonderheid, die groote ontroering
heeft gewekt onder het duizendkoppige ge
hoor, meldt het „D. v. N. Br."
„Op het oogenblik geeft ik een retraite
bij de zusters Clarissen te Arnhem", aldus
pater Peters. Hedenmorgen vroeg een der
zusters mij te spreken. Toen ik in het be
kende hokje voor de tralies van haar zat,
zei ze mij: Pater, ik hoorde, dat u thans
als propagandist voor de R.-K. Staatspar
tij door het land trekt. Daar op de plaats
waar u nu zit, zat twee weken voor zijn dood
jhr. Ruys de Beerenbrouck. Hij heeft uit
zijn persoonlijk vermogen zeer groote of
fers gebracht om dit klooster te bouwen.
Hij heeft daarvoor aan de overheid ge
vraagd om zoolang het klooster bestaat,
te boeten en te bidden, voor deze groote
intentie: dat de staatkundige eenheid der
katholieken in Nederland moge bewaard
blijven."
„Jhr. Ruys in den hemel", zoo riep pater
Peters, „voor dat woord, dat Nederland
nog niet kende, dank ik u van deze plaats."
Droeve nasleep van
N.S.B. Landdag
In den afgeloopen nacht te ongeveer
één uur is op den Rijksstraatweg, even
buiten de kom der gemeente Alphen
aan den Rijn een personenauto met zes
inzittenden, die terugkeerden van den
N. S. B.-Landdag te Lunteren, in een
sloot geraakt waarbij allen jammerlijk
om het leven zijn gekomen.
De namen van de slachtoffers zijn: F.
van den Bosch, schilder te 's Grave-
zande, 27 jaar, G. Jongejan, carosserie-
bouwer te 's-Gravezande, 40 jaar, en
zijn beide zoons M en A. Jongejan,
resp. 16 en 17 jaar oud, mevr. Meul-
dijk te Hoek van Holland, 29 jaar en
mej. G. de Rooy te Honselerdijk, 26 jaar.
Het was kort voor één uur toen een
wielrijder uit Alphen aan den Rijn den op
dit nachtelijk tijdstip verlaten rijksstraat
weg passeerde. Nabij het erf van den vee
houder Vergeer, dat door een sloot van
drie a vier meter breedte van den weg is
gescheiden, werd zijn aandacht getrokken
door een rood licht, dat bij nadere beschou
wing het achterlicht van een personenauto
bleek te zijn. De wagen lag met de wielen
omhoog in. een sloot. Onmiddellijk waar
schuwde de wielrijder den veehouder, die
niets van het ongeluk had bemerkt, en
daarop stelden beide mannen een nader
onderzoek in. Het gelukte hun het portier,
dat geheel onder water lag, te openen, en
tot hun groote ontzetting vonden zij toen
de lichamen van vijf menschen, die geen
teeken van leven meer gaven. Zij slaagden
er in, de slachtoffers uit den wagen te be
vrijden, doch een onifiddellijk ter plaatse
aanwezige geneesheer kon slechts den dood
constateeren.
Het horloge van een der slachtoffers
stond op kwart voor één, zoodat het on
geluk pas enkele minuten te voren was
gebeurd. Waarschijnlijk mede doordat de
auto, een oude vierpersoons Essex, met zes
personen overladen is geweest, hebben de
inzittenden geen kans gezien het portier
te openen. Men kon slechts gissen, welk
een verschrikkelijke strijd in deze beperk
te ruimte even onder de oppervlakte van
het water zich moet hebben afgespeeld.
Nadat de auto door een kraanwagen op
het droge was gebracht, vond men nog het
lijk van het zesde slachtoffer, dat een der
beide zoons van den heer Jongejan bleek
te zijn. Deze laatste schijnt den wagen te
hebben bestuurd. Daar geen der inzitten
den er het leven heeft afgebracht en nie
mand van de ramp getuige is geweest, zal
de oorzaak van hetongeluk wel nooit met
zekerheid komen vast te staan.
Een voorloopige inspectie van den wagen
heeft een breuk in de stuurstang aan het
licht gebracht. De garagehouder, die dit
heeft geconstateerd, kon echter niet ver
klaren of het hier een oude breuk betreft.
Bovendien is niet met zekerheid na te
gaan of de breuk niet door het ongeluk is
ontstaan.
De weg is ter plaatse niet slecht en vol
komen recht. Men vraagt zich dus af, hoe
het mogelijk is, dat de bestuurder aan den
linkerkant van den weg in de grasberm is
terecht gekomen. Wielsporen toonen aan,
dat de wagen 4*^ meter door de berm is
gereden en daarna over den kop is gesla
gen. Het vermoeden ligt dus voor den hand,
dat de bestuurder, toen hij bemerkte van
den weg te zijn geraakt, plotseling met
kracht heeft geremd.
Hij schijnt met vrij groote snelheid te
hebben gereden, althans volgens verkla
ringen van een wielrijder, die de auto kort
te voren was gepasseerd en diie toen de
snelheid op pl.m. 80 km. schatte.
De lijken der slachtoffers zijn voorloo-
pig in het lijkenhuisje te Alphen aan den
Rijn opgebaard. Zij zouden heden naar de
woonplaatsen der families worden overge
bracht.
De wereld
in vogelvlucht
Het republikeinsche gedeelte van Spanje
heeft weer een nieuwe regeering gekregen.
Largo Caballero, die aanvankelijk na het
aftreden van zijn kabinet met de vorming
van een nieuw kabinet belast werd, is er
niet in geslaagd zijn opdracht te vervullen.
