S&icceswol Het gouden feest der Staatspartij Aiphen a.d. Rijn Heeren Zak- of Armband Horloge of Dames Armband Horloge of Vulpenhouder met Gouden pen MAANDAG 10 MEI 1937 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. TE Het gouden feest van de afdeeling Al phen aan den Rijn van de Katholieke Staatspartij is gisteren luisterrijk gevierd. Des morgens werd in de parochiekerk de Hoogmis opgedragen uit dankbaarheid voor het vele goeds door de afdeeling ge sticht. Des namiddags vulde de St. Joseph-zaal zich met evenveel menschen als deze zaal „menschelijker wij ze" kan herbergen. On der deze schare belangstellenden waren de Deken, de hoogeerw. heer J. M. Hellegers en de katholieke raadsleden. De voorzitter, de heer H. S. van der Putte, sprak een welkomstwoord, in 't bij zonder tot den Deken, den eerevoorzitter, wien spr. dankte voor zijn medewerking, tot den redenaar, pater Borromaeus de Greeve, tot den nartij-secretaris, mr. Teu- lings, als vertegenwoordiger van het Par tijbestuur, tot het congregatie-koor en het zangkoor. Vervolgens herdacht spr. de overleden leden, in 't bijzonder de oprichters van de afdeeling in 't jaar 1877, de heeren Nij- pels, de Bree, 3es, Vlasman en Overes. De afdeeling werd opgericht met 150 leden en telt thans 900 leden. Spr. hoopt, dat deze vergadering het propagandistisch vuur moge ontsteken, opdat alle katholieke man nen en vrouwen /an Alphen lid zullen worden van de Staatspartij. Het kwieke koor van de Dames-congre gatie zong, na dat openingswoord, twee missie-liederen, het Dr. Schaepman-lied en het Lentelied. Deze liederen werden uit gevoerd onder directie van mej. Schave- maker, met pianobegeleiding van den heer Nic. Verkley. 50 JAAR HISTORIE. De secretaris, de heer S. van Leeuwen, gaf een amusant historisch overzicht van de afgeloopen 50 jaar. Op initiatief van Pastoor Koekhoven werd in 1887 (24 Juli) een vergadering be legd, waarop werd besloten een- kiesver- eeniging op te richten. Verder kwam men niet, want er was ergens brand! De aanwe zige kiesgerechtigden stoven uiteen, naar den brand! Na 'n paar weken herhaalde men hetzelfde spelletje en koos men een be stuur. Op onderhoudende wijze verhaalde de secretaris van de kibbelarijen in de ver- eeniging en van het overleg met andere partijen bij het stellen van candidaten, waarbij beurtelings de steun werd verkre gen van A.-R. en liberalen. Daar in die jaren bij het sterven, bedanken of verhui zen van een raadslid telkens een nieuwe verkiezing moest worden gehouden, kwam bijna jaarlijks het lieve leventje weer naar voren. De vergaderingen waren in deze eerste jaren gewoonlijk bezocht door 15 leden, totdat op een keer er plotseling maar 13 waren, deze buitengewone slechte op komst schreef men toe aan 't feit, dat de vergadering voor 't eerst 's avonds werd ge houden. Op een volgende vergadering bleek het verderfelijke stelsel nog meer ingevre ten te hebben; er waren er nu maar ze ven En toch vergaderde men meestal slechts éénmaal per jaar. In 1897 brak een storm in de vereeniging los; het geheele bestuur trad af, de geheele vereeniging werd ontbonden. Door spoe dig ingrijpen van Pastoor Koekhoven werd een nieuwe vereeniging opgericht, waar van als voorzitter werd gekozen de heer J. Vlasman, als secretaris de heer J. van Vliet. In 1900 werd op voorstel van den heer Vlasman de christèlijke groet inge voerd, een gebruik, dat hem had getroffen op een vergadering in Duitschland. Bij de herdenking door den secretaris van het overlijden van -dr. Schaepman werd door het congregatiekoor wederom het „Schaepmanlied" uitgevoerd. In 1909 ontbrardde op een der vergade ringen een felle strijd over de candidatuur van een tachtigjarige in den gemeenteraad: zou hij al of niet te oud zijn? Een lid merk te toen snedig op, dat Paus Leo Xin op 90-jarigen leeftijd nog de geheele Room- eche Kerk kon besturen; dit gaf de door slag, 80 jaar was nog niet oud voor den gemeenteraad. In 1912 traden de heeren Van der Put te en Van Hofwegen in het bestuur. De se cretaris wenschte beide heeren van harte geluk met hun zilveren jubileum en de vergadering stemde daarmede in door een „Lang zullen zij leven". De secretaris vervolgde zijn verslag in dicht-vorm. In dat berijmde verslag werd herinnerd aan de oorlogsjaren en aan de komst van Deken Hellegers, wien hulde en dank werd gebracht voor zijn medeleven met de Kiesvereeniging. „In negentien ging onze „Recht en Orde" In ledental geweldig naar omhoog! Het vrouwenkiesrecht bracht een groote horde Van dames in ons corps. Met piëteit werd ook herdacht het over lijden van den heer Vlasman en van Mgr. Nolens. Het verslag besloot met de vol gende schoone verzen: „Ik zal U thans niet langer meer vermoeien I'k hoop, dat altijd in een hechte band De Staatspartij gestadig moge bloeien Tot heil van Alphen, en van 't heele land." De secretaris werd uit dank voor zijn keurig verslag bestormd met een geweldig applaus! TOESPRAAK MR. TEULINGS. Het woord was daarna aan den partij- ecretaris, mr. Teulings, die namens het par tijbestuur gelukwenschen overbracht, ge- lukwenschen, speciaal namens mr. Gose- ling. In een keurig verslag, waarin een dro ge stof prettig werd voorgedragen, heeft spr. het werk der afd. beluisterd. Daveren de dingen zijn er niet gebeurd; dat behoeft ook niet. In de afd. moet regelmatig en trouw gezwoegd worden. De beteekenis 'an een afd. komt beter uit als men het geheel eens nader onder het oog ziet. De R.-K. Staatspartij is jonger dan menige afdeeling. In 1887 was het pas kort geleden, dat Schaepman had opgeroe pen tot stichting van een Kath. partij. Daar tegen werden groote bezwaren gemaakt. In 1896 werd een progr m door de Kamer fractie opgesteld; in 1897 werd dat pro gram goedgekeurd door een landelijke ver gadering van plaatselijke Kiesverenigin gen. Een landelijke organisatie was er nog niet. Pas in 1905 twee jaar na Schaepman's dood is tot stand gekomen de Bond van R.-K. Kiesvereenigingen. Dat was eigenlijk pas de oprichting van de R.K. Staatspartij. Van 19051918 stond het werk van de R.-K. Staatspartij zuiver in het teeken van de verkiezingen. Het was de glorie-tijd van de coalitie. In 1918 werd de evenredige ver tegenwoordiging ingevoerd; daardoor ver viel het overleg voor de verkiezingen met andere partijen. Toen werd feitelijk de Staatspartij pas landelijk; Brabant en Lim burg waren tot dan toe grootendeels niet in den Bond van Kiesvereenigingen verte genwoordigd geweest. Van 19181934 is de groote gedachte van Rerum Novarum geëffectueerd in lande lijke wetten. Het was een onrustige tijd, een tijd van opbouw en ontwikkelinng. Deze ontwikkeling eindigde in de reor ganisatie van de partij. Na het regiem-Van Wijnbergen kwam het regiem-Ruys. On der diens stuwing kwam tot stand het dr. Schaepman-fonds, grootendeels door het werken van dr. Ruys zelve. In 1930 begint het systeem-Goseling, dat welbewust heeft geleid tot de situatie, waarin wij thans ver- keeren. Zijn streven was te breken met de gewoonte de partij te beschouwen als een electorale machine, die na 4 jaar dutten telkens bij de verkiezingen