Zooals wij Zaterdag wel vermoedden, lag
een diepgaand meenin gsverschil ten grond
slag aan deze regeeringscrisis. Caballero
wilde n.l. in zijn regeering een strenge con
centratie doorvoeren van die bewindsfunc
ties, die onder de oogenblikkelijke omstan
digheden voor de republiek van het hoogste
belang moeten worden geacht de mili
taire portefeuilles. De formateur wenschte
de geheele nationale defensie onder één en
kelen minister te brengen met vier onder
staatssecretarissen Oorlog, Marine,
Luchtvaart, Munitie en Bewapening. Bo
vendien moesten z.i. het premierschap en
de functie van den minister van Nationale
Defensie samengesmolten worden.
Deze plannen stuitten evenwel op ver
zet en Cabballero's kabinetsformatie leed
schipbreuk. Toen werd Negrin ermee belast
en deze slaagde erin een nieuwe regeering
te vormen, waarin Prieto de leiding van de
nationale defensie heeft. Hierin is de con
centratie dus doorgevoerd, tegen den wil
van de meerendeels anarchistische vakver-
eenigingen, die dan ook in de regeering niet
vertegenwoordigd zijn. Men heeft na het
gebeurde in Catalonië blijkbaar genoeg van
deze woelige heeren, maar het is de vraag
of zij zich rustig zullen houden.
Overigens valt er van het Spaansche oor
logsterrein, niet veel te vermelden. Het of
fensief in Biscaye gaat door, maar groote
resultaten zijn niet te boeken.
In Albanië is een kortstondige opstand
uitgebroken, welke snel weer onderdrukt
is. Men geeft officieel de schuld aan de
communisten, maar aangezien er in Albanië
geen communisten zijn, maar wel ontevre
denen, die gemakshalve maar „communis
ten" genoemd worden, is de meening ge
wettigd, dat de opstand meer gericht is ge
weest tegen de Italiaansche invloeden. Ha-
vas legt verband tusschen dezen opstand en
de opstandige beweging, die zich in Augus
tus van 1935 in Fiari voordeed en met groo
te gestrengheid werd onderdrukt.
Er schijnt vooral onder de jeugd in Zuid-
Albanië een groote ontevredenheid te heer-
schen, die volgens Havas de oorzaak der
nieuwe opstandige beweging schijnt te zijn
geweest.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
heeft een moderne verzorging nodig I
Salon de Coiffure Eugéne
BREESTRAAT 75, TEL. 3851
biedt U het allernieuwste
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een nieuwe regeering te Valencia. De
anarchisten zijn eruit verdwenen. Valencia
gebombardeerd. (2de blad).
De toestand van Z. H. den Paus niet
vooruitgaande. (2de blad).
Eer kortstondige opstand in Albanië. (2e
blad).
Scheepsontploffing te Hongkong eischt
drie-en-dertig dooden. (2de blad).
BINNENLAND.
De zevende Nederlandsche Katholieken
dag te Utrecht is schitterend geslaagd. (2de
blad).
Op tweeden Pinksterdag: zijn ook groote
bijeenkomsten gehouden door Oxford-be-
weging en door N. S. B. (3de blad).
De bepalingen van het Werktijdenbesluit
voor kantoren. (3de blad).
Vier dooden bij auto-ongelukken in Lim
burg, w.o. de burgemeester van Meerlo.
(Gem. Ber. 3de blad).
Kano te Amsterdam omgeslagen, waarbij
een der inzittenden, die niet kon zwem
men, verdronk. (Gem. Ber. 3e blad).
Inval der Rotterdamsche politie in be
ruchte speelholen. (Gem. Ber. 3de blad).
OMGEVING.
Ernstig auto-ongeluk te Alphen aan den
Rijn. Zes dooden (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Voetbal: Het R.K.F.-elftal wint met
42 van den Arnhemschen Kring. Voor
de I.V.C.B.-kampioenscompetitie speelden
R.K.V.V.L. en H.B.C. gelijk, terwijl V.V.A.
van de Treffers won. Dos (R'veen) wint
den eersten promotiewedstrijd. Voor de
Kampioenscompetitie van den K.N.V.B.
wonnen Ajax en Feyenoord. (4de blad)
Zwemmen: Holland wint van Indië
met 7872 pnt. (4de blad).
Lawntennis: Het Leidsch Studenten-
tournooi te Noordwijk. (4de blad).
1. Mr. Dr. L. J. C. BEAUFORT O.F.M.,
Utrecht.
2. A. J. LOERAKKER, Haarlem.
3. J. GROEN Azn., Zuid-Scharwoude.
4. M. P. v. d. WEYDEN, Zevenhoven.
5. E. J. M. STUMPEL, Hoorn.
6. Dr. A. J. J. M. MES, Heinkenszand.
7. F. Ph. Th. ROHLING, Bloemendaal.
8. Prof. Dr. C C. BERG, Leiden.
9. TH. P. J. ELSEN, Naaldwijk.
10. G. C. W. BLONK, Nieuwer-Amstel.
11. J. D. DE KOK, Loosduinen.
12. E. TH. LOCKEFEER, Hulst.
Dit is de eerste lijst op het stembiljet,
dat u in den Kieskring Leiden op Woens
dag 26 Mei in ruil voor uw oproepings-
kaart wordt overhandigd.
U stemt door met rood potlood, dat in
het stemhokje aanwezig is, op één der can-
didatenlijsten één wit stipje rood te maken,
geplaatst voor den naam van den candi-
daat uwer keuze.
Uw keuze hebt u reeds gemaakt; uw
candidaat is pater mr. Beaufort.
WIJ SCHRIJVEN OVER:
De Oxford-beweging. Hoe staan wij Ka
tholieken ertegenover. (2de blad).
Debatteeren door Katholieken onderling.
Hoe 't niet moet. (1ste blad).