van den zolder werd gehaald. Spr. wees op de geweldige beteekenis van het beginsel-programma. Door mr. Goseling werd ook een stevig par tij reglement tot stand gebracht; hij bracht het contact tusschen fractie en partij; hij is de ontwerper van het kernen-werk, waardoor het Partijbureau een overzicht kreeg van hetgeen er leefde in de bevol king en waarbij de medewerking werd ver kregen van de jongeren. Geestdrift, zelfvertrouwen, zelfrespect. Op die wijze streefde mr. Goseling na zijn ideaal: gefundeerde voorlichting geven aan de Katholieken in breeden kring, om zoo te wekken geestdrift, zelfvertrouwen en zelfrespect. Dat werk is gezegend, niet door het toe val, maar spr. durft gerust zeggen door Gods Voorzienigheid. Op Gods Voorzienig heid is gebaseerd het groote Godsvertrou wen, dat ons moet bezielen. Dat Godsver trouwen hebben wij, zeide spr., vooral ge leerd van Ruys de Beerenbrouck. Mr. Teulings vertelde van Jhr. Ruys' Godsdienstzin treffende voorbeelden. Wij weten heel goed, zeide spr., dat de partij niet de Kerk is. Wat wij wil len erkend zien en gevoeld moet wor den is, dat het politieke werk, ver richt met zuivere intentie een groot stuk leeken-apostolaat is. Wij weten, dat wij in ons staatkundige werk de hooge geestelijke goederen van de Kerk en ons volk beschermen. Wij weten, dat wij op die wijze ons land kunnen dienen, kunnen werken tot Gods eer en tot heil van de zielen. In deze sfeer moet men het werk der Kath. Staatspar tij zien. Gezegend is ons werk, en wij mogen b 1 ij- v e n vertrouwen, als wij allen onze plicht doen. En na de verkiezing gaan wij niet dut ten, blijven actief werken aan bewustma king van onze fierheid, van de taak, die ons wacht in ons volk. De eenheid moeten wij bewaren, niet als een offer, maar van harte, omdat zij van zoo groot belang is voor de ontwikkeling van ons geheele volk. Dat is de heerlijke taak, ook van deze jubileerende afdeeling, voor de toekomst: medewerken aan he+ herstel van het Gods rijk in ons dierbaar vaderland, in en door de staatkunde. Het parochiale zangkoor voerde een plech tig „Salvam fac Reginam nostram" uit als preludium tot de rede van Pater Borro maeus de Greeve. REDE PATER BORROMAEUS DE GREEVE. Het woord was daarna aan Pater Bor romaeus de Greeve. De klok des tijds sloeg 't jubileum voor de afd. Alphen a. d. Rijn. 't Is zoo redelijk, zeide spr., dat wij feestvie ren bij dit gouden jubileum; het zit zoo in den mensch, te herdenken een afgeloo pen tijdperk. Waarom die vreugde? Omdat wij bleven. Dat is de titel van feest vreugde; wij bleven temidden van alles wat heengaat. Daarom vieren wij ook den hoogen leeftijd van een grijsaard. En te hooger stijgt de feestjubel als de grijze ook een wijze bleef. Deze afdeeling BLEEF vijftig jaar lang; ook deze grijze bleek een wijze. Er is 50 jaren gewerkt, gekampt, ge vochten en dat in de edelste strijd, de strijd van het goed tegen het kwaad, waarin het gaat om de victorie van on zen Koning. Wat hebben wij genoten van het eenvou dige, goed-gestyleerde, aardig-berijmde overzicht van de afgeloopen vijftig jaren, door den secretaris gegeven. Wat is er een goeds gesticht! Dankbaar herdenken wij de pioniers. Gewerkt is er positief op politiek terrein en nega tief door hetgeen voorkomen is: de triomf van vijandelijke machten. Maar wij moeten vóóruitzien. Bij het overzicht van de werkzaamheden in de af geloopen jaren groeit ons bewustzijn van macht en kracht, de wil om het erfdeel van de vaderen te bewaren. Dat dringt te meer, nu dit feest gevierd wordt mid den in den verkiezingsstrijd. Er kan geen heerlijker feest gevierd wor den van de afd. dan dat het resultaat van deze viering zou zijn een ontzaglijke over winning van de R.-K. Staatspartij. De tijden zijn benard, met oorlogs- en re volutie-bedreigingen en daarbij nog steeds de crisis. Ons volk is in een angststem ming, van welke stemming sommige mach ten profijt willen trekken. Spr. „rechtvaardigde" het optreden van een priester in de politiek. Als wij toog of kloosterkleed aantrekken, zeide spr., hou den wij niet op staatsburger te zijn. Ik ben een vrije burger in het vrije Nederland en ik neem deel aan een strijd tot het heil van mijn eigen dierbaar volk. (Daverende toe juichingen). Spr. vertelde zijn wedervaren in de straf gevangenis te Scheven ingen met de Com munisten, die hem aan een lantaarnpaal wilden hangen en van een aanzegging van een N.S.B.'er, die hem in een concentratie kamp wilde stoppen. Ook beantwoordde spr. de hatelijk heid van N.S.B.-zijde, dat Pater De Greeve wel over vrijheid sprak, maar zelf niet vrij was, omdat hij toestemming noodig had van zijn Bisschop en zijn Provinciaal. Wat een begrip van vrijheid heb ben die menschen, riep spr. uit. Zij weten niet, dat het hoogste ge bruik van de vrijheid is: ter liefde Gods zijn vrijheid te offeren! Dezen middag wilde spr. de menschheid jagen naar de rotvaste eenheid van de Staatspartij. Na reeds dikwijls het groote belang van de eenheid voor het volk en de Kerk van Nederland uiteengezet te heb ben, wilde spr. dezen middag de negatieve weg bewandelen: te wijzen op het groote gevaar, dat de eenheid bedreigt. „Het lust me", merkte spr. onder dave rend gelach der toehoorders op, „de N.S.B. onder handen te nemen!" Mussert's tactiek is bombarie, reclame, opzienbarende daden, groote woorden, op ruien en dictator-spelen. Hij eischt kada ver-gehoorzaamheid, hij eischt een eed van trouw aan zijn persoon. Ook de Katholieken moeten Mussert gehoorzamen „anders wordt het knuppelen". Mussert scheldt op de „bonzen" en op de politieke partijen, die broeinesten zijn van bedriegerij. Bij ons is het alles baatzucht; Mussert is de vleesch- geworden onbaatzuchtigheid! Ieder Katholiek heeft zich van dit bralle rig gedoe te onthouden, wil hij als Katho liek zijn eer en goeden naam niet verlie zen. Laat eens waar zijn Laat eens waar zijn, dat, als Mussert de baas wordt, de werkloosheid verdwijnt. Maar als wij daarbij inboeten onze reli- gieuse rechten, als wij zullen komen on der knechtschap van de Staat, begrijpt ge dan niet, dat wij grooter ellende zullen be leven dan nu? Dat zou de grootste ramp zijn voor ons vaderland, als alle onze vrij heden en rechten worden ontnomen. „Het zal in ons land niet zoo worden als in Duitschland", werpt men op. Maar ook de Duitsche nationaal-socialisten hebben, voor zij aan het bewind waren, de Katho lieken gepaaid. Bovendien volgt het onder- drukkings-systeem uit de beginselen. Spr. ontleende aan het Boekje IV van de N.S.B. eenige passages over de verhouding van in dividu en staat, over de gewetensvrijheid, over onderwijs en opvoeding, over vrijheid van godsdienst, zijn toelichting op ieder punt besluitend met een schrik-aanjagend: „Weg, vrijheid!" Ook ontleende spr. verschillende passa ges aan brochure 3, met verwijzing naar de toestanden in Duitschland. Wij willen vooral niet aan de N.S.B. overlaten te bepa len, wanneer anze religieuse beginselen in botsing zouden komen met hun geforceerd streven naar volkseenheid. Let op uw saeck! Katholieken, let op uw saeck! riep spr. uit Verzet u tegen toestanden als in Duitschland. De N.S.B. is van Duitsche ma kelij. Zij hebben nu nog geen sikkepit te vertellen en zij doen nu als zoo verschrik kelijk Duitsch. Het anti-papisme tiert welig in den tuin van Mussert; de felste anti-pa- pisten zijn vriendjes van Mussert. Ook hier beschimpt men de priesters; organiseert men de jeugd. Toetreden tot de N.S.B. verbiedt ons ons Katholiek inzicht. Dat verbiedt ons ook de gehoorzaamheid aan de bisschoppen. De bis schoppen hebben duidelijk gesproken. De Kerk mag' niet alleen maar moet zich met de politiek bemoeien als geloof en zeden in het geding komen. De bisschoppen van Ne derland hebben het inzicht, dat de politie is ons offensief geweest met het parool: In elk Katholiek gezin een Katholiek Dagblad. Op aandrang van meerderen stellen wij vanaf heden nogmaals voor korten tijd een premie beschikbaar voor dengene, die ons een nieuwen abonné voor minstens drie maanden aanbrengt. Wij stellen hiervoor ter beschikking: Onze tijd gebiedt: weest Katholiek in woord en daad, 't Is Uw Katholiek Dagblad, dat U hierbij ter zijde staat ke eenheid een onmisbaar element is voor de ontwikkeling van het Katholieke leven in Nederland. Spr. hekelde het optreden van den „Katholieken Raad" van de N.S.B., die er een soort eigen Katholicisme op na houdt maar zonder sacramenten bij leven en sterven. Wij houden ons aan Paus en Bisschoppen, zeide spr., in plaats van aan dien „Raad", waarvan de leden zelfs nog niet het brevet hébben gehaald om aan de kindertjes de cathechismus te leeren. En wijzend op de N.S.B.-brochure „Voor God verantwoord", zeide spr., dat men dan altijd voor God verantwoord is, als men het episcopaat ge hoorzaamt. Ook het Katholiek fatsoen verbiedt ons toe te treden tot de N.S.B., om te stemmen op een man, die het overgroote deel der Nederlanders betiteld als een volk van „huichelaars, phariseeëers en slampam pers". Met ééh zin uit een door Mussert te Lunteren gehouden toespraak is spr. het eens en wel met dezen zin: „er gaapt een afgrond tusschen onze en hun begrippen van eer en fatsoen". Spr. wees op de schan delijke lastercompagnes van de N.S.B. „Ik kan het niet meer uitstaan!" riep spr. ver ontwaardigd uit. „Moeten wij dien Mussert nog au sèrieux nemen?" Spr. vraagt zich af: zou die man zichzelf bedriegen? Of is hij een komediant? Of een bewuste leugenaar? Of een gehallucineerde? Hij doet het steeds voorkomen of ons land op den rand van den afgrond staat. Spr. is pas teruggekomen van een reis naar het H. Land, hij heeft in al de bereisde landen zijn oogen goed de kost gegeven en roept uit: Heilig Holland! Zoo'n landje als wij hebben, vindt men nergens". (Geestdriftige instemming). In een van het donkere aanstormen van den Oordeelsdag vervuld visioen riep de redenaar ten slotte met schallende stem zijn hoorders op tot den verkiezingsstrijd. „Wanneer ik stem" riep pater Borro maeus uit dan stem ik op mijn Koning, Jezus Christus". Oorverdoovende toejuichingen volgden op deze grootsche rede, en de voorzitter, de heer Van der Putte kon geen woorden vin den om Pater Borromaeus te danken. Met het zingen van het „Aan U, o Koning der Eeuwen" werd deze jubileum-bijeen komst beëindigd. De feestviering werd besloten met een plechtig „Te Deum'r in de Bonifacius-kerk. SPORT VOETBAL R.K. Voetbalver. „Alph. Boys". Het 1ste elftal eindigde de competitie zoo als zij hem ingezet hadden, met een neder laag. Als om half drie scheidsrechter Steenkamer beginnen fluit, is NVC volle dig, de Alph. Boys tellen vier invallers. Er ontwikkelt zich direkt een vlug spel met afwisselende kansen, waarbij de verdedi gingen voorloopig alle gevaar keeren. Tot dat na 30 minuten de Boys na een goeden aanval door hun linksbinnen de leiding ne men (10). Hierdoor aangemoedigd wordt NVC geheel op eigen helft terug gedron gen, maar verder dan een 6-tal corners, welke alle achter geschoten worden, kun nen de Boys het niet brengen. Rust 10 voor de Boys. Na de rust aanvankelijk weer een gelijk opgaande strijd, waarbij NVC voor doel beter schiet dan de Boys, waar door hun aanvallen gevaarlijker zijn. Maar de Boys-keeper is in goeden vorm en stuurt alles retour. Zoo verstrijkt de tijd en den ken de Boys al aan een overwinning tot een der spelers hands maakt in het geruch te gebied, wat NVC dankbaar benut en den stand gelijk maakt (11). De Boys hier door eenigszins ontmoedigd verslappen even, wat him weer een doelpunt kost (12). Hierdoor wakker geschud pakken de Boys nog even vlug aan, maar het is te laat, zoodat NVC verdiend doch op een beetje gelukkige wijze dezen in goede ver standhouding gespeelde wedstrijd won. Scheidsrechter Steenkamer kan op een goeden wedstrijd terugzien. De Junioren deden het beter en wonnen na een vluggen wedstrijd met 40 van Esto a junioren. Volhouden Boys, de kans voor de eerste plaats is er nog. Morgen avond allen aanwezig in de St. Jozef-zaal voor de jaarvergadering. WIELRENNEN „NIEUW-SWIFT". Verschillende leden namen gisteren deel aan den Vijfstedentocht, uitgeschreven door de Wielerver. ,,'s-Gravenhage". In hun categorie plaatsten Jac. de Groot en Alb. Lodewijks zich resp. derde en vier de, terwijl zij protest indienden tegen de renners, die zich een en twee plaatsten. C. Bierman werd wtaalfde, Th. v. d. Holst 14e en W. den Daas 16e. Het lid J. Riethoven startte op de Wieler baan te Halfweg met als koppelgenoot J. de Reus uit Halfweg in een 80 K.M. koppel wedstrijd, waarvan de uitslag was: 1. Meer- schaertFranken (België) 23 punten; 2. J. RiethovenJ. de Reus, 18 pnt.; 3. Jac. van EgmondJ. v. d. Heyden, 17 pnt. De overige koppels met één of meer ronden achterstand. Grasbaan-wielerwedstrijden te Alphen aan den Rijn. Door de wielrennersvereeniging „De Rijnstreek" zullen in de laatste week van Juli, aanvangende op 26 Juli, op het ter rein der A.V.V. „Alphen" zesdaagsche wielerwedstrijden worden gehouden. BILÏARTEN, HENDRIKS KAMPIOEN EERSTE KLASSE KLEIN BILJART. Gisteren zijn de laatste partij gespeeld in het biljarttournooi om het kampioen schap van Nederland eerste klasse cadre klein biljart, hetwelk de B.V. „Stadion" in café-restaurant „Caland" te Rotterdam organiseerde. De heer Hendriks (Valken burg) wist den titel te behalen. De eindstand luidde: pnt. car. brt. h.s. alg.gem. 1. Hendriks (Valkenburg) 6 1968 122 166 16,13 2. Poyck (Kerkrade) 5 1937 117 144 16,55 3. Jacobs (Bergen op Zoom) 4 1854 126 148 14,71 4. Nordhausen (Valkenburg) 4 1872 160 71 11,70 5. van Deventer (den Haag) 3J4 1714 187 84 9,16 6. van Loon (Bergen op Zoom) 2 y2 1738 133 81 13,96 7. Kohier (Amsterdam) \y, 1623 155 85 10,47 8. Kooien (Rotterdam) 1 y2 1618 166 75 9,74 POSTDUIVEN „De Witpen" (Nieuwveen). Gisteren heeft de postduivenvereniging „De Witpen" haar eerste wedvlucht gehou den. Untslag is als volgt: Gelost te Mons (Frankrijk) 12.05 u., afstand 205 K.M. Aankomst: 1. L. P. Becker 3.25, 2. L. P. Becker 3.40, 3. F. v. Vliet 3.42, 4. J. van Dijk 3.43, 5. J. v. Dijk 3.55, 6. Fr. Vermeu len 3.56, 7. J. v. Zoest 4.02, 8. Fr. Vermeu len 4.04, 9. F. v. Vliet 4.09.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 7